7.1.Feit 3: (medeplegen van) deelneming aan een terroristische organisatie
Standpunt verdedigingDe raadsvrouw heeft - overeenkomstig de door haar aan de rechtbank overgelegde pleitnotities - bepleit dat de verdachte van feit 3 dient te worden vrijgesproken.
Daartoe heeft de raadsvrouw - kort gezegd - het volgende aangevoerd:
The Base is geen terroristische organisatie;
de verdachte had geen wetenschap dat The Base een terroristische organisatie is;
de verdachte heeft niet deelgenomen aan The Base.
Ad. 1 Geen terroristische organisatie
The Base is geen duurzaam en gestructureerd samenwerkingsverband, want er is geen sprake van een zekere hiërarchie. Het lijkt slechts een stroming te zijn van personen met een verwerpelijk gedachtegoed.
The Base is geen terroristische organisatie, omdat The Base niet op de VN-Sanctielijst en/of op de EU-Sanctielijst staat vermeld. Bovendien is door The Base tot op heden geen aanslag opgeëist. Integendeel, uit de directe communicatie van The Base blijkt dat het plegen van aanslagen niet de bedoeling is. De formele doelstelling van The Base is volgens [naam 1] , de (voormalig) leider van The Base, survivaltraining en zelfverdediging.
De kennisdocumenten waarop de officier van justitie zich baseert zijn slechts gebaseerd op open bronnen onderzoek; niet op onafhankelijk politieonderzoek.
Ad. 2 Geen wetenschap dat The Base een terroristische organisatie is
De verdachte had geen wetenschap van het feit dat The Base een terroristische organisatie zou zijn die actief een burgeroorlog zou willen creëren en/of aanslagen zou willen plegen. Hij vond The Base interessant, omdat in de chats werd gesproken over zaken waarin hij interesse had, zoals survival, zelfverdediging en preppen. De verdachte dacht dat hij deelnam aan een groep van gelijkgestemde rechtse mensen met dezelfde interesses.
Ad. 3 Geen (opzet op) deelname aan The Base
Het hebben van sympathiserende gedachten en het verzamelen van neonazistische materialen kan niet als deelneming worden geduid. Er was ook geen sprake van een samenwerkingsverband tussen de verdachte en The Base in de Verenigde Staten (hierna: VS). De verdachte heeft uitsluitend een Vetting-procedure doorlopen en één keer een tag gezet van het logo van The Base. De verdachte heeft op sociale media slechts informatie gegeven over The Base en vragen over The Base beantwoord, maar dat zijn geen deelnemingshandelingen gericht op het oogmerk van The Base. De verdachte heeft niet actief voor The Base geronseld of nieuwe leden geïntroduceerd.
Beoordeling
Is The Base een criminele organisatie met een terroristisch oogmerk?
Het openbaar ministerie en de verdediging verschillen van opvatting over de vraag of The Base een organisatie is in de zin van artikel 140a c.q. artikel 140 Sr.
Vooropgesteld wordt dat de omstandigheid dat een organisatie niet op de VN Sanctielijst en/of op de (financiële) sanctielijst van de EU is geplaatst, uiteraard niet betekent dat geen sprake kan zijn van een criminele organisatie die tot oogmerk heeft het plegen van terroristische misdrijven in de zin van artikel 140a Sr.
De rechtbank volgt de eisen welke de Hoge Raad sedert 1990 in bestendige jurisprudentieheeft geformuleerd ten aanzien van artikel 140 Sr nu artikel 140a Sr als specialisheeft te gelden en alle bestanddelen met uitzondering van het terroristisch oogmerk op dezelfde wijze dienen te worden uitgelegd.
Aldus dient bij het beantwoorden van de vraag wanneer sprake is van een organisatie ex artikel 140a/140 Sr - los van het daarbij behorende oogmerk, waarover hieronder meer - te worden uitgegaan van:
- een samenwerkingsverband;
- met een zekere duurzaamheid en structuur;
- tussen tenminste twee personen.
Uit de zich in het dossier bevindende stukken - waaronder het onderzoeksrapport van de Koninklijke Marechaussee van 17 december 2020 en het ‘Kennisdocument The Base’ van [naam 3] van 10 mei 2021 - komt het volgende beeld over The Base naar voren.
The Base - een vertaling van het Arabische Al-Qaida - is in juli 2018 opgericht door de Amerikaan [naam 1] (in digitale kanalen van The Base opererend onder de aliassen “ [alias 6] ” en “ [alias 7] ”).
The Base is een relatief goed georganiseerde en internationaal vertakte rechtsextremistische
organisatie: naast leider en oprichter [naam 1] zijn er vertrouwelingen, cellen (twee tot vier man) in verschillende westerse landen, ‘lone wolves’ en een groot aantal Telegram-volgers.
Bovendien zouden bepaalde personen aangewezen zijn of optreden als recruiter. Het wervingsproces begon met een sterke werving op de rechtsextremistische website Fascist Forge. Daarnaast worden nieuwe leden gezocht via social media en flyers.
Er is een team dat virtuele sollicitatiegesprekken (vetting) afneemt waarbij [naam 1] de leiding heeft.
Nieuwe leden die in hetzelfde land of dezelfde staat wonen, worden door de centrale organisatie in contact met elkaar gebracht om cellen te vormen. Ook levert de internationale organisatie een chat-kanaal per cel. Andere taken van de staforganisatie zijn onder andere het verspreiden van propaganda ter werving én als geweldsoproepen, het hosten van de digitale omgeving en het aanbieden van literatuur en handleidingen.
Het voorgaande leidt de rechtbank tot de vaststelling dat The Base een internationaal samenwerkingsverband is met een zekere duurzaamheid en structuur tussen meerdere personen en dus een organisatie als bedoeld in artikel 140 Sr.
Oogmerk
Resteert de vraag of en zo ja welk oogmerk The Base had, namelijk het oogmerk tot het plegen van misdrijven (artikel 140 Sr) of tot het plegen van terroristische misdrijven (artikel 140a Sr).
De wetgever heeft het terroristisch oogmerk in artikel 83a Sr - kort samengevat - omschreven als een gedraging die het oogmerk heeft om (een deel van) de bevolking ernstige vrees aan te jagen dan wel de overheid wederrechtelijk te dwingen iets te doen, niet te doen of te dulden dan wel (internationale) structuren van een land te ontwrichten of te vernietigen.
Het oogmerk is het naaste doel van de dader, het is datgene wat hij wil of waar het hem om te doen is. Het motief hiervoor kan economisch, politiek of religieus geïnspireerd zijn.
Uit eerder genoemde dossierstukken blijkt dat The Base streeft naar het versnellen van een ineenstorting van ‘het systeem’, het uitlokken van een rassenoorlog en het instellen van een witte etnostaat. Volgens The Base is deze ontwikkeling al in gang gezet en dient zij die te bespoedigen. Deze doelstelling is te kenmerken als het algemene idee van het rechts-extremistische accelerationisme.
Wie het rechtsextremistische gebruik van de term accelerationisme aanhangt, meent dat de westerse samenleving gecorrumpeerd is door Joodse, liberale, socialistische en multiculturele invloeden en daarom geleidelijk, maar onafwendbaar afglijdt naar krachteloosheid en betekenisloosheid. Accelerationisten spannen zich daarom in voor de versnelling (acceleratie) van het proces dat westerse staten tot hopeloze “failed states” maakt. Onafhankelijk opererende (accelerationistische) cellen hebben het oogmerk om westerse overheden omver te werpen door willekeurige geweldsdaden te plegen die sociale spanningen aanjagen en uiteindelijk maatschappelijke chaos en burgeroorlog veroorzaken.
The Base-leider [naam 1] zegt het zelf als volgt:
“We want things to accelerate, we want things to get worse in the United States. And from that point, by virtue of the chaos that ensues, that would naturally present some opportunities for us. Law and order starts breaking down, power vacuums start emerging for those who are organized and ready, to take advantage of those.”
Dit verzet tegen de overheid komt voort uit de overtuiging dat de elites - volgens [naam 2] (Siege) geleid door Joden - de geschiedenis, de bezittingen en de belangen van het superieure witte ras te grabbel gooien. Zodra de overheid is ingestort en deze elites machteloos zijn, kan er een nieuwe start worden gemaakt. Het uiteindelijke doel van de accelerationisten is dan ook de vestiging van een etnostaat waarin witte mensen de dienst uitmaken en waarin maatschappelijke posities primair op grond van ras en etniciteit worden bepaald. Alle bevolkingsgroepen die dit ideaal bewust of onbewust ondermijnen - denk
aan moslims, Joden en mensen die horizontale solidariteit voorstaan zoals marxisten - zijn de natuurlijke vijanden van de accelerationist.
De formele doelstelling van The Base is survivaltraining. Echter, paramilitaire survivaltraining is in de VS vaak een middel tot een omstreden doel. Dat is ook bij The Base het geval, waar training dient ter voorbereiding op wat de accelerationistische ideologie nastreeft: het moet de leden geestelijk en lichamelijk voorbereiden op de aanstaande burgeroorlog. Dat wil zeggen dat van deelnemers zowel een intellectuele als een fysieke inspanning wordt gevraagd. [naam 1] zocht naar eigen zeggen geen “toetsenbordhelden”, maar mensen die daadwerkelijk aan hun militaire vaardigheden wilden werken en tot actie wilden overgaan. Niet zonder reden luidt het motto van The Base “Learn, Train, Fight”. Die toon is terug te zien in trainingsvideo’s, waarin de organisatie zichzelf als nazistische militie presenteert voorzien van vuurwapens, vlag en Hitlergroet.
In de VS werden op 22 en 23 september 2019 twee synagogen beklad door twee leden van The Base. Als één van hen wordt verhoord, verklaart hij dat hij had overwogen om grotere aanslagen te plegen en een voorbeeld te nemen aan Timothy McVeigh die in 1995 door het plegen van een aanslag 168 mensen vermoordde.
In de laatste maanden van 2019 ontwikkelen drie andere The Base-leden het voornemen om twee aanhangers van Antifa, een extreemlinkse organisatie, om het leven te brengen door hun huis in brand te steken. Dit plan kon door de FBI tijdig worden verijdeld.
Ook zijn The Base-leden in juni 2020 zwaar bewapend op een Black Lives Matter-demonstratie verschenen.
Vanuit de centrale organisatie van The Base worden handelingen verricht om mensen overal ter wereld aan te sporen tot actie en geweld. Naast oproepen biedt de organisatie op haar website ook een uitgebreide collectie handleidingen voor potentieel gewelddadige eenlingen, wapengebruik en wapenfabricatie die geweldsdaden effectiever zouden maken.
De verdediging kan niet worden gevolgd in haar stelling dat het ‘Kennisdocument The Base’ van [naam 3] niet op onafhankelijk politieonderzoek is gebaseerd. Immers, dit document is afkomstig van het CTER-team van de Landelijke Eenheid. De afkorting CTER staat voor Contra-terrorisme, Extremisme en Radicalisering. Het team verzamelt bijvoorbeeld informatie over de voorbereiding van aanslagen.
Ook is de enkele stelling dat de stukken uitsluitend zijn gebaseerd op open bronnen en om die reden niet voor het bewijs zouden kunnen worden gebruikt, onvoldoende. De raadsvrouw heeft onvoldoende tegenwicht geboden aan de inhoud van deze dossierstukken - waarin de aard van de organisatie The Base uiteen is gezet - om de slotsom te rechtvaardigen dat die stukken niet betrouwbaar zouden zijn. Bovendien vindt de inhoud van deze stukken steun in een recente (openbare) publicatie van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) getiteld ‘Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland (hierna: DTN) nr. 55 van oktober 2021, waarin staat:
“(…) Deze kleine offline organisatie (circa 50 leden) met een online presentie, waarmee The Base zich onderscheidt van de hier beschreven netwerken die zich voornamelijk online manifesteren, kreeg in 2019 en 2020 meer bekendheid toen de FBI tien aanhangers arresteerde. Hierdoor kreeg de organisatie een behoorlijke klap. Niet alleen vanwege het aantal arrestanten, maar ook omdat een belangrijke leider werd opgepakt. De organisatie is in de Verenigde Staten, Canada en Groot-Brittannië als terroristisch aangemerkt. De oorspronkelijke leider en oprichter [naam 1] verblijft momenteel in Rusland en vanuit dat land probeert hij nog steeds leden te werven en aan te zetten tot terroristische daden.”
Resumerend is het doel van The Base een rassenoorlog/burgeroorlog te ontketenen. Door middel van geweld en gebruik van (vuur)wapens moet een blanke etnostaat worden gesticht waarin geen plaats is voor Joden, moslims en mensen met een donkere huidskleur.
Tegen de achtergrond van deze rechts-extremistische ideologie, leveren voormelde feiten en omstandigheden, in onderling verband en samenhang bezien, voldoende grond op om aan te nemen dat bij The Base sprake is van een terroristisch oogmerk, bestaande uit het aanjagen van vrees bij (een deel van) de bevolking en/of het ernstig ontwrichten/vernietigen van fundamentele politieke, constitutionele, economische en sociale structuren.
Juridisch kader ‘deelneming aan een criminele (terroristische) organisatie’
Van deelneming aan een criminele (terroristische) organisatie is sprake indien een betrokkene behoort tot het samenwerkingsverband en een aandeel heeft in, dan wel ondersteuning biedt aan, gedragingen die strekken tot of rechtstreeks verband houden met de verwezenlijking van het oogmerk van de organisatie.
Elke bijdrage aan een organisatie kan strafbaar zijn. Een dergelijke bijdrage kan bestaan uit het (mede)plegen van enig misdrijf, maar ook uit het verrichten van hand- en spandiensten
en (dus) het verrichten van handelingen die op zichzelf niet strafbaar zijn, zolang van bovenbedoeld aandeel of ondersteuning kan worden gesproken.
Het is voldoende dat een betrokkene in zijn algemeenheid - in de zin van onvoorwaardelijk opzet - weet dat de organisatie het plegen van misdrijven tot oogmerk heeft. Niet is vereist dat een betrokkene enige vorm van opzet heeft op de door de terroristische organisatie beoogde concrete misdrijven. Wetenschap van een of meer concrete misdrijven is niet vereist.Evenmin is vereist dat een betrokkene zelf heeft meegedaan of meedoet aan de misdrijven die door andere leden van de organisatie zijn respectievelijk worden gepleegd.
Deelneming door de verdachte
De verdachte heeft in oktober 2019 via de chatapplicatie genaamd “Wire” berichten uitgewisseld over The Base. Daarin wordt bericht dat de verdachte en [naam medeverdachte] de eerste twee Nederlanders in The Base zijn. Ook komt uit deze berichten naar voren dat de verdachte met succes een vetting-procedureheeft doorlopen.
Op 31 oktober 2019 chatten de verdachte en [naam medeverdachte] over het doen van een opdracht met posters of het logo van The Base “spray painten” op een verlaten gebouw, waarna zij officiële leden zijn. De verdachte heeft ter zitting bekend dat hij daadwerkelijk op een muur een ‘spray paint’ met logo van The Base heeft gemaakt in opdracht van de The Base.
Voorts blijkt uit diverse Telegramcontacten dat de verdachte andere personen met The Base in contact heeft gebracht. Zo heeft de verdachte op 25 november 2019 op de vraag hoe een lokaal nationaal socialistische groepering in het echte leven kan worden gevonden, geantwoord met ‘Mabe The Base’.
Op 23 december 2019 hebben de verdachte en [naam medeverdachte] met twee anderen gechat. In die chatgesprekken hebben zij vragen omtrent The Base beantwoord, onder andere de vraag hoe men lid kan worden van The Base. Ook hebben zij gezegd dat zij de enige leden van The Base in Nederland zijn en de leiders van de Nederlandse cel. Op diezelfde dag heeft de verdachte ook een propagandavideo van The Base verstuurd met trainingsbeelden waarin wordt geschoten met automatische vuurwapens en explosieven worden gebruikt. Ook worden beelden getoond waarop met een vuistvuurwapen op een Jodenster wordt geschoten.
Conclusie
Gelet op vorenstaande gedragingen van de verdachte, is de rechtbank van oordeel dat wettig en overtuigend is bewezen dat de verdachte lid is geweest van en (daarmee) deelnemer aan de terroristische organisatie The Base die tot oogmerk heeft het plegen van terroristische misdrijven. Gelet op de inhoud van zijn berichten op sociale media, wist de verdachte wel degelijk dat The Base niet slechts een survivalgroep was.
Het door de verdediging gevoerde verweer wordt in al zijn onderdelen dus verworpen.
Met de officier van justitie is de rechtbank van oordeel dat uit het dossier niet blijkt dat de verdachte tezamen en in vereniging met (een) ander(en) heeft gehandeld. De verdachte zal dan ook worden vrijgesproken van het hem tenlastegelegde medeplegen.