ECLI:NL:RBMNE:2024:597

Uitspraak

RECHTBANK MIDDEN-NEDERLAND

Zittingsplaats Utrecht

Bestuursrecht

zaaknummer: UTR 23/5071

uitspraak van de enkelvoudige kamer van 31 januari 2024 in de zaak tussen

[eiser] , uit [woonplaats] , eiser

de Raad van bestuur van het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen(het Uwv), verweerder

(gemachtigde: S.N. Westmaas).

Inleiding

Op 24 februari 2023 heeft eiser het Uwv verzocht om hem per 1 juli 1999 een uitkering op grond van de Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO) toe te kennen. Eiser meent hierop recht te hebben op grond van de Wet overheidspersoneel onder de werknemersverzekeringen (Wet OOW).

Het Uwv heeft deze aanvraag aangemerkt als een herhaalde aanvraag als bedoeld in artikel 4:6 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb). Met het primaire besluit van 27 maart 2023 heeft het Uwv eiser laten weten dat hij niet in aanmerking komt voor een WAO-uitkering.

Eiser heeft tegen dit besluit bezwaar gemaakt. Met het bestreden besluit van 16 oktober 2023 heeft het Uwv dat bezwaar ongegrond verklaard.

De rechtbank heeft het beroep op 19 december 2023 op zitting behandeld. Eiser en zijn echtgenote waren daarbij aanwezig. Het Uwv heeft zich laten vertegenwoordigen door zijn gemachtigde.

Wat is er vooraf gegaan?

1. In 2010 heeft eiser bij het Uwv een aanvraag gedaan om een WAO-uitkering met terugwerkende kracht vanaf 1 juli 1999. Die uitkering heeft het Uwv aanvankelijk toegekend met ingang van 29 juni 2000. In het besluit van 20 december 2011 heeft het Uwv de toegekende WAO-uitkering alsnog per 1 januari 2012 beëindigd. De rechtbank Utrecht heeft in de uitspraak van 30 mei 2012 het beroep dat eiser hiertegen heeft ingesteld ongegrond verklaard. Deze uitspraak heeft de Centrale Raad van Beroep (CRvB) in hoger beroep bevestigd in de uitspraak van 6 augustus 2014.^[1]Daarbij heeft de CRvB geoordeeld dat eiser niet heeft voldaan aan het uit de WAO voortvloeiende wettelijke vereiste dat hij 52 weken aaneengesloten ziek moet zijn geweest en dat hij daarom de zogenoemde wachttijd niet heeft volgemaakt.

2. Het Uwv heeft daarna telkens afwijzend beslist op diverse verzoeken van eiser om toekenning van een WAO-uitkering, waarbij het Uwv die verzoeken heeft aangemerkt als verzoeken om terug te komen op eerdere besluiten. Daar zijn ook (hoger) beroepsprocedures over gevoerd, waarin steeds is geoordeeld dat het Uwv die verzoeken terecht heeft afgewezen omdat geen sprake is van nieuwe feiten of veranderde omstandigheden in de zin van artikel 4:6 van de Awb.^[2]

Waar gaat deze zaak over?

3. Deze zaak gaat over de vraag of het Uwv de aanvraag van eiser van 24 februari 2023 terecht heeft afgewezen op grond van artikel 4:6 van de Awb, omdat er geen nieuwe feiten of veranderde omstandigheden zijn.

4. Volgens het Uwv is dit het geval en het Uwv stelt zich daarbij op het standpunt dat sprake is van eerdere afwijzingen van gelijke verzoeken van eiser om aanspraak op een WAO-uitkering met terugwerkende kracht op basis van een op 13 mei 1993 aangevangen arbeidsongeschiktheid. Uit geen van de eerdere uitspraken volgt dat eiser na 1 april 1994 doorlopend arbeidsongeschikt is geweest of op enig moment 52 weken arbeidsongeschikt is geweest. Er bestaat in de periode na 1 april 1994 geen aanspraak op een WAO-uitkering, zodat er volgens het Uwv ook geen reden is om te oordelen dat eiser daarvoor in aanmerking komt op grond van de Wet OOW.

5. Eiser is het hiermee niet eens en is daarom in beroep gegaan bij de rechtbank. Eiser erkent dat er geen sprake is van nieuwe feiten of omstandigheden, maar volgens hem is zijn huidige aanvraag van 24 februari 2023 geen herhaalde aanvraag als bedoeld in artikel 4:6, eerste lid, van de Awb. In de kern komt zijn betoog erop neer dat zijn huidige aanvraag is gebaseerd op een andere rechtsgrondslag, namelijk op grond van artikel 29 van de Wet OOW. Er is volgens eiser dus sprake van een nieuwe aanvraag. De toetsing van zijn aanvraag moet dan ook uitsluitend plaatsvinden op grond van artikel 29 van de Wet OOW en niet op grond van de WAO.

Wat is het oordeel van de rechtbank?

Is er sprake van een herhaalde aanvraag?

6. Eiser heeft zijn beroepsgrond dat de Wet OOW een zelfstandige grondslag biedt voor een WAO-uitkering als volgt beargumenteerd. Eiser stelt dat zijn arbeidsongeschiktheid vastgesteld moet worden onder de Algemene burgerlijke pensioenwet (Abp-wet), omdat hij op de eerste ziektedag, 13 mei 1993, rijksambtenaar was. Volgens eiser blijkt uit het rapport van verzekeringsarts, A.B. Gille, van 6 januari 2016 dat hij per deze datum binnen de kaders van de Abp-wet duurzaam arbeidsongeschikt was voor zijn arbeid. In de Abp-wet worden andere eisen gesteld dan de WAO. Zo is de wachttijd-toets niet van toepassing onder de Abp-wet. De aanspraak op een WAO-uitkering komt vervolgens tot stand op grond van artikel 29, eerste lid, van de Wet OOW. In dit artikel is het Uwv nadrukkelijk verboden om arbeidsongeschiktheid die onder de grondslag van de Abp-wet bestaat, uit te sluiten van een WAO-uitkering voor de periode vanaf 1 januari 1998. De rol van het Uwv in deze beperkt zich tot het vaststellen van de WAO-uitkering en de uitbetaling daarvan, aldus eiser.

7. Op 7 december 2023 heeft de rechtbank een zittingsagenda aan partijen toegestuurd. In die agenda is het Uwv verzocht om een nadere motivering te geven op het standpunt van eiser dat de huidige aanvraag is gebaseerd op een andere rechtsgrondslag. Op de zitting heeft het Uwv toegelicht dat de aanvraag niet is gebaseerd op een andere rechtsgrondslag, omdat aan de Wet OOW geen zelfstandige betekenis toekomt. De Wet OOW geeft geen zelfstandige grondslag tot toekenning van een WAO-uitkering. Daarbij wijst het Uwv erop dat in artikel 29, eerste lid, van de Wet OOW ook staat dat op de dag voor de inwerkingtreding van de wet sprake moet zijn van arbeidsongeschiktheid wegens ziekte. Dat is bij eiser niet het geval zoals dat ook volgt uit de eerdere uitspraken van de CRvB, aldus het Uwv.

8. De rechtbank is met het Uwv van oordeel dat sprake is van een herhaalde aanvraag. De rechtbank zal hierna toelichten hoe zij tot die conclusie is gekomen.

9. Op 1 januari 1998 is fase 1 van de Wet OOW ingegaan. Sindsdien valt het overheidspersoneel onder de werkingssfeer van de WAO. Tot 1 januari 1996 werden de aanspraken op onder meer invaliditeitspensioenen van burgerlijk overheidspersoneel en daarmee gelijkgestelde personen geregeld in de Abp-wet. Met name in verband met de privatisering van het ABP is vooruitlopend op de integrale invoering van de Wet OOW per 1 januari 1998 besloten om al met ingang van 1 januari 1996 zoveel mogelijk aan te sluiten bij de WAO. Hiertoe werd de zogenoemde WAO-conforme arbeidsongeschiktheidsregeling voor het burgerlijk overheidspersoneel ingevoerd. De WAO-conforme regeling is op de geplande datum ingevoerd als onderdeel van de Wet privatisering ABP (WPA). De vroegere uitkeringen op grond van de Abp-wet zijn bij de WPA omgezet in WAO-conforme uitkeringen. De WPA regelt het wettelijk deel van de aanspraken die materieel gelijk zijn aan de in de WAO geregelde aanspraken. Deze WAO-conforme uitkeringen zijn onder meer ook toegekend aan overheidswerknemers in de zin van deze wet die langer dan 52 weken ziek waren, maar nog geen recht hadden op invaliditeitspensioen en die ten minste 15% arbeidsongeschikt in de zin van de WAO waren. In het kader van de Wet OOW zijn bestaande WAO-conforme uitkeringen vervolgens omgezet in WAO-uitkeringen op grond van de WAO.^[3]

10. Hieruit volgt dat er sprake moet zijn van arbeidsongeschiktheid overeenkomstig de voorwaarden van de WAO. Eiser stelt dat hij tot de groep mensen behoort met een slapende uitkeringsclaim die onder de Abp-wet is ontstaan en die per 1 januari 1998 op grond van de Wet OOW van rechtswege leidt tot een aanspraak op een WAO-uitkering zonder rechtstreekse toetsing aan de WAO. De rechtbank ziet voor dit standpunt echter geen steun in de Wet OOW en de wetsgeschiedenis. De huidige aanvraag van eiser ziet op een aanspraak op een WAO-uitkering met ingang van dezelfde datum als waar in de vorige verzoeken om werd verzocht. Een zelfstandig verzoek om dezelfde aanspraak op een WAO-uitkering op grond van de Wet OOW (via de Abp-wet) dat direct en uitsluitend aan deze wetten wordt getoetst, zonder eerst aan de WAO te toetsen, is naar het oordeel van de rechtbank niet mogelijk. De rechtbank wijst hierbij op de memorie van toelichting van de Wet OOW, waaruit onder meer blijkt dat overheidspersoneel bij arbeidsongeschiktheid na invoering van de Wet OOW rechtstreeks recht krijgt op een uitkering op grond van de WAO. De beoordeling van bedoeld recht geschiedt echter volgens de regels van die wetten. Dit betreft onder meer de
entree-eisen van die wettenen de uitsluitingsgronden.^[4]De huidige aanvraag van eiser vraagt dus geen andere beoordeling dan een beoordeling op grond van de WAO. Dit betekent dat de Wet OOW geen andere rechtsgrondslag biedt voor de aanvraag.

11. Vast staat dat het Uwv al eerder een besluit heeft genomen dat eiser per 1 juli 1999 geen recht heeft op een WAO-uitkering, omdat hij op 1 juli 1999 dan wel in april 1994 nooit doorlopend arbeidsongeschikt voor zijn werk is geweest in de zin van de WAO of op enig moment 52 weken arbeidsongeschikt is geweest. Dat besluit is onherroepelijk geworden. De huidige aanvraag over dezelfde aanspraak op een WAO-uitkering per 1 juli 1999 kan dan niet tot een andere uitkomst leiden.

Is er sprake van nieuwe feiten of omstandigheden?

12. Nu de rechtbank heeft vastgesteld dat het in deze zaak gaat om een herhaalde aanvraag, gaat het vervolgens alleen nog om de vraag of sprake is van nieuw gebleken feiten of veranderde omstandigheden.

13. Als het bestuursorgaan toepassing geeft aan artikel 4:6, tweede lid, van de Awb, dan toetst de bestuursrechter aan de hand van de aangevoerde beroepsgronden en eventueel door het bestuursorgaan gevoerd beleid, of het bestuursorgaan zich terecht, zorgvuldig voorbereid en deugdelijk gemotiveerd op het standpunt heeft gesteld dat er geen nieuw gebleken feiten of veranderde omstandigheden zijn. Als het bestreden besluit die toets doorstaat, kan de bestuursrechter niettemin aan de hand van de beroepsgronden tot het oordeel komen dat het bestreden besluit evident onredelijk is.

14. De door eiser aangevoerde beroepsgronden zien niet op de toetsing van het besluit op grond van artikel 4:6, tweede lid, van de Awb. Eiser heeft ook geen feiten of omstandigheden gesteld die aanleiding zouden kunnen geven voor de conclusie dat het bestreden besluit evident onredelijk is. De overige gronden behoeven dan ook geen bespreking.

Conclusie en gevolgen

15. De conclusie van het voorgaande is dat het Uwv de aanvraag van eiser terecht als een herhaalde aanvraag heeft aangemerkt. Het Uwv heeft deze aanvraag terecht met toepassing van artikel 4:6, tweede lid, van de Awb afgewezen. Het beroep is ongegrond. Eiser krijgt daarom het griffierecht niet terug. Hij krijgt ook geen vergoeding van zijn proceskosten.

Beslissing

De rechtbank verklaart het beroep ongegrond.

Deze uitspraak is gedaan door mr. Y.N.M. Rijlaarsdam, rechter, in aanwezigheid van

mr. A. Azmi, griffier. De uitspraak is uitgesproken in het openbaar op 31 januari 2024.

griffier

rechter

Een afschrift van deze uitspraak is verzonden aan partijen op:

Informatie over hoger beroep

Een partij die het niet eens is met deze uitspraak, kan een hogerberoepschrift sturen naar de Centrale Raad van Beroep waarin wordt uitgelegd waarom deze partij het niet eens is met deze uitspraak. Het hogerberoepschrift moet worden ingediend binnen zes weken na de dag waarop deze uitspraak is verzonden. Kan de indiener de behandeling van het hoger beroep niet afwachten, omdat de zaak spoed heeft, dan kan de indiener de voorzieningenrechter van de Centrale Raad van Beroep vragen om een voorlopige voorziening (een tijdelijke maatregel) te treffen.