ECLI:NL:RBAMS:2018:4097

Uitspraak

RECHTBANK AMSTERDAM

VONNIS

Parketnummer: 13/846026-16 (Promis)

Datum uitspraak: 12 juni 2018

Vonnis van de rechtbank Amsterdam, meervoudige economische strafkamer, in de strafzaak tegen

[verdachte],

geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1995,

ingeschreven in de Basisregistratie Personen op het adres [adres] , [woonplaats] .

1.Het onderzoek ter terechtzitting

De rechtbank wijst dit vonnis naar aanleiding van het onderzoek op de zittingen van 14 en 16 mei 2018 (inhoudelijke behandeling) en 29 mei 2018 (sluiting van het onderzoek ter terechtzitting).

Het Openbaar Ministerie is op die zittingen vertegenwoordigd door mrs. H.H.M. Beune en J.H.J. Klein Egelink, beiden officier van justitie. In het vervolg zullen zij gezamenlijk worden aangeduid als ‘de officier van justitie’. De rechtbank heeft kennis genomen van de vordering van de officier van justitie en van wat verdachte en zijn raadsman mr. D.C. Vlielander naar voren hebben gebracht.

2.Tenlastelegging

Verdachte wordt samengevat verweten dat hij zich - met anderen - heeft schuldig gemaakt aan:

1. het opslaan en/of voorhanden hebben van ongeveer 35.000 kilogram professioneel vuurwerk;

2. het voorbereiden en/of bevorderen van handelingen zoals strafbaar gesteld in artikel 1.2.2 van het Vuurwerkbesluit, te weten het binnen Nederland brengen, opslaan en aan anderen ter beschikking stellen van professioneel vuurwerk;

3. het deelnemen aan een criminele organisatie;

4. het binnen het grondgebied van Nederland brengen en/of voorhanden hebben en/of ter beschikking stellen van 625 kilogram en/of 2500 stuks professioneel vuurwerk.

De tekst van de volledige tenlastelegging is opgenomen in
bijlage Ibij dit vonnis. Die bijlage hoort bij dit vonnis en maakt hiervan deel uit.

3.Voorvragen

Op grond van artikel 348 van het Wetboek van Strafvordering (Sv) moet de rechtbank voordat zij aan de inhoudelijke beoordeling van de zaak toekomt, onder andere onderzoeken of de dagvaarding geldig is, of de rechtbank bevoegd is om over de zaak te oordelen en of de officier van justitie ontvankelijk is in de vervolging.

3.1.

Het standpunt van de verdediging

De verdediging stelt zich op het standpunt dat de dagvaarding partieel nietig dient te worden verklaard voor feit 2. De dagvaarding bevat onder feit 2, eerste gedachtestreepje, de zinsnede “binnen het grondgebied van Nederland te brengen”. De tenlastelegging is op dit punt onvoldoende feitelijk want er is niet nader omschreven hoe verdachte vuurwerk binnen Nederland zou hebben gebracht. De uitvoeringshandelingen die vervolgens worden omschreven zien namelijk niet op het binnen het grondgebied van Nederland brengen. Verwezen wordt naar een uitspraak van de rechtbank Overijssel van 18 december 2017 (ECLI:NL:RBOVE:2017:4662).
Daarnaast stelt de verdediging zich op het standpunt dat de rechtbank niet bevoegd is tot kennisneming van onderdelen van het onder feit 1 ten laste gelegde, dan wel het Openbaar Ministerie voor die onderdelen niet-ontvankelijk dient te worden verklaard. Ten aanzien van feit 1 kan verdachte alleen het strafrechtelijk verwijt worden gemaakt dat hij op 18 oktober 2016 in Kevelaer (Duitsland) volgens Nederlandse wetgeving illegaal vuurwerk voorhanden heeft gehad. Het feit is dus gepleegd in Duitsland. Voor strafvervolging daarvan in Nederland is op grond van artikel 7 eerste lid Wetboek van Strafrecht (Sr) vereist dat het aangetroffen vuurwerk ook naar Duits recht strafbaar is, de zogenoemde eis van de dubbele strafbaarheid. Naar het standpunt van de verdediging is alleen van de in feit 1 opgenomen cobra’s 6, cobra’s 8 en tweeënvijftig flowerbeds komen vast te staan dat dit vuurwerk in Duitsland verboden is, omdat het om categorie F4 vuurwerk gaat. Voor de in feit 1 opgenomen Chinese rollen, Romeinse kaarsen, lawinepijpen, shells en de overige achthonderdvijf flowerbeds staat de classificatie/categorisering niet vast. Daardoor is de strafbaarheid in Duitsland van dat vuurwerk op grond van artikel 40 van het Duitse Sprengstoffgesetz, niet vast te stellen. De dubbele strafbaarheid voor die onderdelen staat daarmee niet vast, met als gevolg dat de rechtbank geen rechtsmacht heeft om daarvan kennis te nemen, dan wel het Openbaar Ministerie niet-ontvankelijk is in de vervolging daarvan.

3.2.

Het standpunt van het Openbaar Ministerie

Het Openbaar Ministerie stelt zich op het standpunt dat de tenlastelegging van feit 2 geen gebreken vertoond. Het onder feit 2 door de verdediging betwiste onderdeel dient niet partieel nietig te worden verklaard omdat de term binnen het grondgebied van Nederland te brengen voldoende feitelijk is. Het behoeft niet nader te worden omschreven.

Daarnaast is de rechtbank wel bevoegd tot kennisneming van wat onder feit 1 is ten laste gelegd en is het Openbaar Ministerie ontvankelijk in de vervolging van verdachte. Er is voldaan aan de vereisten in artikel 7, eerste lid Sr. Artikel 1.2.2. eerste lid is, mits opzettelijk gepleegd, via de Wet milieubeheer en de Wet op de economische delicten als een misdrijf te kwalificeren. Artikel 40 van het Duitse Sprengstoffgesetz bepaalt welke handelingen met explosiefgevaarlijke stoffen strafbaar zijn. Voldoende voor dubbele strafbaarheid is dat de buitenlandse strafbepaling hetzelfde rechtsgoed beschermt als de Nederlandse strafbaarstelling. Zowel de Duitse als Nederlandse strafbepaling beogen in de kern hetzelfde rechtsgoed te beschermen, te weten de bescherming van mens en milieu. De strafbepalingen in beide landen hoeven niet exact overeen te komen. Het dossier geeft voldoende uitleg over de strafbaarheid in Duitsland en de Duitse autoriteiten hebben ook meegewerkt aan rechtshulpverzoeken waarvoor eveneens is vereist dat er sprake is van dubbele strafbaarheid. De rechtbank is daarmee bevoegd en het Openbaar Ministerie is ontvankelijk in de vervolging.

3.3.

Het oordeel van de rechtbank.

Partiële nietigheid dagvaardingDe rechtbank honoreert het verweer met betrekking tot de partiele nietigheid van de dagvaarding onder feit 2. De dagvaarding voldoet voor wat betreft de zinsnede “binnen het grondgebied van Nederland te brengen” niet aan de eisen van artikel 261 Sv. Het tenlastegelegde “binnen het grondgebied van Nederland te brengen” is naar het oordeel van de rechtbank onvoldoende feitelijk en daarmee onbegrijpelijk, nu dit bestanddeel op geen enkele wijze nader in de tenlastelegging wordt omschreven. Dat maakt het voor verdachte onmogelijk om hiertegen specifiek verweer te voeren. Dit leidt er toe dat de dagvaarding ten aanzien van het onder feit 2 tenlastegelegde “binnen het grondgebied van Nederland te brengen” nietig zal worden verklaard.
Bevoegdheid rechtbank en ontvankelijkheid Openbaar Ministerie

De rechtbank verwerpt de verweren met betrekking tot haar onbevoegdheid en de niet-ontvankelijkheid van het Openbaar Ministerie.

Artikel 7 eerste lid Sr luidt als volgt: De Nederlandse strafwet is toepasselijk op de Nederlander die zich buiten Nederland schuldig maakt aan een feit dat door de Nederlandse strafwet als misdrijf wordt beschouwd en waarop door de wet van het land waar het begaan is, straf is gesteld.

Vereist is dus dat er sprake is van dubbele strafbaarheid: het feit moet volgens de Nederlandse wet een misdrijf zijn en in het buitenland moet er een straf op zijn gesteld. Is dat niet het geval, dan is het Openbaar Ministerie niet-ontvankelijk in de vervolging van het feit.

Uit het arrest van het Gerechtshof Leeuwaarden van 27 april 2012 (ECLI:NL:GHLEE:2012:BW4626) volgt dat niet is vereist dat een met de Nederlandse delictsomschrijving als zodanig overeenstemmende buitenlandse strafbepaling bestaat. De buitenlandse strafbaarstelling hoeft derhalve niet in alle opzichten overeen te stemmen met de Nederlandse. Voldoende is dat de gedraging volgens de wet van het land waar het is begaan met straf wordt bedreigd en dat die buitenlandse strafbaarstelling in de kern hetzelfde rechtsgoed beschermt als de Nederlandse strafbaarstelling. Bij deze toetsing van dubbele strafbaarheid gaat het om een abstracte toets, namelijk of in het buitenland op het feit straf is gesteld (abstract), en niet of het feit kan worden vervolgd of de dader er daadwerkelijk voor veroordeeld wordt (concreet). Deze abstracte toets gaat dus niet zo ver dat onderzocht moet worden of alle in de tenlastelegging opgenomen merken of typen vuurwerk in Duitsland verboden zijn.

Voor de abstracte toets heeft de rechtbank naar de Nederlandse en Duitse regelgeving gekeken.

Artikel 1.2.2. eerste lid Vuurwerkbesluit luidt:

Het is verboden professioneel vuurwerk of pyrotechnische artikelen voor theatergebruik, indien bestemd voor particulier gebruik, binnen het grondgebied van Nederland te brengen, op te slaan, te vervaardigen, voorhanden te hebben of aan een ander ter beschikking te stellen.

Artikel 40 van de toepasselijke Duitse Sprengstoffgesetz luidt (onder andere):
1) Hij die zonder de noodzakelijke vergunning

1. in strijd met paragraaf 7 lid 1 nr. 1 met explosieve stoffen omgaat.

In artikel 3 van het Duitse Sprengstoffgesetz is weergegeven wat er wordt verstaan onder het omgaan met explosieve stoffen. Daarbij gaat het onder meer om opslaan, vervoeren en gebruiken.

De Duitse strafbepaling heeft als doel het voorkomen van gevaren voor leven, gezondheid of materiële zaken of ter voorkoming van aanzienlijke nadelen of aanzienlijke hinder voor derden. In de Nota van toelichting op het Vuurwerkbesluit (Staatsblad 2002, nr. 33) staat: “Het doel van dit besluit is betere waarborgen te scheppen voor de bescherming van mens en milieu tegen de mogelijke effecten die het opslaan, bewerken en afsteken van vuurwerk kunnen veroorzaken. Het gaat in dit verband zowel om de bescherming van de bevolking in de omgeving van een inrichting waar vuurwerk aanwezig is, de bescherming van toeschouwers die aanwezig zijn bij een evenement of voorstelling waarbij professioneel vuurwerk wordt afgestoken, de bescherming van mensen bij het afsteken van vuurwerk tijdens de jaarwisseling, als om de bescherming van personen die werkzaam zijn bij een bedrijf waarin handelingen worden verricht met professioneel vuurwerk.”

De rechtbank stelt – met de officier van justitie – vast dat zowel de Nederlandse als Duitse strafbaarstelling in de kern hetzelfde rechtsgoed beschermen, namelijk de bescherming van mens en milieu. Tevens stelt de rechtbank vast dat op overtreding van §40, eerste lid, van het Sprengstoffgesetz een gevangenisstraf is gesteld. Aan het vereiste van de dubbele strafbaarheid is derhalve voldaan. Dat betekent dat Nederland rechtsmacht heeft en dat het Openbaar Ministerie ontvankelijk is in de vervolging van dit feit.

Conclusie

De rechtbank stelt vast dat – ook ten aanzien van alle andere tenlastegelegde feiten – de dagvaarding geldig is, de rechtbank bevoegd is tot kennisneming van de tenlastegelegde feiten en de officier van justitie ontvankelijk is.

4.Waardering van het bewijs

4.1.

Het standpunt van het Openbaar Ministerie

De officier van justitie vindt bewezen dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan alle ten laste gelegde feiten en heeft daartoe – kort gezegd – het volgende aangevoerd.

De betrokkenheid van verdachte ten aanzien van de ten laste gelegde feiten blijkt uit een MMA-melding van 6 oktober 2016, informatie uit de OVC-gesprekken tussen de verdachten in het Roompot vakantiehuisje in Arcen, goederen die zijn aangetroffen bij doorzoekingen in de woningen van verdachten in [woonplaats] en [woonplaats] , goederen die zijn aangetroffen bij doorzoekingen in het Roompot vakantiehuisje [nummer] in Arcen en in een garagebox in [plaats] , alsmede op grond van observaties, tapgesprekken, en onderzoek naar een aangetroffen laptop en (PGP)telefoons en het onderzoek dat is verricht naar het aangetroffen vuurwerk.

In het bijzonder geldt ten aanzien van feit 1 dat het in de bunkers [nummer] en [nummer] in Kevelaer (Duitsland) aangetroffen vuurwerk van categorie F4 is, dan wel vuurwerk is dat niet is voorzien van een categorie-indeling. Daarmee is er sprake van professioneel vuurwerk. Er is sprake van beschikkingsmacht bij de verdachten nu de sleutels en een afstandsbediening die toegang geven tot deze bunkers, zijn aangetroffen in het vakantiehuisje waar de verdachten [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] verbleven en alle verdachten ook regelmatig in de omgeving van Well en Kevelaer waren om vuurwerk voor afnemers in Nederland op te halen.

Ten aanzien van feit 3 is door de officier van justitie gesteld dat er sprake is van een gestructureerd en duurzaam samenwerkingsverband tussen de verdachten. Verdachten hadden nauw contact en regelmatig overleg en gebruikten afkortingen en bijnamen. Via een gestructureerde handelswijze vond contact plaats met (potentiële) klanten. Het oogmerk tot het plegen van misdrijven is evident: vuurwerkhandel is de enige bestaansreden van deze organisatie. Verdachte is in ieder geval sinds september 2015 bij die organisatie betrokken. Dat blijkt uit een observatie op 5 september 2016. Ook uit de PGP-gesprekken kan worden geconcludeerd dat hij sindsdien heeft deelgenomen aan de criminele organisatie.

Op 5 september 2016 is tijdens een observatie waargenomen dat [verdachte] een bestelbus overdraagt aan twee personen. Bij een controle van die bestelbus blijkt er een hoeveelheid professioneel vuurwerk in te zitten. Verdachte heeft kennelijk een partij illegaal vuurwerk verkocht. Naar het standpunt van het Openbaar Ministerie is ook ten aanzien van dit feit nauw samengewerkt met de verdachten [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] en is er dus sprake van medeplegen. Dat de telefoons van verdachten [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] op 5 september 2016 op Schiphol Plaza uitpeilen, betekent niet dat alleen [verdachte] voor dit feit verantwoordelijk kan worden gehouden. Er is sprake van een modus operandi waarbij de rollen van verdachten uitwisselbaar zijn. De gezamenlijke handel in professioneel vuurwerk maakt dat er sprake is van een bewuste en nauwe samenwerking tussen de verdachten [medeverdachte 1] , [medeverdachte 2] en [verdachte] , ook ten aanzien van de transactie op 5 september 2016 (feit 4).

4.2.

Het standpunt van de verdediging

De verdediging stelt zich op het standpunt dat verdachte van alle feiten dient te worden vrijgesproken en heeft daartoe – kort gezegd – het volgende aangevoerd.

Voor het onder feit 1 ten laste gelegde bevat het dossier onvoldoende bewijs voor daderschap van verdachte. Dat geldt ook voor het medeplegen. Er is geen beschikkingsmacht of bewustzijn over het in feit 1 genoemde vuurwerk. Daarnaast is er geen bewijs voor betrokkenheid van verdachte in de periode van 1 oktober tot en met 17 oktober 2016, alsmede niet voor de pleegplaatsen die in Nederland liggen. Verder voldoen de processen-verbaal niet aan de eisen in het Handhavingsdocument Vuurwerken en de inmiddels vervallen Aanwijzing Handhaving Vuurwerkregelgeving. Het gedachtegoed achter dat Handhavingsdocument en die Aanwijzing is onveranderd gebleven en dus ook nog van toepassing. Daarnaast is van een groot deel van het in feit 1 genoemde vuurwerk niet vastgesteld dat het professioneel vuurwerk betreft. Voorheen werd vuurwerk gecategoriseerd in categorie 1.1 tot en met 1.4. Vuurwerk dat valt onder categorie 1.4 is geen professioneel vuurwerk. Het Openbaar Ministerie heeft nagelaten te onderzoeken of het vuurwerk in de categorie 1.1 tot en met 1.3 of onder categorie 1.4 valt. Het dossier bevat in zijn geheel geen specifieke NFI-rapporten van het in deze zaak aangetroffen vuurwerk. Het Openbaar Ministerie doet in haar verslaglegging aan cherry-picking en (bewust) onzorgvuldige (foto)verslaglegging waardoor er sprake is van een ondeugdelijk dossier.

Voor het onder feit 2 ten laste gelegde kan verdachte ook niet worden aangemerkt als pleger of medepleger. De gedachtestreepjes die onder dit feit in de tenlastelegging zijn opgenomen zijn op geen enkele wijze te herleiden naar verdachte. Het Openbaar Ministerie gooit de verdachten op één hoop, zonder te onderbouwen waaruit de rol van verdachte bij dit feit uit blijkt.
Voor het onder feit 3 ten laste gelegde criminele organisatie verzoek ik de rechtbank te kijken naar de bedoeling van de wetgever. Het Openbaar Ministerie heeft er voor gekozen om meerdere personen die wel in de vordering tot bewaring waren opgenomen, niet in de definitieve tenlastelegging op te nemen als deelnemers aan de criminele organisatie. Daardoor blijven er slechts drie personen over. De rol van verdachte lijkt niet wezenlijk anders te zijn dan die van de personen die uit de tenlastelegging zijn geschrapt. Er is wellicht voldoende bewijs voor het vaststellen dat er sprake is van een organisatie, echter blijkt uit het dossier onvoldoende dat verdachte ook als deelnemer kan worden aangemerkt. Daarnaast heeft het Openbaar Ministerie onvoldoende inzichtelijk gemaakt waarom verdachte al vanaf eind november 2015 deel van die organisatie zou uitmaken. Als er al een bewezenverklaring kan volgen dan is dat voor ruim een maand, te weten de periode van 5 september 2016 tot 18 oktober 2016.

Voor het onder feit 4 ten laste gelegde staat niet vast dat verdachte het in de bestelbus aangetroffen vuurwerk heeft opgehaald en afgeleverd. De rol van verdachte blijkt mogelijk alleen uit de verklaring van [naam 1] . De bestelbus heeft meerdere keren stilgestaan en dus is het goed mogelijk dat het aangetroffen vuurwerk elders is ingeladen. Als er al bewijs is voor het overdragen van vuurwerk door verdachte, dan blijkt uit het dossier niet dat het vuurwerk binnen het grondgebied van Nederland is gebracht. Er is geen link tussen het vuurwerk en de bunker in Duitsland en verdachte is op die datum ook niet bij de bunkers waargenomen.

4.3.

Het oordeel van de rechtbank

4.3.1.

Feit 1: het opslaan en/of voorhanden hebben van 35.000 kilo professioneel vuurwerk.

Redengevende feiten en omstandigheden feit 1Op grond van de in de voetnoten vermelde bewijsmiddelen gaat de rechtbank uit van de redengevende feiten en omstandigheden, zoals hieronder vermeld.^[1]

Op 24 augustus 2016 is [medeverdachte 1] tijdens een observatie bij bunker [nummer] op het Traberpark Den Heyberg in Kevelaer gezien. Naast de bunker staat op dat moment een Volkswagen Touareg met kenteken [kenteken] waarin [medeverdachte 2] korte tijd later wegrijdt.^[2]Op 6 oktober 2016 komt er bij Meld Misdaad Anoniem een melding binnen dat [medeverdachte 2] , zijn broer [verdachte] en ene [medeverdachte 1] in illegaal vuurwerk handelen, waarbij het vuurwerk wordt opgehaald in Polen en opgeslagen in koepelbunkers in Duitsland net over de grens bij Well. De handel vindt plaats vanuit horecagelegenheid [naam restaurant] in Well en in oktober, november en december verblijven de mannen in een huisje op vakantiepark Roompot in Arcen.^[3]Op 18 oktober 2016 worden op het Traberpark Den Heyberg in Kevelaer (Duitsland) bunkers [nummer] en [nummer] doorzocht door de Duitse autoriteiten.^[4]In deze bunkers is een grote hoeveelheid vuurwerk aangetroffen. Het vuurwerk is onderzocht en bevat ongeveer 10.000 kilo vuurwerk genoemd in Lijst II.^[5]Daarnaast is er Lijst III-vuurwerk aangetroffen: 9368 shells, 192 lawinepijlen, 857 flowerbeds, 10980 cobra’s (9900 cobra’s 6 en 1080 cobra’s 8), 304 Chinese rollen en 120 Romeinse kaarsen.^[6]

Op 18 oktober 2016 worden [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] aangehouden in een vakantiehuisje van Roompot vakantiepark Klein Vink in Arcen.^[7]De Volkswagen Touareg met kenteken [kenteken] wordt dan eveneens bij het vakantiehuisje [nummer] aangetroffen.^[8]

Bij de doorzoeking van het vakantiehuisje nummer [nummer] zijn sleutels en een oranje afstandsbediening aangetroffen.^[9]De sleutels passen op de hangsloten van bunkers [nummer] en [nummer] in Kevelaer en de oranje afstandsbediening hoort bij een hydraulisch slot van de deur van bunker [nummer] .^[10]In de slaapkamer van [medeverdachte 2] in de vakantiewoning zijn bestel-/afleverlijsten van vuurwerk aangetroffen of naam van [naam B.V.] .^[11]Het vuurwerk op de bestel/afleverlijsten komt grotendeels overeen met het vuurwerk dat is aangetroffen in bunkers [nummer] en [nummer] in Kevelaer.^[12]De oprichtingsakte van [naam B.V.] is aangetroffen in een rugtas in een garagebox in op de [adres 2] in [plaats] .^[13]Op deze locatie zijn meerdere goederen aangetroffen die te herleiden zijn naar [medeverdachte 2] .^[14]Bij de doorzoeking van het vakantiehuis [nummer] op vakantiepark Klein Vink zijn drie Blackberry telefoons aangetroffen, met op alle toestellen berichten van en naar contact [contact 1] . De gebruiker van dit contact [contact 1] is [medeverdachte 1] .^[15]Uit de PGP-conversaties blijkt dat [contact 1] op 14 oktober 2016 een bericht ontvangt met de inhoud: “rij gelijk naar jou bunker toe” en teksten ontvangt als ‘inch,’, ‘rol’, ‘pijlen’. Op 15 oktober 2016 verstuurt hij: “goedemorgen kom naar de bunker”.^[16]Op de aangetroffen Blackberry telefoons zijn eveneens berichten aangetroffen van en naar contact [contact 2] . Uit de PGP-conversaties blijkt dat die gebruiker op 17 oktober 2016 verstuurt: “ [naam B.V.] is van onszelf”, ‘De normale 150 shots zijn er’, ‘Ik ga ook pijlen, vlinders en matten doen’.^[17]De gebruiker van [contact 2] is [medeverdachte 2] .^[18]Op de aangetroffen Blackberry telefoons zijn daarnaast ook nog berichten aangetroffen van en naar contact [contact 3] . Uit PGP-conversaties blijkt dat die gebruiker op 17 oktober 2016 contact heeft met [medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] en doorgeeft dat hij vuurwerkitems heeft klaargezet, pallets heeft overgereden, heeft geladen, bijna bij het restaurant is en de sleutels en afstandsbediening in de armsteun liggen. Ook wordt tussen 14 oktober 2016 en 17 oktober 2016 gesproken over een bunker, opslag, klanten, pijlen, rol, inch, pallets, shells, en shots.^[19]De gebruiker [contact 3] is [verdachte] .^[20]Bij de doorzoeking van de slaapkamer van [verdachte] aan de [adres] in [woonplaats] zijn vuurwerklijsten aangetroffen.^[21]Uit OVC-sessie 173, opgenomen in het vakantiehuisje op 17 oktober 2016 en waarin NN2 is herkend als [verdachte] , wordt er door hem gesproken over 4 en 5 inch, over pallets en het overzetten van een pallet de volgende morgen.^[22]

Bewijsoverwegingen feit 1

Periode en pleegplaats

De rechtbank stelt vast dat het vuurwerk op 18 oktober 2016 is aangetroffen in de bunkers op het Traberpark Den Heyberg in Kevelaer te Duitsland. Het dossier biedt voor de overige onder feit 1 ten laste gelegde data en pleegplaatsen onvoldoende aanknopingspunten. Verdachte zal daarom van die onderdelen worden vrijgesproken.

Medeplegen

In de arresten HR 2 december 2014, ECLI:NL:HR:2014:3474, NJ 2015/390, HR 24 maart 2015, ECLI:NL:HR:2015:718, NJ 2015/395, HR 5 juli 2016, ECLI:NL:HR:2016:1316, NJ 2016/411 en HR 23 januari 2018, ECLI:NL:HR:2018:83 heeft de Hoge Raad enige algemene overwegingen over het medeplegen gegeven. Voor de kwalificatie medeplegen is vereist dat sprake is van nauwe en bewuste samenwerking. Die kwalificatie is slechts gerechtvaardigd als de bewezenverklaarde – intellectuele en/of materiële - bijdrage van de verdachte aan het delict van voldoende gewicht is.

De rechtbank is van oordeel dat uit de bewijsmiddelen naar voren komt dat verdachte bewust en nauw heeft samengewerkt met onder anderen [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] . De MMA-melding bevat belastende informatie over deze drie verdachten. Daarnaast blijkt uit de informatie uit de PGP-berichten duidelijk van een intensieve samenwerking. Uit een in het vakantiehuisje opgenomen gesprek dat plaatsvond korte tijd voor het aantreffen van het vuurwerk in de bunkers, blijkt dat verdachte met [medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] over vuurwerk spreekt. Daarnaast zijn in zijn slaapkamer bestellijsten van vuurwerk aangetroffen. De bijdrage van verdachte aan het voorhanden hebben van het vuurwerk is van voldoende gewicht geweest om als medeplegen te kwalificeren.

Professioneel vuurwerkDe verdediging heeft bepleit dat er met betrekking tot een deel van het aangetroffen vuurwerk niet is voldaan aan het vereiste dat het gaat om professioneel vuurwerk. De rechtbank overweegt hierover het volgende.

In artikel 1.2.2. eerste lid van het Vuurwerkbesluit is strafbaar gesteld het opslaan en voorhanden hebben van professioneel vuurwerk bestemd voor particulier gebruik. Aan de rechtbank ligt daarom de vraag voor of het in de bunkers aangetroffen vuurwerk professioneel vuurwerk betreft, en of het bestemd was voor particulier gebruik.

In artikel 1.1.1. eerste lid van het Vuurwerkbesluit is de definitie van professioneel vuurwerk gegeven: Professioneel vuurwerk is vuurwerk dat is ingedeeld in categorie F4, alsmede vuurwerk dat is ingedeeld in categorie F2 of F3 en dat niet bij of krachtens dit vuurwerkbesluit is aangewezen als vuurwerk dat ter beschikking mag worden gesteld voor particulier gebruik.

Uit de bewijsmiddelen volgt dat een deel van het onder feit 1 ten laste gelegde vuurwerk is aan te merken als vuurwerk van de categorie F4. Dit vuurwerk is op grond van artikel 1.1.1. eerste lid Vuurwerkbesluit dus professioneel vuurwerk.

Van het overige aangetroffen vuurwerk kon geen categorie worden vastgesteld. Van dat vuurwerk dient te worden beoordeeld of het valt onder het begrip professioneel vuurwerk.

De rechtbank verwijst daarvoor naar artikel 5.3.5. tweede lid van het Vuurwerkbesluit. In dat artikel is het volgende bepaald:

Tot en met 3 juli 2017 wordt onder professioneel vuurwerk mede verstaan vuurwerk dat niet behoort tot categorie F1, F2 of F3 en wel behoort tot:

a. professioneel vuurwerk als bedoeld in artikel 1.1.1. van het Vuurwerkbesluit, zoals dit artikel luidde op 3 juli 2010,

b. vuurwerk bestemd voor particulier gebruik als bedoeld in artikel 1.2.2. zevende lid, of

c. vuurwerk waarvan de bestemming niet kan worden vastgesteld.

Het onder b genoemde artikel 1.2.2. zevende lid luidt:
Van bestemd voor particulier gebruik als bedoeld in het eerste lid is in ieder geval sprake indien:

a. het tot ontbranding wordt gebracht door een particulier,
b. het te koop wordt aangeboden of ter beschikking wordt gesteld aan, gekocht of besteld door een particulier,

c. het aangetroffen wordt bij een particulier,

d. het binnen het grondgebied van Nederland wordt gebracht of voorhanden wordt gehouden met het oogmerk het aan particulieren ter beschikking te stellen, of

e. het is voorzien van de aanduiding: Geschikt voor particulier gebruik.

Dat betekent dat vuurwerk dat niet behoort tot categorie F1, F2, of F3 en bijvoorbeeld te koop wordt aangeboden aan, besteld door of aangetroffen bij een particulier, wordt aangemerkt als professioneel vuurwerk.

Op grond van de bewijsmiddelen en het voorgaande stelt de rechtbank vast dat het vuurwerk dat is gevonden in de bunkers niet behoorde tot categorie F1, F2, of F3 en was bestemd voor particulier gebruik. Op basis van artikel 5.3.5. is dat aan te merken als professioneel vuurwerk.

Door de verdediging is nog verweer gevoerd met betrekking tot de classificatie (1.1. t/m 1.4.) waarin het vuurwerk ingedeeld had moeten worden en de eisen die op grond van het Handhavingsdocument Vuurwerk en de Aanwijzing Handhaving Vuurwerkregelgeving dienen te worden gesteld aan processen-verbaal met betrekking tot vuurwerk.

De rechtbank verwerpt deze verweren. De classificatie zoals door de verdediging naar voren is gebracht ziet op regelgeving ten aanzien van het vervoer van gevaarlijke stoffen (zie Deel 2 van het 'Accord européen relatif au transport international de marchandises Dangereuses par Route’, afgekort ADR). Hoewel deze vervoersregels ook kunnen gelden voor vuurwerk, is de classificatie in het ADR niet relevant voor de categorisering F1 t/m F4 van vuurwerk in het kader van het Vuurwerkbesluit. Het ontbreken van een onderzoek naar de vraag of vuurwerk in de classificatie 1.1 t/m 1.3 of in de classificatie 1.4 valt is dus niet aan te merken als een gebrek. De Aanwijzing Handhaving Vuurwerkregelgeving is niet meer geldig. De rechtbank heeft hier dan ook geen acht op geslagen. De voorschriften voor processen-verbaal in het Handhavingsdocument zijn niet bindend. Het is aan de rechtbank om de processen-verbaal in dit dossier qua bewijswaarde te wegen. Deze verweren worden daarom verworpen.

Hoeveelheid cobra’s 6 en flowerbeds

De verdediging heeft verweer gevoerd met betrekking tot de aangetroffen hoeveelheid cobra’s 6 en gaat op grond van het dossier uit van het aantal van 3300 stuks. Bij de vaststelling van de hoeveel aangetroffen vuurwerk gaat de rechtbank uit van het proces-verbaal van 12 januari 2017 waarin onderzoek is gedaan naar het inbeslaggenomen vuurwerk. In dat proces-verbaal is een opsomming gegeven van het aangetroffen vuurwerk met verwijzing naar bijlagen waarin het vuurwerk nader is omschreven en geteld. Het totale aantal cobra’s 6 komt daarin op 9900 stuks. De stukken waar de verdediging zich op beroept zijn ofwel van een eerdere datum, ofwel noemen slechts het getal 3300 (zonder dat er melding wordt gemaakt van het daadwerkelijk opnieuw tellen van het aantal cobra’s 6) en men kennelijk het aantal cobra’s 6 genoemd in die oudere processen-verbaal heeft overgenomen. De rechtbank gaat daarom voor de bewezenverklaring uit van de meest recente telling van de cobra’s 6, zijnde 9900 stuks.
De rechtbank komt wat betreft het aantal flowerbeds tot een bewezenverklaring van 857 stuks. Op grond van het proces-verbaal onderzoek vuurwerk en de bijbehorende bijlagen 14 t/m 64 (pag. 490 en pag. 582-683 van het dossier) kan worden vastgesteld dat het gaat om 857 stuks flowerbeds.

4.3.2.

Feit 2: voorbereidingshandelingen

Redengevende feiten en omstandigheden feit 2Op grond van de in de voetnoten vermelde bewijsmiddelen gaat de rechtbank uit van de redengevende feiten en omstandigheden, zoals hieronder vermeld.^[23]

Op 20 juli 2016 wordt gezien dat de Volkswagen Touareg met kenteken [kenteken] stond geparkeerd bij bunker [nummer] op het Traberpark Den Heyberg in Kevelaer. Kort daarna staat deze auto geparkeerd bij restaurant [naam restaurant] . [medeverdachte 2] stapte uit deze auto.^[24]Op 24 augustus 2016 wordt verdachte [medeverdachte 1] tijdens een observatie waargenomen bij bunker [nummer] op het Traberpark Den Heyberg in Kevelaer, waarbij tevens wordt gezien dat met behulp van een heftruck spullen worden uitgeladen uit een vrachtwagen.^[25][medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] zijn op 31 augustus 2016 naar Polen gereisd. Uit het peilbaken onder de auto van [medeverdachte 2] blijkt dat er stops zijn gemaakt bij vuurwerkimporteurs [naam importeur 1] en [naam importeur 2] .^[26]Op 6 oktober 2016 is vervolgens een MMA-melding binnengekomen, die inhield dat ene [medeverdachte 1] , [medeverdachte 2] en [verdachte] al jaren grootschalig in vuurwerk handelen, vuurwerk wordt vervoerd vanuit Polen en wordt opgeslagen in Duitsland, het vuurwerk wordt verhandeld via een website, de klanten worden ontmoet bij restaurant [naam restaurant] in Well en dat zij in de maanden oktober t/m december in een vakantiehuisje van Roompot in Arcen verblijven vanwege de vele klanten.^[27]Tijdens de doorzoeking van bunkers [nummer] en [nummer] op 18 oktober 2016 wordt er ongeveer 10.000 kilo vuurwerk van Lijst II en 9368 shells, 192 lawinepijlen, 857 flowerbeds, 10980 cobra’s (9900 cobra’s 6 en 1080 cobra’s 8), 304 Chinese rollen en 120 Romeinse kaarsen van lijst III aangetroffen.^[28]Verdachten [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] worden op diezelfde dag aangehouden in vakantiehuisje [nummer] op vakantiepark Roompot in Arcen en bij de doorzoeking van die locatie wordt er een afstandsbediening behorende bij bunker [nummer] , sleutels van bunkers [nummer] en [nummer] , een laptop van het merk Acer, meerdere (PGP)telefoons, simkaarten, geld, bestellijsten van klanten en bestel- en afleverlijsten van vuurwerkleverancier [naam importeur 2] aangetroffen.^[29]Het vakantiehuisje is voor de periode van 31 oktober 2016 tot en met 2 december 2016 gereserveerd door [naam vriendin] (de vriendin van [medeverdachte 1] ).^[30]De aangetroffen PGP-telefoons zijn gekoppeld aan verdachten [medeverdachte 1] , [medeverdachte 2] en [verdachte] en in de op deze telefoons aangetroffen berichten wordt onder andere gesproken over bestellingen en voorraden vuurwerk ten behoeve van klanten.^[31]Bij de doorzoeking van de woning van [medeverdachte 1] in [woonplaats] wordt een geldbedrag en telefoons gevonden.^[32]Bij de doorzoeking van de woning van [verdachte] in [woonplaats] wordt in zijn slaapkamer een geldbedrag, telefoons en bestellijsten en inkoopbonnen van vuurwerk aangetroffen.^[33]In een garagebox in [plaats] is een oprichtingsakte gevonden van [naam B.V.] ., waarin stond vermeld dat de heer [naam 2] en de heer [naam 3] op 10 maart 2016 voor de oprichting bij de notaris zijn verschenen.^[34]Uit een PGP-bericht blijkt echter dat [medeverdachte 2] aangeeft dat [naam B.V.] van henzelf is.^[35][medeverdachte 2] bleek de gebruiker van de in het vakantiehuisje aangetroffen Acer laptop te zijn. Op de laptop staan cataloguslijsten van vuurwerkleverancier [naam importeur 2] en diverse bestanden met namen en prijzen van vuurwerkartikelen. Het e-mailadres [e-mailadres] is via deze laptop gebruikt.^[36]Op grond van het voorgaande acht de rechtbank voorbereiding en bevordering van vuurwerkhandel bewezen.

Bewijsoverwegingen feit 2

Betrokkenheid verdachte

De rechtbank verwijst met betrekking tot de eisen die worden gesteld aan de kwalificatie medeplegen naar haar overweging onder feit 1.
De raadsman heeft zich op het standpunt gesteld dat geen van de ten laste gelegde uitvoeringshandelingen aan verdachte kan worden toegerekend en er geen sprake is van medeplegen. De rechtbank verwerpt het verweer. De rechtbank wijst op de rol van verdachte bij het voorhanden hebben en opslaan van 35.000 kilo vuurwerk (feit 1), het geld en de vuurwerklijsten die in zijn slaapkamerzijn aangetroffen, het voorhanden hebben van een PGP-telefoon met gesprekken over de handel in vuurwerk en op de aanwezigheid van verdachte in het Roompot vakantiehuisje in Arcen zoals vastgesteld in de opgenomen vertrouwelijke communicatie. Dat betekent dat verdachte een zodanige bijdrage heeft geleverd aan de voorbereiding van de handel in vuurwerk, dat sprake is van medeplegen.

Voor de beoordeling van het verweer dat verdachte dient te worden ontslagen van alle rechtsvervolging omdat artikel 1.2.2. vijfde lid van het Vuurwerkbesluit onverbindend moet worden verklaard, verwijst de rechtbank naar hoofdstuk 6 van dit vonnis.

4.3.3.

Feit 3: criminele organisatie

Redengevende feiten en omstandigheden feit 3Op grond van de in de voetnoten vermelde bewijsmiddelen gaat de rechtbank uit van de redengevende feiten en omstandigheden, zoals hieronder vermeld.^[37]

Bij een observatie op 20 juli 2016 wordt een Volkswagen Touareg waargenomen bij bunker [nummer] op het Traberpark Den Heyberg in Kevelaer (Duitsland). [medeverdachte 2] parkeerde deze auto later bij restaurant [naam restaurant] , waar hij is gezien in het gezelschap van [medeverdachte 1] .^[38]Op 6 oktober 2016 komt er bij Meld Misdaad Anoniem een melding binnen dat [medeverdachte 2] , zijn broer [verdachte] en ene [medeverdachte 1] op grote schaal illegaal vuurwerk verhandelen. In de melding wordt een vaste werkwijze beschreven, namelijk dat klanten met hun auto naar restaurant [naam restaurant] komen en de sleutels aan één van de verdachten afgeven, waarna door verdachten naar de bunkers wordt gereden om de bestelling op te halen en de auto daarna bij het restaurant wordt teruggegeven aan de klant. Met dat doel zouden de verdachten ook een vakantiewoning huren op Roompot vakantiepark Klein Vink in Arcen.^[39]Bij de doorzoeking van vakantiewoning [nummer] op vakantiepark Klein Vink op 18 oktober 2016, waar op dat moment verdachten [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] aanwezig waren, zijn bestel- en vuurwerklijsten (van de Poolse vuurwerkimporteur [naam importeur 2] ) alsmede een laptop en meerdere Blackberry telefoons aangetroffen.^[40]Op de laptop, aangetroffen in de slaapkamer van [medeverdachte 2] , staan cataloguslijsten van vuurwerkleverancier [naam importeur 2] en diverse bestanden met namen en prijzen van vuurwerkartikelen. Daarnaast is er via de laptop gebruik gemaakt van het e-mailadres [e-mailadres] .^[41]Uit PGP-gesprekken aangetroffen op de in beslag genomen telefoons blijkt dat de verdachten in de periode van 11 oktober 2016 tot en met 17 oktober 2017 meermalen contact met elkaar hebben waarin wordt gesproken over bestellingen van professioneel vuurwerk, de opslag, klanten, vuurwerkleveranciers en betalingen.^[42]Het vuurwerk dat in de bunkers in Kevelaer is aangetroffen kwam grotendeels overeen met de bestellijsten die bij de doorzoeking van vakantiehuisje zijn gevonden.^[43]Bij de doorzoeking van de slaapkamer van [verdachte] aan de [adres] in [woonplaats] worden eveneens bestel- en vuurwerklijsten gevonden.^[44]Op 5 september 2016 wordt tijdens een observatie gezien dat [verdachte] een Mercedes Sprinter met kenteken [kenteken] van verhuurbedrijf [naam verhuurbedrijf] op het parkeerterrein van [naam restaurant] in Well overdraagt aan twee personen.^[45]In die auto is 625 kilogram vuurwerk van Lijst II en 2298 stuks vuurwerk van Lijst III aangetroffen.^[46]Uit opgenomen vertrouwelijke communicatie in vakantiehuisje [nummer] op Roompot vakantiepark Kleine Vink in de periode 7 oktober 2016 tot en met 17 oktober 2016, blijkt eveneens dat verdachten [medeverdachte 1] , [medeverdachte 2] en (in mindere mate) [verdachte] overleggen over de handel in professioneel vuurwerk. Daarbij wordt gesproken over vuurwerkitems, geld, verkoopprijzen, voorraden, opslag, logistiek en wijze van administreren.^[47][medeverdachte 2] heeft op 31 augustus 2016 en 1 september 2016 vuurwerkimporteurs [naam importeur 2] en [naam importeur 1] bezocht in Polen en uit tapgespreken is gebleken dat [medeverdachte 1] op 31 augustus 2016 met [medeverdachte 2] in een hotel in Wroclaw (Polen)verbleef.^[48]

Bewijsoverwegingen feit 3

Criminele organisatieDe rechtbank stelt voorop dat van deelneming aan een organisatie als bedoeld in artikel 140 Sr slechts sprake kan zijn, indien de verdachte behoort tot het samenwerkingsverband en een aandeel heeft in, dan wel ondersteuning biedt aan, gedragingen die strekken tot of rechtstreeks verband houden met de verwezenlijking van het in dat artikel bedoelde oogmerk tot het plegen van misdrijven (Hoge Raad 14 maart 2017, ECLI:NL:HR:2017:413).

De rechtbank is van oordeel dat bewezen kan worden dat verdachte deelnam aan een dergelijke organisatie. Uit het dossier blijkt dat verdachte met [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] een samenwerkingsverband vormde met het oogmerk om te handelen in professioneel vuurwerk aan consumenten en dat verdachte daarin een structurele bijdrage leverde. De rechtbank ziet daarvoor de volgende aanknopingspunten in het dossier.

De verdachte wordt samen met [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] nadrukkelijk genoemd in een MMA-melding inzake de handel in illegaal vuurwerk, waarbij ook een specifieke modus operandi en de aanwezigheid van vuurwerk in bunkers in Duitsland wordt omschreven. In de bunkers in Duitsland is een grote hoeveelheid professioneel vuurwerk gevonden. Naar aanleiding daarvan hebben er vervolgens op meerdere locaties doorzoekingen plaatsgevonden. Onder meer in het vakantiehuis op vakantiepark Roompot in Arcen waar verdachten [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] zijn aangehouden en in de woningen van de verdachten. Daarbij zijn onder andere PGP-telefoons, een laptop en bestel- en afleverlijsten van vuurwerk gevonden. De aangetroffen vuurwerklijsten zijn ook grotendeel te koppelen aan het in de bunker aangetroffen vuurwerk. De OVC-gesprekken en technisch onderzoek naar de laptop en PGP-telefoons levert veel informatie op over de werkwijze van de verdachten. Hieruit blijkt onder andere dat er tussen de verdachten veelvuldig contact is over het bestellen, opslaan en afleveren van vuurwerk. Daarnaast er contact is met klanten over het verkopen van illegaal vuurwerk. Ten aanzien van [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] wordt ook vastgesteld dat zij naar Polen afreizen en locaties bezoeken alwaar vuurwerkbedrijven zijn gevestigd.

Partiele vrijspraken feit 3

PeriodeDe rechtbank spreekt verdachte vrij van een deel van de ten laste gelegde periode.
De rechtbank stelt vast dat verdachte op 5 september 2016 is gezien tijdens een observatie bij restaurant [naam restaurant] . Hij draagt op dat moment een bestelbus over aan twee personen. Tijdens een controle van die bestelbus is vervolgens illegaal vuurwerk aangetroffen. Hieruit volgt de eerste directe betrokkenheid van verdachte bij het samenwerkingsverband. De rechtbank zal daarom verdachte vrijspreken voor de ten laste gelegde periode tussen 26 november 2015 en 5 september 2016.

4.3.4.

Feit 4: binnen het grondgebied van Nederland brengen van 625 kilogram en /of 2500 stuks vuurwerk.

Redengevende feiten en omstandigheden feit 4Op grond van de in de voetnoten vermelde bewijsmiddelen gaat de rechtbank uit van de redengevende feiten en omstandigheden, zoals hieronder vermeld.^[49]

Op 5 september 2016 wordt tijdens een observatie gezien dat [verdachte] een Mercedes Sprinter met kenteken [kenteken] van verhuurbedrijf [naam verhuurbedrijf] op het parkeerterrein van [naam restaurant] in Well overdraagt aan twee personen.^[50]Het voertuig, met daarin [naam 1] (bestuurder) en [naam 4] , is vervolgens op de A9 gecontroleerd, waarbij er in de laadruimte dozen met het opschrift “Fireworks” zijn aangetroffen.^[51]Het vuurwerk is onderzocht en bestaat uit 625 kilogram vuurwerk van lijst II, 108 shells, 100 Thunder King vuurpijlen, 2 TXB 869 flowerbeds, 2088 cobra’s 6 en 200 Butterfly crackers.^[52]In zijn verklaring van 5 september 2016 heeft bestuurder [naam 1] verklaard dat hij een lading vuurwerk moest afleveren in Beverwijk, dat de lading is opgehaald in de omgeving van Nijmegen en dat de persoon aldaar de bestelbus heeft meegenomen en een half uur later terug kwam.^[53]Bijrijder [naam 4] heeft verklaard dat de bestelbus bij een restaurant in de omgeving tussen Venlo en Boxmeer is overgedragen aan een andere man en dat de man een half uur later terug kwam en de bus weer aan [naam 1] heeft overgedragen.^[54]

Bewijsoverwegingen feit 4

Binnen het grondgebied van Nederland brengen

Uit de bewijsmiddelen concludeert de rechtbank dat [verdachte] op 5 september 2016 een bestelbus heeft overgedragen aan [naam 1] en [naam 4] . Bij controle van de lading van het bestelbusje zijn meerdere dozen met vuurwerk aangetroffen. De rechtbank gaat er vanuit dat het aangetroffen vuurwerk door [verdachte] is opgehaald uit Duitsland en vervolgens binnen het grondgebied van Nederland is gebracht. Dat past immers in de modus operandi zoals in de MMA-melding is beschreven. Daarnaast is de door [naam 1] en [naam 4] beschreven 30 minuten voldoende tijd om heen en weer te rijden naar Kevelaer en de bestelbus te laden. Het door de raadsman geschetste scenario dat het vuurwerk bij een andere tussenstop op die dag in de bestelbus kan zijn geladen, vindt de rechtbank niet aannemelijk geworden. Uit de verklaring van [naam 1] komt namelijk naar voren dat het vuurwerk in de buurt van Nijmegen is ingeladen in de bus en [naam 4] verklaart dat de bestelbus bij een restaurant gelegen tussen Venlo en Boxmeer is overgedragen aan een persoon die na een half uur terugkwam. Daar komt nog bij dat verdachte gedurende het politieonderzoek en tijdens het onderzoek ter terechtzitting geen enkele verklaring heeft gegeven voor zijn aanwezigheid bij restaurant [naam restaurant] op 5 september 2016. Dit alles tezamen maakt dat de rechtbank bewezen acht dat het illegale vuurwerk door verdachte vanuit Duitsland naar Nederland is vervoerd en daar aan anderen ter beschikking is gesteld.

MedeplegenDe rechtbank verwijst met betrekking tot de eisen die worden gesteld aan de kwalificatie medeplegen naar haar overwegingen hieromtrent onder feit 1.
De rechtbank stelt vast dat de medeverdachten [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] op 5 september 2016 niet aanwezig zijn geweest bij restaurant [naam restaurant] in Well. Hun telefoons peilen op genoemde datum immers uit bij Schiphol Plaza. Het dossier bevat geen aanknopingspunten dat zij op een andere manier betrokken zijn geweest bij dit feit. Ook van betrokkenheid van een andere persoon is niet gebleken. De rechtbank zal verdachte vrijspreken van het onderdeel medeplegen.

5.Bewezenverklaring

De rechtbank acht op grond van de onder 4. vervatte bewijsmiddelen bewezen dat verdachte

op 18 oktober 2016 te Kevelaer (Duitsland), tezamen en in vereniging met anderen, opzettelijk, professioneel vuurwerk bestemd voor particulier gebruik, te weten ongeveer 35.000 kilogram vuurwerk, bestaande uit onder meer:

- 9900 super cobra's 6 (pag. 563), en;

- 1080 cobra's 8 (pag. 561), en;

- 857 flowerbeds (pag. 582-682), en;

- 304, Chinese rollen (pag. 577), en;

- 9368 shells (pag. 565-575), en;

- 120 Romeinse kaarsen (pag. 579), en;

- 192 lawinepijlen (pag. 581),

heeft opgeslagen en voorhanden heeft gehad;

in de periode van 20 juli 2016 tot en met 18 oktober 2016 in Nederland en Kevelaer, tezamen en in vereniging met anderen, opzettelijk,

teneinde handelingen als bedoeld in het eerste, tweede en/of derde lid van artikel 1.2.2. Vuurwerkbesluit, te weten:

- professioneel vuurwerk bestemd voor particulier gebruik op te slaan, te vervaardigen, voorhanden te hebben of aan een ander ter beschikking te stellen (lid 1), en;

- aan een ander dan een persoon met gespecialiseerde kennis professioneel vuurwerk of pyrotechnische artikelen voor theatergebruik ter beschikking te stellen (lid 2), en;

- als een ander dan een persoon met gespecialiseerde kennis professioneel vuurwerk op te slaan, voorhanden te hebben of tot ontbranding te brengen (lid 3),

voor te bereiden en te bevorderen,

- (
c) voorwerpen, vervoermiddelen, stoffen en gelden voorhanden heeft gehad, waarvan hij en zijn mededaders wisten of ernstige reden hadden te vermoeden dat zij bestemd waren tot het verrichten van die handelingen,

immers hebben hij, verdachte, en zijn mededaders:

- één afstandsbediening voor het (ont)sluiten van de deuren van een bunker in Kevelaer (Duitsland) voorhanden gehad, en;

- mobiele telefoons, PGP-telefoons en simkaarten voorhanden gehad, en;

- een hoeveelheid contant geld voorhanden gehad, en;

- een heftruck voorhanden gehad, en;

- ongeveer 35.000 kilo, in ieder geval een grote hoeveelheid, vuurwerk waaronder Super cobra's 6, cobra's 8, flowerbeds, Chinese rollen, shells, Romeinse kaarsen en lawinepijlen opgeslagen en voorhanden gehad in bunkers, en;

- bestellijsten, afleverlijsten, inkoopbonnen en facturen van het bedrijf [naam importeur 2] en het bedrijf [naam bedrijf] (al dan niet digitaal) voorhanden gehad, en;

- de besloten vennootschap ' [naam B.V.] ' laten oprichten, en;

- het emailadres " [e-mailadres] " aangehouden, en;

- bestellijsten en voorraadlijsten ten behoeve van hun (potentiele) clientèle voorhanden gehad, en;

- een vakantiehuisje bij Roompot Klein Vink gehuurd laten huren, en;

- een Acer E11 laptop voorhanden gehad;

in de periode van 5 september 2016 tot en met 18 oktober 2016 in Nederland, heeft deelgenomen aan een organisatie, bestaande uit een samenwerkingsverband van natuurlijke personen, te weten onder andere:

- [medeverdachte 1] , en;

- [medeverdachte 2] ;

welke organisatie tot oogmerk had het plegen van misdrijven, te weten het binnen het grondgebied van Nederland brengen, opslaan, voorhanden hebben en aan een ander ter beschikking stellen van professioneel vuurwerk bestemd voor particulier gebruik;

op 5 september 2016 te Well, gemeente Bergen, opzettelijk, professioneel vuurwerk bestemd voor particulier gebruik, te weten;

- ongeveer 625 kilogram vuurwerk (lijst II), en;

- 108 shells (36 stuks 4 inch en 72 stuks 3 inch), en;

- 100 Thunder King vuurpijlen, en/of;

- 2 flowerbeds (TXB 869), en/of;

- 2088 Cobra's 6, en/of;

- 200 Butterfly crackers,

binnen het grondgebied van Nederland heeft gebracht en voorhanden heeft gehad en aan een ander ter beschikking heeft gesteld.

Voor zover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten staan, zijn deze verbeterd. Verdachte is hierdoor niet in de verdediging geschaad.

6.De strafbaarheid van het feit

6.1.

Standpunt van de verdediging

De verdediging stelt zich op het standpunt dat verdachte ten aanzien van feit 2 dient te worden ontslagen van alle rechtsvervolging. Artikel 1.2.2. vijfde lid van het Vuurwerkbesluit dient namelijk onverbindend te worden verklaard. In dit artikel is de voorbereiding van vuurwerkhandel strafbaar gesteld. Uit de Memorie van Toelichting (MvT) bij artikel 46 Sr volgt echter dat de strafbaarstelling van voorbereidingshandelingen in beginsel in Titel IV van Boek I Sr dient te worden opgenomen.^[55]Daarbuiten is geen ruimte voor het strafbaar stellen van voorbereidingshandelingen. Artikel 10a Opiumwet is daarop geen uitzondering, nu die bepaling al bestond voor de invoering van artikel 46 Sr en daar expliciet geen precedentwerking van mocht uitgaan. Afwijking van het in de MvT neergelegde uitgangspunt kan slechts geschieden bij wet in formele zin. Het Vuurwerkbesluit is een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB). De formele wetgever is ten onrechte buitenspel gezet. Artikel 91 Sr bepaalt immers dat de Titels I – VIIIA Sr (en dus ook artikel 46 Sr) toepasselijk zijn op feiten waarop bij andere wetten en verordeningen straf is gesteld, tenzij de wet anders bepaalt. Daarmee wordt expliciet de wetgever in formele zin bedoeld. Voor een uitbreiding van de strafbaarstelling door middel van een AMvB is geen ruimte en derhalve is bepaling 1.2.2. vijfde lid van het Vuurwerkbesluit onverbindend en dient verdachte te worden ontslagen van alle rechtsvervolging.

6.2

Standpunt van het Openbaar Ministerie

Artikel 1.2.2. vijfde lid dient niet onverbindend te worden verklaard. Verwezen wordt naar een uitspraak van de rechtbank Amsterdam van 6 april 2017 (ECLI:NL:RBAMS:2017:2413) waarin is bepaald dat uit de Memorie van Toelichting ten behoeve van het strafbaar stellen van voorbereidingshandelingen in het Wetboek van Strafrecht, niet volgt dat er naast artikel 46 Sr geen plaats zou zijn voor de strafbaarstelling van de voorbereiding van specifieke delicten, eventueel in lagere regelgeving. Het verweer dient te worden verworpen en feit 2 is strafbaar.

6.3.

Het oordeel van de rechtbank

De rechtbank acht artikel 1.2.2. vijfde lid Vuurwerkbesluit, waarbij de voorbereiding van de handelingen genoemd in de leden 1 t/m 4 van het Vuurwerkbesluit strafbaar zijn gesteld, onverbindend omdat het artikel in strijd is met de wet en in strijd is met de bedoeling van de wetgever.

Artikel 46 Sr stelt de voorbereiding van misdrijven waarop naar de wettelijke omschrijving een gevangenisstraf van acht jaar of meer is gesteld strafbaar.

Uit artikel 91 Sr en de toelichting daarop volgt dat artikel 46 Sr ook van toepassing is op alle strafbepalingen in en buiten het Wetboek van Strafrecht tenzij de formele wetgever anders bepaalt.

Uit de artikelen 46 en 91 Sr in samenhang bezien volgt dat artikel 46 Sr ook geldt voor feiten die in andere wetten (zoals de Wet op de economische delicten en de Wet milieubeheer) strafbaar zijn gesteld, tenzij in een wet in formele zin anders is bepaald. Daarmee wordt een coherente en consistente wetgevingssystematiek beoogd.

In dit geval is middels artikel 1.2.2. vijfde lid Vuurwerkbesluit een aparte strafbaarstelling van de voorbereiding van misdrijven opgenomen in een Algemene Maatregel van Bestuur te weten het Vuurwerkbesluit. Dat is in strijd met de wetgevingssystematiek en in het bijzonder met artikel 91 Sr.

Daarbij komt dat de strafbaarheid van de voorbereidingshandelingen in het Vuurwerkbesluit aanzienlijk wordt uitgebreid ten opzichte van artikel 46 Sr. Immers door artikel 1.2.2. vijfde lid Vuurwerkbesluit in 2012 in te voeren, is ook de voorbereiding van vuurwerkhandel strafbaar geworden; terwijl de straf voor vuurwerkhandel maximaal zes jaar gevangenisstraf bedraagt. De wetgever heeft juist met de strafbaarstelling in artikel 46 Sr beoogd de strafbaarstelling te beperken tot feiten waarop een gevangenisstraf van acht jaar of meer is gesteld.

Het uitbreiden van de strafbaarheid van voorbereidingshandelingen in het Vuurwerkbesluit is daarom in strijd met de wetssystematiek en doorkruist het lex certa beginsel; het is niet alleen in strijd met artikel 91 Sr maar ook met artikel 16 van de Grondwet waar dit beginsel is verankerd.

Door de officier van justitie zijn bij requisitoir en in repliek wettelijke strafbepalingen aangehaald waaruit blijkt dat strafbaarstelling van voorbereidingshandelingen in aparte wetsartikelen wel degelijk mogelijk is, zoals artikel 96 lid 2 Sr (samenspanning), artikel 225 lid 3 Sr (valsheid in geschrifte) en artikel 10a van de Opiumwet. De rechtbank stelt vast dat het in de door de officier van justitie genoemde voorbeelden telkens gaat om bepalingen die via een formele wet zijn ingevoerd. In die gevallen is voldaan aan artikel 91 Sr. Ten aanzien van artikel 1.2.2. vijfde lid Vuurwerkbesluit is dat niet het geval. Artikel 1.2.2. vijfde lid Vuurwerkbesluit zal daarom onverbindend worden verklaard. Dat betekent dat de voorbereidingshandelingen van verdachte die de rechtbank in hoofdstuk 5 van dit vonnis onder feit 2 bewezen heeft verklaard, niet strafbaar zijn.

Conclusie

Het onder feit 1 en 3 bewezen geachte (opslaan en voorhanden hebben van professioneel vuurwerk en deelname criminele organisatie) is volgens de wet strafbaar. Het bestaan van een rechtvaardigingsgrond daarvoor is niet aannemelijk geworden.

Het onder feit 2 bewezen geachte (voorbereidingshandelingen) is niet strafbaar omdat artikel 1.2.2. vijfde lid van het Vuurwerkbesluit onverbindend wordt verklaard. Verdachte dient ter zake daarvan dan ook te worden ontslagen van alle rechtsvervolging.

7.De strafbaarheid van verdachte

Er is geen omstandigheid aannemelijk geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluit. Verdachte is dan ook strafbaar.

8.Motivering van de straffen en maatregelen

8.1.

De eis van de officier van justitie

De officier van justitie heeft gevorderd dat verdachte voor de bewezen geachte feiten zal worden veroordeeld tot een gevangenisstraf van 30 maanden, met aftrek van voorarrest, waarvan 10 maanden voorwaardelijk met een proeftijd van drie jaar. Ter onderbouwing van die strafeis wijst de officier van justitie op de volgende omstandigheden.

Er is sprake van een forse hoeveelheid professioneel vuurwerk. Het gebruik en vervoer van professioneel vuurwerk levert zeer grote risico’s op. Verdachte heeft hier onvoldoende reken mee gehouden en het financiële gewin vooropgesteld. Verdachte heeft daarnaast deelgenomen aan een criminele organisatie die vuurwerkhandel tot doel had. Verdachte is first-offender, maar voor het overige is geen sprake van strafverminderende omstandigheden.

8.2.

Het standpunt van de verdediging

De verdediging heeft de rechtbank verzocht om bij bewezenverklaring van de ten laste gelegde feiten geen onvoorwaardelijke gevangenisstraf op te leggen die de duur van het voorarrest overstijgt. Dat kan door oplegging van een gevangenisstraf voor de duur van 540 dagen (18 maanden), waarvan 156 dagen (vijf maanden) voorwaardelijk. Ter toelichting op zijn verzoek wijst de raadsman op de volgende omstandigheden.

Met betrekking tot de gevaarzetting dient te worden gewezen op de opslaglocatie voor het vuurwerk, te weten een oude munitiebunker in Duitsland. In tegenstelling tot veel andere vuurwerkzaken is daarmee geen sprake van het creëren van een onveilige situatie. Bij de strafmaat dient voort rekening te worden gehouden met het feit dat het voorbereidingshandelingen betreft. Daarnaast wordt verzocht rekening te houden met de kleinere rol van verdachte bij de strafbare feiten en de persoonlijke omstandigheden van verdachte. Verdachte is tijdens de schorsing van de voorlopige hechtenis gestart met zijn eigen bedrijf. Een nieuwe detentie zal zeer negatieve gevolgen hebben voor het bedrijf.

8.3.

Het oordeel van de rechtbank

Bij het beantwoorden van de vraag welke straf aan verdachte moet worden opgelegd, kijkt de rechtbank naar de ernst van de bewezen verklaarde feiten, de omstandigheden waaronder die zijn begaan en de persoon van verdachte. Hiertoe overweegt de rechtbank het volgende.

Verdachte heeft zich schuldig gemaakt aan het opslaan en voorhanden hebben van een zeer grote hoeveelheid professioneel (lees illegaal) vuurwerk. Daarnaast was verdachte betrokken bij het invoeren en afleveren van een hoeveelheid vuurwerk aan derden. De rechtbank heeft gekeken of qua strafmaat aansluiting gezocht kon worden bij vergelijkbare zaken. De rechtbank stelt vast dat er geen LOVS-oriëntatiepunten zijn voor vuurwerkzaken en in jurisprudentie zijn geen zaken te vinden die betrekking hebben op zo’n grote hoeveelheid vuurwerk. Ook is geen eenduidige lijn te destilleren uit de jurisprudentie tot nu toe waarbij de strafmaat direct gekoppeld zou kunnen worden aan de hoeveelheid vuurwerk.

De OM-richtlijn voor strafvordering vuurwerkdelicten heeft voor Lijst III vuurwerk een tabel met als hoogste categorie 200 stuks of meer waar voor een first offender 9 maanden gevangenisstraf als uitgangspunt is genomen en voor een recidivist vanaf 15 maanden gevangenisstraf. Voor Lijst II vuurwerk (lichter van aard) is een tabel opgenomen met als hoogste categorie voor het voorhanden hebben van 100 kilogram vuurwerk of meer 1 maand gevangenisstraf. Hoe dan om te gaan met 35.000 kg professioneel vuurwerk is onduidelijk en het is een dermate grote hoeveelheid dat de OM-richtlijnen niet goed gebruikt kunnen worden als vertrekpunt voor een op te leggen straf. Uiteraard speelt de grote hoeveelheid aangetroffen vuurwerk wel een rol bij de strafmaat en het werkt strafverzwarend dat het om zo’n immens grote hoeveelheid gaat.

Verder is van belang in welke mate het voorhanden hebben van vuurwerk gevaarzettend is geweest. Het illegale vuurwerk was opgeslagen een oude NAVO munitiebunker in Duitsland. Anders dan in veel andere vuurwerkzaken is de opslag niet gevaarlijk geweest voor omwonenden en omstanders. Daar staat echter tegenover dat het vuurwerk ook is opgehaald vanuit Polen en naar de munitiebunker in Duitsland is gebracht en van daaruit is vervoerd naar Well en vervolgens door kopers verder door Nederland is vervoerd en door de kopers ergens is opgeslagen. Dit moet op grote schaal gebeurd zijn. . Het dossier bevat geen aanknopingspunten dat daarbij maatregelen zijn genomen om onveilige situaties voor betrokkenen en derden te voorkomen. Het voorhanden hebben van illegaal vuurwerk is – afgezien van de risico’s die het opslaan en vervoer van vuurwerk met zich kan brengen – gevaarlijk. Ook het tot ontbranding brengen van illegaal vuurwerk brengt namelijk grote risico’s met zich mee. Dat geldt niet alleen voor degene die het vuurwerk tot ontbranding brengt, maar ook voor eventuele omstanders. Te denken valt aan onder meer gehoorbeschadiging, oogletsel en verlies van ledematen. Daarnaast zorgt illegaal vuurwerk vaak voor schade aan goederen (denk aan ruiten en auto’s) en herstel daarvan kost de maatschappij jaarlijks onnodig veel geld. Mede hierdoor is de laatste jaren de maatschappelijke discussie over vuurwerk enorm toegenomen. Met het opslaan en voorhanden hebben van de grote hoeveelheid illegaalvuurwerk en de te verwachten verkoop daarvan aan particulieren, draagt verdachte bij aan de hiervoor benoemde risico’s.
Daarnaast heeft verdachte deelgenomen aan een criminele organisatie die die de handel in illegaal vuurwerk tot doel had. Daarmee heeft verdachte bijdragen aan het duurzame karakter van de organisatie en een aandeel gehad in illegale handelingen die (uiteindelijk) tot financieel voordeel (moesten) leiden.

Uit het Uittreksel Justitiële Documentatie van 30 maart 2018 van verdachte blijkt dat hij niet eerder is veroordeeld voor strafbare feiten. De rechtbank weegt deze omstandigheid mee bij het bepalen van de straf.

De rechtbank houdt rekening met de volgende omstandigheden. Verdachte is een jonge man en zijn rol bij de strafbare feiten is van beduidend geringere aard geweest dan die van de medeverdachten [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] , waardoor de straf voor verdachte een stuk lager uitvalt dan de straf voor de medeverdachten. Daarnaast heeft verdachte een bedrijf in het importeren en opknappen van motoren. Het bedrijf zit nog in de opstartfase en een nieuwe detentie van verdachte zal die ontwikkeling doorkruisen. Om die reden wordt een langere gevangenisstraf dan het reeds uitgezeten deel in voorarrest niet passend geacht.

Gelet op het voorgaande acht de rechtbank een deels voorwaardelijke gevangenisstraf in combinatie met een taakstraf een passende en geboden reactie. De rechtbank acht ook minder feiten strafbaar dan de officier van justitie en komt om die reden tot een andere straf dan door het Openbaar Ministerie geëist.

Alles afwegend zal de rechtbank aan verdachte een gevangenisstraf van 15 maanden, waarvan 10 maanden voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaar, alsmede een taakstraf voor de duur van 180 uur.

9.Beslag

Onder verdachte zijn blijkens de beslaglijst van 10 mei 2018, de volgende voorwerpen in beslag genomen:

1. Geld 10.190,00 Euro: 18x 100 Euro, 52x 20, 44x 20, 37x 10, 1x 100, 36x 50, 5x 20;

2. Geld 390,00 Euro, 7x biljet 50 Euro en 2x biljet 50 Euro;

3. Geld 94,78 Euro, munten;

9.1.

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie merkt op dat er ten aanzien van de nummers 1 t/m 3 inbeslaggenomen voorwerpen conservatoir beslag is gelegd.

9.2.

Het standpunt van de verdediging

De raadsman heeft geen standpunt ingenomen met betrekking tot de inbeslaggenomen voorwerpen.

9.3.

Het oordeel van de rechtbank

De rechtbank oordeelt als volgt.

Conservatoir beslag

De rechtbank neemt ten aanzien van de onder nummers 1 t/m 3 inbeslaggenomen en niet teruggegeven voorwerpen geen beslissing, nu op deze voorwerpen conservatoir beslag is gelegd.

10.Toepasselijke wettelijke voorschriften

De op te leggen straf is gegrond op de artikelen:

- 47 en 57 en 140 Wetboek van Strafrecht.

- 1 a, 2 en 6 Wet op de economische delicten
- 9.2.2.1. Wet milieubeheer
- 1.2.2. Vuurwerkbesluit

11.Voorlopige hechtenis

Nu aan verdachte geen gevangenisstraf wordt opgelegd die langer duurt dan de tijd die hij reeds in voorarrest heeft doorgebracht, zal de rechtbank het geschorste bevel tot voorlopige hechtenis opheffen.

12.Beslissing

De rechtbank komt op grond van het voorgaande tot de volgende beslissing.

Verklaart de dagvaarding partieel nietig voor zover dit betreft het onder feit 2 tenlastegelegde “binnen het grondgebied van Nederland te brengen”;

Verklaart bewezen dat verdachte het onder feit 1, 2, 3 en 4 ten laste gelegde heeft begaan zoals hiervoor in rubriek 5 is vermeld.

Verklaart niet bewezen wat aan verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hiervoor is bewezen verklaard en spreekt verdachte daarvan vrij.

Verklaart het onder feit 2 bewezene niet strafbaar en ontslaat verdachte van alle rechtsvervolging ter zake daarvan.

Het bewezen verklaarde levert op:

Ten aanzien van feit 1:

medeplegen van overtreding van een voorschrift, gesteld krachtens artikel 9.2.2.1 van de Wet milieubeheer, opzettelijk begaan,Ten aanzien van feit 3:

deelneming aan een organisatie die tot oogmerk heeft het plegen van misdrijven.

Ten aanzien van feit 4:

overtreding van een voorschrift, gesteld krachtens artikel 9.2.2.1 van de Wet milieubeheer, opzettelijk begaan.

Verklaart het onder feit 1, 3 en 4 bewezene strafbaar.

Verklaart verdachte, [verdachte] , daarvoor strafbaar.

Veroordeelt verdachte tot een gevangenisstraf van
15 (vijftien) maanden.

Beveelt dat de tijd die door veroordeelde voor de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in verzekering en in voorlopige hechtenis is doorgebracht, bij de tenuitvoerlegging van die straf in mindering gebracht zal worden.

Beveelt dat een gedeelte, groot
10 (tien) maanden, van deze gevangenisstraf niet zal worden ten uitvoer gelegd, tenzij later anders wordt gelast.

Stelt daarbij een proeftijd van 2 (twee) jaren vast.

De tenuitvoerlegging kan worden gelast indien veroordeelde zich voor het einde van de proeftijd aan een strafbaar feit schuldig maakt.

Veroordeelt verdachte daarnaast tot een taakstraf bestaande uit het verrichten van onbetaalde arbeid van
180 (honderdtachtig) uren, met bevel, voor het geval dat de verdachte de taakstraf niet naar behoren heeft verricht, dat vervangende hechtenis zal worden toegepast van 90 dagen.

Heft op het – geschorste – bevel tot voorlopige hechtenis.

Dit vonnis is gewezen door

mr. M. Vaandrager, voorzitter,

mrs. J.P.W. Helmonds en J.M. Jongkind, rechters,

in tegenwoordigheid van mr. F.F. van Lier, griffier,

en uitgesproken op de openbare terechtzitting van deze rechtbank van 12 juni 2018.

ECLI:NL:RBAMS:2018:4097

Criminele organisatie en vuurwerkhandel met grote hoeveelheden professioneel vuurwerk

Uitspraak

RECHTBANK AMSTERDAM

1.Het onderzoek ter terechtzitting

2.Tenlastelegging

3.Voorvragen

4.Waardering van het bewijs

5.Bewezenverklaring

6.De strafbaarheid van het feit

7.De strafbaarheid van verdachte

8.Motivering van de straffen en maatregelen

9.Beslag

10.Toepasselijke wettelijke voorschriften

11.Voorlopige hechtenis

12.Beslissing

Voetnoten