ECLI:NL:GHAMS:2023:1010

• Datum uitspraak: 3 mei 2023
• Publicatiedatum: 3 mei 2023
• Zaaknummer: 21/00352
• Instantie: Gerechtshof Amsterdam
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Bestuursrecht; Belastingrecht
• Procedures: Hoger beroep
• Rechters: B.A. van Brummelen; C.J. Hummel; W.J. Blokland
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Hoger beroep inzake douaneschulden en overschrijding vergunning bijzondere bestemming

In deze zaak gaat het om een hoger beroep van [X BV] tegen de uitspraak van de rechtbank Noord-Holland, waarin de rechtbank de uitspraak op bezwaar van de inspecteur van de Belastingdienst/Douane heeft vernietigd voor wat betreft de rente op achterstallen over douaneschulden die zijn ontstaan vóór 1 mei 2016. De inspecteur had aan [X BV] een uitnodiging tot betaling (UTB) uitgereikt voor douanerechten en rente op achterstallen, omdat [X BV] de in de vergunning bijzondere bestemming vermelde hoeveelheden had overschreden. De rechtbank oordeelde dat de UTB terecht was, maar dat de rente op achterstallen niet kon worden geheven over de douaneschulden die vóór 1 mei 2016 waren ontstaan. In hoger beroep betwist de inspecteur dit oordeel en stelt dat de rente op achterstallen ook over deze oudere douaneschulden kan worden geheven. Het Hof oordeelt dat de overschrijding van de vergunning leidt tot een douaneschuld en dat de inspecteur terecht rente op achterstallen heeft berekend over de douaneschulden die na 1 mei 2016 zijn ontstaan. Het Hof vernietigt de uitspraak van de rechtbank, behoudens de beslissing inzake de vergoeding van immateriële schade, en verklaart het beroep van [X BV] ongegrond. De Minister wordt veroordeeld in de proceskosten van de procedure bij de rechtbank.

Uitspraak

GERECHTSHOF AMSTERDAM

kenmerk 21/00352

4 april 2023

uitspraak van de meervoudige douanekamer

op het hoger beroep van

[X BV] , gevestigd te [Z] , belanghebbende,

(gemachtigde: mr. ing. B.J.B. Boersma)

alsmede op het incidenteel hoger beroep van

de inspecteur van de Belastingdienst/Douane , de inspecteur,

tegen de uitspraak van 1 april 2021 in de zaak met kenmerk HAA 17/5662 van de rechtbank Noord-Holland (hierna: de rechtbank) in het geding tussen

belanghebbende

en

de inspecteur

alsmede

de Staat, de Minister van Justitie en Veiligheid te Den Haag, de Minister,

op het verzoek van belanghebbende tot het toekennen van een vergoeding van immateriële schade.

1. Ontstaan en loop van het geding

1.1.

De inspecteur heeft met dagtekening 21 september 2017 aan belanghebbende een uitnodiging tot betaling (hierna: de utb) uitgereikt van € 160.594,60 aan douanerechten en € 4.483,21 aan rente op achterstallen.

1.2.

Het tegen de utb gemaakte bezwaar heeft de inspecteur bij uitspraak op bezwaar van 14 december 2017 ongegrond verklaard.

1.3.

Op het daartegen ingestelde beroep heeft de rechtbank in haar uitspraak van 1 april 2021 als volgt beslist (in de uitspraak van de rechtbank worden belanghebbende en de inspecteur aangeduid als ‘eiseres’ respectievelijk ‘verweerder’):

“De rechtbank

- verklaart het beroep gegrond;

- vernietigt de uitspraak op bezwaar, uitsluitend voor wat betreft het onderdeel rente op achterstallen;

- bepaalt dat verweerder de utb vermindert met het bedrag aan rente op achterstallen dat is berekend over douaneschulden die zijn ontstaan vóór 1 mei 2016;

- veroordeelt verweerder in de proceskosten van eiseres tot een bedrag van € 1.333;

- veroordeelt de Minister tot vergoeding van de door eiseres geleden immateriële schade tot een bedrag van € 1.500;

- draagt verweerder op het betaalde griffierecht van € 333 aan eiseres te vergoeden.”

1.4.

Het tegen de uitspraak van de rechtbank door belanghebbende ingestelde hoger beroep is bij het Hof ingekomen op 18 mei 2021 en is aangevuld bij brief van 8 juli 2021. De inspecteur heeft een verweerschrift ingediend. In hetzelfde geschrift heeft de inspecteur incidenteel hoger beroep ingesteld. Op 4 oktober 2021 is van belanghebbende een zienswijze op het incidenteel hoger beroep ontvangen.

1.5.

Op 18 november 2022 en 28 november 2022 zijn bij het Hof nadere stukken van belanghebbende ingekomen.

1.6.

Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 29 november 2022. Het onderzoek in deze zaak heeft gelijktijdig plaatsgevonden met het onderzoek in de zaken met kenmerken 21/00334, 21/00351, 21/00335, 21/00350, 21/00349 en 21/00353, betreffende in hoofdzaak dezelfde geschilpunten, maar andere belanghebbenden. Van het verhandelde ter zitting is een proces-verbaal opgemaakt dat aan partijen zal worden toegezonden.

2. Feiten

2.1.

De rechtbank heeft de volgende feiten vastgesteld.

“1. Eiseres exploiteert onder meer een groothandel in vis, schaal- en weekdieren. De activiteiten van eiseres bestaan uit het fabriceren en conserveren van en de handel in levensmiddelen in het bijzonder docht niet uitsluitend op het gebied van vis.

2. Op 5 april 2013 heeft eiseres een aanvraag ingediend voor een vergunning bijzondere bestemming (hierna: de vergunning). Verweerder heeft daarop een initieel onderzoek uitgevoerd. In het rapport van dit onderzoek van 16 mei 2013 is onder meer vermeld:

“(…)

4. Zekerheid

(…)

Voor de Alaska Pollack heeft [X BV] op het aanvraagformulier aangegeven jaarlijks 500.000 kg te betrekken. Op basis van de omzet van het jaar 2012 is 700.000 kg een reëlere hoeveelheid. In overleg met de heer [A] is besloten van deze omzet uit te gaan.

(…)”

3. Op 16 mei 2013 is de vergunning verleend. In de vergunning is onder meer het volgende vermeld:

“(…)

6. Geldigheidsduur van de vergunning

a. Ingangsdatum 1 juni 2013

b. Vervaldatum 1 juni 2016

7. Onder de regeling te plaatsen goederen :

GN-code 1. 0302.5110.20

2. 0302.5190.10

3. 0303.6310.10

4. 0303.6330.10

5. 0303.6390.10

6. 0304.7500.10

7. 0304.5950.10

8. 0304.9923.10

Omschrijving 1. Verse of gekoelde kabeljauw (Gadus Morhua)

2. Verse of gekoelde kabeljauw (andere)

3. Bevroren kabeljauw (Gadus Morhua)

4. Bevroren kabeljauw (Gadus Ogac)

5. Bevroren kabeljauw (Gadus Macrocephalus)

6. Bevroren Alaska koolvis (Pollack)

7. Verse of gekoelde haringlappen > 80 gram

8. Bevroren haringlappen > 800 gram 1

Hoeveelheid 1. 10.000kg

2. 10.000kg

3. 10.000 kg

4. 10.000 kg

5. 10.000 kg

6. 700.000 kg

7. 5.000 kg

8. 5.000kg

Waarde 1. € 3,00 per kg

2. € 3,00 per kg

3. € 3,00 per kg

4. € 3,00 per kg

5. € 3,00 per kg

6. € 3,00 per kg

7. € 2,10 per kg

8. € 2,10 per kg

(…)”

4. Tot de stukken van het geding behoort een memo van eiseres van “25 juli 2017 & 7 augustus 2017” met de titel ‘Inkeer vergunning bijzondere bestemming’. Eiseres heeft daarin onder meer gemeld dat sprake is van een overschrijding van de vergunning met 161.126 kilogram verse of gekoelde Gadus Morhua met een waarde van € 478.998 in de periode 1 juni 2014 tot en met 31 mei 2016 en in dezelfde periode een overschrijding van de vergunning met 468.656 kilogram bevroren Alaska Koolvis (Pollak) met een waarde van € 1.457.397,30 .

5. Met dagtekening 21 september 2017 is, onder verwijzing naar bovengenoemd memo, de utb uitgereikt waarin onder meer het volgende is vermeld:

“(…)

In bovengenoemd schrijven verzoekt CK namens [X BV] om een bijbetaling van de invoerrechten als gevolg van het overschrijden van de hoeveelheden zoals opgenomen in de vergunning bijzonder bestemming, vergunningnummer [xx] .

Naar aanleiding van dat verzoek ontvangt [X BV] deze uitnodiging tot betaling.

Aan [X BV] is een vergunning bijzondere bestemming verleend met ingang van 1 januari 2013 onder nummer [xx] . In deze vergunning staat als eis dat de ingevoerde goederen waarvoor de vergunning is afgegeven hun bestemming bereikt hebben.

CK heeft in haar schrijven aangegeven dat er meer goederen zijn ingevoerd onder de regeling bijzondere bestemming dan waarvoor de vergunning is afgegeven.

Het betreft de soorten:

- Kabeljauw Gadus Morhua (zie bijlage 1);

- Alaska koolvis Theragra Chalcogramma (zie bijlage 2).

Deze vaststelling leidt tot een verschuldigdheid van invoerrechten op grond van artikel 79 lid 1 letter c Verordening (EU) nr. 952/2013 (hierna DWU).

[X BV] wordt op grond van artikel 79 lid 1 letter c DWU juncto artikel 79 lid 4 DWU als schuldenaar aangemerkt.

Ik nodig [X BV] uit het bedrag van € 160.594,60 aan invoerrechten te betalen. Hierbij baseer ik mij op artikel 101 tot en met 105 DWU. Tevens is [X BV] ingevolge artikel 114 lid 2 DWU rente op achterstallen verschuldigd.

(…)”

6. In bijlage 1 bij de utb is de berekening van de verschuldigde douanerechten opgenomen over de teveel onder de vergunning gebrachte Kabeljauw Gadus Morhua. In de periode van 22 september 2015 tot en met 11 mei 2016 is 174.989,30 kg onder de vergunning gebracht, hetgeen volgens de berekening opgenomen in de bijlage 164.989,30 kg meer is dan de toegestane hoeveelheid.

In bijlage 2 bij de utb is de berekening van de verschuldigde douanerechten opgenomen over de teveel onder de vergunning gebrachte Alaska Koolvis Pollack. In de periode van 3 juni 2015 tot en met 31 mei 2016 is 940.312 onder de vergunning gebracht, hetgeen volgens de berekening in de bijlage vanaf 17 maart 2016 240.312 kg meer is dan de toegestane hoeveelheid.

7. Tot de stukken van het geding behoort een brief van verweerder van 13 november 2017. In deze brief is - voor zover van belang - het volgende vermeld:

“(…)

Dat er sprake is van wat verwarring bij belanghebbende omdat een eerder vastgestelde overschrijding van een hoeveelheid vis toen niet heeft geleid tot een UTB kan ik evenwel begrijpen. In dat geval is gekozen voor een aanpassing van de vergunning, maar dat blijft zeker niet zo voortduren bij dergelijke hoeveelheidsoverschrijdingen zonder meldingen. Ik merk op dat recent beleidsmatig is gekozen voor financiële handhaving bij deze soort overschrijdingen en verder kan belanghebbende zich niet — al dan niet contra legem- beroepen op een oudere controlerapportage.

(…)””

2.2.

Nu de hiervoor vermelde feiten door partijen op zichzelf niet zijn bestreden zal ook het Hof daarvan uitgaan. Het Hof voegt daaraan de volgende feiten toe.

2.3.

Tot de gedingstukken behoort een memo (zonder dagtekening) met het opschrift ‘
Handhaving verplichtingen en overschrijden hoeveelheden in vergunningen’ , afkomstig van de ‘Coördinatiegroep formeel recht’ van de Douane. De inspecteur heeft ter zitting in hoger beroep verklaard dat dit de definitieve tekst van genoemd memo is, vastgesteld in het overleg van genoemde coördinatiegroep op 26 februari 2018. In het memo is onder meer het volgende opgenomen:

“Vanaf 1 mei 2016 (in werking treden van de DWU) is het landelijk beleid m.b.t. handhaving op de diverse vergunningen verder aangescherpt. Bij de controleteams is dit nu ook goed doorgedrongen en nu iedereen zich hiervan bewust is, lopen de collega’s toezicht op tegen diverse uiteenlopende bevindingen. Met name de controles op de vergunningen bijzondere bestemming en actieve veredeling leveren veel bevindingen/correcties op.

Omdat niet altijd duidelijk is hoe te handelen, wordt hierna een aantal van de meest voorkomende bevindingen op een rijtje gezet met daarbij aangegeven welke gevolgen dit heeft. Uitgangspunt hierbij is dat de inhoud van de vergunning, die rechten en plichten geeft, bepalend is met dien verstande dat hij afgifte ook fouten gemaakt kunnen zijn.

1. Overschrijden hoeveelheid die in de vergunning staat vermeld

Volgens de aanvraag voor de vergunning moet een hoeveelheid te plaatsen goederen worden vermeld. Deze hoeveelheid geldt voor de looptijd van de vergunning, soms 5 jaar (onder het CDW 3 jaar) tenzij de vergunning voor een kortere periode is afgegeven. Het komt regelmatig voor dat in de vergunning achter de hoeveelheid ‘per jaar’ wordt vermeld. Vaak ook omdat dit in de aanvraag stond vermeld. In de coördinatiegroep formeel recht is besloten dat de aantallen zoals genoemd in de vergunning heel strikt genomen moeten worden.

De volgende situaties kunnen voordoen:

a.
In de vergunning staat de hoeveelheid genoemd zonder een periode erachter:

Deze hoeveelheid geldt dan voor de gehele looptijd van de vergunning. (…)

Conclusie: altijd navorderen. (…)

In de vergunning staat een hoeveelheid met erachter ‘per jaar’ of andere periode genoemd.

Hier geldt hetzelfde als onder a, maar dan handhave per periode (meestal jaar). (…)

(…)

2.
Overschrijden van de waarde die vermeld wordt in de vergunning

Hier zijn verschillende situaties denkbaar:

• Overschrijding van alleen de waarde;
• Overschrijding van de waarde en de hoeveelheid

Het financiële/fiscale risico doet zich eveneens voor bij de waarde-overschrijdingen. De aanvragen moet bij zijn aanvraag zowel de geraamde hoeveelheid als de waarde vermelden. Mocht de waarde per stuk oplopen, dan wordt ook het risico van waarde-overschrijdingen groter Dat is een feit dat consequenties heeft voor de vergunning (…) en dat moet de vergunninghouder melden. Bij dreigende overschrijdingen zou hij dan een nieuwe vergunning moeten aanvragen.

(…)”

2.4.

Tot de gedingstukken behoren 33 pagina’s aan intern e-mailverkeer tussen medewerkers van de douane. In deze e-mailberichten is onder meer het volgende vermeld:

22 september 2017 :

Onlangs hebben we gesproken over de uitleg van de in de vergunningen bijzondere bestemming vermelde hoeveelheden (en waardes). Vorenbedoelde vergunningen worden voor een tijdvak van drie jaar afgegeven. Jij hebt tijdens het gesprek aangegeven dat de vermelde hoeveelheden in de vergunning voor het hele tijdvak zijn (dus 3 jaar) en niet per jaar, tenzij anders in de vergunning aangegeven. Dat is de landelijke lijn. Voor (…) BV. betekent dit dat de hoeveelheden in 2017 worden overschreden. Hiervoor willen wij een UTB uitreiken.

De gemachtigde van (…) BV., heer Boersma van CK, is van mening dat de vermelde hoeveelheden in de vergunning jaarhoeveelheden zijn. Hij verwijst onder meer naar een vergunning bijzondere bestemming van Douane Nijmegen. Zie bijlage. Inmiddels heeft de Douane Nijmegen een UTB opgelegd voor het overschrijden van de hoeveelheden als vermeld in de vergunning (zie bijlage). Dit naar aanleiding van een verzoek van de heer Boersma, namens [gezwart].

De Douane Nijmegen geeft blijkbaar een andere uitleg aan de vergunning dan de Douane Eindhoven. Er is volgens mij sprake van vergelijkbare gevallen.

Wil jij dit zo spoedig mogelijk coördineren zodat we weer op één lijn zitten met beleid
en uitvoering ?

26 september 2017

9:47 uur

Ik heb overleg gehad met (…) van Douane Nijmegen. Hij is betrokken geweest bij de (…) casus. Nijmegen hanteert, net als wij, de stelling dat de hoeveelheden gelden voor de looptijd van de vergunning en niet per jaar. Wat dat betreft wijkt het niet af van onze uitleg. Douane Nijmegen zegt aan de voorkant niet te nuanceren. D.w.z. als er rekening moet worden gehouden met verzachtende omstandigheden of mogelijke onduidelijkheden van onze kant in het hele traject moet dit worden beoordeeld in bezwaar of beroep. Nijmegen heeft de UTB inmiddels verstuurd.

Ik denk dat we qua uitleg van de vergunning op een lijn zitten.

13:02 uur

Bedankt voor je reactie. Ik heb wel twee punten die ik graag nader onderzocht wil hebben:

1. Ik begrijp de stelling, dat de vraag of er sprake is van verzachtende omstandigheden of onduidelijkheden moet worden beantwoord in een bezwaar- of beroepsfase, niet goed. Waarop is dit gebaseerd? In bezwaar tegen een UTB hebben we geen ander toetsingskader dan in de fase daarvoor. De UTB is wel of niet terecht uitgereikt. Hieraan doen verzachtende omstandigheden niet af. Je kunt hooguit bij de behandeling van een verzoek om terugbetaling c.q. kwijtschelding o.g.v. de artikelen 119 en 120 bepaalde omstandigheden meewegen. Dit is echter een andere procedure. Mocht je een andere visie hebben, dan hoor ik dat graag.

2. Dat Nijmegen de UTB inmiddels heeft gestuurd, heb ik gezien. Ik had deze UTB ook bijgevoegd bij mijn mail aan jou. Echter ik heb ook vastgesteld dat deze UTB is gebaseerd op hoeveelheden per jaar conform het verzoek van belanghebbende en Customs Knowledge. De uitvoering van het beleid is dan toch niet op één lijn, toch? Of is er nog een UTB gestuurd waarbij wel rekening is gehouden met het beleid dat de vergunde hoeveelheden voor de hele looptijd van de vergunning zijn?

Dus graag z.s.m. vaststellen en coördineren dat we wat betreft de uitvoering op één lijn zitten. Ik ontvang graag de bewijsstukken (UTB en de onderbouwing) hiervan.

14:09 uur

Je hebt gelijk. De UTB is inderdaad gebaseerd op toepassing van de hoeveelheid per jaar. Ik leg dit nog een keer voor aan (…). Dit klopt niet helemaal met hetgeen hij zei.

2 oktober 2017

10:46 uur

(…) Ze hebben in Nijmegen inderdaad besloten om de hoeveelheden per jaar te laten gelden omdat dit niet duidelijk zou zijn in de vergunning. Nu wijkt die vergunning op dit punt niet af van die van (…). De vraag is of wij het ook dermate onduidelijk vinden weergegeven in de vergunning dat we de klant het voordeel van de twijfel geven. Eigenlijk waren we eerder al tot de conclusie gekomen dat wij het niet zo onduidelijk vinden. Ik vind ook dat, mocht het onduidelijk zijn, de vergunninghouder niet zelfstandig een inschatting moet maken van wat er bedoeld kan zijn maar de gewenste duidelijkheid moet vragen bij het douanekantoor dat de vergunning heeft verleend. Ik denk dat we ons eerdere standpunt moeten handhaven en uitgaan van hoeveelheden voor de vergunningperiode en niet van hoeveelheden per jaar. (…).

14:05

(…) Dit soort kwesties is al vaker aangekaart bij Formeel recht op het DLK. (…) heeft altijd de lijn aangehouden dat we naheffen in alle gevallen. Hij zou hier een notitie over schrijven maar die is nooit verschenen.

4 oktober 2017

Naar aanleiding van het overleg vanochtend een paar regels over de vraag om wat meer duidelijkheid vanuit Formeel Recht DLK over hoe om te gaan met overschrijdingen van hoeveelheden in vergunningen Actieve veredeling en Bijzondere bestemming. In de coördinatiegroep Formaliteiten en bijzondere regelingen is dit punt regelmatig naar voren gekomen en steeds is bevestigd dat we naheffen in alle gevallen. Aan de voorkant, d.w.z. bij de controle en het vaststellen van de schuld wordt geen nuance aangebracht. Dat kan eventueel later in een bezwaar of beroepsfase. De praktijk lijkt inmiddels dat hier en daar toch een weg wordt gezocht om de gevolgen van de overschrijdingen te beperken. Concreet worden we momenteel, via Bart Boersma van Customs Knowledge, geconfronteerd met een UTB van een ander kantoor waarbij anders wordt gehandeld dan door ons in een vrijwel identieke situatie. In dat geval hanteert DNY [Hof: Douane Nijmegen] de in de vergunning genoemde hoeveelheden per jaar terwijl wij de stelling hebben dat die gelden voor de volledige looptijd van de vergunning. De naheffing is bij ons dus veel hoger dan in DNY terwijl de omstandigheden en de feitelijke overtreding, voor zover te overzien, gelijk zijn. Het gaat me nu niet om de vraag of DEI [Hof: Douane Eindhoven] of DNY gelijk heeft maar we hebben behoefte aan landelijk beleid hoe te handelen in dit soort gevallen. Daarna kunnen we de situaties van DNY en DEI hieraan toetsen.

8 oktober 2017

De door (…) genoemde casus hebben we ook eerder langs zien komen. Als niet specifiek in de vergunning is bepaald dat het een jaarlijkse hoeveelheid is, is het de hoeveelheid die geldt voor de gehele looptijd van de vergunning, dus veelal drie jaar. Wellicht zit er dus een verschil in de casuïstiek en anders is DNY uit de bocht gevlogen een andere conclusie kan ik er niet aan verbinden. DEI hanteert dus de juiste lijn, richting CK maar aangeven dat het een fout is waar hij niet mee kan wegkomen in de DEI zaak. In dit soort zaken stellen we dan dat de collega een fout heeft gemaakt, evt bezien we of we alsnog kunnen opleggen in de DNY-zaak maar het is de vraag of dat nog kan gezien de verjaringstermijn. Bespreken in de regiegroep kan natuurlijk altijd. In Rotterdam en bij DAM en DGR gaat het volgens mij wel goed want daarvandaan hebben we bij FR casuïstiek langs zien komen.

9 oktober 2017

Eens met (…) dat hoeveelheden in de basis bedoeld zijn de hoeveelheden gedurende de geldigheid van de vergunning. Zie ook de tekst van de aanvraag/vergunning:

7. Goederen die onder de vergunning mogen worden geplaatst

Let op! De opgegeven waarde en hoeveelheid is de bovengrens waarvoor goederen gedurende de geldigheid van de vergunning, onder deze vergunning kunnen worden geplaatst.

Voor AV is dat al jaren zo geformuleerd. Voor BB is dat onlangs op die manier geformuleerd. Wellicht dat de zaak van DNY over BB gingen dat de vergunning net iets anders was beschreven.

Voor AV is het al jaren een voorgeschreven model en dat moet op die manier worden toegepast.

8 november 2017

Zie bijgevoegde berichtenwisseling tussen (…) en DLK, met name de reactie van (…).

Inmiddels is deze casus besproken in de coördinatiegroep. Daar gaf DNY aan dat daar aan de vergunninghouder is meegedeeld tijdens de controle dat het toepassen van de hoeveelheden per jaar zonder gevolg zou blijven. Ik heb geen stukken die dit bevestigen. We hebben verder vastgesteld dat andere kantoren de hoeveelheden in de vergunning toepassen voor de gehele looptijd en niet per jaar. Afgesproken is dat dit de lijn is, tenzij duidelijk andere afspraken zijn gemaakt bij het verlenen van de vergunning. De situatie van DNY staat op zich. (…) noemt dit een fout die geen precedent schept voor andere gevallen.

9 november 2017

13:47

Nu het landelijke standpunt ten aanzien van de overschrijdingen van de vergunning hoeveelheden helder is, kan ook aan de derde letter van de afkorting EBU recht worden gedaan, namelijk eenheid van uitvoering. Ik heb vastgesteld dat in de zaak [gezwart] van de douane Nijmegen geen sprake is van verjaring (…). Ook ben ik van mening dat navordering niet achterwege kan blijven omdat tijdens de controle na invoer bepaalde uitingen zijn gedaan. Verder heb ik geen bijzondere omstandigheden kunnen ontdekken in de Nijmeegse casus. (…). Alhoewel een verkeerde beslissing in een andere zaak niet zal leiden tot een andere beslissing in de Eindhovense zaak, ben ik van mening dat sprake moet zijn van een uniforme uitvoering en nog belangrijker een juist toepassing van het communautaire recht. Willen jullie hiervoor zorgen?

21:26

Ik hoop dat de materie nu overal op gelijke wijze wordt toegepast. Indien een collega hier tegen in gaat en ondanks alle berichten een andere lijn verkondigt of nog erger beslissingen neemt tegen deze lijn in dan hoor ik dat graag. Vooralsnog maak ik uit het bericht van (…) op dat DNY wel heeft opgelegd dus dat doet me deugd. (…). Wij gaan dan een bericht aan Brussel versturen om het bedrag zelf af te gaan dragen, het zogenaamde afwegingskader gaat dit vooraf toetsen. In een dergelijk geval wordt het MT geïnformeerd die vervolgens de regio-directeur hier op aanspreekt. Daarnaast wordt MinFin ingelicht en eventueel zelfs de DG op de hoogte gesteld.

2.5.

In het proces-verbaal dat is opgemaakt van de zitting in hoger beroep is onder meer het volgende vermeld:

“De inspecteur (…):

(…)

Desgevraagd verklaar ik dat ik niet bekend ben met de interne memo’s die onder 2.9 van de pleitnota van de gemachtigde worden genoemd. Ik heb ze niet en heb ze ook niet gehad. Ik neem aan dat ze er wel zijn. Ik zie echter niet in wat ze toevoegen; de genoemde memo’s zijn voorlopers van het document dat ter zitting bij de rechtbank is overgelegd
[Hof: zie citaat onder 2.3 hierboven] . Ik merk op dat geen sprake is van beleid, maar van uitvoeringscoördinatie. Dit soort afstemming vindt plaats als er sprake is van afwijkingen in de uitvoering.

(…)”

3. Geschil in hoger beroep

3.1.

In het hoger beroep van belanghebbende is tussen partijen in geschil of de utb terecht aan belanghebbende is uitgereikt. Belanghebbende betoogt dat de rechtbank de utb had moeten vernietigen, hetgeen de inspecteur betwist.

In zijn incidenteel hoger beroep bestrijdt de inspecteur het oordeel van de rechtbank dat met ingang van 1 mei 2016 geen rente op achterstallen, als bedoeld in artikel 114 DWU, kan worden geheven over douaneschulden die zijn ontstaan vóór 1 mei 2016.

3.2.

Partijen doen hun standpunten steunen op de gronden welke door hen zijn aangevoerd in

de van hen afkomstige stukken. Voor hetgeen zij daaraan ter zitting hebben toegevoegd wordt verwezen naar de naar aanleiding van het verhandelde ter zitting opgemaakte proces-verbaal.

4. Overwegingen van de rechtbank

De rechtbank heeft het volgende overwogen:

“
Stukken van het geding

13.1.

Op grond van artikel 8:42, eerste lid, van de Awb dient het bestuursorgaan in beginsel alle op de zaak betrekking hebbende stukken die aan dat orgaan ter beschikking staan of hebben gestaan aan de rechter over te leggen. Tot de op grond van die bepaling over te leggen stukken behoren alle stukken die het bestuursorgaan ter raadpleging ter beschikking staan of hebben gestaan en die van belang kunnen zijn voor de beslechting van de (nog) bestaande geschilpunten.

13.2.

Artikel 8:42, eerste lid, van de Awb strekt ertoe dat de gegevens die van belang zijn voor de beoordeling van het bestreden besluit van het bestuursorgaan aan de rechter -en de wederpartij -beschikbaar worden gesteld. De in die bepaling neergelegde verplichting heeft ten doel te waarborgen dat een geschil over een door het bestuursorgaan genomen besluit wordt beslecht op basis van alle relevante feitelijke gegevens die aan het bestuursorgaan ter beschikking staan, zodat de belanghebbende zich daarover kan uitlaten en de rechter daarmee bij zijn beoordeling rekening kan houden (zie de arresten van de HR van 10 april 2015, nr. 14/01189, ECLI:NL:HR:2015:874, 4 mei 2018, nr. 16/04237, ECLI:NL:HR:2018:672 en 23 oktober 2020, nr.19/04499, ECLI:NL:HR:2020:1670).

13.3.

Indien een partij verzuimt te voldoen aan de verplichting om stukken over te leggen is het op grond van artikel 8:31 van de Awb aan de rechter om daaruit de gevolgtrekkingen te maken die hem geraden voorkomen. Dit voorschrift staat toe dat de rechter onder omstandigheden de gevolgtrekking maakt dat voorbijgegaan moet worden aan dit verzuim (zie het arrest van de HR van 14 november 2014, nr. 12/05832, ECLI:NL:HR:2014:3041, BNB 2015/46).

13.4.

Eiseres heeft verweerder gevraagd om inzage in stukken van de coördinatiegroep. Deze stukken heeft verweerder ter zitting overgelegd, zodat verweerder voor deze stukken heeft voldaan aan zijn verplichting van artikel 8:42 van de Awb.

Verder stelt eiseres dat verweerder beschikt over al dan niet nog geldige vergunningen bijzondere bestemmingen van onbenoemde vergunninghouders die wellicht zijn afgegeven voor andere hoeveelheden en over andere tijdvakken dan de vergunning die aan eiseres is verstrekt. Het gaat volgens eiseres dan vooral over vergunningen die niet tot bezwaar- en beroepsprocedures hebben geleid. De rechtbank acht deze beschrijving te algemeen om te kunnen spreken van stukken van het geding in de zin van artikel 8:42 van de Awb.

13.5.

De rechtbank stelt vast dat de aanvraag voor de vergunning zich niet in het dossier bevindt. Dit betreft een op de zaak betrekking hebbend stuk in de zin van artikel 8:42 van de Awb en moet door verweerder worden ingediend. Verweerder heeft verzuimd dit stuk te overleggen en heeft desgevraagd verklaard niet meer over dit stuk te beschikken. De rechtbank zal met toepassing van artikel 8:31 van de Awb voorbijgaan aan dit verzuim omdat de rechtbank zich, gelet op de overige tussen partijen gewisselde stukken en hetgeen ter zitting is besproken, voldoende voorgelicht acht om over het geschil te oordelen.

Schending voorwaarden vergunning

14. In de periode van 1 januari 2013 tot en met 31 december 2015 gold op grond van Verordening (EU) nr. 1220/2012 een contingent voor kabeljauw van GN-code 0302 5110, bestemd om te worden verwerkt, met een jaarlijks volume van 30.000 ton. Tevens gold een continent voor bevroren Alaska koolvis van GN-code 0304 7500, bestemd om te worden verwerkt, met een jaarlijks volume van 350.000 ton. De rechten bij invoer voor deze kabeljauw en koolvis werden in deze periode geschorst. In de periode van 1 januari 2016 tot en met 31 december 2018 gold op grond van Verordening (EU) nr. 2015/2265 een contingent voor kabeljauw van GN-code 0302 5110, bestemd om te worden verwerkt, met een jaarlijks volume van 75.000 ton. Tevens gold een contingent voor bevroren Alaska koolvis van GN-code 0304 7500, bestemd om te worden verwerkt, met een jaarlijks volume van 300.000 ton. De rechten bij invoer voor deze kabeljauw en koolvis werden in deze periode geschorst.

In voetnoot 2 bij de beschrijvingen van de goederen waarop de contingenten van toepassing zijn, is bepaald dat het contingent afhankelijk is van de in de artikelen 291 tot en met 300 van de UCDW bepaalde voorwaarden. Dit betreft de voorwaarden voor het toepassen van een nulrecht uit hoofde van de bijzondere bestemming van goederen. Dergelijke goederen bevinden zich op grond van artikel 82 van het CDW in het vrije verkeer onder douanetoezicht totdat zij hun bestemming hebben gevolgd. Artikel 292 van de UCDW bepaalt vervolgens, dat de toekenning van het nulrecht afhankelijk is van een schriftelijke vergunning. Deze vergunning wordt afgegeven overeenkomstig het model in bijlage 67 bij de UCDW. Volgens dat model worden van de goederen die onder de douaneregeling in het vrije verkeer brengen met een bijzondere bestemming mogen worden geplaatst, de GN-code, de omschrijving, de hoeveelheid en de waarde in de vergunning opgenomen..

15. Uit bovenstaande bepalingen volgt naar het oordeel van de rechtbank dat slechts voor de hoeveelheden kabeljauw en koolvis waarvoor een vergunning bijzondere bestemmingen is afgegeven de rechten bij invoer kunnen worden geschorst in het kader van eerdergenoemde contingenten. De stelling van eiseres, dat de hoeveelheden vis die onder de vergunning kunnen worden verwerkt slechts worden beperkt door de actuele ruimte binnen de tariefcontingenten, kan niet worden aanvaard. Het afhankelijk maken van een contingent zou het wettelijk voorgeschreven vergunningensysteem betekenisloos maken en bovendien een nuttige werking ervan te zeer beperken. Uit de toepasselijke wetgeving is niet af te leiden dat een dergelijke beperking, als door eiseres voorgestaan, is beoogd.

16. Wanneer uitsluitend zou worden uitgegaan van de tekst van de vergunning van eiseres dan mocht zij onder de vergunning, van 1 juni 2013 tot 1 juni 2016, een hoeveelheid van in totaal 10.000 kg kabeljauw Gadus Morhua en een hoeveelheid van in totaal 700.000 kg Alaska koolvis verwerken. In het rapport van het initieel onderzoek staat echter vermeld dat zou worden uitgegaan van 700.000 kg koolvis per jaar. Uit de bijlagen bij de utb blijkt dat verweerder voor de berekening van de douaneschuld ook is uitgegaan van de hoeveelheden per jaar, voor zowel de koolvis als voor de kabeljauw. Met deze berekening bevoordeelt verweerder eiseres ten opzichte van de tekst van de vergunning, zodat de rechtbank verweerder op dit punt zal volgen.

Grondslag douaneschuld

17. Uit bovenstaande volgt dat eiseres de hoeveelheden zoals opgenomen in haar vergunning heeft overschreden met 164.989 kg kabeljauw en 240.312 kg koolvis. Voor deze hoeveelheden is naar het oordeel van de rechtbank een douaneschuld ontstaan op grond van artikel 204, eerste lid, aanhef en onder b, van het CDW en na 1 mei 2016 op grond van artikel 79, eerste lid, onder c, van het DWU, omdat een van de voorwaarden voor de toekenning van een nulrecht uit hoofde van de bijzondere bestemming van de goederen niet in acht is genomen. Voor de toekenning van het nulrecht uit hoofde van de bijzondere bestemming van de goederen had eiseres immers over een - toereikende - vergunning moeten beschikken. Nu dit niet het geval is heeft eiseres deze hoeveelheden derhalve ten onrechte met toepassing van de vergunning bijzondere bestemmingen in het vrije verkeer gebracht. Daarmee is voldaan aan het bepaalde in artikel 204 CDW respectievelijk artikel 79, eerste lid, onder c, van het DWU. De stelling van eiseres dat de douaneschuld is ontstaan op grond van artikel 201 van het CDW berust op een onjuiste interpretatie van artikel 204 van het CDW (vgl. Gerechtshof Amsterdam, 11 februari 2020, ECLI:NL:GHAMS:2020:980, r.o. 5.4) . Hetzelfde geldt voor de douaneschuld die vanaf 1 mei 2016 is ontstaan op grond van artikel 79, eerste lid, aanhef en onder c, van het DWU en niet op grond van artikel 77 van het DWU.

Toepassing van artikel 212bis van het CDW

18. Op grond van artikel 212bis, in samenhang met artikel 21, van het CDW, wordt onder omstandigheden een schorsing van rechten bij invoer ook toegepast wanneer voor de betrokken goederen een douaneschuld ontstaat overeenkomstig artikel 204 van het CDW.

Met verweerder is de rechtbank van oordeel dat artikel 212bis van het CDW in het onderhavige geval toepassing mist. Een van de voorwaarden is immers dat ‘aan de overige voorwaarden voor de toekenning van de gunstige tariefbehandeling of de vrijstelling is voldaan’. Voor de onderhavige hoeveelheden vis was de vergunning van eiseres echter niet toereikend. De toepassing van de vastgestelde contingenten is afhankelijk gesteld van de in de artikelen 291 tot en met 300 van de UCDW bepaalde voorwaarden, waaronder het hebben van een schriftelijke vergunning ‘bijzondere bestemmingen’. Toepassing van artikel 212bis van het CDW in een geval als het onderhavige, waarin eiseres niet heeft voldaan aan de voorwaarde van het hebben van een vergunning, zou er op neerkomen dat het afhankelijk stellen van de contingenten van schriftelijke vergunningen iedere nuttige betekenis verliest (vgl Hof van Justitie van de Europese Unie (hierna: HvJ) 29 juli 2010 (Isaac International Ltd), C-371/09, r.o. 41 en 42).

Toepassing van artikel 220, tweede lid, onder b, van het CDW

19. Voor het deel van de douaneschuld dat is ontstaan vóór 1 mei 2016 stelt eiseres dat de boeking achteraf achterwege had moeten blijven vanwege een vergissing van de douaneautoriteiten in de zin van artikel 220, tweede lid, onder b, van het CDW. Ten aanzien van eiseres heeft verweerder in een controlerapport van 11 december 2014 het volgende vermeld: “Deze hoeveelheid is met ongeveer 150.000 kg overschreden. De vergunning zal op dit punt moeten worden aangepast en de zekerheid zal moeten worden aangepast”. Hierin leest de rechtbank geen gedogen of goedkeuren van overschrijding van de hoeveelheden van de vergunning. Met verweerder is de rechtbank van oordeel, dat eiseres juist door deze eerdere aanpassing van haar vergunning had kunnen weten dat overschrijdingen niet zonder gevolgen konden blijven voor de werking van haar vergunning. Door deze aanpassing heeft verweerder eiseres niet in een verkeerde veronderstelling gebracht ten aanzien van de daarna onder de vergunning te plaatsen hoeveelheden vis. Algemene stellingen over het vermeende gedogen van overschrijdingen door andere vergunninghouders in hetzelfde of in andere douaneregio’s zijn hiertoe ook onvoldoende. Bovendien is niet gebleken dat eiseres zich hierdoor heeft laten leiden bij de uitvoering en toepassing van de regeling. Naar het oordeel van de rechtbank is geen sprake van een dergelijke vergissing.

Verzuim zonder werkelijke gevolgen

20. Eiseres stelt dat de douaneschulden teniet zijn gegaan op grond van artikel 124, eerste lid, aanhef en onder h, van het DWU, omdat het verzuim zonder werkelijke gevolgen is gebleven in de zin van artikel 103, aanhef en onder e, GVo. Eén van de voorwaarden voor het tenietgaan van een douaneschuld op deze grond is dat alle formaliteiten die nodig zijn om de situatie van de goederen te regulariseren, naderhand worden vervuld (zie artikel 124, eerste lid, aanhef en onder h ii) van het DWU). Zoals verweerder terecht stelt, konden deze formaliteiten niet meer naderhand worden vervuld, omdat de vergunde hoeveelheden reeds waren uitgeput op het moment dat de aangiften tot plaatsing onder de vergunning werden gedaan. Naar het oordeel van de rechtbank reikt de mogelijkheid tot het naderhand vervullen van formaliteiten niet zover dat hieronder moet worden begrepen het achteraf verhogen van vergunde hoeveelheden. Net zoals hiervoor is overwogen ten aanzien van artikel 212bis van het CDW zou de toepassing van artikel 124 van het DWU in een geval als het onderhavige, waarin eiseres niet beschikte over een toereikende vergunning, erop neerkomen dat het afhankelijk stellen van contingenten van schriftelijke vergunningen iedere nuttige betekenis verliest. Een situatie als de onderhavige valt ook niet onder de andere vormen van verzuim zonder werkelijke gevolgen van artikel 103 van de Gvo, zodat geen sprake kan zijn van het tenietgaan van de douaneschuld in de zin van artikel 124 van het DWU. Een situatie als de onderhavige wordt ook niet genoemd in de limitatieve opsomming van artikel 859 van de UCDW, zodat voor zover de douaneschuld is ontstaan vóór 1 mei 2016 geen sprake kan zijn van een verzuim zonder werkelijke gevolgen in de zin van artikel 204 van het CDW (vgl. HvJ 11 november 1999, nr. C-48/98, Söhl & Söhlke). Deze grief faalt derhalve.

Schending van het gelijkheidsbeginsel en het verbod op willekeur

21. Volgens de vaste jurisprudentie van het HvJ moet de eerbiediging van de algemene Unierechtelijke rechtsbeginselen worden verzekerd (vgl HvJ 18 december 2008, nr. C-349/07, Sopropé, r.o. 33, HvJ 6 maart 2001, nr. C274/99 P, Connolly/Commissie, r.o. 37 en HvJ 8 oktober 2020, nr. C-330/19,Exter B.V., r.o. 24. Met al hetgeen eiseres hierover naar voren heeft gebracht heeft zij echter niet aannemelijk gemaakt dat verweerder het Unierechtelijke gelijkheidsbeginsel of een daarvan te onderscheiden Unierechtelijk verbod van willekeur heeft geschonden.

Controle vergunningen

22. Voor wat betreft het argument van eiseres dat verweerder niet zonder te waarschuwen had mogen overgaan tot het strenger controleren van vergunningen wijst de rechtbank erop, dat het de verantwoordelijkheid van eiseres is om zich aan de voorwaarden van haar vergunningen te houden, ongeacht de mate van controle door verweerder. Dat vergunninghouders zich strikt dienen te houden aan de voorwaarden van hun vergunningen heeft het HvJ benadrukt in zijn arresten van 6 september 2012, nrs. C-262/10, Döhler Neu[en]kirchen GmbH, r.o. 40, en C-28/11, Eurogate Distribution GmbH, ro 31, 32.

Rente op achterstallen.

23. Blijkens de bijlagen bij de utb heeft verweerder vanaf 1 mei 2016 rente op achterstallen in de zin van artikel 114, tweede lid van het DWU berekend, ook over de douaneschulden die vóór 1 mei 2016 zijn ontstaan. Het vóór 1 mei 2016 geldende CDW kende geen rente op achterstallen. De rechtbank is van oordeel, dat rente op achterstallen in de zin van artikel 114, tweede lid, van het DWU uitsluitend kan worden berekend over douaneschulden die onder het DWU, dat wil zeggen vanaf 1 mei 2016, zijn ontstaan en overweegt daartoe als volgt. De rechtbank kwalificeert de verschuldigdheid van rente op achterstallen over een douaneschuld als een materiële bepaling, omdat hiermee een aan de douaneschuld gekoppelde betalingsverplichting ontstaat. Volgens vaste rechtspraak van het HvJ gelden procedureregels voor alle bij de inwerkingtreding ervan aanhangige geschillen, in tegenstelling tot materiële regels, die doorgaans worden geacht niet te gelden met betrekking tot vóór de inwerkingtreding ervan verworven rechtsposities (HvJ nr. C-201/04, Molenbergnatie N.V., 23 februari 2006, r.o. 31). Daarbij komt, dat artikel 114, tweede lid, van het DWU, verwijst naar - voor zover hier relevant - douaneschulden die zijn ontstaan op basis van artikel 79 van het DWU. Deze verwijzing kan niet worden gelezen als een verwijzing naar artikel 204 van het CDW, reeds omdat belastbare feiten bij uitstek materiële regels zijn die niet in elkaars plaats kunnen worden gelezen. In zoverre is het beroep van eiseres gegrond.

24. Eiseres betoogt dat verweerder het verdedigingsbeginsel heeft geschonden door niet voorafgaand aan het uitreiken van de utb het bedrag aan rente op achterstallen (berekend over de douaneschuld die vanaf 1 mei 2016 is ontstaan) bekend te maken. Zij heeft evenwel niet gepreciseerd hoe een eerdere bekendmaking tot een andere uitkomst had kunnen leiden. De rechtbank merkt hierbij op dat eiseres geen afzonderlijke argumenten heeft ingebracht tegen de hoogte van deze rente.

Beroep op artikel 239 van het CDW en de artikelen 119 en 120 van het DWU

25. Eiseres stelt dat sprake is van bijzondere omstandigheden in de zin van artikel 239 van het CDW (voor zover de douaneschuld is ontstaan vóór 1 mei 2016) en, voor zover de douaneschuld is ontstaan vanaf 1 mei 2016, een vergissing in de zin van artikel 119 van het DWU dan wel bijzondere omstandigheden in de zin van artikel 120 van het DWU.

26. Gronden voor terugbetaling of kwijtschelding worden getoetst aan de hand van een verzoek dat daartoe wordt ingediend en vervolgens wordt behandeld volgens de procedure van artikel 121 van het DWU. Deze gronden kunnen niet worden getoetst in een beroepsprocedure als de onderhavige, die is gestart met een bezwaar tegen een utb (zie rechtbank Noord-Holland 10 februari 2020, ECLI:NL:RBNHO:2020:722, r.o. 24 tot en met 26). Voor een verzoek om terugbetaling of kwijtschelding staat voor eiseres de procedure van artikel 121 van het DWU open.

Slotsom

27. Gelet op het vorenoverwogene dient het beroep (uitsluitend) gegrond te worden verklaard voor wat betreft de rente op achterstallen die is berekend over douaneschulden die zijn ontstaan vóór 1 mei 2016 (overweging 23).”

5. Beoordeling van het geschil

Op de zaak betrekking hebbende stukken

5.1.

In hoger beroep heeft belanghebbende in de eerste plaats haar door de rechtbank verworpen standpunt herhaald, dat de inspecteur gehouden is om informatie te verstrekken over de wijze waarop hij in het verleden vergunningen bijzondere bestemmingen heeft verleend aan (niet nadere aangeduide) derden en over de inhoud van die vergunningen.

Daarnaast heeft belanghebbende ter zitting in hoger beroep betoogd dat uit een door de inspecteur overgelegd verslag van de ‘Coördinatiegroep Formeel Recht’ kan worden afgeleid dat er kennelijk over hoeveelheidsoverschrijdingen bij vergunningen nog twee of drie interne memo’s bestaan van leden van die coördinatiegroep, zodat de inspecteur, ook na toezending van de stukken vermeld onder 2.3 en 2.4, niet alle stukken als bedoeld in artikel 8:42 van de Awb heeft overgelegd. Het Hof oordeelt ter zake als volgt.

5.2.

Behoudens gevallen van gerechtvaardigde weigering op grond van artikel 8:29 Awb en uitzonderingsgevallen als misbruik van procesrecht, dient te worden tegemoetgekomen aan een verzoek van de belanghebbende tot overlegging van een bepaald stuk, indien deze voldoende gemotiveerd heeft gesteld dat het stuk van enig belang kan zijn (geweest) voor de besluitvorming in zijn zaak (zie Hoge Raad 25 april 2008, nr. 43.448, ECLI:NL:HR:2008:BA3823).

Belanghebbende verzoekt in de eerste plaats in algemene zin om informatie over besluitvorming van de inspecteur ten aanzien van derden, die in vele stukken kan zijn neergelegd, en verzoekt daarmee onvoldoende concreet om overlegging van een bepaald stuk dan wel bepaalde stukken. Artikel 8:42 Awb biedt hiervoor geen grondslag. Bovendien heeft belanghebbende niet, althans onvoldoende, gemotiveerd dat en hoe die stukken voor de beslechting van (nog) bestaande geschilpunten van belang kunnen zijn (vgl. Hoge Raad 20 juni 2020, nr. 19/00062, ECLI:NL:HR:2020:1107, r.o. 2.4.2). In navolging van de rechtbank is het Hof daarom van oordeel dat de gevraagde informatie niet onder de reikwijdte van artikel 8:42 Awb valt.

Ten aanzien van de interne memo’s van de voornoemde coördinatiegroep heeft belanghebbende naar het oordeel van het Hof eveneens onvoldoende gemotiveerd dat en hoe die stukken voor de beslechting van nog bestaande geschilpunten van belang kunnen zijn. Belanghebbende heeft in wezen aangevoerd dat uit de memo’s kan blijken dat de inspecteur in de uitvoering niet altijd op dezelfde manier heeft gehandeld bij geconstateerde overschrijdingen van hoeveelheden en/of waarden vermeld in vergunningen. Dat niet altijd sprake is geweest van eenheid in de uitvoering wordt echter door de inspecteur geenszins betwist: dat was immers de directe aanleiding voor de landelijke afstemming in de coördinatiegroep, die geleid heeft tot het onder 2.3 aangehaalde memo. De meergenoemde interne memo’s van de coördinatiegroep vallen daarom evenmin onder de reikwijdte van artikel 8:42 Awb.

5.3.

Ten overvloede overweegt het Hof nog het volgende.

De verplichting tot het verstrekken van de op de zaak betrekking hebbende stukken heeft ten doel te waarborgen dat een geschil wordt beslecht op basis van alle relevante feitelijke gegevens die aan de inspecteur ter beschikking staan of hebben gestaan, zodat de belanghebbende zich daarover kan uitlaten en de rechter daarmee bij zijn beoordeling rekening kan houden (Hoge Raad 4 mei 2018, nr. 16/04237, ECLI:NL:HR:2018:672, r.o. 3.4.1). Het gaat hierbij om de stukken die de ambtenaren die bij het opleggen van de aanslag / uitnodiging tot betaling en/of de bezwaar- en beroepsbehandeling betrokken zijn of zijn geweest ter beschikking staan of hebben gestaan, en dus niet om stukken die ter beschikking staan of hebben gestaan aan andere medewerkers van de Belastingdienst, die wel krachtens mandaat namens dezelfde inspecteur optreden, maar op geen enkele wijze zijn betrokken bij het bestreden besluit. Ook daarom hoeft de inspecteur niet op zoek te gaan naar de memo’s, waarvan hij ter zitting heeft verklaard dat hij deze niet kent (zie 2.5).

5.4.

Belanghebbende heeft onder meer bevroren Alaska koolvisfilet en kabeljauw (Gadus Morhua) in het vrije verkeer gebracht met aanspraak op het daarvoor opengestelde tariefcontingent en (daarom) met gebruikmaking van de regeling bijzondere bestemmingen. Zij beschikte daartoe over een vergunning bijzondere bestemmingen met een geldigheidsduur van drie jaar (van 1 juni 2013 tot en met 31 mei 2016). Door middel van een memo van de gemachtigde met het opschrift “Inkeer vergunning bijzondere bestemmingen”, gedagtekend “25 juli 2017 & 7 augustus 2017” heeft belanghebbende de inspecteur er op geattendeerd dat zij meer Alaska koolvisfilet en kabeljauw (Gadus Morhua) onder de regeling bijzondere bestemmingen heeft geplaatst dan haar was vergund door de inspecteur. Naar aanleiding van dit memo heeft de inspecteur de bestreden utb uitgereikt. Partijen houdt verdeeld of een douaneschuld is ontstaan doordat de in de vergunning vermelde hoeveelheden zijn overschreden.

5.5.

De rechtbank heeft geoordeeld dat een overschrijding van de in de vergunning vermelde hoeveelheid een douaneschuld doet ontstaan. Belanghebbende betoogt in hoger beroep dat een overschrijding van de in de vergunning vermelde hoeveelheid niet tot het ontstaan van een douaneschuld leidt en dat de rechtbank de utb daarom had moeten vernietigen.

Het Hof overweegt ter zake als volgt.

5.6.

In de verordeningen (EU) nrs. 1220/2012 (voor de periode 2013-2015) en 2015/2265 (voor de periode 2016-2018) zijn jaarlijkse tariefcontingenten vastgesteld voor de invoer van diverse soorten vis. Voor de in de bijlage bij deze verordeningen (per vissoort) genoemde hoeveelheden worden de rechten bij invoer geschorst tot de aldaar aangeduide niveaus (voor zover hier van belang: 0%). De aanleiding voor het instellen van deze contingenten is in de preambule van verordening 1220/2012 als volgt toegelicht:

“1) De Unie is voor haar bevoorrading met bepaalde visserijproducten momenteel afhankelijk van de invoer uit derde landen. De voorbije 15 jaar is de Unie afhankelijker geworden van invoer om in haar behoefte aan visserijproducten te voorzien. (…) Om de productie van visserijproducten in de Unie niet in gevaar te brengen en om de verwerkende industrie in staat te stellen zich op toereikende wijze te bevoorraden, dienen de douanerechten voor bepaalde producten geheel of gedeeltelijk te worden opgeschort binnen de grenzen van tariefcontingenten van passende omvang. (…)”

In overweging (1) van de preambule van verordening 2015/2265 is vrijwel hetzelfde vermeld.

5.7.

Artikel 2 van genoemde verordeningen bepaalt dat de tariefcontingenten worden beheerd overeenkomstig artikel 308bis, artikel 308ter en artikel 308quater van de UCDW (met ingang van 1 mei 2016: de artikelen 49 tot en met 54 van de UDWU). Deze bepalingen voorzien in een gedetailleerde regeling van de wijze waarop de importeurs aanspraak kunnen maken op de opengestelde contingenten. Artikel 308bis, lid 1, van de UCDW (per 1 mei 2016: artikel 49, lid 1, van de UDWU) stelt voorop dat de contingenten worden beheerd met inachtneming van de chronologische volgorde waarin de aangiften voor het vrije verkeer zijn aanvaard (“wie het eerst komt, het eerst maalt”). Dit beheer vindt plaats door de Europese Commissie (hierna: de Commissie). Naar aanleiding van bij hen ingediende aangiften met aanspraak op een tariefcontingent gaan de lidstaten, door tussenkomst van de Commissie, over tot opneming van de aangevraagde hoeveelheid uit het desbetreffende tariefcontingent. Tussen partijen is niet in geschil dat belanghebbende voor alle in de bestreden utb begrepen vis aanspraak heeft gemaakt op het contingent en dat deze aanspraak na aanvaarding van de aangifte telkens volledig is gehonoreerd.

5.8.

Zoals volgt uit het onder 5.6 opgenomen citaat, zijn de tariefcontingenten ingesteld met het oogmerk de visverwerkende industrie in staat te stellen zich op toereikende wijze te bevoorraden. Aan het gebruik van de contingenten is daarom de voorwaarde verbonden dat de vis wordt verwerkt. Om erop toe te kunnen zien dat de in het vrije verkeer gebrachte vis daadwerkelijk wordt verwerkt, is in de bijlage bij meergenoemde verordeningen voor vrijwel alle vissoorten een verwijzing openomen naar eindnoot (1), die luidt:

“(1) Het contingent is afhankelijk van de in de artikelen 291 tot en met 300 van Verordening (EEG) nr. 2454/93 bepaalde voorwaarden.”

Genoemde artikelen 291 tot en met 300 zijn opgenomen in Deel II, Titel 1, Hoofdstuk 2 (“Bijzondere bestemmingen”) van de UCDW en voorzien in een regeling waarmee douanetoezicht kan worden uitgeoefend op goederen die reeds in het vrije verkeer zijn gebracht, maar waarvoor dient te worden toegezien op het bereiken van een specifieke bestemming. Artikel 292, lid 1, van de UCDW schrijft een schriftelijke vergunning voor het gebruik van deze regeling voor. Artikel 293, lid 1, aanhef, bepaalt dat deze vergunning dient te voldoen aan het in bijlage 67 bij de UCDW vastgestelde model. Genoemde bijlage bevat, naast het vergunningmodel, voor zover hier van belang, de volgende inleidende bepalingen (cursiveringen Hof):

“ALGEMENE OPMERKINGEN

1. De formulieren behoeven niet noodzakelijkerwijs dezelfde opmaak te hebben als de modellen; een indeling in vakken is niet verplicht; de vakken kunnen ook groter worden gemaakt.

De nummers en de tekst moeten echter wel worden aangehouden.

2. (…)

3.
In principe moeten vakken met een vet gedrukt nummer worden ingevuld .
In de toelichting is vermeld of en wanneer van deze regel mag worden afgeweken. (…)”

In het vergunningmodel voor de regeling bijzondere bestemmingen is onder meer voorzien in een vak 7, getiteld “Onder de douaneregeling te plaatsen goederen”, waarin een viertal gegevens vermeld dient te worden van de onder de regeling te plaatsen goederen, waaronder waarde en hoeveelheid:

De toelichting op dit vak 7 luidt:

“- GN-code

Vermeld de volledige code volgens de gecombineerde nomenclatuur (acht cijfers).

- Omschrijving

Geef de handelsomschrijving en/of technische beschrijving.

- Hoeveelheid

Vermeld de geraamde hoeveelheid onder de douaneregeling te plaatsen goederen.

- Waarde

Vermeld de geraamde waarde, in euro of in andere valuta, van de onder de douaneregeling te plaatsen goederen.”

Omdat het nummer “7” en de tekst “Onder de douaneregeling te plaatsen goederen” vetgedrukt zijn in het vergunningmodel, en in de toelichting niet is vermeld dat afwijking van deze vermeldingen is toegestaan, is de hoeveelheid een verplicht te vermelden gegeven in een vergunning voor de regeling bijzondere bestemmingen.

De per 1 mei 2016 van toepassing zijnde “transitieverordening” (Gedelegeerde Verordening (EU) 2016/341 van de Commissie van 17 december 2015 tot aanvulling van Verordening (EU) nr. 952/2013 van het Europees Parlement en van de Raad met overgangsregels voor enkele bepalingen van het douanewetboek van de Unie voor de gevallen waarin de relevante elektronische systemen nog niet operationeel zijn) schrijft in artikel 22 en bijlage 12 een vergunningmodel voor met dezelfde inhoud en toelichting.

5.9.

De inspecteur stelt zich op het standpunt dat, voor zover de in de vergunning vermelde hoeveelheid is overschreden, belanghebbende niet over een geldige vergunning beschikt, zodat – voor het meerdere – één van de voorwaarden die zijn gesteld voor de plaatsing van de goederen onder de regeling bijzondere bestemmingen niet in acht is genomen. Daardoor is een douaneschuld ontstaan op grond van in artikel 204, lid 1, aanhef en onder b, van het CDW (per 1 mei 2016: artikel 79, lid 1, aanhef en onder c, van het DWU), aldus de inspecteur. Belanghebbende betoogt dat overschrijding van de in de vergunning vermelde hoeveelheid geen douaneschuld doet ontstaan en dat, zo al sprake is van een douaneschuld, deze schuld is ontstaan op grond van artikel 201 CDW (per 1 mei 2016: artikel 77 DWU). Het Hof overweegt ter zake als volgt.

5.10.

De hoeveelheid goederen waarvoor van de regeling gebruik gaat worden gemaakt is een wettelijk verplicht onderdeel van de door de douaneautoriteiten te verlenen vergunning bijzondere bestemmingen (zie 5.8). Omdat de hoeveelheid in de vergunning is vermeld, is het de vergunninghouder (slechts) vergund de in de vergunning vermelde hoeveelheid onder de regeling bijzondere bestemmingen te plaatsen. Indien een vergunninghouder de in de vergunning vermelde hoeveelheid overschrijdt, beschikt hij voor het meerdere niet over een vergunning. Noch de tekst van de UCDW noch de inhoud van de vergunning biedt enig aanknopingspunt voor de door belanghebbende voorgestane uitleg dat de in de vergunning vermelde hoeveelheid louter indicatief is bedoeld. Degene die een grotere hoeveelheid van een bepaalde vissoort in het vrije verkeer wenst te brengen met toepassing van de regeling bijzondere bestemmingen dan in de aan hem verleende vergunning is vermeld, dient voor het meerdere een (aanvullende) vergunning aan te vragen (vgl. Hof Amsterdam 11 februari 2020, 19/00052, ECLI:NL:GHAMS:2020:980, r.o. 5.3 e.v.). Nu vaststaat dat de aan belanghebbende verleende vergunning bijzondere bestemmingen formele rechtskracht heeft gekregen, is het belanghebbende op basis van deze vergunning niet toegestaan om Alaska koolvisfilet of kabeljauw in het vrije verkeer te brengen in een grotere hoeveelheid dan die in de vergunning is vermeld.

5.11.

Uit het vorenoverwogene volgt dat belanghebbende goederen in het vrije verkeer heeft gebracht met toepassing van de regeling bijzondere bestemmingen, terwijl zij niet voldeed aan alle voorwaarden die zijn gesteld voor plaatsing van die goederen onder deze regeling, meer bepaald de voorwaarde dat zij dient te beschikken over een toereikende vergunning. Hierdoor is, voor de hoeveelheid die de vermelding in de vergunning te boven gaat, op het moment van het in het vrije verkeer brengen met toepassing van de regeling bijzondere bestemmingen een douaneschuld ontstaan.

5.12.

Indien – zoals in casu het geval is – één van de voorwaarden die zijn gesteld voor de toekenning van een nulrecht uit hoofde van het gebruik van goederen voor bijzondere doeleinden niet in acht is genomen, ontstaat een douaneschuld op de voet van artikel 204, lid 1, aanhef en onder b, CDW (per 1 mei 2016: artikel 79, lid 1, aanhef en onder c DWU) en niet, zoals belanghebbende betoogt, op grond van artikel 201 van het CDW (per 1 mei 2016: artikel 77 DWU).

Het Hof verwerpt het betoog van belanghebbende dat de inspecteur haar aangiften niet had mogen aanvaarden voor zover daarmee de in de vergunning vermelde hoeveelheid werd overschreden. Niet de inspecteur, maar belanghebbende dient ervoor zorg te dragen dat zij de in haar vergunning vermelde hoeveelheid niet overschrijdt (vgl. HvJ 15 september 2011,

C-138/10, DP grup EOOD, ECLI:EU:C:2011:587, r.o. 39).

Afwijkend standpunt medewerker Europese Commissie

5.13.

Belanghebbende heeft een e-mailbericht van een medewerker van de Europese Commissie overgelegd waarin deze kenbaar maakt dat hij van mening is dat de overschrijding van een in een vergunning (voor actieve veredeling) vermelde hoeveelheid geen fiscale gevolgen heeft. Het Hof vindt in voornoemd e-mailbericht geen aanleiding om tot een ander oordeel te komen, noch om een prejudiciële vraag te stellen aan het Hof van Justitie van de Europese Unie. Het lijdt immers geen twijfel dat een dergelijke opinie niet kan worden aangevoerd tegen een duidelijke bepaling van het recht van de Unie.

Verzuim zonder werkelijke gevolgen

5.14.

Bij deze stand van het geding betoogt belanghebbende dat sprake is van een “verzuim zonder werkelijke gevolgen” voor de juiste werking van de betrokken douaneregeling, als bedoeld in de slotzin van artikel 204, lid 1, van het CDW. Ook hierin volgt het Hof belanghebbende niet. Artikel 859 van de UCDW bevat een lijst van “verzuimen zonder werkelijke gevolgen” in vorenbedoelde zin. Deze lijst is limitatief, zo heeft het Hof van Justitie geoordeeld in zijn arrest van 11 november 1999, C-48/98, Firma Söhl & Söhlke, ECLI:EU:C:1999:548. De onderwerpelijke situatie komt niet voor in deze limitatieve lijst, zodat geen sprake is van een verzuim zonder werkelijke gevolgen. Hetzelfde heeft te gelden voor zover het DWU van toepassing is (zie artikel 124, lid 1, aanhef en onder h van het DWU en artikel 103 GDWU).

Artikel 212bis CDW (aangiften gedaan voor 1 mei 2016)

5.15.

Artikel 212bis van het CDW luidt, voor zover hier van belang:

“Wanneer de douanewetgeving in een gunstige tariefbehandeling van bepaalde goederen uit hoofde van hun (…) bijzondere bestemming (…) krachtens de artikelen 21, 82, (…) voorziet, is deze gunstige behandeling (…) eveneens van toepassing in de gevallen waarin uit hoofde van de artikelen 202 tot en met 205, 210 of 211 een douaneschuld ontstaat, indien het gedrag van de belanghebbende niet van frauduleus handelen of van manifeste nalatigheid getuigt en deze laatste aantoont dat aan de overige voorwaarden voor de toekenning van de gunstige tariefbehandeling of de vrijstelling is voldaan.”

5.16.

Belanghebbende betoogt in hoger beroep dat de rechtbank ten onrechte heeft geoordeeld dat het niet mogelijk is om, ondanks het ontbreken van een (toereikende) vergunning bijzondere bestemmingen voor de in de utb betrokken hoeveelheid Alaska koolvisfilet en kabeljauw, met toepassing van artikel 212bis van het CDW toch aanspraak te maken op het desbetreffende contingent. Belanghebbende wijst er in dit verband op dat het contingent nog niet was uitgeput.

5.17.

Het Hof verwerpt het standpunt van belanghebbende. Voor zover belanghebbende een grotere hoeveelheid vis onder de regeling heeft geplaatst dan is vermeld in de aan haar verleende vergunning, beschikt zij niet over de vereiste vergunning. Uit de punten 41 tot en met 44 van het door de rechtbank genoemde arrest Hof van Justitie 29 juli 2010, C-371/09, Isaac International Ltd, ECLI:EU:C:2010:458, volgt dat indien een vergunning bijzondere bestemmingen is voorgeschreven, maar de aangever niet beschikt over die vergunning, hij niet met toepassing van artikel 212bis CDW desondanks in aanmerking kan komen voor de desbetreffende begunstiging (in casu: het contingent). Een andersluidende uitleg van artikel 212bis zou er op neerkomen dat het opleggen van de voorwaarde van een voorafgaande vergunning iedere betekenis verliest (vgl. punt 42 van genoemd arrest).

Artikel 220 CDW (aangiften gedaan voor 1 mei 2016)

5.18.

Belanghebbende stelt zich ook in hoger beroep op het standpunt dat, indien wel een douaneschuld is ontstaan, de inspecteur niet tot navordering van deze douaneschuld had mogen overgaan, omdat de cumulatieve voorwaarden die artikel 220, lid 2, aanhef en onder b, van het CDW stelt voor het afzien van navordering zijn vervuld. Het Hof verwerpt dit standpunt. De inspecteur heeft tijdens een administratieve controle vastgesteld, voor zover het aangiften betreft die zijn gedaan voor 1 mei 2016, dat douaneschulden zijn ontstaan op grond van artikel 204 CDW. Deze douaneschulden heeft hij vervolgens aan belanghebbende medegedeeld met de bestreden utb en geboekt. Van een boeking achteraf (navordering) is derhalve geen sprake; het betreft een eerste utb en een eerste boeking.

Legaliteitsbeginsel, rechtszekerheidsbeginsel en vertrouwensbeginsel

5.19.

Belanghebbende stelt zich op het standpunt dat sprake is van een schending van het legaliteitsbeginsel, rechtszekerheidsbeginsel en vertrouwensbeginsel omdat (1) de wetgeving onvoldoende duidelijk was en (2) de inspecteur aanvankelijk niet tot belastingheffing overging indien de in een vergunning vermelde hoeveelheid werd overschreden en dat later, zonder aankondiging, wel is gaan doen. De schending van voormelde beginselen staat aan de onderwerpelijke navordering in de weg, aldus belanghebbende. Het Hof volgt belanghebbende hierin niet en overweegt ter zake als volgt.

5.20.

Uit de rechtspraak van het Hof van Justitie volgt dat het in beginsel mogelijk is dat het Unierechtelijke rechtszekerheidsbeginsel eraan in de weg staat dat wettelijk verschuldigde belastingen worden geheven. Daartoe bestaat blijkens diezelfde rechtspraak echter alleen aanleiding in situaties waarin sprake is van gebreken in de wetgeving. Zo was in het arrest HvJ 23 september 2003, zaak C-78/01, Bundesverband Güterkraftverkehr und Logistik (ECLI:EU:C:2003:490) sprake van een zodanige verwijzing in Verordening 2454/93 naar de TIR-overeenkomst, dat op één en dezelfde situatie tegelijkertijd twee verschillende termijnen van toepassing waren. En HvJ 13 februari 1996, zaak C-143/93, Gebroeders Van Es Douane Agenten (ECLI:EU:C:1996:45) betrof een situatie waarin de Europese Commissie had nagelaten een indelingsverordening die was vastgesteld onder de werking van het Gemeenschappelijk Douanetarief (GDT, Verordening 97/69) na invoering van de GN aan te passen, terwijl de desbetreffende bepalingen van de GN niet gelijkluidend waren aan die van het GDT. Naar ’s Hofs oordeel volgt uit deze en andere arresten – bijvoorbeeld Hof van Justitie 9 juli 1981, zaak 169/80, Gondrand Frères en Garancini (ECLI:EU:C:1981:171) en Hof van Justitie 22 februari 1989, gevoegde zaken 92/87 en 93/87, Commissie/Frankrijk en Verenigd Koninkrijk (ECLI:EU:C:1989:77) – dat van schending van het rechtszekerheidsbeginsel eerst sprake kan zijn indien wetgeving gebrekkig is of geheel ontbreekt. Een dergelijke situatie doet zich in casu niet voor. Evenmin valt in te zien dat het legaliteitsbeginsel is geschonden.

5.21.

Daar komt bij dat belanghebbende uit eigen beweging de overschrijding van de in de vergunning vermelde hoeveelheden aan de inspecteur heeft gemeld met het haar onder 5.4 genoemde memo “Inkeer vergunning bijzondere bestemmingen”, zodat het geen twijfel lijdt dat belanghebbende op de hoogte was van het belang van een toereikende vergunning voor het gebruik van de regeling bijzondere bestemmingen. Van een schending van het rechtszekerheidsbeginsel, dan wel het vertrouwensbeginsel, is ook daarom geen sprake.

Rente op achterstallen

5.22.

De inspecteur bestrijdt in zijn incidenteel hoger beroep het oordeel van de rechtbank dat belanghebbende met ingang van 1 mei 2016 geen rente op achterstallen verschuldigd is over douaneschulden die zijn ontstaan vóór 1 mei 2016. Het Hof overweegt ter zake als volgt.

5.23.

Een nieuwe rechtsregel, zoals artikel 114, lid 2, van het DWU (rente op achterstallen), is van toepassing vanaf de inwerkingtreding van de handeling waarbij hij is ingevoerd. Een dergelijke regel is weliswaar niet van toepassing op rechtsposities die zijn ontstaan en definitief zijn verworven vóór die inwerkingtreding, maar is wel onmiddellijk van toepassing op de toekomstige gevolgen van een onder vigeur van de oude wettelijke regeling ontstane situatie en op nieuwe rechtsposities. Dit ligt – onder voorbehoud van het beginsel dat rechtshandelingen geen terugwerkende kracht hebben – alleen anders wanneer de nieuwe regel gepaard gaat met bijzondere bepalingen die specifiek de voorwaarden voor de toepassing ervan in de tijd vastleggen (vgl. HvJ 3 juni 2021, Jumbocarry Trading, C-39/20, punt 29, ECLI:EU:C:2021:435). Dergelijke bijzondere bepalingen ontbreken voor het in rekening brengen van rente op achterstallen, zodat het ervoor dient te worden gehouden dat de Uniewetgever met de invoering van artikel 114 DWU heeft beoogd om rente op achterstallen te heffen vanaf 1 mei 2016, ongeacht de datum waarop de desbetreffende douaneschulden zijn ontstaan.

5.24.

Het stond de Uniewetgever vrij om per 1 mei 2016 voornoemde rente op achterstallen ook voor reeds bestaande douaneschulden in te voeren, hoewel onder de werking van het CDW niet in een vergelijkbare renteregeling was voorzien (vgl. artikel 214, lid 3, CDW gelezen in samenhang met artikel 519 UCDW). De beginselen van rechtszekerheid en bescherming van het gewettigd vertrouwen, brengen geen verplichting met zich om de rechtsorde ongewijzigd te laten in de tijd. De marktdeelnemers mogen niet vertrouwen op de handhaving van een bestaande situatie die de instellingen van de Unie in het kader van hun beoordelingsbevoegdheid kunnen wijzigen (zie arrest Jumbocarry Trading, punt 50).

5.25.

Het Hof verwerpt het betoog van belanghebbende dat de renteberekening van de inspecteur voor haar niet controleerbaar is. In artikel 114 DWU is bepaald dat voor een lidstaat die de euro heeft aangenomen, de rentevoet op achterstallen gelijk is aan de door de Europese Centrale Bank op haar basisherfinancieringstransacties toegepaste rentevoet van de eerste dag van de maand van de vervaldag, zoals bekendgemaakt in het Publicatieblad van de Europese Unie, serie C, vermeerderd met twee punten. Van 10 maart 2016 tot 21 juli 2022 bedroeg deze herfinancieringsrente van de ECB 0,00%, zodat gedurende de hele periode die in casu van belang is de rente op achterstallen 2% bedroeg. Daarnaast is in artikel 8:7 van de Algemene douaneregeling een duidelijk voorschrift opgenomen voor de berekening van de rente. Belanghebbende kan derhalve eenvoudig controleren of de renteberekening juist is. Het Hof heeft in een kleine steekproef geen fouten geconstateerd in de vaststelling van de volgens de inspecteur belopen rente en ziet daarom geen reden om aan de juistheid van de door de inspecteur vastgestelde rentebedragen te twijfelen.

5.26.

Het Hof verwerpt tot slot ook het betoog van belanghebbende dat de inspecteur voorafgaand aan het vaststellen van de beschikking over de rente op achterstallen een (afzonderlijk) voornemen aan haar had dienen te sturen. De rentebeschikking is namelijk volledig accessoir aan de utb en vloeit gelet op artikel 114 DWU direct uit de utb voort.

5.27.

Gelet op het vorenoverwogene slaagt het incidenteel hoger beroep van de inspecteur ook voor zover dit zich richt tegen het oordeel van de rechtbank inzake de rente op achterstallen.

Slotsom

5.28.

De slotsom is dat het hoger beroep van belanghebbende ongegrond is en dat het incidenteel hoger beroep van de inspecteur gegrond is. De uitspraak van de rechtbank dient te worden vernietigd.

6. Kosten

Het Hof vindt geen aanleiding voor een veroordeling in de kosten van het hoger beroep op de voet van artikel 8:75 van de Awb in verbinding met artikel 8:108 van die wet.

Wel dient de door de rechtbank toegekende proceskostenvergoeding opnieuw te worden vastgesteld, uitgaande van een wegingsfactor 0,5, en dient de vergoeding te worden beperkt tot de kosten van de procedure bij de rechtbank, nu de proceskostenveroordeling enkel nog haar grond vindt in de door de rechtbank toegekende vergoeding van immateriële schade (vgl HR 20 maart 2015, 14/01332, ECLI:NL:HR:2015:660). Het Hof stelt deze kosten vast op:

2 (beroepschrift + zitting) x 0,5 x € 837 = € 837

Zoals de rechtbank met juistheid heeft geoordeeld is de overschrijding van de redelijke termijn voor de eerste aanleg uitsluitend aan de rechter toe te rekenen. Dit brengt met zich dat de proceskosten en het voor het beroep in eerste aanleg betaalde griffierecht dienen te worden vergoed door de Minister (zie Hoge Raad 19 februari 2016, nr. 14/03907, ECLI:NL:HR:2016:252, r.o. 3.14.2, onder ii).

7. Beslissing

Het Hof:

- vernietigt de uitspraak van de rechtbank, behoudens de beslissing inzake de vergoeding van immateriële schade (€ 1.500, te vergoeden door de Minister);

- verklaart het beroep ongegrond;

- veroordeelt de Minister in de proceskosten voor het beroep in eerste aanleg tot een bedrag van € 837, en

- draagt de Minister op het voor het beroep in eerste aanleg betaalde griffierecht van € 333 aan belanghebbende te vergoeden.

De uitspraak is gedaan door mrs. B.A. van Brummelen, voorzitter van de douanekamer,
C.J. Hummel en W.J. Blokland, leden van de douanekamer, in tegenwoordigheid van mr. A.H. van Dapperen, als griffier. De beslissing is op 4 april 2023 in het openbaar uitgesproken.

Bij afwezigheid van de voorzitter is deze uitspraak ondertekend door de oudste raadsheer.

Tegen deze uitspraak kunnen beide partijen binnen zes weken na de verzenddatum beroep in cassatie instellen bij
de Hoge Raad der Nederlanden via het webportaal van de Hoge Raad www.hogeraad.nl.

Bepaalde personen die niet worden vertegenwoordigd door een gemachtigde die beroepsmatig rechtsbijstand verleent, mogen per post beroep in cassatie instellen. Dit zijn natuurlijke personen en verenigingen waarvan de statuten niet zijn opgenomen in een notariële akte. Als zij geen gebruik willen maken van digitaal procederen kunnen deze personen het beroepschrift in cassatie sturen aan
de Hoge Raad der Nederlanden (belastingkamer), postbus 20303, 2500 EH Den Haag . Alle andere personen en gemachtigden die beroepsmatig rechtsbijstand verlenen, zijn in beginsel verplicht digitaal te procederen (zie www.hogeraad.nl).

Bij het instellen van beroep in cassatie moet het volgende in acht worden genomen:

1. bij het beroepschrift wordt een afschrift van deze uitspraak gevoegd;

2 - ( alleen bij procederen op papier) het beroepschrift moet ondertekend zijn;

3 - het beroepschrift moet ten minste het volgende vermelden:

a. de naam en het adres van de indiener;

b. de dagtekening;

c. een omschrijving van de uitspraak waartegen het beroep in cassatie is gericht;

d. de gronden van het beroep in cassatie.

Voor het instellen van beroep in cassatie is griffierecht verschuldigd. Na het instellen van beroep in cassatie ontvangt de indiener een nota griffierecht van de griffier van de Hoge Raad. In het cassatieberoepschrift kan de Hoge Raad verzocht worden om de wederpartij te veroordelen in de proceskosten.

Toelichting rechtsmiddelverwijzing

Per 15 april 2020 is digitaal procederen bij de Hoge Raad opengesteld. Niet-natuurlijke personen (daaronder begrepen publiekrechtelijke lichamen) en professionele gemachtigden zijn verplicht digitaal te procederen. Wie niet verplicht is om digitaal te procederen, kan op vrijwillige basis digitaal procederen. Hieronder leest u hoe een cassatieberoepschrift wordt ingediend.

Digitaal procederen

Het webportaal van de Hoge Raad is toegankelijk via “Login Mijn Zaak Hoge Raad” op
www.hogeraad.nl . Informatie over de inlogmiddelen vindt u op
www.hogeraad.nl .

Niet in Nederland wonende of gevestigde partijen of professionele gemachtigden hebben in beginsel geen geschikt inlogmiddel en kunnen daarom niet inloggen in het webportaal. Zij kunnen zo lang zij niet over een geschikt inlogmiddel kunnen beschikken, per post procederen.

Per post procederen

Alleen bepaalde personen mogen beroep in cassatie instellen per post in plaats van via het webportaal. Zij mogen dit bovendien alleen als zij zonder een professionele gemachtigde procederen. Het gaat om natuurlijke personen die geen ondernemer zijn en verenigingen waarvan de statuten niet zijn opgenomen in een notariële akte. Een professionele gemachtigde moet altijd digitaal procederen, ongeacht voor wie de gemachtigde optreedt. Degene die op papier mag procederen en dat ook wil, kan het beroepschrift in cassatie sturen aan
de Hoge Raad der Nederlanden (belastingkamer), postbus 20303, 2500 EH Den Haag.