ECLI:NL:GHARL:2024:394

Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden

Datum uitspraak
16 januari 2024
Publicatiedatum
16 januari 2024
Zaaknummer
200.329.168
Instantie
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Hoger beroep
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Aansprakelijkheid van bestuurder voor niet-nakoming van vennootschap bij huurovereenkomst

In deze zaak heeft Bochane Rent B.V., handelend onder de naam Van Oort Truck Rent, hoger beroep ingesteld tegen een vonnis van de kantonrechter in de rechtbank Midden-Nederland. De kantonrechter had MAPA Automotive B.V. bij verstek veroordeeld tot betaling van een bedrag van € 17.682,08 aan Bochane, maar de vordering tegen de bestuurder van MAPA werd als kennelijk ongegrond afgewezen. Bochane stelt dat de bestuurder aansprakelijk is voor de schade die zij lijdt doordat MAPA haar verplichtingen niet nakwam. Het hof oordeelt dat de bestuurder, die indirect bestuurder was van MAPA, wist of moest begrijpen dat MAPA niet aan haar verplichtingen kon voldoen. Bochane heeft de huurovereenkomst met MAPA gesloten voor de huur van een Renault Master, maar MAPA heeft de huur niet betaald en de auto niet ingeleverd. Na het faillissement van MAPA blijkt dat er geen activa zijn en dat het faillissementstekort € 234.366,97 bedraagt. Het hof oordeelt dat de bestuurder persoonlijk aansprakelijk is voor de schade van Bochane, omdat hij heeft bewerkstelligd dat MAPA haar verplichtingen niet nakwam en hij een ernstig verwijt kan worden gemaakt. Het hof vernietigt het vonnis van de kantonrechter voor zover het de bestuurder betreft en veroordeelt hem tot betaling van € 16.545,94, vermeerderd met wettelijke handelsrente en buitengerechtelijke incassokosten. Daarnaast worden de proceskosten aan Bochane toegewezen.

Uitspraak

GERECHTSHOF ARNHEM-LEEUWARDEN
locatie Arnhem, afdeling civiel
zaaknummer gerechtshof 200.329.168
zaaknummer rechtbank Midden-Nederland, kanton, locatie Utrecht 10276586
arrest van 16 januari 2024
in de zaak van
Bochane Rent B.V. tevens handelend onder de naam Van Oort Truck Rent
die is gevestigd in Apeldoorn
die hoger beroep heeft ingesteld
en bij de kantonrechter optrad als eisende partij
hierna: Bochane
advocaat: mr. A. Neophitou
tegen
[geïntimeerde]
die woont in [woonplaats1]
die bij de kantonrechter is opgeroepen als verwerende partij maar niet is verschenen
hierna: [de bestuurder]
niet verschenen.

1.Het verloop van de procedure bij de rechtbank en in hoger beroep

1.1.
Bochane heeft bij de rechtbank een vordering ingesteld tegen (1) MAPA Automotive B.V., ook handelend onder de naam VD Logistics (hierna: MAPA) en (2) [de bestuurder] . MAPA en [de bestuurder] zijn niet verschenen. Bij vonnis van 22 maart 2023 heeft de kantonrechter in de rechtbank Midden-Nederland, locatie Utrecht, MAPA bij verstek veroordeeld om aan Bochane een bedrag van € 17.682,08 te betalen, vermeerderd met de wettelijke handelsrente en proceskosten. De vordering tegen [de bestuurder] heeft de kantonrechter als kennelijk ongegrond afgewezen.
1.2.
Bochane heeft hoger beroep ingesteld tegen dit vonnis, voor zover tussen haar en [de bestuurder] gewezen. [de bestuurder] is ook in hoger beroep niet verschenen. Het procesverloop in hoger beroep blijkt uit de dagvaarding in hoger beroep waarin de grieven van Bochane zijn opgenomen en de verstekverlening tegen [de bestuurder] , waarna Bochane arrest heeft gevraagd.

2.De kern van de zaak

2.1.
[de bestuurder] was indirect bestuurder van MAPA. MAPA heeft van Bochane een Renault Master (hierna: de Renault) gehuurd maar heeft niet betaald. Bochane houdt [de bestuurder] aansprakelijk als bestuurder van MAPA.
2.2.
Bochane wil dat de vordering tegen [de bestuurder] in hoger beroep alsnog wordt toegewezen en heeft deze bij het hof verder onderbouwd. Het hof zal de vordering van Bochane alsnog toewijzen en legt dat oordeel hierna uit.

3.Het oordeel van het hof

Feiten
3.1.
Bochane en MAPA, vertegenwoordigd door [de bestuurder] , zijn op 16 mei 2022 een huurovereenkomst aangegaan met betrekking tot de Renault voor een periode van 16 mei 2022 tot en met 31 juli 2022, voor een huurprijs van € 1.120,- exclusief btw (€ 1.355,20 inclusief btw) per maand. MAPA heeft de Renault op 31 juli 2022 niet ingeleverd en heeft de facturen voor de huur niet betaald, ondanks herhaald aandringen van Bochane bij [de bestuurder] op betaling en inlevering. Nadat Bochane aangifte van verduistering had gedaan en dit aan [de bestuurder] had gemeld, heeft MAPA de Renault op 25 oktober 2022 ergens achtergelaten waarna Bochane deze heeft opgehaald. Toen bleek dat de Renault beschadigd was en dat MAPA meer dan het aantal vrije kilometers met de Renault had gereden (22.753 meer dan de overeengekomen 32.600). Bochane heeft twee boetes ontvangen wegens snelheidsovertredingen over de periode waarin MAPA de Renault gebruikte. MAPA heeft de huur niet betaald en heeft ook de facturen voor het eigen risico van de schade, de extra kilometers en de boetes onbetaald gelaten. Op 31 januari 2023 is MAPA failliet verklaard. Uit het faillissementsverslag blijkt dat het bestuur van MAPA de boekhoudplicht niet is nagekomen, dat er geen activa zijn en dat het tekort in het faillissement, afgezien van de kosten van de aanvraag en het salaris van de curator, € 234.366,97 bedraagt.
Vordering
3.2.
Bochane vordert betaling van haar schade, bestaande uit het bedrag dat zij niet op MAPA kan verhalen. Het gaat om de huurtermijnen inclusief de verlenging omdat MAPA de Renault niet eerder inleverde, de extra kilometers, het eigen risicobedrag voor de schade en de boetes. In totaal gaat het om een bedrag van € 16.545,94, vermeerderd met wettelijke handelsrente tot 17 november 2022 van € 195,68 en wettelijke handelsrente over € 16.545,94 vanaf 17 november 2022 en vermeerderd met buitengerechtelijke incassokosten van € 940,46.
Juridisch kader
3.3.
Als een schuldeiser een vordering heeft op een vennootschap, kan hij in beginsel alleen de vennootschap tot betaling aanspreken en niet de bestuurder van die vennootschap. Als een schuldeiser van een vennootschap wordt benadeeld door het onbetaald en onverhaalbaar blijven van zijn vordering, kan er grond zijn voor aansprakelijkheid van de bestuurder van die vennootschap. Dit kan het geval zijn als (i) de bestuurder bij het namens de vennootschap aangaan van verbintenissen wist of moest begrijpen dat de vennootschap niet aan haar verplichtingen zou kunnen voldoen en geen verhaal zou bieden. Dit kan ook het geval zijn als (ii) de bestuurder heeft bewerkstelligd of toegelaten dat de vennootschap haar verplichtingen niet nakomt en zijn handelen of nalaten als bestuurder ten opzichte van de schuldeiser in de gegeven omstandigheden zodanig onzorgvuldig is dat hem daarvan persoonlijk een ernstig verwijt kan worden gemaakt, waarvan sprake kan zijn als de bestuurder wist of redelijkerwijs moest begrijpen dat de door hem toegelaten of bewerkstelligde handelwijze van de vennootschap tot gevolg zou hebben dat deze haar verplichtingen niet zou nakomen en ook geen verhaal zou bieden. In beide gevallen (i) en (ii) is de bestuurder alleen persoonlijk aansprakelijk als hem, ook gelet op zijn verplichting tot behoorlijke taakuitoefening, een voldoende ernstig verwijt kan worden gemaakt. [1]
Beoordeling
3.4.
In de dagvaarding in hoger beroep heeft Bochane haar bezwaren tegen het vonnis en haar stellingen (verder) onderbouwd. [de bestuurder] is niet verschenen. Het hof moet de nadere stellingen van Bochane afwegen tegen het vonnis; daarbij moet het hof ook meewegen wat de verwerende partij in eerste aanleg heeft aangevoerd. In eerste aanleg heeft [de bestuurder] echter ook geen verweer gevoerd tegen de stellingen en vorderingen van Bochane. Het hof zal op basis van de beschikbare informatie beoordelen of de vorderingen van Bochane kunnen worden toegewezen en niet onrechtmatig of ongegrond voorkomen.
3.5.
Gelet op wat Bochane heeft aangevoerd en onweersproken is gebleven, is [de bestuurder] aansprakelijk voor de schade die Bochane lijdt doordat MAPA haar verplichtingen niet is nagekomen en geen verhaal biedt. [de bestuurder] bewerkstelligde dat MAPA haar verplichtingen tegenover Bochane niet nakwam en liet MAPA (steeds meer) verplichtingen op zich nemen waarvan [de bestuurder] moest begrijpen dat MAPA die niet kon nakomen en geen verhaal zou bieden. Daarvan kan [de bestuurder] persoonlijk een ernstig verwijt worden gemaakt. Daartoe overweegt het hof dat [de bestuurder] blijkens de e-mailberichten die door Bochane zijn overgelegd bewust heeft toegelaten dat in strijd met de overeenkomst en zonder toestemming van Bochane (a) MAPA in het geheel niets heeft betaald aan Bochane, ondanks [de bestuurder] ’s toezegging van (deel-)betaling; (b) in weerwil van de herhaalde persoonlijke toezegging van [de bestuurder] , MAPA de Renault niet heeft ingeleverd en deze pas ergens achterliet na het bericht van Bochane aan [de bestuurder] dat aangifte van verduistering was gedaan en de Renault als gestolen stond geregistreerd; terwijl (c) [de bestuurder] de huurtermijnen en het aantal kilometers zo verder liet oplopen; en (d) [de bestuurder] gelet op het aanzienlijke faillissementstekort dat enkele maanden later bleek en het ontbreken van activa moet hebben begrepen dat MAPA geen verhaal bood. Daarbij komt dat Bochane heeft gesteld en aan de hand van de faillissementsverslagen van MAPA en het ook door [de bestuurder] bestuurde MaPa Logistics B.V. dat op 14 juni 2022 failleerde, toegelicht dat [de bestuurder] al bij het aangaan van de huurovereenkomst wist of moest weten dat MAPA niet aan haar verplichtingen kon voldoen. Bij gebrek aan betwisting door [de bestuurder] gaat het hof daarvan uit.
3.6.
De schade van Bochane bestaat naar zij heeft gesteld uit hetgeen zij van MAPA kon vorderen maar niet op MAPA kon verhalen. Dat is de gehele vordering op grond van de huurovereenkomst en de wettelijke handelsrente daarover. Het hof zal [de bestuurder] veroordelen tot vergoeding van die schade omdat die op basis van de voor het hof beschikbare informatie niet onrechtmatig of ongegrond voorkomt. Bochane heeft verder vergoeding van buitengerechtelijke incassokosten gevorderd. Zij heeft onderbouwd dat zij daadwerkelijk buitengerechtelijke kosten heeft gemaakt, voor werkzaamheden die meer omvatten dan die waarvoor artikel 237 Rv een vergoeding inhoudt, niet alleen jegens MAPA maar ook jegens [de bestuurder] . Voldaan dient te worden aan het vereiste dat alleen redelijke kosten die in redelijkheid zijn gemaakt kunnen worden toegewezen. In dit geval is niet gebleken dat niet aan dit vereiste is voldaan, zodat het hof de gevorderde vergoeding van buitengerechtelijke kosten zal toewijzen.
De conclusie
3.7.
Het hoger beroep slaagt. Omdat [de bestuurder] in het ongelijk zal worden gesteld, zal het hof [de bestuurder] tot betaling van de proceskosten zowel in hoger beroep als bij de kantonrechter veroordelen. Onder die kosten vallen ook de nakosten die nodig zijn voor de betekening van de uitspraak. [2]
3.8.
De veroordelingen in deze uitspraak kunnen ook ten uitvoer worden gelegd als een van partijen de beslissing van het hof voorlegt aan de Hoge Raad (uitvoerbaarheid bij voorraad).

4.De beslissing

Het hof:
4.1.
vernietigt het vonnis van de kantonrechter in de rechtbank Midden-Nederland, locatie Utrecht, van 22 maart 2023 voor zover tussen Bochane en [de bestuurder] gewezen;
4.2.
veroordeelt [de bestuurder] tot betaling aan Bochane van:
€ 16.545,94, vermeerderd met de wettelijke handelsrente tot 17 november 2022 van € 195,68 en de wettelijke handelsrente over € 16.545,94 vanaf 17 november 2022; en
€ 940,46 aan buitengerechtelijke incassokosten;
4.3.
veroordeelt [de bestuurder] tot betaling van de volgende proceskosten van Bochane tot aan de uitspraak van de kantonrechter:
€ 1.384,- aan griffierecht;
€ 108,41 aan kosten voor het betekenen (bekendmaken) van de dagvaarding aan [de bestuurder] ;
€ 396,- aan salaris van de gemachtigde van Bochane (1 punt x tarief € 396);
en tot betaling van de volgende proceskosten van [de bestuurder] in hoger beroep:
€ 2.135,- aan griffierecht;
€ 107,32 aan kosten voor het betekenen (bekendmaken) van de dagvaarding aan [de bestuurder] ;
€ 1.183,- aan salaris van de advocaat van Bochane (1 procespunten x appeltarief II).
4.4.
verklaart de veroordelingen uitvoerbaar bij voorraad;
4.5.
wijst af wat verder is gevorderd.
Dit arrest is gewezen door mrs. G.P. Oosterhoff, I. Brand en H.M.L. Dings, en is door de rolraadsheer in tegenwoordigheid van de griffier in het openbaar uitgesproken op 16 januari 2024.

Voetnoten

1.HR 8 december 2006 ECLI:NL:HR:2006:AZ0758, rov. 3.5.
2.HR 10 juni 2022, ECLI:NL:HR:2022:853.