ECLI:NL:HR:1980:AC7081

Hoge Raad

Datum uitspraak
23 december 1980
Publicatiedatum
4 april 2013
Zaaknummer
71.858
Instantie
Hoge Raad
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Cassatie
Rechters
  • M. Moons
  • A. van der Ven
  • W. Wijnholt
  • J. de Waard
  • H. Hermans
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Onverbindendheid van gemeentelijk verbod op motorvoertuigen in Schiermonnikoog

In deze zaak heeft de Hoge Raad op 23 december 1980 uitspraak gedaan over de onverbindendheid van een gemeentelijk verbod op het zich bevinden met motorvoertuigen binnen de gemeente Schiermonnikoog. De verdachte was door de Kantonrechter te Leeuwarden veroordeeld tot een geldboete van vijftig gulden wegens overtreding van artikel G 34, sub a van de Algemene Politieverordening voor de gemeente Schiermonnikoog. De Hoge Raad heeft het cassatieberoep van de verdachte behandeld, waarbij de Advocaat-Generaal Biegman-Hartogh heeft geconcludeerd tot vernietiging van het vonnis en verwijzing naar de arrondissementsrechtbank.

De Hoge Raad heeft vastgesteld dat het gemeentelijke verbod, dat het zich met motorvoertuigen binnen de gemeente verbiedt, in strijd is met de Wegenverkeerswet. De Hoge Raad oordeelt dat het stelsel van de Wegenverkeerswet en de bijbehorende voorschriften de vrijheid van deelname aan het verkeer waarborgt, en dat een gemeentelijk verbod dat buiten deze voorschriften om wordt uitgevaardigd, niet rechtsgeldig kan zijn. Het verbod, dat bedoeld is om het karakter van het eiland te beschermen, is te ingrijpend en kan niet in stand blijven.

Daarom heeft de Hoge Raad het bestreden vonnis vernietigd, het bewezenverklaarde niet strafbaar verklaard en de verdachte ontslagen van alle rechtsvervolging. Dit arrest benadrukt de noodzaak voor gemeentelijke verordeningen om in overeenstemming te zijn met hogere wetgeving, zoals de Wegenverkeerswet, en bevestigt de rechtsbescherming van individuen tegen onterecht opgelegde gemeentelijke beperkingen.

Uitspraak

23 december 1980
strafkamer
Nr. 71.858
M.d.W.
Hoge Raad der Nederlanden
Arrest
op het beroep in cassatie tegen een vonnis van de Kantonrechter te Leeuwarden van 13 februari 1980 in de strafzaak tegen:
[verdachte], geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] , wonende te
[woonplaats].
1. De bestreden uitspraak
De Kantonrechter heeft de verdachte ter zake van "overtreding van artikel G 34, sub a van de Algemene Politieverordening voor de gemeente Schiermonnikoog" veroordeeld tot een geldboete van vijftig gulden, subsidiair twee dagen hechtenis.
2. Het cassatieberoep
Het beroep is ingesteld door de verdachte. Door deze is een schriftuur ingediend, welke echter eerst op de dag van de terechtzitting – derhalve na afloop van de bij de wet gestelde termijn - ter griffie is ingekomen, zodat de Hoge Raad daarop geen acht kan slaan.
3. De conclusie van het Openbaar Ministerie
De Advocaat-Generaal Biegman-Hartogh heeft geconcludeerd tot vernietiging van het aangevallen vonnis, met verwijzing van de zaak naar de arrondissementsrechtbank van het ressort teneinde opnieuw te worden berecht en afgedaan.
4 . Bewezenverklaring
Ten laste van de verdachte is bewezenverklaard:
"dat hij op 14 juni 1979, in de gemeente Schiermonnikoog, zich met een motorvoertuig, als bedoeld in artikel A 1 van de Algemene Politieverordening (voor de gemeente Schiermonnikoog), namelijk een personenauto, heeft bevonden binnen de grenzen van eerdergenoemde gemeente".
5. De toegepaste verbodsbepaling
Het eerste lid van artikel G 34 van de Algemene Politieverordening voor de gemeente Schiermonnikoog luidt als volgt:
"Het is verboden zich:
a. met een motorvoertuig en
b. met een bromfiets
te bevinden binnen de grenzen van de gemeente Schiermonnikoog".
6. Ambtshalve beoordeling van de bestreden uitspraak
Het stelsel van de Wegenverkeerswet en de ter uitvoering daarvan gegeven voorschriften brengt met zich mee dat, met inachtneming van de daarin gestelde voorwaarden, geboden en verboden, eenieder vrij is aan het verkeer deel te nemen onder andere met motorrijtuigen en bromfietsen. Met dit stelsel is onverenigbaar een door een gemeentelijke wetgever zelfstandig en buiten genoemde voorschriften om uitgevaardigd verbod als vervat in artikel G 34 van de Algemene Politieverordening voor de gemeente Schiermonnikoog. Daaraan doet niet af, dat het gemeentelijk verbod blijkens zijn plaatsing in die verordening beoogt het karakter van het eiland te beschermen. Een zo algemeen en diep in het normale verkeer op de wegen ingrijpend verbod, zij het met een ontheffingsmogelijkheid, is mitsdien onverbindend wegens strijd met de Wegenverkeerswet.
Het bestreden vonnis kan, nu het bewezenverklaarde ook niet krachtens enige andere bepaling strafbaar is, niet in stand blijven.
7. Beslissing
De Hoge Raad:
Vernietigt het bestreden vonnis, voor zover daarbij het bewezenverklaarde strafbaar is verklaard en aan de verdachte deswege straf is opgelegd;
Verklaart het bewezenverklaarde niet strafbaar;
Ontslaat de verdachte te dier zake van alle rechtsvervolging.
Dit arrest is gewezen door de vice-president Moons als voorzitter en de raadsheren Van der Ven, Wijnholt, De Waard en Hermans, in bijzijn van de griffier Sillevis Smitt-Mülder, en uitgesproken op
23 december 1980.