beschikking
___________________________________________________________________
GERECHTSHOF AMSTERDAM
ONDERNEMINGSKAMER
zaaknummer: 200.293.241/02 OK
beschikking van de Ondernemingskamer van 8 april 2024
de naamloze vennootschap naar het recht van Curaçao
NORTRA HOLDING N.V.,
gevestigd te Willemstad, Curaçao,
VERZOEKSTER,
advocaten:
mrs. C.B. Schutteen
R. van den Berg, beiden kantoorhoudende te Amsterdam,
de besloten vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid
SIMETRA INVESTMENTS B.V.,
BREEZE AMSTERDAM HOLDING,
BREEZE VASTGOED AMSTERDAM B.V.,
HOTEL BREEZE AMSTERDAM B.V.,
alle gevestigd te Amsterdam,
VERWEERSTERS,
advocaten:
mrs. S.W. Holtermanen
T.C.A. Dijkhuizen, beiden kantoorhoudende te Utrecht,
[A],
wonende te [....] ,
BELANGHEBBENDE,
advocaten:
mrs. S.W. Holtermanen
T.C.A. Dijkhuizen, beiden kantoorhoudende te Utrecht.
Hierna zullen partijen en andere (rechts)personen (ook) als volgt worden aangeduid:
- verzoekster als Nortra;
- verweerster sub 1 als Simetra;
- verweerster sub 2 als Breeze Holding;
- verweerster sub 3 als Breeze Vastgoed;
- verweerster sub 4 als Hotel Breeze;
- verweersters sub 2, 3 en 4 gezamenlijk als de Breezevennootschappen;
- verweersters gezamenlijk als het Simetra-concern;
- belanghebbende als [A] ;
- verweersters en belanghebbende gezamenlijk: Simetra c.s.
1.
Het verdere verloop van het geding
1.2 Nortra heeft bij verzoekschrift van 27 december 2023 de Ondernemingskamer samengevat verzocht:
om in het bij de eerstefasebeschikking bevolen onderzoek naar Simetra naast of in plaats van mr. Endedijk een of meer onderzoekers te benoemen, waaronder tenminste een waarderingsdeskundige;
het lopende onderzoek uit te breiden met een onderzoek naar de huidige waarde van het Simetra-concern en naar de ontwikkelingen die een negatieve impact hebben gehad op de waardeontwikkeling sinds het aantreden van [A] als enig bestuurder in juli 2019, mede in vergelijking tot de waardeontwikkeling die van deze hotelonderneming bij goed en correct management verwacht had mogen worden, gelet op de waardeontwikkeling die vergelijkbare hotels sindsdien hebben doorgemaakt;
te gelasten dat (ook als deel van het waardeonderzoek) het onderzoek zich in ieder geval uitstrekt over (a) de transacties rond de
Guaranteeen de
Advance Cost Agreementin 2022, (b) andere transacties tussen [A] en/of aan hem gelieerde partijen zoals zijn zwager [B] enerzijds en het Simetra-concern anderzijds, (c) andere transacties die een overtreding of omzeiling van de sanctiewetgeving inhouden;
een tijdslimiet aan het onderzoek te stellen en de onderzoeker(s) te gelasten een tijdschema vast te stellen en de partijen van de voortgang op de hoogte te houden;
als onmiddellijke voorziening een of meer bestuurders en/of commissarissen aan te stellen bij alle vennootschappen van het Simetra-concern, met volledige beslis- en vertegenwoordigingsbevoegdheid en hen op te dragen om, als bijzondere taak, te bewerkstelligen dat:
a. de uittreding van Nortra uit Simetra zonder verdere vertraging zal geschieden,
en, zolang Nortra nog aandeelhouder is, dat:
b. Nortra op correcte wijze wordt behandeld en tijdig wordt voorzien van alle informatie die invloed kan hebben op haar uittreding,
c. in het Simetra-concern geen beslissingen worden genomen en geen feitelijke gedragingen plaatsvinden die een negatieve invloed hebben op haar economische waarde,
d. Simetra onverwijld de algemene vergadering inlicht indien de bestuurder of commissaris constateert dat er iets is voorgevallen in strijd met het onder c. bedoelde en de bestuurder of commissaris dit niet meer zelf kan rechtzetten,
6. of een andere voorziening te treffen die de Ondernemingskamer juist acht,
kosten rechtens.
1.3 Simetra c.s. hebben bij verweerschrift van 25 januari 2024 de Ondernemingskamer verzocht Nortra niet-ontvankelijk te verklaren in haar verzoek, althans dit af te wijzen, met veroordeling van Nortra in de kosten.
1.4 Het verzoek is behandeld op de zitting van de Ondernemingskamer van 15 februari 2024. De advocaten hebben toen de standpunten van de verschillende partijen toegelicht aan de hand van overgelegde aantekeningen. Partijen en hun advocaten hebben vragen van de Ondernemingskamer beantwoord en inlichtingen verstrekt.
1.5 Ter zitting is in overleg met partijen besloten dat Simetra c.s. bij akte bewijs van betalingen door [A] en [B] in het geding brengt. Bij akte van 28 februari 2024 hebben Simetra c.s. de producties 53 tot en met 58 in het geding gebracht. Nortra heeft daarop gereageerd bij akte van 7 maart 2024.
2 Inleiding en feiten
2.1Deze zaak gaat over een conflict tussen Nortra en [A] , die samen de aandeelhouders van Simetra zijn. Op verzoek van Nortra heeft de Ondernemingskamer in haar eerstefasebeschikking een onderzoek gelast naar het beleid en de gang van zaken van Simetra rond twee aandelenuitgiftes in 2020. Als gevolg van die emissies is het aanvankelijke 10%-belang van Nortra in Simetra verwaterd tot 0,0001%. Bij beschikking van 26 oktober 2021 heeft de Ondernemingskamer mr. G.C. Endedijk aangewezen als onderzoeker. Mr. Endedijk heeft een deskundige gevraagd de uitgifteprijs van de aandelen in 2020 te onderzoeken.
In de uittredingsprocedure die Nortra intussen tegen Simetra en [A] aanhangig had gemaakt, heeft de rechtbank bij tussenvonnis van 18 januari 2023 (ECLI:NL:RBAMS:2023:1372) geoordeeld dat de vordering tot uittreding toewijsbaar is. Naar het oordeel van de rechtbank is er mogelijk grond voor een billijke verhoging van de aandelenprijs vanwege de gang van zaken rond de emissiebesluiten. De rechtbank heeft in afwachting van het verschijnen van het onderzoek van mr. Endedijk naar de emissiebesluiten iedere verdere beslissing aangehouden. De door mr. Endedijk ingeschakelde deskundige heeft in een rapport van 27 juni 2023 gesteld de emissieprijs van € 1 in 2020 gerechtvaardigd te achten. Het onderzoek van mr. Endedijk bevindt zich nu in de afrondende fase. Nortra verzoekt thans de Ondernemingskamer aanvullende onmiddellijke voorzieningen te treffen. 2.2Simetra is in 2015 opgericht voor de bouw en ontwikkeling van een hotel in Amsterdam alsmede de exploitatie daarvan. Daartoe zijn in 2016 de drie Breezevennootschappen opgericht, waarvan Simetra (indirect) enig aandeelhouder is. Breeze Holding is enig aandeelhouder van Breeze Vastgoed en Hotel Breeze. [A] en Nortra – waarvan [C] (hierna: [C] ) indirect enig aandeelhouder is – zijn de enige aandeelhouders van Simetra. Bij de oprichting hielden [A] en Nortra respectievelijk 90% en 10% van de aandelen in Simetra. Aanvankelijk werden de vennootschappen in het Simetra-concern bestuurd door Aeon Plaza Hotels Management B.V. (hierna: Aeon Management), een vennootschap waarvan Nortra enig aandeelhouder is. Op 1 juni 2019 is het hotel geopend. In datzelfde jaar ontstond tussen [A] en [C] onenigheid, waarna Aeon Management in augustus 2019 is ontslagen als bestuurder van Simetra en de Breezevennootschappen. [A] is vervolgens benoemd als bestuurder.
2.3Tijdens de buitengewone aandeelhoudersvergadering van Simetra op 7 april 2020 is besloten, vanwege Simetra’s financiële verplichtingen en ter verbetering van haar financiële positie, het bestuur te machtigen (aan te wijzen) om maximaal 15.000.000 nieuwe aandelen uit te geven tegen een nominale waarde van €1 per aandeel. Het bestuur van Simetra, heeft in mei 2020 besloten tot de uitgifte van 999.000 aandelen. Nortra heeft de rechtsgeldigheid van het machtigings- en uitgiftebesluit betwist en heeft niet geparticipeerd in de emissie. Bij notariële akte van 26 mei 2020 heeft Simetra 899.100 aandelen van € 1 tegen nominale waarde uitgegeven aan [A] .
2.4Op de aandeelhoudersvergadering van 21 oktober 2020 is het bestuur wederom een machtiging verstrekt tot uitgifte van 15.000.000 nieuwe aandelen en is besloten tot uitgifte van 2,5 miljoen nieuwe aandelen tegen de nominale waarde van € 1 per aandeel. Nortra heeft opnieuw de rechtsgeldigheid van de besluitvorming betwist en geen gebruik gemaakt van haar voorkeursrecht. Op 29 januari 2021 heeft Simetra 2.250.000 aandelen aan [A] uitgegeven.
2.5Als gevolg van de emissies is het belang van [A] gestegen van 90% naar 99,9999% en is het belang van Nortra verwaterd van 10% tot 0,0001%.
2.6Bij dagvaarding van 18 februari 2021 heeft Nortra bij de rechtbank Amsterdam een uittredingsprocedure ex artikel 2:343 BW aanhangig gemaakt tegen Simetra en [A] .
2.7De Ondernemingskamer heeft in de eerstefasebeschikking een onderzoek gelast naar het beleid en de gang van zaken van Simetra over de periode vanaf 1 maart 2020 tot 1 november 2020. Kort gezegd dienen onderzocht te worden de machtigingen (aanwijzingen) van het bestuur als het orgaan dat is bevoegd te besluiten tot uitgifte van 15.000.000 nieuwe aandelen (in het licht van de geringere de kapitaalbehoefte van Simetra indie periodes) alsmede de voorbereiding en de uitvoering van de hiervoor onder 2.3 en 2.4 genoemde emissiebesluiten. Daarbij dienen ook onderzocht te worden de bepaling van de waarde per aandeel en de informatievoorziening daaromtrent aan Nortra. Mr. Endedijk is op 26 oktober 2021 aangewezen als onderzoeker.
2.8In een contract, dat als datum 20 januari 2022 vermeldt, is vastgelegd dat zowel [A] als [B] met Breeze Holding en Simetra een zogenoemde
Agency and Cost Recharge Services Agreementhebben gesloten (ook wel aangeduid als
Advance Cost Agreement), uit hoofde waarvan zij ieder aan Simetra een bedrag van € 1,75 miljoen ter beschikking stellen. De overeenkomsten hebben een looptijd tot 31 december 2024. De gelden worden ter beschikking gesteld ter dekking van mogelijke verplichtingen van Simetra uit hoofde van een procedure met Aeon en de geschillen tussen [A] en Nortra, alsmede ter financiering van lopende kosten van het hotel.
Op 22 september 2022 hebben [A] en [B] ieder nogmaals een vergelijkbare overeenkomst met Breeze Holding en Simetra gesloten op grond waarvan zij een bedrag van € 3,4 miljoen, respectievelijk 2,6 miljoen, aan Breeze Holding/Simetra hebben verstrekt. Deze overeenkomsten hebben eveneens een looptijd tot 31 december 2024.
2.9In een contract, gedateerd 23 februari 2022, is vastgelegd dat [A] twee
Preliminary Share Purchase Agreementsmet Breeze Holding heeft gesloten. Op grond daarvan heeft Breeze Holding aan [A] een optierecht verleend tot het verkrijgen van in totaal 196 aandelen in Breeze Vastgoed tegen een koopprijs van in totaal € 4.708.300. [A] heeft zich verplicht de koopprijs bij voorbaat aan Breeze Holding te betalen. In het geval [A] afziet van uitoefening van de optie, zullen partijen in overleg treden over de terugbetaling. Bij addendum van 15 mei 2022 hebben partijen onder meer de looptijd van deze overeenkomst beperkt tot twaalf maanden na het sluiten van de oorspronkelijke overeenkomst.
[B] heeft volgens contracten van 23 februari en 15 mei 2022 overeenkomstige overeenkomsten gesloten met betrekking tot 95 aandelen Breeze Vastgoed voor een prijs van € 2.282.375.
2.1Op 24 februari 2022 is Rusland Oekraïne opnieuw binnengevallen.
2.11Tussen 25 februari 2022 en 17 maart 2023 hebben [A] en [B] vanaf Russische bankrekeningen in totaal ruim € 16,5 miljoen overgemaakt naar de bankrekening van Breeze Holding bij ING, waarvan bijna € 6 miljoen tussen 25 en 28 februari 2022.
2.12De betalingen die [A] en [B] op grond van de onder 2.8 en 2.9 bedoelde overeenkomsten aan Simetra en/of haar dochtervennootschappen hebben gedaan zijn in de geconsolideerde jaarrekening 2022 van Simetra verantwoord onder de
Current Liabilities (Accruals and deferred income) onder de posten
Guarantee receiveden
Advance Cost Agreement. In de jaarrekening worden deze posten als volgt toegelicht:
Guarantee received
Breeze Amsterdam Holding B.V. holds all shares in the capital of Breeze Amsterdam Vastgoed B.V.
Breeze Amsterdam Holding B.V. has agreed with Mr. [A] that he has the right to purchase 196 shares in the capital of the associate for a provisional price of € 24,025 per share. If Mr. [A] decides to exercise his right, the price per share will be definitively determined by appraisal by an expert. Breeze Amsterdam Holding B.V. has also agreed with Mr. [B] that he has the right to purchase 95 shares in the share capital of the investee on equal terms with Mr. [A] .
As a guarantee for Breeze Amsterdam Holding B.V. Mr. [A] and Mr. [B] paid a total amount of € 6,991,275 to this company. No interest is due on this amount.
Advance Cost Agreement
Mr. [A] and Mr. [B] are respectively shareholder and financier of the group where Simetra Investments B.V. is at its head and of which Breeze Amsterdam Holding is a part. The financing provided by the two gentlemen is subordinated to the bank and to other creditors. The Group has to deal with claims and lawsuits that threaten its continuity. In order to protect their interests, Mr. [A] and Mr. [B] have entered into an agreement with the group. The purpose of the agreement is to enable the group to adequately address the defense against the lawsuits. Within the framework of this agreement, Mr. [A] and Mr. [B] paid an amount of € 8,298,084 as an advance for the costs to be incurred. No interest is due on this amount.
2.13Op 17 juni 2022 is op de op dat moment uitstaande lening van Simetra bij ING circa € 3,8 miljoen afgelost.
2.14Bij vonnis van 5 oktober 2022 heeft de rechtbank Amsterdam in een procedure tussen enerzijds Simetra, Breeze Vastgoed en Hotel Breeze en anderzijds Aeon en aan haar gelieerde vennootschappen, Simetra en Breeze Vastgoed veroordeeld tot betaling van een bedrag in hoofdsom van in totaal bijna € 2,9 miljoen, te vermeerderen met rente en kosten (ECLI:NL:RBAMS:2022:5714). Aan die veroordeling is voldaan. 2.15In een algemene vergadering op 23 november 2022 is Simetra's jaarrekening 2021 vastgesteld. [A] stemde voor en Nortra stemde tegen.
2.16Bij tussenvonnis van 18 januari 2023 heeft de rechtbank Amsterdam in de uittredingsprocedure geoordeeld dat Nortra's vordering tot uittreding toewijsbaar is. In deze procedure heeft Nortra gevorderd dat de rechtbank bij het bepalen van de prijs van de over te dragen aandelen op de voet van artikel 2:343 lid 4 BW een billijke verhoging toepast. Nortra legt daaraan voor zover thans van belang ten grondslag dat beide aandelenemissies hebben geleid tot onrechtmatige verwatering van haar belang. Naar het oordeel van de rechtbank is er mogelijk grond voor een billijke verhoging van de aandelenprijs vanwege de gang van zaken rond de emissiebesluiten. Om redenen van doelmatigheid heeft de rechtbank geoordeeld dat het door de Ondernemingskamer gelaste onderzoek van mr. Endedijk naar de emissiebesluiten moet worden afgewacht.
2.17Begin 2023 heeft mr. Endedijk Wingman Business Valuation B.V. (hierna: Wingman) gevraagd op basis van het procesdossier een rapport uit te brengen over de vraag of de emissieprijs van € 1 gerechtvaardigd was.
2.18In een algemene vergadering op 31 mei 2023 is Simetra's jaarrekening 2022 vastgesteld. [A] stemde voor en Nortra stemde tegen.
2.19Op 27 juli 2023 heeft mr. Endedijk het concept-onderzoeksrapport van Wingman aan partijen toegestuurd.
2.2In augustus 2023 hebben [A] en [B] de positie van ING als schuldeiser van Simetra c.s. overgenomen. Op dat moment was er sprake van een resterende bankschuld van circa 4 miljoen euro. Die schuld is op 21 augustus 2023 door [A] en [B] aan ING voldaan, waarna zij in de plaats zijn getreden van ING. Sinds 14 november 2023 is Simetra niet meer in bijzonder beheer bij ING.
2.21Bij e-mail van 20 oktober 2023 en van 17 november 2023 heeft Nortra aan de advocaat van Simetra c.s. aanvullende bezwaren geuit tegen de gang van zaken bij Simetra.
2.22Mr. Endedijk heeft op 8 januari 2024 zijn onderzoeksverslag in concept aan partijen toegestuurd, met het verzoek om daarop voor 8 februari 2024 te reageren.
2.23Tussen 5 en 8 februari 2024 heeft Breeze Holding een bedrag van in totaal bijna € 6 miljoen overgeboekt op een door [A] aangehouden bankrekening in Dubai.