ECLI:NL:RBGEL:2025:8797

Rechtbank Gelderland

Datum uitspraak
30 september 2025
Publicatiedatum
20 oktober 2025
Zaaknummer
11816674
Instantie
Rechtbank Gelderland
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Beschikking
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Opzegging van de arbeidsovereenkomst wegens bedrijfseconomische omstandigheden en de toepassing van het afspiegelingsbeginsel

In deze zaak heeft de kantonrechter zich gebogen over de opzegging van de arbeidsovereenkomst van [verzoeker] door Arcadis Nederland B.V. De opzegging vond plaats op grond van bedrijfseconomische redenen, maar de vraag was of deze opzegging in strijd was met artikel 7:669 lid 3 onder a BW. De kantonrechter oordeelde dat Arcadis de arbeidsovereenkomst onterecht had opgezegd, omdat [verzoeker] bij gebleken geschiktheid had moeten worden geplaatst in een van de nieuw gecreëerde functies door middel van 'omgekeerd afspiegelen'. De kantonrechter oordeelde dat herstel van de arbeidsovereenkomst niet mogelijk was vanwege ernstig verwijtbaar handelen van de werkgever, en kende een billijke vergoeding toe van € 230.000,00. De zaak kwam voort uit een reorganisatie bij Arcadis, waarbij de functie van [verzoeker] als Marktgroep Directeur kwam te vervallen. De kantonrechter concludeerde dat de verschillende Business Areas binnen Arcadis niet als zelfstandige bedrijfsvestigingen konden worden beschouwd, en dat de MGD-functie niet uitwisselbaar was met de nieuwe BUL1-functie. De kantonrechter wees de verzoeken van [verzoeker] tot herstel van de arbeidsovereenkomst en betaling van achterstallig salaris toe, maar wees de verzoeken tot herplaatsing in de BUL1-functie af, omdat de werkgever niet had aangetoond dat [verzoeker] niet geschikt was voor deze functie. De kantonrechter oordeelde dat de werkgever niet had voldaan aan de herplaatsingsplicht en dat de opzegging in strijd was met de wet.

Uitspraak

RECHTBANKGELDERLAND
Civiel recht
Kantonrechter
Zittingsplaats Arnhem
Zaaknummer / rekestnummer: 11816674 \ HA VERZ 25-112
Beschikking van 30 september 2025
in de zaak van
[verzoeker],
wonende te [woonplaats] ,
verzoekende partij,
verwerende partij in het voorwaardelijk tegenverzoek,
hierna te noemen: [verzoeker] ,
gemachtigde: mr. O.J. Rote - de Vries en mr. R. Winters,
tegen
ARCADIS NEDERLAND B.V.,
te Arnhem,
verwerende partij,
verzoekende partij in het voorwaardelijk tegenverzoek,
hierna te noemen: Arcadis,
gemachtigde: mr. A.M. Mellema.
De zaak in het kort
Het gaat in deze zaak in de kern om de vraag of het UWV op juiste gronden aan werkgever toestemming heeft gegeven om de arbeidsovereenkosmt met werknemer wegens bedrijfseconomische redenen (artikel 7:699 lid 3 sub a BW) op te zeggen. In het bijzonder gaat het om de vraag of er juist is afgespiegeld, de functie van werknemer is vervallen dan wel feitelijk onder een nieuwe naam is blijven bestaan, werknemer middels zogeheten ‘omgekeerd afspiegelen’ op de nieuwe functie geplaatst had moeten worden, of, als voorgaande vragen negatief beantwoord worden, werknemer binnen de organsiatie van werkgever elders herplaatst had moeten worden. Als de opzegging in stijd met artikel 7:669 lid 3, onder a BW heeft plaatsgevonden dringt zich de vraag op of de arbeidsovereenkosmt moet worden hersteld dan wel aan werknemer een billijke vergoeding toekomt.

1.De procedure

1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- het verzoekschrift,
- het verweerschrift, met een tegenverzoek,
- de akte met producties 67 tot en met 69 aan de zijde van [verzoeker] van 29 juli 2025,
- de akte met producties 20 en 21 aan de zijde van Arcadis van 30 juli 2025.
1.2.
De mondelinge behandeling heeft plaatsgevonden op 4 augustus 2025, [verzoeker] is verschenen, bijgestaan door mr. O.J. Rote - de Vries en mr. R. Winters. Namens Arcadis is verschenen [naam 1] . Arcadis is bijgestaan door mr. A.M. Mellema. Partijen hebben over en weer hun standpunten toegelicht, mr. O.J. Rote - de Vries aan de hand van spreekaantekeningen die zijn overgelegd. Van hetgeen verder is besproken heeft de griffier aantekeningen gemaakt.
1.3.
Tijdens de mondelinge behandeling is, vanwege de nauwe samenhang, ook het verzoek van een directe collega van [verzoeker] , de heer [naam 2] , gericht tegen Arcadis besproken. Dit verzoekschrift is bekend onder zaaknummer 11654950 \ HA VERZ 25-56. In die zaak wordt tegelijkertijd uitspraak gedaan.
1.4.
Aan partijen is na de mondelinge behandeling medegedeeld dat vandaag uitspraak wordt gedaan.

2.De feiten

2.1.
Arcadis is een ingenieurs- en adviesbureau bestaande uit 3 verschillende divisies (Business Areas), te weten Mobility (gericht op infrastructuur over de weg en het spoor), Places (gericht op gebouwen) en Resilience (gericht op water en milieu). Iedere divisie heeft een eigen statutair directeur en een eigen directieteam.
2.2.
[verzoeker] , geboren [geboortedatum] , is op 1 november 2014 in dienst getreden bij Arcadis.
2.3.
In 2018 heeft een herstructurering plaatsgevonden van de Business Area Mobility. In de toen ingevoerde nieuwe structuur zijn vier werkstromen geïntroduceerd (strategie & beleid, planvoorbereiding & ontwerp, programma management & cost management en operate & maintain), elk geleid door een Marktgroep Directeur (hierna: MGD).
2.4.
[verzoeker] bekleedt vanaf 1 juli 2018 de functie van MGD Operate & Maintain binnen de Business Area Mobility, met een loon van € 12.572,34 bruto per maand, exclusief 8% vakantietoeslag en overige emolumenten, waaronder een prestatie- en resultaatsafhankelijke bonus en resultaatsafhankelijke uitkering (RAU). In de arbeidsovereenkomst van 21 augustus 2014 staat over de bonus het volgende opgenomen:
Bonus
Gezien uw functie komt u in aanmerking voor een resultaatsafhankelijke bonusuitkering. Voor uw functie geldt een targetbonus van 25% van het bruto jaarsalaris (inclusief vakantiebijslag). De feitelijke hoogte van de bonus kan variëren van 0 tot 1,5 maal de targetbonus en is afhankelijk van de mate waarin voor u geldende (resultaat)doelstellingen worden gerealiseerd en van de resultaten van ARCADIS Nederland B.V. Het uit te keren bonusbedrag wordt jaarlijks achteraf bepaald en wordt uitgekeerd naar rato van de periode dat u in het beschouwde jaar de onderhavige functie heeft vervuld. Voorts wordt de bonus alleen uitbetaald indien u – behoudens uitdiensttreding wegens pensionering – op het moment van het binnen ARCADIS gebruikelijk vaststellen van de bonussen feitelijk nog in dienst bent van ARCADIS. Aan de uitkering van een bonus kunnen geen rechten worden ontleend”.
In de brief van 17 juli 2018, waarin wordt bevestigd dat [verzoeker] is benoemd tot MGD, staat over de bonus:
Bonus
De huidige bonus van 25% wordt verdeeld in 20% in verband met functie marktgroep directeur en 5% in relatie tot de functie programmamanager O&M. Indien deze functie zal verdwijnen, zal de bonus 20% blijven.”
2.5.
In 2021 is binnen Arcadis de ‘Global Business Structure’ geïntroduceerd. In deze nieuwe structuur wordt de business niet langer op nationaal niveau aangestuurd, dus vanuit de verschillende landen waar Arcadis is gevestigd, maar vanuit drie wereldwijde Business Area’s, te weten Global Mobility, Global Resilience en Global Places. Ook zijn daarbij de functies van Growth Director en Ops Director geïntroduceerd.
2.6.
In de zogeheten ANL Strategie 2024-2026 ‘Playing the orange card’ is vanuit GBA Mobility vastgelegd dat de omzet in de komende jaren van 5% global projects naar 30% global projects moet gaan. De inzet van het Global Excellence Center moet van de gerealiseerde 15 tot 20% in de afgelopen jaren, naar 30% gaan.
2.7.
Als gevolg hiervan heeft Arcadis het (voorgenomen) besluit genomen om tot herstructurering van Mobility NL over te gaan, de vier marktgroepen en de functie van de vier Marktgroepdirecteuren te laten vervallen en om twee Business Units te creëren, ingedeeld naar de services die verkocht worden aan klanten. Het gaat om de BU Design & Engineering en de BU Technical Advisory & Assetmanagement. Deze nieuwe Business Units worden elk geleid door een Business Unit Leader 1 (BUL1), waardoor deze twee nieuwe functies ontstaan.
2.8.
De OR heeft bij advies van 21 juni 2024 positief geadviseerd op dit voorgenomen besluit. Daarop heeft Arcadis het voorgenomen besluit definitief gemaakt.
2.9.
[verzoeker] heeft op 25 juni 2024 een e-mail ontvangen van [naam 3] , Corporate Recruiter binnen Arcadis:
“Via deze e-mail wil ik je graag op de hoogte brengen van de zojuiste geplaatste interne vacatures. De vacatures van Business Unit Leader Design & Engineering en Business Unit Leader Technical Advisory & Asset Management staat sinds vandaag open.
Wanneer er interesse is in deze vacature vragen we je graag voor deze rol te solliciteren met een persoonlijk cv, motivatiebrief mag maar is niet verplicht.
Houd er rekening mee dat de sluitingsdatum voor beide vacatures staat op maandag 01-07 om 12.00 uur.(…)”
2.10.
Collega MGD’s binnen Mobility [naam 2] en [naam 4] krijgen eenzelfde bericht. De andere MGD, [naam 5] , heeft zijn loopbaan begin 2024 al elders binnen Arcadis voortgezet.
2.11.
[verzoeker] schrijft op 25 juni 2025 aan [naam 1] , Director Mobility:
“Beste [naam 1] ,
Met grote verbazing heb ik onderstaande mail ontvangen.
Met veel plezier en goede prestaties zet ik mij sinds mijn aanstelling in 2018 al in als BUD/BUL1 Marktgroepdirecteur Mobility, onderdeel van het directieteam van Mobility. Vanuit mijn kant was ik nog niet van plan om hier mee te stoppen.
Het is uiterst bijzonder om te lezen dat er nu 2 vacatures voor BUL 1 rollen zijn geplaatst en ik en alle HAG’s binnen Mobility worden uitgenodigd om hierop, binnen 4 dagen, te reageren.
Teleurstellend is dat ik dit niet rechtstreeks van jou hoor, maar via een mail van onze recruiter.
Ik weet niet goed wat ik met deze mail aan moet omdat er nog veel onduidelijk is.
Mbt proces/procedure:
  • Ben ik nog in functie op mijn huidige BUL1 / MGD rol?
  • Conform de adviesaanvraag is het sociaal kader van kracht en is scenario 4 van het sociaal kader van toepassing. Dat betekent dat de functie komt te vervallen. De nieuwe BUL 1 rol is in mijn ogen geen wezenlijke wijziging en directe plaatsing/selectie zou dan ook logisch zijn. Als er al een wijziging van functie is, dan is dat dit een minder zware rol, zoals ook duidelijk uiteengezet tijdens de bijeenkomst van 19 december 2023, waar gerefereerd is aan MGD min rol. Welke feiten zijn er om dit toch een wezenlijke wijziging van de BUL 1 rol te noemen?
  • Conform het sociaal kader betekent scenario 4 dat ik gelijk boventallig ben en dat er 2 keuzemogelijkheden zijn. Klopt dat?
  • Een boventallige medewerker dient binnen 1 maand na de aanzegging zijn keuze aan Arcadis kenbaar te maken. Klopt dat?
  • Wat is het deel advies van de OR en het definitieve ondernemersbesluit?
  • Conform het sociaal kader zou ik een aanzegging verwachten met een heldere uiteenzetting van het proces/procedure, de rechten en plichten wederzijds en een duidelijke tijdslijn. Ik zou dit graag op papier zien zodat het voor iedereen duidelijk is hoe deze procedure loopt.
  • Waar zijn de Q&A zoals beloofd in het laatste MT+ van 19 juni jl? Hierin zouden vele vragen die zijn gesteld worden beantwoord.
Mbt inhoud:
  • Waarom is bewust afgeweken van de rolbeschrijving die Global rondgaat mbt BUD/BUL1 (zie bijlage)? Alignment met het Global model en andere BA in NL was toch een van de doelen van deze reorganisatie?
  • Waar is in de nieuwe rolbeschrijving de P&L gebleven?
  • Waar ligt welke procuratie?
  • Er is al een nadere invulling gegeven van de AG’en die onder de 2 nieuwe Units vallen, zonder daar de BUL 1 in te betrekken. In hoeverre kan hier nog van worden afgeweken?
  • Hoe ziet het directieteam eruit? Blijven daar nog steeds de sectorleiders in?
Sinds de bewuste bijeenkomst van 19 dec 2023 zijn we als BUL 1 directieleden in een zeer slechte film beland die niemand begrijpt die ik hier over vertel, zowel binnen als buiten Arcadis.
Wellbeing is iets waar Arcadis hoog over opgeeft en ik verwacht van jou, als mijn direct leidinggevende daar een belangrijke rol in. Ik wil je meegeven dat deze hele periode mijn wellbeing heeft beïnvloed.
Graag ga ik met je in gesprek om al deze zaken de komende tijd duidelijkheid te krijgen en inzicht te krijgen wat dit voor mij betekent. Hoe dit past in het proces en tijdslijn wat in gang is gezet heb ik geen zicht op.
Vanaf 8 juli as start mijn zomervakantie. Gezien mijn thuissituatie en de bijzondere gang van zake de afgelopen periode ben ik daar ook echt aan toe.(…)”
2.12.
[naam 1] schrijft op 2 juli 2024 aan [verzoeker] :
“Zoals tijdens ons gesprek van woensdag 26 juni 2024 aangegeven zou ik nog schriftelijk terugkomen op jouw e-mail van 25 juni 2024.
Je hebt gelijk dat je het plaatsen van de vacatures voor de nieuwe BUL1 rol via mij en niet
via de recruiter had moeten horen. Nu je tijdens de hele adviesprocedure (en daarvoor) op
de hoogte was van de voorgenomen besluiten die er lagen was ik er vanuit gegaan dat ik je
met mijn e-mail van 21 juni 2024 en 25 juni 2024 aan het voltallige MT voldoende had
geïnformeerd. Ik had me beter moeten realiseren dat dit besluit impact op jouw functie en
daarmee impact op jou heeft, waarbij ik je persoonlijk had moeten informeren. Hiervoor
nogmaals mijn excuses.
Onderstaand het antwoord op de door jou gestelde vragen:

Je bent nog in functie in je huidige rol van Marktgroep Directeur.

Je geeft aan dat de nieuwe BUL1 rol in jouw ogen geen wezenlijke wijziging is van
jouw functie en dat directe plaatsing / selectie dan ook logisch zou zijn. De nieuwe
BUL1 rol is weldegelijk een andere functie dan jouw huidige functie van Marktgroep directeur. De functiebeschrijving heb je inmiddels in je bezit. Jouw huidige rol is gericht op Nederland en op de resultaten van de eigen marktgroep. De nieuwe BUL1-rol is veel meer gericht op internationaal en samenwerking, waarbij een expliciete target is gegeven voor het verhogen van de billabillity op internationale projecten. Waar de marktgroep directeur een solistische eindverantwoordelijkheid heeft is de rol van de BUL1 gericht op samenwerking, zowel met de Growth en Ops director als met de BUL van de andere landen. Er geldt een gezamenlijke verantwoordelijkheid, waarbij van de BUL1 verwacht wordt dat die niet alleen oog heeft voor de resultaten van de eigen marktgroep, maar oog heeft voor de gehele business, Growth, Ops en internationaal, waarbij meegedacht wordt met de internationale strategie. M.a.w. de BUL1 zal er voor moeten zorgen dat Arcadis meer geïntegreerd raakt binnen het internationale netwerk en een significant deel van haar omzet uit internationale projecten haalt. Dit vergt een andere wijze van leidinggeven die veel meer gericht is op het kunnen omgaan met complex Stakeholder Management, netwerken, internationaal samenwerken, politieke en culturele sensitiviteit. Omdat we van 4 marktgroepen naar 2 marktgroepen gaan is de span of control flink groter. Jij hebt nu een span of control van 84 (gemiddeld 90) Arcadianen. Dit gaat in de nieuwe rol naar 250 - 350 Arcadianen, waarbij de nieuwe rol een direct span of control kent van zo’n 5 BUL2.
De wijziging is dusdanig dat wij dit als nieuwe functie zien, waardoor scenario 4 van het
sociaal plan van toepassing is. Jouw redenering dat het feitelijk dezelfde functie is, waardoor je direct geplaatst zou moeten worden, kan ik niet volgen. Afgezien van het feit dat de nieuwe functie wezenlijk andere vereisten en ander (leiderschaps)vaardigheden vergt
betekent het feit dat we van 4 naar 2 marktgroepen gaan al dat er 2 functies van
Marktgroepdirecteur komen te vervallen. Jouw redenering volgend zou dan afspiegeling
plaats moeten vinden, waardoor je niet geplaatst zou kunnen worden.

Je wordt eerst boventallig op het moment dat de huidige functie van
Marktgroepdirecteur komt te vervallen. Deze datum staat vooralsnog op 1 oktober 2024, dan kantelt de organisatie. In de periode daaraan voorafgaand vindt matchmaking plaats op de rol van Bul1, Bul2 en overige rollen. Een uitnodiging tot
sollicitatie voor de Bul1 rol heb je ontvangen. Daarnaast kijk ik graag samen met jou waar je ambities binnen Arcadis liggen. Eerst vanaf het moment van boventalligheid (als je de rol van Bul1 of een andere rol niet hebt gekregen of ambieert) ontstaat een keuzemogelijkheid voor heroriëntatie of direct vertrek.
Bijgaand zend ik je het deeladvies van de OR. Op basis hiervan hebben we de vacature
uitgezet voor de Bul1 functie. In de Q&A die we op 26 juni 2024 hebben opgesteld hebben
we uiteengezet wat de afbakening van de diverse rollen (BUL1, OPS en Growth Director) is,
waarbij we er in de gesprekken met de diverse kandidaten nader op in zullen gaan. Het
ondernemersbesluit heb je reeds in je bezit.
In de Q&A is een duidelijk stroomschema weergegeven met een helder stappenplan voor de
procedure. Op dit moment heb je de aanzegging dat jouw functie komt te vervallen, waarbij
je wordt uitgenodigd om te solliciteren op de functie van Bul1. Je vroeg in het gesprek van
26 juni 2024 of het wel zin voor je had te solliciteren of dat we de keuze al hadden gemaakt.
Ik heb je direct aangegeven dat ik je de functie zie doen, maar dat dit wel betekent dat je het
nieuwe model moet omarmen, een model gericht op samenwerking, waarbij je Ops en
Growth als gelijkwaardige partner hebt te zien en niet zoals nu gebeurt als ondersteunend.
Jij bent gewend als eindverantwoordelijke beslissingen te nemen. Ben je in staat en vooral,
bereid om een gedeelde verantwoordelijkheid aan te nemen, waarbij de eigen marktgroep
soms ondergeschikt is aan het grotere geheel. Want dat is wel wat van je verwacht wordt in
de functie van BUL1.
Dan een antwoord op je inhoudelijke vragen
De rolbeschrijving die Global rondgaat van Business Unit Director is nog te nationaal gericht. Met de functiebeschrijving die daar ligt gaan we onze internationale ambities niet waar maken. Niet alleen dateert die rolbeschrijving van voor de huidige strategie, vanuit Mobility is er een extra push op global collaboration die we in NL waar moeten en willen maken. P&L ligt primair bij mij als BAD, en daarvoor zijn we gezamenlijk verantwoordelijk samen met OPS en Growth. Procuratie blijft in de lijn, dus bij BUL1 en BUL2. De groei en de begroting moet in komende drie jaar voor een significant deel uit het buitenland komen, anders dan nu gebeurt.
De procuratie is voorlopig 1 MIO voor de BUL1.
Er kan nog geschaafd worden aan de indeling de adviesgroepen, met dien verstande dat er
teams anders kunnen worden geplaatst dan nu omschreven. Er liggen al wat vragen vanuit
de waardeproposities om die iets anders in te richten dan nu. Dat gaat in overleg met de
nieuwe BUL1 en BUL2. Om die reden vindt WAVE3 na deze selectie plaats.
Het nieuwe MT bestaat uit BAD, OPS, Growth, People en 2 BUL1. Sectorleiders sluiten aan
bij Growth MTs.
Ik hoop dat ik je vragen zo goed mogelijk heb kunnen beantwoorden. Ik ga graag met je in
gesprek over eventuele onduidelijkheden en wat dit voor jou betekent. Laten we voor je
vakantie nog even met elkaar zitten.”
2.13.
Tijdens het sollicitatiegesprek op 5 juli 2024 heeft [verzoeker] zich uit de sollicitatieprocedure teruggetrokken en zijn eerder ingenomen standpunt, dat hij direct geplaatst had moeten worden in de BUL1 functie, gehandhaafd.
2.14.
Bij brief van 30 augustus 2024 heeft Arcadis [verzoeker] officieel geïnformeerd dat zijn functie van Marktgroep Directeur per 1 oktober 2024 komt te vervallen als gevolg van de reorganisatie, waardoor hij boventallig werd verklaard.
2.15.
Arcadis heeft op 25 oktober 2024 bij het UWV een verzoek ingediend tot het verkrijgen van toestemming om de arbeidsovereenkomst (ontslagvergunning) met [verzoeker] te mogen opzeggen, op grond van bedrijfseconomische redenen, bestaande in organisatorische veranderingen.
2.16.
[verzoeker] heeft zijn zienswijze kenbaar gemaakt aan het UWV en geconcludeerd tot afwijzing van de gevraagde ontslagvergunning.
2.17.
Het UWV heeft op 3 februari 2025 de ontslagvergunning aan Arcadis afgegeven.
2.18.
Op 11 februari 2025 heeft Arcadis de arbeidsovereenkomst opgezegd met ingang van 1 april 2025, onder toekenning van een beëindigingsvergoeding van € 87.803,03 bruto, berekend conform het Sociaal Kader.

3.Het verzoek en het verweer

3.1.
[verzoeker] verzoekt de kantonrechter bij beschikking, uitvoerbaar bij voorraad:
primair:
I. voor recht te verklaren dat Arcadis de arbeidsovereenkomst van [verzoeker] in strijd met artikel 7:669 BW heeft opgezegd;
II. de arbeidsovereenkomst van [verzoeker] ex artikel 7:682 lid 2 sub a BW jo. artikel 3:300 BW te herstellen vanaf de datum waarop deze is beëindigd, althans vanaf een door de kantonrechter in goede justitie te bepalen datum; dan wel Arcadis te veroordelen om binnen 24 uur na betekening van de beschikking de
arbeidsovereenkomst met terugwerkende kracht te herstellen vanaf de datum
waarop deze is geëindigd, althans op een door de kantonrechter in goede justitie te
bepalen datum, onder verbeurte van een dwangsom van € 25.000,00 per dag dat Arcadis in gebreke blijft aan de beschikking te voldoen;
III. Arcadis te veroordelen tot betaling aan [verzoeker] van het achterstallig salaris, inclusief vakantiebijslag en overige emolumenten, vanaf de datum bedoeld onder II., te vermeerderen met de wettelijke verhoging en de wettelijke rente;
IV. Arcadis te veroordelen tot wedertewerkstelling van [verzoeker] in de functie BUL1 Technical Advisory and Asset Management binnen 48 uur na betekening van de beschikking, onder verbeurte van een dwangsom van € 25.000,00 per dag dat Arcadis in gebreke blijft aan de beschikking te voldoen;
V. indien de arbeidsovereenkomst niet aansluitend op de data waarop die is
beëindigd wordt hersteld, de voorziening te treffen dat Arcadis wordt
veroordeeld tot betaling aan [verzoeker] een bedrag van € 12.572,34 bruto (te vermeerderen met emolumenten) voor iedere maand dat de onderbreking duurt, zulks ter compensatie van het door [verzoeker] geleden nadeel;
VI. indien de onder II. bedoelde datum zes maanden of langer na de einddatum van de
arbeidsovereenkomst ligt, de voorziening te treffen dat de arbeidsovereenkomsten samen moeten worden genomen voor alle arbeidsrechtelijke regelingen waarvoor de doorbrekingstermijn van zes maanden nadelige gevolgen heeft voor [verzoeker] ;
subsidiair:
VII. voor recht te verklaren dat Arcadis de arbeidsovereenkomst van [verzoeker] in strijd met artikel 7:669 BW heeft opgezegd;
VIII. Arcadis te veroordelen tot betaling van een billijke vergoeding van € 921.833,28, althans een in goede justitie te bepalen bedrag;
IX. voor recht te verklaren dat Arcadis geen rechten kan ontlenen aan het concurrentie- en relatiebeding waar [verzoeker] aan is gebonden, omdat het eindigen van de arbeidsovereenkomst het gevolg is van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van Arcadis;
primair en subsidiair:
X. Arcadis te veroordelen om [verzoeker] zijn volledige bonus over 2024 en pro rata over 2025 uit te betalen;
XI. Arcadis te veroordelen in de proceskosten.
3.2.
[verzoeker] heeft, samengevat, het volgende aan zijn verzoekschrift ten grondslag gelegd. Allereerst stelt [verzoeker] dat Arcadis ook de Marktgroepdirecteuren van de Business Area Places en Resillience bij de afspiegeling had moeten betrekken. In dat geval was [verzoeker] namelijk niet voor ontslag in aanmerking gekomen. Verder stelt [verzoeker] dat zijn functie van Marktgroep Directeur niet is komen te vervallen omdat de functie van BUL1 daarmee uitwisselbaar is. Ten derde stelt [verzoeker] dat Arcadis het omgekeerde afspiegelingsbeginsel had moeten toepassen bij het plaatsen van werknemers in de functie van BUL1. Tot slot stelt [verzoeker] dat Arcadis niet heeft voldaan aan de op haar rustende herplaatsingsplicht.
3.3.
Arcadis heeft verweer gevoerd en verzocht om de verzoeken van [verzoeker] af te wijzen. Ter onderbouwing van haar verweer heeft Arcadis, samengevat, aangevoerd dat zij bij de indiening van de ontslagaanvraag ervan uit mocht gaan dat de Business Area Mobility een afzonderlijke bedrijfsvestiging is, waardoor over de andere Business Area’s, te weten BA Places en BU Resillience niet hoefde te worden afgespiegeld. Bovendien zijn de verschillende functies die de Marktgroep Directeuren binnen de verschillende BA’s bekleden niet onderling uitwisselbaar. Datzelfde geldt voor de functie van Marktgroep Directeur binnen de BA Mobility en de nieuwe functie BUL1. Omdat [verzoeker] zich heeft teruggetrokken uit de sollicitatieprocedure voor de functie van BUL1, kan van een omgekeerde afspiegeling geen sprake zijn. Tot slot betwist Arcadis dat zij niet heeft voldaan aan de op haar rustende herplaatsingsplicht.

4.Het voorwaardelijk tegenverzoek van Arcadis en het verweer

4.1.
Arcadis verzoekt de kantonrechter [verzoeker] te veroordelen om binnen twee weken na betekening van de in deze te wijzen beschikking, de beëindigingsvergoeding van
€ 87.803,03 bruto aan Arcadis terug te betalen, met veroordeling van [verzoeker] in de proceskosten, alleen voor zover:
de arbeidsovereenkomst met terugwerkende kracht wordt hersteld,
dan wel de veroordeling van [verzoeker] tot herstel van de dienstbetrekking met terugwerkende kracht wordt toegewezen,
dan wel indien de vordering tot herstel van de dienstbetrekking wordt toegewezen,
waarbij niet met terugwerkende kracht wordt hersteld, maar de voorziening wordt
opgelegd tot betaling van een bedrag aan [verzoeker] van € 12.572,34 bruto (te
vermeerderen met emolumenten) voor iedere maand dat de onderbreking duurt,
4. dan wel, of alsmede, als de hersteldatum 6 maanden of langer na de einddatum van de arbeidsovereenkomst ligt, de voorziening wordt getroffen dat beide arbeidsovereenkomsten samen worden genomen voor alle arbeidsrechtelijke regelingen waarvoor de doorbrekingstermijn van 6 maanden nadelige gevolgen heeft voor [verzoeker] .
4.2.
[verzoeker] heeft verweer gevoerd waarop hierna, voor zover van belang, wordt ingegaan.

5.De beoordeling van het verzoek van [verzoeker]

Inleiding
5.1.
Zoals hiervoor al is vermeld gaat het om de vraag of de opzegging van de arbeidsovereenkomst met [verzoeker] al dan niet in strijd is met artikel 7:669 lid 3, onder a BW.
5.2.
De kantonrechter oordeelt dat de opzegging van de arbeidsovereenkomst in strijd is met artikel 7:669 lid 3, onder a BW omdat Arcadis [verzoeker] , bij gebleken geschiktheid, middels ‘omgekeerd afspiegelen’ had moeten plaatsen in een van de nieuwe BUL1 functies. De kantonrechter acht herplaatsing niet mogelijk als gevolg van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van Arcadis. Daarom wordt aan [verzoeker] ten laste van Arcadis een billijke vergoeding toegekend. De kantonrechter legt hierna uit hoe zij tot dit oordeel is gekomen.
Juridisch kader
5.3.
Op grond van artikel 7:682 lid 1, onder a en b BW kan de kantonrechter op verzoek van een werknemer van wie de arbeidsovereenkomst is opgezegd met toestemming van het UWV, als die opzegging in strijd is met artikel 7:669 lid 1 of lid 3, sub a, BW,
(1) de werkgever veroordelen de arbeidsovereenkomst te herstellen of
(2) aan de werknemer een billijke vergoeding toekennen als herstel in redelijkheid niet mogelijk is vanwege een omstandigheid waarbij sprake is van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van de werkgever.
5.4.
In artikel 7:669 lid 3, aanhef en onder a BW, is bepaald dat onder een redelijke grond als bedoeld in lid 1 wordt verstaan het vervallen van arbeidsplaatsen als gevolg van de beëindiging van de werkzaamheden van de onderneming of het, over een toekomstige periode van ten minste 26 weken bezien, noodzakelijkerwijs vervallen van arbeidsplaatsen als gevolg van het wegens bedrijfseconomische omstandigheden treffen van maatregelen voor een doelmatige bedrijfsvoering.
5.5.
In de Ontslagregeling en de toelichting daarop worden nadere regels gesteld met betrekking tot onder meer een redelijke grond voor ontslag, het afspiegelingsbeginsel en de herplaatsingsplicht. Op grond van het bepaalde in artikel 7:669 lid 5 BW is de Ontslagregeling ingeval van ontbinding wegens de gronden van artikel 7:669 lid 3 BW van toepassing. De Ontslagregeling behelst ook recht in de zin van artikel 79 wet Rechterlijke Organisatie.
5.6.
Op grond van de Ontslagregeling dient een werkgever ter onderbouwing van haar ontslagaanvraag aannemelijk te maken dat er structureel arbeidsplaatsen vervallen door maatregelen die om bedrijfseconomische redenen nodig zijn voor een doelmatige bedrijfsvoering (paragraaf 2 van de Ontslagregeling). Tevens dient er geen mogelijkheid te zijn om de werknemer binnen een redelijke termijn (al dan niet met behulp van scholing) te herplaatsen in een andere passende functie binnen de onderneming (paragraaf 3 van de Ontslagregeling).
Bedrijfseconomische noodzaak tot verval arbeidsplaatsen
5.7.
Tussen partijen is de noodzaak voor Arcadis om te reorganiseren en het daarbij laten vervallen van arbeidsplaatsen niet in geding.
Afspiegelingsbeginsel
5.8.
De Ontslagregeling bepaalt dat werknemers volgens het afspiegelingsbeginsel voor ontslag in aanmerking moeten worden gebracht. In artikel 11 lid 1 is bepaald dat per leeftijdsgroep binnen een categorie uitwisselbare functies de werknemers met het kortste dienstverband het eerst voor ontslag in aanmerking komen. Op grond van artikel 13 van de Ontslagregeling is een functie uitwisselbaar met een andere functie als de functies vergelijkbaar zijn voor wat betreft de inhoud van de functie, de voor de functie vereiste kennis, vaardigheden en competenties en de tijdelijke of structurele aard van de functie én indien het niveau van de functie en de beloning gelijkwaardig zijn, een en ander in onderlinge samenhang bezien.
5.9.
In artikel 14 van de Ontslagregeling wordt geregeld dat bij de toepassing van het afspiegelingsbeginsel wordt uitgegaan van alle uitwisselbare functies binnen de onderneming van de werkgever. Als uitzondering hierop geldt dat niet van alle uitwisselbare functies in de onderneming wordt uitgegaan als de werkzaamheden van een onderneming zijn verspreid over verschillende bedrijfsvestigingen. Uit de toelichting bij artikel 14 van de Ontslagregeling volgt hiervoor als voorwaarde dat deze bedrijfsvestigingen in de maatschappij als zelfstandige bedrijfsvestigingen te herkennen moeten zijn en bij die vestigingen sprake is van een interne zelfstandige bedrijfsvoering.
Bedrijfsvestiging
5.10.
De kantonrechter is met [verzoeker] van oordeel dat de verschillende Business Area’s, Mobility, Places en Resillience niet als afzonderlijke bedrijfsvestiging moeten worden beschouwd. Zij opereren intern wellicht zonder meer zelfstandig met een eigen OR en directie, maar extern zijn zij niet, althans onvoldoende, als zelfstandige eenheid te herkennen. Zo hebben de Business Units geen afzonderlijke inschrijving in de Kamer van Koophandel, presenteren zij zich naar de buitenwereld toe allemaal onder de naam Arcadis, vanuit eenzelfde website en maken zij geen gebruik van een eigen logo, briefpapier of huisstijl. Tot slot is van belang dat Arcadis Nederland één Raad van Commissarissen heeft die toeziet op een duurzame bedrijfsvoering voor Arcadis Nederland als geheel en hebben de Business Area’s, Mobility, Places en Resilience, geen eigen bankrekening. Alle financiële zaken lopen via Arcadis Nederland. Dit betekent dat beoordeeld moet worden of de MGD-functie bij de BA’s Places en Resilience, bij de afspiegeling vanwege het verval van de MGD-functies bij de BA Mobility moeten worden betrokken. Die vraag wordt hierna beantwoord.
MGD-functies binnen de verschillende Business Area’s zijn niet onderling uitwisselbaar
5.11.
Hoewel aan [verzoeker] toegegeven moet worden dat de verschillende MGD-functies binnen de verschillende BA’s veel overeenkomsten kennen op het gebied van management, de noodzaak tot het beschikken over commerciële vaardigheden en de gelijke waardering, volgt de kantonrechter [verzoeker] niet in zijn standpunt dat de MGD-functies van de onderscheidenlijke Business Area’s onderling uitwisselbaar zijn.
5.12.
Daarvoor is van belang dat de verschillende marktgroepen zich op de inhoud (te) zeer van elkaar onderscheiden, te weten respectievelijk ‘infrastructuur op de weg en het spoor’, ‘gebouwen’ en ‘water en milieu’ en dat Arcadis voldoende aannemelijk heeft gemaakt dat voor een goede uitoefening van de functie specifieke kennis over het vakgebied en het netwerk waarbinnen wordt geopereerd, vereist is. Zo blijkt uit de overgelegde vacaturetekst voor de Business Area Places, dat voor een juiste uitvoering van de MGD-functie binnen deze Business Area, kennis en ervaring van de vakgebieden van de marktgroep RED&C vereist is, de MGD op de hoogte moet zijn van relevante trends in de betreffende markt en in de kenniswereld en moet deze een aantoonbaar relevant netwerk hebben van potentiële opdrachtgevers en kennisinstellingen, zowel in de publieke als in de private sector. Helaas heeft Arcadis geen functiebeschrijvingen en/of vacatureteksten van de MGD-functies in de verschillende BA’s beschikbaar, behoudens de hiervoor genoemde vacaturetekst voor een MGD in de BA Places. Gelet op hetgeen Arcadis ter zake heeft gesteld en [verzoeker] niet voldoende onderbouwd heeft betwist, neemt de kantonrechter tot uitgangspunt dat de omschrijvingen voor de MGD-functie van de Business Area Resillience en Mobility niet wezenlijk afwijken van die voor de BA Places, zodat de daarin genoemde functievereisten ook gelden voor de Business Area Places en Mobility.
5.13.
De enkele omstandigheid dat één werknemer, de heer [naam 6] , de MGD-functie binnen twee Business Area’s heeft vervuld maakt het voorgaande niet anders. Arcadis heeft voldoende gemotiveerd dat hij over de benodigde achtergrondkennis en ervaring beschikte om de functie binnen twee Business Area’s te kunnen uitoefenen en het feit dat hij die functie in twee Business Area’s vervulde dus niet lag in de uitwisselbaarheid van de functies maar in de persoon van deze MGD met zijn kennis en ervaring.
De functie MGD van de BA Mobility is niet uitwisselbaar met de (nieuwe) functie BUL1
5.14.
Vervolgens moet beoordeeld worden of de vervallen MGD-functie binnen de BA Mobility en de (nieuw gecreëerde) BUL1-functie onderling uitwisselbaar zijn. Daarbij geldt dat het bij de uitwisselbaarheid van functies niet aan komt op de vraag hoe de individuele werknemer zijn functie feitelijk vervult, maar uitgangspunt is het vaststellen van de functie-inhoud aan de hand van een functieomschrijving, dan wel de criteria van artikel 13 van de Ontslagregeling.
5.15.
Bij die beoordeling neemt de kantonrechter de door [verzoeker] zelf opgestelde functieomschrijving, de vacaturetekst voor de MGD BA Places en de door Arcadis opgestelde profielschets MGD en BUL1 tot uitgangspunt.
5.16.
Hoewel een deel van de werkzaamheden/functievereisten van de MGD-functie terugkomen in de BUL1-functie (zoals het academisch werk- en denkniveau, het hebben van tien jaar leidinggevende ervaring, het rapporteren aan de Business Area Director en leidinggeven aan BUL2 / HAG’s), is de functie-inhoud van beide functies en de omstandigheden waaronder deze moeten worden verricht op belangrijke onderdelen wezenlijk anders.
5.17.
Allereerst is van belang dat Arcadis met de door haar overlegde stukken en gegeven toelichting voldoende aannemelijk heeft gemaakt dat de BUL1 functie veel meer een internationale focus heeft dan de functie van MGD Mobility. Arcadis heeft toegelicht dat binnen de BA Mobility beoogd wordt een verschuiving te laten plaatsvinden van het aantal internationale klanten van ca. 8% naar ca. 20%, waarbij de BA van een traditionele hiërarchische structuur wordt getransformeerd naar een netwerkorganisatie met een matrixstructuur. Om dit te bewerkstelligen is binnen de BUL1 functie, anders dan binnen de MGD-functie, een expliciete target gezet op het binnenhalen van internationale opdrachten. Deze verschuiving vraagt daarom andere competenties en kennis, hetgeen tot uiting komt in de functievereisten voor de BUL1 functie, namelijk een grote staat van dienst in internationale samenwerking en ervaring met complex stakeholder management in een matrixorganisatie in een internationaal netwerk.
5.18.
[verzoeker] heeft weliswaar aangevoerd dat Arcadis in 2018, 2021 en 2023 al heeft ingezet op een meer internationale samenwerking, maar Arcadis heeft gemotiveerd aangevoerd dat dit destijds niet tot het gewenste resultaat heeft geleid. Daarom is nu ingezet op een verdere herstructurering van de BA Mobility om de in de ANL Strategie 2024-2026 ‘Playing the orange card’ ingezette internationalisering wel gestand te doen.
5.19.
Verder is van belang dat een verschuiving plaatsvindt van de enkele eindverantwoordelijkheid van een MGD naar een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de BUL1, de OPS- en Growth Director. Ook dat vraagt andere competenties en vaardigheden op het gebied van samenwerking.
5.20.
Tot slot wordt meegewogen het verschil in omzetverantwoordelijkheid en het aantal fte dat de MGD en BUL1 onder zich hebben. De MGD heeft een omzetverantwoordelijkheid van 25 miljoen en geeft leiding aan in totaal 90 tot 240 fte, terwijl de BUL1-functie een omzetverantwoordelijkheid van 45 miljoen (groeiend tot 55 miljoen) en 250 tot 350 fte onder zich heeft.
5.21.
[verzoeker] heeft tijdens de mondelinge behandeling toegelicht dat de afgelopen jaren sprake was van een omzetverantwoordelijkheid van 20 tot 70 miljoen. Dit betrof echter niet de omzetverantwoordelijkheid per individuele MGD binnen de BA Mobility, maar de omzetverantwoordelijkheid van de gehele Business Area. [verzoeker] wordt evenmin gevolgd in zijn verweer dat de span of control van de MGD 100-400 fte was, waarbij hij heeft verwezen naar zijn collega [naam 6] die tijdelijk leiding gaf aan 400 fte. Arcadis heeft gemotiveerd weersproken dat dit de standaard was, hetgeen ook blijkt uit de overgelegde verklaring van [naam 6] die toelicht dat dit inderdaad ruim twee jaar geleden het geval is geweest maar dat dit vervolgens ook anders georganiseerd is.
5.22.
Bovendien volgt uit de door Arcadis gegeven toelichting dat binnen de BA Mobility 600 mensen werkten, verdeeld over vier marktgroepen die elk werden aangestuurd door een MGD. Onweersproken staat vast dat collega MGD [naam 5] 250 fte onder zich had en de overige 350 fte verdeeld waren over de andere drie MGD’s. De ruime span of control die [verzoeker] heeft genoemd van 100-400 fte per MGD is derhalve niet aannemelijk geworden.
5.23.
De kantonrechter stelt ten slotte vast dat de beloning van beide functies wel min of meer hetzelfde is, hetgeen wel wijst op uitwisselbaarheid van de functies. Maar afgezet tegen de hiervoor uiteengezette aanzienlijke verschillen qua functie-inhoud en vereiste kennis, is dat in dit geval niet doorslaggevend.
5.24.
De conclusie luidt dan ook dat de beide functies zodanig verschillend zijn dat deze niet onderling uitwisselbaar zijn en [verzoeker] niet om die reden reeds geplaatst had hoeven te worden in de functie van BUL1.
Omgekeerd afspiegelen
5.25.
Vervolgens moet onderzocht worden of, zoals door [verzoeker] is gesteld, hij op grond van zogeheten ‘omgekeerd afspiegelen’ geplaatst had moeten worden in de BUL1 functie omdat een deel van de werkzaamheden uit zijn oude MGD functie terugkomt in de BUL1 functie. Ter zake wordt het volgende overwogen.
Systematiek omgekeerd afspiegelen
5.26.
Als, zoals hiervoor is geoordeeld, geen sprake is van uitwisselbaarheid tussen de vervallen (MGD) en de nieuwe (BUL1) functie, worden alle werknemers in de vervallen functie boventallig. Als het daarnaast zo is dat in de nieuwe functie een deel van de werkzaamheden van de vervallen functie wordt voortgezet, krijgen (enkel) de boventallige werknemers de mogelijkheid naar de nieuwe functie te solliciteren, dit op grond van de voor de werkgever geldende herplaatsingsplicht. [1] Selectie op basis van kwaliteit is daarbij mogelijk, zo blijkt uit de Ontslagregeling en de Uitvoeringsregels. Daarbij kunnen werkgevers, niet zonder meer de meest geschikte kandidaat selecteren voor de nieuwe functie. Als er meerdere geschikte kandidaten zijn moet op basis van het (omgekeerde) afspiegelingsbeginsel worden bepaald aan welke werknemer, van wiens vervallen functie een deel van de werkzaamheden terugkomt in de nieuwe functie en die geschikt is om deze functie te vervullen, deze functie als eerste moet worden aangeboden. Daardoor is het voor de werkgever dus wel mogelijk te selecteren op basis van kwaliteit, maar is het niet altijd meer mogelijk om de meest geschikte kandidaat te selecteren. Alleen boventallige kandidaten die geschikt zijn, moeten worden meegenomen bij de (omgekeerde) afspiegeling. Uiteraard dient zo objectief mogelijk te worden vastgesteld dat een werknemer niet geschikt is. Het is aan de werkgever om te stellen en bij betwisting aannemelijk te maken dat een boventallige werknemer niet geschikt is. Bij de selectie van werknemers voor een nieuwe functie is het van belang dat de selectieprocedure aan de hand van objectieve criteria geschiedt en inzichtelijk is voor de werknemers. Er moet blijkens vaste rechtspraak sprake zijn van een gedegen inzichtelijke en objectieve, door, indien aanwezig, de OR goedgekeurde systematiek met betrekking tot de selectie van de werknemers (mede) op basis van competenties, waarin zo nodig een assessment een rol speelt. De objectiviteit van de selectieprocedure kan worden bevorderd door een begeleidings- of sollicitatiecommissie aan te stellen. In een dergelijke commissie kunnen zowel leden van de kant van de werknemers als van de kant van de werkgever plaatshebben, waardoor (de schijn van) willekeur wordt vermeden. Het is voor alle werknemers van belang dat zij kunnen nagaan dat de selectieprocedure eerlijk is verlopen. [2]
Omgekeerd afspiegelen had moeten leiden tot plaatsing van [verzoeker] in functie BUL1.
5.27.
Dat de functies van MGD en BUL1 onderling niet uitwisselbaar zijn laat onverlet dat uit de stukken voldoende is komen vast te staan dat een (relevant) deel van de werkzaamheden en verantwoordelijkheden van de MGD-functie van [verzoeker] binnen Mobility terugkomt in de nieuwe functie BUL1. Zo blijft de BUL1 verantwoordelijk voor de huidige nationale projecten, wordt de aard en omvang van de internationale projecten uitgebreid, geeft ook de BUL1 leiding aan medewerkers in de functionele laag onder hen, te weten aan 4 tot 6 BUL2’s, waar de MGD leiding gaf aan de functionele laag onder hen, te weten aan 4 tot 9 Hoofden van Adviesgroepen. Noodzakelijke ervaring in leidinggeven, een academisch werk- en denkniveau en het (mede) afleggen van financiële verantwoordelijkheid zijn (deels) vergelijkbaar. Dat betekent dat enkele de boventallige verklaarde medewerkers uit de functie MGD binnen de BA Mobility in de gelegenheid hadden moeten worden gesteld om te solliciteren naar de nieuwe BUL1. Partijen zijn het erover eens dat alleen [verzoeker] en zijn collega [naam 2] , boventallig zijn verklaard vanuit de functie MGD binnen de BA Mobility.
Dat betekent zij in geval van geschiktheid op grond van het omgekeerd afspiegelen geplaatst hadden moeten worden in de functie BUL1. Het ligt op de weg van de werkgever, Arcadis, om te stellen en bij betwisting aannemelijk te maken dat in dit geval [verzoeker] niet geschikt was voor de functie BUL1. Dat heeft Arcadis niet gedaan. Integendeel, namens Arcadis heeft [naam 1] ter zitting verklaard dat [verzoeker] voor de BUL1-functie zeker geschikt was, mits hij achter de nieuwe organisatiestructuur stond of kon staan. Dat dat laatste niet het geval was en hem ongeschikt maakte is niet uit de stukken en hetgeen ter zitting is besproken gebleken. Tegen deze achtergrond heeft Arcadis niet aannemelijk gemaakt dat [verzoeker] voor de BUL1 functie niet geschikt zou zijn, zodat het in het kader van deze procedure voor gehouden moet worden dat hij daartoe wel geschikt was en geplaatst had moeten worden op grond van omgekeerd afspiegelen.
5.28.
De omstandigheid dat [verzoeker] zich uit de sollicitatieprocedure heeft teruggetrokken doet daaraan niet af nu die sollicitatieprocedure niet voldeed aan de daaraan te stellen eisen. Immers waren de twee vacatures voor de nieuwe BUL1 functies niet enkel opengesteld voor de boventallige medewerkers [verzoeker] en [naam 2] , uit wier functies werkzaamheden terugkwamen in de BUL1 functie, zoals had gemoeten. Deze vacatures zijn ook voor andere, niet boventallige kandidaten, opengesteld.
Herstel of billijke vergoeding?
5.29.
[verzoeker] heeft primair herstel van de arbeidsovereenkomst verzocht. Subsidiair, voor het geval herstel niet mogelijk is vanwege ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van Arcadis, heeft [verzoeker] verzocht om toekenning van een billijke vergoeding.
Arcadis heeft verweer gevoerd en aangevoerd dat herstel niet mogelijk is omdat de MGD-functie van [verzoeker] is vervallen Bovendien komt ook de functie van BUL1 binnenkort te vervallen in verband met nieuwe herstructureringsplannen per 1 januari 2026, zodat [verzoeker] ook in die functie niet kan terugkeren.
5.30.
De kantonrechter oordeelt als volgt. Als een werkgever de arbeidsovereenkomst met toestemming van het UWV heeft opgezegd, maar deze opzegging in strijd is met artikel 7:669 lid 3, onderdeel a of b BW, is de kantonrechter bevoegd de arbeidsovereenkomst te herstellen (artikel 7:682 lid 1 onder a BW). Alleen als herstel niet mogelijk is vanwege een omstandigheid waarbij sprake is van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van de werkgever, kan de kantonrechter ten laste van de werkgever een billijke vergoeding toekennen.
5.31.
Anders dan door Arcadis is betoogd leidt de omstandigheid dat de functie van [verzoeker] is vervallen niet reeds tot de conclusie dat herstel niet mogelijk is. [3] Een andere uitleg zou ook tot gevolg hebben dat in geval van een bedrijfseconomische ontslag herstel alleen dan aan de orde zou kunnen zijn als de kantonrechter oordeelt dat er geen bedrijfseconomische noodzaak is om tot reorganisatie over te gaan en/of de arbeidsplaats niet is vervallen. Een dergelijke beperkte uitleg strookt niet met de systematiek van artikel 7:682 lid 1 BW en de parlementaire geschiedenis waaruit valt af te leiden dat herstel het uitgangspunt is en een billijke vergoeding pas aan de orde komt als herstel niet mogelijk is vanwege ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van de werkgever. De enkele omstandigheid dat de opzegging in strijd is met artikel 7:669 lid 3, onder a BW leidt niet reeds tot ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van de werkgever en daarmee tot een grondslag voor toekenning van een billijke vergoeding. [4]
Wat daar ook van zij, de kantonrechter zal het primaire verzoek tot herstel afwijzen omdat ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van Arcadis aan herstel in de weg staat. Dat ernstig verwijtbaar handelen en nalaten bestaat daaruit dat Arcadis feitelijk de deur voor [verzoeker] heeft dicht gedaan door zijn oude functie te laten vervallen, hem ten onrechte niet te plaatsen in een BUL1-functie, aan te kondigen dat ook deze functie binnen een jaar komt te vervallen, hem geen enkel perspectief op enige andere passende functie te bieden en in de onderhavige procedure de loyaliteit van [verzoeker] om de nieuwe organisatiestructuur binnen Arcadis te omarmen in twijfel heeft getrokken zonder dat daartoe voldoende concrete aanwijzingen zijn of dat bij hem is gecheckt. Dit leidt er toe dat aan [verzoeker] , ten laste van Arcadis, een billijke vergoeding zal worden toegekend.
Begroting billijke vergoeding
5.32.
Voor het vaststellen van de hoogte van de toe te kennen billijke vergoeding zijn in de rechtspraak uitgangspunten geformuleerd. [5] De kantonrechter moet bij het bepalen van de billijke vergoeding rekening houden met alle omstandigheden van het geval en die vergoeding moet daarbij aansluiten. Het gaat er uiteindelijk om dat de werknemer wordt gecompenseerd voor het ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van de werkgever. Ook met de gevolgen van het ontslag kan rekening worden gehouden, voor zover die gevolgen zijn toe te rekenen aan het verwijt dat de werkgever kan worden gemaakt. De billijke vergoeding heeft geen bestraffend doel, maar met de billijke vergoeding kan ook worden tegengegaan dat werkgevers ervoor kiezen een arbeidsovereenkomst op ernstig verwijtbare wijze te laten eindigen.
5.33.
[verzoeker] heeft de schade die hij als gevolg van het beëindigen en niet herstellen van zijn arbeidsovereenkomst lijdt begroot op een bedrag van € 921.833,28 bruto en verzoekt dat bedrag als billijke vergoeding toe te kennen. Arcadis heeft daartegen verweer gevoerd.
5.34.
De kantonrechter zal een billijke vergoeding toekennen van € 230.000,00 bruto. Daarbij is het volgende in aanmerking genomen.
5.35.
Anders dan [verzoeker] lijkt te betogen heeft de billijke vergoeding niet het karakter van een volledige compensatie van de door hem geleden en te lijden schade. Meegewogen moet worden hoe lang [verzoeker] zonder het onderhavige ontslag naar verwachting nog bij Arcadis had kunnen werken, naast de inschatting van de kans op een nieuwe baan met een vergelijkbaar inkomen.
Hoe lang [verzoeker] bij Arcadis zou hebben gewerkt als hij nu wel was geplaatst in de BUL1-functie is lastig in te schatten. Arcadis heeft aangevoerd dat ook die functie in 2026 komt te vervallen door een nieuwe reorganisatie. Of dat uiteindelijk wordt gerealiseerd en of er dan geen andere functie beschikbaar zou zijn is niet met zekerheid te zeggen. Dat betekent dat ook zonder dit ontslag [verzoeker] op een later moment met ontslag - en inkomensverlies - geconfronteerd zou kunnen worden. De kantonrechter acht het aannemelijk dat [verzoeker] mede gelet op zijn leeftijd en zijn redelijk recente arbeidsongeschiktheid niet eenvoudig een baan op vergelijkbaar niveau en met een vergelijkbare inkomenspositie zal verwerven. Maar ook de vraag op welke termijn, en met welk inkomen hij wel werk zal kunnen vinden, is niet te voorspellen. In zoverre is toepassing van de methode van begroting van de component inkomensschade, zoals door de Hoge Raad in de New Hairstyle uitspraak is geformuleerd, in de praktijk nogal weerbarstig.
De kantonrechter zal bij de begroting van de billijke vergoeding geen rekening houden met de eventuele WW-uitkering die [verzoeker] (na hersteld melding) ontvangt. Door eventueel aanspraak te moeten maken op de WW-uitkering wordt zijn aanspraak daarop verbruikt en zal [verzoeker] te zijner tijd zijn aanspraken op (de duur van recht) op WW weer opnieuw moeten opbouwen. Hoewel de door [verzoeker] ontvangen transitievergoeding gebruikelijk wordt betrokken bij de begroting van de billijke vergoeding zal de kantonrechter dat in dit geval maar in beperkte mate doen. De transitievergoeding is deels bedoeld om inkomensschade op te vangen, deels om in te zetten voor het vinden van ander werk door bijvoorbeeld een outplacementbureau in te zetten. Gelet op de leeftijd van [verzoeker] , 53 jaar, is voorstelbaar dat hij daar gebruik van wil (gaan) maken.
5.36.
Het voorgaande, de (verwachte) duur van het dienstverband, de kans op vervangende inkomsten, de leeftijd van [verzoeker] , de mate van verwijtbaarheid van Arcadis, het verlies van privégebruik leaseauto en de gevolgen voor de pensioenopbouw in aanmerking nemende, leidt ertoe dat de kantonrechter de billijke vergoeding begroot op een bedrag van € 230.000,00 bruto. Bij de component inkomensschade is naast het vaste salaris en vakantiegeld rekening gehouden met een gemiddelde bonus van afgerond € 38.000,00 bruto.
5.37.
Arcadis wordt veroordeeld tot betaling van een billijke vergoeding van € 230.000,00 bruto.
Concurrentie- en relatiebeding
5.38.
[verzoeker] heeft verzocht om voor recht te verklaren dat Arcadis geen rechten kan ontlenen aan het concurrentie- en relatiebeding. Nu hiervoor is geoordeeld dat sprake is van ernstig verwijtbaar handelen aan de zijde van Arcadis dat aan herstel van de arbeidsovereenkomst ook in de weg staat (artikel 7:653 lid 4 BW) en door Arcadis geen gemotiveerd verweer is gevoerd, wijst de kantonrechter dit verzoek toe.
Bonus
5.39.
Met [verzoeker] is de kantonrechter van oordeel dat hij over het jaar 2024 recht heeft op de overeengekomen bonus. Dat [verzoeker] vanaf oktober 2024 op non-actief is gesteld, zoals door Arcadis is aangevoerd, komt voor haar rekening en risico.
5.40.
Tijdens de mondelinge behandeling heeft Arcadis toegelicht dat de factor bonus voor het jaar 2024 is vastgesteld op 0,72 x jaarsalaris inclusief vakantiebijslag x 20% bonus omdat de parameters in de target niet zijn gehaald, waaronder de parameter diversity. Arcadis heeft dit echter niet onderbouwd en evenmin weersproken dat [verzoeker] in 2024 qua te behalen doelstellingen op schema lag. De kantonrechter zal de bonus over 2024 daarom vaststellen op 20% van het bruto jaarsalaris, inclusief vakantiebijslag, hetgeen neerkomt op een bedrag van € 32.587,51 bruto.
5.41.
Omdat het dienstverband in 2025 is geëindigd, is in dat jaar niet voldaan aan de voorwaarden om in aanmerking te komen voor een bonus. Dit verzoek wordt daarom afgewezen.

6.De beoordeling van het (voorwaardelijk) tegenverzoek

6.1.
Aan de beoordeling van het voorwaardelijk tegenverzoek wordt niet toegekomen omdat aan de voorwaarden waarop het verzoek is ingesteld, niet is voldaan.

7.Proceskosten

7.1.
De proceskosten komen voor rekening van Arcadis, omdat Arcadis overwegend ongelijk krijgt en sprake is van (ernstig) verwijtbaar handelen of nalaten van Arcadis. De proceskosten aan de zijde van [verzoeker] worden begroot op € 1.953,00 (€ 732,00 aan griffierecht, € 1.086,00 aan salaris gemachtigde en € 135,00 aan nakosten), plus de kosten van betekening zoals vermeld in de beslissing.

8.De beslissing

De kantonrechter,
8.1.
verklaart voor recht dat Arcadis de arbeidsovereenkomst van [verzoeker] in strijd met artikel 7:669 BW heeft opgezegd,
8.2.
veroordeelt Arcadis om aan [verzoeker] een billijke vergoeding te betalen van
€ 230.000,00 bruto,
8.3.
verklaart voor recht dat Arcadis geen rechten kan ontlenen aan het concurrentie- en relatiebeding,
8.4.
veroordeelt Arcadis om aan [verzoeker] de bonus over 2024 te betalen van
€ 32.587,51 bruto,
8.5.
veroordeelt Arcadis in de proceskosten van € 1.953,00, te betalen binnen veertien dagen na aanschrijving daartoe, te vermeerderen met de kosten van betekening als Arcadis niet tijdig aan de veroordelingen voldoet en de beschikking daarna wordt betekend,
8.6.
verklaart deze beschikking uitvoerbaar bij voorraad [6] ,
8.7.
wijst het meer of anders verzochte af.
Deze beschikking is gegeven door mr. E.W. de Groot en in het openbaar uitgesproken op 30 september 2025.
34124 / 498

Voetnoten

1.Paragraaf 3.1.5 UWV Uitvoeringsregels ontslag om bedrijfseconomische redenen, versie juli 2025.
2.Hulsteijn-Botter, De stoelendans anno 2018,
3.Anders gerechtshof ’s-Hertogenbosch 19 maart 2020, ECLI:NL:GHSHE:2020:991, r.o. 3.35.
4.De systematiek van artikel 7:682 lid 1 BW wijkt in dit opzicht wezenlijk af van die van artikel 7:681 lid 1 BW. Daarin is het ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van de werkgever reeds gelegen in het niet rechtsgeldig opzeggen.. Zie ook: gerechtshof ’s-Hertogenbosch 19 maart 2020, ECLI:NL:GHSHE:2020:991 r.o. 3.37. Anders gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 3 april 2023, ECLI:NL:GHARL:2023:2818 (Xerox). Zie Tweede Kamer, vergaderjaar 2013-2014, MvT 33818, nr. 3, p. 31.
5.Zie Hoge Raad van 30 juni 2017, ECLI:NL:HR:2017:1187 (
6.Uitvoerbaar bij voorraad betekent dat de veroordelingen in de beschikking uitgevoerd moeten worden, ook als eventueel in hoger beroep wordt gegaan.