ECLI:NL:HR:2024:89

• Datum uitspraak: 30 januari 2024
• Publicatiedatum: 25 januari 2024
• Zaaknummer: 23/02496
• Instantie: Hoge Raad
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Strafrecht
• Procedures: Beschikking
• Rechters: M.J. Borgers; T. Kooijmans; F. Posthumus
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Tussenbeschikking Hoge Raad inzake ontvankelijkheid cassatieberoep en volmachtseisen in strafzaken

Op 30 januari 2024 heeft de Hoge Raad een tussenbeschikking gegeven in een cassatiezaak waarbij de ontvankelijkheid van het cassatieberoep van de klaagster aan de orde was. De klaagster, een fabrikant van chemische producten, had een beroep in cassatie ingesteld tegen een beschikking van de rechtbank Oost-Brabant van 30 mei 2023. De advocaat-generaal had geconcludeerd dat de klaagster niet-ontvankelijk verklaard moest worden vanwege een gebrekkige volmacht. De Hoge Raad heeft in zijn beoordeling gekeken naar de eisen die gesteld worden aan de volmacht van de advocaat bij het instellen van een cassatieberoep, zoals vastgelegd in artikel 450 van het Wetboek van Strafvordering. De Hoge Raad oordeelde dat de e-mail van de advocaat aan de griffie van de rechtbank niet voldeed aan de eisen, omdat deze geen expliciete verklaring bevatte dat de advocaat bepaaldelijk was gevolmachtigd tot het instellen van het beroep in cassatie en ook niet was ondertekend. Desondanks concludeerde de Hoge Raad dat de onvolkomen volmacht niet leidde tot niet-ontvankelijkheid van de klaagster, omdat de wens om cassatie in te stellen evident was. De zaak werd vervolgens verwezen naar de rolzitting voor verdere behandeling, waarbij de advocaat-generaal de gelegenheid kreeg om zich uit te laten over de cassatiemiddelen. De beslissing van de Hoge Raad benadrukt het belang van duidelijke volmachten in het strafrecht en de mogelijkheid om onvolkomenheden in de volmacht te negeren als de intentie van de klaagster duidelijk is.

Uitspraak

HOGE RAAD DER NEDERLANDEN

STRAFKAMER

Nummer 23/02496 Br

Datum 30 januari 2024

TUSSENBESCHIKKING

op het beroep in cassatie tegen een beschikking van de rechtbank Oost-Brabant van 30 mei 2023, nummer RK 23/000523, op een klaagschrift als bedoeld in artikel 5.1.11 in verbinding met artikel 552a van het Wetboek van Strafvordering, ingediend

door

[klaagster],

gevestigd te [vestigingsplaats],

hierna: de klaagster.

1. Procesverloop in cassatie

Het beroep is ingesteld door de klaagster. Namens deze hebben A.G. van der Plas, advocaat te Amsterdam, en M.W. Stoet, advocaat te ‘s–Gravenhage, bij schriftuur cassatiemiddelen voorgesteld. De schriftuur is aan deze beschikking gehecht en maakt daarvan deel uit.

De advocaat-generaal T.N.B.M. Spronken heeft geconcludeerd dat de Hoge Raad de klaagster niet-ontvankelijk zal verklaren in het ingestelde cassatieberoep.

De raadslieden van de klaagster hebben daarop schriftelijk gereageerd.

2. Beoordeling van de ontvankelijkheid van het beroep

2.1

Voor de beoordeling van de ontvankelijkheid van het beroep is het volgende van belang:

(i) tegen de beschikking van de rechtbank van 30 mei 2023 is volgens de cassatieakte op 14 juni 2023 cassatieberoep ingesteld door de in de akte genoemde administratief ambtenaar van de rechtbank, die daartoe gemachtigd was “blijkens de aan deze akte gehechte brief welke dient te worden beschouwd als een bijzondere volmacht”;

(ii) de onder (i) bedoelde brief is een e-mailbericht van de advocaat van de klaagster aan de griffie van de rechtbank. Dat e-mailbericht houdt in:

“Van: Adèle van der Plas (...)

Verzonden: dinsdag 13 juni 2023 18:10

Aan: CIB (Rechtbank Oost-Brabant)

Onderwerp: Betreft beslissingen rechtbank Oost-Brabant RK-nummers: 23/000523 ([klaagster])

(...)

Geachte mijnheer, mevrouw,

Hierbij verzoek ik u en machtig ik u namens mijn cliënten (...) [klaagster] om tegen bijgaande beslissingen van 30 mei jl. van de rechtbank Oost-Brabant met raadkamernummers 23/000523 (...) cassatieberoep in te stellen. Graag ontvang ik van de betreffende aktes kopie na het opmaken ervan.

Met dank voor de te nemen moeite,

Hoogachtend,

Adèle van der Plas

BAKKER SCHUT & VAN DER PLAS ADVOCATENKANTOOR”

2.2

Artikel 450 leden 1 en 3 van het Wetboek van Strafvordering (hierna: Sv) luidt als volgt:

“1. Het aanwenden van de rechtsmiddelen, bedoeld in artikel 449, kan ook geschieden door tussenkomst van:

a. een advocaat, indien deze verklaart daartoe door degene die het rechtsmiddel aanwendt, bepaaldelijk te zijn gevolmachtigd;

b. een vertegenwoordiger die daartoe persoonlijk, door degene die het rechtsmiddel aanwendt, bij bijzondere volmacht schriftelijk is gemachtigd.

(...)

3. Aan een schriftelijke bijzondere volmacht, verleend aan een medewerker ter griffie, tot het voor de verdachte aanwenden van het rechtsmiddel wordt slechts gevolg gegeven indien de verdachte daarbij instemt met het door deze medewerker ter griffie van het gerecht waar het rechtsmiddel wordt ingesteld voor de verdachte aanstonds in ontvangst nemen van de oproeping. De verdachte geeft een adres op voor de ontvangst van een afschrift van de dagvaarding.”

2.3.1

Een schriftelijke volmacht van een advocaat aan een griffiemedewerker om beroep in cassatie in te stellen moet de verklaring bevatten van de advocaat dat hij door de verdachte of, zoals in een geval als dit, de klager bepaaldelijk is gevolmachtigd tot het instellen van dat beroep (vgl. HR 22 december 2009, ECLI:NL:HR:2009:BJ7810 en HR 2 februari 2010, ECLI:NL:HR:2010:BK2971).

2.3.2

Een e-mailbericht kan als een schriftelijke volmacht als bedoeld in artikel 450 lid 3 Sv tot het instellen van beroep in cassatie worden aangemerkt als in het e-mailbericht zelf een volmacht is opgenomen die beantwoordt aan de onder 2.3.1 genoemde eis en die volmacht is voorzien van een ondertekening door de advocaat (vgl. HR 21 juni 2022, ECLI:NL:HR:2022:909 en HR 1 november 2022, ECLI:NL:HR:2022:1568).

2.4

Aan zowel de onder 2.3.1 als de onder 2.3.2 genoemde voorwaarde is in deze zaak niet voldaan nu de onder 2.1 weergegeven e-mail van de advocaat van de klaagster niet (zelf of in een bijlage) de verklaring van de advocaat bevat dat zij bepaaldelijk is gevolmachtigd tot het instellen van het beroep in cassatie, en die e-mail ook niet door de advocaat is ondertekend.

2.5

Uit de omstandigheid dat namens de klaagster een cassatieschriftuur is ingediend door onder anderen dezelfde advocaat die de onder 2.1 weergegeven e-mail aan de griffie van de rechtbank heeft verzonden, moet worden afgeleid dat aan deze op twee punten onvolkomen volmacht bij het instellen van het beroep in cassatie de wens van de klaagster ten grondslag heeft gelegen om (op rechtsgeldige wijze) beroep in cassatie te doen instellen. Daarom leidt die onvolkomen volmacht niet tot niet-ontvankelijkverklaring in dit beroep. (Vgl. HR 19 maart 2013, ECLI:NL:HR:2013:BZ3924, HR 26 september 2023, ECLI:NL:HR:2023:1212 en HR 17 oktober 2023, ECLI:NL:HR:2023:1463.)

2.6

De advocaat-generaal heeft zich nog niet uitgelaten over de cassatiemiddelen. De Hoge Raad is van oordeel dat de advocaat-generaal daartoe alsnog in de gelegenheid moet worden gesteld. Met het oog daarop zal de zaak naar de rolzitting worden verwezen.

3. Beslissing

De Hoge Raad:

- verwijst de zaak naar de rolzitting van 6 februari 2024;

- houdt iedere verdere beslissing aan.

Deze beschikking is gegeven door de vice-president M.J. Borgers als voorzitter, en de raadsheren T. Kooijmans en F. Posthumus, in bijzijn van de waarnemend griffier B.C. Broekhuizen-Meuter, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van
30 januari 2024 .