ECLI:NL:CRVB:2018:528

• Datum uitspraak: 22 februari 2018
• Publicatiedatum: 22 februari 2018
• Zaaknummer: 16/567 AW
• Instantie: Centrale Raad van Beroep
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Bestuursrecht; Ambtenarenrecht
• Procedures: Hoger beroep
• Rechters: E.J.M. Heijs; B.J. van de Griend; H. Lagas
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Verboden onderscheid naar leeftijd bij beëindiging bovenwettelijke uitkering van ambtenaar

In deze zaak heeft de Centrale Raad van Beroep uitspraak gedaan in hoger beroep tegen een eerdere uitspraak van de rechtbank Gelderland. De zaak betreft de beëindiging van de bovenwettelijke uitkering van een burgerambtenaar bij het Ministerie van Defensie, die op 65-jarige leeftijd zonder vervangende voorziening eindigde. De rechtbank had geoordeeld dat deze beëindiging een verboden onderscheid naar leeftijd opleverde op grond van de Wet gelijke behandeling op grond van leeftijd bij de arbeid (Wgbla). De Raad bevestigde dat de beëindiging van de uitkering bij het bereiken van de 65-jarige leeftijd in strijd is met de wet, maar vernietigde de beslissing van de rechtbank om zelf in de zaak te voorzien. De Raad oordeelde dat het aan de appellant was om het geconstateerde gebrek op een rechtens houdbare wijze te herstellen. De Raad droeg appellant op om een nieuwe beslissing op bezwaar te nemen, waarbij de rechtmatigheid van de regeling moet worden beoordeeld. De uitspraak benadrukt de noodzaak van gelijke behandeling en de bescherming van ambtenaren tegen leeftijdsdiscriminatie.

Uitspraak

16. 567 AW

Centrale Raad van Beroep

Meervoudige kamer

Uitspraak op het hoger beroep tegen de uitspraak van de rechtbank Gelderland van
15 december 2015, 15/1948 (aangevallen uitspraak)

Partijen:

de Minister van Defensie, thans de Staatssecretaris van Defensie (appellant)

[betrokkene] te [woonplaats] (betrokkene)

Datum uitspraak: 22 februari 2018

PROCESVERLOOP

Namens appellant heeft mr. R. van Arkel, advocaat, hoger beroep ingesteld.

Namens betrokkene heeft mr. J.G.J. Spiekker een verweerschrift ingediend.

De Raad heeft met toepassing van artikel 8:57, eerste en derde lid, van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) bepaald dat het onderzoek ter zitting achterwege blijft en het onderzoek gesloten.

OVERWEGINGEN

1.1.

Betrokkene was als burgerambtenaar werkzaam bij het Ministerie van Defensie. Aan hem is met ingang van 1 januari 2015 overtolligheidsontslag verleend met toepassing van

artikel 116, eerste lid, van het Burgerlijk ambtenarenreglement defensie (Bard) en het Sociaal Beleidskader 2012-2016 (SBK 2012). Bij besluit van 2 februari 2015 heeft appellant aan betrokkene op grond van het Besluit bovenwettelijke uitkeringen bij werkloosheid voor de sector Defensie (BWDEF) een bovenwettelijke uitkering toegekend en daarbij bepaald dat die eindigt op de eerste dag van de maand volgend op die waarin hij de leeftijd van 65 jaar heeft bereikt. Bij besluit van 6 maart 2015 (bestreden besluit) heeft appellant het bezwaar tegen het besluit van 2 februari 2015 ongegrond verklaard.

1.2.

Ingevolge de Wet verhoging AOW- en pensioenrichtleeftijd, Stb. 2012, 328, en de Wet van 4 juni 2015, Stb. 2015, 218, wordt de pensioengerechtigde leeftijd bedoeld in de Algemene Ouderdomswet (AOW-leeftijd) vanaf 2013 in stappen verhoogd tot 67 jaar in 2021. Vanaf 2022 wordt de AOW-leeftijd gekoppeld aan de levensverwachting. Dit heeft onder andere tot gevolg dat betrokkenen niet vanaf de 65-jarige leeftijd recht hebben op een AOW-uitkering, maar pas vanaf de voor hen geldende verhoogde AOW-leeftijd. Sinds
1 januari 2015 kent het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds (ABP) het ouderdomspensioen vanaf deze verhoogde AOW-leeftijd toe.

2. Bij de aangevallen uitspraak heeft de rechtbank - met bepalingen over proceskosten en griffierecht - het beroep gegrond verklaard, het bestreden besluit vernietigd wegens verboden onderscheid op grond van leeftijd en zelf in de zaak voorzien door het besluit van
2 februari 2015 te herroepen voor zover het de einddatum betreft en te bepalen dat de bovenwettelijke uitkering van betrokkene eindigt met ingang van de datum waarop betrokkene de pensioengerechtigde leeftijd bedoeld in artikel 7a, eerste lid, van de AOW bereikt.

3. Appellant heeft zich op de hierna te bespreken gronden tegen de aangevallen uitspraak gekeerd.

4. De Raad komt tot de volgende beoordeling.

4.1.1.

In artikel 2, derde lid, aanhef en onder a, van het BWDEF is bepaald dat de betrokkene die recht heeft op een WW-uitkering en die op de dag voor het intreden van zijn werkloosheid een aaneengesloten diensttijd heeft van ten minste 10 jaar en 50 jaar of ouder is, na het einde van de uitkeringsduur van de WW-uitkering recht heeft op een aansluitende uitkering tot de dag waarop hij de pensioengerechtigde leeftijd heeft bereikt. In artikel 2, derde lid, aanhef en onder b, van het BWDEF, is bepaald dat de diensttijd van de betrokkene die onder toepassing van het Sociaal Beleidskader wordt ontslagen, in afwijking van onderdeel a niet aaneengesloten hoeft te zijn vervuld.

4.1.2.

Artikel 1 van het BWDEF bepaalt, voor zover hier van belang, dat onder pensioengerechtigde leeftijd wordt verstaan de leeftijd als bedoeld in artikel 122 van het Bard.

4.1.3.

De leeftijd als bedoeld in artikel 122 van het Bard is de leeftijd van 65 jaar.

4.2.1.

Appellant betwist niet langer dat de beëindiging van de bovenwettelijke uitkering bij het bereiken van de 65-jarige leeftijd zonder enige vervangende voorziening voor betrokkenen een verboden onderscheid naar leeftijd oplevert als bedoeld in de Wet gelijke behandeling op grond van leeftijd bij de arbeid. Volgens appellant heeft de rechtbank echter ten onrechte zelf in de zaak voorzien door het besluit van 2 februari 2015 te herroepen voor zover het de einddatum betreft en te bepalen dat de bovenwettelijke uitkering van betrokkene eindigt met ingang van de datum waarop betrokkene de pensioengerechtigde leeftijd bedoeld in artikel 7a, eerste lid, van de AOW bereikt. Appellant verzet zich in dit verband ook tegen het oordeel van de rechtbank dat artikel 2, derde lid, aanhef en onder a, van het BWDEF buiten toepassing dient te blijven.

4.2.2.

Betrokkene heeft betoogd dat de rechtbank op een juiste wijze zelf in de zaak heeft voorzien en terecht heeft bepaald dat de bovenwettelijke uitkering wordt beëindigd bij het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd bedoeld in artikel 7a, eerste lid, van de AOW. Hiertoe heeft hij gewezen op de toelichting bij de wijziging van het BWDEF (Stb. 2012, 569) en gesteld dat het de bedoeling van de wetgever is geweest om de einddatum van de bovenwettelijke uitkering te laten aansluiten op de ingangsdatum van het pensioen op de AOW-leeftijd.

4.2.3.

Het betoog van betrokkene slaagt niet. De definitiebepaling van artikel 1 van het BWDEF verwijst voor de betekenis van het begrip pensioengerechtigde leeftijd naar de in artikel 122 van het Bard genoemde leeftijd. Voor de einddatum van de uitkering bedoeld in artikel 2, derde lid, aanhef en onder a, van het BWDEF is dus uitdrukkelijk aangesloten bij de in artikel 122 van het Bard genoemde leeftijd van 65 jaar en niet bij de - verhoogde -

AOW-leeftijd. Zoals de Raad eerder heeft overwogen (uitspraak van 27 mei 2005, ECLI:NL:CRVB:2005:AT6805) moeten wettelijke bepalingen met inachtneming van de wettelijke context waarbinnen zij functioneren en in het licht van hun onderwerp en doel, primair grammaticaal - overeenkomstig de normale betekenis van de termen van de wet - worden uitgelegd; de bedoeling die de wetgever heeft gehad met een wettelijke bepaling, zoals die valt af te leiden uit de gedrukte stukken met betrekking tot het wetsontwerp, kan bij de uitleg van die bepaling uitsluitend een meer dan aanvullende betekenis hebben, indien de tekst van de wet niet helder is of een louter grammaticale lezing de betreffende bepaling berooft van elke of vrijwel elke zin. Nu de tekst van artikel 2, derde lid, aanhef en onder a, van het BWDEF, in samenhang met artikel 1 van het BWDEF, helder is - en de pensioengerechtigde leeftijd aldus uitdrukkelijk gekoppeld is aan de leeftijd bedoeld in

artikel 122 van het Bard en artikel 122 van het Bard ter zake niet is gewijzigd - bestaat geen aanleiding om aan de toelichting bij de wijziging van het BWDEF de betekenis toe te kennen die betrokkene daaraan toegekend wenst te zien.

4.2.4.

De beroepsgrond van appellant dat de rechtbank ten onrechte zelf in de zaak heeft voorzien door het besluit van 2 februari 2015 te herroepen voor zover het de einddatum betreft en te bepalen dat de bovenwettelijke uitkering van betrokkene eindigt met ingang van de datum waarop betrokkene de pensioengerechtigde leeftijd bedoeld in artikel 7a, eerste lid, van de AOW bereikt, slaagt wel. Appellant heeft vanwege de aard van de materie een zekere mate van vrijheid in de totstandbrenging van nieuwe besluitvorming. Het was dan ook aan appellant om het geconstateerde gebrek - het verboden onderscheid naar leeftijd - op een rechtens houdbare wijze te herstellen. Voor zover de rechtbank van oordeel is dat dit niet mogelijk is zonder artikel 2, derde lid, aanhef en onder a, van het BWDEF buiten toepassing te laten, is dat oordeel onjuist.

4.3.

Uit 4.2.3 en 4.2.4 volgt dat de aangevallen uitspraak moet worden vernietigd voor zover de rechtbank zelf in de zaak heeft voorzien door het besluit van 2 februari 2015 te herroepen voor zover het de einddatum betreft en te bepalen dat de bovenwettelijke uitkering van betrokkene eindigt met ingang van de datum waarop betrokkene de pensioengerechtigde leeftijd bedoeld in artikel 7a, eerste lid, van de AOW bereikt. De aangevallen uitspraak wordt voor het overige bevestigd. Inmiddels is duidelijk op welke wijze appellant het geconstateerde gebrek wil herstellen. Nu echter ten aanzien van betrokkene geen individueel inkomensoverzicht is overgelegd en de rechtmatigheid van de door appellant voorgestane regeling daardoor onvoldoende kan worden beoordeeld, kan de Raad niet zelf in de zaak voorzien. Appellant dient een nieuwe beslissing op het bezwaar van betrokkene te nemen met inachtneming van deze uitspraak. De Raad zal verder met toepassing van artikel 8:113, tweede lid, van de Awb bepalen dat een - onverhoopt - beroep tegen de nieuwe beslissing op bezwaar slechts bij hem kan worden ingesteld.

5. Voor een veroordeling in de proceskosten bestaat geen aanleiding.

BESLISSING

De Centrale Raad van Beroep

-
vernietigt de aangevallen uitspraak voor zover de rechtbank zelf in de zaak heeft voorzien

door het besluit van 2 februari 2015 te herroepen voor zover het de einddatum betreft en te

bepalen dat de bovenwettelijke uitkering van betrokkene eindigt met ingang van de datum

waarop betrokkene de pensioengerechtigde leeftijd bedoeld in artikel 7a, eerste lid, van de

AOW bereikt;

- bevestigt de aangevallen uitspraak voor het overige;

- draagt appellant op een nieuwe beslissing op bezwaar te nemen met inachtneming van deze

uitspraak en bepaalt dat beroep tegen dit besluit slechts bij de Raad kan worden ingesteld.

Deze uitspraak is gedaan door E.J.M. Heijs als voorzitter en B.J. van de Griend en H. Lagas als leden, in tegenwoordigheid van S.A. de Graaff als griffier. De beslissing is uitgesproken in het openbaar op 22 februari 2018.

(getekend) E.J.M. Heijs

(getekend) S.A. de Graaff

HD