Uitspraak
3 februari 2004
Strafkamer
nr. 01703/03 U
EdK/SM
Hoge Raad der Nederlanden
Arrest
op het beroep in cassatie tegen een uitspraak van de Rechtbank te Utrecht van 15 juli 2003, nummer RK 03/18, op een verzoek van het Ministerie van Justitie van de Republiek Hongarije tot uitlevering van:
[de opgeëiste persoon], geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1952, wonende te [woonplaats].
1. De bestreden uitspraak
De Rechtbank heeft de gevraagde uitlevering van de opgeëiste persoon aan de Republiek Hongarije toelaatbaar verklaard ter strafvervolging ter zake van de feiten zoals omschreven in het arrestatiebevel van (de Hoge Raad begrijpt:) 1 oktober 2002.
2. Geding in cassatie
Het beroep is ingesteld door de opgeëiste persoon. Namens deze heeft mr. R. Zilver, advocaat te Utrecht, bij schriftuur middelen van cassatie voorgesteld. De schriftuur is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.
De Advocaat-Generaal Jörg heeft geconcludeerd tot verwerping van het beroep.
3. Beoordeling van het eerste middel
3.1. Het middel klaagt onder meer over de verwerping van het verweer strekkende tot ontoelaatbaarverklaring van het verzoek tot uitlevering ter zake van art. 140 Sr wegens het ontbreken van de daartoe vereiste dubbele strafbaarheid en stelt dat de Hongaarse autoriteiten slechts de vervolging beogen ter zake van oplichting onder de strafverzwarende omstandigheid dat dit in crimineel verband is begaan.
3.2. De Rechtbank heeft het in het middel bedoelde verweer in de bestreden uitspraak als volgt verworpen:
"De feiten waarvan de opgeëiste persoon blijkens het hiervoor onder 1. genoemde arrestatiebevel wordt verdacht zijn zowel in Hongarije als in Nederland strafbaar.
In Hongarije als:
Bedrog gepleegd in crimineel verband.
Het feit is strafbaar gesteld bij de artikelen 318 en 137, punt 8 van het Hongaarse Wetboek van Strafrecht.
In Nederland als:
Oplichting en het deelnemen aan een organisatie die tot oogmerk heeft het plegen van misdrijven.
De feiten zijn strafbaar gesteld bij de artikelen 57, 140 en 326 van het Wetboek van Strafrecht.
Anders dan de raadsman heeft betoogd behoeft naar het oordeel van de rechtbank de omschrijving "gepleegd in crimineel verband" niet noodzakelijkerwijs slechts als een strafverzwarende omstandigheid te worden aangemerkt."
3.3.1. Het bij het uitleveringsverzoek gevoegde internationaal arrestatiebevel houdt in als omschrijving van de feiten waarvoor de uitlevering is gevraagd:
"there is a well-founded suspicion against [de opgeëiste persoon], [betrokkene 1], [betrokkene 2] and associates of having establised a criminal gang with the purpose of acquiring unlawful lucre by misleading Hungarian entrepreneurs. They performed their activity as members of the criminal gang with division of labour in relation of subordination and superiority in the following manner:
[de opgeëiste persoon], a citizen of Belgium, established a business company in Vienna under the firm name [A] GmbH which claimed to be a brokerage company participating in various foreign commodity exchanges. For the same scope of activity [betrokkene 2] also established the business company called [B] GmbH also seated in Vienna. It was [betrokkene 1] who exercised the leading and directing role in respect of both persons.
From march 1999 until 11th August, 2000, the persons indicated above established three limited liability companies also in Hungary (hereinafter: Ltd.) two of which ([C] Kft., [D] Kft.) was founded by [de opgeëiste persoon]. The employees of Ltd. recruited investors on the phone for transactions capable of being concluded at the English and
American commodity exchanges. Misleading the investors, they presented themselves as if they were employees of the brokerage company with the seat in Vienna. The investors paid up their money to the bankaccounts in Hungary of the companies seated in Vienna from where the same was withdrawn by [betrokkene 3], a Hungarian citizen, and handed over, without vouchers, to her suspected accomplices. The company did not effect investments, they disposed over the money in an unknown manner.
According to the data of investigation, [de opgeëiste persoon], suspect, also established similar criminal gangs in Slovakia, Czech Republic and Poland. At least 534 persons paid up an amount exceeding one billion forints to the bank accounts in Hungary but it is presumable that several hundred persons paid up similar amounts directly to the bank accounts of the companies seated in Vienna.
The act of the suspect is suitable for establishing the crime of fraud committed as members of a criminal gang violating Section 318, subsection (1) of Act IV of 1978 on the Criminal Code (hereinafter: Btk.), and qualifying according to subsection (7), article c./."
3.3.2. Voornoemd stuk houdt voorts als weergave van de Hongaarse bepalingen waarin deze feiten strafbaar zijn gesteld het volgende in:
"The precise wording of the statutory dispositions relating to the qualification of the criminal act indicated in the suspicion, and to the punishment is as follows.
Btk. Section 318, (1): Whoever, for procuring an unlawful lucre, induces or keeps another person in error and produces a prejudice thereby, commits fraud.
(2) The punishment is for misdemeanor: deprivation of liberty up to two years, labour of public interest or a fine, where fraud causing a lesser damage, or not being in excess of the limit of petty offence is committed
a./ in an criminal alliance;
b./ at the place of public danger;
c./ by a professional offender.
(7) Punishment is deprivation of liberty from five to ten years where
a./ the fraud caused a particularly considerable damage;
b./ the fraud causing a particularly significant damage was committed in the manner defined in subsection (2), articles a./ - to c./; or
c./ the fraud was committed as a member of a criminal gang.
Btk. Section 137, article 8.: criminal gang: a criminal alliance coming into being by means of regularly committing criminal acts for obtaining lucre based on division of tasks, in the system of subordination and superiority and undertaking roles relying on personal relations.
Btk. Section 138/A, article e./: the damage is particularly significant where it exceeds the amount of five hundred million forints."
3.4. De verzoekende Staat heeft ingevolge art. 12, tweede lid aanhef en onder c, EUV de tekst van art. 318 van het Hongaarse Strafwetboek overgelegd dat "fraud" strafbaar stelt en waarin als strafverzwarende omstandigheid in het tweede lid onder c van die bepaling is vermeld dat het feit wordt begaan als "member of a criminal gang". Daarnaast is de tekst van art. 137 van dat wetboek, zoals hiervoor onder 3.3.2 weergegeven, overgelegd waarin een definitie van "criminal gang" is opgenomen; daarin zijn als kenmerken van een zodanige "gang" kort gezegd vermeld, dat er sprake is van een samenwerkingsverband tussen personen met een verdeling van taken en een hiërarchie en tevens van een pluraliteit van feiten waarop dat samenwerkingsverband is gericht. Die kenmerken komen ook voor in de omschrijving van de feiten die bij het uitleveringsverzoek is gevoegd.
3.5. Het vereiste van de dubbele strafbaarheid vergt niet dat een met de buitenlandse delictsomschrijving als zodanig overeenstemmende Nederlandse strafbepaling bestaat. Het materiële feit waarvoor de uitlevering is verzocht en dat strafbaar is naar het recht van de verzoekende Staat, dient binnen de termen van een Nederlandse strafbepaling te vallen (vgl. HR 25 mei 1999, NJ 1999, 587). Daarbij doet dus niet terzake of de buitenlandse strafbaarstelling in alle opzichten overeenstemt met de Nederlandse, noch of de wijze waarop de strafbaarstelling gestructureerd is, gelijk is. Op zichzelf is dus ook niet van belang dat hetgeen in het recht van de verzoekende staat als strafverzwarende omstandigheid bij een bepaald misdrijf is opgenomen, naar Nederlands recht een zelfstandig delict vormt. Voldoende is dat de buitenlandse strafbaarstelling in de kern hetzelfde rechtsgoed beschermt als de Nederlandse strafbaarstelling.
3.6. In aanmerking genomen hetgeen de hiervoor onder 3.3.1 weergegeven uiteenzetting van de feiten inhoudt omtrent de aard en structuur en de werkzaamheden van het samenwerkingsverband waarvan de opgeëiste persoon deel uitmaakte, welke activiteiten waren gericht op het meermalen begaan van misdrijven die naar Nederlands recht oplichting opleveren, heeft de Rechtbank terecht art. 140 Sr onder de toepasselijke wetsbepalingen opgenomen.
3.7. Het middel is dus in zoverre tevergeefs voorgesteld.
3.8. Voor het overige kan het middel evenmin tot cassatie leiden. Dit behoeft, gezien art. 81 RO, geen nadere motivering nu het middel niet noopt tot beantwoording van rechtsvragen in het belang van de rechtseenheid of de rechtsontwikkeling.
4. Beoordeling van het tweede middel
Het middel kan niet tot cassatie leiden. Dit behoeft, gezien art. 81 RO, geen nadere motivering nu het middel niet noopt tot beantwoording van rechtsvragen in het belang van de rechtseenheid of de rechtsontwikkeling.
5. Slotsom
Nu geen van de middelen tot cassatie kan leiden, terwijl de Hoge Raad ook geen grond aanwezig oordeelt waarop de bestreden uitspraak ambtshalve zou behoren te worden vernietigd, moet het beroep worden verworpen.
6. Beslissing
De Hoge Raad verwerpt het beroep.
Dit arrest is gewezen door de vice-president C.J.G. Bleichrodt als voorzitter, en de raadsheren J.P. Balkema en J. de Hullu, in bijzijn van de waarnemend-griffier J.D.M. Hart, en uitgesproken op 3 februari 2004.