Beoordeling door de rechtbank
11. Eiseres heeft haar procesbelang toegelicht. Hoewel voor beide in geding zijnde GN-onderverdelingen een tarief geldt van 0%, en het voor het douanerecht dus niet uitmaakt onder welke GN-post de GKI-set wordt ingedeeld, is het toepasselijke BTW-tarief in sommige lidstaten afhankelijk van de indeling in de GN, waarbij voor producten van GN-post 3822 het verlaagde tarief van toepassing is en voor producten van GN-post 9018 het reguliere tarief. De rechtbank is van oordeel dat eiseres hierdoor belang heeft bij een uitspraak op haar beroep.
12. Voor de indeling zijn wettelijk bepalend de bewoordingen van de posten en de postonderverdelingen, de aantekeningen op de afdelingen en op de hoofdstukken en de algemene indelingsregels. Het is vaste jurisprudentie van het Hof van Justitie, dat in het belang van de rechtszekerheid en van een gemakkelijke controle, het beslissende criterium voor de tariefindeling van goederen in het algemeen moet worden gezocht in hun objectieve kenmerken en eigenschappen, zoals deze in de tekst van de GN-posten en in de aantekeningen op de afdelingen en de hoofdstukken zijn omschreven. Hierbij vormen de GS- en de GN-toelichtingen nuttige aanwijzingen voor de tariefindeling, ook al zijn deze toelichtingen slechts uitleggingen en rechtens niet bindend (zie onder meer Hof van Justitie 26 april 2017, C-51/16, Stryker EMEA Supply Chain Services BV, ECLI:EU:C:2017:298, r.o. 39 en 45). De inhoud van GS- en GN- toelichtingen moet in overeenstemming zijn met de GN-bepalingen en mag de strekking daarvan niet wijzigen. Toelichtingen moeten, indien zij in strijd blijken met de tekst van de GN-posten en de aantekeningen bij de afdelingen of hoofdstukken, terzijde worden geschoven (zie onder meer Hof van Justitie 26 november 2015, C-44/15 Duval GmbH & Co, KG., ECLI:EU:C:2015:783, r.o. 24).
13. GN-post 3822 luidde, ten tijde van belang, als volgt:
“3822 Reageermiddelen voor diagnose of voor laboratoriumgebruik, op een drager, alsmede bereide reageermiddelen voor diagnose of voor laboratoriumgebruik, al dan niet op een drager, andere dan die bedoeld bij post 3002 of 3006; gecertificeerde referentiematerialen.”
14. Eiseres betoogt dat omdat de teststrips, die deel uitmaken van de GKI-kit, zijn te beschouwen als reageermiddelen in de zin van GN-post 3822 en volgens de toelichting IDR dergelijke reageermiddelen kunnen zijn opgemaakt in de vorm van kits, de GKI-kit moet worden ingedeeld onder GN-post 3822. De rechtbank volgt dit betoog niet. Ten tijde van de afgifte van de BTI bevatte GN-post 3822 nog niet de zinsnede "al dan niet opgemaakt in de vorm van kits”. Dit stond wel in de toelichting IDR waarop eiseres zich beroept: “Reagents of this heading may also be put up in the form of kits” en vormde dus wel een hulpmiddel voor de interpretatie van de GS-post. Dat de reageermiddelen kunnen zijn opgemaakt in de vorm van kits, betekent naar het oordeel van de rechtbank echter niet dat de GKI-kit, die bestaat uit méér dan reageermiddelen (namelijk ook uit een pouch met ritssluiting, een bluetooth glucose- en ketonenmeter met een lcd afleesscherm, een prikpen, 10 lancetten, glucose- en ketonen controleoplossingen en 2 AAA-batterijen) als kit onder post 3822 moet worden ingedeeld. De toelichting IDR noemt weliswaar als voorbeeld van zo’n kit “die voor het bepalen van de aanwezigheid van glucose in het bloed, van ketonen in urine, enz, en die op basis van enzymen”, maar deze toelichting ziet op reageermiddelen en hun dragers, en niet op de héle GKI-kit. De GKI-kit is naar het oordeel van de rechtbank niet een “kit” zoals bedoeld onder GN-post 3822.
15. Ook het subsidiaire betoog van eiseres dat de GKI-kit is te beschouwen als een set van meerdere producten die met toepassing van indelingsregel 3b onder GN-post 3822 moet worden ingedeeld omdat de teststrips het wezenlijke karakter vormen van de GKI-kit, volgt de rechtbank niet.
16. De GKI-kit bestaat uit een pouch met ritssluiting, waarvan de inhoud bestaat uit een bluetooth glucose- en ketonenmeter (in mmol/L) met een lcd afleesscherm, 10 glucose-teststrips, 10 ketonen-teststrips, een prikpen, 10 lancetten, glucose- en ketonen controleoplossingen en 2 AAA-batterijen. Naar het oordeel van de rechtbank is sprake van een stel of assortiment. Ter zitting heeft de bestuurder van eiseres de werking van de GKI-kit gedemonstreerd. De meting wordt verricht door de teststrip in de meter te steken en vervolgens met het uiteinde van de teststrip die uit de meter steekt een kleine hoeveelheid bloed op te zuigen. De druppel bloed wordt door een vingerprik, met behulp van de prikpen en een lancet, aan het lichaam onttrokken. De meting is het resultaat van weerstand die op de teststrip gemeten wordt nadat via de batterijen in de meter elektrische stroom door het bloed en de reageermiddelen op de teststrip is geleid. De weerstand in de metalen elementen in de teststrip wijzigt naar gelang het glucose- of ketonengehalte in het bloed hoger of lager is. De metalen elementen in de teststrip maken deel uit van een elektronisch circuit in de meter, waardoor de weerstand in de metalen elementen in de meter wordt gemeten. Het bloed komt dus niet in aanraking met de meter. De software in de meter vertaalt de gemeten weerstand naar een glucose- of ketonengehalte, welk gehalte vervolgens op het display van de meter wordt weergegeven en in het geheugen van de meter wordt opgeslagen. Vervolgens kan die informatie verder beschikbaar worden gemaakt, al naar gelang de wens van de gebruiker. De strips zijn voor éénmalig gebruik. De meter is voor langdurig gebruik. De glucose- en ketonencontrole-oplossingen zijn bestemd om de meter te kalibreren.
17. Indelingsregel 3 luidt, voor zover van belang, als volgt:
“3. Indien goederen (…) vatbaar zijn voor indeling onder twee of meer posten, geschiedt de indeling als volgt:
a) de post met de meest specifieke omschrijving heeft voorrang boven posten met een meer algemene strekking. Indien echter twee of meer posten elk afzonderlijk slechts betrekking hebben op een gedeelte van de stoffen of bestanddelen waaruit een mengsel of een goed is samengesteld of op een gedeelte van de artikelen, in het geval van goederen in stellen of assortimenten opgemaakt voor de verkoop in het klein, worden die posten, met betrekking tot bedoelde mengsels en goederen, aangemerkt als even specifiek, zelfs indien een van de andere posten daarvan een volledigere of nauwkeurigere omschrijving geeft;
b) mengsels, werken die zijn samengesteld uit of met verschillende stoffen dan wel zijn vervaardigd door samenvoeging van verschillende goederen, zomede goederen in stellen of assortimenten opgemaakt voor de verkoop in het klein, waarvan de indeling niet mogelijk is aan de hand van het bepaalde 3a, worden ingedeeld naar de stof of naar het goed, waaraan de mengsels, de werken, de stellen of de assortimenten hun wezenlijke karakter ontlenen, indien dat kan worden bepaald;…”
18. Naar het oordeel van de rechtbank vormen de teststrips niet het wezenlijk karakter van de GKI-kit. Een teststrip werkt slechts in combinatie met de meter. De stroom van de batterijen in de meter is nodig voor het gebruik van de strip, en het resultaat van de meting is slechts kenbaar via de meter. Er zitten twee keer 10 strips in de GKI-kit, de strips worden na gebruik weggegooid, en deze strips zijn los in de handel verkrijgbaar. Met verweerder is de rechtbank van oordeel dat het wezenlijke karakter van de GKI-kit wordt gevormd door de meter. Zonder de meter kan weerstand in de teststrip niet worden gemeten en bestaat er geen meetresultaat. De grootte van de pouch is afgestemd op de meter. Er zit slechts één meter in de GKI-kit en die meter is voor langdurig gebruik.
19. Nu het wezenlijk karakter van de GKI-kit wordt bepaald door de meter, zal de indeling van de meter in de GN, de indeling van de kit bepalen. Verweerder heeft de GKI-kit ingedeeld onder GN-onderverdeling 9018 9084.
20. GN-post 9018 luidde, ten tijde van belang, als volgt:
9018 Instrumenten, apparaten en toestellen voor de geneeskunde, voor de chirurgie, voor de tandheelkunde of voor de veeartsenijkunde, daaronder begrepen scintigrafische en andere elektromedische apparaten en toestellen, alsmede apparaten en toestellen voor onderzoek van het gezichtsvermogen:
– apparaten en toestellen voor elektrodiagnose (die voor functioneel onderzoek of voor het onderzoek van fysiologische parameters daaronder begrepen):
(…)
9018 20 00 – apparaten en toestellen werkend met ultraviolette of met infrarode stralen
– spuiten, naalden, katheters, canules en dergelijke instrumenten: (…)
9018 39 00 – andere instrumenten, apparaten en toestellen voor de tandheelkunde: (…)
9018 50 – andere instrumenten, apparaten en toestellen voor de oogheelkunde: (…)
9018 90 – andere instrumenten, apparaten en toestellen:
9018 90 10 – – bloeddrukmeters
9018 90 20 – – endoscopen
9018 90 30 – – kunstnieren
9018 90 40 – – apparaten voor diathermie
9018 90 50 – – transfusie- en infusietoestellen
9018 90 60 – – narcose-instrumenten, -apparaten en -toestellen
9018 90 75 – – apparaten voor zenuwprikkeling
9018 90 84 – – andere”
21. De toelichting IDR op GS-post 9018 luidde ten tijde van afgifte van de BTI, voor zover van belang, als volgt: “This heading covers a very wide range of instruments and appliances which, in the vast majority of cases, are used only in professional practice (e.g., by doctors, surgeons, dentists, veterinary surgeons, midwives), either to make a diagnosis, to prevent or treat an illness or to operate, etc.”
22. Uit deze toelichting vloeit voort dat de instrumenten, apparaten en toestellen van deze GN-post in de regel gebruikt worden in de professionele praktijk. Het Hof van Justitie heeft in het arrest van 4 maart 2015, C-547/13, Oliver Medical SIA, ECLI:EU:C:2015:139 (hierna: Oliver Medical), over dit aspect als volgt geoordeeld:
“Hieruit volgt in de eerste plaats dat de instrumenten, apparaten en toestellen in de meeste gevallen worden gebruikt door een persoon die werkzaam is in de gezondheidssector, zonder dat evenwel steeds het optreden van een dergelijk persoon vereist is en in de tweede plaats dat die instrumenten, apparaten en toestellen bestemd zijn voor medische doeleinden”
Naar het oordeel van de rechtbank voldoet de GKI-kit aan deze criteria. De GKI-kit is bestemd voor medische doeleinden. Met de kit wordt het gehalte aan glucose of ketonen in het bloed gemeten. Dit betreft een medische meting van lichaamsfuncties. Voor indeling onder GN-post 9018 is niet vereist dat de GKI-kit altijd wordt gebruikt door een persoon in de gezondheidssector. De meting met de GKI-kit kan door een niet medisch professional in de thuissituatie worden verricht. Uit de verkorte handleiding bij de GKI-kit blijkt dit ook, zie bijvoorbeeld het kopje “How to testyourGKI” (cursivering door de rechtbank). Wanneer echter de uitslag van de meting daartoe aanleiding geeft, is het advies in de (uitgebreide) handleiding om de test nogmaals te doen en bij een uitslag die boven een bepaalde waarde ligt, zo snel mogelijk contact te zoeken met de (eigen) medisch professional (in de diverse vertalingen: “health care professional”, “médecin spécialiste”, “Artz”, “medico prima”). Wanneer het erop aankomt, zijn de meetresultaten dus te gebruiken als signaal om een medisch professional in te schakelen. Daarin onderscheidt de nu voorliggende indeling zich van de indeling van het zogenoemde TENS-apparaat (een apparaat ten behoeve van pijnbestrijding), waarover de rechtbank in haar uitspraak van 12 juli 2022 oordeelde dat dit product niet onder GN-post 9018 kon worden ingedeeld (ECLI:NL:RBNHO:2022:6158). Aan het gebruik van de GKI-kit ten behoeve van medische doeleinden doet niet af dat de meetresultaten ook gebruikt kunnen worden als ondersteunende informatie bij sport of dieet. Ook in die situaties geldt de aanbeveling dat alarmerende uitslagen ter kennis van een medisch professional worden gebracht.