ECLI:NL:RBOVE:2015:2831

• Datum uitspraak: 17 juni 2015
• Publicatiedatum: 12 juni 2015
• Zaaknummer: C-08-152563 - HA ZA 14-110
• Instantie: Rechtbank Overijssel
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht
• Procedures: Eerste aanleg - meervoudig
• Rechters: M.H.S. Lebens-de Mug; J. van der Hulst; F.E.J. Goffin
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Vordering van ABN AMRO Bank N.V. tegen [A] inzake kredietovereenkomst en hoofdelijkheid

In deze zaak vordert ABN AMRO Bank N.V. betaling van een bedrag van € 2.459.859,60 van [A] op basis van een kredietovereenkomst waarbij [A] zich hoofdelijk heeft verbonden. De Bank heeft in 2006 verschillende kredietovereenkomsten gesloten met [D], [B] en [C], waarbij [A] als persoonlijke holding van [D] ook aansprakelijk werd gesteld. De Bank heeft de kredietovereenkomsten opgezegd omdat de kredietnemers niet aan hun verplichtingen voldeden. [A] heeft verweer gevoerd en stelt dat de Bank tekort is geschoten in haar zorgplicht en dat de kredietovereenkomsten tot stand zijn gekomen onder invloed van dwaling. De rechtbank oordeelt dat de Bank niet tekort is geschoten in haar zorgplicht en dat [A] voldoende op de hoogte was van de risico's die zij nam door zich hoofdelijk te verbinden. De rechtbank wijst de vorderingen van [A] in reconventie af en bevestigt de vordering van de Bank in conventie, waarbij de zaak wordt aangehouden voor verdere behandeling van de specificatie van de vordering.

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK OVERIJSSEL

Team kanton en handelsrecht

Zittingsplaats Zwolle

zaaknummer / rolnummer: C/08/152563 / HA ZA 14-110

Vonnis van 17 juni 2015

in de zaak van

naamloze vennootschap

ABN AMRO BANK N.V. ,

gevestigd te Amsterdam,

eiseres in conventie,

verweerster in reconventie,

advocaat mr. J. Meuleman,

tegen

de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

[A] ,

gevestigd te [plaats 1] ,

gedaagde in conventie,

eiseres in reconventie,

advocaat mr. P.P.R. Hoekstra.

Partijen zullen hierna de Bank en [A] genoemd worden.

1. De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

• de dagvaarding
• de conclusie van antwoord in conventie en van eis in reconventie
• de conclusie van repliek in conventie en van antwoord in reconventie tevens akte houdende vermeerdering en vermindering van eis
• de conclusie van dupliek in conventie en van repliek in reconventie
• de conclusie van dupliek in reconventie
• de akte houdende vermindering van eis
• de antwoordakte.

1.2.

Ten slotte is vonnis bepaald.

2. De feiten

2.1.

[A] is een persoonlijke holding van de heer [D] (verder: [D] ). [D] is een gepensioneerd bouwkundig opzichter bij de vastgoedmaatschappij van Nationale Nederlanden en heeft in de loop der tijd een vastgoedportefeuille opgebouwd.

[B] en [C] (verder [B en C] .) exploiteerden in 2005 camping Boslust te [plaats 5] . [D] en [B en C] bankieren in 2005 bij Rabobank. [D] en [B en C] zijn familie van elkaar.

2.2.

Naast de door [B en C] geëxploiteerde camping Boslust lag camping De Belten. [B en C] en [D] hadden het plan opgevat om camping De Belten te kopen en samen te voegen met camping Boslust. Het (door de accountant van [B en C] bedachte) plan was dat daartoe vennootschappen zouden worden opgericht. [B] en zijn echtgenote zouden een persoonlijke holding, Leba Beheer genaamd, oprichten. [C] en zijn echtgenote zouden een persoonlijke holding, Ermar Beheer B.V. genaamd, oprichten en [D] zou een persoonlijke holding, [A] genaamd, oprichten. Verder zouden de vennootschappen Jungle Vastgoed B.V. (met als bestuurders en elk voor 33,33% aandeelhouders voornoemde persoonlijke vennootschappen), Camping Boslust (aandeelhouder en bestuurder Ermar Beheer B.V.), Jungle Avonturen Camping (met als 100% aandeelhouder en bestuurder Jungle Vastgoed B.V) en Zaal Boslust B.V. (met als 100% aandeelhouder en bestuurder Leba Beheer B.V.) worden opgericht en zouden Camping Boslust B.V., Zaal Boslust B.V. en Jungle Avonturen Camping B.V. een vennootschap onder firma aangaan. Overeengekomen werd dat [A] jaarlijks

€ 40.000,00 aan managementfee zou ontvangen.

2.3.

De Bank werd gevraagd krediet te verstrekken voor de aankoop van camping De Belten en voor de financiering van de bedrijfsuitoefening. De Bank was daartoe bereid.

Vervolgens werden de vennootschappen opgericht en werden de navolgende kredietovereenkomsten gesloten.

2.4.

Bij kredietovereenkomst d.d. 29 maart 2006 heeft de Bank een krediet in rekening-courant van € 500.000,00 verstrekt aan [D] . In de tekst van de kredietovereenkomst is onder ‘Zekerheden en verklaringen’, voor zover thans van belang, het navolgende opgenomen:

-
Krediethypotheek ad EUR 500.000,= in hoofdsom, te vermeerderen met 40% voor rente en kosten, op elk van de onroerende zaken te [plaats 1] aan [adres 1] , te [plaats 2] aan [adres 2] , te [plaats 3] aan [adres 3] en te [plaats 4] aan [adres 4] , één en ander nader te omschrijven in de hypotheekakte.

2.5.

Bij kredietovereenkomst d.d. 29 maart 2006 heeft de Bank een 10-jarige Euribor lening van € 500.000,00 en een 25-jarige Euribor lening van € 225.000,00 verstrekt aan de kredietnemers de heren [B en C] en [D] .

In de tekst van de kredietovereenkomst is onder ‘Zekerheden en verklaringen’ het navolgende opgenomen:

-
Krediethypotheek ad EUR 825.000,= in hoofdsom, te vermeerderen met 40% voor rente en kosten, op elk van de onroerende zaken te [plaats 5] aan [adres 5] en [adres 6] , te [plaats 1] aan [adres 1] , te [plaats 2] aan [adres 2] , te [plaats 3] aan [adres 3] en te [plaats 4] aan [adres 4] , één en ander nader te omschrijven in de hypotheekakte.

De onroerende zaak te [plaats 5] aan [adres 5] mag niet anders belast zijn dan met een hypotheek eerste in rang, groot € 207.500,= ten behoeve van ABN AMRO.

De onroerende zaak te [plaats 5] aan [adres 6] mag niet anders belast zijn dan met een hypotheek eerste in rang, groot EUR 75.000,= ten behoeve van ABN AMRO,

De onroerende zaken te [plaats 1] aan [adres 1] , te [plaats 2] aan [adres 2] , te [plaats 3] aan [adres 3] en te [plaats 4] aan [adres 4] , mogen niet anders belast zijn dan met een hypotheek eerste in rang, groot EUR 500.000,= ten behoeve van ABN AMRO.

(…).

Op de kredietovereenkomst zijn de Algemene Bepalingen voor Kredietverlening door de Bank van toepassing verklaard op grond waarvan in het geval het krediet aan meerdere kredietnemers is verstrekt, alle kredietnemers hoofdelijk verbonden zijn jegens de bank.

2.6.

Bij kredietovereenkomst d.d. 29 maart 2006 heeft de Bank een krediet in rekening-courant van € 100.000,00, een 10-jarige Euribor lening van € 1.000.000,00, een 10-jarige Euribor lening van € 1.250.000,00 en een 15-jarige Euribor lening van € 1.425.000,00 verstrekt aan de kredietnemers Camping Boslust B.V., Jungle Vastgoed B.V., Zaal Boslust B.V. en Jungle Avonturen Camping B.V. (verder Jungle Vastgoed c.s.). [A] heeft zich hoofdelijk verbonden voor de terugbetaling van dit krediet.

2.7.

Begin 2008 heeft [D] één van zijn tot zijn privévermogen behorende onroerende zaken aan een derde verkocht. Het betreft de onroerende zaak aan de Prins Hendrikkade te [plaats 3] . Bij brief van 25 april 2008 schrijft de Bank hierover aan Jungle Vastgoed c.s. en/of [D] en/of [B en C] het navolgende:

“Onder verwijzing naar de gevoerde bespreking van 28 maart jl. alsmede naar het gevoerde telefonisch onderhoud van 25 april 2008 leggen wij de gemaakte afspraken vast.

De heer [D] heeft het vastgoed aan de Prins Hendrikkade te [plaats 3] verkocht voor EUR 222.456,25 (na aftrek van kosten). Dit vastgoed is als volgt hypothecair verbonden in een drietal kredietregelingen bij ABN AMRO Bank N.V.:

Eerste hypotheek ad EUR 500.000,= ten name van de heer [D] privé. Dit betreft een parapluhypotheek gevestigd op meerdere panden;

Tweede hypotheek ad EUR 825.000,= ten name van de heer [D] en/of [C] en/of de heer [B] . Dit betreft eveneens een parapluhypotheek gevestigd op meerdere panden;

Derde hypotheek ad EUR 4.275.000,= ten name van Jungle Vastgoed B.V. cs. Ook dit betreft een parapluhypotheek op meerder panden/campingterreinen.

Onderwerp van de bespreking van 28 maart jl was onder andere de aanwending van de opbrengst van de verkoop van vorenstaand vastgoed. De heer [D] heeft zich bereid verklaard de opbrengst te willen inzetten ter reductie van de bancaire schuldpositie van Jungle Vastgoed B.V. cs. Wij begrepen dat een en ander door middel van een leningovereenkomst tussen Jungle Vastgoed B.V. cs en de heer [D] zal worden vastgelegd. Graag ontvangen wij deze ter inzage, de inhoud dient ons te conveniëren. In verband hiermee is het noodzakelijk dat ABN AMRO Bank N.V. (gedeeltelijk) royement verleend op de drie vorenstaande hypothecaire inschrijvingen. Wij zijn hiertoe bereid indien de opbrengst van het vastgoed wordt aangewend te reductie van de schuldpositie van Jungle Vastgoed B.V. c.s. Wij hebben de verkoopopbrengst inmiddels geïnd op onze tussen rekening. Conform uw verzoek zullen wij de navolgende aflossingen boeken:

EUR 40.000,= op leningnummer 44.89.42.844 ten name van Jungle Vastgoed B.V.

EUR 50.000,= op leningnummer 44.89.43.786 ten name van Jungle Vastgoed B.V.

EUR 60.000,= op leningnummer 44.89.45.649 ten name van Jungle Vastgoed B.V.

Het restant zal worden overgeboekt op rekeningnummer 61.03.18.772. Met ingang van heden zal de limiet in rekening courant EUR 75.000,= bedragen.

De overige zekerheden, voorwaarden en bepalingen, waaronder ons recht tot dagelijks opzegbaarheid blijven ongewijzigd gehandhaafd.

Wij vertrouwen er op u hiermede voldoende te hebben geïnformeerd.”

2.8.

Begin 2009 zijn [D] en [B en C] gebrouilleerd geraakt.

2.9.

Omdat kredietnemers niet langer aan hun verplichtingen uit hoofde van de kredietovereenkomst voldeden, heeft de bank het sub 2.6 omschreven krediet op 2 oktober 2013, schriftelijk bevestigd bij brief van 10 oktober 2013, opgezegd en kredietnemers gesommeerd het door hen verschuldigde uiterlijk 24 oktober 2013 aan de Bank te voldoen. Omdat kredietnemers niet aan deze sommatie hebben voldaan heeft de Bank [A] op 5 februari 2014 onder haar hoofdelijkheid aangesproken en gesommeerd uiterlijk 7 februari 2014 het door kredietnemers verschuldigde aan de Bank te voldoen. Hieraan heeft [A] niet voldaan.

2.10.

Jungle Avonturen Camping B.V. , Camping Boslust B.V. en Zaal Boslust B.V. hebben de Bank op 5 december 2013 een notariële volmacht verstrekt om de onroerende zaken aan de [adres 7] en [adres 8] te [plaats 5] ondershands te doen verkopen. Deze onderhandse verkoop is in februari 2014 gerealiseerd tegen een verkoopprijs van

€ 1.650.000,00 (aan Heemservaart B.V. gevestigd te Hardenberg). Eerder had de Bank op basis van deze volmacht de onroerende zaken verkocht aan een andere koper voor een bedrag van € 1.750.000,00. Deze koper haakte evenwel af.

2.11.

In verband met de verkoop van de door [D] en [B en C] gedreven onderneming heeft de Bank de aan [B en C] en [D] verstrekte leningen (zie 2.5) en het aan [A] verstrekte krediet (zie 2.4) bij brieven d.d. 24 december 2013 opgezegd en hen gesommeerd onverwijld aan hun betalingsverplichtingen jegens de bank te voldoen. Hieraan hebben [D] en [B en C] geen gevolg gegeven.

2.12.

De Bank heeft op 13 februari 2014 derdenbeslagen ten laste van [A] (en op 8 januari 2014 ten laste van [D] ) doen leggen.

2.13.

[D] en [A] hebben op 2 februari 2010 tot een bedrag van

€ 500.000,= conservatoir beslag doen leggen op de onroerende zaken van Jungle Avonturen Camping B.V., Camping Boslust B.V. en Zaal Boslust B.V.. Bij vonnis in kort geding d.d. 21 februari 2014 is - met het oog op de onderhandse verkoop (zie 2.10) - dit beslag op vordering van de Bank opgeheven onder de voorwaarde dat van de verkoopopbrengst een bedrag van € 500.000,= onder de passerende notaris wordt gedeponeerd in een ten behoeve van partijen aangehouden depot totdat door een gerechtelijke instantie bij een uitvoerbaar bij voorraad gegeven beslissing of in een minnelijke regeling door partijen zelf is beslist omtrent de uitkering van het depot.

2.14.

In een bij deze rechtbank aanhangige procedure tussen de Bank en [D] (met rolnummer/zaaknummer 151653 HA ZA 14-59) vordert de Bank van [D] onder meer een bedrag van € 1.254.838,87. In die procedure voert [D] (grotendeels) hetzelfde verweer als [A] in de onderhavige procedure en heeft hij reconventionele vorderingen ingesteld die dezelfde zijn als in de onderhavig procedure. De inhoud van de conclusies van partijen zijn in beide procedures gelijk.

3. Het geschil

in conventie

3.1.

De Bank vordert na vermeerdering en vermindering van eis

• veroordeling van [A] tot betaling van € 2.459.859,60, te vermeerderen met de contractuele rente, gelijk aan de eenmaands Euribor-rente, vermeerderd met een opslag van 1,25% vanaf 7 februari 2014;
• [A] te gebieden Mr. M.R.H. Krans van het kantoor Van der Stap notarissen te Rotterdam, althans Van der Stap notarissen te Rotterdam, binnen achtenveertig uur na betekening van het in deze te wijzen vonnis de onherroepelijke instructie te geven dat het onder die notaris berustende depot van € 500.000,00, te vermeerderen met de daarover gekweekte rente, aan de Bank kan worden uitbetaald, met de bepaling dat, indien [D] zulks nalaat, het in deze te wijzen vonnis op de voet van het in artikel 3:300 BW bepaalde in de plaats treedt van de instructie van [D] ;
• [A] te veroordelen in de kosten van deze procedure, de kosten van het beslag daaronder begrepen.

3.2.

[A] voert verweer.

3.3.

Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

in reconventie

3.4.

[A] vordert na wijziging van eis om bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad:

voor recht te verklaren dat de Bank (ernstig) tekort is geschoten in haar zorgplicht en daarmee is tekortgeschoten in de nakoming van haar verbintenissen c.q. onrechtmatig heeft gehandeld jegens [A] en gehouden is de schade die daardoor is veroorzaakt te vergoeden;

de tussen de Bank en [A] gesloten kredietovereenkomst(en) te vernietigen, nu zij tot stand zijn gekomen onder invloed van dwaling en bij een juiste voorstelling van zaken niet zouden zijn gesloten en te bepalen dat de Bank verplicht is om mee te werken om alle (rechts)gevolgen van de kredietovereenkomst(en) ongedaan te maken, waaronder in elk geval het doorhalen van de hypotheekrechten op elk van de onroerende zaken te [plaats 5] aan [adres 5] en [adres 6] , te [plaats 1] aan [adres 1] , te [plaats 2] aan [adres 2] , te [plaats 3] aan [adres 3] en te [plaats 4] aan [adres 4] , op straffe van verbeurte van een dwangsom van € 5.000,00 per dag voor iedere dag dat de Bank in gebreke is met de nakoming hiervan, met een maximum van € 5.000.000,00;

de Bank te veroordelen tot betaling aan [A] van de schade die [A] ten gevolge van het tekortschieten van de Bank, c.q. ten gevolge van de door haar gepleegde onrechtmatige daad heeft geleden, nader op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet;

Voor recht te verklaren op welk deel van de verkoopopbrengst van de onroerende zaken van de Jungle Avonturencamping van € 1.650.000,00 [A] zich mag verhalen boven de bank en te bepalen dat het betreffende bedrag aan [A] - ieder voor zich - uit het depot mag worden uitgekeerd en - voor zover dat bedrag niet toereikend zal zijn - de Bank wordt veroordeeld om het meerdere aan [A] te betalen, te vermeerderen met de wettelijke handelsrente vanaf het moment dat het bedrag aan [A] verschuldigd was tot aan de dag der algehele voldoening;

de Bank te veroordelen in de kosten van deze procedure.

3.5.

De Bank voert verweer.

3.6.

Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4. De beoordeling

in conventie en in reconventie

4.1.

De Bank grondt haar vordering op de kredietovereenkomsten sub 2.6.

[A] Beheer verweert zich als volgt. De verweren b, c en d liggen tevens aan de vorderingen in reconventie ten grondslag.

De Bank heeft niet aan haar substantiërings- en bewijsaandrachtplicht voldaan;

[D] heeft bij het aangaan van de kredietovereenkomsten gedwaald en (subsidiair) de Bank heeft de op haar rustende zorgplicht bij het aangaan van de kredietovereenkomsten geschonden. De Bank heeft een kredietconstructie bedacht die geen recht doet aan de rol die [A] zou gaan spelen. [D] is ter zake de aankoop van camping De Belten namelijk slechts benaderd als borg en de Bank heeft geen constructie bedacht waarbij [A] slechts tot maximaal € 725.000,00 zou kunnen worden aangesproken. De Bank heeft [A] voorgehouden dat hij slechts tot maximaal € 725.000,00 zou kunnen worden aangesproken.

De Bank heeft de op haar rustende zorgplicht gedurende de kredietovereenkomsten geschonden. Zo heeft de Bank ten onrechte de opbrengst ad € 225.000,00 van de verkoop van het registergoed aan de Prins Hendrikkade te [plaats 3] in mindering gebracht op de schuld van Jungle Vastgoed c.s. aan de Bank, in plaats van op de schuld van [D] aan de bank.

De Bank heeft de op haar rustende zorgplicht bij de beëindiging van de kredietovereenkomsten geschonden. De Bank heeft te lang met een te hoge vraagprijs van de sub 2.10 genoemde registergoederen ingestemd. Anderzijds verwijt [A] de Bank dat deze heeft ingestemd met een verkoopprijs van € 1.650.000,00 op het dieptepunt van de markt. Indien de Bank nog iets langer had gewacht dan had een hogere prijs kunnen worden gerealiseerd. Verder verwijt [A] de Bank dat deze niet open heeft gestaan voor alternatieven. Zo kent [A] een ervaren ondernemer die bereid zou zijn geweest de exploitatie van de campings met een schuldenlast van € 2.000.000,00 tot

€ 2.500.000 voort te zetten. Verder kan de bank nog een deel van haar vordering verhalen op de zekerheden van [B en C]

4.2.

De rechtbank kan [A] niet volgen in haar verweer dat de Bank niet aan haar substantiërings- en bewijsaandrachtplicht heeft voldaan. De Bank grondt haar vorderingen in de dagvaarding op de kredietovereenkomsten zoals omschreven in 2.4 en 2.5. Zij heeft bij dagvaarding een kopie van de kredietovereenkomsten in het geding gebracht. Zoals ook uit de conclusie van antwoord blijkt was het voor [A] duidelijk waartegen zij zich moest verweren. Uit niets blijkt dat de Bank op de hoogte was van de door [A] (thans) aangevoerde juridische verweren, zodat het verwijt dat de Bank deze verweren ten onrechte niet in de dagvaarding heeft opgenomen evenmin doel treft.

4.3.

Ten aanzien van het verweer sub b stelt [A] dat er geenszins sprake van was dat zelf zelf krediet wenste om een onderneming te exploiteren. [B en C] waren degenen die al een campingbedrijf hadden en dat wilden uitbreiden door het naastgelegen campingbedrijf erbij te kopen. Volgens [A] heeft de Bank een kredietconstructie bedacht die op geen enkele wijze recht doet aan de rol die [D] zou gaan spelen. De Bank heeft namelijk geen constructie bedacht waarbij [A] alleen aangesproken zou kunnen worden in de situatie dat [B en C] zouden tekortschieten en dan ook voor een specifiek deel van de verplichtingen die [B en C] zouden aangaan (het deel dat [B en C] niet zelf zouden kunnen financieren), maar de Bank heeft een constructie bedacht waarbij [A] tezamen met [B en C] hoofdelijk voor het geheel aansprakelijk zou zijn, voor bedragen die [A] helemaal niet kan betalen. De waarde van zijn onroerende zaken bedraagt immers “slechts” 1.6 miljoen. Dat [A] door de Bank hoofdelijk aansprakelijk is gemaakt voor alle schulden van de Jungle Vastgoed c.s. is [A] overigens pas duidelijk geworden toen het met de onderneming niet goed bleek te gaan en de Bank begon te spreken over het uitwinnen van haar zekerheden. [A] bleek toen hoofdelijk aansprakelijk te zijn voor alle verplichtingen van de Jungle Vastgoed c.s. en [D] bleek hoofdelijk aansprakelijk te zijn voor de € 725.000,00 waarvoor hij zich borg zou stellen. [A] wist niet beter dan dat zij voor € 725.000,00 aangesproken zou kunnen worden door de Bank indien [B en C] die schuld niet aan de Bank zouden kunnen voldoen.

Volgens [A] zijn de kredietovereenkomsten dan ook tot stand gekomen onder invloed van dwaling en zouden deze bij een juiste voorstelling van zaken niet zijn gesloten. [A] doet een uitdrukkelijk beroep op vernietiging van de kredietovereenkomsten. Subsidiair stelt [A] dat de Bank bij het aangaan van de kredietovereenkomsten dusdanig is tekortgeschoten in haar zorgplicht, dat zij daarmee ernstig is tekortgeschoten in de verplichtingen die contractspartijen (in de precontractuele fase) jegens elkaar in acht hebben te nemen c.q. onrechtmatig heeft gehandeld jegens [A] . Hieromtrent oordeelt de rechtbank als volgt.

4.4.

De rechtbank stelt voorop dat in deze procedure slechts de kredietovereenkomst waarbij [A] zich hoofdelijk heeft verbonden ter beoordeling voorligt. Het gaat om de kredietovereenkomst zoals in 2.6 is weergegeven.

4.5.

Zoals [A] zelf bij conclusie van antwoord naar voren heeft gebracht is de structuur met de vennootschappen en de wijze waarop [A] zou gaan participeren in de bedrijfsvoering niet bedacht door de Bank maar door de accountant van [B en C] In dit verband heeft de Bank - door [A] onweersproken - gesteld dat deze structuur, de wijze van financiering en de hoofdelijke aansprakelijkheid door alle betrokkenen is overeengekomen, waarbij de kredietnemers en hun (directe) aandeelhouders daarbij werden geadviseerd door accountant W. Boonstra AA van Alfa Accountants te Hardenberg. Zo werd overeengekomen dat alle persoonlijke holdings van de indirecte aandeelhouders - dus, Ermar Beheer B.V., Leba Beheer B.V. en [A] - zich hoofdelijk zouden verbinden voor het aan Jungle Vastgoed B.V. c.s. te verstrekken krediet. Verder werd overeengekomen dat de Bank aan [D] en [B en C] leningen (zie 2.5) zou verstrekken ten behoeve van de aankoop van camping De Belten en dat [D] en [B en C] die bedragen zouden doorlenen aan Jungle Avonturen Camping v.o.f. Daarnaast nam de Bank de financiering van de registergoederen van [D] van Rabobank over omdat de registergoederen mede tot zekerheid voor de verplichtingen van Jungle Vastgoed c.s. en [D] en [B en C] zouden dienen.

Uit de structuur blijkt geenszins dat [D] enkel als borg zou optreden, integendeel, [D] kreeg via [A] 33,33% van de aandelen in Jungle Vastgoed B.V., en was via die holding indirect bestuurder van Jungle Vastgoed B.V. (en dus ook indirect bestuurder van Jungle Avonturen Camping B.V.). Voorts ontving de persoonlijke holding van [D] , [A] een managementvergoeding van € 40.000,00 per jaar. Tegen deze achtergrond heeft [A] onvoldoende onderbouwd dat [D] enkel als borg zou optreden en dat de Bank dat heeft moeten begrijpen. Daarnaast laat ook de inhoud van de kredietovereenkomsten, zoals omschreven in 2.4 en 2.5, aan duidelijkheid niets te wensen over. [D] is in beide overeenkomsten partij en kredietnemer en uit de op de kredietovereenkomst sub 2.5 van toepassing verklaarde Algemene Bepalingen voor Kredietverlening blijkt dat in het geval het krediet aan meerdere kredietnemers is verstrekt alle kredietnemers hoofdelijk verbonden zijn jegens de Bank. Die duidelijkheid geldt ook voor de inhoud van de sub 2.6 omschreven kredietovereenkomst. [A] is geen kredietnemer maar heeft zich wel hoofdelijk verbonden voor terugbetaling van het krediet. Van dwaling aan de zijde van [A] kan dan ook geen sprake zijn.

4.6.

[A] stelt subsidiair dat de Bank bij het aangaan van de kredietovereenkomsten is tekortgeschoten in haar zorgplicht. [A] betoogt dat de Bank niet heeft uitgevoerd wat de bedoeling van partijen was, namelijk dat [D] enkel zou optreden als borg (voor een bedrag van maximaal € 725.000,00) en heeft ook niet aan [A] uitgelegd wat de gevolgen voor haar zouden zijn indien Jungle Vastgoed c.s. c.q. [B en C] hun verplichtingen niet zouden kunnen nakomen. Aangezien de Bank wist dat [D] slechts benaderd was als borg en het geenszins de bedoeling was dat [D] de onderneming zelf zou gaan exploiteren, is het zeer onzorgvuldig dat de Bank deze bijzondere positie niet tot uitdrukking heeft gebracht in (de voorwaarden van) de kredietovereenkomsten en - nu zij dat niet heeft gedaan - zij [A] niet veel meer heeft gewezen op de risico’s die hij aanging. De Bank heeft nooit met [A] gesproken over de reikwijde van de risico’s die zij aanging en de Bank heeft ook nimmer onderzocht of [A] überhaupt wel de middelen had om die risico’s te dragen.

4.7.

Dit verweer heeft voor het overgrote deel betrekking op de door [D] aangegane verplichtingen. Niettemin zal de rechtbank - derhalve (groten)deels ten overvloede - dit verweer beoordelen.

Hierbij stelt de rechtbank het navolgende voorop. De zorgplicht, die is aangenomen in de rechtspraak, is gegrond op een in de precontractuele fase op de bank rustende, uit de eisen van redelijkheid en billijkheid voortvloeiende, verplichting tot het betrachten van bijzondere zorg jegens de particuliere, niet professionele cliënt. De reikwijde van de bijzondere zorgplicht voor banken is afhankelijk van de omstandigheden van het geval, waaronder de draagkracht, de mate van deskundigheid en relevante ervaringen van de cliënt, de ingewikkeldheid van het product en de daaraan verbonden risico’s en de regelgeving tot nakoming waarvan de bank is gehouden. De zorgplicht strekt er mede toe de cliënt te beschermen tegen de gevaren van gebrek aan inzicht en kunde en van overwegend op emotionele gronden genomen beslissingen. De bijzondere zorgplicht van banken jegens de particuliere, niet professionele cliënt geldt echter niet in algemene zin. Het dient te gaan om producten waarbij de cliënt zijn vermogen, althans een aanmerkelijk deel daarvan, op het spel zet. Indien het gaat om een betrekkelijk eenvoudig product als een kredietovereenkomst rust derhalve op de bank in beginsel geen bijzondere zorgplicht (zie HR 3 februari 2012, LJN BU4914, NJ 2012/95; HR 13 mei 2011, LJN BP6921, RvdW 2011/633; HR 5 juni 2009, LJN BH2811, RF 2009/64 en HR 24 januari 1997, LJN ZC2256, NJ 1997/260).

Naar het oordeel van de rechtbank heeft de Bank niet een op haar rustende zorgplicht geschonden. De gehele (financiële) structuur is immers niet bedacht door de Bank maar door de accountant W. Boonstra, die de kredietnemers, waaronder [D] , heeft geadviseerd. Zoals de rechtbank hiervoor reeds heeft overwogen is er geen sprake van dat [D] zou optreden als borg. [A] heeft ook geen (voldoende) feiten of omstandigheden gesteld waaruit dit is af te leiden. Het gaat voorts om (eenvoudige) kredietovereenkomsten waarbij duidelijk in niet mis te verstane bewoordingen is vastgelegd welke verplichtingen gelden, wie de kredietnemers zijn en wie hoofdelijke aansprakelijk zijn voor de terugbetaling van het geleende bedrag. Het had voor [A] dus ook duidelijk moeten zijn welke risico’s zij liep toen zij zich hoofdelijk verbond.

4.8.

Het verweer sub c. heeft enkel betrekking op [D] zodat de rechtbank dit verweer zal passeren.

4.9.

Omtrent het verweer sub d oordeelt de rechtbank als volgt.

Vooropgesteld dient te worden dat, zoals de Bank terecht stelt, het niet de Bank is geweest die de registergoederen heeft verkocht, maar Jungle Vastgoed c.s. die de Bank notariële volmacht heeft gegeven. Er is geen sprake geweest van aanzegging van een openbare verkoop van het registergoed, en het registergoed is dus ook niet ex artikel 3:268 lid 2 BW met toestemming van de voorzieningenrechter verkocht. [A] kan de Bank dus enkel verwijten dat de Bank niet eerder tot executoriale verkoop van de registergoederen is overgegaan. [A] zal dan bovendien moeten aantonen dat in dat geval de Bank een hogere opbrengst had kunnen behalen. [A] heeft dit evenwel niet aangetoond, noch heeft zij onderbouwd dat hiervan sprake zou zijn geweest. Bovendien stelt [A] in haar conclusie van dupliek in conventie/repliek in reconventie dat het leveren van bewijs voor de stelling dat indien eerder een lagere verkoopprijs was gehanteerd of indien langer met de verkoop van de (registergoederen van) Jungle Vastgoed c.s. was gewacht een betere opbrengst was gerealiseerd onmogelijk is. Het verweer van [A] op dit punt dient derhalve te worden gepasseerd. Dit geldt eveneens met betrekking tot het betoog van [A] over de alternatieven die zij zou hebben aangedragen. Deze alternatieven heeft zij niet geconcretiseerd. Zo heeft zij niet aangegeven wie de ‘ervaren ondernemer’ is die bereid zou zijn geweest de exploitatie van de onderneming voort te zitten, noch op welke voorwaarden deze ondernemer dat zou hebben willen doen.

in reconventie

4.10.

Uit hetgeen de rechtbank hiervoor in 4.2 tot en met 4.9 heeft overwogen en beslist vloeit voort dat de vorderingen in reconventie moeten worden afgewezen.

4.11.

[D] zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van de Bank worden begroot op:

- salaris advocaat €
3.211,00 (2 punten x factor 0,5 x tarief € 3.211,00

Totaal € 3.211,00

in conventie

4.12.

Uit het vorenstaande volgt dat [A] in verzuim verkeert en is gehouden tot terugbetaling van hetgeen zij is verschuldigd op grond van de kredietovereenkomst als omschreven in 2.6..

4.13.

Met betrekking tot de hoogte van de vordering overweegt de rechtbank als volgt. Bij haar akte houdende vermindering van eis heeft de Bank haar vordering nader gespecificeerd. De Bank vorderde oorspronkelijk bij dagvaarding een bedrag van

€ 3.284.037,31. Hierop brengt de Bank (thans) in mindering de opbrengst van de woning van [B] ten bedrage van € 125.329,41, alsmede de door de Bank ontvangen opbrengst van de (registergoederen van) Jungle Vastgoed c.s. ten bedrage van € 889.373,41. Voorts verhoogt de Bank haar vordering met de negatieve waarde van de rentederivaten ten bedrage van € 181.166,00 en door haar gedane betalingen ten bedrage van € 9.359,59. [A] heeft geen bezwaar gemaakt tegen de vermeerdering met de laatste twee bedragen (€ 181.166,00 en € 9.359,59). Wel stelt [A] dat de Bank geen inzicht heeft gegeven in de totstandkoming van het bedrag van € 889.373,89. Immers dit bedrag, vermeerderd met het depot van € 500.000,00 levert een opbrengst op van € 1.389.373,99 zodat meer dan € 250.000,00 is “verdwenen”, nu de verkoop heeft plaatsgevonden voor een bedrag van € 1.650.000,00. De rechtbank is met [A] , van oordeel dat het bedrag van € 889.373,41 vragen oproept. De rechtbank zal de Bank in de gelegenheid stellen dit bedrag nader te specificeren. Zij zal de zaak daartoe naar de rol verwijzen.

4.14.

De vordering van de Bank met betrekking tot uitbetaling van het depot houdt verband met hetgeen de rechtbank in punt 2.13 als vaststaand heeft weergegeven. De Bank stelt ter onderbouwing van deze vordering dat zij met haar vorderingen op [A] (in deze procedure) en [D] (die in de andere procedure aanhangig zijn) aanzienlijk meer van [D] en [A] te vorderen heeft dan € 500.000,00, het bedrag waarvoor [D] en [A] beslag hadden gelegd op de registergoederen van Jungle Avonturen Camping B.V., Camping Boslust B.V. en Zaal Boslust B.V. en het bedrag dat thans nog bij de notaris in depot is. Indien de vordering van [D] in de procedure tegen Jungle Avonturen Camping B.V., Camping Boslust B.V. en Zaal Boslust wordt toegewezen, dan zal het bedrag waartoe Jungle Avonturen Camping B.V., Camping Boslust B.V. en/of Zaal Boslust B.V. jegens [D] veroordeeld worden op grond van de ten verzoeke van de Bank ten laste van [D] onder hen gelegde derdenbeslagen aan de Bank moeten worden afgedragen. Worden de vorderingen van [D] niet toegewezen, dan komt het depot van € 500.00,00 de Bank vanzelfsprekend ook toe, omdat [D] in dat geval geen vordering op Jungle Avonturencamping B.V., Camping Boslust B.V. en/of Zaal Boslust blijkt te hebben.

4.15.

[A] voert ten verwere aan dat de door [A] gelegde beslagen vóór de hypotheekrechten van de Bank gaan omdat de Bank deze hypotheekrechten pas gevestigd heeft nadat [A] beslag had gelegd. Verder gaat het volgens [A] niet alleen om de € 500.000,00 die in depot wordt gehouden want de percelen waarop [A] beslag had gelegd zijn verhoudingsgewijs meer waard dan de overige onroerende zaken. Daarbij heeft de Bank de onroerende zaken voor een veel te lage prijs verkocht, zodat de waarde van de percelen waarop [A] zich zou mogen verhalen vóór de Bank sowieso niet afgezet moeten worden tegen de prijs waartegen de Bank de percelen heeft verkocht. Verder moet de opbrengst als gevolg van de rechtsmaatregelen die de bank tegen de afgehaakte koper van de onroerende zaken heeft ondernomen vanzelfsprekend ook worden meegenomen, aldus [A] .

Hieromtrent oordeelt de rechtbank als volgt.

4.16.

Uit hetgeen de rechtbank in 4.13 heeft overwogen blijkt dat de Bank een toewijsbare vordering heeft op [A] van een bedrag tussen de € 2.459.860,08 (uitgaande van € 889.373,41 aan opbrengst) en € 2.199,233,49 (uitgaande van een opbrengst van € 1.650.000 minus € 500.000 depot). [A] heeft tot een bedrag van

€ 500.000,00 beslag gelegd onder Jungle Avonturen Camping B.V., Camping Boslust B.V. en Zaal Boslust B.V. Gesteld (door [A] ) noch gebleken is dat de vordering waarvoor [A] beslag heeft gelegd groter is dan € 500.000,00, zodat de rechtbank zal uitgaan van een maximumbedrag van € 500.000,00 dat aan [A] zou kunnen worden toegewezen in de procedure van [A] tegen Jungle Avonturen Camping BV., Camping Boslust B.V. en Zaal Boslust B.V. Dit betekent dat de vordering van de Bank op [A] aanzienlijk hoger is dan het bedrag dat aan [A] toekomt in het geval haar vordering tegen Jungle Avonturencamping B.V., Camping Boslust B.V. en Zaal Boslust B.V. geheel zal worden toegewezen. Dit brengt mee dat in dit laatste - voor [A] gunstigste scenario - het bedrag van € 500.000,- aan de Bank zal moeten worden afgedragen vanwege het door de Bank gelegde derdenbeslag. Vanzelfsprekend komt het bedrag van € 500.000,00 ook aan de Bank toe in het geval de vordering van [A] tegen Jungle Avonturen Camping B.V., Camping Boslust B.V. en Zaal Boslust B.V. geheel (of gedeeltelijk) wordt afgewezen.

De rechtbank kan [A] niet volgen in haar verweer dat het bedrag van

€ 500.000,00 niet toekomt aan de Bank omdat de percelen waarop [A] beslag had gelegd verhoudingsgewijs meer waard zijn dan de andere percelen, nu de rechtbank niet inziet wat de waarde van de percelen van doen heeft met de door de Bank gevorderde opheffing van het depot.

Met betrekking tot de opbrengst van de procedure van de Bank tegen de afgehaakte koper heeft de Bank, die het bedrag van de vordering van € 100.000,00 nog niet heeft ontvangen, zich (bij haar conclusie van dupliek in reconventie) bereid verklaard de vordering aan [A] over te dragen, zodat het verweer van [A] ook op dit punt geen doel treft.

5. De beslissing

De rechtbank

in conventie

5.1.

bepaalt dat de zaak weer op de rol zal komen van
1 juli 2015 voor het nemen van een akte door de Bank over hetgeen is vermeld onder 4.13, waarna de wederpartij op de rol van twee weken daarna een antwoordakte kan nemen,

5.2.

houdt iedere verdere beslissing aan,

in reconventie

5.3.

houdt iedere verdere beslissing aan.

Dit vonnis is gewezen door mr. M.H.S. Lebens-de Mug, mr. J. van der Hulst en mr. F.E.J. Goffin en in het openbaar uitgesproken op 17 juni 2015