ECLI:NL:HR:2020:1774

• Datum uitspraak: 13 november 2020
• Publicatiedatum: 10 november 2020
• Zaaknummer: 20/00792
• Instantie: Hoge Raad
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Bestuursrecht; Belastingrecht
• Procedures: Cassatie
• Rechters: M.A. Fierstra; J. Wortel; A.F.M.Q. Beukers-van Dooren
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Wettelijke rente over dwangsom bij bestuursorgaan

In deze zaak heeft de Hoge Raad op 13 november 2020 uitspraak gedaan in een cassatieprocedure die was aangespannen door [X] te [Z] tegen het College van Burgemeester en Wethouders van de Gemeente Helmond. De zaak betreft de vergoeding van wettelijke rente over een dwangsom die het bestuursorgaan had moeten toekennen. De belanghebbende had op 5 maart 2017 bezwaar gemaakt tegen een beschikking ingevolge de Wet waardering onroerende zaken en een aanslag in de onroerendezaakbelastingen voor het jaar 2017. Na het indienen van een ingebrekestelling op 7 januari 2018, heeft het College de uitspraken op bezwaar gedaan op 22 februari 2018, zonder een dwangsom toe te kennen. Het Gerechtshof 's-Hertogenbosch oordeelde dat de heffingsambtenaar een dwangsom van € 820 verschuldigd was, maar bepaalde dat de wettelijke rente pas verschuldigd was vanaf vier weken na de uitspraak van het Hof. De belanghebbende was het hier niet mee eens en stelde dat de wettelijke rente vanaf 20 april 2018 vergoed moest worden.

De Hoge Raad heeft het middel van de belanghebbende gegrond verklaard. De Hoge Raad oordeelde dat de heffingsambtenaar de dwangsom uiterlijk op 7 maart 2018 had moeten vaststellen en dat de wettelijke rente verschuldigd is vanaf 18 april 2018, de datum waarop de heffingsambtenaar in verzuim was. De uitspraak van het Hof werd vernietigd voor zover deze de wettelijke rente over de dwangsom betreft. De Hoge Raad heeft bepaald dat de heffingsambtenaar wettelijke rente moet betalen over het bedrag van € 820 vanaf 18 april 2018 tot de dag van algehele voldoening. Daarnaast werd het College veroordeeld in de proceskosten van de belanghebbende.

Uitspraak

HOGE RAAD DER NEDERLANDEN

BELASTINGKAMER

Nummer 20/00792

Datum 13 november 2020

ARREST

in de zaak van

[X] te [Z] (hierna: belanghebbende)

tegen

het COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN DE GEMEENTE HELMOND (hierna: het College)

op het beroep in cassatie tegen de uitspraak van het Gerechtshof 's-Hertogenbosch van 20 februari 2020, nr. 19/00119 op het hoger beroep van belanghebbende tegen een uitspraak van Rechtbank Oost-Brabant (nr. SHE 18/498) betreffende de vergoeding van wettelijke rente. De uitspraak van het Hof is aan dit arrest gehecht.

1. Geding in cassatie

Belanghebbende heeft tegen de uitspraak van het Hof beroep in cassatie ingesteld. Het beroepschrift in cassatie is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.

Het College heeft een verweerschrift ingediend.

2. Beoordeling van het middel

2.1

In cassatie kan van het volgende worden uitgegaan.

2.1.1

Belanghebbende heeft op 5 maart 2017 bezwaar gemaakt tegen een beschikking ingevolge de Wet waardering onroerende zaken en een aanslag in de onroerendezaakbelastingen van de gemeente Helmond voor het jaar 2017, gedagtekend 31 januari 2017. Op 7 januari 2018 heeft belanghebbende de heffingsambtenaar in gebreke gesteld wegens het niet tijdig doen van uitspraken op bezwaar. De uitspraken op bezwaar zijn gedaan met dagtekening 22 februari 2018. Daarbij is geen dwangsom toegekend.

2.1.2

Het Hof heeft geoordeeld dat de heffingsambtenaar uiterlijk op 31 december 2017 de uitspraken op bezwaar had moeten doen en dat hij daarom een dwangsom verschuldigd is van € 820 over de periode van 22 januari 2018 (twee weken na de ontvangst van de ingebrekestelling) tot 22 februari 2018, dus over 31 dagen.

2.1.3

Belanghebbende had verzocht om vergoeding van wettelijke rente over de dwangsom. Het Hof heeft bepaald dat, indien de dwangsom niet tijdig wordt voldaan, wettelijke rente is verschuldigd vanaf vier weken na de datum waarop de uitspraak van het Hof is gedaan.

2.2.

Het middel is gericht tegen het in 2.1.3 vermelde oordeel van het Hof en betoogt dat de heffingsambtenaar wettelijke rente dient te vergoeden vanaf 20 april 2018 tot de dag van betaling van de dwangsom.

2.3.1

Artikel 4:18 Awb bepaalt dat het bestuursorgaan de verschuldigdheid en de hoogte van een ingevolge artikel 4:17 Awb verschuldigde dwangsom vaststelt bij beschikking binnen twee weken na de laatste dag waarover die dwangsom verschuldigd was. Dat is in dit geval twee weken na 22 februari 2018, de dag waarop de uitspraken op bezwaar zijn gedaan. De heffingsambtenaar had de dwangsom van € 820 dus uiterlijk op 7 maart 2018 moeten vaststellen.

Op grond van artikel 4:85, lid 1, letter b, Awb is deze dwangsom een bestuursrechtelijke geldschuld, waarop het bepaalde in titel 4.4 van de Awb van toepassing is ^[1] . Dit brengt mee dat wettelijke rente is verschuldigd vanaf het tijdstip waarop de heffingsambtenaar in verzuim zou zijn geweest indien de beschikking op de laatste dag van de daarvoor gestelde termijn zou zijn gegeven ^[2] . Artikel 4:87, lid 1, Awb bepaalt dat de betaling geschiedt binnen 6 weken nadat de beschikking op de voorgeschreven wijze is bekendgemaakt. Indien de heffingsambtenaar de dwangsom uiterlijk op 7 maart 2018 zou hebben vastgesteld, zou hij het bedrag van € 820 dus uiterlijk op 18 april 2018 hebben moeten betalen. Aangezien hij dat heeft nagelaten is de wettelijke rente verschuldigd vanaf 18 april 2018 tot de dag van betaling ^[3] .

2.3.2

Uit hetgeen in 2.3.1 is overwogen volgt dat het middel slaagt en dat de uitspraak van het Hof moet worden vernietigd voor zover deze de wettelijke rente over de dwangsom betreft. De Hoge Raad kan de zaak afdoen en zal bepalen dat de heffingsambtenaar wettelijke rente moet betalen over het bedrag van € 820 vanaf 18 april 2018 tot de dag van de algehele voldoening daarvan.

3. Proceskosten

Het College zal worden veroordeeld in de kosten van het geding in cassatie.

4. Beslissing

De Hoge Raad:

- verklaart het beroep in cassatie gegrond,

- vernietigt de uitspraak van het Hof maar uitsluitend voor zover deze de wettelijke rente over de dwangsom van € 820 betreft,

- bepaalt dat de heffingsambtenaar wettelijke rente over de dwangsom van € 820 is verschuldigd vanaf 18 april 2018 tot de dag van de algehele voldoening daarvan,

- draagt het College op aan belanghebbende te vergoeden het griffierecht dat belanghebbende voor de behandeling van het beroep in cassatie heeft betaald van € 131, en

- veroordeelt het College in de kosten van belanghebbende voor het geding in cassatie, vastgesteld op € 1.050 voor beroepsmatig verleende rechtsbijstand.

Dit arrest is gewezen door de raadsheer M.A. Fierstra als voorzitter, en de raadsheren J. Wortel en A.F.M.Q. Beukers-van Dooren, in tegenwoordigheid van de waarnemend griffier F. Treuren, en in het openbaar uitgesproken op 13 november 2020.

Voetnoten

1. Vgl. HR 20 juni 2014, ECLI:NL:HR:2014:1457, rechtsoverweging 3.2.2.

2. Artikel 4:102, lid 2, Awb juncto de artikelen 8:55c en 8:108 Awb.

3. Vgl. ABRvS 17 februari 2016, ECLI:NL:RVS:2016:357, rechtsoverweging 5.2.