ECLI:NL:GHAMS:2023:2695

• Datum uitspraak: 7 november 2023
• Publicatiedatum: 14 november 2023
• Zaaknummer: 22/2337
• Instantie: Gerechtshof Amsterdam
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Bestuursrecht; Belastingrecht
• Procedures: Hoger beroep
• Rechters: B.A. van Brummelen; M.J. Leijdekker; N. Djebali
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Hoger beroep inzake aanslag inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen 2015

In deze zaak heeft het Gerechtshof Amsterdam op 7 november 2023 uitspraak gedaan in het hoger beroep van belanghebbende, [X], tegen de uitspraak van de rechtbank Noord-Holland van 10 augustus 2022. De zaak betreft de aanslag in de inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen (IB/PVV) voor het jaar 2015. De inspecteur van de Belastingdienst had aan belanghebbende een aanslag opgelegd naar een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen van € 9.938. Belanghebbende betwistte de aanslag en stelde dat het bij een huiszoeking aangetroffen bedrag van € 115.550 niet tot zijn inkomen gerekend mocht worden. De rechtbank had in haar eerdere uitspraak de aanslag IB/PVV 2015 gegrond verklaard, maar de overige beroepen ongegrond verklaard. In hoger beroep heeft het Hof de zaak opnieuw beoordeeld, waarbij het Hof oordeelde dat de aanslag IB/PVV 2015 terecht was opgelegd. Het Hof bevestigde dat fiscale partners samen slechts één hoofdverblijf kunnen hebben, en dat het aangetroffen bedrag in de grondslag voor het inkomen uit sparen en beleggen mocht worden begrepen. Het hoger beroep van belanghebbende werd ongegrond verklaard, en de uitspraak van de rechtbank werd bevestigd.

Uitspraak

GERECHTSHOF AMSTERDAM

kenmerk 22/2337

7 november 2023

uitspraak van de vijfde meervoudige belastingkamer

op het hoger beroep van

[X] , wonende te [Z] , belanghebbende,

tegen de uitspraak van 10 augustus 2022 in de zaak met kenmerken HAA 21/1864, 21/4992 en 21/4993 van de rechtbank Noord-Holland (hierna: de rechtbank) in het geding tussen

belanghebbende

en

de inspecteur van de Belastingdienst , de inspecteur.

1. Ontstaan en loop van het geding

1.1.

De inspecteur heeft aan belanghebbende voor de jaren 2015 en 2017 aanslagen in de inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen (IB/PVV) opgelegd naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 5.142 (2017), en naar een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen van respectievelijk € 9.938 (2015) en € 9.057 (2017). Voorts heeft de inspecteur een aanslag in de inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet (ZVW) opgelegd naar een bijdrage inkomen van € 5.142 (2017).

Gelijktijdig met de vaststelling van de aanslagen heeft de inspecteur bij beschikkingen belastingrente in rekening gebracht en een verzuimboete van € 49 opgelegd wegens het niet tijdig doen van aangifte IB/PVV 2015.

1.2.

Belanghebbende heeft hiertegen bezwaar gemaakt.

De inspecteur heeft het bezwaarschrift tegen de aanslag IB/PVV 2017 gegrond verklaard en het belastbaar inkomen uit sparen en beleggen verminderd tot € 4.105. De inspecteur heeft de bezwaarschriften tegen de aanslagen IB/PVV 2015 en ZVW 2017 ongegrond verklaard.

1.3.

Belanghebbende heeft tegen de uitspraak op bezwaar beroepen ingesteld. Bij uitspraak van 10 augustus 2022 heeft de rechtbank de volgende beslissing genomen:

Beslissing

De rechtbank:

• verklaart het beroep tegen de uitspraak op bezwaar betreffende de aanslag IB/PVV 2015 gegrond;
• verklaart de overige beroepen ongegrond;
• vernietigt de uitspraak op bezwaar betreffende de aanslag IB/PVV 2015 uitsluitend voor zover deze betrekking heeft op de aanslag en de daarmee samenhangende beschikking belastingrente, bepaalt dat deze uitspraak in de plaats treedt van het vernietigde gedeelte van deze uitspraak op bezwaar en handhaaft deze voor het overige;
• vermindert de aanslag IB/PVV 2015 tot een berekend naar een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen van € 7.147 en vermindert de beschikking belastingrente dienovereenkomstig;
• gelast verweerder het door eiseres betaalde griffierecht van € 49 te vergoeden.

1.4.

Het tegen deze uitspraak door belanghebbende ingestelde hoger beroep is bij de griffie van het Hof ingekomen op 23 september 2022. Het hoger beroep richt zich enkel tegen het oordeel van de rechtbank over de aanslag IB/PVV 2015. De inspecteur heeft een verweerschrift ingediend.

1.5.

Belanghebbende heeft op 29 september 2023 een nader stuk ingediend bij de griffie van het Hof. Dit nader stuk betreft ook de hoger beroepen met zaaknummer 22/2333, 22/2334, 22/2335 en 22/2336 van [echtgenote] , de echtgenoot van belanghebbende. Een kopie hiervan is doorgezonden aan de inspecteur.

1.6.

Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 11 oktober 2023. Het beroep is behandeld gelijktijdig met de hoger beroepen met zaaknummers 22/2333 tot en met 22/2336 van [echtgenote] , de echtgenoot van belanghebbende. Van het verhandelde ter zitting is een proces-verbaal opgemaakt dat met deze uitspraak wordt meegezonden.

2. Tussen partijen vaststaande feiten

2.1.

De rechtbank heeft de volgende feiten vastgesteld (in deze uitspraak is belanghebbende aangeduid als ‘eiseres’ en de inspecteur als ‘verweerder’):

Feiten

1. De echtgenoot van eiseres exploiteert voor eigen rekening en risico een eenmanszaak onder de handelsnaam [bedrijf 1] en [bedrijf 2] . De activiteiten bestaan uit het adviseren over verzekeringen en hypotheken, alsmede het voeren van administraties voor derden en het doen van aangiften IB/PVV voor particulieren. Eiseres werkt mee in de onderneming.

2. In 2016 en 2017 heeft een boekenonderzoek plaatsgevonden waarbij onder meer de aangiften IB/PVV 2010 tot en met 2014 van de echtgenoot van eiseres zijn onderzocht. Het onderzoek is uitgevoerd met behulp van de door de FIOD ten behoeve van een strafrechtelijk onderzoek in beslag genomen administratie en opgemaakte processen-verbaal. De definitieve rapporten van het boekenonderzoek zijn vastgesteld op 22 november 2016 en op 2 mei 2017.

3. Eiseres is door de rechtbank Amsterdam op 2 november 2016 strafrechtelijk veroordeeld voor - kort gezegd - valsheid in geschrift, opzettelijk gebruik maken van een vals of vervalst geschrift als ware het echt en onvervalst en het medeplegen van schuldwitwassen. Daarbij is een bedrag van € 115.550 verbeurd verklaard.

4. De aanslag IB/PVV 2015 is vastgesteld op 5 april 2019. Op 23 februari 2021 heeft verweerder van eiseres een dwangsomformulier ontvangen wegens het uitblijven van uitspraak op de bezwaren tegen de aanslag IB/PVV 2016. Bij beschikking van 15 maart 2021 heeft verweerder een dwangsom vastgesteld tot een bedrag van € 46. Bij brief van 18 maart 2021 heeft eiseres bezwaar gemaakt tegen de dwangsombeschikking. Bij brief van 28 juli 2021 heeft eiseres verweerder in gebreke gesteld wegens het uitblijven van uitspraak op bezwaar inzake de dwangsombeschikking. Bij brief van 11 augustus 2021 heeft verweerder het bezwaarschrift tegen de dwangsombeschikking doorgezonden aan de rechtbank.

De aanslagen IB/PVV en ZVW 2017 zijn vastgesteld op 9 maart 2021. Op 4 augustus 2021 heeft verweerder een dwangsomformulier ontvangen wegens het uitblijven van uitspraak op bezwaar tegen de aanslagen IB/PVV en ZVW 2017.Verweerder heeft bij uitspraken van respectievelijk 5 augustus 2021 (ZVW) en 20 augustus 2021 (IB/PVV) op de bezwaren beslist. Bij beschikking van 9 augustus 2021 heeft verweerder besloten geen dwangsom toe te kennen. Tegen deze beslissing is geen rechtsmiddel ingesteld.

3. Geschil in hoger beroep

3.1.

In hoger beroep is enkel nog in geschil of de aanslag IB/PVV 2015 terecht en tot het juiste bedrag aan belanghebbende is opgelegd.

3.2.

Partijen doen hun standpunten steunen op de gronden die door hen zijn aangevoerd in de van hen afkomstige stukken.

4. Het oordeel van de rechtbank

De rechtbank heeft, voor zover in hoger beroep nog van belang, het volgende overwogen en beslist:

Beoordeling door de rechtbank

(…)

6. De rechtbank beoordeelt of verweerder het verzamelinkomen in de jaren 2015 en 2017 niet te hoog heeft vastgesteld en of verweerder de dwangsombeschikking tot het juiste bedrag heeft vastgesteld. Zij doet dat aan de hand van de argumenten die beide partijen hebben aangevoerd.

7. De rechtbank is van oordeel dat verweerder tegenover de betwisting door eiseres aannemelijk heeft gemaakt dat hij het inkomen uit werk en woning 2017 niet te hoog heeft vastgesteld. Ter zitting heeft eiseres toegelicht dat haar betoog dat verweerder de winst uit onderneming te hoog heeft vastgesteld verband houdt met de inbeslagname van contanten door de FIOD in het woonhuis van eiseres en uitsluitend betrekking heeft op het jaar 2015. De rechtbank acht op de door verweerder naar voren gebrachte gronden niet aannemelijk dat de in beslag genomen contanten behoren tot het eigen vermogen van [bedrijf 2] of Stichting [stichting] en is op deze gronden van oordeel dat verweerder deze gelden terecht tot de grondslag sparen en beleggen heeft gerekend, met dien verstande dat het in aanmerking te nemen saldo nog dient te worden verminderd met de toepasselijke vrijstelling. Deze bedraagt in 2015 € 517 per persoon.

8. De rechtbank volgt verweerder in zijn standpunt dat het pand aan het De [A-straat] te [plaats] in de jaren 2015 en 2017 niet als eigen woning kan worden aangemerkt. Niet in geschil is dat eiseres en haar echtgenoot in de onderhavige jaren als fiscale partners in de zin van artikel 1.2 van de Wet IB 2001 moeten worden aangemerkt. Uit artikel 3.111 van de Wet IB 2001 volgt dat eiseres en haar echtgenoot tezamen slechts één hoofdverblijf kunnen hebben. Daaruit volgt dat zij ook slechts één eigen woning kunnen hebben. De rechtbank heeft geen aanwijzingen dat een van de omstandigheden benoemd in dit artikel zich voordoet op grond waarvan hierop een uitzondering moet worden gemaakt. De rechtbank gaat voorbij aan het beroep op het vertrouwensbeginsel omdat dit onvoldoende is onderbouwd. Dit betekent dat verweerder het pand aan het De [A-straat] te [plaats] terecht heeft gerekend tot de grondslag sparen en beleggen.

(…)

Conclusie en gevolgen

13. Het beroep tegen de uitspraak op bezwaar betreffende de aanslag IB/PVV 2015 is gegrond. De overige beroepen zijn ongegrond. Voor een proceskostenvergoeding is geen aanleiding.

[Hof: de rechtbank verklaart genoemd beroep, naar het Hof begrijpt, gegrond omdat de inspecteur in zijn verweerschrift, in navolging van belanghebbende, heeft geconcludeerd dat het gehele pand [B-straat] te [Z] als eigen woning in box 1 in aanmerking dient te worden genomen (en niet voor 1/3e in box 3). De rechtbank heeft verzuimd dit in haar overwegingen tot uitdrukking te brengen.]

5. Beoordeling van het geschil

Inkomen uit sparen en beleggen

5.1.

Belanghebbende stelt zich op het standpunt dat het pand aan de [B-straat] te [Z] geheel als ‘eigen woning’ dient te worden aangemerkt en daarom ten onrechte voor 1/3e deel tot de grondslag van het inkomen uit sparen en beleggen (box 3) is gerekend. Belanghebbende ziet er aan voorbij dat de inspecteur hem op dit punt reeds in de rechtbankfase volledig is tegemoetgekomen. De inspecteur schrijft ter zake in zijn verweerschrift in eerste aanleg het volgende:

“Met inachtneming van de brief van de inspecteur van 10 april 2009 ben ik in ieder geval van mening dat er bij belanghebbende het vertrouwen is gewekt dat het pand [B-straat] in zijn geheel als eigen woning kan worden aangemerkt. Om deze reden alleen al komt de correctie van het inkomen uit sparen en beleggen voor wat betreft de [B-straat] te vervallen.”

Deze standpuntbepaling vormde voor de rechtbank aanleiding om het beroep ten aanzien van de aanslagen IB/PVV 2015 en 2016 gegrond te verklaren en het belastbaar inkomen uit sparen en beleggen te verminderen tot op € 7.147 (2015), respectievelijk € 8.680 (2016). De door belanghebbende verlangde correctie van het belastbaar inkomen uit sparen en beleggen heeft – voor zover het de [B-straat] betreft – dus reeds plaatsgevonden. Het hoger beroep faalt in zoverre.

5.2.

Belanghebbende betoogt ook in hoger beroep dat, naast het voornoemde pand aan de [B-straat] te [Z] , ook de woning aan het De [A-straat] te [plaats] als ‘eigen woning’ dient te worden aangemerkt en daarom ten onrechte is begrepen in de grondslag voor de bepaling van het inkomen uit sparen en beleggen. Redengevend hiervoor is volgens belanghebbende dat zijn vrouw “in verband met persoonlijke omstandigheden” op 1 januari 2015 op dat adres stond ingeschreven en zij op dat moment nog steeds zijn fiscale partner was. De rechtbank heeft dit standpunt naar ’s Hofs oordeel terecht en op goede gronden verworpen. Fiscale partners kunnen samen maar één hoofdverblijf hebben, tenzij zich een uitzondering voordoet als bedoeld in artikel 3.111 van de Wet IB. Nu is gesteld noch gebleken dat een dergelijke uitzondering zich in dit geval voordoet, is de woning aan het De [A-straat] terecht begrepen in de grondslag voor het inkomen uit sparen en beleggen.

5.3.

Bij een huiszoeking in de woning van belanghebbende is op 17 februari 2015 door de FIOD een bedrag van € 115.550 aangetroffen in een attachékoffer. Belanghebbende betoogt ook in hoger beroep dat genoemd geldbedrag toebehoorde aan Stichting [stichting] en daarom ten onrechte is begrepen in de grondslag voor de bepaling van het inkomen uit sparen en beleggen voor het jaar 2015. Het Hof acht in navolging van de rechtbank niet aannemelijk dat het in de koffer aangetroffen geldbedrag zou toebehoren aan genoemde stichting. De door belanghebbende en zijn echtgenote in hun gezamenlijke nader stuk van 28 september 2023 genoemde omstandigheid dat de echtgenote de voorzitter van de stichting is en dat zij zich met ingang van 14 januari 2015 – dus vóór de huiszoeking – heeft ingeschreven op het adres [B-straat] te [Z] , brengt niet met zich dat daarmee aannemelijk zou zijn gemaakt dat het geldbedrag aan de stichting toebehoort.

Belanghebbende en haar echtgenoot hebben bij het gezamenlijke nader stuk (zie 1.5) nogmaals de balans van de stichting per 31 december 2014 overgelegd. Daarop is onder de activa een bedrag aan kasgeld van € 116.000 vermeld. Zo al zou moeten worden aangenomen dat het aangetroffen geldbedrag van € 115.550 bestaat uit voormeld kasgeld van de stichting, kan belanghebbende dat niet baten, nu op de balans onder de activa een langlopende schuld van de stichting onder de noemer “Lening prive” voor een bedrag van € 126.000 is vermeld. Deze vordering op de stichting dient tot de grondslag voor de bepaling van het inkomen uit sparen en beleggen te worden gerekend, zodat de aanslagen IB/PVV 2015 en Zvw 2015 in dat geval niet te hoog maar te laag zijn vastgesteld.

De door belanghebbende genoemde omstandigheid dat de koffer met geld op 2 november 2016 door de strafrechter verbeurd is verklaard, brengt evenmin met zich dat het aangetroffen geldbedrag niet in de grondslag voor het inkomen uit sparen en beleggen in het jaar 2015 zou mogen worden begrepen. Het hoger beroep faalt ook in zoverre.

5.4.

Al hetgeen belanghebbende overigens nog heeft aangevoerd leidt niet tot een ander oordeel.

Slotsom

5.5.

Het vorenstaande leidt tot de slotsom dat het hoger beroep van belanghebbende ongegrond is. De uitspraak van de rechtbank dient te worden bevestigd.

6. Kosten

Het Hof vindt geen aanleiding voor een veroordeling in de kosten in verband met de behandeling van het hoger beroep op de voet van artikel 8:75 van de Algemene wet bestuursrecht in verbinding met artikel 8:108 van die wet.

7. Beslissing

Het Hof bevestigt de uitspraak van de rechtbank.

De uitspraak is gedaan door mrs. B.A. van Brummelen, voorzitter, M.J. Leijdekker en N. Djebali, leden van de belastingkamer, in tegenwoordigheid van mr. S.K. Grando als griffier. De beslissing is op 7 november 2023 in het openbaar uitgesproken.

Tegen deze uitspraak kunnen beide partijen binnen zes weken na de verzenddatum beroep in cassatie instellen bij
de Hoge Raad der Nederlanden via het webportaal van de Hoge Raad www.hogeraad.nl.

Bepaalde personen die niet worden vertegenwoordigd door een gemachtigde die beroepsmatig rechtsbijstand verleent, mogen per post beroep in cassatie stellen. Dit zijn natuurlijke personen en verenigingen waarvan de statuten niet zijn opgenomen in een notariële akte. Als zij geen gebruik willen maken van digitaal procederen kunnen deze personen het beroepschrift in cassatie sturen aan
de Hoge Raad der Nederlanden (belastingkamer), postbus 20303, 2500 EH Den Haag . Alle andere personen en gemachtigden die beroepsmatig rechtsbijstand verlenen, zijn in beginsel verplicht digitaal te procederen (zie www.hogeraad.nl).

Bij het instellen van beroep in cassatie moet het volgende in acht worden genomen:

1. bij het beroepschrift wordt een afschrift van deze uitspraak gevoegd;

2 - ( alleen bij procederen op papier) het beroepschrift moet ondertekend zijn;

3 - het beroepschrift moet ten minste het volgende vermelden:

a. de naam en het adres van de indiener;

b. de dagtekening;

c. een omschrijving van de uitspraak waartegen het beroep in cassatie is gericht;

d. de gronden van het beroep in cassatie.

Voor het instellen van beroep in cassatie is griffierecht verschuldigd. Na het instellen van beroep in cassatie ontvangt de indiener een nota griffierecht van de griffier van de Hoge Raad. In het cassatieberoepschrift kan de Hoge Raad verzocht worden om de wederpartij te veroordelen in de proceskosten.

Toelichting rechtsmiddelverwijzing

Per 15 april 2020 is digitaal procederen bij de Hoge Raad opengesteld. Niet-natuurlijke personen (daaronder begrepen publiekrechtelijke lichamen) en professionele gemachtigden zijn verplicht digitaal te procederen. Wie niet verplicht is om digitaal te procederen, kan op vrijwillige basis digitaal procederen. Hieronder leest u hoe een cassatieberoepschrift wordt ingediend.

Digitaal procederen

Het webportaal van de Hoge Raad is toegankelijk via “Login Mijn Zaak Hoge Raad” op www.hogeraad.nl. Informatie over de inlogmiddelen vindt u op www.hogeraad.nl.

Niet in Nederland wonende of gevestigde partijen of professionele gemachtigden hebben in beginsel geen geschikt inlogmiddel en kunnen daarom niet inloggen in het webportaal. Zij kunnen zo lang zij niet over een geschikt inlogmiddel kunnen beschikken, per post procederen.

Per post procederen

Alleen bepaalde personen mogen beroep in cassatie instellen per post in plaats van via het webportaal. Zij mogen dit bovendien alleen als zij zonder een professionele gemachtigde procederen. Het gaat om natuurlijke personen die geen ondernemer zijn en verenigingen waarvan de statuten niet zijn opgenomen in een notariële akte. Een professionele gemachtigde moet altijd digitaal procederen, ongeacht voor wie de gemachtigde optreedt. Degene die op papier mag procederen en dat ook wil, kan het beroepschrift in cassatie sturen aan
de Hoge Raad der Nederlanden (belastingkamer), postbus 20303, 2500 EH Den Haag.

Een afschrift van deze uitspraak is in Mijn Rechtspraak geplaatst. Indien u niet digitaal procedeert, is een afschrift aangetekend per post verzonden op: