ECLI:NL:GHARL:2024:4699

Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden

Datum uitspraak
16 juli 2024
Publicatiedatum
16 juli 2024
Zaaknummer
200.334.052/01
Instantie
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Hoger beroep kort geding
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Opzegging van verzekeringsovereenkomsten door verzekeraar tegen contractvervaldata; contractueel geoorloofd

In deze zaak heeft het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden op 16 juli 2024 uitspraak gedaan in hoger beroep van een kort geding tussen TVM Verzekeringen N.V. en DS Transport B.V. De zaak betreft de opzegging van verzekeringsovereenkomsten door TVM, die per contractvervaldatum zijn beëindigd. DS Transport had in kort geding gevorderd dat TVM de opzegging ongedaan zou maken en de verzekeringen door zou laten lopen tot er in de bodemprocedure was beslist. De voorzieningenrechter had TVM veroordeeld om de verzekeringen door te laten lopen, maar TVM ging in hoger beroep.

Het hof oordeelde dat TVM op basis van artikel 2.3 van de algemene voorwaarden bevoegd was om de verzekeringsovereenkomsten per contractvervaldatum te beëindigen, mits dit tijdig was meegedeeld. De opzegging was gedaan in een brief van 15 juni 2023, die meer dan twee maanden voor de eerste vervaldatum was ontvangen door DS Transport. Het hof concludeerde dat er geen spoedeisend belang meer was voor DS Transport, omdat het onduidelijk was of zij de achterstallige premies zou betalen. Bovendien was het hof van oordeel dat de opzeggingsgrond, namelijk de nauwe verwevenheid van DS Transport met Yes Transport, voldoende onderbouwd was door TVM.

Het hof vernietigde het vonnis van de voorzieningenrechter en wees de vorderingen van DS Transport af. Tevens werd DS Transport veroordeeld tot terugbetaling van de door TVM op basis van het vernietigde vonnis aan DS Transport betaalde bedragen, vermeerderd met rente. De proceskosten werden ook aan DS Transport opgelegd.

Uitspraak

GERECHTSHOF ARNHEM-LEEUWARDEN
locatie Leeuwarden, afdeling civiel
zaaknummer gerechtshof 200.334.052/01
zaaknummer rechtbank Noord-Nederland 145079
arrest in kort geding van 16 juli 2024
in de zaak van
TVM Verzekeringen N.V.,
die is gevestigd in Hoogeveen,
die hoger beroep heeft ingesteld,
en bij de voorzieningenrechter optrad als gedaagde,
hierna:
TVM,
advocaat: mr. H.N. Kuiper te Hoogeveen,
tegen
DS Transport B.V.,
die is gevestigd in Bunschoten-Spakenburg,
en bij de voorzieningenrechter optrad als eiseres,
hierna:
DS Transport,
advocaat: mr. D. Gürses te Utrecht.

1.Het verdere verloop van de procedure in hoger beroep

1.1
Naar aanleiding van het arrest van 12 maart 2024 heeft op 20 juni 2024 een mondelinge behandeling bij het hof plaatsgevonden. Daarvan is een verslag gemaakt dat aan het dossier is toegevoegd (het proces-verbaal). Hierna hebben partijen het hof gevraagd opnieuw arrest te wijzen.

2.De kern van de zaak

2.1
DS Transport heeft in 2018 verschillende verzekeringsovereenkomsten afgesloten met TVM. TVM heeft deze verzekeringsovereenkomsten opgezegd per contractvervaldatum, maar DS Transport is het daar niet mee eens.
2.2
DS Transport heeft in kort geding bij de voorzieningenrechter gevorderd dat TVM wordt veroordeeld om de registratie in het Interne Verwijzingsregister (hierna: het IVR) van DS Transport te verwijderen, de opzegging van de verzekeringsovereenkomsten ongedaan te maken, althans TVM te veroordelen om de verzekeringen door te laten lopen tot er in de bodemprocedure is beslist. Ook is gevorderd dat TVM een rectificatie opstelt van het besluit waarbij de verzekeringen met DS Transport werden opgezegd.
2.3
De voorzieningenrechter heeft bij mondeling vonnis van 25 september 2023 TVM veroordeeld om de verzekeringen door te laten lopen tot er in de bodemprocedure is beslist, onder de voorwaarde dat DS Transport binnen vier weken na 25 september 2023 een bodemprocedure aanhangig maakt. Ook is TVM in de proceskosten veroordeeld. De overige vorderingen zijn afgewezen.
2.4
De bedoeling van het hoger beroep van TVM is dat de toegewezen vorderingen alsnog worden afgewezen en DS Transport wordt veroordeeld tot terugbetaling van wat door TVM op basis van het vonnis van de voorzieningenrechter aan DS Transport is uitbetaald.
2.5
Inmiddels is de bodemprocedure aanhangig gemaakt.

3.Het oordeel van het hof

Inleiding
3.1
Het hof zal oordelen dat het voldoende aannemelijk is dat de bodemrechter tot het oordeel zal komen dat TVM de verzekeringsovereenkomsten heeft mogen opzeggen tegen de contractvervaldata en dat daarmee geen grond bestaat voor toewijzing van de gevraagde voorziening. Dat wordt, na een weergave van de feitelijke achtergrond van het geschil, hierna uitgelegd. De twee bezwaren (grieven) van TVM tegen het vonnis van de voorzieningenrechter zullen daarbij worden behandeld.
De feiten
3.2
DS Transport heeft in 2018 diverse verzekeringsovereenkomsten afgesloten bij
TVM in verband verzekeringsdekking voor vrachtwagens/voertuigen van DS Transport. Directeur en enig aandeelhouder van DS Transport was [naam1] . In artikel 2.3. van de op de verzekeringsovereenkomsten toepasselijke algemene voorwaarden staat:
‘2.3. Wanneer kunnen wij de verzekering beëindigen?
  • Wij kunnen de verzekering per contractvervaldatum beëindigen als wij dit twee maanden voor de contractvervaldatum schriftelijk aan u kenbaar maken.
  • Wij kunnen de verzekering per direct beëindigen als:

u de premie of het eigen risico niet of niet op tijd betaalt;

ons opzettelijk misleidt door bij het afsluiten of tijdens de looptijd van de verzekering onjuiste of te weinig informatie te geven;

u bij schade niet de juiste informatie heeft gegeven;(…)
10.2.
Betaling volgende premies of eventueel eigen risico
  • U betaalt de volgende premies binnen 30 dagen na de notadatum. Dit geldt ook voor een eventueel eigen risico dat wij bij u in rekening brengen. Doet u dit niet? Dan sturen we u een betalingsherinnering.
  • Betaalt u ook na deze betalingsherinnering niet of niet op tijd?

U heeft dan vanaf de vijftiende dag, gerekend vanaf de datum die op deze betalingsherinnering staat, geen dekking meer voor nieuwe schades.

Wij mogen in dat geval ook de verzekering beëindigen.

Betaalt u alsnog, maar niet op tijd? En hebben wij de verzekering nog niet beëindigd? Dan heeft u weer dekking voor nieuwe schades vanaf de volgende dag nadat wij het geld alsnog hebben ontvangen.
3.3
Op 22 oktober 2022 is door Yes Transport & Logistiek BV uit Amersfoort (hierna: Yes Transport), die ook bij TVM verzekerd was, een schade gemeld. Dit betrof brandschade in een door Yes Transport bij TVM verzekerde BMW. Als gevolg van de brand is de BMW volledig verloren gegaan. Eigenaar van Yes Transport is [naam2] .
3.4
Naar de omstandigheden van deze brand is in opdracht van TVM onderzoek gedaan door [naam3] , technisch en tactisch onderzoeker bij onderzoeksbureau I-Tek B.V. in Veghel. In het ‘resumé’ van het daartoe opgestelde rapport van 17 mei 2023 staat onder meer:
 ‘
‘De brand in de BMW zou op 22 oktober 2022 tussen 05.40 uur en 06.00 uur zijn
ontdekt en blijkt op 22 oktober 2022 te 05.48 uur bij de brandweer te zijn gemeld.
  • De BMW stond ten tijde van de ontdekking van die brand geparkeerd op een bedrijfsterrein op het adres [adres] te [plaats1] .
  • De BMW was voorzien van een op diesel gestookte motor.
  • Gelet op het in de BMW aantreffen van sporen en/of residuen van motorbenzine, is
brandstichting de meest waarschijnlijke oorzaak voor het ontstaan van de brand in
de BMW.
  • Verzekerde verklaarde tijdens het onderzoek tegenstrijdig aan hetgeen hij had ingevuld op het vragenformulier met betrekking tot brand (het zogenoemde BRAF) over het tijdstip van parkeren van de BMW voor de brand.
  • Verzekerde verklaarde tijdens de laatste rit met de BMW, voorafgaand aan de
brand, geen storingen of mankementen te hebben ervaren en dat de BMW ook
geen storingen had vertoond of gemeld. (…)

Door een specialist sleuteldata is aan de hand van onderzoek van de contactsleutels
van de BMW vastgesteld dat de gegevens in de laatst gebruikte contactsleutel voor
het laatst zijn geüpdatet op 22 oktober 2022 om 05:35 uur en bij een kilometerstand
van 33.658.
  • De temperatuur van de motorkoelvloeistof bedroeg op dat moment 89 graden Celsius; de motor was derhalve om 05:35 uur nog op bedrijfstemperatuur.
  • Dit tijdstip is gelegen ná het tijdstip waarop verzekerde verklaarde de BMW voor het
laatst te hebben geparkeerd.

Voor het updaten van de gegevens in de contactsleutel moet de contactsleutel in de
BMW aanwezig zijn geweest.
6 SLOTOPMERKING
Hoewel zulks niet is vastgesteld, is tijdens het onderzoek, aan de hand van de
navolgende bijzonderheden, de indruk ontstaan dat verzekerde c.q. de eigenaar van het verzekerde bedrijf, in tegenstelling tot hetgeen hij verklaarde, niet de regelmatige
bestuurder c.q. gebruiker was van de BMW:

Hij verklaarde de BMW te hebben gekocht voor zijn kinderen vanwege de extra
ruimte die de BMW hem hiervoor bood voor het vervoer van zijn kinderen.

Hij verklaarde dat de kinderzitjes, ten behoeve van het vervoer van zijn kinderen,
ten tijde van de brand niet in de BMW aanwezig waren, maar in zijn andere auto, te
weten een Audi A4.

Hij verklaarde de BMW met name te gebruiken om naar klanten te rijden en slechts
af en toe privé te gebruiken.

Hij verklaarde de BMW, na de laatste rit voor de brand, te hebben gewisseld met
zijn Audi A4, omdat hij die dag ‘papa-dag’ had.

Hij verklaarde, bij het wisselen van de BMW naar de Audi A4, de kinderzitjes niet
van zijn Audi A4 te hebben overgeplaatst naar de BMW.

Hij wist in eerste aanleg niet welk bedrag er ten behoeve van de BMW was
gefinancierd.
  • Hij wist in eerste aanleg niet wat de looptijd was van het financial leasecontract.
  • Hij wist in eerste aanleg niet hoe hoog de maandelijkse termijnen van dat financial
leasecontract waren.

Hij verklaarde dat de maandelijkse termijnen van het financial leasecontract werden
overgemaakt door en vanaf de bankrekening van DS Transport.
  • De schadelocatie betrof het bedrijfsterrein van DS Transport.
  • Hij verklaarde dat DS Transport voornemens was geweest het financial leasecontract over te nemen, maar dat was geweigerd door BMW Financial Services.

Op de voornoemde BRAF vulde hij in dat de BMW, na het laatste gebruik op
22 oktober 20222, was geparkeerd tussen 04:00 uur en 04:40 uur en hij vulde
tevens in dat deze rit een ‘woon/werk’-rit betrof.

Tijdens het onderzoek verklaarde hij dat hij de BMW, na het laatste gebruik op
22 oktober 2022, ongeveer tussen 00:00 uur en 02:00 uur, was geparkeerd na een
privérit.

De gegevens in de laatst gebruikte contactsleutel van de BMW zijn voor het laatst
geüpdatet op 22 oktober 2022 om 05:35 uur en dat tijdstip is gelegen ná de
tijdstippen die door hem werden ingevuld op de voornoemde BRAF en waarover hij
tijdens het onderzoek verklaarde.
  • Op 22 oktober 2022 om 05:35 uur was de motor van de BMW nog op bedrijfstemperatuur.
  • Op 22 oktober 2022, tussen 05:40 uur en 06:00 uur, is de brand ontstaan op de
schadelocatie, zijnde het bedrijfsterrein van DS Transport.

Tijdens de ontdekking van de brand bleek de wagenparkbeheerder van DS
Transport, genaamd de heer [naam4] en zijnde de broer van de eigenaar van
DS Transport, op de schadelocatie aanwezig te zijn.

Hij verklaarde dat van de heer [naam4] het rijbewijs was ingetrokken.
Vanwege de voornoemde bijzonderheden is de indruk ontstaan dat de heer [naam4] de regelmatige bestuurder c.q. gebruiker was van de BMW en de BMW slechts op naam van verzekerde c.q. het verzekerde bedrijf was gesteld.’
3.5
Naar aanleiding van het onderzoek van [naam3] heeft TVM de schadeclaim van Yes Transport die het gevolg was van de brand, afgewezen en de verzekeringen met Yes Transport per direct opgezegd vanwege de onjuiste voorstelling van zaken die door Yes Transport was gegeven.
3.6
In een brief van 15 juni 2023 heeft TVM aan DS Transport meegedeeld dat zij alle verzekeringen van DS Transport per contractvervaldatum zal beëindigen. In de brief staat:
‘Hierbij delen wij u mee dat wij uw verzekeringen bij TVM per contractvervaldatum opzeggen. De reden van opzegging is de geconstateerde nauwe verwevenheid van DS Transport met het bedrijf Yes Transport waarmee wij niet langer zaken willen doen. Wij mogen de verzekeringen met u op grond van artikel 2.3 van de polisvoorwaarden per contractdatum opzeggen wanneer wij u dit twee maanden voor deze datum meedelen. De hieronder genoemde verzekeringen worden opgezegd per contractvervaldata (…)
Product Contractvervaldatum
VPB, BVB, CAP, PPV, RBB 1-10-2023
BAP, TAP 1-01-2024
COP, WSV 1-04-2024
Intern Verwijzingsregister
TVM heeft op grond van artikel 4.5.3. van de Gedragscode Verwerking Persoonsgegevens Verzekeraars(GVPV), eveneens de mogelijkheid uw gegevens op te nemen in haar eigen Interne Verwijzingsregister (IVR). Uw gegevens worden in dit register voor de duur van acht (8) opgenomen. Voor wat betreft de rechten tot inzage verwijzen wij u naar artikel 6 van de Gedragscode Verwerking persoonsgegevens Verzekeraars (…)
Aanvraag nieuwe verzekering
Als u elders een nieuwe verzekering aanvraagt bent u meestal verplicht de verzekeraar in te lichten over deze beëindiging. Informeert u uw nieuwe verzekeraar niet (volledig) dan bestaat de kans dat u geen nieuwe verzekering kunt afsluiten of bij schade geen recht op uitkering heeft. Voor het geval u in de toekomst problemen ondervindt met het afsluiten van andere verzekeringen, attendeer ik u op De Vereende (www.vereende.nl) De Vereende verzekert een aantal risico’s die bij andere maatschappijen moeilijk te verzekeren is.’
3.7
In een e-mail van 12 september 2023 aan TVM schrijft [naam3] over de relatie tussen Yes Transport en DS Transport:
  • ‘De gesprekken/interviews met verzekerde hadden, op voorspraak van verzekerde, plaats op (…) het vestigingsadres van het bedrijf DS Transport B.V.
  • Onaangekondigd nam een afgevaardigde/namen afgevaardigden van DS Transport deel aan die gesprekken/interviews met verzekerde.
  • Tijdens het eerste gesprek/interview verklaarde verzekerde, onder andere en niet limitatief, het volgende:
  • ‘Ik ben met mijn bedrijf ook onder-vervoerder van DS Transport B.V. Zodoende hebben mijn bedrijf en DS Transport B.V. een vaste relatie met elkaar.
Desondanks had ik met mijn bedrijf ook altijd mijn eigen klanten. Eén van mijn andere grote klanten is zodoende en in feite dus ook DS Transport B.V.’
 ‘
‘Naast haar vestigingsadres, Het Steenland 4 te Bunschoten, heeft het bedrijf DS Transport B.V., op het adres [adres] te [plaats1] , de beschikking
over een onverhard terrein met een portocabine. Ik noem die portocabine een keet. Het terrein wordt gebruikt om vrachtwagens en trailers te parkeren.
Die keet is eigendom van DS Transport B.V., het terrein waarop die keet en de vrachtwagens en trailers staan geparkeerd, wordt door DS Transport B.V. gehuurd. Ik maakte voor mijn bedrijf ook gebruik van dat terrein.’
  • ‘Ik verneem zojuist dat ik een bedrag van 1208,71 euro per maand betaalde voor de BMW over een looptijd van 36 maanden. Het financial leasecontract zou eindigen op 7 juni 2025. Ik vroeg dit via mijn mobiele telefoon aan de dame hier aan kantoor van DS Transport B.V. en die de administratie voor mij doet.’
  • Alleen ikzelf en af en toe de eigenaar van DS Transport B.V. maakten gebruik van mijn BMW. (…)
  • ‘Ik heb een hele goede band met de eigenaar van DS Transport B.V. c.q. zijn familie; de familie [naam1] . Zij zijn weliswaar geen familie van mij, maar kennen elkaar al jaren, al sinds 2006. Zij hadden voorheen een ander bedrijf; een uitzendbureau, waar ik toen ook al voor hen werkte. Later hebben zij het bedrijf DS transport B.V. opgericht. Zodoende hebben wij een jarenlange vriendschap opgebouwd.’
  • ‘Voor wat betreft mijn voormalige personeelsleden is het zo dat ik de meeste een baangarantie heb gegeven. Een aantal van hen; een stuk of 4 personeelsleden, zijn bij DS Transport B. V. gaan werken. Mijn voormalige personeelsleden hebben geen rancune jegens mij.’
  • Tijdens het tweede gesprek/interview verklaarde verzekerde, onder andere en niet limitatief, het volgende:
  • ‘Ik ben op 20 oktober 2022 naar Duitsland geweest om [naam1] weg te brengen naar het vliegveld. Dit betrof het vliegveld in Dusseldorf. Het broertje van [naam1] was ook mee. Wij waren met z'n drieën (genoemde personen zijn van/werkzaam bij DS Transport).’
  • ‘U vraagt mij op welke wijze de maandelijks verschuldigde lease-som werd voldaan, naar de huidige stand van zaken met betrekking tot betaling van de maandelijks
verschuldigde leasesom en of de verschuldigde leasesom momenteel nog wordt voldaan: Dit werd iedere maand handmatig betaald door de dame van
de administratie van DS Transport. De leasesom werd betaald vanaf de rekening van DS Transport. DS Transport verrekende dit met de vergoedingen en/of betalingen die DS Transport aan mijn bedrijf Yes Transport moest voldoen’.
 ‘
‘DS Transport was ook voornemens de BMW van mij over te nemen, maar dat is niet gelukt. Ik weet niet precies waarom dat niet is gelukt. De financial-leasemaatschappij ging hier niet mee akkoord. De financial leasemaatschappij heeft twee keer om bepaalde financiële stukken gevraagd, maar DS Transport had die cijfers nog niet gereed toen de financial leasemaatschappij daar om vroeg.’
3.8
Op 25 september 2023 schrijft [naam5] van De Groot Coevorden B.V. aan DS Transport:
‘Ondanks onze inspanningen vinden wij geen enkele mogelijkheid om jullie wagenpark ook maar ergens onder te kunnen brengen.
Het enige dat we kunnen aanbieden is om het wagenpark bij De Vereende aan te bieden. Let wel, voor de trekkers kennen ze alleen een WA dekking en de premie is ook heel hoog. De Vereende heeft namelijk een acceptatie plicht. Voor leasevoertuigen zal dit een probleem zijn, omdat de leasemaatschappijen een casco dekking verplicht stellen.’
3.9
Op 7 november 2023 schrijft [naam6] van Scania Insurance Nederland B.V. aan een medewerkster van DS Transport:
‘Waar je terecht op doelt zijn wat wij de slotvragen noemen, deze betreffen (…)
-of de afgelopen 8 een verzekering is opgezegd of geweigerd door een andere verzekeraar;
-eventuele feiten en/of omstandigheden die van belang zijn voor de verzekeraar ter beoordeling van het risico. (…) In het afgelopen jaar hebben twee verzekeraar jullie geweigerd vanwege het (lopende) geschil met TVM. Deze twee weigeringen dienen jullie dus 8 jaar lang op te geven bij het aanvragen van een nieuwe verzekering.
Eventuele feiten en omstandigheden die van belang zijn is het geschil met TVM ook dit dienen jullie de komende jaren op te blijven geven. De IVR registratie doet hier verder helemaal niets aan af. Zelfs als TVM de interne registratie weghaalt zullen jullie het geschil moeten vermelden. Mijn advies blijft dan ook om zo snel mogelijk ergens anders te verzekeren (…)’
3.1
TVM heeft uitvoering gegeven aan het vonnis van de voorzieningenrechter en de verzekeringen door laten lopen. Zij heeft sinds het vonnis tweemaal schade vergoed op basis van de verzekeringen.
3.11
Op 30 januari 2024 heeft TVM DS Transport in een brief gewaarschuwd voor de gevolgen van het betalen van de premienota’s na het verstrijken van de betalingstermijn van 30 dagen. Zij heeft daarbij DS Transport voorgehouden dat te laat betalen kan leiden tot het opschorten van de dekking en het beëindigen van de verzekeringsovereenkomsten.
3.12
In een brief van 25 maart 2024 heeft TVM aan DS Transport geschreven:
Verzekeringen worden per contractvervaldatum beëindigd
In onze polisvoorwaarden is vastgelegd dat wij als verzekeraar op een aantal gronden de verzekeringsovereenkomst per contractvervaldatum mogen beëindigen met inachtneming van een opzegtermijn van 2 maanden. Eén van deze gronden is als u de premie of het eigen risico niet of niet op tijd betaalt. Wij verwijzen naar artikel 2.3 en artikel 10.2 van de polisvoorwaarden (…)
Premies worden niet tijdig betaald
Van onze financiële administratie hebben wij vernomen dat de verzekeringspremies van uw verzekeringspakket bij TVM structureel of in ieder geval meerdere keren buiten de geldende betalingstermijn van 30 dagen betaald worden. Bij het aangaan van deze verzekering heeft u deze afspraken geaccepteerd, maar u komt deze afspraken niet na. Om deze reden gaan wij alle lopende verzekeringen beëindigen per contractvervaldatum.
Het betreft de volgende verzekeringen DS Transport B.V. 3660663
De hieronder genoemde verzekeringen worden per contractvervaldatum beëindigd.
Product Contractvervaldatum
BAP 1- 01-2025
BVB 1-10-2024
CAP 1-10-2024
COP 1-04-2025
PPV 1-10-2024
RBB 1-10-2024
TAP 1-01-2025
VPS 1-10-2024
WSV 1-04-2025
Op basis van de contractvervaldata heeft u genoeg tijd om een andere verzekeraar of verzekeraars te vinden om uw verzekeringen onder te brengen.’
3.13
DS Transport heeft de achterstallige premies onbetaald gelaten, waarop TVM haar in een e-mail van 28 maart 2024 heeft meegedeeld dat de dekking van de verzekeringen is opgeschort per 27 maart 2024 en dat de verzekeringen per 1 juli 2024 worden geroyeerd als niet voor die datum alsnog wordt betaald. In dat geval zijn per 1 juli 2024 alle verzekeringen geëindigd.
3.14
Met ingang van 8 februari 2024 is de heer [naam7] enig bestuurder van DS Transport en met ingang van 11 april 2024 ook enig aandeelhouder, zo blijkt uit een e-mailbericht van hem aan DS Transport van 12 april 2024.
3.15
Ten tijde van het wijzen van dit arrest is het onbekend of DS Transport alsnog voor
1 juli 2024 tot betaling van de premies is overgegaan.
Het toetsingskader voor toewijzing van een voorziening in kort geding
3.16
Volgens vaste rechtspraak van de Hoge Raad [1] dient de rechter in hoger beroep, zo nodig ambtshalve, te beoordelen of de eisende partij ten tijde van de beslissing in hoger beroep (nog) een spoedeisend belang heeft bij de door hem in kort geding verlangde voorziening. Voor toewijzing van een vordering in kort geding is daarnaast vereist dat de feiten en omstandigheden die aan de vordering ten grondslag zijn gelegd, voldoende aannemelijk zijn. Het uitgangspunt is dat de kortgedingrechter zich bij de beslissing van het aan hem voorgelegde geschil zal moeten richten naar de waarschijnlijke uitkomst van de bodemprocedure. [2] Dat betekent dat de rechter in kort geding zich een oordeel moet vormen over de aannemelijkheid van de vordering. Naarmate de vordering aannemelijker is - en de kans dus groter is dat de bodemrechter de vordering zal toewijzen - zal de kortgedingrechter de vordering eerder mogen toewijzen. In samenhang daarmee dient de rechter in kort geding de belangen van partijen bij toe- of afwijzing van de vordering af te wegen. Artikel 254
lid 1 Rv bepaalt niet voor niets dat de voorzieningenrechter in spoedeisende zaken een onmiddellijke voorziening kan geven wanneer dat ‘gelet op de belangen van partijen’ wordt vereist.
De opzegging van de verzekeringsovereenkomsten
3.17
Een spoedeisend belang bij de gevraagde voorziening door DS Transport is enkel nog aanwezig als DS Transport voor 1 juli 2024 is overgegaan tot het betalen van de verzekeringspremies. Anders zijn de verzekeringen hoe dan ook terecht beëindigd vanwege wanbetaling. Of zij dat heeft gedaan, is het hof echter niet bekend. Ten tijde van de mondelinge behandeling heeft de advocaat van DS Transport geen duidelijkheid kunnen geven over de vraag of DS Transport alsnog de achterstallige premies zou betalen. Hij heeft slechts aangegeven dat hij hoopt dat DS Transport haar best zal doen om op tijd te betalen, niet dat hij verwacht dat DS Transport zal (kunnen) betalen. Daarmee is niet aannemelijk dat DS Transport nog een spoedeisend belang heeft bij de gevorderde voorzieningen.
3.18
Daargelaten het antwoord op de vraag naar het spoedeisend belang - waar de eerste grief van TVM betrekking op heeft - is het hof, anders dan de voorzieningenrechter, van oordeel dat de gevraagde voorziening moet worden afgewezen. Redengevend daarvoor is het volgende.
3.19
TVM is op basis van artikel 2.3. van de algemene voorwaarden bevoegd de verzekeringsovereenkomst per contractvervaldatum te beëindigen als zij dit twee maanden voor de contractvervaldatum schriftelijk aan DS Transport kenbaar heeft gemaakt. De brief van 15 juni 2023 van TVM aan DS Transport, waarbij zij alle verzekeringen van DS Transport per contractvervaldatum heeft opgezegd, is ongeveer drie en een halve maand voor de eerste vervaldatum van 1 oktober 2023 door DS Transport ontvangen en daarmee ruimschoots op tijd. TVM heeft aldus gebruik gemaakt van haar contractuele bevoegdheid. Ook de wet geeft TVM in artikel 7:940 BW deze beëindigingsmogelijkheid.
3.2
Onder omstandigheden kan een dergelijke opzegging naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid evenwel onaanvaardbaar zijn in de zin van artikel 6:248 lid 2 BW. Een verzekeraar dient bij het gebruiken van zijn contractuele opzeggingsbevoegdheid zorgvuldig te handelen en dat betekent onder meer dat indien hij aan de opzegging een reden ten grondslag legt die diffamerend is, deze opzeggingsgrond voldoende moet zijn onderbouwd. Voorzienbaar is immers dat een belastende reden voor opzegging voor de betrokkene het sluiten van een nieuwe verzekeringsovereenkomst bij een andere verzekeraar onder min of meer gelijke voorwaarden zal bemoeilijken. De stelplicht en bewijslast dat de verzekeraar een onjuiste, belastende opzeggingsgrond heeft gebruikt, ligt in dit geval op DS Transport.
3.21
In haar brief van 15 juni 2023 heeft TVM als reden voor de opzegging gegeven ‘
de geconstateerde nauwe verwevenheid van DS Transport met het bedrijf Yes Transport’waarmee zij ‘
niet langer zaken wil doen’. Aannemelijk is dat een op deze wijze omschreven gebrek aan vertrouwen van TVM in DS Transport als reden voor opzegging, voor DS Transport zal bemoeilijken dat zij een andere verzekeraar vindt, die onder min of meer gelijke condities DS Transport als verzekeringnemer zal willen aanvaarden. Het voorgaande betekent dat DS Transport in de bodemprocedure moet aantonen dat deze grond voor opzegging van de verzekeringsovereenkomsten een onjuiste is.
3.22
DS Transport heeft evenwel, tegen de achtergrond van het rapport en de e-mail van [naam3] - zie rechtsoverweging 3.4. en 3.6. - onvoldoende onderbouwd gesteld dat de opzeggingsgrond ondeugdelijk is, en daarmee dat aannemelijk is dat zij in de bodemprocedure in het gelijk zal worden gesteld. Volgens het rapport en/of de e-mail is brandstichting de meest waarschijnlijke oorzaak van het ontstaan van de brand in de BMW, gelet op de aangetroffen sporen en de residuen van motorbenzine terwijl de BMW een dieselmotor had. Ook volgt uit het rapport dat de heer [naam2] van Yes Transport tijdens het onderzoek tegenstrijdige verklaringen heeft afgelegd en mede daardoor een onjuiste voorstelling van zaken gaf aan TVM. Dat was voor TVM de reden, zo begrijpt het hof haar stellingen, om de verzekeringsovereenkomsten met Yes Transport per direct te beëindigen op grond van artikel 2.3. van de algemene voorwaarden. DS Transport heeft een en ander onvoldoende betwist.
3.23
In het rapport en/of de e-mail is verder te lezen voor wat betreft de verwevenheid tussen Yes Transport en DS Transport, dat de BMW ten tijde van de brand geparkeerd stond op een braakliggend terrein dat eigendom is van DS Transport en dat tijdens de ontdekking van de brand in de vroege ochtend van 22 oktober 2023 de wagenparkbeheerder van DS Transport, die de broer is van de eigenaar van DS Transport, op de schadelocatie aanwezig was. Een en ander is niet door DS Transport betwist. Volgens het rapport en/of de e-mail voert een medewerker van DS Transport ook de administratie voor Yes Transport. DS Transport heeft dit in hoger beroep weliswaar in algemene bewoordingen weersproken, maar niet is betwist dat [naam2] van Yes Transport bij DS Transport moest navragen welk bedrag per maand voor de BMW werd betaald, dat de leasepenningen voor het financial leasecontract dat Yes Transport voor de BMW had afgesloten door een medewerker van DS Transport vanaf de bankrekening van DS Transport werden betaald en dat naast [naam2] ook [naam1] , destijds eigenaar van DS Transport, gebruik maakte van de BMW. Ook komt naar voren dat [naam2] en de familie [naam1] elkaar al sinds 2006 kennen en [naam2] de relatie omschrijft als ‘
jarenlange vriendschap’ en ‘
een hele goede band’. Verder komt naar voren dat de gesprekken die door [naam3] werden gevoerd met DS Transport in het kader van het onderzoek naar de brand, plaatsvonden op het kantooradres van DS Transport, terwijl medewerkers van DS Transport onaangekondigd deel aan het gesprek hebben genomen al dan niet vanwege vermeende eigen schade. Bij het eerste gesprek betrof het, zo is onweersproken door TVM gesteld, de Human Resource manager van DS Transport (mevrouw [naam8] ) en bij het tweede gesprek de toenmalige eigenaar van DS Transport (de heer [naam1] ).
3.24
Op basis van het voorgaande is voldoende aannemelijk geworden dat tussen Yes Transport en DS Transport een sterke verwevenheid bestond. Gelet op deze verwevenheid en de onjuiste voorstelling van zaken die volgens TVM door Yes Transport aan haar was verstrekt, is daarmee ook voldoende aannemelijk dat TVM niet alleen het recht had, maar ook een voldoende onderbouwde reden, om voor de afloop van de geldende verzekeringstermijn te overwegen of zij na de contractvervaldatum de verzekering wenste voort te zetten en naar aanleiding van die overweging te besluiten om de verzekering tegen het einde van de contractvervaldatum op te zeggen. Dat de bodemrechter hier niet in mee zal gaan en tot toewijzing van de vorderingen van DS Transport zal komen, is door DS Transport onvoldoende aannemelijk gemaakt.
3.25
Een belangenafweging leidt in dit geval niet tot een ander oordeel. Dat de opzegging verstrekkende gevolgen kan hebben voor DS Transport, zal zo zijn. DS Transport heeft gewezen op de berichten van [naam5] en [naam6] van respectievelijk 25 september 2023 en
7 november 2023. Niet in geschil is echter dat DS Transport zich bij ‘De Vereende’ tenminste kan verzekeren tegen Wettelijke Aansprakelijkheid (WA) en Inzittendenverzekeringen kan afsluiten, zij het mogelijk tegen een hogere premie en minder gunstige voorwaarden. Dat voor leasevoertuigen elders geen enkele (casco-)verzekering is af te sluiten waarmee de leasemaatschappij akkoord zou gaan, heeft DS Transport onvoldoende onderbouwd gesteld. Zij heeft ook geen weigeringsbrieven van verzekeraars overgelegd, terwijl ook niet is gesteld of gebleken dat andere verzekeraars bij TVM navraag hebben gedaan. Hier staat tegenover dat TVM financieel risico blijft dragen voor een partij waarin zij onvoldoende vertrouwen heeft. Dit risico betreft zowel het WA-risico, het cascorisico van de voertuigen die bij TVM zijn ondergebracht en het risico voor een adequate betaling van de premie. De maatschappelijke verantwoordelijkheid van TVM reikt niet zo ver dat zij om die reden en het belang van DS Transport gehouden is om dekking te blijven verlenen aan een partij waarin zij onvoldoende vertrouwen heeft. In dit verband merkt het hof op dat een verzekeringsovereenkomst wordt getypeerd door een bijzonder vertrouwenskarakter. De verzekeraar is bijvoorbeeld na de verwezenlijking van het risico in sterke mate afhankelijk van inlichtingen en bescheiden van de verzekeringnemer of de tot uitkering gerechtigde, waarvan hij de juistheid niet altijd kan controleren. [3] Dat TVM misbruik maakt van haar opzeggingsbevoegdheid kan in het licht hiervan ook niet worden aangenomen.
3.26
Voor toewijzing van de door DS Transport gevraagde voorziening in kort geding, ziet het hof dan ook geen aanleiding.
De conclusie
3.27
De tweede grief van TVM slaagt. Het vonnis van de voorzieningenrechter van
25 september 2023 zal worden vernietigd. De vordering van DS Transport om de verzekeringen door te laten lopen tot er in de bodemprocedure is beslist zal worden afgewezen. Als gevolg van de vernietiging van het vonnis, zal de vordering van TVM worden toegewezen om DS Transport te veroordelen tot terugbetaling van de door TVM op basis van het vernietigde vonnis aan DS Transport betaalde bedragen vermeerderd met rente.
3.28
Omdat DS Transport in het ongelijk zal worden gesteld, zal het hof DS Transport tot betaling van de proceskosten zowel in hoger beroep als bij de voorzieningenrechter veroordelen. Onder die kosten vallen ook de nakosten die nodig zijn voor de betekening van de uitspraak en de wettelijke rente daarover. De rente is verschuldigd vanaf veertien dagen na die betekening. [4]
3.29
De veroordelingen in deze uitspraak kunnen ook ten uitvoer worden gelegd als een van partijen de beslissing van het hof voorlegt aan de Hoge Raad (uitvoerbaarheid bij voorraad).

4.De beslissing

Het hof:
4.1
vernietigt het vonnis van de voorzieningenrechter in de rechtbank Noord-Nederland, locatie Assen van 25 september 2023 en beslist als volgt:
4.2
wijst de vorderingen van DS Transport af;
4.3
veroordeelt DS Transport tot terugbetaling aan TVM van alles wat op grond van het vonnis van de voorzieningenrechter door TVM aan DS Transport is betaald, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf de dag van de betaling door TVM tot aan de dag van terugbetaling;
4.4
veroordeelt DS Transport tot betaling van de volgende proceskosten van TVM tot aan de uitspraak van de voorzieningenrechter:
€ 676,- aan griffierecht,
€ 1.079,- aan salaris van de advocaat van TVM,
en tot betaling van de volgende proceskosten van TVM in hoger beroep:
€ 783,- aan griffierecht,
€ 109,33 aan kosten voor het betekenen (bekendmaken) van de dagvaarding aan DS Transport,
€ 2.428,- aan salaris van de advocaat van TVM (2 procespunten x appeltarief 2);
4.5
bepaalt dat al de kosten zoals begroot onder 4.4. moeten worden betaald binnen
14 dagen na vandaag. Als niet op tijd wordt betaald, dan worden die kosten verhoogd met de wettelijke rente;
4.6
verklaart de veroordelingen uitvoerbaar bij voorraad;
4.7
wijst af wat verder is gevorderd.
Dit arrest is gewezen door mr. J.E. Wichers, mr. H. de Hek en mr. M.F. Eliens, en is door de rolraadsheer in aanwezigheid van de griffier in het openbaar uitgesproken op 16 juli 2024.

Voetnoten

1.Onder meer Hoge Raad 31 mei 2002, ECLI:NL:HR:2002:AE3437 en 15 april 2016, ECLI:NL:HR:2016:661.
2.Zie HR 15 april 2016, ECLI:NL:HR:2016:666 en meer recent HR 24 april 2020, ECLI:NL:HR:2020:806.
3.Zie HR 6 juli 2018, ECLI:NL:HR:2018:1103.
4.HR 10 juni 2022, ECLI: NL:HR:2022:853.