ECLI:NL:CRVB:2017:899

• Datum uitspraak: 3 maart 2017
• Publicatiedatum: 7 maart 2017
• Zaaknummer: 12/2981 WIA-T
• Instantie: Centrale Raad van Beroep
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Bestuursrecht; Socialezekerheidsrecht
• Procedures: Hoger beroep
• Rechters: M.M. van der Kade
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Tussenuitspraak over de geschiktheid van functies voor appellante in het kader van de WIA

In deze zaak heeft de Centrale Raad van Beroep op 3 maart 2017 uitspraak gedaan in het hoger beroep van appellante tegen een besluit van het Uwv. Appellante, die sinds 2009 uitgevallen is uit haar functie als medewerkster tuinbouw vanwege rug- en psychische klachten, heeft in hoger beroep gesteld dat het Uwv haar onterecht geen recht op een uitkering heeft verleend. De Raad oordeelt dat de onderbouwing van het Uwv dat appellante voldoet aan het vereiste opleidingsniveau onvoldoende is. De arbeidsdeskundige heeft niet onderzocht of appellante het vereiste niveau heeft bereikt en heeft enkel opleidingsniveau 2 vastgesteld, wat overeenkomt met voltooid basisonderwijs. De functies die het Uwv heeft geselecteerd, zijn niet op zorgvuldige wijze onderzocht en zijn onvoldoende gemotiveerd. De Raad heeft het Uwv opgedragen om de gebreken in het bestreden besluit te herstellen door een betere motivering te geven of andere functies te selecteren. De uitspraak is gedaan in het kader van de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) en betreft de beoordeling van de arbeidsongeschiktheid van appellante.

Uitspraak

12/2981 WIA-T

Datum uitspraak: 3 maart 2017

Centrale Raad van Beroep

Enkelvoudige kamer

Tussenuitspraak op het hoger beroep tegen de uitspraak van de rechtbank Den Haag van

11 april 2012, 11/9626 (aangevallen uitspraak)

Partijen:

[appellante] te [woonplaats] (appellante)

de Raad van bestuur van het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen (Uwv)

PROCESVERLOOP

Namens appellante heeft mr. F. Uzumcu, advocaat, hoger beroep ingesteld.

Het Uwv heeft een verweerschrift ingediend.

Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 2 mei 2014. Appellante is verschenen, bijgestaan door haar gemachtigde. Het Uwv heeft zich laten vertegenwoordigen door
W.H.M. Visser.

Na sluiting van het onderzoek is gebleken dat dit niet volledig is geweest.

De Raad heeft het onderzoek heropend en de psychiater dr. N. Vulink tot deskundige benoemd. Vulink heeft op 6 juli 2015 rapport uitgebracht.

Appellantes gemachtigde heeft op het rapport gereageerd. Het Uwv heeft in reactie daarop een rapport van de verzekeringsarts bezwaar en beroep overgelegd.

Vervolgens heeft de Raad de verzekeringsarts L. Greveling-Fockens tot deskundige benoemd. Greveling-Fockens heeft op 22 februari 2016 rapport uitgebracht.

Appellantes gemachtigde heeft op dit rapport gereageerd, onder overlegging van een rapport van 6 april 2016 van de GZ-psycholoog A. Gözek, werkzaam bij i-psy.

Greveling-Fockens heeft in een nader rapport van 21 juli 2016 een reactie op het rapport van Gözek gegeven.

Partijen hebben toestemming verleend om zonder nadere zitting uitspraak te doen.

OVERWEGINGEN

1.1.

Appellante is op 28 juli 2009 in verband met rugklachten en psychische klachten uitgevallen vanuit haar functie van medewerkster tuinbouw. Appellante is onderzocht door een verzekeringsarts. Deze heeft een Functionele Mogelijkhedenlijst (FML) opgesteld. Volgens de verzekeringsarts is appellante beperkt voor onder meer zware rugbelasting en kan zij zittend werk doen, mits zij regelmatig kan vertreden. Voorts zijn er enige beperkingen voor stress. De arbeidsdeskundige heeft aan de hand van het Claimbeoordelings- en Borgingssysteem (CBBS) functies geselecteerd die appellante geacht wordt te kunnen verrichten. De mate van arbeidsongeschiktheid is op basis daarvan vastgesteld op 0 tot 35%.

Bij besluit van 8 juli 2011 heeft het Uwv vastgesteld dat appellante met ingang van
25 juli 2011 geen recht heeft op een uitkering ingevolge de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen, omdat appellante minder dan 35% arbeidsongeschikt is.

1.2.

De verzekeringsarts bezwaar en beroep heeft meer beperkingen aangenomen in de FML. Wat betreft de lichamelijke beperkingen handhaaft de verzekeringsarts bezwaar en beroep verzekeringsarts de conclusie van de verzekeringsarts. Wat betreft de psychische belastbaarheid zijn verdere beperkingen aangenomen. Appellante is aangewezen op eenvoudige, niet te stresserende arbeid met een duidelijke, niet vaak wisselende taakinhoud en zonder veelvuldige deadlines of productiepieken. 's Nachts werken is niet mogelijk. De verzekeringsarts bezwaar en beroep heeft informatie van 29 september 2011 van psychiater Horjus in de beoordeling betrokken. De arbeidsdeskundige bezwaar en beroep heeft opnieuw aan de hand van het CBBS functies geselecteerd die appellante geacht wordt te kunnen verrichten. Het verlies aan verdiencapaciteit is vastgesteld op 0%. Over de belasting in de functies heeft de arbeidsdeskundige bezwaar en beroep overleg gehad met de verzekeringsarts bezwaar en beroep. De arbeidsdeskundige bezwaar en beroep heeft opleidingsniveau 2 vastgesteld. Appellante is voldoende bekwaam te achten om de geselecteerde functies te verrichten, omdat zij het basisonderwijs heeft afgerond. In deze functies wordt geen groot beroep gedaan op lees- en uitdrukkingsvaardigheid in de Nederlandse taal. Bij besluit van

8 november 2011 is het bezwaar ongegrond verklaard.

2. Bij de aangevallen uitspraak heeft de rechtbank het beroep gegrond verklaard, het besluit van 8 november 2011 vernietigd en bepaald dat de rechtsgevolgen van dit besluit in stand blijven. Het Uwv is opgedragen aan appellante het betaalde griffierecht te vergoeden en is veroordeeld in de proceskosten. Naar het oordeel van de rechtbank zijn er geen aanknopingspunten voor het oordeel dat de medische beperkingen zijn onderschat. Het inwinnen van een medisch deskundigenadvies acht de rechtbank niet noodzakelijk. De rechtbank heeft geoordeeld dat het besluit van 8 november 2011 in strijd is met artikel 7:12 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) omdat pas in beroep de door het CBBS gegevens signaleringen van een motivering heeft voorzien. De functie inpakker koekjes is niet passend voor appellante. De belasting in de resterende drie functies past naar het oordeel van de rechtbank binnen de aangepaste FML. Voorts is geoordeeld dat de beroepsgrond dat appellante niet voldoet aan het in de functies vereiste opleidingsniveau niet slaagt. Voor het verrichten van de functie is geen beroepsopleiding noodzakelijk.

3. Appellante heeft in hoger beroep het standpunt ingenomen dat de rechtsgevolgen van het besluit van 8 november 2011 op een onvoldoende medische en arbeidskundige grondslag berusten. Volgens appellante is ten onrechte nagelaten om een nadere hoorzitting te houden en het (primaire) besluit van 8 juli 2011 te herroepen.

4. De Raad komt tot de volgende beoordeling.

4.1.

In geding is of in de aangevallen uitspraak terecht is bepaald dat de rechtsgevolgen van het besluit van 8 november 2011 in stand blijven.

4.2.1.

Appellante heeft gesteld dat ten onrechte is nagelaten om het (primaire) besluit van

8 juli 2011 te herroepen, omdat de FML in bezwaar is aangepast en pas in beroep alle signaleringen zijn gemotiveerd. Het Uwv heeft deze stelling bestreden en erop gewezen dat de bezwaarprocedure is gericht op het corrigeren van fouten en in dit geval de gewijzigde motivering mede betrekking kan hebben op het moment waarop de wachttijd is geëindigd, omdat het een einde-wachttijd beoordeling betreft. Het standpunt van het Uwv is juist. In de rechtspraak van de Raad, waaronder zijn uitspraak van 22 mei 2007, ECLI:NL:CRVB:2007:BA6374, is eerder tot uitdrukking gebracht dat het aanvullen van de motivering na het nemen van het bestreden besluit geen reden is om het primaire besluit te herroepen. Indien een gewijzigde motivering van het bestreden besluit standhoudt, kan er aanleiding zijn om het bestreden besluit te vernietigen, en te bepalen dat de rechtsgevolgen van dit besluit in stand blijven.

4.2.2.

Appellante wordt niet gevolgd in haar stelling dat in de aangevallen uitspraak is miskend dat zij ten onrechte in bezwaar niet heeft kunnen reageren op de gewijzigde FML en functieselectie en appellante ten onrechte niet voor een nieuwe hoorzitting is uitgenodigd. Het Uwv heeft erkend dat appellante voor het nemen van het besluit van 8 november 2011 had moeten worden ingelicht over de wijziging van de geselecteerde functies. Ook is erkend dat het Uwv appellante beter had kunnen uitnodigen voor een nadere hoorzitting. In de aangevallen uitspraak is in verband met deze zorgvuldigheidsgebreken het beroep gegrond verklaard en het bestreden besluit vernietigd. Deze zorgvuldigheidsgebreken doen niet af aan de beslissing van de rechtbank dat de rechtsgevolgen van het bestreden besluit in stand blijven, omdat appellante in beroep voldoende gelegenheid heeft gehad te reageren op de gewijzigde motivering. Om dezelfde reden wordt ook de stelling verworpen dat de behandelend psychiater Horjus na de gewijzigde motivering onvoldoende tijd zou hebben gehad om te reageren en daardoor onder tijdsdruk zou zijn gezet. Immers, ook voor het inbrengen van een reactie van de zijde van de behandelend sector is in beroep voldoende gelegenheid geweest. Het Uwv heeft er terecht op gewezen dat indien de psychiater te kennen zou hebben gegeven dat hij langer nodig heeft voor beantwoording, daarmee rekening kon worden gehouden.

4.3.1.

Appellante heeft nadere informatie van 1 augustus 2012 van psychiater Horjus overgelegd. Verklaard is dat appellante ernstig is belemmerd in het aangaan en onderhouden van sociale contacten. Het Uwv heeft in deze informatie geen aanleiding gezien om een ander standpunt in te nemen. Volgens de verzekeringsarts bezwaar en beroep zijn beperkingen aangenomen voor het functioneren in een situatie die veel vergt van het vermogen sociale contacten aan te gaan en te onderhouden. Uit het onderzoek kon niet worden vastgesteld dat appellante op dit punt meer beperkt is.

4.3.2.

De door de Raad ingeschakelde psychiater Vulink heeft geconcludeerd dat op basis van het rapport van de psychiater Horjus aannemelijk is dat op de datum in geding, 25 juli 2011, bij appellante sprake was van posttraumatische stressklachten. Ten tijde van het onderzoek was sprake van PTSS met secundaire depressieve symptomen (depressieve stoornis, eenmalig, matig). Onderhoudende factoren zijn verlies van structuur en activatie door wegvallen van werk en chronische (rug)pijnklachten, waarbij rugklachten waarschijnlijk ook weer in stand worden gehouden door (posttraumatische) stresssymptomen. De hypothyroïdie kan een rol hebben gespeeld bij het (opnieuw) ontwikkelen van depressieve klachten. Een diagnose op as II is (nog) niet te stellen of uit te sluiten. Vulink heeft zich gebaseerd op de aanwezige informatie van de behandelaars, waaronder informatie van de psychiater Horjus. De deskundige heeft de Raad geadviseerd opdracht te geven voor nader deskundigenonderzoek voor (verdere) beoordeling van de verzekeringsgeneeskundige en arbeidskundige aspecten. Voorts is opgemerkt dat voor diagnostiek naar eventuele stoornissen op as II (persoonlijkheidsstoornissen/intellectuele stoornissen) het advies zou zijn om betrokkene te laten onderzoeken door middel van een (neuro)psychologisch onderzoek, afgenomen door een specialist (psychiater/psycholoog) die de moedertaal van betrokkene spreekt.

4.3.3.

De door de Raad ingeschakelde verzekeringsarts Greveling-Fockens heeft overwogen dat op de datum in geding sprake was van een depressie en PTSS. Verder was er op deze datum sprake van rugklachten, in verband waarmee appellante in 2010 een operatie heeft ondergaan. Geconcludeerd is dat de FML van 31 oktober 2011 de belastbaarheid van appellante juist weergeeft. De beperkingen voor persoonlijke en sociaal functioneren passen bij het geobjectiveerde deel van het klachtenpatroon van appellante. Rekening houdend met deze beperkingen, is er geen reden voor een urenbeperking.

4.3.4.

In het door appellante overgelegde rapport van de GZ-psycholoog Gözek is verklaard dat appellante sinds 2015 bij i-psy onder behandeling is in verband met psychische klachten. Sprake is van een herhaalde en ernstige depressie met psychotische kenmerken. Vermeld is dat appellante een belast traumatisch verleden heeft, dat zij somatische pijnklachten heeft die het huidige functioneren in negatieve zin beïnvloeden en dat zij door de ernst van de psychische klachten beperkt is in haar functioneren op het gebied van sociale redzaamheid. Volgens Gözek is de prognose voorlopig als ongunstig te bestempelen. Daarbij heeft Gözek overwogen dat de stabiliteit moeizaam is te waarborgen, door de ernst van de psychische klachten en kwetsbare persoonlijkheidsstructuur.

4.3.5.

In haar nadere rapport heeft Greveling-Fockens geconcludeerd dat het rapport van

6 april 2016 van GZ-psycholoog Gözek geen aanleiding geeft om de eerdere conclusies bij te stellen. De in het rapport van Gözek genoemde informatie heeft geen betrekking op de situatie op de datum in geding. Er is geen informatie waaruit kan worden opgemaakt of op deze datum sprake was van psychotische kenmerken. Volgens Greveling-Fockens is er geen aanleiding voor een onderzoek gericht op diagnostiek naar eventuele stoornissen op as II, omdat uit de informatie van de behandelaars niet blijkt dat er op de datum in geding sprake was van stoornissen op as II en in het rapport van Gözek sprake is van geen diagnose op as II.

4.3.6.

In vaste rechtspraak van de Raad – waaronder zijn uitspraak van 9 mei 2012, ECLI:NL:CRVB:2012:BW5337 – is tot uitdrukking gebracht dat het oordeel van een door de bestuursrechter ingeschakelde deskundige in beginsel wordt gevolgd.

4.3.7.

Er is in dit geval geen aanleiding af te wijken van dit uitgangspunt. De oordelen van de ingeschakelde psychiater Vulink en verzekeringsarts Greveling-Fockens worden gevolgd. De deskundigen hebben bij hun onderzoek de beschikking gehad over alle in dit geding aanwezige medische gegevens, op zorgvuldige wijze onderzoek ingesteld en op inzichtelijke wijze verslag gedaan van hun bevindingen over de psychische toestand en beperkingen van appellante op de datum in geding. De conclusies van Greveling-Fockens wat betreft de beperkingen zijn beargumenteerd mede aan de hand van de door Vulink ingebrachte medische inzichten. De conclusies van Vulink en Greveling-Fockens zijn begrijpelijk en overtuigend.

4.3.8.

Het rapport van 6 april 2016 van GZ-psycholoog Gözek leidt niet tot een ander oordeel. Verzekeringsarts Greveling-Fockens heeft inzichtelijk uiteengezet dat er geen aanwijzingen zijn dat de informatie in het rapport van Gözek betrekking heeft op de situatie op de datum in geding. Er is geen aanleiding aan deze conclusie te twijfelen.

4.3.9.

Op grond van overweging 4.1 tot en met 4.3.8 dient te worden aangenomen dat de FML juist is vastgesteld.

4.4.1.

Het Uwv wordt niet gevolgd in zijn stelling dat – indien de taalfictie in dit geval niet van toepassing zou zijn – de beheersing van de Nederlandse taal door appellante voldoende is voor deze functies. In de twee functies handmatig medewerker uitvoering (SBC-code 271093) is vereist dat de medewerker Nederlands kan verstaan. In de functie montagemedewerker (SBC-code 267050) is vereist dat de medewerker in staat is een intern opleidingstraject te volgen. Namens appellante is gesteld dat zij nauwelijks Nederlands spreekt en in het verleden een cursus Nederlands heeft moeten staken wegens psychische klachten. De juistheid van deze stelling is door het Uwv niet bestreden en er zijn ook voor het overige geen aanwijzingen om de stelling voor onjuist te houden. Daarbij is van belang dat de arbeidsdeskundige en de arbeidsdeskundige bezwaar en beroep hebben vastgesteld dat appellante in 2003 naar Nederland is gekomen en haar beheersing van de Nederlandse taal gebrekkig is. Het Uwv heeft erop gewezen dat de functies een laag niveau hebben en (schriftelijke) instructies mondeling (door een leidinggevende) kunnen worden toegelicht. Deze omstandigheden doen er niet aan af dat het niveau van taalvaardigheid mogelijk onvoldoende is om te voldoen aan de vereisten van de functies. Het Uwv heeft verder gesteld dat appellante zichzelf bij diverse van zijn artsen en deskundigen wel duidelijk heeft kunnen maken. Deze stelling wordt niet gevolgd, omdat in het rapport van de verzekeringsarts is vermeld dat deze verzekeringsarts appellante via een tolk heeft gesproken en in de rapporten van de arbeidsdeskundige en de arbeidsdeskundige bezwaar en beroep niet is vermeld dat deze met appellante hebben gesproken. Uit het rapport van de verzekeringsarts bezwaar en beroep is niet af te leiden of deze verzekeringsarts appellante al dan niet met behulp van een tolk heeft gesproken. Gelet op deze omstandigheden is aannemelijk dat het niveau van beheersing van de Nederlandse taal door appellante niet voldoende is voor de functies.

4.4.2.

De fictie dat appellante de Nederlandse taal beheerst is – anders dan de arbeidsdeskundigen hebben aangenomen – niet van toepassing, omdat de opleidingseis voor deze functies uitstijgt boven die van afgerond basisonderwijs. De fictie geldt slechts voor functies tot ten hoogste afgerond basisonderwijs, terwijl voor de genoemde functies een opleidingseis geldt van vmbo-niveau. Verwezen wordt naar de uitspraak van de Raad van

6 juli 2009, ECLI:NL:CRVB:2009:BJ2117. In de aangevallen uitspraak is dit niet onderkend.

4.4.3.

Het Uwv heeft gesteld dat appellante voldoet aan het vereiste opleidingsniveau van enkele jaren vmbo in de functies handmatig medewerker uitvoering (SBC-code 271093) en vmbo-niveau in de functie montagemedewerker (SBC-code 267050). Appellante voldoet volgens het Uwv aan de vereiste niveaus, omdat zij in Turkije basisonderwijs heeft genoten en een aantal jaren in Nederland heeft gewerkt. Deze onderbouwing is onvoldoende om aan te nemen dat appellante vmbo-niveau of het niveau van enkele jaren vmbo heeft bereikt. De arbeidsdeskundige bezwaar en beroep heeft niet onderzocht of appellante dit niveau heeft bereikt, maar heeft opleidingsniveau 2 vastgesteld, dat overeenkomt met voltooid basisonderwijs en eventueel enkele jaren vervolgonderwijs. Een overzicht van de volgens het Uwv door appellante opgedane werkervaring is niet overgelegd.

4.4.4.

Uit overweging 4.4.1 tot en met 4.4.3 volgt dat de vaststelling dat de functies handmatig medewerker uitvoering (SBC-code 271093) montagemedewerker
(SBC-code 267050) geschikt zijn voor appellante niet op zorgvuldig onderzoek berust en onvoldoende is gemotiveerd.

5. Teneinde te komen tot een definitieve beslechting van het geschil wordt aanleiding gezien om met toepassing van artikel 8:51d van de Awb het Uwv op te dragen de gebreken in het bestreden besluit te herstellen door een betere motivering te geven, dan wel andere functies te selecteren.

BESLISSING

De Centrale Raad van Beroep draagt het Uwv op binnen zes weken na verzending van deze uitspraak de gebreken in het besluit van 8 november 2011 te herstellen.

Deze uitspraak is gedaan door M.M. van der Kade, in tegenwoordigheid van P. Boer als griffier. De beslissing is uitgesproken in het openbaar op 3 maart 2017.

(getekend) M.M. van der Kade

(getekend) P. Boer

UM