ECLI:NL:RBROT:2023:12481

Rechtbank Rotterdam

Datum uitspraak
27 december 2023
Publicatiedatum
9 januari 2024
Zaaknummer
C/10/654299 / HA ZA 23-254
Instantie
Rechtbank Rotterdam
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht; Verbintenissenrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Geschil over de uitleg van zakelijke overeenkomsten voor gaslevering en de toepassing van bandbreedte bepalingen

In deze zaak, behandeld door de Rechtbank Rotterdam, gaat het om een geschil tussen Knauf B.V. en Pally Biscuits B.V. aan de ene kant, en Powerhouse B.V. aan de andere kant, over de uitleg van zakelijke overeenkomsten voor de levering van gas. De kern van het geschil betreft de vraag welke prijs van toepassing is wanneer er meer gas wordt verbruikt dan het vooraf ingeschatte volume. De eiseressen, Knauf en Pally Biscuits, stellen dat zij een bandbreedtevrije overeenkomst hebben gesloten met Powerhouse, wat betekent dat hun volledige gasverbruik in 2022 moet worden afgerekend tegen de overeengekomen gefixeerde prijzen. Powerhouse daarentegen betwist dit en stelt dat het meerverbruik boven de referentiehoeveelheid moet worden afgerekend tegen variabele prijzen, wat resulteert in naheffingen die aan de eiseressen zijn opgelegd. De rechtbank heeft de procedure op 3 oktober 2023 mondeling behandeld, waarna op 27 december 2023 vonnis is gewezen. De rechtbank oordeelt dat de overeenkomsten inderdaad bandbreedtevrij zijn en dat de naheffingen onterecht zijn opgelegd. De rechtbank verklaart voor recht dat Knauf en Pally Biscuits met Powerhouse bandbreedtevrije overeenkomsten hebben gesloten en dat zij de naheffingen niet verschuldigd zijn. Powerhouse wordt veroordeeld in de proceskosten.

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK ROTTERDAM

Team handel en haven
zaaknummer / rolnummer: C/10/654299 / HA ZA 23-254
Vonnis van 27 december 2023
in de zaak van

1.KNAUF B.V.,

gevestigd in Utrecht,
2.
PALLY BISCUITS B.V.,
gevestigd in Nieuwegein,
eiseressen in conventie,
verweersters in reconventie,
advocaat mr. G.P. Lobé te Rotterdam,
tegen
POWERHOUSE B.V.,
gevestigd in Almere,
gedaagde in conventie,
eiseres in reconventie,
advocaat mr. M.W. Renzen te Rotterdam.
Partijen worden hierna Knauf c.s. en Powerhouse genoemd. Afzonderlijk worden Knauf c.s. aangeduid als Knauf en Pally Biscuits.

1.De procedure

1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
  • de dagvaarding van 7 maart 2023, met producties;
  • de conclusie van antwoord tevens eis in reconventie, met producties;
  • de conclusie van antwoord in reconventie, met producties;
  • de spreekaantekeningen van beide partijen voor de mondelinge behandeling op 3 oktober 2023.
1.2.
Na de mondelinge behandeling is vonnis bepaald.

2.De feiten

Partijen

2.1.
Knauf drijft een onderneming die gipsen, gipsplaten en andere gipsproducten vervaardigt en verkoopt.
2.2.
Pally Biscuits houdt zich bezig met de productie en verkoop van biscuits.
2.3.
Powerhouse is een energieleverancier, die onder andere gas en elektriciteit verkoopt en levert.
Overeenkomsten
2.4.
Op 30 september 2019 hebben Powerhouse en Knauf een overeenkomst gesloten voor de levering van gas (Powerhouse Zakelijk Fixed Maand Gas (NL), hierna: de Knauf-overeenkomst). De Knauf-overeenkomst heeft betrekking op de levering van gas in de kalenderjaren 2021 en 2022.
2.5.
Powerhouse en Pally Biscuits hebben de volgende overeenkomsten voor de levering van gas gesloten:
  • de overeenkomst van 18 april 2016 voor de periode van 1 januari 2019 tot en met 31 december 2019 (Powerhouse Zakelijk Fixed Maand Gas (NL));
  • de overeenkomst van 25 mei 2018 voor de periode van 1 januari 2020 tot en met 31 december 2021 (Powerhouse Zakelijk Vaste Prijs Gas (NL));
  • de overeenkomst van 26 maart 2019 voor de periode van 1 januari 2022 tot en met 31 december 2022 (Powerhouse Zakelijk Fixed Maand Gas (NL)).
In deze procedure gaat het om de overeenkomst van 26 maart 2019, die hierna wordt aangeduid als de Pally Biscuits-overeenkomst.
2.6.
In de Knauf-overeenkomst en de Pally Biscuits-overeenkomst staan onder meer de volgende bepalingen:
“(…)
2.2 Referentie Maand - en Jaarhoeveelheid in MWh
2.2.1
De Referentie Jaarhoeveelheid in verband met de Levering van Gas ten aanzien van de Aansluiting(en) zoals vermeld in deze Overeenkomst, is als volgt gespecificeerd naar verbruiksgegevens per maand: (…)
2.2.2
Wijziging van de Referentie Jaarhoeveelheid en daarbij behorende detailinformatie per maand is alleen mogelijk indien Leverancier en Klant de wijzigingen met bijbehorende financiele consequenties op basis van een “seller’s quote” expliciet overeenkomen. (…)
2.4
Prijssystematiek
2.4.1
Klant is aan Leverancier voor de Levering van Gas per maand een prijs verschuldigd zoals overeengekomen middels Termijntransactie(s) en/of prijsfixaties. De Month Ahead prijs geldt voor de resterende hoeveelheden tot aan de in deze Overeenkomst vermelde Referentie Hoeveelheden die niet uiterlijk 4 werkdagen, voor de maand waarin de Month Ahead prijs tot stand komt, zijn vastgelegd middels een Termijntransactie en/of prijsfixaties.
2.4.2
Klant kan hoeveelheden inkopen op basis van de “ICE TTF End of Day Settlement Price” publicaties voor de betreffende periode of door Leverancier afgegeven OTC prijzen. Leverancier rekent hiervoor een Opslagbedrag. Dit Opslagbedrag is weergegeven in het artikel “Tarieven”. De opslagen zijn bepaald aan de hand van de verbruiksgegevens van Klant.
2.4.3
De geldende Month Ahead Prijs (exclusief belastingen en heffingen) voor de maand van levering wordt berekend als het rekenkundig gemiddelde van alle publicaties van de “ICE TTF End-of-Day Settlement Price” betrekking hebbend op de leveringsmaand in de maand direct voorafgaand aan de maand van levering, verhoogd met een Opslagbedrag zoals weergegeven in artikel “Tarieven”.
2.4.4
Klant kan Termijntransactie(s) vastleggen door uiterlijk 15.00 uur een onomkeerbare fixeer opdracht te geven op basis van de “ICE TTF End of Day Settlement Price” (die later op de betreffende handelsdag wordt gepubliceerd) voor een gespecificeerd Kalenderjaar en een gedefinieerd volume.
“ICE TTF End of Day Settlement Price” is voor maximaal 3 jaren, 3 kwartalen en 3 maanden vooruit te fixeren en zijn gelimiteerd tot de einddatum van het contract. Fixatie op Endex producten kan zolang de maand waarvoor de Month Ahead indexatie begint niet valt in betreffend(e) maand, kwartaal of jaar. (…)
3.1
Termijntransacties en/of prijsfixaties
3.1.1
Na het ondertekenen en gedurende de Looptijd van deze Overeenkomst heeft Klant de mogelijkheid om hoeveelheden Gas via Leverancier tegen een overeengekomen Prijs vast te leggen.
3.1.2
Er kunnen meerdere hoeveelheden voor een bepaalde toekomstige periode worden gekocht zolang prijzen voor die periode beschikbaar zijn. Klant heeft de mogelijkheid om deze hoeveelheden in delen te kopen. Aanbiedingen van prijzen hebben een geldigheidsduur, zoals door Leverancier wordt aangegeven.
De maximale hoeveelheid waarvoor door Klant met betrekking tot een kalenderjaar positie kan worden ingenomen door het doen van Termijntransacties, is de in deze Overeenkomst vermelde Referentie Jaarhoeveelheid. Het maximale te fixeren vermogen per Termijntransactie is 10 MW. De maximale in te kopen hoeveelheid per Termijntransactie is 87,6 GWh per kalenderjaar. Voor Termijntransacties per maand of kwartaal wordt de limiet gevormd door 10MW te vermenigvuldigen met het aantal uren in de te fixeren periode. (…)
3.4
Bandbreedte
3.4.1
Leverancier hanteert met betrekking tot de Levering geen bandbreedte ten aanzien van de gespecificeerde Referentie Jaar- en/of Maandhoeveelheden zoals vermeld in deze Overeenkomst en de van toepassing zijnde prijssystematiek beschreven in deze Overeenkomst. (…)
4.1
Tarieven
(…) 4.1.2 Het Opslagbedrag inclusief het tarief voor het beschikbaar stellen van flexibiliteit is:
(…)
4.1.3
De additionele toeslagen voor clicken op “ICE TTF End of Day Settlement Price” staan weergegeven in onderstaande tabel (…)”
2.7.
In de Knauf-overeenkomst staat de volgende bepaling:

3.5 Resell & Extra Buy
Indien Klant verwacht voorafgaand aan een Jaar minder volume af te nemen dan het gecontracteerde Jaarvolume, dan kan dit Jaarvolume worden aangepast door dit volume te verlagen (‘Resell’). Indien Klant verwacht voorafgaand aan een Jaar meer volume af te nemen dan het gecontracteerde Jaarvolume, dan kan dit extra volume worden aangekocht bij de Leverancier (‘Extra buy’). Klant kan met behulp van Resell of Extra buy het gecontracteerde Jaarvolume aanpassen.
Klant kan alleen gebruik maken van de mogelijkheid tot Resell of Extra buy van volumes indien sprake is van een verminderde of verhoogde toekomstige eigen behoefte. Leverancier is gerechtigd met behulp van Resell of Extra buy tijdig het gecontracteerde Jaarvolume aan te passen indien Klant door middel van een of meer Aansluitingen, om welke reden dan ook, niet (langer) kan afnemen. Voor de periode waarin de Resell of Extra buy van toepassing is, worden de boven- en ondergrens van de bandbreedte van het gecontracteerde volume verminderd respectievelijk vermeerderd met het Resell Volume dan wel Extra buy
Volume. De percentages van de bandbreedte wijzigen niet.
(…) Extra buy
Klant dient zijn schriftelijke aanvraag voor Extra buy ten minste tien werkdagen voor aanvang van desbetreffende Jaar in bij Leverancier. De aanvraag voor Extra buy dient voor 15:00 uur LET op de dag van aanvraag door Leverancier te zijn ontvangen. De door Klant verschuldigde prijs in verband met de aankoop van Extra buy volume bestaat uit de Seller’s Quote op de dag van aanvraag voorafgaand aan desbetreffende Jaar. Nadat de Extra buy heeft plaatsgevonden zal er vervolgens een nieuwe gewogen contractprijs worden berekend voor het verhoogde Jaarvolume. (…)”
2.8.
De Knauf-overeenkomst en de Pally Biscuits-overeenkomst zijn tot stand gekomen door bemiddeling van WDM Energie B.V.B.A. (hierna: WDM), in de persoon van [naam01] (hierna: [naam01]). [naam01] handelde in opdracht van Knauf c.s.
Algemene voorwaarden
2.9.
Op de Knauf-overeenkomst en de Pally Biscuits-overeenkomst zijn de Algemene Voorwaarden voor de Levering van Gas van Powerhouse (hierna: de algemene voorwaarden) van toepassing. In de algemene voorwaarden staat, voor zover relevant, het volgende:
“(…) 18.3 Klant is verplicht aan Leverancier de nodige medewerking te verlenen bij de toepassing en de uitvoering van het bepaalde in of krachtens de Overeenkomst en bij de controle op de naleving ervan. In dit verband voorziet Klant Leverancier van alle beschikbare informatie die redelijkerwijs noodzakelijk of nuttig is voor Leverancier om aan de verplichtingen uit hoofde van de Overeenkomst en de daaruit voortvloeiende Termijntransacties te kunnen voldoen. Meer in het bijzonder zal Klant Leverancier in de hierna onder a), c), d) en e) genoemde gevallen onverwijld, en in de hierna onder b), f), g), h) en i) genoemde gevallen zo spoedig mogelijk doch in elk geval uiterlijk vier (4) weken voorafgaand aan het betreffende feit, op de hoogte stellen van alle volledige en juiste gegevens, voorvallen en wijzigingen in omstandigheden die voor de uitvoering van de Overeenkomst van belang kunnen zijn, waaronder: (…)
c) door haar voorziene substantiële afwijkingen van de door de Leverancier redelijkerwijs te verwachten afname;
d) alle relevante gegevens met betrekking tot geplande onderbrekingen ten gevolge van werkzaamheden en andere geplande afwijkingen van de standaard bedrijfsvoering; (…)
b) Indien er geen bandbreedte geldt voor Klant in de Overeenkomst en er naar het oordeel van Leverancier sprake is van een significante verandering in de normale bedrijfsuitoefening van Klant als gevolg waarvan Klant gedurende enig Contractjaar de afname van Gas via één of meer van zijn Aansluitingen verhoogt, dan zal Klant aan Leverancier de kosten vergoeden die Leverancier maakt met betrekking tot het betreffende Contractjaar voor het reserveren van additionele capaciteit en/of innemen van additionele inkooppositie(s).”
E-mails [naam02]
2.10.
Aan de op 18 april 2016 tussen Powerhouse en Pally Biscuits gesloten overeenkomst is een email van diezelfde datum van [naam02] (accountmanager van Powerhouse, hierna: [naam02] ) aan [naam01] gehecht. In deze e-mail staat onder meer het volgende:
“Mbt 2.2.2:
Het contract is bandbreedte vrij. Mocht het zo zijn dat er significante wijzigingen van toepassing worden moet de klant dat melden.
Significante verandering in de normale bedrijfsuitoefening moet men zien als een significante alteratie van het consumptie profiel. Concrete voorbeelden zijn bijvoorbeeld het af of bij-schakelen van een productie locatie. Fluctuaties in de huidige load vallen wel onder het bandbreedtevrije product bijv. opgeschakelde of afgeschakelde productie van de bestaande afname locatie/ of de bestaande productie lijnen.
Als de klant significante wijzigingen meldt moeten de maandvolumes aangepast worden. Dat aanpassen doen we in het contract obv een quote omdat de load anders gaat worden en dus ook het beslag op onze storage. (…)”
2.11.
In een e-mail van [naam02] aan [naam01] van 14 april 2021 staat onder meer het volgende:
“(…) Knauf neemt meer gas en stroom af dan gecontracteerd is. We willen onderzoeken of we dat in het contract kunnen aanpassen zodat onze inkooppositie overeen gaat komen met de verkooppositie.
Het gaat om een BB-vrij contracten en voor 2021 is 100% gefixeerd, voor 2022 is dit 80%.
Er zijn 2 manieren om die posities 2021 en 2022 aan te passen.
a. Fixatievolumes aanpassen naar klant forecast. In de praktijk moeten wij dan bijkopen en dat kost geld.
b. fixatievolumes klant gelijk houden maar contractvolume aanpassen volgens forecast, waardoor fixatiepositie naar ca. 75% gaat.
(…) Zou jij bij de klant kunnen informeren of ze daar open voor staan. Uiteraard heeft optie b onze voorkeur. (…)”
Addendum Knauf-overeenkomst
2.12.
In 2021 is tussen Powerhouse en Knauf een addendum bij de Knauf-overeenkomst gesloten. In het addendum is de referentie maand- en jaarhoeveelheid, zoals bedoeld in artikel 2.2.1 van de Knauf-overeenkomst, met ingang van 1 juni 2021 verhoogd.
Prijsfixaties in 2022
2.13.
Knauf heeft de gasprijs in 2022 voor 80% gefixeerd van januari tot en met mei en voor 90% van juni tot en met december.
2.14.
Pally Biscuits heeft de gasprijs in heel 2022 voor 100% gefixeerd.
Afname in 2022
2.15.
Knauf heeft in 2022 98.104 MWh gas afgenomen bij Powerhouse. Dat is 9.012 MWh meer dan de overeengekomen referentiejaarhoeveelheid (die in het addendum op 89.092 MWh is gesteld).
2.16.
Pally Biscuits heeft in 2022 18.261 MWh gas afgenomen bij Powerhouse. Dat is 4.753 MWh meer dan de overeengekomen referentiejaarhoeveelheid (van 13.508 MWh).
Naheffing Knauf-overeenkomst
2.17.
Bij brieven aan Knauf van 17 en 23 augustus 2022 heeft Powerhouse aangekondigd naheffingen over 2022 in rekening te zullen brengen. In de brief van 17 augustus 2022 staat, voor zover relevant, het volgende:
“(…) In artikel 2.2.1 van het Energiecontract is bepaald dat de gecontracteerde Referentie Jaarhoeveelheid voor de levering van Gas over het kalenderjaar 2022 7.200.000 m3 (70.340 MWh) beloopt. Middels een op artikel 2.2.2. van het Energiecontract gebaseerd addendum (seller’s quote) van 23 april 2021, door u getekend op 25 juni 2021, is de gecontracteerde Referentie Jaarhoeveelheid voor het jaar 2022 aangepast naar 9.119.463 m3 (89.092 MWh).
Tot en met leveringsmaand juni 2022 heeft Powerhouse vastgesteld dat Klant een significante hoeveelheid Gas meer afneemt dan de Referentie Jaarhoeveelheid, overeengekomen en vastgelegd in artikel 2.2.1 van Energiecontract. (…) Powerhouse en Klant zijn in artikel 3.4.1 van Energiecontracten geen bandbreedte overeengekomen ten aanzien van de gespecificeerde Referentie Jaarhoeveelheid.
Klant heeft geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid die artikel 3.5 onder het kopje ‘Extra buy’ geeft.
Aangaande vorenstaande, meer specifiek inzake artikel 3.4.1 van Energiecontracten, is in artikel 18 LV [opmerking rechtbank: artikel 18 van de algemene voorwaarden] het volgende bepaald: (…)
Op grond van het vorenstaande is Powerhouse gerechtigd een aanvullende factuur te zenden over de periode januari 2022 tot en met juli 2022 voor het afgenomen volume boven het voor die periode geldende contractvolume, bestaande uit het prijsverschil tussen de gefixeerde (en reeds in rekening gebrachte) prijs per MWh conform het Energiecontract en de voor die maanden geldende variabele prijzen. (…)
Voor de periode september 2022 tot en met december 2022 adviseren wij contact op te nemen met onze accountmanager, [naam02] (…)
Mocht u naar aanleiding van deze brief nog vragen hebben, dan kunt u zich wenden tot uw accountmanager. (…)”
2.18.
Bij factuur van 12 september 2022 heeft Powerhouse € 461.968,16 (inclusief btw) aan Knauf in rekening gebracht. Het betreft bijkomende kosten over de maanden januari tot en met juli 2022. Bij factuur van 19 januari 2023 heeft Powerhouse € 537.448,08 (inclusief btw) aan bijkomende kosten over de maanden augustus tot en met december 2022 aan Knauf in rekening gebracht.
Naheffing Pally Biscuits-overeenkomst
2.19.
Bij brief van 1 december 2022 aan Pally Biscuits heeft Powerhouse aangekondigd een naheffing in rekening te zullen brengen. In de brief staat, voor zover relevant, het volgende:
“(…) In artikel 2.2.1 van het Energiecontract is bepaald dat de gecontracteerde Referentie Jaarhoeveelheid voor de levering van Gas over het kalenderjaar 2022 13.508 MWh beloopt.
Tot en met leveringsmaand oktober 2022 heeft Powerhouse vastgesteld dat Klant een significante hoeveelheid Gas meer afneemt dan de Referentie Jaarhoeveelheid, overeengekomen en vastgelegd in artikel 2.2.1 van Energiecontracten. (…)
Powerhouse en Klant zijn in artikel 3.4.1 van Energiecontracten geen bandbreedte overeengekomen ten aanzien van de gespecificeerde Referentie Jaarhoeveelheid.
Aangaande vorenstaande meer specifiek inzake artikel 3.4.1 van Energiecontracten is in artikel 18 LV [opmerking rechtbank: artikel 18 van de algemene voorwaarden] het volgende bepaald: (…)
Op grond van het vorenstaande is Powerhouse gerechtigd een aanvullende factuur te zenden over de periode januari 2022 tot en met oktober 2022 voor het afgenomen volume voor het prijsverschil tussen de gefixeerde (en reeds in rekening gebrachte) prijs per MWh conform energiecontracten en de voor die maanden geldende variabele prijzen. (…)
Mocht u naar aanleiding van deze brief nog vragen hebben, dan kunt u zich wenden tot uw accountmanager, [naam02] (…)”
2.20.
Bij factuur van 15 februari 2023 heeft Powerhouse € 682.591,20 (inclusief btw) aan bijkomende kosten over de periode januari tot en met december 2022 aan Pally Biscuits in rekening gebracht.

3.Het geschil

in conventie

3.1.
Knauf c.s. vorderen om bij vonnis, voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad:
“I. Voor wat betreft eiseres sub 1, Knauf, te verklaren voor recht:
  • dat Knauf met Powerhouse een bandbreedtevrije overeenkomst heeft gesloten tot levering van gas voor de jaren 2021 en 2022 (de Knauf-overeenkomst) en dat de begrippen ‘bandbreedtevrij’ en ‘geen bandbreedte’ in deze overeenkomst moeten worden opgevat en uitgelegd als onder de randnummers 21 t/m 23 en 38 t/m 62 van deze dagvaarding nader uiteengezet en toegelicht;
  • dat de Naheffing-Knauf welke Powerhouse aan Knauf in rekening heeft gebracht voor het meerverbruik van gas ten opzichte van de Referentiehoeveelheid in het jaar 2022 bij haar facturen d.d. 12 september 2022 en d.d. 19 januari 2023 onterecht is opgelegd en dat Knauf het bedrag of de bedragen van de Naheffing-Knauf niet verschuldigd is aan Powerhouse;
  • dat Knauf ten aanzien van de meer-afname van gas onder de Knauf-overeenkomst boven de tussen partijen geldende Referentiehoeveelheid, uitsluitend de daarvoor geldende Contractprijs is verschuldigd zoals deze is gedefinieerd in het lichaam van deze dagvaarding, en niet enig ander (hoger) tarief noch meerdere kosten.
  • Powerhouse te veroordelen in de kosten van dit geding waaronder begrepen de nakosten.
II. Voor wat betreft eiseres sub 2, Pally Biscuits, te verklaren voor recht:
  • dat Pally Biscuits met Powerhouse een bandbreedtevrije overeenkomst heeft gesloten (de Pally Biscuits-overeenkomst (…)) en dat de begrippen ‘bandbreedtevrij’ en ‘geen bandbreedte’ in deze overeenkomst moeten worden opgevat en uitgelegd als onder de randnummers 21 t/m 23 en 38 t/m 62 van deze dagvaarding nader uiteengezet en toegelicht;
  • dat de Naheffing-Pally Biscuits welke Powerhouse in rekening heeft gebracht voor het jaar 2022 bij haar factuur van 15 februari 2023 onterecht is opgelegd en dat Pally Biscuits het bedrag of de bedragen van de Naheffing-Pally Biscuits niet verschuldigd is aan Powerhouse;
  • dat Pally Biscuits ten aanzien van de meer-afname van gas onder de Pally Biscuits-overeenkomst (…) boven de tussen partijen geldende Referentiehoeveelheid, uitsluitend de daarvoor geldende Contractprijs is verschuldigd zoals deze is gedefinieerd in het lichaam van deze dagvaarding, en niet enig ander (hoger) tarief noch meerdere kosten.
  • Powerhouse te veroordelen in de kosten van dit geding waaronder begrepen de nakosten.”
3.2.
Aan hun vorderingen leggen Knauf c.s. ten grondslag dat zij allebei een bandbreedtevrije overeenkomst hebben gesloten met Powerhouse. Dit betekent dat het volledige gasverbruik van Knauf c.s. in 2022 moet worden afgerekend tegen de overeengekomen – door Knauf grotendeels en door Pally Biscuits volledig gefixeerde – prijzen. Deze afrekening heeft al plaatsgevonden en alle verschuldigde kosten zijn aan Powerhouse betaald. Powerhouse heeft ten onrechte de naheffingen gefactureerd, waarin zij het meerverbruik boven de referentiehoeveelheid afrekent tegen de
Month Ahead Price. Powerhouse heeft daartoe geen recht, niet op grond van de overeenkomsten en ook niet op grond van artikel 18.10 onder b van de algemene voorwaarden.
3.3.
Powerhouse concludeert tot niet-ontvankelijkverklaring van Knauf c.s. in hun vorderingen of tot afwijzing van deze vorderingen, met hoofdelijke veroordeling van Knauf c.s., bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad, in de kosten van de procedure.
3.4.
Powerhouse voert aan dat zowel Knauf als Pally Biscuits in 2022 veel meer gas heeft afgenomen dan contractueel is overeengekomen. De prijzen voor de gecontracteerde hoeveelheid gas (de referentiehoeveelheid) zijn door Knauf c.s. (grotendeels) gefixeerd. Er is geen sprake van een overeengekomen bandbreedte. Dit betekent dat het meerverbruik boven de referentiehoeveelheid moet worden afgerekend tegen de
Month Ahead Price. Dat is gebeurd met de naheffingen. Subsidiair zijn Knauf c.s. de in de naheffingen gefactureerde bedragen verschuldigd op grond van artikel 18.10 onder b van de algemene voorwaarden.
3.5.
Op de relevante stellingen van partijen wordt hierna verder ingegaan.
in reconventie
3.6.
Powerhouse vordert om bij vonnis, voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad:
Knauf te veroordelen tot betaling van € 999.416,24, te vermeerderen met de wettelijke handelsrente over € 461.968,16 vanaf 13 oktober 2022 en over € 537.448,08 vanaf 19 februari 2023 tot de dag van volledige betaling;
Knauf te veroordelen tot betaling van de buitengerechtelijke incassokosten tot een bedrag van € 6.775,00;
Pally Biscuits te veroordelen tot betaling van € 682.591,20, te vermeerderen met de wettelijke handelsrente vanaf 18 maart 2023 tot de dag van volledige betaling;
Pally Biscuits te veroordelen tot betaling van de buitengerechtelijke incassokosten tot een bedrag van € 6.775,00;
Knauf c.s. hoofdelijk te veroordelen tot betaling van de kosten van de procedure.
3.7.
De onderbouwing van deze vorderingen blijkt uit het verweer van Powerhouse in conventie. Knauf c.s. dienen de naheffingen, vermeerderd met wettelijke handelsrente en buitengerechtelijke incassokosten, aan Powerhouse te voldoen.
3.8.
Knauf c.s. concluderen tot afwijzing van de vorderingen in reconventie, met veroordeling van Powerhouse in de proceskosten.
3.9.
Knauf c.s. voeren aan dat Powerhouse niet gerechtigd was om door middel van de naheffingen aanvullende kosten te factureren.
3.10.
Op de relevante stellingen van partijen wordt hierna verder ingegaan.

4.De beoordeling

in conventie en in reconventie
Inleiding
4.1.
De vorderingen in conventie en in reconventie worden vanwege hun samenhang samen beoordeeld.
4.2.
Uitgangspunt in deze procedure is dat Knauf en Pally Biscuits in 2022 allebei meer gas hebben verbruikt dan het vooraf ingeschatte volume (hierna aangeduid als de referentiehoeveelheid). Het geschil tussen partijen gaat over de vraag hoe dit meerverbruik moet worden afgerekend. Volgens Knauf c.s. moet ál het gasverbruik (en dus ook het verbruik boven de referentiehoeveelheid) worden afgerekend tegen de overeengekomen, (grotendeels) gefixeerde prijs. Volgens Powerhouse moet het gasverbruik tot aan de referentiehoeveelheid worden afgerekend tegen de overeengekomen prijs en het gasverbruik boven de referentiehoeveelheid tegen de variabele (en hogere)
Month Ahead Price.
4.3.
Meer in het bijzonder twisten partijen over de vraag hoe artikel 3.4.1 van de Knauf- en de Pally Biscuits-overeenkomst moet worden uitgelegd. In dat artikel staat, kort gezegd, dat Powerhouse “
geen bandbreedte” hanteert. Het begrip “bandbreedte” is niet gedefinieerd in de overeenkomsten of in de algemene voorwaarden. Tussen partijen is niet in geschil dat, als een bandbreedte wordt overeengekomen, binnen die bandbreedte de overeengekomen prijs geldt en daarbuiten moet worden afgerekend tegen marktconforme tarieven (
Month Ahead Price). Een bandbreedte kan worden overeengekomen voor een bepaald percentage. Een bandbreedte kan ook ongelimiteerd zijn. In dat geval geldt bij elk afgenomen volume de overeengekomen prijs. Partijen zijn het erover eens dat een bandbreedtevrije overeenkomst een overeenkomst met een ongelimiteerde bandbreedte is.
4.4.
Het gaat dus om de vraag hoe “
geen bandbreedte” in artikel 3.4.1 van de overeenkomsten moet worden opgevat. Zijn partijen overeengekomen dat sprake is van een bandbreedtevrije overeenkomst, zodat onbeperkt kan worden afgeweken van de referentiehoeveelheid zonder consequenties voor de geldende prijs (standpunt Knauf c.s.)? Of zijn partijen overeengekomen dat er helemaal geen bandbreedte van toepassing is, zodat elke afwijking van de referentiehoeveelheid consequenties heeft voor de geldende prijs, in die zin dat boven de referentiehoeveelheid met de marktprijs moet worden gerekend (standpunt Powerhouse)?
Uitleg: de overeenkomsten zijn bandbreedtevrij
4.5.
De rechtbank is van oordeel dat de Knauf- en de Pally Biscuits-overeenkomst moeten worden uitgelegd op de door Knauf c.s. bepleite manier: er is sprake van bandbreedtevrije overeenkomsten. Dit oordeel wordt als volgt toegelicht.
Uitlegmaatstaf
4.6.
Bij de uitleg van de betreffende bepalingen in de overeenkomsten is van belang dat sprake is van commerciële overeenkomsten, gesloten tussen professioneel opererende partijen die over de inhoud van de overeenkomsten hebben onderhandeld, waarbij Knauf c.s. werden bijgestaan door een deskundig adviseur (WDM/[naam01]). De overeenkomsten strekken ertoe de wederzijdse rechten en verplichtingen nauwkeurig vast te leggen. Dit betekent dat aan de taalkundige betekenis van de gekozen bewoordingen in beginsel grote betekenis toekomt.
4.7.
Dit neemt niet weg dat de overige omstandigheden van het geval kunnen meebrengen dat een andere dan de taalkundige betekenis aan de bepalingen van de overeenkomsten moet worden gehecht. Bij de uitleg van de bepalingen zijn onder meer van belang de aard van de overeenkomsten, de omvang en gedetailleerdheid ervan, de wijze van totstandkoming (waarbij van belang is of partijen werden bijgestaan door deskundigen) en de overige bepalingen ervan (HR 29 juni 2007, ECLI:NL:HR:2007:BA4909, Derksen/Homburg; HR 19 januari 2007, ECLI:NL:HR:2007:AZ3178, Meyer Europe/ PontMeyer). Daarnaast komt betekenis toe aan de aannemelijkheid van de rechtsgevolgen van de ene of andere uitleg en aan de gedragingen van partijen na het sluiten van de overeenkomsten.
4.8.
Doorslaggevend blijft uiteindelijk de zin die partijen in de gegeven omstandigheden over en weer redelijkerwijs aan de bepalingen mochten toekennen en wat zij in dat verband redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten (HR 5 april 2013, ECLI:NL:HR:2013:BY8101, Lundiform/Mexx; HR 13 maart 1981, ECLI:NL:HR:1981:AG4158, Haviltex).
De tekst van artikel 3.4.1 van de overeenkomsten
4.9.
Partijen twisten over de taalkundige betekenis van het begrip “geen bandbreedte” in artikel 3.4.1. Volgens Knauf c.s. is het begrip “geen bandbreedte” een synoniem van “bandbreedtevrij”. Powerhouse betwist dat. Volgens Powerhouse is géén bandbreedte iets wezenlijk anders dan bandbreedtevrij. Taalkundig is er volgens Powerhouse geen andere interpretatie mogelijk. Powerhouse verwijst naar de definities in het woordenboek (Van Dale): het woord “geen” betekent “niet”, terwijl het woord “vrij” betekent “niet beperkt”.
4.10.
De rechtbank is van oordeel dat de tekst van artikel 3.4.1 niet onmiddellijk uitsluitsel geeft. Daarin staat alleen dat Powerhouse geen bandbreedte hanteert, maar niet wat daarmee wordt bedoeld. Powerhouse kan niet worden gevolgd in haar standpunt dat er taalkundig geen discussie over mogelijk is dat “geen bandbreedte” het tegenovergestelde is van “bandbreedtevrij”. Het begrip belastingvrij betekent bijvoorbeeld dat er geen belasting hoeft te worden betaald en niet dat onbeperkt belasting moet worden betaald. Zonder nadere toelichting, die ontbreekt, valt niet in te zien dat bandbreedtevrij taalkundig niet hetzelfde zou kunnen betekenen als geen bandbreedte.
De e-mails van [naam02]
4.11.
De e-mails die [naam02] op 18 april 2016 en 14 april 2021 namens Powerhouse aan [naam01] heeft verzonden (zie onder 2.10 en 2.11) vormen een duidelijke aanwijzing dat ook Powerhouse heeft bedoeld bandbreedtevrije overeenkomsten te sluiten.
4.12.
In de e-mail van 18 april 2016, die gaat over Pally Biscuits, staat: “het contract is bandbreedtevrij”. In de e-mail van 14 april 2021, die gaat over Knauf, staat: “het gaat om een BB-vrij contracten” (waarbij “BB” staat voor bandbreedte). Uit deze e-mails kan niet anders worden afgeleid dan dat [naam02] ervan uitging dat de overeenkomsten bandbreedtevrij zijn. Ook [naam01], de ontvanger van de e-mails, ging daarvan uit (zoals blijkt uit zijn verklaring die door Knauf c.s. in het geding is gebracht). Volgens Powerhouse is sprake van een misvatting bij [naam02] , maar de rechtbank ziet geen aanleiding om daarvan uit te gaan. Dat [naam02] het verkeerd moet hebben begrepen of iets anders moet hebben bedoeld, kan in elk geval niet worden afgeleid uit de verdere inhoud van zijn
e-mails. Die verdere inhoud bevestigt juist het bandbreedtevrije karakter van de overeenkomsten, zoals verderop in dit vonnis aan de orde zal komen.
4.13.
De rechtbank volgt niet het verweer van Powerhouse dat [naam02] niet bevoegd was om haar te vertegenwoordigen. Niet in geschil is dat [naam02] als accountmanager werkzaam was voor Powerhouse en als zodanig als aanspreekpunt fungeerde voor klanten die een overeenkomst met Powerhouse wilden aangaan. Voldoende gebleken is dat [naam02] ook betrokken bleef in de periode na het sluiten van de overeenkomsten. In de brieven van Powerhouse van 17 augustus 2022 en 1 december 2022, waarin de naheffingen zijn aangekondigd (zie onder 2.17 en 2.19), worden Knauf c.s. door Powerhouse ook expliciet verwezen naar [naam02] . Als moet worden aangenomen dat [naam02] niet bevoegd was om namens Powerhouse overeenkomsten te sluiten, doet dat er niet aan af dat Knauf c.s. er in de gegeven omstandigheden gerechtvaardigd op mochten vertrouwen dat [naam02] wel bevoegd was om namens Powerhouse mededelingen te doen over (de inhoud en uitleg van) de overeenkomsten. Dat past ook bij de functie van [naam02] als de accountmanager van Knauf c.s. bij Powerhouse.
Handelwijze partijen na het sluiten van de overeenkomsten
4.14.
Bij het voorgaande komt dat de overeenkomsten tot half augustus 2022 ook daadwerkelijk zijn uitgevoerd als bandbreedtevrije overeenkomsten. Deze omstandigheid bevestigt dat partijen hebben bedoeld bandbreedtevrije overeenkomsten te sluiten.
4.15.
De Knauf-overeenkomst heeft betrekking op de levering van gas in 2021 en 2022. Vast staat dat Powerhouse over het jaar 2021 geen naheffing aan Knauf in rekening heeft gebracht. Knauf heeft onweersproken gesteld en aan de hand van een overzicht toegelicht dat zij in 2021 meer gas heeft afgenomen dan de (in het addendum verhoogde) referentiehoeveelheid. Ook in de eerste helft van 2022 heeft Powerhouse op geen enkele manier kenbaar gemaakt dat een naheffing aan de orde zou kunnen zijn. Pas op 17 augustus 2022 heeft Powerhouse aangekondigd een naheffing over 2022 in rekening te zullen brengen.
4.16.
De Pally Biscuits-overeenkomst heeft betrekking op de levering van gas in 2022. Eerder, in 2019, heeft eenzelfde overeenkomst bestaan tussen Powerhouse en Pally Biscuits. Vast staat dat Powerhouse over dat jaar uitsluitend de overeengekomen prijs en geen naheffing aan Pally Biscuits in rekening heeft gebracht. Pally Biscuits heeft onweersproken gesteld en aan de hand van een overzicht toegelicht dat zij in 2019 meer gas heeft afgenomen dan de referentiehoeveelheid. Ook in de eerste elf maanden van 2022 heeft Powerhouse op geen enkele manier kenbaar gemaakt dat een naheffing aan de orde zou kunnen zijn. Pas op 1 december 2022 heeft Powerhouse aangekondigd een naheffing over 2022 in rekening te brengen.
4.17.
Powerhouse heeft aangevoerd dat zij in de jaren voor 2022 geen meer- of minderverbruik aan haar klanten in rekening heeft gebracht, omdat de gasprijzen toen redelijk stabiel waren en het verschil tussen de fixatieprijzen en de marktprijzen geen reden gaf om naheffingen te sturen. Afrekening was bedrijfseconomisch niet zinvol. Met de enorme stijging van de gasprijzen in 2022, als gevolg van de inval van Rusland in Oekraïne, werd dat anders, aldus Powerhouse. Deze verklaring overtuigt niet. Als daadwerkelijk sprake zou zijn van overeenkomsten zonder enige bandbreedte, valt ook als de gasprijs redelijk stabiel is en het verschil tussen de gefixeerde prijzen en de marktprijzen (kennelijk) niet al te groot is, niet in te zien waarom Powerhouse niet op enigerlei wijze kenbaar heeft gemaakt dat er moest worden afgerekend tegen de
Month Ahead Price. Ter zitting heeft Pally Biscuits bovendien onweersproken gesteld dat zij in het verleden regelmatig contact heeft gehad met Powerhouse ( [naam02] ), ook over het verloop van het verbruik, en dat Powerhouse nooit eerder heeft benoemd dat meerverbruik boven de referentiehoeveelheid zou kunnen of moeten worden afgerekend tegen de marktprijs.
De systematiek van de overeenkomsten
4.18.
Volgens Powerhouse is de door Knauf c.s. bepleite uitleg niet in overeenstemming met de systematiek en de andere bepalingen van de overeenkomsten. Voor zover dat inderdaad het geval is, ziet de rechtbank daarin geen aanleiding om de door Powerhouse bepleite uitleg te volgen. Dit wordt als volgt toegelicht.
4.19.
De systematiek van de overeenkomsten is volgens Powerhouse als volgt:
de klant schat in wat er in een contractjaar wordt verbruikt;
de leverancier geeft op die hoeveelheid opslagen af (artikel 4.1.2 van de overeenkomsten);
er wordt een referentie jaarhoeveelheid overeengekomen (artikel 2.2.1 van de overeenkomsten);
tot het maximum van de referentie jaarhoeveelheid kan de klant de prijzen fixeren (artikel 3.1.2 van de overeenkomsten);
indien de klant voorziet dat zij (veel) meer/minder gas zal afnemen dan de referentie jaarhoeveelheid, dient zij dat te melden aan Powerhouse (artikel 18.3 aanhef en onder c en d van de algemene voorwaarden);
Powerhouse legt dan door middel van een “
seller’s quote”, vervat in een addendum op de overeenkomst, een nieuwe referentie jaarhoeveelheid vast (artikel 2.2.2 van de overeenkomsten);
indien er niet volledig is gefixeerd en/of er boven de referentie jaarhoeveelheid wordt afgenomen, dan rekent Powerhouse af conform artikel 2.4.2 van de overeenkomsten.
4.20.
Powerhouse heeft aangevoerd dat, als het standpunt van Knauf c.s. juist zou zijn, artikel 2.2.2 van de overeenkomsten geen functie zou hebben. In dat artikel is de mogelijkheid opgenomen om in een addendum de referentiehoeveelheid aan te passen. Dat zou volgens de uitleg van Knauf c.s. niet nodig zijn. In de visie van Knauf c.s. mag de klant immers ongelimiteerd gas afnemen zonder prijsconsequenties. Het maakt dan niet uit welke referentiehoeveelheid wordt opgenomen. Ook artikel 3.5 van de Knauf-overeenkomst, waarin de mogelijkheid van een
resellof
extra buyis opgenomen, zou zinloos zijn als de uitleg van Knauf c.s. wordt gevolgd. De artikelen 2.2.2 en 3.5 illustreren volgens Powerhouse juist dat de referentiehoeveelheid van belang is, omdat een overschrijding daarvan consequenties heeft voor de te betalen prijs.
4.21.
Dit betoog van Powerhouse slaagt niet. Artikel 2.2.2 van de overeenkomsten en artikel 3.5 van de Knauf-overeenkomst hebben geen doorslaggevende betekenis voor de beoordeling van het geschil. Deze bepalingen kunnen, gelet op de e-mails van [naam02] en de manier waarop in het verleden uitvoering is gegeven aan de overeenkomsten, niet de conclusie rechtvaardigen dat Knauf c.s. hadden moeten begrijpen dat er (in het jaar 2022) in het geheel geen bandbreedte gold.
4.22.
De rechtbank neemt tevens in aanmerking dat, anders dan door Powerhouse is betoogd, bij het sluiten van het addendum bij de Knauf-overeenkomst geen uitvoering is gegeven aan artikel 2.2.2. Volgens Powerhouse is het addendum bij de Knauf-overeenkomst het resultaat van een zogenaamde
seller’s quoteals bedoeld in artikel 2.2.2 van de overeenkomst, maar de rechtbank volgt Powerhouse daarin niet. Artikel 2.2.2 gaat ervan uit dat een wijziging van de referentiehoeveelheid financiële consequenties heeft. Tussen partijen staat vast dat het addendum in 2021 geen financiële consequenties voor Knauf heeft gehad. Knauf c.s. hebben onbetwist gesteld dat het enige gevolg van het addendum was dat de referentiehoeveelheid als virtueel prijsbepalingsmechanisme is verhoogd bij een gelijkblijvend fixatievolume. Powerhouse heeft ter zitting weliswaar aangevoerd dat dit waarschijnlijk niet goed is gegaan, maar dat laat onverlet dat de feitelijke gang van zaken pleit voor de juistheid van de door Knauf c.s. betoogde uitleg van de overeenkomsten.
4.23.
Knauf c.s. vermoeden dat de standaardbepaling van artikel 3.5 ten onrechte in de Knauf-overeenkomst is blijven staan. De rechtbank stelt vast dat artikel 3.5 niet in de Pally Biscuits-overeenkomst staat. Deze omstandigheid biedt enige steun aan het vermoeden van Knauf c.s. Powerhouse heeft in de gegeven omstandigheden onvoldoende aangevoerd om vast te kunnen stellen dat de betreffende bepaling artikel 3.4.1 van de Knauf-overeenkomst opzij zet, ook omdat is gesteld noch gebleken dat artikel 3.5 van de Knauf-overeenkomst in de praktijk is toegepast.
4.24.
Bij het voorgaande neemt de rechtbank tevens in aanmerking dat Knauf c.s. zich bij de door hen bepleite uitleg terecht hebben beroepen op de zogenoemde contra preferentem regel: eventuele onduidelijkheden en inconsistenties in de overeenkomsten komen in beginsel voor rekening en risico van Powerhouse als de opsteller van de overeenkomsten. Dat is in dit geval een gezichtspunt dat meeweegt bij de uitleg van de overeenkomsten, zeker omdat Powerhouse bij uitstek deskundig moet worden geacht wat betreft het opstellen van overeenkomsten met betrekking tot haar kernactiviteit.
Artikel 18.10 onder b van de algemene voorwaarden: meerverbruik vanwege een significante verandering in de normale bedrijfsvoering?
4.25.
Powerhouse heeft de naheffingen subsidiair gegrond op artikel 18.10 onder b van de algemene voorwaarden. In dat artikelonderdeel is bepaald dat, als er geen bandbreedte geldt en er naar het oordeel van de leverancier sprake is van “een significante verandering in de normale bedrijfsuitoefening” van de klant, als gevolg waarvan de klant de gasafname verhoogt, de klant de extra inkoopkosten van de leverancier dient te vergoeden.
4.26.
De rechtbank is van oordeel dat dit artikel in de algemene voorwaarden de juistheid van het standpunt van Knauf c.s. onderschrijft. Als de uitleg van Powerhouse van “geen bandbreedte” juist zou zijn, valt niet goed in te zien waarom deze bepaling nog relevant is. Volgens de uitleg van Powerhouse moeten de extra inkoopkosten immers altijd door de klant worden vergoed als het verbruik de referentiehoeveelheid overstijgt. De klant betaalt dan de marktprijs. Een regeling als opgenomen in artikel 18.10 onder b van de algemene voorwaarden lijkt dan overbodig.
4.27.
Dat sprake zou zijn van een significante verandering in de normale bedrijfsuitoefening van Knauf en Pally Biscuits, is niet vast komen te staan. Powerhouse heeft in dit kader aangevoerd dat Knauf ruim 10% meer gas heeft verbruikt dan overeengekomen en Pally Biscuits zelfs ruim 35%. Volgens Powerhouse zijn deze percentages zo significant dat het meerverbruik kwalificeert als een significante verandering in de normale bedrijfsvoering van zowel Knauf als Pally Biscuits. De rechtbank volgt Powerhouse daarin niet. Een significante stijging van het gasverbruik betekent niet automatisch dat ook sprake is van een significante verandering in de normale bedrijfsvoering. In zijn e-mail van 18 april 2016 heeft [naam02] geschreven dat de klant significante wijzigingen in de normale bedrijfsuitoefening moet melden, zodat de maandvolumes kunnen worden aangepast. Als voorbeeld van een significante wijziging noemt [naam02] het af- of bijschakelen van een productielocatie. Fluctuaties in de huidige load vallen volgens [naam02] wel onder het bandbreedtevrije product. Als voorbeeld daarvan noemt hij opgeschakelde of afgeschakelde productie van de bestaande afnamelocatie of de bestaande productielijnen. Gelet hierop had het op de weg van Powerhouse gelegen om nader te stellen en te onderbouwen dat in dit geval sprake is van een significante verandering in de normale bedrijfsuitoefening, te meer omdat Knauf c.s. hebben aangevoerd dat hun bedrijfsvoering ongewijzigd is gebleven. Powerhouse heeft dat niet gedaan.
Redelijkheid en billijkheid
4.28.
Powerhouse heeft ten slotte aangevoerd dat de door Knauf c.s. bepleite uitleg van de overeenkomsten tot onaanvaardbare resultaten leidt en daarom niet gevolgd kan worden. Haar marges zijn erg klein en zij verliest een veelvoud daarvan als de rechtbank de uitleg van Knauf c.s volgt. Knauf c.s. voeren daartegenover aan dat bij hen extra opslagen in rekening zijn gebracht voor het fixeren van de prijs en voor het bandbreedtevrij zijn van het verbruik, zodat er geen reden is om niet vast te houden aan de overeenkomsten zoals die volgens hen moeten worden uitgelegd.
4.29.
Dat de uitleg dat de overeenkomsten bandbreedtevrij zijn voor Powerhouse grote nadelige financiële gevolgen heeft, betekent niet dat die uitleg tot een naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar resultaat leidt. Inherent aan een bandbreedtevrije overeenkomst is dat het risico van prijsstijgingen bij de leverancier ligt. Dit risico kan zich verwezenlijken en behoort dan in beginsel tot het normale bedrijfsrisico van de leverancier.
4.30.
Dat de aan Knauf c.s. in rekening gebrachte opslag als bedoeld in artikel 4.1.2 van de overeenkomsten, zoals Powerhouse nog heeft aangevoerd, uitsluitend betrekking heeft op de mogelijkheid om de prijs te fixeren – en niet (ook) op het bandbreedtevrije karakter van de overeenkomsten – ligt niet voor de hand. Artikel 4.1.2 betreft de opslag voor “het beschikbaar stellen van flexibiliteit” en in artikel 4.1.3 zijn additionele opslagen voor het fixeren van de prijs vermeld. De toelichting door Powerhouse is in dit kader onvoldoende. Dat geldt temeer, omdat Knauf c.s. onweersproken hebben gesteld dat de in artikel 4.1.2 genoemde opslagen (van € 0,491 per MWh voor Knauf en € 0,998 per MWh voor Pally Biscuits) ruim tien maal hoger zijn dan de basisopslag die geldt als geen bandbreedte wordt toegepast.
Conclusie
4.31.
Alle hiervoor besproken omstandigheden, in samenhang bezien, leiden tot de conclusie dat de overeenkomsten moeten worden aangemerkt als bandbreedtevrije overeenkomsten. Wegens het ontbreken van stellingen die, indien bewezen, tot de conclusie zouden moeten leiden dat Knauf c.s. hadden moeten begrijpen dat de overeenkomsten niet bandbreedtevrij zijn, wordt aan bewijslevering niet toegekomen. Er is dan ook geen grond voor de door Powerhouse aan Knauf c.s. in rekening gebrachte naheffingen.
4.32.
Het voorgaande brengt mee dat de vorderingen in conventie in beginsel toewijsbaar zijn. Meer concreet geldt in conventie het volgende.
4.32.1.
Ter zitting hebben Knauf c.s. desgevraagd bevestigd dat hun vorderingen zoals weergegeven onder het eerste gedachtestreepje onder I en II van 3.1 kunnen worden beperkt tot de eerste volzin. Toegewezen zal daarom worden een verklaring voor recht dat Knauf c.s. met Powerhouse een bandbreedtevrije overeenkomst hebben gesloten.
4.32.2.
Onder het tweede gedachtestreepje hebben Knauf c.s. – kort gezegd – een verklaring voor recht gevorderd dat de naheffingen onterecht zijn opgelegd en dat zij deze niet verschuldigd zijn aan Powerhouse. Ook deze vorderingen zullen worden toegewezen.
4.32.3.
Ter zitting hebben Knauf c.s. desgevraagd bevestigd dat, als de eerste twee verklaringen voor recht worden gegeven, zij geen belang meer hebben bij de gevorderde verklaringen voor recht als weergegeven onder het derde gedachtestreepje. Voor toewijzing van deze vorderingen is daarom geen plaats.
4.33.
De vorderingen in reconventie moeten bij gebreke van een rechtsgeldige grondslag worden afgewezen.
Proceskosten
4.34.
Als de in het ongelijk gestelde partij moet Powerhouse worden veroordeeld in de kosten van de procedure, inclusief nakosten.
4.35.
De kosten van Knauf c.s. worden in conventie begroot op:
- dagvaarding € 109,33
- griffierecht € 676,00
- salaris advocaat € 1.196,00 (2,0 punten × tarief € 598,00)
- nakosten
€ 271,00(plus de verhoging zoals vermeld in de beslissing)
Totaal € 2.252,33
4.36.
De kosten van Knauf c.s. in reconventie worden begroot op € 4.247,00 (2,0 punten × factor 0,5 × tarief € 4.247,00).
Uitvoerbaarheid bij voorraad
4.37.
De vordering om het vonnis uitvoerbaar bij voorraad te verklaren is toewijsbaar voor zover het de proceskostenveroordeling in conventie betreft. In reconventie hebben Knauf c.s. geen uitvoerbaarheid bij voorraad gevorderd. Voor zover het de verklaringen voor recht betreft is deze vordering niet toewijsbaar. Een verklaring voor recht is naar haar aard niet vatbaar voor tenuitvoerlegging en kan daarom in beginsel niet uitvoerbaar bij voorraad worden verklaard. Knauf c.s. hebben ter zitting aangevoerd dat Powerhouse haar activiteiten gaat staken en dat zij daarom belang hebben bij de gevorderde uitvoerbaarheid bij voorraad. De rechtbank ziet hierin geen reden voor een ander oordeel op dit punt. In dit vonnis is geoordeeld dat er geen rechtsgeldige grondslag is voor de tegenvorderingen van Powerhouse en dat die vorderingen worden afgewezen. De kennelijk bij Knauf c.s. bestaande vrees dat Powerhouse hangende een eventueel hoger beroep desondanks met succes zal proberen om betaling van de naheffingen af te dwingen, komt de rechtbank niet realistisch voor. Er is dan ook geen sprake van bijzondere omstandigheden die maken dat de verklaringen voor recht uitvoerbaar bij voorraad verklaard moeten worden.

5.De beslissing

De rechtbank
in conventie
5.1.
verklaart voor recht dat Knauf met Powerhouse een bandbreedtevrije overeenkomst heeft gesloten,
5.2.
verklaart voor recht dat de bij facturen van 12 september 2022 en 19 januari 2023 door Powerhouse aan Knauf in rekening gebrachte naheffing voor het meerverbruik van gas ten opzichte van de referentiehoeveelheid in het jaar 2022 onterecht is opgelegd en dat Knauf deze naheffing niet verschuldigd is aan Powerhouse,
5.3.
verklaart voor recht dat Pally Biscuits met Powerhouse een bandbreedtevrije overeenkomst heeft gesloten,
5.4.
verklaart voor recht dat de bij factuur van 15 februari 2023 door Powerhouse aan Pally Biscuits in rekening gebrachte naheffing over het jaar 2022 onterecht is opgelegd en dat Pally Biscuits deze naheffing niet verschuldigd is aan Powerhouse,
5.5.
veroordeelt Powerhouse in de proceskosten, aan de zijde van Knauf c.s. tot op heden begroot op € 2.252,33, te betalen binnen veertien dagen na aanschrijving daartoe. Als Powerhouse niet tijdig aan de proceskostenveroordeling voldoet en het vonnis daarna wordt betekend, dan moet Powerhouse € 90,00 extra betalen, plus de kosten van betekening,
5.6.
verklaart 5.5 van dit vonnis uitvoerbaar bij voorraad,
5.7.
wijst het meer of anders gevorderde af,
in reconventie
5.8.
wijst de vorderingen af,
5.9.
veroordeelt Powerhouse in de proceskosten, aan de zijde van Knauf c.s. tot op heden begroot op € 4.247,00.
Dit vonnis is gewezen door mr. B. van Velzen, mr. J.M.J. Arts en mr. E.J. van der Poel, rechters, in aanwezigheid van mr. M. Schuiling, griffier, en in het openbaar uitgesproken op 27 december 2023.
1977/3194/3455/169