Uitspraak
RECHTBANK OVERIJSSEL
Team Strafrecht
Meervoudige kamer
Zittingsplaats Zwolle
Parketnummer: 08.018391-24 (P)
Datum vonnis: 4 maart 2025
Vonnis op tegenspraak in de zaak van de officier van justitie tegen:
[verdachte],
geboren op [geboortedatum] 2000 in [geboorteplaats] ,
nu verblijvende in de [verblijfplaats] .
1.Het onderzoek op de terechtzitting
Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de openbare terechtzittingen van 3 september 2024, 3 februari 2025, 4 februari 2025, 5 februari 2025 en 4 maart 2025.
De rechtbank heeft kennis genomen van de vordering van de officier van justitie en van wat door verdachte en zijn raadsman mr. J.W. Vedder, advocaat in Rotterdam, naar voren is gebracht.
Ook heeft de rechtbank kennis genomen van de door de nabestaanden van [slachtoffer] voorgedragen slachtofferverklaringen en van wat namens hen als benadeelde partij door mr. B. Pernot, advocaat in Wijchen, is aangevoerd.
2.De tenlastelegging
De verdenking komt er kort en bondig op neer dat verdachte in de periode van 16 oktober 2023 tot en met 18 oktober 2023 in Kampen samen met anderen betrokken is geweest bij een woningoverval, waarbij de bewoner van de woning, [slachtoffer] , door geweld om het leven is gekomen. De vraag die de rechtbank in verband hiermee heeft te beantwoorden is of sprake is van medeplegen van moord, dan wel medeplegen van gekwalificeerde doodslag, dan wel medeplegen van doodslag (
feit 1) en/of medeplegen van gekwalificeerde diefstal met geweld, de dood ten gevolge hebbend, en/of medeplegen van gekwalificeerde afpersing met geweld, de dood ten gevolge hebbend, of de alternatief ten laste gelegde pogingen daartoe (
feit 2).
feit 1) en/of medeplegen van gekwalificeerde diefstal met geweld, de dood ten gevolge hebbend, en/of medeplegen van gekwalificeerde afpersing met geweld, de dood ten gevolge hebbend, of de alternatief ten laste gelegde pogingen daartoe (
feit 2).
Voluit luidt de tenlastelegging aan verdachte, dat:
feit 1 primair
hij in of omstreeks de periode van 16 oktober 2023 tot en met 18 oktober 2023 te Kampen,tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen,[slachtoffer] opzettelijk en met voorbedachten rade van het leven heeft beroofd door de nek/hals/keel van die [slachtoffer] dicht te drukken en/of dichtgedrukt te houden en/of anderszins geweld toe te passen op de nek/hals/keel (verwurging) en/of –aldus- zijn ademhaling te beletten en/of te belemmeren en/of de mond en/of neus van die [slachtoffer] dicht te drukken en/of dichtgedrukt te houden (smoren) en –aldus- zijn ademhaling te beletten en/of te belemmeren en/of de benen van die [slachtoffer] vast te binden met een snoer en/of ander geweld toe te passen op het hoofd en/of lichaam van die [slachtoffer] ;
feit 1 subsidiair
hij in of omstreeks de periode van 16 oktober 2023 tot en met 18 oktober 2023 te Kampen,tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen,opzettelijk [slachtoffer] van het leven heeft beroofd door de nek/hals/keel van die [slachtoffer] dicht te drukken en/of dichtgedrukt te houden en/of anderszins geweld toe te passen op de nek/hals/keel (verwurging) en/of -aldus- zijn ademhaling te beletten en/of te belemmeren en/of de mond en/of neus van die [slachtoffer] dicht te drukken en/of dichtgedrukt te houden (smoren) en -aldus- zijn ademhaling te beletten en/of te belemmeren en/of de benen van die [slachtoffer] vast te binden met een snoer en/of ander geweld toe te passen op het hoofd en/of lichaam van die [slachtoffer] ,welke voren omschreven doodslag werd gevolgd, vergezeld en/of voorafgegaan van enig strafbaar feit, te weten (poging) diefstal met geweldpleging/afpersing,en welke doodslag werd gepleegd met het oogmerk om de uitvoering van dat feit voor te bereiden en/of gemakkelijk te maken en/of om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf en/of andere deelnemer(s) aan dat feit straffeloosheid en/of het bezit van het wederrechtelijk verkregene te verzekeren;
feit 1 meer subsidiair
hij in of omstreeks de periode van 16 oktober 2023 tot en met 18 oktober 2023 te Kampen, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, [slachtoffer] opzettelijk van het leven heeft beroofd door de nek/hals/keel van die [slachtoffer] dicht te drukken en/of dichtgedrukt te houden en/of anderszins geweld toe te passen op de nek/hals/keel (verwurging) en/of -aldus- zijn ademhaling te beletten en/of te belemmeren en/of de mond en/of neus van die [slachtoffer] dicht te drukken en/of dichtgedrukt te houden (smoren) en -aldus- zijn ademhaling te beletten en/of te belemmeren en/of de benen van die [slachtoffer] vast te binden met een snoer en/of ander geweld toe te passen op het hoofd en/of lichaam van die [slachtoffer] ;
feit 2
hij in of omstreeks de periode van 16 oktober 2023 tot en met 18 oktober 2023 te Kampen,tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen,met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening (in/uit een woning aan de [adres 1] ) heeft weggenomen een hoeveelheid geld, in elk geval enig goed, geheel of ten dele toebehorende aan [slachtoffer] , in elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte en/of zijn mededader(s),welke diefstal werd voorafgegaan en/of vergezeld en/of gevolgd van geweld en/of bedreiging met geweld tegen die [slachtoffer] ,gepleegd met het oogmerk om die diefstal voor te bereiden en/of gemakkelijk te maken en/of om bij betrapping op heterdaad aan zichzelf en/of aan zijn mededader(s) hetzij de vlucht mogelijk te maken, hetzij het bezit van het gestolene te verzekeren, door de woning van die [slachtoffer] binnen te dringen en/of de nek/hals/keel van die [slachtoffer] dicht te drukken en/of dichtgedrukt te houden en/of anderszins geweld toe te passen op de nek/hals/keel (verwurging) en/of –aldus- zijn ademhaling te beletten en/of te belemmeren en/of de mond en/of neus van die [slachtoffer] dicht te drukken en/of dichtgedrukt te houden (smoren) en –aldus- zijn ademhaling te beletten en/of te belemmeren en/of de benen van die [slachtoffer] vast te binden met een snoer en/of ander geweld toe te passen op het hoofd en/of lichaam van die [slachtoffer] ,zulks terwijl het feit de dood van die [slachtoffer] ten gevolge heeft gehad;
en/of
hij in of omstreeks de periode van 16 oktober 2023 tot en met 18 oktober 2023 te Kampen,tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen,met het oogmerk om zich en/of (een) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen door geweld en/of bedreiging met geweld [slachtoffer] (in een woning aan de [adres 1] ) heeft gedwongen tot de afgifte van een hoeveelheid geld, in elk geval van enig goed, geheel of ten dele toebehorende aan die [slachtoffer] , in elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte en/of zijn mededader(s), door de woning van die [slachtoffer] binnen te dringen en/of de nek/hals/keel van die [slachtoffer] dicht te drukken en/of dichtgedrukt te houden en/of anderszins geweld toe te passen op de nek/hals/keel (verwurging) en/of –aldus- zijn ademhaling te beletten en/of te belemmeren en/of de mond en/of neus van die [slachtoffer] dicht te drukken en/of dichtgedrukt te houden (smoren) en –aldus- zijn ademhaling te beletten en/of te belemmeren en/of de benen van die [slachtoffer] vast te binden met een snoer en/of ander geweld toe te passen op het hoofd en/of lichaam van die [slachtoffer] ,zulks terwijl het feit de dood van die [slachtoffer] ten gevolge heeft gehad;
en/of
hij en/of zijn mededader(s) in of omstreeks de periode van 16 oktober 2023 tot en met 18 oktober 2023 te Kampen,tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen,ter uitvoering van het door verdachte en/of zijn mededader(s) voorgenomen misdrijf om met het oogmerk van wederrechtelijke toeëigening (in/uit een woning aan de [adres 1] ) weg te nemen een hoeveelheid geld, in elk geval enig goed, geheel of ten dele toebehorende aan [slachtoffer] , in elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte en/of zijn mededader(s), en daarbij die voorgenomen diefstal te doen voorafgaan en/of te doen vergezellen en/of te doen volgen van geweld en/of bedreiging met geweld tegen die [slachtoffer] , te plegen met het oogmerk om die diefstal voor te bereiden en/of gemakkelijk te maken en/of om bij betrapping op heterdaad aan zichzelf en/of aan (een) andere deelnemer(s) van dat misdrijf hetzij de vlucht mogelijk te maken, hetzij het bezit van het gestolene te verzekeren, de woning van die [slachtoffer] zijn/is binnengedrongen en/of de nek/hals/keel van die [slachtoffer] hebben/heeft dichtgedrukt en/of dichtgedrukt gehouden en/of anderszins geweld hebben/heeft toegepast op de nek/hals/keel (verwurging) en/of –aldus- zijn ademhaling hebben/heeft belet en/of belemmerd en/of de mond en/of neus van die [slachtoffer] hebben/heeft dichtgedrukt en/of dichtgedrukt gehouden (smoren) en –aldus- zijn ademhaling hebben/heeft belet en/of belemmerd en/of de benen van die [slachtoffer] hebben/heeft vastgebonden met een snoer en/of ander geweld hebben/heeft toegepast op het hoofd en/of lichaam van die [slachtoffer] ,terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid,zulks terwijl het feit de dood van die [slachtoffer] ten gevolge heeft gehad;
en/of
hij en/of zijn mededader(s) in of omstreeks de periode van 16 oktober 2023 tot en met 18 oktober 2023 te Kampen,tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen,ter uitvoering van het door verdachte en/of zijn mededader(s) voorgenomen misdrijf om met het oogmerk om zich en/of (een) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen door geweld en/of bedreiging met geweld [slachtoffer] (in een woning aan de [adres 1] ) te dwingen tot de afgifte van een hoeveelheid geld, in elk geval van enig goed, geheel of ten dele toebehorende aan die [slachtoffer] , in elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte en/of zijn mededader(s), de woning van die [slachtoffer] zijn/is binnengedrongen en/of de nek/hals/keel van die [slachtoffer] hebben/heeft dichtgedrukt en/of dichtgedrukt gehouden en/of anderszins geweld hebben/heeft toegepast op de nek/hals/keel (verwurging) en/of –aldus- zijn ademhaling hebben/heeft belet en/of belemmerd en/of de mond en/of neus van die [slachtoffer] hebben/heeft dichtgedrukt en/of dichtgedrukt gehouden (smoren) en –aldus- zijn ademhaling hebben/heeft belet en/of belemmerd en/of de benen van die [slachtoffer] hebben/heeft vastgebonden met een snoer en/of ander geweld hebben/heeft toegepast op het hoofd en/of lichaam van die [slachtoffer] ,terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid,zulks terwijl het feit de dood van die [slachtoffer] ten gevolge heeft gehad.
3.De bewijsmotivering
3.1
Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat de onder feit 1 subsidiair (medeplegen van gekwalificeerde doodslag), feit 2 (medeplegen van poging tot gekwalificeerde diefstal met geweld, de dood ten gevolge hebbend) ten laste gelegde feiten wettig en overtuigend kunnen worden bewezen. De officier van justitie heeft betoogd dat verdachte van het meer of anders ten laste gelegde moet worden vrijgesproken.
3.2
Het standpunt van de verdediging
De verdediging heeft betoogd dat het onder feit 2 ten laste gelegde (medeplegen van poging tot gekwalificeerde diefstal met geweld, de dood ten gevolge hebbend) wettig en overtuigend kan worden bewezen. De verdediging heeft bepleit dat verdachte wegens een gebrek aan wettig en overtuigend bewijs integraal van het meer of anders ten laste gelegde moet worden vrijgesproken.
3.3
Het oordeel van de rechtbank
[verdachte] wordt verweten dat hij zich samen met [medeverdachte 1] , [medeverdachte 2] , [medeverdachte 3] en [medeverdachte 4] schuldig heeft gemaakt aan het onder feit 1 en feit 2 ten laste gelegde. Voor de leesbaarheid van het vonnis worden de verdachten hierna bij de bespreking van de bewijsmiddelen en de strafmaat met hun achternamen aangeduid.
De rechtbank komt op grond van redengevende feiten en omstandigheden, die in de bewijsmiddelen [1] zijn vervat en waarop de bewezenverklaring steunt, tot een bewezenverklaring van medeplegen van gekwalificeerde doodslag (feit 1 subsidiair) en medeplegen van poging tot gekwalificeerde diefstal met geweld, de dood ten gevolge hebbend (feit 2). De rechtbank overweegt daartoe het volgende.
De feiten en omstandigheden
Het aantreffen van het lichaam van [slachtoffer]
Op woensdag 18 oktober 2023 omstreeks 12:15 uur komt bij de politie de melding binnen dat [slachtoffer] dood in de hal van zijn woning aan de [adres 1]
is aangetroffen. [2] De politie gaat ter plaatse. [3] In de hal van de woning, bij de deur die toegang geeft tot het kantoor, wordt het levenloze lichaam van [slachtoffer] aangetroffen. In de vrij smalle hal ligt [slachtoffer] op zijn rug, met zijn voeten in de richting van de voordeur. Zijn benen zijn, net boven de enkels, vastgebonden met een verlengsnoer. De stropdas die [slachtoffer] om heeft, ligt links naast zijn hoofd, naar boven gericht, in het verlengde van zijn lichaam. Ook de linkerarm van Maast wijst in diezelfde richting naar boven. Een deel van zijn kunstgebit ligt onder zijn lichaam. Het andere deel, met bloed erop, ligt verderop in het pand, in het kantoorgedeelte dat lijkt te zijn doorzocht. [4] Naast zijn lichaam staat zijn fiets. Gelet op de temperatuur van zijn lichaam, de lijkvlekken en de beginnende staat van ontbinding van het lichaam, moet [slachtoffer] al enige tijd in de hal hebben gelegen. [5]
Het lichaam van [slachtoffer] is door de forensisch patholoog onderzocht. Deze constateert dat het hoofd en de hals van [slachtoffer] gestuwd zijn en dat in beide ogen puntbloedingen zitten. De bovenlip is gescheurd en er zijn bloeduitstortingen op de lip, de mondhoeken en de tong. Volgens de patholoog zijn deze letsels bij leven ontstaan door stomp botsende/schavende (door geslagen worden, vallen) en/of (af)drukkende krachtinwerking (zoals smoren). In de hals blijkt het bovenste hoorntje van het schildkraakbeen gebroken, bij leven ontstaan door stomp botsende (zoals geslagen worden) en/of (samen)drukkende krachtinwerking (zoals verwurging of strangulatie). [slachtoffer] heeft verder een recente ribbreuk en op zijn armen, been en buik zijn huidbeschadigingen en bloeduitstortingen aangetroffen, bij leven ontstaan door stomp botsende en/of schavende krachtinwerking (zoals door geslagen/schopt worden, stoten of vallen). De forensisch patholoog concludeert dat het gehele letselbeeld veel waarschijnlijker is bij een samendrukkende krachtinwerking dan bij een stomp botsende krachtinwerking. Het overlijden van [slachtoffer] kan aldus worden verklaard door (samen)drukkende krachtinwerking op de hals (verwurgen of strangulatie) en/of een (af)drukkende krachtinwerking op de neus en de mond (smoren). [6]
De rechtbank stelt op basis van het voorgaande vast dat [slachtoffer] door verwurging, strangulatie en/of het smoren van de neus en de mond is overleden.
Het laatste levensteken van [slachtoffer] is van maandagavond 16 oktober 2023. Op camerabeelden is te zien dat [slachtoffer] rond 17:52 uur richting café [café 1] fietst. [7] Daar komt hij volgens getuigen rond 18:00 uur binnen, drinkt twee borreltjes en drie Spa rood en zit met anderen te dobbelen. [8] Volgens de eigenaar van [café 1] fietst [slachtoffer] later die avond van het café richting zijn huis (ruim 100 meter verderop). Van 20:53 tot 20:57 uur belt hij via de vaste huistelefoon met zijn vrouw die elders woont. Dit blijkt het laatste teken van leven te zijn geweest dat van [slachtoffer] is vernomen. In het kantoor van [slachtoffer] gaat zijn computer om 20:52 uur uit de slaapstand, door het indrukken van de aan-/uitknop. [9] Dat sluit aan bij de waarnemingen van twee getuigen die hem tussen 20:50 uur en 21:05 uur achter zijn bureau hebben zien zitten. [10] Naaste buren van [slachtoffer] horen die maandagavond tussen 21:15 en 22:00 uur gestommel, het slaan van een deur en meerdere doffe klappen. [11] Op dinsdag 17 oktober 2023 reageert [slachtoffer] niet meer op inkomende oproepen op zijn vaste en mobiele telefoon. Ook op aanbellen bij zijn woning wordt niet meer gereageerd [12] en de krant van 17 oktober ligt nog opgevouwen in de brievenbus van de woning. [13]
De rechtbank acht het op basis van het voorgaande aannemelijk dat [slachtoffer] op maandagavond 16 oktober 2023 tussen ongeveer 21:00 en 22:00 uur door geweld om het leven is gebracht.
In de woning heeft uitgebreid forensisch onderzoek plaatsgevonden. De woning en het kantoor van [slachtoffer] leken te zijn doorzocht. Er is sporenonderzoek verricht in de woning en in het kantoor. Ook het lichaam en de kleding van [slachtoffer] is bemonsterd. Uit de bemonsteringen zijn verschillende DNA-(meng)profielen verkregen.
Op de kastdeur in de slaapkamer, op lade 1 van het dressoir in de woonkamer, en op lade 3 van het dressoir in de woonkamer zijn bloedsporen aangetroffen. Uit onderzoek blijkt dat het DNA-profiel van [medeverdachte 4] is. Het DNA-profiel van [medeverdachte 4] is eveneens aangetroffen op een bemonstering van het onderste deel van het uiteinde van de stropdas van [slachtoffer] . [14]
Daarnaast is een bemonstering genomen van de binnenzijde en de handpalm van de rechterhand van [slachtoffer] (AAOT1228NL#01). Uit deze bemonstering is een DNA-mengprofiel verkregen met onder andere het DNA-profiel van [medeverdachte 3] . Het DNA-mengprofiel uit bemonstering AAOT1228NL#01 is meer dan één miljard keer waarschijnlijker wanneer de bemonstering DNA bevat [medeverdachte 3] , dan wanneer de bemonstering DNA bevat van een willekeurig (ander) onbekend persoon. [15]
Ook uit andere bemonsteringen zijn DNA-(meng)profielen verkregen. In de onderstaande tabel zijn de resultaten van dat DNA-onderzoek weergegeven, aan de hand van de bemonstering, de vermelding van het aantal DNA-profielen in het daaruit verkregen DNA-(meng)profiel en de bewijswaarde, namelijk hoeveel keer waarschijnlijker het is dat het uit de bemonstering verkregen DNA-(meng)profiel DNA bevat van de in de tabel genoemde perso(o)n(en), dan wanneer de bemonstering DNA bevat van (een) willekeurig(e) (andere) onbekende perso(o)n(en). Gelet op de genomen bemonsteringen, zal hierna niet worden benoemd dat het daaruit verkregen DNA-(meng)profiel ook het DNA van [slachtoffer] bevat.
De bemonstering:
Het verkregen DNA-(meng)profiel van:
Bewijskracht dat dit DNA-(meng)profiel DNA bevat van:
AAOC0614#02
(de onderkant van de rechterbroekspijp van [slachtoffer] )
Minimaal drie personen
[verdachte] (meer dan één miljard) en [medeverdachte 3] (meer dan één miljard) [16]
AAOC0614#04
(de rechterbroekpijp, ter hoogte van de kniehoogte, van [slachtoffer] )
Minimaal vier personen
[verdachte] (ongeveer één miljard) en [medeverdachte 3] (ongeveer 400 miljoen) [17]
AAOF7115NL#06
(de onderkant van de linkermouw van de colbert van [slachtoffer] )
Minimaal vier personen
[medeverdachte 3] (meer dan één miljard) en [verdachte] (ongeveer tien miljoen) [18]
NAAA3899NL#04
(nageldeel van de middelvinger van de linkerhand van [slachtoffer] )
Minimaal twee personen
[medeverdachte 4] (meer dan één miljard)
AAQY5258NL#01
(binnenzijde van de kastdeur naast de keuken)
Minimaal één persoon
[medeverdachte 4] (meer dan één miljard) [19]
AAOF7115NL#02
(ter hoogte van de rechteroksel van de colbert van [slachtoffer] )
Minimaal twee personen
[verdachte] (meer dan één miljard) [20]
AAOC0614NL#01 (de onderkant van de linkerbroekspijp van [slachtoffer] )
Minimaal drie personen
[verdachte] (niet berekend vanwege de bemonsteringen op de rechterbroekspijp) [21]
AAOC0614NL#03 (de linkerbroekspijp, ter hoogte van de knieholte, van [slachtoffer] )
Minimaal drie personen
[verdachte] (niet berekend vanwege de bemonsteringen op de rechterbroekspijp) [22]
AAOC0614NL#05 (de buitenste rand en insteek van de linkersteekzak van de broek van [slachtoffer] )
Minimaal twee personen
[medeverdachte 3] (niet berekend vanwege de bemonsteringen op de rechterbroekspijp) [23]
AAOC0614NL#09 (de buitenzijde van de voorkant van de broeksband van [slachtoffer] )
Minimaal drie personen
[verdachte] (niet berekend vanwege de bemonsteringen op de rechterbroekspijp) [24]
De rechtbank stelt vast dat [medeverdachte 4] , [medeverdachte 3] en [verdachte] donor zijn van het deel van het celmateriaal dat in de hiervoor besproken bemonsteringen is aangetroffen, en dat hun DNA-celmateriaal is aangetroffen op het lichaam en/of de kleding van [slachtoffer] en/of in zijn woning (woonkamer/keuken/slaapkamer).
In de woning, op de trap naar de bovenste etage, is ook een schoenafdruk aangetroffen. Uit een vergelijkend sporenonderzoek volgt dat dit schoenspoor soortgelijk is aan het schoenspoor van een linker Nike-schoen van [verdachte] , die onder hem in beslag is genomen. [25]
[medeverdachte 3] is op 28 december 2023 aangehouden en verbleef toen in een woning in [plaats 1] . [26] In deze woning aan de [adres 2] is een iPhone 7 aangetroffen die door [medeverdachte 3] werd gebruikt. [27] In dat toestel staat het nummer van [medeverdachte 1] ( [telefoonnummer 1] ) opgeslagen als “ [alias 1] ”. [28]
Op 9 oktober 2023 om 12:13 uur wordt in de telefoon van [medeverdachte 1] het WhatsApp-nummer van [medeverdachte 3] ( [telefoonnummer 2] ) opgeslagen als contact “ [alias 2] ”. [29] Tien minuten later stuurt [medeverdachte 3] de volgende chatberichten door aan de iPhone 5 die [verdachte] gebruikt ( [telefoonnummer 3] ), die hij in zijn telefoon heeft opgeslagen als “ [alias 3] ”, [30] die hij net daarvoor van [medeverdachte 1] (“ [alias 1] ”) heeft ontvangen: “Dat zei [alias 1] tegen mij”. [medeverdachte 1] schrijft: “Zijn jullie aan?” en “Morgen heb ik een afspraak, ik laat je meteen weten”. [31]
Op 10 oktober 2023 in de ochtend zitten zowel de beide telefoonnummers van [medeverdachte 2] ( [telefoonnummer 4] en [telefoonnummer 5] ) als het telefoonnummer van [medeverdachte 1] op zendmasten die dekking geven aan het pand waar het bedrijf [bedrijf] van [medeverdachte 2] is gevestigd, te weten [adres 3] . [32] [medeverdachte 1] heeft op 29 augustus 2024 bij de politie verklaard dat hij op dat moment samen met [medeverdachte 2] in het bedrijfspand van [medeverdachte 2] was: “We gingen de klus bespreken. Oude man, makkelijke klus, in het centrum”. [33]
Diezelfde ochtend appt [medeverdachte 3] het volgende naar [verdachte] : “ [alias 1] heeft gebeld weet je” en “3 huizen heeft hij”. “De eerste waar we naar toe gaan is gewoon 1 bejaarde man wie alleen is. We moeten onze eigen ding hebben om weg te komen. Dit keer krijgt niemand wat te weten, weet je”. [verdachte] vraagt daarop of de bedragen leuk zijn, waarop [medeverdachte 3] reageert dat hij daar nog niets over heeft gehoord. “Zaterdag moeten wij die kant op gaan. Om persoonlijk te gaan zus en zo, je weet toch”. [verdachte] reageert dat hij het precies heeft begrepen en schrijft verder: “Nou dan is klaar onze 3 dingen op (een) lijn. De dingen van de man hebben allemaal gewicht, man. Moet wel heftige/zware/goede dingen zijn”. [verdachte] vindt het “Perfect man”. [34]
[medeverdachte 1] heeft op 18 juli 2024 bij de politie verklaard dat hij “die jongens” heeft geregeld. [medeverdachte 2] had aan hem gevraagd of hij mensen kende. [medeverdachte 2] had via via gehoord dat er in het huis van [slachtoffer] buit zou liggen. “Ik heb toen [medeverdachte 3] gebeld”, aldus [medeverdachte 1] . Het zou om “veel geld” gaan en het was een “makkelijke klus”, “in en uit”. [slachtoffer] moest de deur zelf open doen, anders zou het teveel opvallen, aldus [medeverdachte 1] over wat [medeverdachte 2] tegen hem zei. [35] Ook ter zitting heeft [medeverdachte 1] verklaard dat hij [medeverdachte 3] om personen heeft gevraagd die aan de overval wilden meedoen. Het ging om een overval op een grote, oude man. [medeverdachte 2] had hem over de overval getipt. [36]
Vanaf 11 oktober 2023 is er uitgebreid chatverkeer tussen [medeverdachte 3] en [verdachte] over “hoe ze naar boven gaan”, wie er meegaat, over het regelen van een auto en een plan B. Tegelijkertijd is [medeverdachte 3] aan het chatten met anderen over Zwolle, over het regelen van mensen die meekunnen en over het vervoer. Zo stuurt hij de volgende berichten: “ [alias 1] heeft ook 3 locaties/plekken om feest te organiseren”, “Dat zei hij gisteren tegen mij”. “Ik heb zin om naar boven te gaan”, “ [alias 1] ”, “Die man heeft 3 nieuwe dingen makkelijk” en “Hij is een serieuze man”. Uit de chatberichten volgt dat [medeverdachte 1] heeft gezegd dat [medeverdachte 3] ook kan komen, want het is iets makkelijks. “Zodat we het kunnen pakken en hard slaan”. Ook appt [medeverdachte 3] dat “er geen camera hangt” op de plekken “waar hij met ons langsgaat” en dat hij wil kijken of “we” daarin de buurt kunnen uitstappen en er naartoe kunnen lopen. [37]
Op 13 oktober praten [medeverdachte 3] en [verdachte] in chatberichten over “ [alias 4] ” (de bijnaam van [medeverdachte 4] ). In de chats wordt besproken dat [medeverdachte 4] zelf meegaat, dat [medeverdachte 3] van [verdachte] tegen [medeverdachte 4] moet zeggen dat ze op hem rekenen en dat aan [medeverdachte 4] geld moet worden betaald zodat ze “kunnen gaan bewegen”. [38]
De rechtbank stelt vast dat op 14 oktober 2023 een vooroverleg ter voorbereiding van de woningoverval in [plaats 2] heeft plaatsgevonden. Die dag maken de telefoons van [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] , [verdachte] en [medeverdachte 1] niet alleen reisbewegingen die passen bij een ontmoeting maar is er ook contact tussen [medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] en tussen [medeverdachte 1] en [medeverdachte 3] . [medeverdachte 4] en [verdachte] hebben dit ook verklaard, zoals hierna zal worden beschreven.
Op 14 oktober 2023 rond het middaguur bericht [medeverdachte 3] aan [verdachte] : “‘s Avonds is het Zwolle”. Als [verdachte] daarop vraagt hoe laat ze elkaar treffen, reageert [medeverdachte 3] : “8 uur”. Ook appt [medeverdachte 3] aan een ander persoon dat hij tegen de man heeft gezegd dat ze laat aankomen. [39] In de onder [medeverdachte 3] in beslag genomen telefoon zijn gegevens aangetroffen die erop duiden dat de telefoon ook met het telefoonnummer [telefoonnummer 6] werd gebruikt. [40] Hoewel dit telefoonnummer op 14 oktober 2023 ’s middags nog gebruikmaakt van een zendmast in Rotterdam, straalt dit nummer om 20:43 uur aan op een zendmast in Amersfoort. Daarna zijn er geen zendmastgegevens meer geregistreerd, tot 15 oktober 2023 om 00:36 uur als genoemd telefoonnummer een zendmast in Rotterdam aanstraalt. In die tussengelegen periode staat de telefoon van [medeverdachte 3] in de vliegtuigmodus. [41]
Op 14 oktober 2023 om 18:56 uur vindt een overboeking van € 50,-- plaats vanaf rekening [rekeningnummer 1] op naam van [medeverdachte 3] naar rekening [rekeningnummer 2] op naam van [medeverdachte 4] door middel van een tikkie met als omschrijving “on”. [42] Bijna twee uren later, om 20:48 uur, rekent [medeverdachte 4] € 47,46 af bij een tankstation aan de A28 in Amersfoort. [43]
[medeverdachte 4] maakt gebruik van het telefoonnummer [telefoonnummer 7] . [44] Uit zendmastgegevens volgt dat de telefoon met dit telefoonnummer ook in de middag/avond van 14 oktober 2023 van Rotterdam via Amersfoort naar Kampen en later die avond weer terug naar Rotterdam beweegt. In een datasessie vanaf 19:25 uur van die datum zit zijn toestel op een zendmast in Hattem en vanaf 22:25 uur op een zendmast aan de [adres 1] die dekking geeft aan de woning van [slachtoffer] . [45] [medeverdachte 4] heeft op 29 augustus 2024 bij de politie verklaard dat hij die zaterdag is meegereden om “iemand te treffen”. Hij heeft naar eigen zeggen met zijn eigen Volkswagen Golf gereden en is in Kampen geweest. [46]
De telefoon van [verdachte] maakt dezelfde avond rond 20:24 uur gebruik van een zendmast in De Meern en rond 21:18 uur van een zendmast langs de A28 ter hoogte van Oldebroek. [47] [verdachte] heeft op 16 december 2024 bij de politie verklaard dat hij door één van de drie overvallers die naar binnenging is gevraagd om mee te doen. Die overvaller had meer contact met de personen die niet naar binnen zouden gaan dan hijzelf. Op 14 oktober 2023 ging het volgens hem om “een voorverkenning”. In de woning zou meer dan honderdduizend euro aan contant geld liggen. Het zou gaan om één oude man die alleen in de woning woonde. “We” moesten een overval plegen, de buit pakken en weggaan, zo heeft [verdachte] verklaard. Na de overval zou de buit worden verdeeld. De twee personen die niet naar binnen zouden gaan, zouden iets minder krijgen dan de andere drie personen. Het plan was om eerst te gaan kijken waar het huis was. Dit hebben ze dus een paar dagen vóór de overval, op 14 oktober 2024, gedaan. “We zijn toen met al die mensen geweest. Dus met zijn vijven”, aldus [verdachte] . Het was de taak van [verdachte] om de oude meneer vast te houden aan zijn been, zodat hij stil zat en kon zeggen waar de buit was. Bij de voorverkenning werd gezegd dat het één van deze dagen zou gebeuren. [verdachte] verklaart verder dat zij eerst naar [bedrijf] in [vestigingsplaats] zijn gegaan en van daaruit naar de woning. “Ik ben met drie personen in de auto naar Kampen gegaan. Ik was vanuit Rotterdam gegaan. Bij [bedrijf] stapte één van die personen uit onze auto in de andere auto en toen zijn we naar de woning gegaan. Ik zat met nog een ander persoon in een kleine auto. We zijn achter de grote auto aangereden. Ze zouden de lampjes, de alarmlichten, aandoen als we bij de woning waren. Daarna zijn we weer naar het bedrijf gegaan. En toen werd uitgelegd wat er moest gaan gebeuren door de persoon die in de andere auto gestapt was. Bij [bedrijf] kwam de persoon terug naar onze auto en stapte toen ook weer achterin, waarna de reis terugging naar Rotterdam.” [48]
Gelet op deze verklaring van [verdachte] en de inhoud van de chatberichten, zoals eerder weergegeven, stelt de rechtbank vast dat [medeverdachte 3] de persoon is geweest die [verdachte] heeft gevraagd om mee te doen aan de woningoverval in [plaats 2] en dat [medeverdachte 4] , [medeverdachte 3] en [verdachte] allen op 14 oktober 2024 bij het bedrijf van [bedrijf] van [medeverdachte 2] in [vestigingsplaats] zijn geweest en samen met twee andere personen (in een andere auto) voor een voorverkenning naar de woning van [slachtoffer] zijn gereden.
[medeverdachte 2] stuurt op de avond van 14 oktober 2023 meerdere appberichten naar [medeverdachte 1] . Het gaat onder meer om appjes die omstreeks 20:42 uur en omstreeks 21:57 uur zijn verzonden. De inhoud van die berichten zijn niet teruggevonden in de telefoon van [medeverdachte 2] en ook niet in de telefoon van [medeverdachte 1] . [49] Wel blijkt uit gegevens van de telefoon van [medeverdachte 3] dat met die telefoon die avond omstreeks 20:30 uur via Google Maps is gezocht op het adres ‘Sportlaan Zwolle’. Bovendien maakt de telefoon van [medeverdachte 1] op genoemd tijdstip contact op een zendmast in de buurt van de Sportlaan. [50] [medeverdachte 1] heeft op 29 augustus 2024 bij de politie verklaard dat hij toen een afspraak had met [medeverdachte 3] , over de klus. “Ik heb hem het adres gegeven en hij ging bij de klus kijken”, aldus [medeverdachte 1] . De afspraak vond ’s avonds plaats, aan de Sportlaan in Zwolle. [medeverdachte 3] zat in een Volkswagen Golf, als bijrijder. Bovendien blijkt uit telefoongegevens dat er omstreeks 21:33 uur tussen [medeverdachte 3] en [medeverdachte 1] belcontact is geweest via WhatsApp. [51] Later die avond straalt de telefoon van [medeverdachte 4] aan op een zendmast die dekking geeft aan [adres 1] . Ten slotte volgt uit de telefoongegevens van [medeverdachte 3] dat zijn telefoon op deze avond omstreeks 20:17 uur is verbonden met het draadloze netwerk van de telefoon van [medeverdachte 4] . [52]
De rechtbank stelt op basis van het voorgaande vast dat [medeverdachte 3] op 14 oktober 2023 voorafgaand aan “de voorverkenning” in Kampen ook in Zwolle is geweest. Hij zat als bijrijder in de auto van [medeverdachte 4] en heeft samen met in ieder geval [medeverdachte 4] , die bestuurder van zijn Volkswagen Golf was, een ontmoeting met [medeverdachte 1] gehad.
De woningoverval
In de ochtend van 16 oktober 2023 vraagt [verdachte] per WhatsApp aan [medeverdachte 3] hoe laat zij “naar boven gaan” en dat ze op tijd daar moeten zijn om het te regelen. “Dan zijn we klaar. Laten we gaan zodat we de levensstijl kunnen veranderen”, aldus [verdachte] . Uit de chat volgt dat [medeverdachte 3] ook contact heeft met [medeverdachte 4] . [53]
Uit zendmastgegevens volgt dat de telefoon van [medeverdachte 4] ook op 16 oktober 2023 in het begin van de avond vanuit Rotterdam, via Lelystad naar Kampen beweegt. [medeverdachte 4] pint om 18:57 uur bij een tankstation in Gouda. Het toestel van [medeverdachte 3] gaat datzelfde tijdstip in de vliegtuigmodus, maar is daarna nog wel via een draadloze netwerk verbinding verbonden met de telefoon van [medeverdachte 4] . Ter hoogte van Almere wordt met de telefoon van [medeverdachte 3] om 19:33 uur de route opgezocht naar “ [adres 3] ”. [medeverdachte 4] blijkt met zijn telefoon in Google Maps vier keer de bestemming “ [adres 4] ” te hebben ingevoerd. [54]
Tussen 17:42 uur en 19:54 uur verplaatst de telefoon van [medeverdachte 2] zich vanaf zijn thuismast naar een zendmast die dekking geeft aan de [adres 3] . [55] De telefoon van [medeverdachte 1] zit om 17:54 uur eveneens op een zendmast die dekking geeft aan dit adres. [56] [medeverdachte 1] heeft op 29 augustus 2024 bij de politie verklaard dat [medeverdachte 2] op genoemd adres was toen hij daar aankwam met zijn Mitsubishi Outlander. De “jongens” zouden in de avond komen. [57] [medeverdachte 1] verklaart verder dat [medeverdachte 3] vroeg in de avond, omstreeks 20:00 uur, met een Volkswagen Golf samen met [medeverdachte 4] en [verdachte] naar de [adres 3] kwam. [medeverdachte 2] had besloten dat we hier van tevoren verzamelden. Toen is het plan nog een keer doorgesproken. Het plan was dat [verdachte] , [medeverdachte 4] en [medeverdachte 3] zouden uitstappen en de klus zouden doen. [medeverdachte 2] en ik zouden in de auto blijven, aldus [medeverdachte 1] . [medeverdachte 2] wilde met zijn eigen auto gaan, een Lynk & Co. Volgens [medeverdachte 1] zat hij, toen ze naar “de klus” gingen, met [medeverdachte 2] , [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] en [verdachte] in de Lynk & Co van [medeverdachte 2] . [58]
Vanaf 19:00 uur bewegen twee telefoons van [medeverdachte 2] zich richting het centrum van Kampen en maken deze gebruik van zendmasten die dekking geven aan de woning van [slachtoffer] . [59] De telefoon van [medeverdachte 1] zit om 19:34 uur eveneens op een zendmast die dekking geeft aan de woning van [slachtoffer] . [60] Ook de telefoon van [medeverdachte 4] straalt kort daarna, om 19:44 uur, aan bij een zendmast die dekking geeft aan de woning van [slachtoffer] . [61]
Op verschillende cameraposities in Kampen is die avond een Lynk & Co met kenteken [kenteken] te zien. [62] Op basis van de tijdlijn van al die beelden, gecombineerd met het kenteken van de Lynk & Co van [medeverdachte 2] en de specifieke kenmerken van zijn auto, stelt de rechtbank vast dat de Lynk & Co van [medeverdachte 2] in de avond van 16 oktober 2023 rondjes rijdt door het centrum van Kampen en ook meerdere keren langs de woning van [slachtoffer] en café [café 1] rijdt. [café 1] is de laatste pek waar [slachtoffer] die avond was, voordat hij naar huis ging.
[medeverdachte 1] heeft op 29 augustus 2024 verklaard dat [medeverdachte 2] zijn auto bestuurde, dat hij als passagier (naar de rechtbank begrijpt: als bijrijder) in de auto zat en dat de anderen achterin de auto zaten. Volgens [medeverdachte 1] zijn ze eerst langs de woning van [slachtoffer] gereden, maar alles was donker dus hij was niet thuis. Met de Lynk & Co van [medeverdachte 2] hebben zij vervolgens door Kampen gereden, even geparkeerd en gewacht tot [slachtoffer] thuis zou komen. [medeverdachte 2] heeft toen met [naam 1] geappt en ontving van haar een foto van [slachtoffer] . Daarna hebben ze weer een rondje gereden en gekeken of [slachtoffer] nog in een cafeetje zat. [63]
Uit telefoongegevens volgt dat [medeverdachte 2] gedurende de avond WhatsApp-contact heeft gehad met [naam 1] . Om 20:36 uur wordt met de telefoon van [medeverdachte 2] naar [naam 1] gebeld. Op datzelfde tijdstip is met de telefoon van [medeverdachte 2] op het internet gezocht op “ [café 2] ”. Dit betreft een café waar [slachtoffer] geregeld kwam, maar dit café bleek gesloten. [naam 1] reageert twee minuten later met de woorden “is dicht”. Om 20:43 uur wordt met de telefoon van [medeverdachte 2] gezocht op “ [slachtoffer] ” en om 20:44 uur is met deze telefoon de website “ [internetsite] ” bezocht en een artikel met een foto van [slachtoffer] bekeken. Diezelfde minuut nog stuurt [medeverdachte 2] een afbeelding naar [naam 1] met de vraag “Hij?”, waarop [naam 1] “ja” reageert. Uit het WhatsApp-gesprek volgt verder dat [slachtoffer] in een kroeg zit en dat [medeverdachte 2] op hem blijft wachten. [64] [medeverdachte 1] heeft verklaard dat [naam 1] tegen [medeverdachte 2] had gezegd dat [slachtoffer] misschien in een cafeetje was. Daar zijn ze vervolgens langs gereden en [medeverdachte 1] zag hem toen in een cafeetje zitten. Op enig moment is [medeverdachte 1] een rondje gaan lopen en toen zag hij licht in de woning branden. Daarop is hij naar de auto terug gelopen en heeft hij tegen de anderen gezegd dat [slachtoffer] thuis was. De jongens gingen vervolgens naar zijn huis. [65]
[medeverdachte 1] heeft op 18 juli 2024 hierover verklaard dat [slachtoffer] thuis moest zijn en zelf de deur moest openmaken, omdat ze niet wisten waar het geld was. [66] Ook [verdachte] heeft verklaard dat [slachtoffer] de deur moest openmaken, zodat hij zou schrikken en zou zeggen waar de buit was. Hij verklaart verder dat toen bleek dat de “de oude man” niet thuis was, ze hebben gewacht tot een van hen wat later kwam melden dat hij thuis was. [67]
De rechtbank stelt op basis van het voorgaande vast dat [medeverdachte 2] , [medeverdachte 1] , [medeverdachte 4] , [medeverdachte 3] en [verdachte] in de avond van 16 oktober 2023 de overval op [slachtoffer] gezamenlijk hebben voorbereid, hem hebben geobserveerd, in afwachting totdat hij thuis zou zijn, en dat hierbij de auto van [medeverdachte 2] is gebruikt. Dit, en de overige bewijsmiddelen in aanmerking nemend, duidt naar het oordeel van de rechtbank op een planmatig handelen van de verdachten.
De woningoverval
[verdachte] heeft verklaard dat ze met z’n drieën in de woning van [slachtoffer] zijn geweest. Het was zijn taak om de man vast te houden totdat hij was vastgebonden en zou zeggen waar de buit was. Als de man was vastgebonden, moest [verdachte] de buit gaan zoeken. [verdachte] verklaart verder het volgende. “Wij zijn naar de woning gegaan en iemand heeft op de bel gedrukt. Toen de man open deed, ging hij met ons vechten, met de man die op de bel had gedrukt. Hij zwaaide met zijn handen en wilde naar buiten rennen. Ik hielp toen de andere persoon om de man naar binnen te duwen. Ik duwde de man met mijn hoofd en handen in de buurt van zijn borst, waarna de man op zijn rug viel. De man viel op de persoon die op de bel had gedrukt. Ik hield de man vast aan zijn benen. De man maakte veel herrie en schopte met zijn benen. Iemand anders hield de mond van de man dicht, omdat hij veel schreeuwde. Dit was de persoon die niet had aangebeld. Hij is bij het hoofd van de oude meneer gaan zitten en heeft zijn hand voor de mond van de oude meneer gedaan. Ik ben bij zijn benen gebleven. Het ging allemaal een beetje gelijk. De persoon die ook gevallen was, ging op zoek naar iets om de meneer vast te binnen. Die persoon kwam terug met een elektriciteitssnoer. Wij wilden de man vastbinden, zodat hij nergens naartoe kon gaan. Ik hield de benen vast totdat de man was vastgebonden. Ik ben op zoek gegaan naar de buit. Op dit moment bleef iemand bij de man. De man bleef herrie maken en maar niet zeggen waar de buit was. Toen ik in het kantoortje was, maakte de man nog wel wat lawaai. Hij schreeuwde nog wel; hij maakte nog herrie met zijn mond. Toen ik bij het kantoortje en de keuken was, had die persoon volgens mij nog wel de hand op de mond. Maar ik zag dat die gast hem aankon, dus toen ben ik naar boven gegaan. Ook de andere persoon is op zoek gegaan in de woning. Toen ik boven was, hoorde ik de man nog wel wat herrie maken. Daarna niet meer. Ik bleef maar zoeken, maar ik kwam geen buit tegen. Ik heb beneden een kluisje gevonden en opengebroken, maar er lag niets in. Ik schreeuwde naar de persoon die bij de meneer was: ‘wat moeten we doen’. Hij zei dat de man rustig is en dat ik door moest gaan met zoeken naar de buit.” Dit heeft [verdachte] ook ter zitting verklaard. [68] “Wij konden geen buit vinden. Iemand zei dat wij beter konden gaan. Wij zijn snel naar buiten gegaan. Ik liep langs de man toen hij rustig op de grond lag en rende weg naar de afgesproken plek. Er zat toen nog een persoon bij het hoofd van de man. Toen zijn we weggegaan met de auto. Wij waren heel boos, omdat er geen buit was.” [69]
De verklaring van [verdachte] vindt steun in de verklaring van [medeverdachte 4] . [medeverdachte 4] heeft op de zitting verklaard dat hij de persoon is geweest die heeft aangebeld. [70]
Op 29 augustus 2024 heeft [medeverdachte 4] bij de politie verklaard dat hij als eerste naar binnen is gegaan. [slachtoffer] pakte hem toen vast, waarna hij samen met hem is gevallen. [slachtoffer] viel boven op hem en heeft toen nog in zijn rechterhand gebeten. Toen kreeg [medeverdachte 4] hulp, is hij onder hem weggeschoven en is hij naar boven gegaan om te zoeken. “Toen ik beneden kwam, zag ik dat de man onder het bloed zat. Hij had bloed in zijn gezicht. [slachtoffer] lag plat op de grond. Ik heb zijn hand gepakt en ik heb aan zijn pols gevoeld. Ik voelde niets aan de pols. Toen ik aan zijn pols voelde, weet ik niet wat ik voelde. Ik raakte in paniek.” [medeverdachte 4] is daarna achter de anderen aangerend, naar de auto. In die auto zaten toen twee personen, dezelfde personen als die hen hadden afgezet. [medeverdachte 4] en de anderen zijn toen naar [bedrijf] gegaan. Daar heeft hij zijn auto gepakt en is hij met de andere twee personen, die ook in de woning van [slachtoffer] zijn geweest, teruggereden naar Rotterdam. [71]
De rechtbank acht verder van belang de resultaten van het DNA-onderzoek en de afdruk van de schoen. Op verschillende plaatsen in de woning is DNA-materiaal van [medeverdachte 4] aangetroffen, ook op de trap en de bovenverdieping, en een schoenspoor die overeenkomsten vertoont met de linker Nike-schoen van [verdachte] . Bovendien is DNA van [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] en [verdachte] aangetroffen op het lichaam en de kleding van [slachtoffer] .
De rechtbank stelt op basis van het voorgaande vast dat [medeverdachte 4] in de avond van 16 oktober 2023 bij de woning heeft aangebeld. Nadat [verdachte] [slachtoffer] heeft geduwd, is [medeverdachte 4] samen met [slachtoffer] op de grond gevallen. [verdachte] en [medeverdachte 4] zijn vervolgens in de woning op zoek gegaan naar de buit. Daarnaast stelt de rechtbank vast dat [medeverdachte 4] de persoon is geweest die op zoek is gegaan naar een elektriciteitssnoer om [slachtoffer] vast te binden. Ook stelt de rechtbank vast dat [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] en [verdachte] allen handelingen hebben verricht om de benen van [slachtoffer] met dat snoer vast te binden. Bovendien stelt de rechtbank vast dat [medeverdachte 3] de persoon moet zijn geweest die zijn hand op de mond van [slachtoffer] heeft gedaan, bij hem is gebleven en heeft gezegd dat de man “rustig is”, terwijl [verdachte] en [medeverdachte 4] op zoek waren naar de buit.
Na de woningoverval
[medeverdachte 1] heeft verklaard dat “de jongens” ongeveer vijfenveertig minuten binnen zijn geweest. [72] Om 21:45 uur hebben [medeverdachte 2] en [naam 1] appcontact met elkaar. [medeverdachte 2] stuurt dan het bericht: “Butplug nog steeds binnen”. Daarna, om 21:56 uur, stuurt [medeverdachte 2] naar [naam 1] : “Niks”. [naam 1] reageert hierop om 21:56 uur “Meen je”. [73]
De rechtbank stelt vast dat genoemd WhatsApp-contact tussen [medeverdachte 2] en [naam 1] in het tijdvak valt waarin de Lynk & Co nog in het centrum van Kampen is en dat [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] en [verdachte] bij het verzenden van het eerste berichtje nog in de woning van [slachtoffer] waren.
[medeverdachte 1] heeft verklaard dat [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] en [verdachte] opfokt waren toen ze naar de auto terugkwamen. Volgens [medeverdachte 1] had de man geschreeuwd en lag hij op de grond, waren ze boos en hadden zij het hele huis doorzocht maar niks gevonden. Met z’n allen zijn ze teruggaan naar [bedrijf] . “De jongens” zaten achterin. [medeverdachte 2] reed en [medeverdachte 1] was passagier (lees: bijrijder). We gingen terug naar [bedrijf] , omdat daar de auto’s stonden. [medeverdachte 1] heeft niet gevraagd hoe het met de man was. [medeverdachte 2] evenmin. [74] [medeverdachte 4] heeft verklaard dat hij op 16 oktober 2023 bij [medeverdachte 2] , de eigenaar van [bedrijf] , in de auto heeft gezeten. Alle keren dat hij bij [bedrijf] was, heeft [medeverdachte 4] [medeverdachte 2] gezien. [75] [verdachte] heeft verklaard dat er eenmaal terug bij [bedrijf] een discussie was omdat er geen geld was aangetroffen. De opdrachtgever zei dat hij het goed zou maken en er volgde een aanbod voor een nieuwe klus. “Daarna zijn we naar Rotterdam gegaan”, aldus [verdachte] . [76] Dit vindt ook steun in de telefoongegevens, waaruit volgt dat de telefoons van [medeverdachte 4] en [verdachte] zich blijkens zendmastgegevens naar Rotterdam bewegen en omstreeks 23:15 in de telefoon van [medeverdachte 3] wordt gezocht naar de locatie “station Rotterdam”. [77] [medeverdachte 1] heeft verklaard dat hij contact met [medeverdachte 3] onderhield, en dat [medeverdachte 3] geld of een andere klus wilde van [medeverdachte 2] , waarop hij heeft laten weten dat hij bezig was om iets te regelen, geld of een andere klus. [medeverdachte 1] verklaart ook met [medeverdachte 2] te hebben besproken dat ze iets moesten regelen voor die jongens, [medeverdachte 2] stemde daar mee in. [78]
De rechtbank stelt op basis van het voorgaande vast dat [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] en [verdachte] na de woningoverval weer plaatsnamen in de auto van [medeverdachte 2] , met [medeverdachte 1] als bijrijder, en naar het bedrijf [bedrijf] van [medeverdachte 2] zijn gereden, dat zij boos waren omdat zij geen geld in de woning hadden gevonden en dat [medeverdachte 2] toen al een nieuwe klus aanbood om ‘het goed te maken’.
-
Ten aanzien van de ten laste gelegde feiten: Medeplegen
Ten aanzien van de ten laste gelegde feiten: Medeplegen
De rechtbank stelt voorop dat voor medeplegen moet komen vast te staan dat sprake is geweest van een voldoende nauwe en bewuste samenwerking. Bij de beoordeling of daaraan is voldaan, kan rekening gehouden worden met onder meer de intensiteit van de samenwerking, de onderlinge taakverdeling, de rol in de voorbereiding, de uitvoering of de afhandeling van het delict en het belang van de rol van de verdachte, diens aanwezigheid op belangrijke momenten en het zich niet terugtrekken op een daartoe geëigend tijdstip. [79]
Voor het bewezen verklaren van medeplegen van diefstal met geweld, de dood ten gevolge hebbend, is vereist dat de diefstal wordt voorafgegaan, vergezeld of gevolgd van geweld of bedreiging met geweld. [80] Vereist is ook dat uit het bewijs kan worden afgeleid dat de verdachte, ook wat het geweld en/of de bedreiging met geweld betreft, zo nauw en bewust met zijn mededaders heeft samengewerkt en zijn intellectuele en/of materiële bijdrage aan het delict zodanig wezenlijk dan wel van dusdanig voldoende gewicht is, dat sprake is van medeplegen. [81] Het is niet vereist dat precies duidelijk is geworden wie van de mededaders precies welke (gewelds)handelingen heeft of hebben verricht. [82] De bijdrage van de medepleger kan ook zijn geleverd in de vorm van verschillende gedragingen voor en/of tijdens en/of na het strafbare feit. [83] Zo is in het geval van een woningoverval niet vereist dat alle mededaders daadwerkelijk in de woning zijn geweest om hen als medepleger te kunnen aanmerken. [84] Een op basis van vooraf voor alle verdachten duidelijk plan om een woningoverval te plegen, het meedelen in de buit en inwisselbare rollen bij de woningoverval kunnen een rol spelen, ook al zijn de gedragingen van een verdachte op zichzelf beschouwd niet van voldoende gewicht om deze als medepleger aan te merken. [85]
Het opzet van een verdachte als medepleger moet gericht zijn op zowel de onderlinge samenwerking, als op de verwezenlijking van het grondfeit. Dit opzet op het grondfeit van verdachte hoeft niet een precies karakter te hebben; een wat andere opvulling en afloop van het grondfeit dan verdachte als medepleger voor ogen stond, of de omstandigheid dat de verdachte niet op de hoogte was van de precieze gedragingen van zijn mededader(s), valt in beginsel niet buiten het opzet van verdachte. [86]
Dat opzet kan ook voorwaardelijk opzet zijn, waarbij de verdachte bewust de aanmerkelijke kans heeft aanvaard dat de diefstal zou kunnen worden voorafgegaan, vergezeld of gevolgd van geweld of bedreiging met geweld. Het moet gaan om een kans die naar algemene ervaringsregels aanmerkelijk is. Het moet gaan om een mogelijkheid die in die concrete situatie reëel en niet onwaarschijnlijk is. [87]
-
Ten aanzien van het onder feit 2 ten laste gelegde
Ten aanzien van het onder feit 2 ten laste gelegde
Feit 2: Medeplegen van poging tot diefstal met geweld, de dood ten gevolge hebbend
De rechtbank overweegt, met in achtneming van het voorgaande en de bewijsmiddelen in onderling verband en samenhang bezien, het volgende.
De woningoverval op [slachtoffer] is planmatig voorbereid door [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] , [verdachte] , [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] . Ieder had daarbij een eigen taak. [medeverdachte 2] is de initiatiefnemer van de woningoverval en bespreekt ‘de klus’ met [medeverdachte 1] en [medeverdachte 1] heeft op zijn beurt zowel in persoon als telefonisch contact met [medeverdachte 3] om uitvoerders te regelen. Die uitvoerders zijn [medeverdachte 4] en [verdachte] en [medeverdachte 3] onderhoudt het contact met hen, en doet zelf ook mee met de uitvoering. Op 14 oktober 2023 vindt er door [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] , [verdachte] en [medeverdachte 1] een voorverkenning plaats en wordt het plan van de woningoverval bij het bedrijf [bedrijf] van [medeverdachte 2] in [vestigingsplaats] besproken. Op 16 oktober 2023 verzamelen [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] , [verdachte] , [medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] zich wederom bij het bedrijf van [medeverdachte 2] in [vestigingsplaats] . Van daaruit vertrekken zij in de auto van [medeverdachte 2] (een Lynk & Co) naar de plaats delict. [slachtoffer] wordt geobserveerd en het vijftal wacht totdat [slachtoffer] terug is in zijn woning. [medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] blijven dan in de auto, terwijl [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] en [verdachte] de woning van [slachtoffer] binnendringen met het doel om geld buit te maken. [slachtoffer] is vervolgens in zijn woning tussen ongeveer 21:00 en 22:00 uur door geweld om het leven gebracht. Hij is door verwurging, strangulatie en/of het smoren van de neus en de mond overleden. Ook zijn de benen van [slachtoffer] met een elektriciteitssnoer vastgebonden en is ander fors geweld op het hoofd en lichaam van hem toegepast.
De woning van [slachtoffer] is door verdachten doorzocht, maar er wordt door [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] en [verdachte] geen geld aangetroffen. [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] en [verdachte] hebben daarna de woning verlaten en namen weer plaats in de auto van [medeverdachte 2] , met [medeverdachte 1] als bijrijder, en zijn teruggereden naar het bedrijf van [medeverdachte 2] in [vestigingsplaats] . [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] , [verdachte] , [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] waren boos, omdat geen geld in de woning is aangetroffen. Ook is niet gebleken dat verdachten bij de woningoverval enig goed hebben buitgemaakt. [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] en [verdachte] bekommeren zich niet over het lot van [slachtoffer] , maar ook [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] hebben daar op geen enkel moment naar gevraagd of anderszins rekening mee gehouden.
De mate van betrokkenheid van [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] en [verdachte] , [medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] bij het onder feit 2 ten laste gelegde is naar het oordeel van de rechtbank voldoende voor het oordeel dat zij als medepleger kunnen worden aangemerkt voor de poging tot diefstal met geweld, de dood ten gevolge hebbend. Dit omvat ook de ten laste gelegde (gewelds)handelingen die in de woning jegens [slachtoffer] hebben plaatsgevonden; verwurging, strangulatie en/of het smoren van de neus en de mond, het vastbinden van de benen met een elektriciteitssnoer en/of het toepassen van ander geweld op het hoofd en/of het lichaam.
De rechtbank is op grond van de bewijsmiddelen verder van oordeel dat [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] , [verdachte] , [medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] zich allen moeten hebben gerealiseerd dat bij de woningoverval in zekere mate geweld te voorzien was. Voor de overval was gezien en bekend dat [slachtoffer] niet alleen een bejaarde man was maar ook een grote man betrof. Bij een woningoverval waarbij meerdere daders de woning binnendringen, bestaat in het algemeen al de aanmerkelijke kans dat de bewoner zich tegen dat binnendringen zal verzetten. [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] , [verdachte] , [medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] wisten dat [slachtoffer] ten tijde van de woningoverval thuis was. Hij moest immers de deur open doen en hij moest hen vertellen waar het geld lag, wat maakt dat een confrontatie niet te vermijden is.
De rechtbank overweegt vervolgens dat het strafverzwarende gevolg (de dood van [slachtoffer] ) geobjectiveerd is. Dat betekent dat opzet op de dood van [slachtoffer] niet bewezen hoeft te worden. Enkel een causaal verband tussen de diefstal met geweld en de dood als strafverzwarend gevolg is voldoende. [88] Dat causaal verband is naar het oordeel van de rechtbank aangetoond, gelet op het voorgaande en in het bijzonder de uitkomst van het forensisch onderzoek, de vastgestelde doodsoorzaak van [slachtoffer] en de verklaringen van [verdachte] en [medeverdachte 4] over de (gewelds)handelingen die ten minste in de woning ten opzichte van [slachtoffer] zijn uitgevoerd.
Gelet op het vooraf gemaakte plan, de afgesproken taakverdeling, het observeren van [slachtoffer] en de wetenschap dat hij thuis was, het met drie mannen binnendringen van de woning en het uitgangspunt dat [slachtoffer] benodigd was om te vertellen waar het geld lag, maakt dat de dood van [slachtoffer] ook [medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] kan worden toegerekend, ook al zijn zij niet in de woning geweest. [medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] zijn nauw betrokken geweest bij zowel het plan, de uitvoering als de verwikkelingen na de overval en bovendien waren er afspraken gemaakt dat zij ook een deel van de buit zouden krijgen. [89] Hun gedragingen als medepleger van de poging tot diefstal met geweld hebben het risico op de dood van [slachtoffer] in een zodanig relevante mate verhoogd, dat het overlijden ook hen is toe te rekenen. [90] Ook zij wisten immers dat de woningoverval zou plaatsvinden op een bejaarde man en zij moeten zich daarbij gerealiseerd hebben dat in zekere mate geweld te voorzien was. Bovendien wisten zij van het uit de hand lopen van de overval, nu dat direct daarna is besproken. Desondanks zijn [medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] met de andere drie verdachten weggereden zonder zich te bekommeren om [slachtoffer] en hebben zij hem net als [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] en [verdachte] aan zijn lot overgelaten. [91] Dat het toegepaste geweld van het drietal in de woning mogelijk niet als zodanig of in die mate voorzienbaar was, doet daar niets aan af. [slachtoffer] is door geweld om het leven gebracht.
De rechtbank komt daarom tot het oordeel dat [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] , [verdachte] , [medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] ten opzichte van de woningoverval in Kampen op een nauwe en bewuste wijze hebben samengewerkt, waarbij zij allen een intellectuele en/of materiële bijdrage van voldoende gewicht hebben geleverd. De rechtbank acht het onder feit 2 ten laste gelegde ‘medeplegen van poging tot diefstal met geweld, de dood ten gevolge hebbend’ wettig en overtuigend bewezen.
Het voorgaande brengt met zich dat de rechtbank verdachte wegens gebrek aan wettig en overtuigend bewijs van het onder feit 2 meer of anders ten laste gelegd zal vrijspreken.
-
Ten aanzien van het onder feit 1 ten laste gelegde
Ten aanzien van het onder feit 1 ten laste gelegde
Feit 1 primair: Vrijspraak medeplegen van moord
De rechtbank acht op grond van het procesdossier en de behandeling op de zitting niet wettig en overtuigend bewezen dat [slachtoffer] door [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] en [verdachte] met voorbedachte raad van het leven is beroofd. Van een vooropgezet plan om [slachtoffer] te doden is niet gebleken. De rechtbank zal verdachte daarom van het onder feit 1 ten laste gelegde ‘medeplegen van moord’ vrijspreken.
Feit 1 subsidiair: Medeplegen van gekwalificeerde doodslag
De rechtbank ziet zich vervolgens voor de vraag gesteld of kan worden bewezen dat [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] en [verdachte] de onder feit 1 subsidiair ten laste gelegde (gewelds)handelingen hebben gepleegd met het opzet om [slachtoffer] van het leven te beroven.
De kern van de strafbaarstelling van gekwalificeerde doodslag als bedoeld in artikel 288 van het Wetboek van Strafrecht (hierna: Sr) is dat de doodslag in een onmiddellijk verband staat met een ander strafbaar feit, zowel in causaal opzicht als wat het tijdstip van het zich voordoen van de feiten betreft: het andere feit moet de doodslag zo vergezellen of van nabij volgen of voorafgaan dat het geacht kan worden er één geheel van uit te maken met als nadere beperking van de reikwijdte van de strafbaarstelling het specifiek (bijkomende) oogmerk van verdachte dat de doodslag is gericht op het voorbereiden, gemakkelijk maken van of – kort gezegd – straffeloosheid verzekeren voor dat andere feit. Anders gezegd, de doodslag wordt gepleegd met een specifiek doel. Voor het kunnen bewijzen van doodslag is opzet vereist. [92]
De rechtbank is van oordeel dat op basis van het procesdossier en de behandeling op de zitting niet kan worden vastgesteld dat verdachten de woning van [slachtoffer] zijn binnengedrongen met de intentie om hem van het leven te beroven. Het opzet van de [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] en [verdachte] was er immers op gericht een overval te plegen en een (groot) geldbedrag buit te maken. Niet is aangetoond dat (vooraf) sprake was van zogenoemd vol opzet op de dood van [slachtoffer] .
Wel is naar het oordeel van de rechtbank sprake van voorwaardelijk opzet op de dood van [slachtoffer] . [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] en [verdachte] wisten dat [slachtoffer] , een bejaarde man, alleen thuis was en lokten – door aan te bellen bij de woning – een confrontatie uit bij de voordeur van zijn woning. [slachtoffer] opende de voordeur en nadat [verdachte] [slachtoffer] heeft geduwd, waardoor hij ten val kwam, is [medeverdachte 4] samen met [slachtoffer] op de grond gevallen. [medeverdachte 4] heeft een elektriciteitssnoer gezocht om [slachtoffer] vast te binden. Daarna hebben [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] en [verdachte] allen handelingen verricht om de benen van [slachtoffer] met dat snoer vast te binden. Bovendien heeft [medeverdachte 3] de hand op de mond van [slachtoffer] gedaan, is hij bij hem gebleven en heeft hij gezegd dat de man “rustig is”, terwijl [verdachte] en [medeverdachte 4] op zoek waren naar de buit.
Onder verwijzing naar de eerdere overwegingen van de rechtbank in dit vonnis staat reeds vast dat [slachtoffer] door geweld om het leven gebracht; door verwurging, strangulatie en/of smoren van de neus. Ook is ander fors geweld op zijn hoofd en lichaam toegepast. Door het toepassen van zulks geweld, zoals onder feit 1 subsidiair ten laste gelegd, bereikten [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] en [verdachte] dat [slachtoffer] zich niet (langer) kon verzetten en zij volledig hun gang konden gaan in de woning. Uit de bewijsmiddelen volgt dat ze doorgingen totdat [slachtoffer] rustig werd. Hierdoor werden zij in staat gesteld goederen van hem weg te nemen, ook al is geen sprake geweest van een voltooide diefstal. Het is evident dat de (gewelds)handelingen die op [slachtoffer] zijn toegepast, zoals het dichtgedrukt (houden) van de nek/hals/keel en/of mond en neus om daarmee de ademhaling te beletten, in zijn algemeenheid leidt tot de dood van degene die deze handeling ondergaat. Eén van de meest elementaire functies van het menselijk lichaam, de ademhaling, wordt daardoor immers geblokkeerd en dit kan leiden tot zuurstofgebrek in de hersenen en het overlijden van die persoon. Dit gevaar heeft zich verwezenlijkt, nu niet alleen de benen van [slachtoffer] met een elektriciteitssnoer zijn gekneveld en fors geweld op zijn hoofd en lichaam is toegepast maar eveneens vaststaat dat [slachtoffer] door verwurging, strangulatie en/of smoren van de neus en de mond is overleden. Het is een feit van algemene bekendheid dat de dood door zuurstofgebrek pas na meerdere minuten intreedt, zodat hiervoor een actieve en langdurige handeling is vereist. Deze gedragingen zijn blijkens de uiterlijke verschijningsvorm zozeer gericht op de dood, dat het niet anders kan zijn dan dat de aanmerkelijke kans op de dood bewust is aanvaard. [93]
De rechtbank stelt op basis van de bewijsmiddelen vast dat [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] en [verdachte] met een gezamenlijk plan gelijktijdig de woning zijn binnengedrongen en uiteindelijk ook samen – langs het lichaam van [slachtoffer] – de woning hebben verlaten. Bij het verlaten van de woning ligt [slachtoffer] bebloed in de krappe gang van zijn woning. Op dat moment schreeuwt hij niet meer en toont hij geen tekenen van leven. [medeverdachte 4] voelde zelfs nog aan zijn pols, voelde niets en raakte in paniek. [verdachte] wist minstens dat [medeverdachte 3] gedurende een langere tijd de hand van [slachtoffer] hield, zei dat hij “rustig” was en heeft ook bij het verlaten van de woning gezien dat [slachtoffer] “rustig” op de grond lag. Het is de rechtbank niet gebleken dat [slachtoffer] door een andere toedracht om het leven is gekomen. Evenmin is het de rechtbank gebleken dat [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] of [verdachte] op enig moment geprobeerd hebben een einde te maken aan het geweld dat door de ander(en) op [slachtoffer] werd uitgeoefend. Integendeel, [slachtoffer] werd bloedend, “rustig” liggend op de grond, achtergelaten. [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] en [verdachte] hebben de woning verlaten en zich op geen enkel moment bekommerd om het leven van [slachtoffer] . Door zo te handelen hebben zij zich willens en wetens blootgesteld aan de aanmerkelijke kans dat [slachtoffer] als gevolg van hun (gewelds)handelingen zou komen te overlijden.
Ook kan bewezen worden dat deze [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] en [verdachte] de doodslag op [slachtoffer] hebben gepleegd met het oogmerk om de uitvoering van de overval gemakkelijk te maken en om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf en de andere deelnemers straffeloosheid en het bezit van het gestolene te verzekeren. [slachtoffer] heeft zich verzet en dat verzet moest worden gebroken. Hij werd direct overmeesterd, waarna [medeverdachte 4] en [verdachte] de woning en/of het kantoor hebben doorzocht, terwijl [medeverdachte 3] bij [slachtoffer] bleef. [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] en [verdachte] hadden contact met elkaar, zagen dat [slachtoffer] onder controle werd gehouden (en konden dus doorgaan met zoeken naar de buit) en bespraken dit ook met elkaar. Het forse geweld dat is toegepast op [slachtoffer] had een duidelijk doel. Zijn dood was geen toevallige bijkomstigheid, maar (de bedreiging met) het geweld is gepleegd om ongestoord hun gang te kunnen gaan en de overval makkelijker te maken. Daarmee is het onder feit 1 subsidiair ten laste gelegde ‘medeplegen van gekwalificeerde doodslag’ wettig en overtuigend bewezen.
3.4
De bewezenverklaring
De rechtbank acht op grond van de opgegeven bewijsmiddelen wettig en overtuigend bewezen dat verdachte het onder feit 1 subsidiair ten laste gelegde ‘medeplegen van gekwalificeerde doodslag’, het onder feit 2 ten laste gelegde ‘medeplegen van poging tot gekwalificeerde diefstal met geweld, de dood ten gevolge hebbend’ heeft begaan, te weten dat:
feit 1 subsidiair
hij in de periode van 16 oktober 2023 tot en met 18 oktober 2023 te Kampen,tezamen en in vereniging met een anderen,opzettelijk [slachtoffer] van het leven heeft beroofd door de nek/hals/keel van die [slachtoffer] dicht te drukken en dichtgedrukt te houden en/of anderszins geweld toe te passen op de nek/hals/keel (verwurging) en -aldus- zijn ademhaling te beletten/belemmeren en/of de mond en neus van die [slachtoffer] dicht te drukken en dichtgedrukt te houden (smoren) en -aldus- zijn ademhaling te beletten/belemmeren en de benen van die [slachtoffer] vast te binden met een snoer en ander geweld toe te passen op het hoofd en het lichaam van die [slachtoffer] ,welke voren omschreven doodslag werd gevolgd, vergezeld van enig strafbaar feit, te weten poging diefstal met geweldpleging,en welke doodslag werd gepleegd met het oogmerk om de uitvoering van dat feit gemakkelijk te maken en om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf en andere deelnemers aan dat feit straffeloosheid en het bezit van het wederrechtelijk verkregene te verzekeren;
feit 2
hij in de periode van 16 oktober 2023 tot en met 18 oktober 2023 te Kampen,tezamen en in vereniging met anderen,ter uitvoering van het door verdachte en zijn mededaders voorgenomen misdrijf om met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening (uit een woning aan de [adres 1] ) weg te nemen een hoeveelheid geld, geheel toebehorende aan [slachtoffer] en daarbij die voorgenomen diefstal te doen voorafgaan, te doen vergezellen of te doen volgen van geweld en bedreiging met geweld tegen die [slachtoffer] , te plegen met het oogmerk om die diefstal gemakkelijk te maken en om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf en aan andere deelnemers van dat misdrijf het bezit van het gestolene te verzekeren,
de woning van die [slachtoffer] is binnengedrongen en de nek/hals/keel van die [slachtoffer] heeft dichtgedrukt en dichtgedrukt gehouden en/of anderszins geweld heeft toegepast op de nek/hals/keel (verwurging) en -aldus- zijn ademhaling heeft belet/belemmerd en/of de mond en de neus van die [slachtoffer] heeft dichtgedrukt en dichtgedrukt gehouden (smoren) en -aldus- zijn ademhaling heeft belet/belemmerd en de benen van die [slachtoffer] heeft vastgebonden met een snoer en ander geweld heeft toegepast op het hoofd en het lichaam van die [slachtoffer] ,terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid,zulks terwijl het feit de dood van die [slachtoffer] ten gevolge heeft gehad;
De rechtbank acht niet bewezen wat aan verdachte meer of anders is ten laste gelegd, zodat zij hem daarvan zal vrijspreken.
De in de tenlastelegging voorkomende taal- en/of schrijffouten zijn verbeterd in de bewezenverklaring. Verdachte is daardoor niet in de verdediging geschaad.
4.De strafbaarheid van het bewezen verklaarde
Het bewezen verklaarde is strafbaar gesteld in de artikelen 45, 47, 288 en 312 Sr. Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van de feiten uitsluiten. Het bewezen verklaarde levert op:
feit 1 subsidiair en feit 2:
de eendaadse samenloop (zoals bedoeld in artikel 55, eerste lid, Sr) van
het misdrijf:
medeplegen van doodslag, gevolgd, vergezeld of voorafgegaan van een strafbaar feit en gepleegd met het oogmerk om de uitvoering van dat feit voor te gemakkelijk te maken, en om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf en andere deelnemers aan dat feit straffeloosheid en het bezit van het wederrechtelijk verkregene te verzekeren;
medeplegen van doodslag, gevolgd, vergezeld of voorafgegaan van een strafbaar feit en gepleegd met het oogmerk om de uitvoering van dat feit voor te gemakkelijk te maken, en om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf en andere deelnemers aan dat feit straffeloosheid en het bezit van het wederrechtelijk verkregene te verzekeren;
en
het misdrijf:
medeplegen van poging tot diefstal, voorafgegaan, vergezeld of gevolgd van geweld en bedreiging met geweld tegen personen, gepleegd met het oogmerk om die diefstal gemakkelijk te maken, en om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf en andere deelnemers aan het misdrijf het bezit van het gestolene te verzekeren, terwijl het feit wordt gepleegd door twee of meer verenigde personen, terwijl het feit de dood ten gevolge heeft.
medeplegen van poging tot diefstal, voorafgegaan, vergezeld of gevolgd van geweld en bedreiging met geweld tegen personen, gepleegd met het oogmerk om die diefstal gemakkelijk te maken, en om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf en andere deelnemers aan het misdrijf het bezit van het gestolene te verzekeren, terwijl het feit wordt gepleegd door twee of meer verenigde personen, terwijl het feit de dood ten gevolge heeft.
5.De strafbaarheid van verdachte
Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluiten. De rechtbank oordeelt daarom dat verdachte strafbaar is voor de bewezen verklaarde feiten.
6.De strafmotivering
6.1
De vordering van de officier van justitie
De officier van justitie heeft gevorderd dat verdachte wordt veroordeeld tot een gevangenisstraf van achttien jaren, met aftrek van het voorarrest.
6.2
Het standpunt van de verdediging
De verdediging heeft bepleit dat, rekening houdend met de persoon van verdachte en zijn jeugdige leeftijd, zijn proceshouding en zijn beperkte strafblad, moet worden volstaan met de oplegging van een gevangenisstraf van kortere duur dan de officier van justitie heeft gevorderd. Volgens de verdediging dient aan verdachte geen langere gevangenisstraf dan zes tot acht jaren te worden opgelegd.
6.3
Het oordeel van de rechtbank
De rechtbank houdt bij het opleggen van de na te melden straf rekening met de aard en de ernst van de gepleegde feiten, de omstandigheden waaronder deze zijn begaan en de persoon van verdachte, zoals die uit het dossier en tijdens de behandeling ter terechtzitting naar voren zijn gekomen. De rechtbank vindt daarbij in het bijzonder het volgende van belang.
De woningoverval in Kampen
In de avond van 16 oktober 2023 is de 84-jarige [slachtoffer] op gewelddadige wijze in zijn woning in [plaats 2] overvallen. Hij was alleen, op leeftijd en kansloos tegen drie jonge mannelijke overvallers die aanbelden en daarna zijn woning binnendrongen. Een woning waar zij niets te zoeken hadden en waar [slachtoffer] zich juist veilig mocht voelen. [slachtoffer] moest volgens plan in de woning zijn, zodat hij kon vertellen waar het geld was. [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] en [verdachte] zijn in de woning op niets en niemand ontziende wijze te werk gegaan, door [slachtoffer] met geweld te overmeesteren, met een elektriciteitssnoer vast te binden, hem het schreeuwen te beletten en zijn levensadem te ontnemen. Hierdoor kon [slachtoffer] zich niet (langer) verzetten en konden [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] en [verdachte] volledig hun gang gaan in de woning, op zoek naar de buit. Het (grote) geldbedrag dat zij dachten aan te treffen, hebben zij niet gevonden. [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] en [verdachte] hebben de woning verlaten en [slachtoffer] bebloed en liggend op de grond voor dood achter gelaten. Dat [slachtoffer] zich niet zomaar liet overmeesteren, heeft hij met de dood moeten bekopen. Hij is door verwurging, strangulatie en/of het smoren van de neus en de mond overleden. De woningoverval op [slachtoffer] , die enkel is gepleegd om er een luxere levensstijl op na te kunnen houden, is planmatig voorbereid door [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] , [verdachte] , [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] . Ieder had daarbij een rol bij zowel de voorbereiding als de uitvoering van de woningoverval en zou meedelen in de buit. De betrokkenheid van [verdachte] brengt met zich dat hij zich samen met zijn mededaders heeft schuldig gemaakt aan eendaadse samenloop van gekwalificeerde doodslag en een poging tot gekwalificeerde diefstal met geweld, de dood ten gevolge hebbend.
Met hun handelen hebben [verdachte] en zijn mededaders [slachtoffer] het meest fundamentele recht ontnomen, namelijk het recht op leven, nog daargelaten dat zij geen enkel respect voor het eigendom en de lichamelijke integriteit van een ander hebben getoond. Hiermee is een onomkeerbaar verlies teweeggebracht en aan de nabestaanden onherstelbaar leed en verdriet toegebracht. De nabestaanden hebben geen afscheid kunnen nemen van (het lichaam van) [slachtoffer] , wat de verwerking van zijn dood voor hen nog moeilijker maakt, zoals ook door hen op indringende wijze op de zitting is verwoord. Zij moeten leren leven met het schrijnende besef dat de hebzucht van verdachte en zijn mededaders voor altijd hun dierbare heeft ontnomen. De rechtbank rekent dit [verdachte] zwaar aan.
Vanwege de aard en de ernst van de bewezen verklaarde feiten, zoals hiervoor omschreven, kan niet anders worden gereageerd dan met een onvoorwaardelijke vrijheidsbenemende straf van forse duur. Het door [verdachte] aangerichte leed moet worden vergolden. De rechtbank overweegt verder als volgt.
De persoon van verdachte
De rechtbank heeft kennis genomen van het uittreksel uit de Justitiële Documentatie van [verdachte] van 10 september 2024. Hieruit volgt dat hij in het verleden eerder voor onder meer soortgelijke feiten (vermogensdelicten) is veroordeeld. Ook heeft de rechtbank geluisterd naar wat [verdachte] op de zitting over zijn persoonlijke omstandigheden heeft toegelicht.
De oplegging van een gevangenisstraf
De rechtbank is van oordeel dat vanwege de aard en de ernst van de bewezen verklaarde feiten, zoals hiervoor omschreven, en rekening houdend met straffen die in (enigszins) vergelijkbare gevallen door rechters zijn opgelegd, niet anders kan worden gereageerd dan met het opleggen van een zeer langdurige onvoorwaardelijke gevangenisstraf. De rechtbank neemt bij het bepalen van de duur van de gevangenisstraf als uitgangspunt dat voor medeplegen van gekwalificeerde doodslag doorgaans een gevangenisstraf van vijftien tot achttien jaren opgelegd. Voor medeplegen van een woningoverval met fors geweld wordt in de regel een gevangenisstraf van vijf tot negen jaren opgelegd. Indien een gewelddadige woningoverval een dodelijk slachtoffer ten gevolge heeft, wordt doorgaans een gevangenisstraf van twaalf tot vijftien jaren opgelegd. Van persoonlijke omstandigheden van [verdachte] die tot matiging van de op te leggen straf kunnen leiden, is niet gebleken. Bovendien weegt de rechtbank in strafverzwarende zin mee dat [verdachte] geen (volledige) verantwoordelijkheid heeft genomen voor zijn handelen. Dat een verdachte ontkent, zwijgt of pas in een laat stadium van het strafrechtelijk onderzoek met een deels bekennende verklaring komt, is zijn goed recht, maar brengt wel met zich dat hij geen volledige openheid van zaken heeft gegeven. De nabestaanden blijven hiervoor met vele vragen achter, wat hun leed vergroot. De rechtbank acht, alles afwegend, de door de officier van justitie gevorderde gevangenisstraf passend en geboden.
De rechtbank zal [verdachte] veroordelen tot een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van achttien jaren, met aftrek van het voorarrest.
De tenuitvoerlegging van de op te leggen gevangenisstraf zal volledig plaatsvinden binnen de penitentiaire inrichting, tot het moment dat aan verdachte voorwaardelijke invrijheidstelling wordt verleend zoals bedoeld in artikel 6:2:10 van het Wetboek van Strafvordering (hierna: Sv).
7.De in beslag genomen voorwerpen
7.1
De standpunten van partijen
De officier van justitie heeft het standpunt ingenomen dat de onder verdachte in beslag genomen telefoons aan verdachte moeten worden teruggegeven. De verdediging heeft zich aan dit standpunt van de officier van justitie geconformeerd.
7.2
Het oordeel van de rechtbank
De rechtbank is van oordeel dat de in beslag genomen voorwerpen (zoals deze op de beslaglijst staan vermeld: een blauwe iPhone-telefoon en een Samsung-telefoon) niet vatbaar zijn voor onttrekking aan het verkeer of verbeurdverklaring. Omdat de overige gronden voor inbeslagneming uit artikel 94 Sv niet langer aan de orde zijn en het belang van strafvordering zich dus niet tegen teruggave verzet, gelast de rechtbank de teruggave van de in beslag genomen telefoons aan verdachte.
8.De schade van benadeelden
8.1
De gezamenlijke vordering van de erfgenamen van [slachtoffer]
De erfgenamen van [slachtoffer] hebben zich ten aanzien van het onder feit 1 subsidiair en feit 2 bewezen verklaarde als benadeelde partij in dit strafproces gevoegd. Zij hebben hun raadsman mr. B. Pernot gemachtigd om namens hen ter terechtzitting het woord te voeren. De erfgenamen vorderen verdachte (hoofdelijk) te veroordelen tot betaling van een vergoeding van € 34.048,92, bestaande uit materiële schadebedragen, telkens te vermeerderen met de daartoe geldende wettelijke rente, met oplegging van de schadevergoedingsmaatregel.
De gevorderde materiële schadevergoeding bestaat uit de volgende posten:
- kosten lijkbezorging € 19.506,11 (met wettelijke rente vanaf 28 maart 2024 (laatste factuurdatum));
- doorlopende kosten woning € 10.800,71 (met wettelijke rente vanaf 25 oktober 2024 (datum vrijgave woning));
- kosten mobiele telefoon € 42,10 (met wettelijke rente vanaf 16 december 2023 (laatste factuurdatum));
- notariskosten € 1.700,-- (met wettelijke rente vanaf 19 december 2023 (datum factuur);
- overige kosten woning € 2.000,--, maar met het verzoek de erfgenamen wat betreft deze schadepost in de vordering niet-ontvankelijk te verklaren.
8.2
De vordering van [naam 2]
, de weduwe/echtgenote van [slachtoffer] , heeft zich ten aanzien van het onder feit 1 subsidiair en feit 2 bewezen verklaarde als benadeelde partij in dit strafproces gevoegd. Zij heeft haar raadsman mr. B. Pernot gemachtigd om namens haar ter terechtzitting het woord te voeren. [naam 2] vordert verdachte (hoofdelijk) te veroordelen tot betaling van een vergoeding van € 46.250,--, bestaande uit materiële schade, immateriële schade en affectieschade, de gevorderde bedragen telkens te vermeerderen met de daartoe geldende wettelijke rente, met oplegging van de schadevergoedingsmaatregel.
De gevorderde materiële schadevergoeding bestaat uit de volgende posten:
- medische kosten (schokschade): € 1.000,--, maar met het verzoek de benadeelde wat betreft deze schadepost in de vordering niet-ontvankelijk te verklaren;
- reis- en parkeerkosten (schokschade): € 250,--, maar met het verzoek de benadeelde wat betreft deze schadepost in de vordering niet-ontvankelijk te verklaren.
Als immateriële schadevergoeding (schokschade) is een bedrag van € 25.000,-- gevorderd, maar met het verzoek de benadeelde wat betreft deze schadepost in de vordering niet-ontvankelijk te verklaren.
Als vergoeding van affectieschade is een bedrag van € 20.000,-- gevorderd (met wettelijke rente vanaf 18 oktober 2023 (datum wetenschap overlijden)).
8.3
De vordering van [naam 3]
, dochter van [slachtoffer] , heeft zich ten aanzien van het onder feit 1 subsidiair en feit 2 bewezen verklaarde als benadeelde partij in dit strafproces gevoegd. Zij heeft haar raadsman mr. B. Pernot gemachtigd om namens haar ter terechtzitting het woord te voeren. [naam 3] vordert verdachte (hoofdelijk) te veroordelen tot betaling van een vergoeding van € 44.294,50, bestaande uit materiële schade, immateriële schade en affectieschade, de gevorderde bedragen telkens te vermeerderen met de daartoe geldende wettelijke rente, met oplegging van de schadevergoedingsmaatregel.
De gevorderde materiële schadevergoeding bestaat uit de volgende posten:
- medische kosten (schokschade): € 1.000,--, maar met het verzoek de benadeelde wat betreft deze schadepost in de vordering niet-ontvankelijk te verklaren;
- reis- en parkeerkosten (schokschade): € 250,--, maar met het verzoek de benadeelde wat betreft deze schadepost in de vordering niet-ontvankelijk te verklaren;
- kosten lijkbezorging: € 544,50 (met wettelijke rente vanaf 26 oktober 2023 (datum uitvaart)).
Als immateriële schadevergoeding (schokschade) is een bedrag van € 25.000,-- gevorderd, maar met het verzoek de benadeelde wat betreft deze schadepost in de vordering niet-ontvankelijk te verklaren.
Als vergoeding van affectieschade is een bedrag van € 17.500,-- gevorderd (met wettelijke rente vanaf 18 oktober 2023 (datum wetenschap overlijden)).
8.4
De vordering van [naam 4]
, dochter van [slachtoffer] , heeft zich ten aanzien van het onder feit 1 subsidiair en feit 2 bewezen verklaarde als benadeelde partij in dit strafproces gevoegd. Zij heeft haar raadsman mr. B. Pernot gemachtigd om namens haar ter terechtzitting het woord te voeren. [naam 4] vordert verdachte (hoofdelijk) te veroordelen tot betaling van een vergoeding van € 44.028,39, bestaande uit materiële schade, immateriële schade en affectieschade, de gevorderde bedragen telkens te vermeerderen met de daartoe geldende wettelijke rente, met oplegging van de schadevergoedingsmaatregel.
De gevorderde materiële schadevergoeding bestaat uit de volgende posten:
- medische kosten (schokschade): € 1.000,--, maar met het verzoek de benadeelde wat betreft deze schadepost in de vordering niet-ontvankelijk te verklaren;
- reis- en parkeerkosten (schokschade): € 250,--, maar met het verzoek de benadeelde wat betreft deze schadepost in de vordering niet-ontvankelijk te verklaren;
- kosten lijkbezorging: € 278,39 (met wettelijke rente vanaf 26 oktober 2023 (datum uitvaart)).
Als immateriële schadevergoeding (schokschade) is een bedrag van € 25.000,-- gevorderd, maar met het verzoek de benadeelde wat betreft deze schadepost in de vordering niet-ontvankelijk te verklaren.
Als vergoeding van affectieschade is een bedrag van € 17.500,-- gevorderd (met wettelijke rente vanaf 18 oktober 2023 (datum wetenschap overlijden)).
8.5
Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat de vorderingen van de benadeelde partijen allen geheel toewijsbaar zijn, te vermeerderen met de daartoe geldende wettelijke rente en met oplegging van de schadevergoedingsmaatregel.
8.6
Het standpunt van de verdediging
De verdediging heeft primair bepleit dat de benadeelde partijen in de vordering niet-ontvankelijk moeten worden verklaard. Subsidiair heeft de verdediging betoogd dat de vorderingen (gedeeltelijk) moeten worden afgewezen, dan wel dat de toe te wijzen bedragen moeten worden gematigd.
8.7
Het oordeel van de rechtbank
De ontvankelijkheid van de benadeelde partijen in hun vorderingen
Oplegging van een straf
De rechtbank beoordeelt allereerst aan de hand van artikel 361, tweede lid, Sv of de benadeelde partijen ontvankelijk zijn in de vorderingen. Omdat aan verdachte een straf wordt opgelegd, is voldaan aan het eerste daar genoemde ontvankelijkheidsvereiste.
Rechtstreekse schade
De vraag is vervolgens of sprake is van rechtstreekse schade. Volgens artikel 51f, eerste lid, Sv kan degene die rechtstreeks schade heeft geleden door een strafbaar feit, zich ter zake van zijn vordering tot schadevergoeding als benadeelde partij voegen in het strafproces. In het tweede lid van genoemd artikel is bepaald dat, indien de in het eerste lid genoemde persoon ten gevolge van het strafbare feit is overleden, zich kunnen voegen diens erfgenamen ter zake van hun onder algemene titel verkregen vordering en de personen, bedoeld in artikel 6:108, eerste tot en met vierde lid, van het Burgerlijk Wetboek (BW) ter zake van de daar bedoelde vorderingen. Bovendien volgt uit het derde lid dat genoemde personen zich eveneens voor een deel van hun vordering kunnen voegen. Een nalatenschap vormt evenwel een (bijzondere) gemeenschap, waarin de erfgenamen een aandeel hebben. Uit artikel 6:15, tweede lid, BW volgt dat deelgenoten ten aanzien van het recht op een prestatie dat in de gemeenschap valt alleen één gezamenlijk vorderingsrecht hebben.
De rechtbank stelt op basis van de gebezigde bewijsmiddelen en de behandeling op de terechtzitting vast dat voldoende verband bestaat tussen het bewezen verklaarde handelen van verdachte en de door de benadeelde partijen [naam 2] , [naam 3] en [naam 4] gestelde schade om te kunnen aannemen dat de benadeelde partijen door dit handelen rechtstreekse schade is toegebracht. Wat betreft de gezamenlijke vordering van de erfgenamen van [slachtoffer] ( [naam 2] (echtgenote), [naam 4] (dochter), [naam 3] (dochter), [naam 5] (kleindochter) en [naam 6] (kleinzoon) overweegt de rechtbank in het bijzonder dat zij zich als erfgenamen namens [slachtoffer] in het strafproces kunnen voegen. De enkele omstandigheid dat een vordering van een benadeelde partij ziet op een aanzienlijk (totaal)bedrag, maakt op zichzelf niet dat het behandelen van de vordering een onevenredige belasting van het strafproces is. De benadeelde partijen zijn in deze strafzaak aldus ontvankelijk in de vordering.
De inhoudelijke beoordeling van de vorderingen
De rechtbank stelt voorop dat voor vergoeding aan de benadeelde partij overeenkomstig de regels van het materiële burgerlijk recht slechts in aanmerking komt de schade die de benadeelde partij heeft geleden als gevolg van de onrechtmatige gedragingen van verdachte, voor zover deze schade op de voet van artikel 6:98 BW aan de verdachte kan worden toegerekend. Deze schade kan bestaan uit vermogensschade en, voor zover de wet daarop aanspraak geeft, ander nadeel (artikel 6:95, eerste lid, BW).
-
De beoordeling van vordering van de gezamenlijke erfgenamen van [slachtoffer]
De beoordeling van vordering van de gezamenlijke erfgenamen van [slachtoffer]
Kosten lijkbezorging: € 19.501,11
De rechtbank stelt vast dat de uitvaartverzekering van [slachtoffer] een bedrag van
€ 5.900,42 aan [naam 2] heeft uitgekeerd. De kosten van lijkbezorging zijn evenwel door de gezamenlijke erfgenamen voldaan. Op grond van artikel 6:100 BW mag een voordeel van een benadeelde alleen worden verrekend met de schade van die specifieke benadeelde. Hiervan is geen sprake. Bovendien zou het naar het oordeel van de rechtbank, gelet op de aard van de aansprakelijkheid en de schade in deze strafzaak, juist in strijd zijn met de redelijkheid om de uitkering van de uitvaartverzekering als voordeel in rekening te brengen, dan wel betaalde premies op het gevorderde bedrag in mindering te brengen.
De rechtbank acht de schadepost kosten lijkbezorging, artikel 6:108, tweede lid, BW in aanmerking nemend, voldoende met bewijsstukken onderbouwd en aannemelijk. Deze gevorderde materiële schadepost is dus toewijsbaar tot een bedrag van € 19.501,11, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 28 maart 2024 (de datum van de laatste factuur).
Doorlopende kosten woning: € 10.800,71
De schadebeperkingsplicht waarnaar door de verdediging is verwezen, zoals bepaald in artikel 6:101, eerste lid, BW, houdt in dat een benadeelde de verplichting heeft om de schade zo beperkt mogelijk te houden, voor zover dit redelijkerwijs van de benadeelde mag worden verlangd.
De rechtbank stelt vast dat de verzegeling van de woning van [slachtoffer] het gevolg is van de door verdachte gepleegde bewezen verklaarde strafbare feiten. Het ligt dan ook in de rede dat verdachte kan worden aangesproken voor de daardoor ontstane schade. Door de veelal zwijgende proceshouding van verdachte is de woning in het belang van het opsporingsonderzoek voor langere tijd verzegeld gebleven. De doorlopende kosten van de woning (zoals de hypotheekrente, de opstal- en inboedelverzekering, de gemeentelijke belastingen, de energiekosten en de waterkosten) betreffen naar het oordeel van de rechtbank daarom rechtstreekse schade die de benadeelden geenszins hadden kunnen beperken.
De rechtbank acht de schadepost doorlopende kosten woning voldoende met bewijsstukken onderbouwd. Deze gevorderde materiële schadepost is dus toewijsbaar tot een bedrag van
€ 10.800,71, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 25 oktober 2024 (de datum waarop de woning is vrijgegeven).
Kosten mobiele telefoon: € 41,20
De rechtbank stelt vast dat het mobiele telefoonabonnement van [slachtoffer] in de maand januari 2024 is opgezegd. Hoewel de verdediging stelt dat de schadepost kosten mobiele telefoon hadden kunnen worden beperkt, acht de rechtbank het alleszins redelijk dat de benadeelden enkele maanden de gelegenheid hebben genomen om de inhoud van de telefoon veilig te stellen en eventuele inkomende berichten te lezen.
De rechtbank acht de schadepost kosten mobiele telefoon voldoende met bewijsstukken onderbouwd. Deze gevorderde materiële schadepost is dus toewijsbaar tot een bedrag van € 41,20, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 16 december 2023 (de datum van de laatste factuur).
De notariskosten: € 1.700,--
De rechtbank acht de schadepost notariskosten, die overigens niet door de verdediging is betwist, voldoende met bewijsstukken onderbouwd. Deze gevorderde materiële schadepost is dus toewijsbaar tot een bedrag van € 1.700,--, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 19 december 2023 (de datum van de laatste factuur).
Overige kosten woning: € 2.000,--
De erfgenamen van [slachtoffer] hebben verzocht hen in de vordering niet ontvankelijk te verklaren wat betreft de schadepost overige kosten woning. De rechtbank ziet geen aanleiding om dit niet te doen en zal zoals verzocht beslissen dat de erfgenamen voor dit gedeelte van de vordering, een bedrag van € 2.000,--, niet-ontvankelijk zijn.
-
De beoordeling van vordering van [naam 2]
De beoordeling van vordering van [naam 2]
Schokschade
[naam 2] heeft verzocht haar in de vordering niet-ontvankelijk te verklaren wat betreft de immateriële schadepost schokschade € 25.000,-- en de hiermee gepaard gaande materiële schadeposten medische kosten € 1.000,-- en reis- en parkeerkosten € 250,--, omdat het geestelijk letsel vooralsnog niet kan worden onderbouwd. De rechtbank ziet geen aanleiding om dit niet te doen en zal zoals verzocht beslissen dat [naam 2] voor dit gedeelte van de vordering, een bedrag van € 26.250,-- niet-ontvankelijk is.
Affectieschade: € 20.000,--
Indien een persoon onder de in artikel 6:108, vierde lid, sub a tot en met f, BW genoemde naasten valt of een geslaagd beroep doet op de hardheidsclausule (artikel 6:108, vierde lid, sub g, BW), dan komt deze persoon op grond van artikel 6:108, derde lid, BW voor vergoeding van affectieschade in aanmerking. De hoogte van deze vergoeding is vastgelegd in artikel 1 van het Besluit vergoeding affectieschade.
De rechtbank ziet geen aanleiding om aan te nemen dat [naam 2] niet in aanmerking komt voor een vergoeding in de vorm van affectieschade, zoals de verdediging heeft betoogd. Hoewel [naam 2] ten tijde van het overlijden van [slachtoffer] op een ander adres woonde, maakt dit niet dat tussen hen geen sprake was van een affectieve relatie. Naar het oordeel van de rechtbank is er geen zwaarwegende reden om [naam 2] niet als echtgenote te beschouwen. De rechtbank stelt aldus vast dat [naam 2] op grond van artikel 6:108, derde lid, BW, in combinatie met de bedragen genoemd in het Besluit vergoeding affectieschade, als echtgenote van de overleden [slachtoffer] recht heeft op een vergoeding van
€ 20.000,-- aan affectieschade. De rechtbank zal dit bedrag toewijzen, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 18 oktober 2023 (de datum van de wetenschap van het overlijden).
-
De beoordeling van vordering van [naam 3]
De beoordeling van vordering van [naam 3]
Schokschade
[naam 3] heeft verzocht haar in de vordering niet-ontvankelijk te verklaren wat betreft de immateriële schadepost schokschade € 25.000,-- en de hiermee gepaard gaande materiële schadeposten medische kosten € 1.000,-- en reis- en parkeerkosten € 250,--, omdat het geestelijk letsel vooralsnog niet kan worden onderbouwd. De rechtbank ziet geen aanleiding om dit niet te doen en zal zoals verzocht beslissen dat [naam 3] voor dit gedeelte van de vordering, een bedrag van € 26.250,-- niet-ontvankelijk is.
Kosten lijkbezorging: € 544,50
De rechtbank acht de schadepost kosten lijkbezorging (in de vorm van reiskosten), artikel 6:108, tweede lid, BW in aanmerking nemend, naar algemene ervaringsregels (nu een condoleance en een uitvaart veel praktisch regelwerk met zich brengen) voldoende onderbouwd. Deze gevorderde materiële schadepost is dus toewijsbaar tot een bedrag van € 544,50, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 26 oktober 2023 (de datum van de uitvaart).
Affectieschade: € 17.500,--
De rechtbank stelt, de eerdere overwegingen van de rechtbank omtrent affectieschade in aanmerking nemend, vast dat [naam 3] op grond van artikel 6:108, derde lid, BW, in combinatie met de bedragen genoemd in het Besluit vergoeding affectieschade, als dochter van de overleden [slachtoffer] recht heeft op een vergoeding van € 17.500,-- aan affectieschade. De rechtbank zal dit bedrag toewijzen, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 18 oktober 2023 (de datum van de wetenschap van het overlijden).
-
De beoordeling van vordering van [naam 4]
De beoordeling van vordering van [naam 4]
Schokschade
[naam 4] heeft verzocht haar in de vordering niet-ontvankelijk te verklaren wat betreft de immateriële schadepost schokschade € 25.000,-- en de hiermee gepaard gaande materiële schadeposten medische kosten € 1.000,-- en reis- en parkeerkosten € 250,--, omdat het geestelijk letsel vooralsnog niet kan worden onderbouwd. De rechtbank ziet geen aanleiding om dit niet te doen en zal zoals verzocht beslissen dat [naam 4] voor dit gedeelte van de vordering, een bedrag van € 26.250,-- niet-ontvankelijk is.
Kosten lijkbezorging: € 278,39
De rechtbank acht de schadepost kosten lijkbezorging (in de vorm van reiskosten), artikel 6:108, tweede lid, BW in aanmerking nemend, naar algemene ervaringsregels (nu een condoleance en een uitvaart veel praktisch regelwerk met zich brengen) voldoende onderbouwd. Deze gevorderde materiële schadepost is dus toewijsbaar tot een bedrag van € 278,39, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 26 oktober 2023 (de datum van de uitvaart).
Affectieschade: € 17.500,--
De rechtbank stelt, de eerdere overwegingen van de rechtbank omtrent affectieschade in aanmerking nemend, vast dat [naam 4] op grond van artikel 6:108, derde lid, BW, in combinatie met de bedragen genoemd in het Besluit vergoeding affectieschade, als dochter van de overleden [slachtoffer] recht heeft op een vergoeding van
€ 17.500,-- aan affectieschade. De rechtbank zal dit bedrag toewijzen, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 18 oktober 2023 (de datum van de wetenschap van het overlijden).
Tot slot
Verdachte is ten aanzien van elk van de in de hierna weergegeven tabel met de beslissing van de rechtbank ten aanzien van de vorderingen (hierna: de tabel) genoemde benadeelde partij (genummerd als 1 tot en met 4) naar burgerlijk recht hoofdelijk aansprakelijk voor de door die benadeelde partij geleden schade. In totaal gaat het hier om een bedrag van
€ 87.865,91. Al het voorgaande brengt de rechtbank tot de slotsom dat, indien en voor zover een vordering van een benadeelde partijen niet wordt toegewezen, die benadeelde in de vordering voor het overig gevorderde niet-ontvankelijk is en dat elk van de benadeelde partijen zijn/haar vordering voor dat deel slechts bij de burgerlijke rechter kan aanbrengen.
8.8
De schadevergoedingsmaatregel
De rechtbank zal ten aanzien van elk van de genoemde benadeelde partijen (genummerd als 1 tot en met 4) op de voet van artikel 36f de op te leggen betalingsverplichting vermeerderen met de wettelijke rente vanaf de datum respectievelijk data en over het bedrag onderscheidenlijk de bedragen, zoals in de tabel in de kolom “Wettelijke rente per:” ten aanzien van elke toegewezen vordering is gespecificeerd. Als door verdachte niet volledig wordt betaald, kan de betalingsverplichting telkens worden aangevuld met een aantal dagen gijzeling zoals in de hierna weergegeven tabel in de klom “Aantal dagen gijzeling:” is vermeld, waarbij toepassing van de gijzeling ter zake van een toegewezen vordering de betalingsverplichting ter zake van die vordering niet opheft. Omdat sprake is van meerdere schadevergoedingsmaatregelen, beloopt de aan de schadevergoedingsmaatregelen te verbinden gijzeling volgens bestendige rechtspraak ten hoogste een jaar. De rechtbank stelt daartoe vast dat de door verdachte gepleegde strafbare feiten na 25 juli 2020 zijn gepleegd en dat een jaar aldus 365 dagen bedraagt. [94] Er zal dus een verdeelsleutel worden gehanteerd ten aanzien van een totaalbedrag van € 87.865,91, inhoudende dat per schadevergoedingsmaatregel minimaal een dag gijzeling wordt opgelegd en dat daarnaast als leidraad heeft te gelden dat naar rato voor iedere € 243,40 een dag gijzeling wordt opgelegd.
De rechtbank zal bepalen dat als verdachte of een van zijn mededaders met betrekking tot een van de hiervoor genoemde benadeelde partijen heeft voldaan aan zijn verplichting tot betaling aan de Staat der Nederlanden van bedoeld bedrag daarmee de verplichting van verdachte of een van zijn mededaders om aan de benadeelde partij het bedrag te betalen, komt te vervallen, en andersom, als verdachte of een van zijn mededaders aan een van de hiervoor genoemde benadeelde partijen het aan die partij verschuldigde bedrag heeft betaald, dat daarmee de verplichting tot betaling aan de Staat der Nederlanden van dat bedrag komt te vervallen.
De tabel met de beslissing van de rechtbank ten aanzien van de vorderingen:
Benadeelde partij
Toewijsbaar:
Wettelijke rente per:
Aantal dagen gijzeling:
1
De gezamenlijke vordering van de erfgenamen van [slachtoffer]
€ 32.043,02
28 maart 2024 - € 19.501,11
25 oktober 2025 - € 10.800,71
16 december 2023 - € 41,20
19 december 2023 - € 1.700,--
133
2
[naam 2]
€ 20.000,--
18 oktober 2023
83
3
[naam 3]
€ 18.044,50
26 oktober 2023 – € 544,50
18 oktober 2023 – € 17.500,--
75
4
[naam 4]
€ 17.778,39
26 oktober 2023 – € 278,39
18 oktober 2023 – € 17.500,--
74
9.De toegepaste wettelijke voorschriften
De hierna te nemen beslissing berust op de hiervoor genoemde wetsartikelen en artikel 57 Sr.
10.De beslissing
De rechtbank:
bewezenverklaring
- verklaart bewezen dat verdachte het onder feit 1 subsidiair en feit 2 ten laste gelegde heeft begaan, zoals hierboven omschreven;
- verklaart niet bewezen wat aan verdachte meer of anders is ten laste gelegd en spreekt hem daarvan vrij;
strafbaarheid feiten
- verklaart het bewezen verklaarde strafbaar;
- verklaart dat het bewezen verklaarde de volgende strafbare feiten oplevert:
feit 1 subsidiair en feit 2:
de eendaadse samenloop van
het misdrijf:
medeplegen van doodslag, gevolgd, vergezeld of voorafgegaan van een strafbaar feit en gepleegd met het oogmerk om de uitvoering van dat feit voor te gemakkelijk te maken, en om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf en andere deelnemers aan dat feit straffeloosheid en het bezit van het wederrechtelijk verkregene te verzekeren;
medeplegen van doodslag, gevolgd, vergezeld of voorafgegaan van een strafbaar feit en gepleegd met het oogmerk om de uitvoering van dat feit voor te gemakkelijk te maken, en om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf en andere deelnemers aan dat feit straffeloosheid en het bezit van het wederrechtelijk verkregene te verzekeren;
en
het misdrijf:
medeplegen van poging tot diefstal, voorafgegaan, vergezeld of gevolgd van geweld en bedreiging met geweld tegen personen, gepleegd met het oogmerk om die diefstal gemakkelijk te maken, en om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf en andere deelnemers aan het misdrijf het bezit van het gestolene te verzekeren, terwijl het feit wordt gepleegd door twee of meer verenigde personen, terwijl het feit de dood ten gevolge heeft;
medeplegen van poging tot diefstal, voorafgegaan, vergezeld of gevolgd van geweld en bedreiging met geweld tegen personen, gepleegd met het oogmerk om die diefstal gemakkelijk te maken, en om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf en andere deelnemers aan het misdrijf het bezit van het gestolene te verzekeren, terwijl het feit wordt gepleegd door twee of meer verenigde personen, terwijl het feit de dood ten gevolge heeft;
strafbaarheid verdachte
- verklaart verdachte strafbaar voor het bewezen verklaarde;
straf
- veroordeelt verdachte tot een
gevangenisstrafvoor de duur van
18 (achttien) jaren;
gevangenisstrafvoor de duur van
18 (achttien) jaren;
- bepaalt dat de tijd die verdachte voor de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in verzekering en voorlopige hechtenis heeft doorgebracht, bij de uitvoering van de gevangenisstraf geheel in mindering zal worden gebracht;
schadevergoeding
- wijst de
vorderingen van elk van de in de hierna weergegeven tabel (hierna: de tabel) genoemde benadeelde partijen (genummerd als 1 tot en met 4)ten aanzien van het onder feit 1 subsidiair en feit 2 bewezen verklaarde toe tot het bedrag zoals dat in de tabel in de kolom “Toegewezen:” staat vermeld en veroordeelt verdachte tot (hoofdelijke) betaling van dat bedrag aan de betreffende benadeelde partij, bestaande uit materiële schade, met dien verstande dat als en voor zover al door een ander/anderen (gedeeltelijk) is betaald, verdachte (in zoverre) van deze verplichting zal bevrijd, iedere vordering telkens te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf de datum respectievelijk data en over het bedrag onderscheidenlijk de bedragen zoals in de tabel in de kolom “Wettelijke rente per:” ten aanzien van elke toegewezen vordering is gespecificeerd, welke tabel inhoudt:
vorderingen van elk van de in de hierna weergegeven tabel (hierna: de tabel) genoemde benadeelde partijen (genummerd als 1 tot en met 4)ten aanzien van het onder feit 1 subsidiair en feit 2 bewezen verklaarde toe tot het bedrag zoals dat in de tabel in de kolom “Toegewezen:” staat vermeld en veroordeelt verdachte tot (hoofdelijke) betaling van dat bedrag aan de betreffende benadeelde partij, bestaande uit materiële schade, met dien verstande dat als en voor zover al door een ander/anderen (gedeeltelijk) is betaald, verdachte (in zoverre) van deze verplichting zal bevrijd, iedere vordering telkens te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf de datum respectievelijk data en over het bedrag onderscheidenlijk de bedragen zoals in de tabel in de kolom “Wettelijke rente per:” ten aanzien van elke toegewezen vordering is gespecificeerd, welke tabel inhoudt:
Benadeelde partij
Toewijsbaar:
Wettelijke rente per:
Aantal dagen gijzeling:
1
De gezamenlijke vordering van de erfgenamen van [slachtoffer]
€ 32.043,02
28 maart 2024 - € 19.501,11
25 oktober 2025 - € 10.800,71
16 december 2023 - € 41,20
19 december 2023 - € 1.700,--
133
2
[naam 2]
€ 20.000,--
18 oktober 2023
83
3
[naam 3]
€ 18.044,50
26 oktober 2023 – € 544,50
18 oktober 2023 – € 17.500,--
75
4
[naam 4]
€ 17.778,39
26 oktober 2023 – € 278,39
18 oktober 2023 – € 17.500,--
74
- bepaalt dat de in de tabel genoemde benadeelde partijen (genummerd als 1 tot en met 4) voor het
overige niet-ontvankelijkzijn in de vordering en dat elk van de benadeelde partijen zijn/haar vordering voor dat deel slechts bij de burgerlijke rechter kan aanbrengen;
overige niet-ontvankelijkzijn in de vordering en dat elk van de benadeelde partijen zijn/haar vordering voor dat deel slechts bij de burgerlijke rechter kan aanbrengen;
- veroordeelt verdachte daarnaast in de kosten van het geding die door elk van de benadeelde partijen is gemaakt, tot op heden begroot op nihil, alsook – ten aanzien van iedere benadeelde partij afzonderlijk – in de kosten van betekening van dit vonnis, de in verband met de tenuitvoerlegging van dit vonnis nog te maken kosten en de kosten vallende op de invordering;
- legt ter zake van elke toegewezen vordering als vermeld in de tabel in de kolom “Toegewezen:”
telkensaan verdachte
de maatregelop dat verdachte ter zake van het onder feit 1 subsidiair en feit 2 bewezen verklaarde ten behoeve van de desbetreffende benadeelde partij (telkens) verplicht is tot betaling aan de Staat der Nederlanden van het bedrag zoals dat in de tabel in genoemde kolom bij iedere benadeelde partij afzonderlijk is vermeld, een en ander voor zover dit bedrag niet door een mededader zal zijn voldaan, iedere toegewezen vordering telkens te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf de datum respectievelijk data en over het bedrag onderscheidenlijk de bedragen zoals in de tabel in de kolom “Wettelijke rente per:” ten aanzien van elke toegewezen vordering is gespecificeerd, en bepaalt, voor het geval volledig verhaal van het verschuldigde bedrag niet mogelijk blijkt, dat telkens het aantal dagen gijzeling zoals in de tabel in de kolom “Aantal dagen gijzeling:” is vermeld kan worden toegepast (met een totaal aantal dagen van 365). De tenuitvoerlegging van de gijzeling ter zake van een toegewezen vordering als in de vorige zin vermeld laat de betalingsverplichting ter zake van die vordering onverlet;
telkensaan verdachte
de maatregelop dat verdachte ter zake van het onder feit 1 subsidiair en feit 2 bewezen verklaarde ten behoeve van de desbetreffende benadeelde partij (telkens) verplicht is tot betaling aan de Staat der Nederlanden van het bedrag zoals dat in de tabel in genoemde kolom bij iedere benadeelde partij afzonderlijk is vermeld, een en ander voor zover dit bedrag niet door een mededader zal zijn voldaan, iedere toegewezen vordering telkens te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf de datum respectievelijk data en over het bedrag onderscheidenlijk de bedragen zoals in de tabel in de kolom “Wettelijke rente per:” ten aanzien van elke toegewezen vordering is gespecificeerd, en bepaalt, voor het geval volledig verhaal van het verschuldigde bedrag niet mogelijk blijkt, dat telkens het aantal dagen gijzeling zoals in de tabel in de kolom “Aantal dagen gijzeling:” is vermeld kan worden toegepast (met een totaal aantal dagen van 365). De tenuitvoerlegging van de gijzeling ter zake van een toegewezen vordering als in de vorige zin vermeld laat de betalingsverplichting ter zake van die vordering onverlet;
de in beslag genomen voorwerpen
- gelast de
teruggave aan verdachtevan de in beslag genomen
blauwe iPhone-telefoonen
Samsung-telefoon.
teruggave aan verdachtevan de in beslag genomen
blauwe iPhone-telefoonen
Samsung-telefoon.
Dit vonnis is gewezen door mr. A. van Holten, voorzitter, mr. S.H. Peper en
mr. N.J.C. Monincx, rechters, in tegenwoordigheid van mr. N. Klunder, griffier, en is in het openbaar uitgesproken op 4 maart 2025.