ECLI:NL:HR:2020:253

• Datum uitspraak: 14 februari 2020
• Publicatiedatum: 12 februari 2020
• Zaaknummer: 18/04607
• Instantie: Hoge Raad
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Bestuursrecht; Belastingrecht
• Procedures: Cassatie
• Rechters: R.J. Koopman; E.N. Punt; M.E. van Hilten
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Cassatie over vergoeding van immateriële schade en wettelijke rente in belastingzaak

In deze zaak heeft de Hoge Raad op 14 februari 2020 uitspraak gedaan in een cassatieprocedure die was ingesteld door [X] VOF tegen de Staatssecretaris van Financiën en de Staat (de Minister van Justitie en Veiligheid). De zaak betreft een geschil over de vergoeding van belasting van personenauto’s en motorrijwielen die door belanghebbende over de tijdvakken november 2010, januari 2011 en mei 2011 was voldaan. De Hoge Raad oordeelde dat het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden in zijn uitspraak van 3 oktober 2018 een aantal belangrijke juridische fouten had gemaakt, met name met betrekking tot de redelijke termijn van berechting en de vergoeding van wettelijke rente over het griffierecht.

Belanghebbende had in cassatie een aantal middelen voorgesteld, waarvan de Hoge Raad er twee gegrond verklaarde. Het Hof had ten onrechte geoordeeld dat belanghebbende geen recht had op vergoeding van rente over het griffierecht. De Hoge Raad stelde vast dat belanghebbende recht had op een vergoeding van immateriële schade wegens overschrijding van de redelijke termijn in bezwaar en beroep, en verhoogde dit bedrag tot € 3.000, waarvan een deel toerekenbaar was aan de Inspecteur en een ander deel aan de Staat. De Hoge Raad vernietigde de uitspraak van het Hof voor zover deze betrekking had op de hoogte van de schadevergoeding door de Staat en bepaalde dat de Staat belanghebbende het griffierecht van € 508 moest vergoeden.

De Hoge Raad heeft ook beslist dat de wettelijke rente over de schadevergoeding en het griffierecht gaat lopen indien deze bedragen niet tijdig worden vergoed. De Staat werd veroordeeld in de proceskosten van belanghebbende voor het geding in cassatie, vastgesteld op € 2.100 voor beroepsmatig verleende rechtsbijstand. Deze uitspraak benadrukt het belang van een zorgvuldige behandeling van belastingzaken en de noodzaak om de redelijke termijn in acht te nemen.

Uitspraak

HOGE RAAD DER NEDERLANDEN

BELASTINGKAMER

Nummer 18/04607

Datum 14 februari 2020

ARREST

in de zaak van

[X] VOF te [Z] (hierna: belanghebbende)

tegen

1. de STAATSSECRETARIS VAN FINANCIËN

2. de STAAT (de MINISTER VAN JUSTITIE EN VEILIGHEID)

op het beroep in cassatie tegen de uitspraak van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden van 3 oktober 2018, nrs. 16/00949, 16/00950 en 16/00951, op het hoger beroep van belanghebbende tegen een uitspraak van de Rechtbank Gelderland (nrs. AWB 13/5153, AWB 13/5154 en AWB 13/5155) betreffende de door belanghebbende over de tijdvakken november 2010, januari 2011 en mei 2011 op aangifte voldane bedragen aan belasting van personenauto’s en motorrijwielen.

1. Geding in cassatie

Belanghebbende heeft tegen de uitspraak van het Hof beroep in cassatie ingesteld en daarbij een aantal middelen voorgesteld.

De Staatssecretaris heeft een verweerschrift ingediend.

Belanghebbende heeft een conclusie van repliek ingediend.

2. Beoordeling van de middelen

2.1

Middel II richt zich onder meer tegen het oordeel van het Hof dat zich voor de bepaling van de redelijke termijn van berechting een verknochtheid van zaken voordoet als bedoeld in rechtsoverweging 3.5.1 van het arrest van de Hoge Raad van 19 februari 2016, ECLI:NL:HR:2016:252. Het middel slaagt in zoverre op grond van hetgeen de Hoge Raad heeft overwogen in rechtsoverweging 2.3 van zijn arrest van 19 april 2019, ECLI:NL:HR:2019:623 (hierna: het arrest van 19 april 2019).

2.2.1

Het Hof heeft geoordeeld dat belanghebbende geen vergoeding van rente toekomt over het bedrag aan griffierecht dat de Inspecteur aan belanghebbende dient te vergoeden. Hiertegen richt zich middel III.

2.2.2

Met dit oordeel heeft het Hof verworpen een kennelijk door belanghebbende gedaan verzoek om vergoeding van wettelijke rente op grond van artikel 6:119 BW bij vertraging in de vergoeding van het in hoger beroep betaalde griffierecht.
Gelet op het arrest van de Hoge Raad van 21 december 2018, ECLI:NL:HR:2018:2358, had het Hof in zijn uitspraak de beslissing moeten opnemen dat belanghebbende recht heeft op vergoeding van die rente vanaf vier weken na de datum waarop het Hof uitspraak heeft gedaan ^[1] . Met zijn hiervoor in 2.2.1 weergegeven oordeel heeft het Hof dit miskend. Middel III slaagt in zoverre.

2.3

De overige klachten van de middelen kunnen niet tot cassatie leiden. De Hoge Raad hoeft niet te motiveren waarom hij tot dit oordeel is gekomen. Bij de beoordeling van deze klachten is het namelijk niet nodig om antwoord te geven op vragen die van belang zijn voor de eenheid of de ontwikkeling van het recht (zie artikel 81, lid 1, van de Wet op de rechterlijke organisatie).

2.4

Gelet op hetgeen hiervoor in 2.1 en 2.2.2 is overwogen, kan de uitspraak van het Hof niet in stand blijven. De Hoge Raad kan de zaak afdoen.
De vergoeding van immateriële schade wegens overschrijding van de redelijke termijn in bezwaar en beroep en in hoger beroep moet worden verhoogd tot in totaal € 3.000. Van dit bedrag is € 982,14 toerekenbaar aan de Inspecteur en € 2.017,86 aan de Staat. Aangezien het Hof de Inspecteur heeft veroordeeld tot het betalen van een schadevergoeding van € 1.000 en de Staatssecretaris geen beroep in cassatie heeft ingesteld, zal de Hoge Raad de uitspraak van het Hof op dit punt in stand laten en het door de Staat te vergoeden bedrag beperken tot € 2.000.
Tevens dient de beslissing van het Hof te worden aangevuld in de hiervoor in 2.2.2 bedoelde zin.

3. Proceskosten

De Staat zal worden veroordeeld in de kosten van het geding in cassatie.

4. Beslissing

De Hoge Raad:

- verklaart het beroep in cassatie gegrond,

- vernietigt de uitspraak van het Hof maar uitsluitend voor zover het betreft de beslissing omtrent de hoogte van de door de Staat te vergoeden immateriële schade,

- stelt het bedrag van de door de Staat (de Minister van Justitie en Veiligheid) te vergoeden immateriële schade vast op € 2.000,

- beslist dat, indien het bedrag van de door de Hoge Raad aanvullend vastgestelde immateriële schade van € 1.000 niet tijdig wordt vergoed, de wettelijke rente daarover gaat lopen vier weken na de datum waarop dit arrest is uitgesproken,

- beslist dat, indien het voor de behandeling van het hoger beroep betaalde griffierecht niet tijdig is vergoed, de wettelijke rente daarover is gaan lopen vier weken na de datum waarop het Hof zijn uitspraak heeft gedaan,

- draagt de Staat (de Minister van Justitie en Veiligheid) op aan belanghebbende te vergoeden het griffierecht van € 508 dat belanghebbende voor de behandeling van het beroep in cassatie heeft betaald, en

- veroordeelt de Staat (de Minister van Justitie en Veiligheid) in de kosten van belanghebbende voor het geding in cassatie, vastgesteld op € 2.100 voor beroepsmatig verleende rechtsbijstand.

Dit arrest is gewezen door de vice-president R.J. Koopman als voorzitter, en de raadsheren E.N. Punt en M.E. van Hilten, in tegenwoordigheid van de waarnemend griffier E. Cichowski, en in het openbaar uitgesproken op 14 februari 2020.

Voetnoten

1. Zie rechtsoverweging 2.4.2 van het arrest van 19 april 2019.