beschikking
_____________________________________________________________
GERECHTSHOF AMSTERDAM
ONDERNEMINGSKAMER
zaaknummer: 200.234.683/01 OK
beschikking van de Ondernemingskamer van 20 juni 2018
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
KNARF BEHEER B.V.,
gevestigd te Harderwijk,
VERZOEKSTER,
advocaat:
mr. A.L.K. Blokland, kantoorhoudende te Vinkeveen,
1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
DEVENTERWEG B.V.,
gevestigd te Harderwijk,
2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
HARDERWIJK OZ HOLDING B.V.,
gevestigd te Harderwijk,
VERWEERSTERS,
advocaat:
mr. P.F. Schepel,kantoorhoudende te Deventer,
1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
BLAUWVINGER VASTGOED B.V.,
gevestigd te Zwolle,
2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
SOEKA DJADI B.V.,
gevestigd te Kortenhoef,
BELANGHEBBENDEN,
advocaat:
mr. P.F. Schepel,kantoorhoudende te Deventer.
1.
Het verloop van het geding
1.1 Verzoekster, verweersters en belanghebbenden worden hierna respectievelijk aangeduid met Knarf, Deventerweg, Harderwijk OZ, Blauwvinger en Soeka Djadi.
1.2 Knarf heeft bij op 6 maart 2018 ter griffie van de Ondernemingskamer ingekomen verzoekschrift met producties de Ondernemingskamer verzocht, bij beschikking uitvoerbaar bij voorraad, een onderzoek te bevelen naar het beleid en de gang van zaken van Deventerweg en Harderwijk OZ over de periode vanaf 1 januari 2016. Daarbij heeft zij tevens verzocht - zakelijk weergegeven - bij wijze van onmiddellijke voorzieningen voor de duur van het geding:
Blauwvinger en Soeka Djadi te schorsen als bestuurders van Harderwijk OZ;
Harderwijk OZ te schorsen als bestuurder van Deventerweg;
het stemrecht van Blauwvinger en Soeka Djadi in de algemene vergadering van aandeelhouders van Harderwijk OZ te schorsen;
het stemrecht van Harderwijk OZ in de algemene vergadering van aandeelhouders van Deventerweg te schorsen;
een onafhankelijke derde te benoemen als tijdelijke bestuurder van - naar de Ondernemingskamer begrijpt - Deventerweg en Harderwijk OZ;
het besluit huurprijsaanpassing van de algemene vergadering van aandeelhouders van Harderwijk OZ van 1 februari 2018 te schorsen;
alsmede om Deventerweg en Harderwijk OZ te veroordelen in de kosten van het geding en het onderzoek.
1.3 Blauwvinger en Soeka Djadi hebben bij op 21 maart 2018 ter griffie van de Ondernemingskamer ingekomen verweerschrift met producties de Ondernemingskamer verzocht de verzoeken van Knarf af te wijzen en Knarf, uitvoerbaar bij voorraad, te veroordelen in de werkelijke proceskosten, te vermeerderen met de nakosten en de wettelijke rente.
1.4 Het verzoek is behandeld ter openbare terechtzitting van de Ondernemingskamer van 12 april 2018. Bij die gelegenheid hebben de advocaten de standpunten van de onderscheiden partijen toegelicht, mr. Blokland aan de hand van aan de Ondernemingskamer en de wederpartij overgelegde aantekeningen. Partijen en hun advocaten hebben vragen van de Ondernemingskamer beantwoord en inlichtingen verstrekt.
2 De feiten
2.1Deventerweg is op 28 juni 2002 opgericht. Harderwijk OZ houdt alle aandelen in het geplaatste kapitaal van Deventerweg en is tevens enig bestuurder van Deventerweg.
2.2Harderwijk OZ is op 30 juni 2016 opgericht. Knarf, Blauwvinger en Soeka Djadi houden ieder 33,33% van de aandelen in Harderwijk OZ. Blauwvinger en Soeka Djadi zijn bestuurder van Harderwijk OZ en gezamenlijk bevoegd de vennootschap te vertegenwoordigen.
2.3[A] (hierna: [A] ) is enig bestuurder en aandeelhouder van Knarf.
[B] (hierna: [B] ) is enig bestuurder en aandeelhouder van Blauwvinger.
[C] (hierna: [C] ) is enig bestuurder en aandeelhouder van Soeka Djadi.
2.4Harderwijk OZ is een houdstermaatschappij. Deventerweg is eigenaar van kantoorpanden aan de Deventerweg 9A, 9C en 9F te Harderwijk (hierna: kantoorpand Harderwijk) en aan de Meinsstraat 2 te Nijkerk (hierna: kantoorpand Nijkerk).
2.5[A] (via Katser B.V.), [C] (via Soeka Djadi) en [B] vormden tot en met 2015 met drie anderen de advocatenmaatschap OMVR/Lunenberg. Ten behoeve van de huisvesting van de maatschap werden door Deventerweg kantoorpanden gehouden in Harderwijk, Nijkerk en Nunspeet. OZ Holding Deventerweg B.V. hield alle aandelen in het geplaatst kapitaal van Deventerweg. De maten in OMVR/Lunenberg hielden ieder 1/6e deel van de aandelen in OZ Holding Deventerweg B.V.
2.6Per 1 januari 2016 is de maatschap OMVR/Lunenberg gesplitst. [A] (via Katser B.V.), [C] (via Soeka Djadi) en [B] hebben nadien hun werkzaamheden voortgezet in de maatschap OMVR. De andere drie maten vormden de maatschap Lunenberg. Bij de splitsing zijn afspraken gemaakt over de verdeling van de kantoorpanden. OZ Holding Deventerweg B.V. is in dat kader gesplitst in Harderwijk OZ en Beekhuizer Holding B.V. Knarf, Blauwvinger en Soeka Djadi verkregen ieder 1/3e deel van de aandelen in Harderwijk OZ en werden bestuurder van Harderwijk OZ. De maten van de maatschap Lunenberg verkregen de aandelen in Beekhuizer Holding B.V. Het kantoorpand in Nunspeet werd overgedragen aan (een dochtermaatschappij van) Beekhuizer Holding B.V. In verband met een overwaarde in het kantoorpand in Nunspeet verkreeg de maatschap Lunenberg bij de verdeling van de maatschap OMVR/Lunenberg € 160.000 minder aan kapitaal en verkreeg Deventerweg een vordering van € 160.000 op OMVR, die door Deventerweg ten laste van OMVR in rekening-courant werd geboekt.
2.7Deventerweg verhuurt de kantoorpanden Harderwijk en Nijkerk aan OMVR. OMVR heeft het kantoorpand Harderwijk in gebruik en het kantoorpand Nijkerk wordt onderverhuurd aan een derde. Deventerweg heeft voor de financiering van de kantoorpanden een hypothecaire geldlening afgesloten bij Rabobank en daarbij een renteswap gekocht. OMVR staat jegens Rabobank in voor de nakoming van de rente en aflossingsverplichtingen.
2.8Bij brief van 20 april 2016 heeft Rabobank aan Deventerweg geschreven dat zij in verband met een over de hypothecaire geldlening ten onrechte in rekening gebrachte renteopslag € 63.998,55 aan Deventerweg zal terugbetalen. Dit bedrag is door Deventerweg op 2 mei 2016 ontvangen en op aanwijzing van [A] doorbetaald aan OMVR.
2.9Per 16 december 2016 is de maatschap OMVR beëindigd. [B] en [C] (Soeka Djadi) hebben de maatschapsovereenkomst met [A] (Katser B.V.) ontbonden, nadat was gebleken dat [A] verdacht werd van door hem in zijn hoedanigheid van faillissementscurator gepleegde fraude en was gebleken dat [A] buiten de maatschap om voor eigen rekening klanten had bediend.
2.1Per 31 december 2016 is Knarf teruggetreden als bestuurder van Harderwijk OZ.
2.11Bij dagvaarding van 15 maart 2017 hebben OMVR, Soeka Djadi en [B] onder andere [A] , Katser B.V. en Knarf in rechte betrokken ter zake van door [A] en zijn vennootschappen aan OMVR onttrokken gelden en schade die zij stellen te hebben geleden als gevolg van de faillissementsfraude waarvan [A] wordt verdacht en hebben zij vorderingen tot schadevergoeding ingesteld.
2.12Bij brief van 5 oktober 2017 heeft Rabobank aan Deventerweg geschreven dat zij in verband met de verkochte renteswap in afwachting van de vaststelling van een definitieve compensatie op grond van het zogeheten uniform herstelkader rentederivaten, aan Deventerweg bij wijze van voorschot een bedrag van € 35.100 zal betalen. Dit bedrag is door Deventerweg ontvangen en doorbetaald aan OMVR.
2.13Bij brief van 30 oktober 2017 is Knarf opgeroepen voor de algemene vergadering van aandeelhouders van Harderwijk OZ van 9 november 2017. Blijkens de notulen van die algemene vergadering waren Blauwvinger en Soeka Djadi daarbij wél en Knarf niet aanwezig. De algemene vergadering heeft de jaarrekening over 2016 vastgesteld, besloten de winst toe te voegen aan de reserves en aan het bestuur decharge verleend. Verder is besproken dat Blauwvinger en Soeka Djadi voornemens zijn Knarf in rechte te betrekken teneinde haar uitstoting als aandeelhouder te bewerkstelligen. Eveneens op 9 november 2017 heeft de algemene vergadering van aandeelhouders van Deventerweg plaatsgevonden. Daarbij is blijkens de notulen de jaarrekening over 2016 vastgesteld, is besloten de winst toe te voegen aan de reserves en aan het bestuur decharge verleend.
2.14Op 9 november 2017 heeft Soeka Djadi aan Knarf aangeboden de door haar gehouden aandelen in Harderwijk OZ over te nemen. Partijen hebben daarover geen overeenstemming bereikt.
2.15Bij brief van 21 december 2017 is Knarf opgeroepen voor een buitengewone algemene vergadering van aandeelhouders van Harderwijk OZ. De brief houdt onder meer het volgende in:
“De agenda voor deze AVA betreft (de besluitvorming omtrent) de navolgende onderwerpen:
(…)
5. Bespreking van de huurprijsaanpassing voor de locaties Nijkerk en Harderwijk naar marktconforme huur.
6. Vaststelling van de huurprijsaanpassing voor de locaties Nijkerk en Harderwijk / [stemming]
7. Bespreking van de verplichting tot bijstorting door de aandeelhouders. (…)
Ter nadere toelichting op de agendapunten 5 en 6 informeert de directie de aandeelhouders als volgt:
Zoals de AVA bekend heeft medio 2016 een (juridische) splitsing van OZ Holding Deventerweg BV (OZ Holding) en Deventerweg BV (Deventerweg) plaatsgevonden. In de (over)bedeling van die splitsing is meegenomen de financiële afwikkeling van de scheiding van de maatschap Lunenberg en OMVR. In de splitsing is door betrokken partijen een overbedelingsvordering van Deventerweg op de maatschap Lunenberg vastgesteld van EUR 160.000. Omdat deze vordering van Deventerweg uit hoofde van de overwaarde van het kantoorpand Nunspeet bij splitsing mede is aangewend voor de afwikkeling van de scheiding van de maatschappen, is deze overbedelingsvordering in de rekening-courant vordering van (OZ Holding) Deventerweg op OMVR geboekt. AlsBijlage 2wordt het mutatieoverzicht over 2016 overgelegd, waaruit de rekening-courant boekingen (inclusief de voornoemde overbedelingsvordering) over 2016 blijken. Per 31 december 2016 is het saldo van de rekening-courant EUR 145.000 en dit is derhalve zo in de door de AVA op 9 november 2017 vastgestelde jaarrekening 2016 opgenomen en verwerkt.
De aandeelhouders hebben in het laatste kwartaal 2016 afspraken gemaakt omtrent de
(terug)betaling van deze rekening courant vordering door OMVR. Daarbij is afgesproken om (vanaf 1 januari 2017) niet langer meer de volledige financieringslast van de vennootschap en Deventerweg (rente en aflossing) als huur voor OMVR te blijven hanteren, maar de huur aan te passen naar reële huur.
Voornoemde afspraak gold echter wel onder voorbehoud van (her)taxatie van de reële markthuur en goedkeuring van de Rabobank als financier. Zoals de aandeelhouders bekend is heeft Rodenburg Makelaars in opdracht van de vennootschap (en mede op verzoek van Rabobank) recent een taxatie van de locatie Harderwijk uitgevoerd en daarbij de reële (markt)huur vermeld. AlsBijlage 3wordt het taxatierapport van Rodenburg overgelegd.
Voor het kantoorpand Nijkerk geldt dat daar momenteel een (commerciële) huurder (KTV Kennisnet) in zit, dus de door die partij verschuldigde huur is marktconform.
De directie heeft op 14 december 2017 met de Rabobank gesproken over de taxatie van Rodenburg en de door de aandeelhouders in 2016 afgesproken huurprijsaanpassing per 1 januari 2017 en wijze van (terug)betaling op rekening-courant. De Rabobank heeft daarmee ingestemd.
De directie stelt de AVA dan ook voor om de huurprijs voor de locatie Harderwijk vast te stellen op EUR 140.000/jr. (…). Voor de locatie Nijkerk stelt de directie voor om de huurprijs vast te stellen op een bedrag gelijk aan de door KTV Kennisnet te betalen huurprijs, (…).
Beide huurprijsaanpassingen zullen met terugwerkende kracht per 1 januari 2017 ingaan.
Ter zake de jaarlijkse aflossingsverplichtingen van de Vennootschap (EUR 106.500), stelt de directie de AVA voor om deze vanaf de datum van de huurprijsaanpassing, indien en voor zover door OMVR voldaan, ten last van de rekening-courant vordering van de Vennootschap te brengen. Hetzelfde geldt voor overige, door OMVR buiten de verschuldigde huur om betaalde bedragen. (…)”
2.16De notulen van de bijzondere algemene vergadering van aandeelhouders van Harderwijk OZ van 1 februari 2018 houden onder meer het volgende in:
“5. Bespreking huurprijsaanpassing voor de locaties Nijkerk en Harderwijk naar markt-conforme huur.
(…)
[C][ [C] , Ondernemingskamer]
geeft aan dat de aandeelhouders vanaf begin 2016 meermaals gesproken hebben over het (terug)betalen van de rekening-courant verhouding die tussen OMVR en Deventerweg BV bestaat door middel van het doorvoeren van een huurprijsverlaging per 1 januari 2017 naar een marktconform niveau en een dergelijke huur vervolgens aan te houden (mede) omwille van de kostenstructuur en het resultaat van OMVR. (…) [C] licht daarbij toe dat daarenboven door de ontbinding van de maatschap OMVR aan [A][ [A] , Ondernemingskamer]
de belangen tussen de aandeelhouders niet langer gelijk lopen en dat — daartegenover — er geen marktpartij als huurder te vinden is die bereid zal zijn een huurprijsniveau te voldoen dat (ruim) boven het markt-conforme huurprijs niveau ligt c.q. gelijk is aan het niveau van de financieringsverplichtingen van de Vennootschap en Deventerweg BV.
[A] betwist uitdrukkelijk dat gesproken is over aanpassing van de huur aan marktconforme huur. De huurprijs is altijd gebaseerd geweest op de bancaire last (rente + aflossing) en reservering (service)kosten en had geen directe relatie met de hetgeen als marktconforme huur werd beschouwd. Adv. [A] geeft daarbij aan dat gelet op de huurovereenkomsten huurprijsverlaging ook niet aan de orde is en dat er door het hele land panden worden verhuurd waarbij nu gesteld kan worden dat de huurprijs niet conform de huidige markt is.
[A] geeft aan dat er in vorige maatschapsovereenkomsten en statuten een koppeling was gemaakt tussen maatschap en vastgoedvennootschap maar dat de koppeling bij de maatschapsovereenkomst die had te gelden tussen [C] , [B] en [A] en de statuten van de vastgoedvennootschap uitdrukkelijk is verlaten. De belangen van maten en aandeelhouders hoeven dus ook niet meer gelijk te lopen.
[A] geeft aan dat de huurprijsverlaging indertijd tussen de aandeelhouders inderdaad besproken is, maar dat deze verlaging niet zag op een aanpassing naar markt-conforme huur of een wijze van terugbetaling van de rekening-courant verhouding tussen Deventerweg BV en OMVR. Deze huurprijsverlaging werd besproken in het kader van de afwikkeling van het Herstelkader Rentederivaten. Het in het kader van het Herstelkader Rentederivaten reeds ontvangen bedrag en het nog te ontvangen bedrag zou gebruikt worden om verlaging van de huurprijs te bewerkstelligen.
Immers, minder schuld aan de bank leidt tot verminderde rentelast en een verlaagd maandelijkse aflossingsniveau. Daarnaast zou de mogelijke verlaging van het rentepercentage (rentevast-periode eindigt) kunnen leiden tot huurverlaging. [A] vraagt door op de afwikkeling van de derivaten-kwestie en geeft aan dat er nog een fors bedrag (ruim € 100.000,—) als vergoeding in kader van Herstelregeling aan zat te komen. [C] geeft aan dat nog geen definitieve afwikkeling heeft plaatsgevonden maar dat de Rabobank al wel zou hebben laten weten d.m.v. een vooraankondiging dat het uiteindelijk vast te stellen bedrag het reeds ontvangen voorschot niet zal overstijgen. [A] vraagt om kopie van die vooraankondiging. (…)
In het licht van de voornoemde stelling van [A] , wijst [C] er op dat de (voorschot)betaling van Rabobank uit hoofde van het Herstelkader indertijd is (door)betaald aan OMVR. [B][ [B] , Ondernemingskamer]
wijst er op dat de opbrengst van de (voorschot)betaling van de Rabobank uit hoofde van het Herstelkader is verwerkt in het resultaat zoals dat blijkt uit de jaarrekening 2016 van Deventerweg BV. De door [C] genoemde (door)betaling ook is verwerkt in de rekening-courant verhouding over 2016 (zie: Bijlage 2 bij de oproeping). Verder wijst [B] er op dat om die reden de uiteindelijke stand van de rekening-courant verhouding per einde boekjaar 2016 dan ook sluit op EUR 145.000 en deze stand dus ook zo is verwerkt in de jaarrekening 2016 van Deventerweg BV.
6. Vaststelling van de huurprijsaanpassing voor de locaties Nijkerk en Harderwijk
De aandeelhouders gaan over tot stemming over het besluit tot instemming met de
huurprijsverlaging conform het voorstel van de directie van de Vennootschap en Deventerweg BV:
[C] - voor (25 stemmen)
[B] - voor (25 stemmen)
[A] - tegen (25 stemmen)
De voorzitter stelt vast dat de AVA instemt met het voorgestelde besluit.
7. Bespreking van de verplichting tot bijstorting door de aandeelhouders.
[A] vraagt hoe de (terug)betaling van de rekening-courant verhouding tussen OMVR en Deventerweg BV gaat plaatsvinden.
[B] geeft conform de toelichting van de directie bij de oproeping voor de AVA aan dat hetgeen OMVR na huurprijsaanpassing meer heeft betaald dan de verschuldigde huur, zal worden verrekend op deze rekening-courant verhouding. [B] geeft voorts aan dat dit zal betekenen dat deze rekening-courant verhouding tussen OMVR en Deventerweg BV omstreeks einde eerste kwartaal 2018 zal zijn ingelopen. Omstreeks dan zal de Vennootschap nieuwe kapitaalsbehoefte hebben.
(…) Adv. [A] en [A] geven aan dat zij deze door [C] en [B] gebruikte structuur weliswaar begrijpen, maar dat zij tegen een huurprijsverlaging en daarmee tegen een (toekomstige) emissie zijn. Adv. [A] geeft aan dat met het begrijpen van de gedachte achter de acties van [C] en [B] het daarmee nog niet akkoord is. [C] geeft aan dat het niet de bedoeling is dat ten behoeve van een aandeelhouder die geen maatschapslid is wordt gespaard in de Vastgoedvennootschap. Adv [A] geeft aan dat dat een gevolg is van de nieuwe situatie en van de tussen partijen gemaakte afspraken. Eerst doelbewust een tekort creëren en daarna om bijstorting vragen wordt door [A] niet geaccepteerd.”
2.17Bij brief van 7 februari 2018 heeft Knarf aan Harderwijk OZ en Deventerweg onder meer haar bezwaren tegen de voorgenomen huurprijsaanpassing kenbaar gemaakt.