ECLI:NL:CRVB:2018:978

Centrale Raad van Beroep

Datum uitspraak
29 maart 2018
Publicatiedatum
5 april 2018
Zaaknummer
17/5278 AW
Instantie
Centrale Raad van Beroep
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Bestuursrecht; Ambtenarenrecht
Procedures
  • Hoger beroep
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Hoger beroep tegen ontheffing uit functie en verzoek om schadevergoeding in ambtenarenrechtelijke context

In deze zaak heeft de Centrale Raad van Beroep op 29 maart 2018 uitspraak gedaan in hoger beroep tegen een eerdere uitspraak van de rechtbank Amsterdam. De zaak betreft de ontheffing van betrokkene uit haar functie bij de Belastingdienst en de vraag of de rechtbank buiten de grenzen van het geschil is getreden door hierover een oordeel te geven. Betrokkene, die sinds 1997 werkzaam is bij de Belastingdienst, was in 2014 met toepassing van het Algemeen Rijksambtenarenreglement (ARAR) geplaatst in een andere functie. In 2016 werd zij teruggeplaatst naar haar oude functie, wat door haar werd bestreden. De rechtbank had het beroep van betrokkene gegrond verklaard, maar de Centrale Raad oordeelt dat betrokkene in bezwaar en beroep geen gronden heeft aangevoerd tegen de ontheffing uit haar functie. Hierdoor is de rechtbank buiten de grenzen van het geschil getreden, wat in strijd is met artikel 8:69 van de Algemene wet bestuursrecht. Het hoger beroep van de Staatssecretaris van Financiën slaagt, terwijl het incidenteel hoger beroep van betrokkene niet slaagt. De Raad vernietigt de aangevallen uitspraak, behoudens voor zover het verzoek om schadevergoeding is afgewezen, en verklaart het beroep ongegrond.

Uitspraak

17.5278 AW, 17/6362 AW

Datum uitspraak: 29 maart 2018
Centrale Raad van Beroep
Meervoudige kamer
Uitspraak op de hoger beroepen tegen de uitspraak van de rechtbank Amsterdam van
17 juli 2017, 16/7262 (aangevallen uitspraak) en op het verzoek om veroordeling tot vergoeding van schade
Partijen:
de Staatssecretaris van Financiën (appellant)
[Betrokkene] te [woonplaats] (betrokkene)
PROCESVERLOOP
Appellant heeft hoger beroep ingesteld.
Namens betrokkene heeft mr. B.P. Kuhn, advocaat, een verweerschrift ingediend en incidenteel hoger beroep ingesteld.
Appellant heeft een zienswijze gegeven op het incidenteel hoger beroep.
Betrokkene heeft een nader stuk ingezonden.
Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 16 februari 2018. Appellant heeft zich laten vertegenwoordigen door mr. B.A. Raydt en C.M. van Leeuwen MSc. Betrokkene is verschenen, bijgestaan door mr. Kuhn.

OVERWEGINGEN

1.1.
Betrokkene werkt sinds 1997 bij [naam werkgever] ([werkgever]). Zij is werkzaam geweest als [naam functie 1] en vanaf 2005 in de functie van [naam functie 2]. Vanaf oktober 2008 is zij geplaatst in de bijbehorende salarisschaal 14. Bij besluit van 11 augustus 2014 is betrokkene, na haar hierop gerichte sollicitatie, met toepassing van artikel 57, eerste lid, van het Algemeen Rijksambtenarenreglement (ARAR), per 1 september 2014 bij [naam onderdeel] [plaatsnaam] ([onderdeel]) geplaatst in de functie van [naam functie 3], salarisschaal 13, onder voorwaarde van het voldoen aan alle opleidingseisen.
1.2.
Bij besluit van 11 mei 2016, na bezwaar gehandhaafd bij besluit van 11 oktober 2016 (bestreden besluit), heeft appellant betrokkene met toepassing van artikel 57, tweede lid, van het ARAR, met ingang van 1 mei 2016 teruggeplaatst bij de [werkgever] in Groepsfunctie I, [naam functie 1], salarisschaal 13, met behoud van haar persoonlijke salarisschaal 14.
2. Bij de aangevallen uitspraak heeft de rechtbank het beroep tegen het bestreden besluit gegrond verklaard, het besluit vernietigd, bepaald dat de rechtsgevolgen van het vernietigde besluit in stand blijven en het verzoek om schadevergoeding afgewezen. De rechtbank heeft hiertoe overwogen dat artikel 57, tweede lid, van het ARAR twee componenten bevat, namelijk het ontheffen uit de eigen functie en het opdragen van een andere functie. Appellant heeft ten onrechte de ontheffing van betrokkene uit haar functie niet toegelicht, waardoor het bestreden besluit in zoverre onvoldoende is gemotiveerd. De rechtsgevolgen van het vernietigde besluit kunnen naar het oordeel van de rechtbank in stand blijven omdat partijen het erover eens zijn dat het door betrokkene niet voldoen aan van de opleidingseisen aanleiding was voor haar terugkeer naar de [werkgever]. Wat betreft de plaatsing in
Groepsfunctie I, [naam functie 1], heeft betrokkene aangevoerd dat haar is toegezegd dat zij zou worden teruggeplaatst op haar oude functie van [naam functie 2]. De rechtbank is van oordeel dat het beroep van betrokkene op het vertrouwensbeginsel niet slaagt. Op basis van het door appellant overgelegde Organisatie- en mandaatbesluit Belastingdienst (mandaatbesluit) zijn de directeuren en door hen gemandateerden bevoegd met betrekking tot hun organisatieonderdeel. Daaruit volgt dat - gemandateerde - medewerkers van de [onderdeel] niet bevoegd zijn toezeggingen te doen over een ander organisatiedeel, de [werkgever]. Dat sprake zou zijn van een algemeen gebruik van de [onderdeel] om een dergelijke toezegging te doen, betekent ook niet dat in het geval van betrokkene sprake is van een toezegging van het bevoegd gezag. Voor de [werkgever] bestaat geen verplichting toezeggingen gedaan door de [onderdeel] na te komen. Ingevolge artikel 57, tweede lid, van het ARAR is slechts van belang of de functie waarin betrokkene is geplaatst voor haar passend is. De rechtbank acht dit het geval. Wat betrokkene hierover heeft aangevoerd, leidt de rechtbank niet tot een ander oordeel. Er bestaat geen aanleiding voor het toekennen van schadevergoeding.
3. Naar aanleiding van wat partijen in hoger beroep hebben aangevoerd komt de Raad tot de volgende beoordeling.
Het hoger beroep van appellant
3.1.1.
Het hoger beroep van appellant richt zich tegen het oordeel van de rechtbank dat het bestreden besluit onvoldoende is gemotiveerd omdat geen overwegingen zijn gewijd aan de ontheffing van betrokkene uit haar functie, als gevolg waarvan het bestreden besluit moet worden vernietigd. Appellant is van mening dat de rechtbank hiermee buiten de omvang van het geding is getreden omdat betrokkene noch in bezwaar noch in beroep is opgekomen tegen de ontheffing uit haar functie bij de [onderdeel]. Dit betoog slaagt. Volgens vaste rechtspraak (uitspraak van 6 november 2014, ECLI:NL:CRVB:2014:3624) bestaat een overplaatsing uit twee componenten, namelijk het ontheffen uit de eigen functie en het opdragen van een andere functie. In bezwaar heeft betrokkene wat betreft de ontheffing uit haar eigen functie van [naam functie 3] bij de [onderdeel] alleen aangevoerd dat deze, anders dan in het primaire besluit was vermeld, niet op eigen verzoek had plaatsgevonden, maar een gevolg was van het feit dat zij de opleiding niet had gehaald. In het bestreden besluit heeft appellant dit aldus aangepast. Tegen de ontheffing uit haar functie van [naam functie 3] bij de [onderdeel] op zichzelf beschouwd heeft betrokkene noch in bezwaar noch in beroep gronden aangevoerd. Door in haar uitspraak tevens een oordeel te geven over de ontheffing van betrokkene uit haar functie is de rechtbank buiten de grenzen van het geschil getreden, waarmee zij het bepaalde in artikel 8:69, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht niet in acht heeft genomen.
3.1.2.
De Raad volgt betrokkene niet in haar betoog dat de overwegingen van de rechtbank in de aangevallen uitspraak betrekking hebben op de ontheffing uit de functie van [naam functie 2] bij de [werkgever] en niet op de ontheffing uit de functie van [naam functie 3] bij de [onderdeel]. Gelet op de heldere en ondubbelzinnige bewoordingen in rechtsoverweging 9 en 10 van de aangevallen uitspraak kunnen deze overwegingen van de rechtbank niet anders worden gelezen dan dat de ontheffing uit de functie ziet op ontheffing van betrokkene uit haar functie van [naam functie 3] bij de [onderdeel]. Hierbij merkt de Raad nog op dat in deze procedure niet eerder ter discussie heeft gestaan dat de ontheffing uit de functie betrekking had op de functie van [naam functie 3] bij de [onderdeel].
3.1.3.
Uit 3.1.1 en 3.1.2 volgt dat het hoger beroep van appellant slaagt.
Het incidenteel hoger beroep
3.2.1.
Het incidenteel hoger beroep van betrokkene is gericht tegen het oordeel van de rechtbank dat het beroep op het vertrouwensbeginsel niet slaagt. Zij verwijst in dit kader naar de mededeling in het besluit van 11 mei 2014 die luidt: “Mocht u niet in staat zijn om de opsporingsopleiding succesvol af te ronden dan wordt uw plaatsing bij de [onderdeel] ongedaan gemaakt en keert u terug in uw vorige functie bij de Belastingdienst [werkgever].” Betrokkene heeft betoogd dat zij er op basis van deze toezegging op mocht vertrouwen dat zij teruggeplaatst zou worden in haar functie van [naam functie 2].
3.2.2.
De Raad volgt betrokkene niet in haar betoog. Voor een geslaagd beroep op het vertrouwensbeginsel is in ieder geval vereist dat van de kant van het tot beslissen bevoegde orgaan uitdrukkelijke, ondubbelzinnige en onvoorwaardelijke toezeggingen zijn gedaan, die bij belanghebbende gerechtvaardigde verwachtingen hebben gewekt. De rechtbank heeft met juistheid overwogen dat – gemandateerde – medewerkers van de [onderdeel] niet bevoegd zijn toezeggingen te doen over een ander organisatieonderdeel, in dit geval de [werkgever]. Betrokkene heeft ter zitting van de Raad uiteengezet dat haar van meet af aan duidelijk was dat de betreffende toezegging in het besluit van 11 mei 2014 was gedaan door een medewerker van de [onderdeel]. Zij heeft destijds niet geïnformeerd bij de [onderdeel] of hierover overleg had plaatsgevonden met de [werkgever]. Evenmin heeft zij bij – haar toenmalige leidinggevende van – de [werkgever] geverifieerd of de door de [onderdeel] gedane toezegging door de [werkgever] zou worden gerespecteerd. Onder deze omstandigheden had het op de weg van betrokkene gelegen ten minste navraag te doen bij de bevoegde medewerker van het organisatieonderdeel waar de toezegging betrekking op had. Dit geldt temeer nu betrokkene al zeer lange tijd werkzaam was bij de Belastingdienst en uit dien hoofde verondersteld mag worden bekend te zijn met de (bevoegdheids-) structuren binnen de Belastingdienst, waarbij sprake is van verschillende, van elkaar te onderscheiden onderdelen. In dit licht bezien is geen sprake van bij betrokkene gewekte gerechtvaardigde verwachtingen.
3.2.3.
Betrokkene heeft nog betoogd dat de toezegging zoals gedaan door de [onderdeel] gebruikelijk en algemeen bekend is, zodat zij geen aanleiding had navraag te doen. Ter onderbouwing hiervan heeft zij verwezen naar een e-mail van een HR-medewerkster van de [werkgever] waarin staat “…dat zij [betrokkene] bij het niet behalen van opleiding en stage, terugkeert naar haar oude functie. Dit blijkt een onbeschreven afspraak/gebruik te zijn van de [onderdeel] die algemeen bekend is.” Het betoog van betrokkene treft geen doel. Uit de door betrokkene overgelegde e-mail kan niet zonder meer worden afgeleid dat - ook - binnen de [werkgever] sprake is van een ongeschreven afspraak dat er een terugkeergarantie in de oude functie geldt. Appellant heeft uitdrukkelijk ontkend dat binnen de [werkgever] sprake is van zo’n gebruikelijke en algemeen bekende terugkeergarantie. Los van de vraag of sprake is van een terugkeergarantie die gebruikelijk en algemeen bekend is bij de [onderdeel], geldt, mede onder verwijzing naar wat is overwogen in 3.2.2, dat deze de [werkgever] niet bindt.
3.2.4.
Uit wat is overwogen in 3.2.1 tot en met 3.2.3 volgt dat het incidenteel hoger beroep niet slaagt. Het verzoek om veroordeling tot schadevergoeding moet worden afgewezen.
Tot slot
3.3.
Nu het hoger beroep van appellant slaagt en het incidenteel hoger beroep van betrokkene niet slaagt, heeft dit tot gevolg dat de aangevallen uitspraak, behoudens voor zover daarbij het verzoek om schadevergoeding is afgewezen, moet worden vernietigd. Doende wat de rechtbank zou behoren te doen zal de Raad het beroep ongegrond zal verklaren.
4. Voor een veroordeling in de proceskosten bestaat geen aanleiding.

BESLISSING

De Centrale Raad van Beroep
  • vernietigt de aangevallen uitspraak behoudens voor zover het verzoek om schadevergoeding is afgewezen;
  • verklaart het beroep ongegrond;
  • wijst het verzoek om veroordeling tot vergoeding van schade af.
Deze uitspraak is gedaan door K.J. Kraan als voorzitter en J.J.A. Kooijman en H. Lagas als leden, in tegenwoordigheid van S.A. de Graaff als griffier. De beslissing is uitgesproken in het openbaar op 29 maart 2018.
(getekend) K.J. Kraan
(getekend) S.A. de Graaff
sg