Uitspraak
Rechtbank DEN HAAG
Team belastingrecht
zaaknummer: SGR 22/4963
uitspraak van de enkelvoudige kamer van 21 februari 2024 in de zaak tussen
[eiser], wonende te [woonplaats], eiser
(gemachtigde: A.F.M.J. Verhoeven),
en
de inspecteur van de Belastingdienst, verweerder,
en
de Staat (de Minister van Justitie en Veiligheid), de Staat.
Procesverloop
Verweerder heeft aan eiser een naheffingsaanslag bpm (Bpm) opgelegd. Daarbij is belastingrente in rekening gebracht.
Verweerder heeft bij uitspraak op bezwaar van 15 juli 2022 de naheffingsaanslag gehandhaafd.
Eiser heeft daartegen beroep ingesteld.
Verweerder heeft een verweerschrift ingediend.
Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 10 januari 2024.
Namens eiser zijn verschenen de gemachtigde, [naam 1] en [naam 2]. Verweerder heeft zich laten vertegenwoordigen door [naam 3] en [naam 4].
Overwegingen
Feiten
1. Eiser heeft op aangifte een bedrag van € 4.621 aan Bpm voldaan ter zake van de registratie van een Mercedes-Benz A-klasse. Eiser is bij het bepalen van de bruto BPM uitgegaan van een CO2-uitstoot van 171 gram/kilometer en heeft de huidige inkoopwaarde met inachtneming van een waardevermindering wegens schade bepaald op € 20.000.
2. Eiser is opgeroepen om de auto te tonen bij de dienst Domeinen Roerende Zaken (DRZ).
3. De naheffingsaanslag bedraagt € 3.514. Bij het bepalen van de handelsinkoopwaarde is uitgegaan van de Xray-koerslijst. Er is geen waardevermindering wegens schade in aanmerking genomen.
Geschil
4. In geschil is of naheffingsaanslag terecht en naar een juist bedrag is opgelegd. Tevens is in geschil of recht bestaat op vergoeding van immateriële schade wegens overschrijding van de redelijke termijn. Tussen partijen is niet in geschil dat de naheffingsaanslag, gelet op het arrest van de Hoge Raad van 22 december 2023 [1] te hoog is vastgesteld. Overeenkomstig de gevolgen die partijen hieraan hebben verbonden, dient de naheffingsaanslag naar € 3.158 te worden verminderd. Het beroep dient reeds om die reden gegrond te worden verklaard.
5. Volgens eiser is de naheffingsaanslag ten onrechte en -ook na bovengenoemde vermindering- naar een te hoog bedrag opgelegd. Daarnaast stelt eiser dat recht bestaat op vergoeding van immateriële schade wegens overschrijding van de redelijke termijn.
6. Volgens verweerder is de naheffingsaanslag terecht en –na vermindering tot € 3.158- naar een juist bedrag opgelegd. Daarnaast stelt verweerder dat geen recht bestaat op vergoeding van immateriële schade wegens overschrijding van de redelijke termijn.
Beoordeling van het geschil
7. De Bpm wordt verschuldigd ter zake van de registratie van een auto in het kentekenregister en moet op aangifte worden voldaan. Dat geldt voor iedere auto, ongeacht de herkomst daarvan. Indien belasting die op aangifte moet worden voldaan geheel of gedeeltelijk niet is betaald, kan de inspecteur op grond van artikel 20 van de algemene wet inzake rijksbelastingen de te weinig geheven belasting naheffen. Nu derhalve in alle gevallen van registratie van voertuigen te weinig betaalde belasting kan worden nageheven, is geen sprake van schending van artikel 110 het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU).
8. Eiser stelt dat de Bpm is strijd met het Unierecht is geheven omdat, anders dan bij binnenlandse voertuigen, aangifte en betaling van de belasting eerder plaats moet vinden dan het tijdstip waarop het belastbare feit zich heeft voorgedaan. Zoals volgt uit het arrest van de Hoge Raad van 23 september 2022 [2] is deze stelling onjuist.
9. Het Unierechtelijk verdedigingsbeginsel strekt niet verder dan dat degene aan wie een naheffingsaanslag zal worden opgelegd, zijn opmerkingen daarover kenbaar kan maken alvorens daadwerkelijk wordt overgegaan tot naheffing. Er is geen rechtsregel die verweerder verplicht de betrokkene daarvoor uit te nodigen voor een gesprek. Dit volgt ook niet uit artikel 47 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie. Verweerder heeft eiser bij brief van 22 januari 2021 op de hoogte gesteld van zijn voornemen om een naheffingsaanslag op te leggen en daarbij vermeld hoeveel die naheffingsaanslag zal bedragen en hoe deze is berekend. In die brief wordt eiser de gelegenheid geboden zich hierover uit te laten. Aldus heeft verweerder de eisen die het Unierechtelijk verdedigingsbeginsel stelt gerespecteerd.
10. De rechtbank is niet verplicht tot het stellen van prejudiciële vragen. Dit volgt ook niet uit artikel 67 VWEU. De rechtbank ziet in al hetgeen eiser heeft aangevoerd ook geen reden om prejudiciële vragen te stellen aan het Hof van Justitie.
11. Eiser stelt dat uit onderzoeken door KPMG en TNO (de onderzoeken) volgt dat als gevolg van de overgang van de NEDC-meetmethode naar de WLTP-meetmethode de CO2-uitstoot voor de auto dient te worden verlaagd met 7,3 gram/km. Met de enkele verwijzing naar de algemene conclusies uit de onderzoeken heeft eiser niet aannemelijk gemaakt dat hij in de aangifte van een te hoge uitstoot is uitgegaan. De rechtbank ziet dan ook geen aanleiding van een lagere uitstoot uit te gaan dan eiser in de aangifte heeft vermeld.
12. Eiser stelt dat bij de aanslagoplegging van een onjuiste koerslijstwaarde is uitgegaan omdat op de Xray-koerslijst met een aantal opties geen rekening is gehouden. De rechtbank volgt eiser hierin niet. Verweerder heeft verklaard dat opties die niet in Nederland verkrijgbaar zijn onder een andere naam of onder het kopje “overige opties” in de koerslijst zijn betrokken. De rechtbank ziet geen aanleiding om aan die verklaring te twijfelen. Dat op de koerslijst een bedrag van € 6.129 aan rest Bpm is opgenomen, maakt niet dat de ter zake van de auto te betalen Bpm op dat bedrag dient te worden gemaximeerd. Soortgelijkheid dient niet zo ruim te worden uitgelegd.
13. De bewijslast voor een waardevermindering van de auto als gevolg van schade rust op eiser. Eiser heeft verwezen naar het taxatierapport. DRZ heeft de auto geschouwd en daarbij de in het taxatierapport opgenomen schade niet aangetroffen. Verweerder heeft het taxatierapport van eiser daarom terecht terzijde geschoven. Dat een waardevermindering wegens schade in aanmerking moet worden genomen is niet aannemelijk gemaakt.
14. In het kader van deze procedure beschouwt de rechtbank de taxateur van DRZ als een partijdeskundige, omdat hij door verweerder is aangezocht om een oordeel te geven over de waarde van de auto. Het staat verweerder vrij een deskundige van zijn keuze in te schakelen. Het bepaalde in artikel 8, vierde lid, van de Uitvoeringsregeling belasting van personenauto’s en motorrijwielen 1992 (de Uitvoeringsregeling) staat daar niet aan in de weg, omdat dit betrekking heeft op een door de belastingplichtige in te schakelen taxateur. Dat betekent dat verweerder mag en kan kiezen voor de onder het Ministerie van Financiën vallende DRZ. De door eiser aangehaalde jurisprudentie over de Europese aanbestedingsregels leidt niet tot een ander oordeel. De rechtbank volgt eiser evenmin in zijn stelling dat sprake is van strijd met het Unierechtelijk beginsel van wapengelijkheid omdat eiser wettelijk verplicht is de waarde van het voertuig te laten vaststellen door een derde deskundige waarbij tal van voorwaarden gelden, terwijl voor de taxateur van DRZ die voorwaarden niet gelden.
15. Eiser heeft verzocht om vergoeding van immateriële schade wegens overschrijding van de redelijke termijn. Het bezwaarschrift is op 19 juli 2021 door verweerder ontvangen en de rechtbank doet op 21 februari 2024 uitspraak. De bezwaar- en beroepsfase heeft derhalve twee jaar en ruim 7 maanden geduurd, zodat de redelijke termijn met ruim 7 maanden is overschreden. Aangezien verweerder op 15 juli 2022 uitspraak op bezwaar heeft gedaan dient de overschrijding voor 6/7 deel aan de bezwaarfase te worden toegerekend en voor 1/7 aan de beroepsfase.
16. Voor de bepaling van de hoogte van de toe te kennen vergoeding van immateriële schade is de mate waarin belanghebbende daadwerkelijk spanning en frustratie heeft ondervonden in beginsel niet van belang, behoudens bijzondere omstandigheden. Van dergelijke omstandigheden is de rechtbank in onderhavige zaak niet gebleken. Uit de overgelegde machtiging volgt dat schadevergoedingen aan de gemachtigde moeten worden uitbetaald, maar niet dat ze aan hem toekomen. In zoverre verschilt onderhavige zaak van de zaak waarin gerechtshof Den Haag op 13 juli 2023 uitspraak heeft gedaan [3] . Dit betekent dat eiser recht heeft op een vergoeding van immateriële schade tot een bedrag van € 1.000. Daarvan dient € 857 door verweerder te worden vergoed en € 143 door de Staat. Aan het arrest van het EHRM van 29 maart 2006 [4] kan in dit geval geen aanspraak op een hogere vergoeding worden ontleend.
17. Gelet op wat hiervoor is overwogen dient het beroep gegrond te worden verklaard.
18. Eiser heeft geen afzonderlijke beroepsgronden aangevoerd tegen de in rekening gebrachte belastingrente. Dat in strijd met enige regel van geschreven of ongeschreven recht rente in rekening is gebracht, is gesteld noch gebleken. Wel dient de rentebeschikking te worden verminderd overeenkomstig de vermindering van de naheffingsaanslag.
Proceskosten
19. De rechtbank veroordeelt verweerder in de door eiser gemaakte proceskosten. Deze kosten stelt de rechtbank op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vast op € 2.370 (1 punt voor het indienen van het bezwaarschrift en 1 punt voor het verschijnen op de hoorzitting met een waarde per punt van € 310, 1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 1 punt voor het verschijnen ter zitting met een waarde per punt van € 875 en een wegingsfactor 1). Voor een hogere vergoeding bestaat geen aanleiding.
20. Nu het beroep gegrond is verklaard, dient het door eiser betaalde griffierecht te worden vergoed. De stelling dat de hoogte van het griffierecht moet worden afgestemd op de hoogte van onderliggende vordering behoeft geen behandeling. Voor een rentevergoeding over het griffierecht bestaat geen aanleiding. Het Unierecht dwingt niet tot vergoeding van dergelijke rente. Het voorgaande neemt niet weg dat wettelijke rente verschuldigd wordt indien het griffierecht niet tijdig aan eiser wordt uitbetaald.
21. Bovengenoemde vergoedingen dienen op grond van artikel 19a, vierde lid, van de Wet Bpm uitsluitend plaats te vinden op een bankrekening die op naam staat van eiser. De rechtbank acht deze bepaling niet in strijd met enige verdragsrechtelijke bepaling.
Beslissing
De rechtbank:
- verklaart het beroep gegrond;
- vernietigt de uitspraak op bezwaar;
- vermindert de naheffingsaanslag tot € 3.158 en vermindert de beschikking belastingrente dienovereenkomstig;
- bepaalt dat deze uitspraak in de plaats treedt van de vernietigde uitspraak op bezwaar;
- veroordeelt de Staat tot vergoeding van immateriële schade tot een bedrag van € 143;
- veroordeelt verweerder tot vergoeding van immateriële schade tot een bedrag van € 857;
- veroordeelt verweerder in de proceskosten van eiser tot een bedrag van € 2.370;
- draagt verweerder op het door eiser betaalde griffierecht van € 184 aan eiser te vergoeden;
- draagt de Staat en verweerder op om de toegekende vergoedingen en het griffierecht te betalen op een bankrekening die op naam staat van eiser;
- bepaalt dat de termijn voor de vergoeding van wettelijke rente gaat lopen vanaf vier weken na de datum van deze uitspraak, dan wel, indien dit een later gelegen datum is, vier weken na de datum waarop opgaaf is gedaan van een bankrekening op naam van eiser.
Deze uitspraak is gedaan door mr. S.E. Postema, rechter, in aanwezigheid van mr. T. Blauw, griffier. De beslissing is in het openbaar uitgesproken op 21 februari 2024.
griffier rechter
Afschrift verzonden aan partijen op:
Rechtsmiddel
Tegen deze uitspraak kunnen partijen binnen zes weken na de verzenddatum hoger beroep instellen bij het gerechtshof Den Haag (team belastingrecht).
Dat kan digitaal via www.rechtspraak.nl, daar klikt u op “Formulieren en inloggen”. Hoger beroep instellen kan ook door verzending van een brief aan het gerechtshof Den Haag (belastingkamer), Postbus 20302, 2500 EH Den Haag.
Bij het instellen van het hoger beroep dient het volgende in acht te worden genomen:
1 - bij het hogerberoepschrift wordt een afschrift van deze uitspraak overgelegd;
2 - het hogerberoepschrift is, indien het op papier wordt ingediend, ondertekend.
Verder vermeldt u ten minste het volgende:
a. de naam en het adres van de indiener;
b. de datum van verzending;
c. een omschrijving van de uitspraak waartegen het hoger beroep is ingesteld;
d. de redenen waarom u het niet eens bent met de uitspraak (de gronden van het hoger beroep).