4.2. De als eerste aangevoerde herzieningsgrond, inhoudende dat de Officier van Justitie die optrad als leider van het opsporingsonderzoek op 7 december 2001 schriftelijk opdracht heeft gegeven tot het vernietigen van alle ongeveer 80.000 tapgesprekken die in het jaar 2000 zijn opgenomen in het kader van het onderzoek naar de vuurwerkramp, steunt op een te selectieve weergave van de in dat verband relevante gegevens. De Hoge Raad wijst daartoe aan het bij de aanvrage gevoegde eindrapport van 17 juni 2004 inzake de Rapportage feitenonderzoek met betrekking tot een door de Rijksrecherche ingesteld onderzoek.(1) Dit eindrapport, waarin ook het onder 3.2 vermelde faxbericht is weergegeven, houdt onder meer het volgende in (p. 66-67 en p. 75):
"6.2 Vernietiging (geheimhouder)gesprekken [xxx]
In de ter beschikking gestelde onderzoeksgegevens werden 3 faxberichten aangetroffen afkomstig van het parket Almelo. Alle faxen waren ondertekend door [xxx] en gericht aan de teamleiding Tolteam [xxx]. Als onderwerp staat op de faxen vermeld: "(Vernietiging) Optical disks telefoontap(s)".
Gelet op de interpretatie welke door het BIZ aan de inhoud van de faxberichten is gegeven, namelijk "dat de gesprekken met geheimhouders opgenomen in het jaar 2000 vernietigd moesten worden ook de gesprekken van de verdachte [xxx]" wordt hieronder, voordat op de onderzoeksbevindingen wordt ingegaan, per faxbericht aangegeven welk citaat betrekking heeft op het onderwerp. De vermelde data zijn afkomstig van de verstuurde faxberichten.
Faxbericht 1 opgemaakt/verstuurd 07.12.01
"Hierbij bevestig ik schriftelijk hetgeen ik gisteren en hedenmorgen met u besproken heb.
Op 06.12 heb ik u in uw hoedanigheid van dagelijks leider van het Tolteam de opdracht gegeven om de data op de optical disks, betreffende de afgeluisterde telefoongesprekken met geheimhouders in de strafzaken tegen de verdachten [xxx] en [xxx] te vernietigen.
Vervolgens heb ik vandaag, 7 december 2001, aan u de opdracht gegeven om de optical disks van alle in het jaar 2000 in het kader van het onderzoek naar de vuurwerkramp in Enschede afgeluisterde telefoongesprekken te vernietigen".
Faxbericht 2 opgemaakt/verstuurd 13.12.01
"Op 7 december 2001 heb ik u schriftelijk opdracht gegeven om de optical disks van alle in het jaar 2000 in het kader van het onderzoek naar de vuurwerkramp in Enschede afgeluisterde telefoongesprekken te vernietigen.
Afgelopen dinsdag, 11 december 2001, hebt u mij gezegd dat aan deze opdracht nog geen gevolg was gegeven. Wij spraken toen af dat - in afwijking van mijn eerder gegeven opdracht - de optical disks in een verzegelde envelop aan de rechter-commissaris zouden worden gegeven.
Bij deze verzoek ik u dan ook om de optical disks van alle telefoontaps (zowel 2000 als 2001 betreffend) die in het kader van het onderzoek naar de vuurwerkramp in Enschede hebben gelopen, te mijner attentie op het arrondissementsparket te Almelo af te (laten) leveren.
Deze optical disks zal ik vervolgens afgeven aan de rechter-commissaris alhier, die de disks in een kluis in zijn kabinet zal bewaren".
Faxbericht 3 opgemaakt/verstuurd 13.12.01
"In mijn brief van 7 december jl heb ik u het volgende geschreven."
"Op 06, december 2001 heb ik u in uw hoedanigheid van dagelijks leider van het TOL-team de opdracht gegeven om de data op de optical disks, betreffende de afgeluisterde telefoongesprekken met geheimhouders in de strafzaken tegen de verdachten [xxx] en [xxx] te vernietigen.
Vervolgens heb ik vandaag 7 december 2001 aan u de opdracht gegeven om de optical disks van alle in het jaar 2000 in het kader van het onderzoek naar de vuurwerkramp in Enschede afgeluisterde telefoongesprekken te vernietigen".
Bij deze deel ik u mede dat mijn opdracht van 6 december 2001 ook betrekking heeft op de data op de optical disks, betreffende de afgeluisterde telefoongesprekken met geheimhouders in de strafzaak tegen de verdachte [xxx].
Vernietiging van de geheimhoudersgesprekken dient plaats te vinden, ook al bestaat het risico van beschadiging van de overige gesprekken.
De opdracht tot vernietiging van de optical disks van alle in het jaar 2000 afgeluisterde telefoongesprekken trek ik bij deze in. Deze optical disks dienen- na verwijdering en vernietiging van de geheimhoudersgesprekken - tot nader order bewaard te blijven.
Voorts geef ik u te kennen dat uitgewerkte verslagen van gesprekken met geheimhouders uit de ordners met tapverslagen verwijderd moeten worden en vervolgens moeten worden vernietigd.
Ik verzoek u van de vernietiging van de geheimhoudergesprekken de optical, disks en van de vernietiging van de processen-verbaal van de uitgewerkte taps een proces-verbaal op te (laten)maken en mij dit toe te sturen".
(...)
6.4 Resumé
Niet gebleken is dat telecommunicatie welke aan [xxx] konden worden toegeschreven vóór 5 januari 2001 is opgenomen en uitgeluisterd.
Kort na de vuurwerkramp van 13 mei 2000 zijn telefoongesprekken opgenomen en uitgeluisterd van de verdachten [xxx] en [xxx] waaronder telefoongesprekken met geheimhouders. In 2001 zijn telefoongesprekken opgenomen en uitgeluisterd van [xxx] waaronder telefoongesprekken met geheimhouders.
Uit de journaalmutaties in combinatie met de gestuurde faxberichten, verklaringen, het requisitoir van [xxx] en het uitvaardigen van de 'Instructie' door het College naar aanleiding van een kort geding, ontstaat een beeld van onduidelijkheid welke bestaan heeft over de toepassing van het (sinds 1 februari 2000 ingevoerde) artikel 126aa SV, voor zowel politie als OM. Door acties van de advocatuur in een spraakmakende strafzaak is een en ander in een stroomversnelling gekomen en is sprake geweest van een 'gewijzigd juridisch inzicht' over hoe gehandeld dient te worden met geheimhoudersgesprekken.
Uit onderzoek is gebleken dat de inhoud van de faxen over het vernietigen van telefoongesprekken betrekking heeft op twee verschillende onderwerpen:
1. alle telefoongesprekken;
2. alle telefoongesprekken met geheimhouders.
Uit nader onderzoek en bestudering van de faxberichten, kan worden vastgesteld dat de navolgende passages met elkaar in onderling verband gelezen dienen te worden:
Faxbericht 1
"Op 06.12 heb ik u in uw hoedanigheid van dagelijks leider Tolteam de opdracht gegeven om de data op de optical disks, betreffende de afgeluisterde telefoongesprekken met geheimhouders in de strafzaken tegen de verdachten [xxx] en [xxx] te vernietigen".
Faxbericht 3
"Bij deze deel ik u mede dat mijn opdracht van 6 december 2001 ook betrekking heeft op de data op de optical disks, betreffende de afgeluisterde telefoongesprekken met geheimhouders in de strafzaak tegen de verdachte [xxx]".
De zinsnede uit het citaat van het BIZ-rapport dat "de gesprekken met geheimhouders opgenomen in het jaar 2000 vernietigd moesten worden ook de gesprekken van de verdachte [xxx], koppelt los van elkaar staande tekstgedeelten aan elkaar."