Uitspraak
RECHTBANK OOST-BRABANT
Zittingsplaats 's-Hertogenbosch
Bestuursrecht
zaaknummer: SHE 22/2176
uitspraak van de enkelvoudige kamer van 14 november 2023 in de zaak tussen
[eiser] , uit [woonplaats] , eiser
(gemachtigde: mr. A. Bakker),
en
de heffingsambtenaar van de samenwerking A2-gemeenten.
Inleiding
1. In deze uitspraak beoordeelt de rechtbank het beroep van eiser tegen de hoogte van de WOZ [1] -waarde van de woning aan [adres] in [woonplaats] (gemeente Cranendonck) voor het kalenderjaar 2022.
1.1.
De heffingsambtenaar heeft de waarde van de woning met de beschikking van 25 februari 2022 vastgesteld op € 460.000. De waarde is vastgesteld per waardepeildatum 1 januari 2021 en voor het kalenderjaar 2022. De WOZ-beschikking is opgenomen in het aanslagbiljet van dezelfde datum. In dit aanslagbiljet heeft de heffingsambtenaar ook de aanslag onroerendezaakbelasting 2022 opgelegd.
1.2.
Met de uitspraak op bezwaar van 4 augustus 2022 (de bestreden uitspraak) heeft de heffingsambtenaar de waarde gehandhaafd.
1.3.
Eiser heeft tegen de bestreden uitspraak beroep ingesteld.
1.4.
De rechtbank heeft het beroep op 10 oktober 2023 op zitting behandeld. Hieraan heeft deelgenomen: de heffingsambtenaar van de samenwerking A2-gemeenten [naam] . Eiser en diens gemachtigde zijn niet verschenen.
Beoordeling door de rechtbank
Het verzoek om uitstel van de zitting
2. De gemachtigde van eiser heeft de rechtbank op 10 oktober 2023 in de ochtend telefonisch verzocht om uitstel van de zitting. Als reden heeft hij opgegeven dat hij verhinderd is vanwege een zitting in de ochtend bij de rechtbank Amsterdam. De rechtbank heeft dit verzoek afgewezen. De zittingsdatum is namelijk met de gemachtigde van eiser en de heffingsambtenaar afgestemd. Vervolgens heeft de rechtbank de uitnodiging voor de zitting op 26 juli 2023 aan (de gemachtigde van) partijen gezonden. De gemachtigde van eiser was dus al geruime tijd op de hoogte van de zitting. Van een tijdig verzoek om uitstel is daarom geen sprake. Bovendien is er naar het oordeel van de rechtbank geen sprake van een gewichtige reden. De gemachtigde van eiser neemt door deelname aan een (ochtend)zitting van de rechtbank in Amsterdam namelijk bewust het risico dat hij in de middag niet op tijd aanwezig kan zijn bij de zitting van de rechtbank Oost-Brabant. Als dat risico zich realiseert, dan blijft dat voor zijn rekening.
De stukken die betrekking hebben op de zaak
3. Eiser heeft op 15 september 2022 beroep ingesteld tegen de uitspraak op bezwaar van 4 augustus 2022. Op 16 september 2022 heeft de rechtbank eiser gevraagd om binnen vier weken de beroepsgronden in te dienen. Op diezelfde dag heeft de rechtbank de heffingsambtenaar gevraagd om binnen vier weken de op de zaak betrekking hebbende stukken in te sturen. De rechtbank heeft erop gewezen dat het gaat om alle stukken die aan het bestreden besluit zijn voorafgegaan. Daarbij heeft de rechtbank opgesomd om welke stukken het in ieder geval gaat. Een van deze stukken is het taxatieverslag. Eiser heeft op 13 oktober 2022 de beroepsgronden ingestuurd en op 14 oktober 2022 doorgestuurd aan de heffingsambtenaar. Op 28 september 2022 heeft de heffingsambtenaar de aanslag gemeentelijke belastingen 2022, het bezwaarschrift, de aanvulling op het bezwaarschrift, de uitspraak op het bezwaarschrift en het aanwijzingsbesluit heffingsambtenaar ingestuurd. Er is geen taxatieverslag ingestuurd.
3.1.
Met de brief van 2 december 2022 heeft de rechtbank de heffingsambtenaar erover geïnformeerd dat zij graag over een compleet dossier beschikt, zodat de behandeling van de beroepszaak later in de procedure niet wordt vertraagd. Daarom heeft zij de heffingsambtenaar in die brief gevraagd om binnen twee weken te laten weten of in deze zaak nog een verweerschrift en (nader) taxatierapport zal worden ingediend. Als hij dat wil doen, dan moet hij dat binnen acht weken na 2 december 2022 doen. De heffingsambtenaar heeft op 7 december 2022 geantwoord dat binnen acht weken een verweerschrift en taxatierapport worden ingediend. Binnen die termijn is echter geen verweerschrift ontvangen. Op 26 juli 2023 heeft de rechtbank de kennisgevingen voor de zitting van 10 oktober 2023 aan partijen gestuurd. Op 28 september 2023 heeft de heffingsambtenaar (alsnog) een nader stuk (door hem betiteld als verweerschrift), met als bijlagen de taxatiematrix, de grondstaffel en uitgebreide e-mailwisseling ingediend.
Het neder stuk van de heffingsambtenaar
4. De rechtbank beslist dat het nader stuk dat op 28 september 2023 door de heffingsambtenaar is ingestuurd (met bijlagen) buiten beschouwing wordt gelaten. Daarvoor heeft de rechtbank de volgende redenen.
4.1.
Uit de hierboven onder 3.1 omschreven gang van zaken blijkt dat het nader stuk en de bijlagen ruim acht maanden na het verstrijken van de door de rechtbank gestelde termijn zijn ingediend. De heffingsambtenaar heeft tijdens de zitting uitgelegd dat dit het gevolg is van drukte. Er was volgens hem niet eerder tijd om de stukken op te stellen en in te dienen. Dit leidt er naar het oordeel van de rechtbank echter niet toe dat de termijnoverschrijding toelaatbaar is. Voor eiser geldt immers ook dat hij zijn stukken binnen de daarvoor vastgestelde termijnen moet indienen. De lange termijn die de heffingsambtenaar heeft genomen voor het indienen van een reactie op het beroepschrift doet dus afbreuk aan het beginsel van gelijkwaardigheid van partijen.
4.2.
Daarnaast is het nader stuk met bijlagen niet toelaatbaar, omdat de goede procesorde zich daartegen verzet. Het stuk is weliswaar twaalf dagen voor de zitting bij de rechtbank ingediend en dat is binnen de tiendagentermijn die in artikel 8:58 van de Awb wordt genoemd, maar deze termijn is geen harde grens. Stukken die tien dagen voor de zitting zijn ingediend, worden niet per definitie toegelaten. Ook bij die stukken gebruikt de rechtbank het criterium van de goede procesorde voor de beoordeling of het stuk daadwerkelijk wordt toegelaten. Artikel 8:58 van de Awb vloeit namelijk zelf ook voort uit de eisen van een goede procesorde en uit het beginsel van hoor en wederhoor. De bepaling heeft onder meer het doel om de andere partij te beschermen tegen te laat aan het dossier toegevoegde stukken waarop die partij niet is voorbereid en waarop hij niet adequaat kan reageren. Doordat het nader stuk met bijlagen zo kort voor de zitting is ingediend, is eiser in zijn procespositie geschaad. Het heeft hem immers de mogelijkheid ontnomen schriftelijk te reageren en het is hem moeilijk gemaakt voldoende adequaat te reageren en er het debat over te voeren.
De overeenkomst
5. De heffingsambtenaar heeft op de zitting gesteld dat in de bezwaarfase overeenstemming is bereikt over de waarde van de woning, en dat tussen partijen is afgesproken dat geen beroep zal worden ingesteld tegen die waarde. De rechtbank is van oordeel dat dat standpunt te laat aangevoerd. In de rechtspraak is al eerder overwogen dat het in strijd is met de goede procesorde om laattijdig – in dit geval op de zitting – te komen met een voor eiser nieuw standpunt. [2] Dit standpunt van de heffingsambtenaar is daarom tardief. De rechtbank zal zich hier niet over uitlaten.
De relevante feiten
6. Eiser is eigenaar van de woning, een vrijstaande woning uit 1962 aan [adres] in [woonplaats] (gemeente Cranendonck). De woning heeft volgens eiser een woonoppervlakte van 293 m² en ligt op en perceel van 839 m².
Het oordeel over de WOZ-waarde
7. Partijen zijn het niet eens over de (WOZ-)waarde van de woning voor het kalenderjaar 2022. De waardepeildatum is 1 januari 2021.
7.1.
Naar het oordeel van de rechtbank is het beroep gegrond. Hierna legt de rechtbank uit hoe zij tot dit oordeel komt en welke gevolgen dit oordeel heeft.
7.2.
Op de heffingsambtenaar rust de last te bewijzen dat de door hem in beroep verdedigde waarde niet te hoog is (bewijslast). De beantwoording van de vraag of de heffingsambtenaar aan deze bewijslast heeft voldaan, hangt mede af van wat door eiser is aangevoerd.
7.3.
Met alleen de uitspraak op bezwaar heeft de heffingsambtenaar niet aan zijn bewijslast voldaan. Uit de uitspraak op bezwaar kan de rechtbank weliswaar afleiden dat de heffingsambtenaar de WOZ-waarde heeft vastgesteld aan de hand van verkopen van vergelijkbare woningen, maar informatie over de vergelijkingsobjecten of over de waarde-opbouw van de woning in relatie tot de verkoopprijzen van de gebruikte vergelijkingsobjecten ontbreekt.
7.4.
De heffingsambtenaar heeft daarom niet aannemelijk gemaakt dat hij de waarde van de woning niet op een te hoog bedrag heeft vastgesteld.
7.5.
Omdat de heffingsambtenaar niet aan de op hem rustende bewijslast heeft voldaan, komt de vraag aan de orde of eiser de door hem gestelde waarde aannemelijk heeft gemaakt. Dat is niet het geval.
7.6.
Eiser vindt dat de waarde van de woning € 402.000 moet zijn. Eiser heeft die waarde in de beroepsfase op geen enkele wijze onderbouwd. Het door eiser in de bezwaarfase ingestuurde taxatierapport van 27 maart 2022 van taxateur H. van Waveren geeft evenmin een onderbouwing van de waarde. In dat taxatierapport is de waarde van de woning getaxeerd op € 390.000. Die waarde is lager dan de waarde die eiser in beroep heeft bepleit. Eiser wijkt daarmee zelf van het taxatierapport. Om die reden hecht de rechtbank geen waarde aan dat taxatierapport.
7.7
Omdat geen van beide partijen in het van hen verlangde bewijs is geslaagd, bepaalt de rechtbank de waarde van de woning, rekening houdend met alle feiten en omstandigheden, schattenderwijs op € 440.000. De rechtbank zal verder bepalen dat de heffingsambtenaar de aanslag OZB overeenkomstig die waarde vermindert en dat deze uitspraak in de plaats treedt van de vernietigde bestreden uitspraak.
Conclusie en gevolgen
8. Het beroep is gegrond. De rechtbank veroordeelt de heffingsambtenaar in de door eiser gemaakt proceskosten. Die kosten stelt de rechtbank op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vast op een bedrag van € 1.429 (1 punt voor het indienen van het bezwaarschrift en 1 punt voor de hoorzitting met een waarde per punt van € 296 en 1 punt voor het indienen van het beroepschrift met een waarde per punt van € 837, met wegingsfactor 1). Daarnaast moet de heffingsambtenaar de kosten vergoeden van het namens eiser opgestelde taxatierapport. De rechtbank stelt het bedrag vast volgens de richtlijn van de belastingkamers van de gerechtshoven op € 128,26 (2 uur x € 53 + 21% btw). De totale proceskosten komen daarmee uit op € 1.557,26. Ook moet de heffingsambtenaar het door eiser betaalde griffierecht vergoeden.
Beslissing
De rechtbank:
- verklaart het beroep gegrond;
- vernietigt de bestreden uitspraak op bezwaar;
- stelt de waarde van de woning per waardepeildatum 1 januari 2021, voor het kalenderjaar 2022, vast op € 440.000 en vermindert de voor dat kalenderjaar opgelegde aanslag OZB overeenkomstig die waarde;
- bepaalt dat deze uitspraak in de plaats treedt van de vernietigde bestreden uitspraak op bezwaar;
- veroordeelt de heffingsambtenaar in de proceskosten van eiser van € 1.557,26;
- bepaalt dat de heffingsambtenaar aan eiser het betaalde griffierecht van € 50 vergoedt.
De uitspraak is gedaan door mr. J. Lie, rechter, in aanwezigheid van E.H.J.M.T. van der Steen, griffier. De uitspraak is uitgesproken in het openbaar op 14 november 2023.
griffier
rechter
Een afschrift van deze uitspraak is verzonden aan partijen op:
Informatie over hoger beroep
Een partij die het niet eens is met deze uitspraak, kan een hogerberoepschrift sturen naar het gerechtshof ‘s-Hertogenbosch waarin wordt uitgelegd waarom deze partij het niet eens is met deze uitspraak. Het hogerberoepschrift moet worden ingediend binnen zes weken na de dag waarop deze uitspraak is verzonden.
Digitaal hoger beroep instellen kan via “Formulieren en inloggen” op www.rechtspraak.nl. Hoger beroep instellen kan eventueel ook nog steeds door verzending van een brief aan het gerechtshof ‘s-Hertogenbosch (belastingkamer), Postbus 70583, 5201 CZ 's-Hertogenbosch.