Uitspraak
RECHTBANK NOORD-NEDERLAND
Afdeling strafrecht Locatie Groningen
parketnummer 18.269646.21
Vonnis van de meervoudige kamer voor de behandeling van strafzaken d.d.
24 maart 2023 in de zaak van het openbaar ministerie tegen de verdachte
[verdachte] ,
geboren op [geboortedatum] 1998 te [geboorteplaats] , verblijvende te [adres] .
Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting van
16, 17 en 18 januari 2023. Op 10 maart 2023 is het onderzoek ter terechtzitting gesloten.
Verdachte is verschenen, bijgestaan door mr. Y. Moszkowicz, advocaat te Utrecht.
Het openbaar ministerie is ter terechtzitting vertegenwoordigd door mr E.R. Jepkema.
Tenlastelegging
Aan verdachte is, na nadere omschrijving van de tenlastelegging, ten laste gelegd dat:
1. primair
zij, op een of meer tijdstippen, in of omstreeks de periode van 1 juni 2021 tot en met 27 augustus
2021, te Groningen, althans in Nederland en/of te Frankrijk en/of te Israël, tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, met het oogmerk om zich en/of een ander wederrechtelijk te bevoordelen, door geweld of bedreiging met geweld, [benadeelde partij 1] hebben/heeft gedwongen tot de afgifte van 100.000 euro, althans een geldbedrag, in elk geval enig goed, dat geheel of ten dele aan die [benadeelde partij 1] en/of een of meer derde(n) toebehoorde(n), door - zakelijk weergegeven - aan die [benadeelde partij 1] meermalen en/of aanhoudend en/of op dreigende en/of dwingende toon berichten (via WhatsApp) te (laten) sturen met de strekking dat zij en/of haar mededaders die [benadeelde partij 1] zou(den) vermoorden en/of zijn familieleden zou(den) vermoorden en/of zijn bedrijf(spanden) zou(den) laten exploderen, althans (samengevat) inhoudende dat:
- dit zijn enige kans is om te doen wat ze zeggen en hij geen tweede kans zal krijgen en/of dat het devolgende keer niet zal eindigen in een inbraak,
- hij de volgende keer een kogel door zijn hoofd zal krijgen,
- ze zijn dochter, zijn partner "de Fransman", zijn werknemers en zijn familie allemaal vernietigen,
- de volgende keer al zijn plaatsen in één keer exploderen, inclusief zijn café,
- als hij niet doet wat ze zeggen, het alleen maar zal eindigen in bloed en mensen zullen sterven,- hij 72 uur heeft om (bitcoins ter waarde van) 4 miljoen euro over te maken naar een bitcoin-account
en/of hij binnen 24 uur (bitcoins ter waarde van) 100.000 euro naar een bitcoin-account moet overmaken,
- als hij niet betaalt zijn leven voorbij is,
- als hij niet luistert naar wat ze zeggen zijn leven en dat van zijn familie voorbij is, en/of
- ze hem en zijn familie in de gaten houden en alle mogelijke informatie over hem hebben,
althans woorderi van gelijke dreigende aard en/of strekking, en/of
- aan die [benadeelde partij 1] foto's en/of video's te (laten) sturen van een of meer werknemersen/of bekenden van die [benadeelde partij 1] en/of van zijn coffeeshop in de nacht van 25 op 26 augustus 2021, en/of hiermee) te laten weten dat zij en/of haar mededaders in de buurt zijn en/of waren;
subsidiair
[medeverdachte 1] , [medeverdachte 2] en/of [medeverdachte 3] en/of een of meer (onbekend gebleven) personen, op een of meer tijdstippen, in of omstreeks de periode van 1 juni 2021 tot en met 27 augustus 2021, te Groningen, althans in Nederland en/of te Frankrijk en/of te Israël, tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, met het oogmerk om zich en/of een ander wederrechtelijk te bevoordelen, door geweld of bedreiging met geweld, [benadeelde partij 1] hebben/heeft gedwongen tot de afgifte van 100.000 euro, althans een geldbedrag, in elk geval enig goed, dat geheel of ten dele aan die [benadeelde partij 1] en/of een of meer derde(n) toebehoorde(n), door - zakelijk weergegeven - aan die [benadeelde partij 1] meermalen en/of aanhoudend en/of op dreigende en/of dwingende toon berichten (via WhatsApp) te (laten) sturen met de strekking dat zij en/of haar mededaders die [benadeelde partij 1] zou(den) vermoorden en/of zijn familieleden zou(den) vermoorden en/of zijn bedrijf(spanden) zou(den) laten exploderen, althans (samengevat) inhoudende dat:
- dit zijn enige kans is om te doen wat ze zeggen en hij geen tweede kans zal krijgen en/of dat het devolgende keer niet zal eindigen in een inbraak,
- hij de volgende keer een kogel door zijn hoofd zal krijgen,
- ze zijn dochter, zijn partner "de Fransman", zijn werknemers en zijn familie allemaal vernietigen,
- de volgende keer al zijn plaatsen in één keer exploderen, inclusief zijn café,
- als hij niet doet wat ze zeggen, het alleen maar zal eindigen in bloed en mensen zullen sterven,- hij 72 uur heeft om (bitcoins ter waarde van) 4 miljoen euro over te maken naar een bitcoin-account
en/of hij binnen 24 uur (bitcoins ter waarde van) 100.000 euro naar een bitcoin-account moet overmaken,
- als hij niet betaalt zijn leven voorbij is,
- als hij niet luistert naar wat ze zeggen zijn leven en dat van zijn familie voorbij is, en/of- ze hem en zijn familie in de gaten houden en alle mogelijke informatie over hem hebben,
althans woorden van gelijke dreigende aard en/of strekking, en/of
- aan die [benadeelde partij 1] foto's en/of video's te (laten) sturen van een of meer werknemersen/of bekenden
van die [benadeelde partij 1] en/of van zijn coffeeshop in de nacht van 25 op 26 augustus 2021, en/of hiermee) te laten weten dat zij en/of haar mededaders in de buurt zijn en/of waren, tot en/of bij het plegen van welk misdrijf zij, verdachte, op een of meer tijdstippen, in of omstreeks de periode van 1 juni 2021 tot en met 27 augustus 2021, te Groningen, althans in Nederland, en/of te Frankrijk en/of te Israël, opzettelijk behulpzaam is geweest en/of opzettelijk gelegenheid, middelen en/of inlichtingen heeft verschaft, door
- een of meer vluchten te reserveren en/of te boeken voor die [medeverdachte 2] en/of een of meer(andere) personen, en/of
- [medeverdachte 2] te helpen bij het invullen van een of meer formulieren, en/of
- een of meer aanwijzingen en/of instructies en/of informatie (waaronder een of meer adressen en/oftelefoonnummers) (door) te geven aan die [medeverdachte 2] en/of een of meer andere (onbekend gebleven) personen;
meer subsidiair
zij, op een of meer tijdstippen, in of omstreeks de periode van 1 juni 2021 tot en met 27 augustus 2021, te Groningen, althans in Nederland en/of te Frankrijk en/of te Israël, tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, met het oogmerk om zich en/of een ander wederrechtelijk te bevoordelen, door geweld of bedreiging met geweld, [benadeelde partij 1] hebben/heeft gedwongen tot de afgifte van 100.000 euro, althans een geldbedrag, in elk geval enig goed, dat geheel of ten dele aan die [benadeelde partij 1] en/of een of meer derde(n) toebehoorde(n), immers hebben/heeft verdachte en/of haar mededaders - zakelijk weergegeven aan die [benadeelde partij 1] meermalen en/of aanhoudend en/of op dreigende en/of dwingende toon berichten (via WhatsApp) gestuurd en/of laten sturen, met de strekking dat zij en/of haar mededaders die [benadeelde partij 1] zou(den) vermoorden en/of zijn familieleden zou(den) vermoorden en/of zijn bedrijf(spanden) zou(den) laten exploderen, althans (samengevat) inhoudende dat:
- dit zijn enige kans is om te doen wat ze zeggen en hij geen tweede kans zal krijgen en/of dat het devolgende keer niet zal eindigen in een inbraak,
- hij de volgende keer een kogel door zijn hoofd zal krijgen,
- ze zijn dochter, zijn partner "de Fransman", zijn werknemers en zijn familie allemaal vernietigen,
- de volgende keer al zijn plaatsen in één keer exploderen, inclusief zijn café,
- als hij niet doet wat ze zeggen, het alleen maar zal eindigen in bloed en mensen zullen sterven,- hij 72 uur heeft om (bitcoins ter waarde van) 4 miljoen euro over te maken naar een bitcoin-account
en/of hij binnen 24 uur (bitcoins ter waarde van) 100.000 euro naar een bitcoin-account moet overmaken,
- als hij niet betaalt zijn leven voorbij is,
- als hij niet luistert naar wat ze zeggen zijn leven en dat van zijn familie voorbij is, en/of- ze hem en zijn familie in de gaten houden en alle mogelijke informatie over hem hebben,
althans woorden van gelijke dreigende aard en/of strekking, en/of
- aan die [benadeelde partij 1] foto's en/of video's gestuurd en/of laten sturen van een of meerwerknemers en/of
bekenden van die [benadeelde partij 1] en/of van zijn coffeeshop in de nacht van 25 op 26 augustus
2021, en/of hiermee) te laten weten dat zij en/of haar mededaders in de buurt waren, terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid;
meest subsidiair
[medeverdachte 1] , [medeverdachte 2] en/of [medeverdachte 3] en/of een of meer (onbekend gebleven) personen, op een of meer tijdstippen, in of omstreeks de periode van 1 juni 2021 tot en met 27 augustus 2021, te Groningen, althans in Nederland en/of te Frankrijk en/of te Israël, tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen,
met het oogmerk om zich en/of een ander wederrechtelijk te bevoordelen, door geweld of bedreiging met geweld, [benadeelde partij 1] hebben/heeft gedwongen tot de afgifte van 100.000 euro, althans een geldbedrag, in elk geval enig goed, dat geheel of ten dele aan die [benadeelde partij 1] en/of een of meer derde(n) toebehoorde(n), immers hebben/heeft verdachte en/of zijn mededaders - zakelijk weergegeven -
aan die [benadeelde partij 1] meermalen en/of aanhoudend en/of op dreigende en/of dwingende toon berichten (via WhatsApp) gestuurd en/of laten sturen, met de strekking dat hij en/of zijn mededaders die [benadeelde partij 1] zou(den) vermoorden en/of zijn familieleden zou(den) vermoorden en/of zijn bedrijf(spanden) zou(den) laten exploderen, althans (samengevat) inhoudende dat:
- dit zijn enige kans is om te doen wat ze zeggen en hij geen tweede kans zal krijgen en/of dat het devolgende keer niet zal eindigen in een inbraak,
- hij de volgende keer een kogel door zijn hoofd zal krijgen,
- ze zijn dochter, zijn partner "de Fransman", zijn werknemers en zijn familie allemaal vernietigen,
- de volgende keer al zijn plaatsen in één keer exploderen, inclusief zijn café,
- als hij niet doet wat ze zeggen, het alleen maar zal eindigen in bloed en mensen zullen sterven,
- hij 72 uur heeft om (bitcoins ter waarde van) 4 miljoen euro over te maken naar een bitcoin-accounten/of hij binnen 24 uur (bitcoins ter waarde van) 100.000 euro naar een bitcoin-account moet overmaken,
- als hij niet betaalt zijn leven voorbij is,
- als hij niet luistert naar wat ze zeggen zijn leven en dat van zijn familie voorbij is, en/of- ze hem en zijn familie in de gaten houden en alle mogelijke informatie over hem hebben,
althans woorden van gelijke dreigende aard en/of strekking, en/of
- aan die [benadeelde partij 1] foto's en/of video's gestuurd en/of laten sturen van een of meerwerknemers en/of bekenden van die [benadeelde partij 1] en/of van zijn coffeeshop in de nacht van 25 op 26 augustus 2021, en/of hiermee) te laten weten dat zij en/of haar mededaders in de buurt waren, terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid,
tot en/of bij het plegen van welk misdrijf zij, verdachte, op een of meer tijdstippen, in of omstreeks de periode van 1 juni 2021 tot en met 27 augustus 2021, te Groningen, althans in Nederland, en/of te Frankrijk en/of te Israël, opzettelijk behulpzaam is geweest en/of opzettelijk gelegenheid, middelen en/of inlichtingen heeft verschaft, door
- een of meer vluchten te reserveren en/of te boeken voor die [medeverdachte 2] en/of een of meer(andere) personen, en/of
- [medeverdachte 2] te helpen bij het invullen van een of meer formulieren, en/of
- een of meer aanwijzingen en/of instructies en/of informatie (waaronder een of meer adressen en/oftelefoonnummers) (door) te geven aan die [medeverdachte 2] en/of een of meer andere (onbekend gebleven) personen;
2. primair
zij, op een of meer tijdstippen, in of omstreeks de periode van 29 juli 2021 tot en met 23 augustus 2021, te Schiermonnikoog en/of te Groningen, althans in Nederland, tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, ter uitvoering van het door verdachte en/of haar mededader(s) voorgenomen misdrijf om met het oogmerk om zich en/of een ander wederrechtelijk te bevoordelen door geweld en/of bedreiging met geweld [benadeelde partij 2] te dwingen tot de afgifte van een geldbedrag van 400.000 euro, althans een geldbedrag, in elk geval enig goed, dat geheel of ten dele aan [benadeelde partij 2] en/of een derde toebehoorde(n), immers hebben/heeft verdachte en/of haar mededader(s)
- aan die [benadeelde partij 2] gezegd, althans duidelijk gemaakt, dat verdachte [medeverdachte 3] ,goed weet hoe je mensen moet vermoorden en/of eerder drie mensen heeft omgelegd en/of gemakkelijk iemand kan omleggen zonder een wapen, en/of
- aan die [benadeelde partij 2] gezegd, althans duidelijk gemaakt, dat hij 4000 euro, althans een geldbedrag, moet betalen, en/of
- ( via WhatsApp) een of meer berichten verstuurd en/of laten versturen met de tekst: "Jij weet wel wat ik bedoel of moet ik jouw leven beëindigen", en/of "400.000 euro", althans woorden van gelijke dreigende aard en/of strekking, terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid;
subsidiair
zij, op een of meer tijdstippen, in of omstreeks de periode van 17 juli 2021 tot en met 23 augustus 2021, te Schiermonnikoog en/of te Groningen, althans in Nederland, en/of te Frankrijk en/of te Israël, tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, ter uitvoering van het door verdachte en/of haar mededader(s) voorgenomen misdrijf om met het oogmerk om zich en/of een ander wederrechtelijk te bevoordelen door bedreiging met smaad, smaadschrift, of openbaring va een geheim, [benadeelde partij 2] te dwingen tot de afgifte van een geldbedrag van 400.000 euro, althans een geldbedrag, in elk geval enig goed, dat geheel of ten dele aan [benadeelde partij 2] en/of een derde toebehoorde(n), immers hebben verdachte en/of haar mededader(s)
- aan die [benadeelde partij 2] gezegd, althans duidelijk gemaakt, dat hij 4000 euro, althans een geldbedrag, moet betalen, en/of
- een of meer (intieme en/of compromitterende) opnamen gemaakt en/of laten maken van die[benadeelde partij 2] met een prostituee, althans met een vrouw, en/of
- een of meer (intieme en/of compromitterende) opnamen van die [benadeelde partij 2] met eenprostituee, althans met een vrouw, verzonden aan derden en/of gezegd, althans duidelijk gemaakt aan die [benadeelde partij 2] , dat voornoemde opnamen verzonden zouden worden aan derden, en/of
- ( via WhatsApp) aan die [benadeelde partij 2] een of meer berichten verstuurd en/of laten versturenmet de tekst: "Jij weet wel wat ik bedoel of moet ik jouw leven beëindigen, en/of "400.000 euro", althans woorden van gelijke aard en/of strekking, terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid.
Inleiding
Naar aanleiding van een drietal strafbare feiten heeft de politie onder de naam TGO Lito een onderzoek gestart. Het betreft de overval op een woning aan het [adres] , de afpersing van de heer [benadeelde partij 1] , bedrijfsleider van [bedrijf 1] en [bedrijf 2] in Groningen en de poging tot afpersing dan wel afdreiging van de heer [benadeelde partij 2] . Het onderzoek heeft geleid tot de aanhouding van vier verdachten, waaronder verdachte.
Beoordeling verweren strekkende tot niet-ontvankelijkheid van de officier van justitie en bewijsuitsluiting
Voordat de rechtbank toekomt aan de vraag of verdachte betrokken is geweest bij de ten laste gelegde feiten, zal de rechtbank stilstaan bij het verweer betreffende de ontvankelijkheid van de officier van justitie ten aanzien van het onder 2 ten laste gelegde. Daarna zal de rechtbank het bewijsuitsluitingsverweer bespreken.
Toestemming aanvullend Europees aanhoudingsbevel
De raadsman heeft primair betoogd dat de officier van justitie niet ontvankelijk moet worden verklaard in de vervolging ten aanzien van het onder 2 ten laste gelegde. Op grond van het bepaalde in artikel 27 lid 4 van het Kaderbesluit 2002/584/JBZ (hierna: het Kaderbesluit) dient door de bevoegde autoriteit binnen 30 dagen een beslissing te worden genomen op een aanvullend Europees aanhoudingsbevel (hierna: EAB). In het onderhavige geval is de termijn overschreden omdat de rechter-commissaris op 27 oktober 2021 een aanvullend EAB heeft uitgevaardigd en de Spaanse autoriteiten pas op 29 december 2021 toestemming hebben verleend om verdachte ten aanzien van het onder 2 ten laste gelegde te vervolgen.
In aansluiting op een arrest van de Hoge Raad uit 2022 waarin is bepaald dat de officier van justitie niet ontvankelijk is in de vervolging wanneer er geen toestemming is verleend, dient de toestemming die na afloop van de 30 dagen termijn is gegeven op grond van de grammaticale uitleg van het bepaalde in artikel 27 lid 4 van het Kaderbesluit, worden geacht niet te zijn gegeven.
1
De raadsman heeft subsidiair verzocht om het Hof van Justitie de prejudiciële vraag te stellen wat de gevolgen zijn van een overschrijding van de 30-dagen termijn zoals neergelegd in artikel 27 lid 4 van het Kaderbesluit.
De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat het Kaderbesluit geen sancties stelt indien door de ontvangende autoriteit niet binnen 30 dagen op een aanvullend EAB wordt beslist.
De rechtbank stelt voorop dat verdachte op 22 september 2021 in Barcelona is aangehouden op grond van een op 22 september 2021 uitgevaardigd EAB. Verdachte geeft geen afstand gedaan van het specialiteitsbeginsel zoals opgenomen in artikel 27 lid 2 van het Kaderbesluit. De rechtercommissaris heeft op 27 oktober 2021 een aanvullend EAB uitgevaardigd ten aanzien van het onder 2 ten laste gelegde. Volgens het bepaalde in artikel 27 lid 4 van het Kaderbesluit moet een beslissing op een aanvullend EAB binnen 30 dagen na ontvangst daarvan worden genomen. De termijn van 30 dagen is overschreden nu de Spaanse autoriteiten pas bij beslissing van 29 december 2021 toestemming hebben verleend om verdachte ter zake het onder 2 ten laste gelegde te vervolgen. De rechtbank constateert dat in het Kaderbesluit geen sancties zijn opgenomen voor het geval de termijn van 30 dagen niet wordt gehaald. In het licht hiervan, waarbij de rechtbank in aanmerking heeft genomen dat de Spaanse autoriteiten wel toestemming hebben verleend ten aanzien van het uitgevaardigde aanvullende EAB, ziet de rechtbank geen aanleiding om aan de enkele overschrijding van de termijn van 30 dagen de consequentie te verbinden zoals door de raadsman is betoogd. De rechtbank zal het verweer van de raadsman verwerpen. Het verzoek tot het stellen van prejudiciële vragen zal worden gepasseerd nu daarvoor geen noodzaak bestaat.
Onderzoek telefoons en smartphone-jurisprudentie
De raadsman heeft verder betoogd dat de politie de telefoon van verdachte heeft doorzocht en zich toegang heeft verschaft tot verschillende social media apps, notities, foto’s en filmpjes, waardoor er sprake is van een ernstige schending van de privacy van verdachte. Bij dergelijke onderzoeken aan gegevensdragers is de inbreuk op de persoonlijke levenssfeer alleen gerechtvaardigd indien er sprake is van toestemming van de rechter-commissaris zo heeft de Hoge Raad in het Smartphone-arrest bepaald.
2Nu het onderzoek aan de telefoon heeft plaatsgevonden zonder wettelijke basis is er sprake van een onherstelbaar vormverzuim in de zin van artikel 359a Sv en van een schending van artikel 1 Sv en artikel 8 van het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (hierna: EVRM). Al het bewijs dat uit het onderzoek naar de telefoon is verkregen dient te worden uitgesloten van het bewijs. Ook de telefoons van [medeverdachte 1] , [medeverdachte 3] en [medeverdachte 2] zijn zonder wettelijke basis doorzocht. De Schutznorm is doorbroken zodat eveneens bewijsuitsluiting dient te volgen van hetgeen op de telefoons van de medeverdachten is aangetroffen.
De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat het verweer van de raadsman moet worden verworpen omdat hij mondeling heeft bevolen de telefoons geheel te doorzoeken zodat de wettelijke basis voor het onderzoek aanwezig is geweest.
De rechtbank constateert dat de officier van justitie mondeling heeft bevolen om de telefoon van verdachte geheel te doorzoeken. De rechtbank is van oordeel dat dit mondelinge bevel voldoende juridische grondslag biedt voor het onderzoek aan de telefoons. De rechtbank concludeert dat geen sprake is van een vormverzuim in het voorbereidend onderzoek en verwerpt daarom het verweer tot bewijsuitsluiting. Gelet hierop komt de rechtbank niet toe aan verdere bespreking van het verweer.
Beoordeling van het bewijs
Standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft overeenkomstig een op schrift gesteld requisitoir veroordeling gevorderd van het onder 1 primair ten laste gelegde. De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld
dat er sprake is van een voltooide afpersing omdat medeverdachte [medeverdachte 2] is aangehouden nadat hij de tas met geld heeft gepakt.
De rol van verdachte kan als medepleger worden gekwalificeerd omdat haar telefoonnummer en account zijn gebruikt bij het in werking stellen van de telefoon waarmee de bedreigende berichten aan aangever zijn verstuurd. Het is zeer aannemelijk dat in een van de gesprekken tussen aangever en de afpersers de stem van verdachte te horen is. Daarnaast heeft [medeverdachte 2] verdachte benaderd voor hulp en hebben zij contact gehouden waarbij verdachte een vliegticket voor hem heeft geboekt. Tot slot heeft zij contact gehad met [medeverdachte 4] en [medeverdachte 3] en moest zij van [medeverdachte 1] chats wissen omdat [medeverdachte 3] was aangehouden. Er is geen reden om te twijfelen aan de betrouwbaarheid van de extracties van de telefoons en de daaruit voortkomende processen-verbaal van onderzoek.
De officier van justitie heeft vrijspraak gevorderd van het onder 2 primair en subsidiair ten laste gelegde.
Standpunt van de verdediging
Ten aanzien van het onder 1 ten laste gelegde heeft de raadsman betoogd dat er geen sprake is van een voltooid delict zodat verdachte hiervan dient te worden vrijgesproken.
Verder heeft de raadsman aangevoerd dat uit het dossier niet kan worden opgemaakt dat het forensisch onderzoek naar de telefoons betrouwbaar is. De digitale ‘chain of custody’ ontbreekt omdat niet wordt weergegeven welke software of apparatuur is gebruikt om de gegevens te verkrijgen.
Tevens ontbreekt een proces-verbaal met daarin de hash-waarde. Om die reden mag alle data die uit de telefoons is verkregen, niet voor het bewijs worden gebruikt.
Daarnaast heeft de raadsman naar voren gebracht dat verdachte tijdens het grootste deel van de ten laste gelegde periode geen beschikking had over haar telefoon en dat anderen toegang hadden tot haar iCloud en social media. Nu niet kan worden aangetoond wie op welk moment de telefoon van verdachte heeft gebruikt, kan niet wettig en overtuigend worden bewezen dat verdachte de aan haar toegeschreven berichten heeft opgemaakt en verstuurd.
Verder heeft de raadsman aangevoerd dat geen sprake is geweest van een nauwe en bewuste samenwerking, waardoor de rol van verdachte niet als medepleger kan worden gekwalificeerd en zij hiervan dient te worden vrijgesproken.
Tot slot heeft de raadsman aangevoerd dat gelet op het samenstel van ten laste gelegde gedragingen en het ontbreken van het vereiste dubbele opzet niet kan worden bewezen dat verdachte opzettelijk behulpzaam is geweest de poging tot afpersing in vereniging zodat zij hiervan dient te worden vrijgesproken.
Ten aanzien van het onder 2 ten laste gelegde heeft de raadsman betoogd dat verdachte integraal moet worden vrijgesproken.
Oordeel van de rechtbank
Vrijspraak van de poging tot afpersing dan wel afdreiging van [benadeelde partij 2]
De rechtbank stelt vast dat in de telefoon van verdachte een bericht is aangetroffen dat gericht is aan aangever [benadeelde partij 2] . Dit bericht is te linken aan de afpersing van aangever en is naar de telefoon van [medeverdachte 1] doorgestuurd. Volgens verdachte heeft iemand anders dit bericht op haar telefoon geschreven. In het dossier zijn inderdaad aanwijzingen te vinden voor de conclusie dat medeverdachte [medeverdachte 1] meerdere malen gebruik heeft gemaakt van de telefoon van verdachte. Nu op grond van het dossier niet kan worden vastgesteld dat verdachte degene is geweest die dit bericht heeft geschreven en verstuurd, en er geen ander bewijs voorhanden is waaruit betrokkenheid van verdachte bij dit feit blijkt, is de rechtbank met de officier van justitie en de verdediging van oordeel dat zij integraal moet worden vrijgesproken van het onder 2 ten laste gelegde.
Ten aanzien van de (poging tot) afpersing van [benadeelde partij 1]
De onderzoeksresultaten bestaan voor een groot deel uit berichtenverkeer tussen de verschillende verdachten via whatsapp en andere social media accounts. Welke telefoonnummers en social media accounts aan welke verdachten worden toegeschreven, zal de rechtbank in verband met de leesbaarheid van het vonnis, na de feitenvaststelling in een aparte paragraaf uiteenzetten.
Aanloop naar de feiten
De verdachten die uit het onderzoek naar voren zijn gekomen hebben hun betrokkenheid bij de feiten grotendeels ontkend of zij hebben een beroep gedaan op hun zwijgrecht. Hoewel de gang van zaken op een aantal punten onduidelijk is gebleven, stelt de rechtbank op basis van het dossier en het verhandelde ter terechtzitting in ieder geval het volgende vast.
3
Aangever [benadeelde partij 1] is bedrijfsleider van de [bedrijf 1] en [bedrijf 2] in Groningen. [medeverdachte 3] is (samen met zijn ex-partner [naam 1] ) werkzaam geweest in de bevoorrading van deze coffeeshops. Hierbij is in de zomer van 2020 een (arbeids)conflict ontstaan tussen [medeverdachte 3] en [naam 1] enerzijds en [benadeelde partij 1] anderzijds. Hierover hebben [medeverdachte 3] en [naam 1] een rechtszaak aangespannen.
[medeverdachte 4] , [medeverdachte 1] en [verdachte] zijn woonachtig in Israël en zijn in de maanden voorafgaand aan de feiten meerdere malen naar Nederland gereisd. Zij hebben voorafgaand en tijdens hun verblijf in Nederland regelmatig contact met [medeverdachte 3] .
Vanaf 31 mei 2021 is er via Telegram contact tussen [medeverdachte 3] en [medeverdachte 1] . Op 1 juni 2021 vraagt [medeverdachte 1] aan [medeverdachte 3] om informatie te verzamelen over [benadeelde partij 1] : “familieadressen, adressen van opslagplaatsen, elk adres dat helpt om hem uit zijn evenwicht te krijgen, van zijn huis, foto’s van hem, foto’s van zijn voertuig, het adres van zijn ouders en kind, zijn nummers, over partners/medewerkers, hoe hem erin te luizen bij de politie/belasting en over de meid die hij neukt, naam en alles”.
4Een vergelijkbaar bericht wordt aangetroffen in de notities op de telefoon van [medeverdachte 1] . Op de iPhone 11 Pro Max van [medeverdachte 1] is op 1 juni 2021 een notitie gemaakt. De tekst van de notitie komt overeen met de tekst van het bovengenoemde bericht dat [medeverdachte 1] naar [medeverdachte 3] heeft verstuurd.
5
Op 2 juni 2021 vraagt [medeverdachte 3] vervolgens aan [naam 1] de naam van [benadeelde partij 1] op te schrijven. Ook vraagt hij haar om een lijst met namen en adressen. Hij vraagt hoe het kan dat de dochter van [benadeelde partij 1] (de rechtbank begrijpt: [naam 2] ) een andere achternaam heeft dan hij en of er een foto van haar beschikbaar is. Vervolgens stuurt [naam 1] hem een screenshot van Linkedin.com. De naam van [naam 2] is daarop groen omcirkeld. Door [naam 1] wordt ook een afbeelding van het Facebook account van [naam 3] aan [medeverdachte 3] gestuurd. Even later stuurt [naam 1] deze afbeelding nogmaals naar [medeverdachte 3] waarbij de dochter van [benadeelde partij 1] is omcirkeld. De afbeelding van de dochter van [benadeelde partij 1] wordt samen met een afbeelding van de auto van [benadeelde partij 1] door [medeverdachte 3] verstuurd naar het Telegram account van [medeverdachte 1] .
6
Op 6 juni 2021 komen [medeverdachte 1] en verdachte samen aan in Amsterdam.
7[medeverdachte 1] stuurt een WhatsApp bericht aan [medeverdachte 4] waarin hij zegt: ‘
Zeg [medeverdachte 3] dat het voor mij dringend is dat onderwerp betreffende bitcoin uit te zoeken.’ [medeverdachte 4] reageert: ‘
Praat met de Turk over [benadeelde partij 1] , we hebben zijn telefoonnummer en het kenteken van zijn auto en nu kijken hoe we die hufter het vuur aan de schenen kunnen leggen.’
8
Uit camerabeelden en op telefoons aangetroffen foto’s blijkt dat [medeverdachte 3] , [medeverdachte 1] , [naam 8] en [medeverdachte 2] in de dagen daarna samen in Groningen zijn.
9
Rond 16 juli 2021 is de simkaart met het telefoonnummer
+ [telefoonnummer]door Lebara voor wederkoop uitgeleverd aan [bedrijf 3] aan de [adres] te Groningen.
10Met voornoemd telefoonnummer zijn de eerste dreigberichten aan [benadeelde partij 1] verstuurd.
Op 19 juli 2021 heeft [medeverdachte 1] ingecheckt bij het [hotel 1] in Groningen.
11
Op 28 juli 2021 is om 09:46 uur met de iPhone 11 Pro van verdachte een foto gemaakt van de buitenzijde van [bedrijf 1] . Vervolgens zijn om 09:47 uur drie foto’s gemaakt waarop [bedrijf 1] is te zien. Deze foto’s zijn doorgestuurd aan [medeverdachte 1] . Om 09:53 uur is een foto gemaakt met daarop uitzicht op [bedrijf 1] . Op de foto is een laptop zichtbaar van het merk Asus.
12Bij haar aanhouding is onder verdachte ook een laptop van het merk Asus in beslag genomen.
13Om 10:01 uur is een foto van de ingang van [bedrijf 1] gemaakt. Om 10:32 uur is met de iPhone 11 Pro van verdachte een filmpje gemaakt van een persoon die voor [bedrijf 1] staat. Om 10:32 uur en 10:42 uur zijn er nog twee foto's van de ingang van [bedrijf 1] gemaakt. Om 10:44 uur is het filmpje dat om 10:32 uur is gemaakt doorgestuurd via WhatsApp naar het telefoonnummer van [medeverdachte 1] .
14
[medeverdachte 3] heeft op 26 juli, 27 juli, 28 juli en 31 juli 2021 gezocht op zoektermen als: ‘ [bedrijf 1] ’, ‘ [bedrijf 2] en ‘ [benadeelde partij 1] ’.
15
Op 5 augustus 2021 voert [medeverdachte 1] op zijn telefoon diverse keren het adres ‘ [adres] , Groningen’ in op de navigatie-app Waze.
16
Op 8 augustus 2021 is [medeverdachte 4] ingecheckt in het [hotel 1] .
17Op 9 augustus 2021 geeft
[medeverdachte 2] aan dat hij onderweg is. [medeverdachte 3] heeft [medeverdachte 2] geïnformeerd dat hij naar het [hotel 1] moet gaan en dat hij moet wachten op ‘ [naam 4] ’.
18Volgens het personeel van het [hotel 1] zijn tijdens het verblijf van [medeverdachte 1] en verdachte diverse mensen op bezoek geweest, waaronder een jongen uit Amsterdam genaamd ‘ [naam 5] ’. Hij had een petje op en hij ging met [medeverdachte 1] en verdachte mee naar de kamer.
Door het hotel zijn screenshots van de beveiligingscamera’s van 10 augustus 2021 ter beschikking gesteld. Op de screenshots is de lift van het hotel te zien.
19Verdachte heeft bij de politie verklaard dat op de bovenste foto [medeverdachte 4] en [medeverdachte 1] met een step te zien zijn en op de onderste foto [medeverdachte 4] en [medeverdachte 3] .
20
Overval op het [adres]
Op 11 augustus 2021 omstreeks 13:30 uur gaan twee personen buiten aan een tafeltje zitten bij restaurant [restaurant] in Groningen. Dit tafeltje heeft zicht op het [adres] . Volgens getuige [naam 6] gedroegen deze mannen zich wat vreemd omdat ze constant het [adres] inkeken. Eén persoon is vervolgens de [adres] ingelopen en de ander liep het [adres] in. Even later kwamen ze terug en gingen ze weer op het terras zitten.
21
Op de camerabeelden van restaurant [restaurant] is te zien dat [medeverdachte 2] om 14:24 uur vanaf de linkerkant komt aangelopen. Hij gaat zitten op het terras naast een man met een opvallend grote neus. Om 15:03 uur staat [medeverdachte 2] weer op en hij loopt rechtdoor uit beeld richting het [adres] . De man met de grote neus loopt links het beeld uit.
22Volgens de politie vertoont de man met de grote neus sterke gelijkenissen met de persoon die is afgebeeld in het proces-verbaal van de uitgewerkte camerabeelden van het [hotel 1] en de afbeelding uit de getuigenverklaring van de medewerker van het [hotel 1] . Volgens de hotelmedewerker is de man met de haakneus ingecheckt onder de naam [medeverdachte 4] .
23
Op de camerabeelden van Stadstoezicht is te zien dat aangever [naam 7] op 11 augustus 2021 om 15:05 uur vanaf de Vismarkt op de fiets rechtsaf slaat de [adres] in. [naam 7] draagt een geel T-shirt. Een man op een step rijdt achter [naam 7] aan nadat deze is afgeslagen richting de [adres] . De man op de step houdt in zijn linkerhand een voorwerp vast dat lijkt op een telefoon.
24Verdachte appt ‘s middags met [medeverdachte 1] . Ze vraagt hem te reageren waarop [medeverdachte 1] antwoordt: ‘Shula, ik ben iemand aan het volgen.’
25
Op de camerabeelden van restaurant [restaurant] is te zien dat om 15:12 uur de man met de grote neus links in beeld komt. Vrijwel direct daarna komt ook [medeverdachte 2] vanuit links in beeld. Er volgt ook een derde man met donker haar. Volgens de politie vertoont het uiterlijk van deze man sterke gelijkenissen met het uiterlijk van [medeverdachte 1] .
26Bij de politie heeft [medeverdachte 1] verklaard dat op de foto’s van de camerabeelden van [restaurant] [naam 8] , [naam 9] en hijzelf zijn te zien.
27De drie mannen kijken steeds richting het [adres] . Om 15:15 uur staat de man met het donkere haar op en hij loopt rechtdoor het beeld uit richting het [adres] . [medeverdachte 2] en de man met de grote neus gaan direct daarna links het beeld uit. Om 15:24 uur verschijnt de man met het donkere haar weer in beeld. Hij heeft dan een stepje bij zich. Na 12 minuten verdwijnt hij links uit beeld.
28
Om 17:10 uur is op de beelden van Stadstoezicht te zien dat vanuit de richting van de [adres] een bakfiets in beeld verschijnt. De bakfiets wordt bestuurd door een man met een donkergekleurde baseballcap. In de bak van de fiets ziet een man met donker kort zwart haar. De man met de baseballcap draagt een lange donkergekleurde broek, witte sportschoenen met een Nike teken. Volgens de politie lijkt de man sterk op [medeverdachte 2] . Achter [medeverdachte 2] rijdt nog een bakfiets met een roodgekleurde huif. Deze bakfiets wordt bestuurd door een man met een grijs T-shirt, een lichtgekleurde broek en donkergekleurde schoenen. Zijn baseballcap is donkergekleurd. De beide bakfietsen zijn rechtdoor de [adres] in gereden. Op de beelden is te zien dat de man met het donkere haar die in de bak van de bakfiets zit om 17:10 uur uit de bakfiets is gesprongen en richting
[restaurant] is gelopen. De bakfiets is afgeslagen naar het [adres] . De tweede bakfiets is een stukje rechtdoor gereden om rechts af te slaan richting de [adres] .
29
Uit de beelden van restaurant [restaurant] volgt dat de man met het donkere haar om 17:11 uur vanuit [restaurant] richting het [adres] is gelopen. Om 17:12 uur komt de man het restaurant weer binnen vanuit de richting van het [adres] . Om 17:15 uur is de man naar buiten gegaan en is hij links uit beeld verdwenen. Om 17:19 uur is de man vanuit het [adres] het restaurant weer binnengelopen. Om 17:28 uur heeft de man buiten plaatsgenomen aan een tafeltje rechts buiten de ingang. Om
17:39:29 is de man [restaurant] binnengelopen. Om 17:44 uur is de man links het beeld uitgelopen.
30Verdachte heeft de man met het korte donkere haar herkend als zijnde [medeverdachte 1] .
31
Getuige [naam 7] heeft bij de politie verklaard dat hij op 11 augustus 2021 rond 17:20 uur of 17:30 uur de deur van het appartement aan het [adres] heeft geopend. Op dat moment werd hij van achteren door twee mannen geduwd. De twee mannen liepen het appartement binnen en zij vroegen in de Engelse taal waar [benadeelde partij 1] was. Deze vraag hebben ze een paar keer herhaald. Naast [naam 7] was er nog een andere jongen aanwezig in het appartement. De twee onbekende mannen riepen dat ze problemen zouden krijgen als niet gezegd werd waar [benadeelde partij 1] was. Daarna gingen de mannen weg. Een paar minuten later forceerden de mannen de deur en kwamen ze binnen in het gezelschap van een derde man. Eén van de mannen heeft een pistool op [naam 7] gericht. De twee andere mannen zijn naar de kelder gerend. Ze kwamen terug met een plastic tas van de Jumbo en vuilniszakken. De lange man heeft de telefoon van [naam 7] en de telefoon van de andere jongen gepakt. De blanke man zei: ‘Doe niks en luister naar hun’. Het pistool was niet continue op [naam 7] en de andere jongen gericht. Later zei de blanke man: ‘
Dit heeft niks met jullie te maken, dit heeft met [benadeelde partij 1] te maken.’ Hierna zijn de mannen vertrokken. Twee van de drie mannen spraken met elkaar in de Arabische taal of een taal die daarop lijkt, aldus [naam 7] .
32
Op de iPhone 11 Pro Max van [medeverdachte 1] zijn twee filmpjes aangetroffen. De filmpjes zijn gemaakt op 11 augustus 2021 om 17:55 uur in [gebouw] in de [adres] in Groningen. Op de video’s zijn twee personen te zien en is een stem te horen. [medeverdachte 1] heeft verklaard dat hij zijn eigen stem heeft herkend en dat hij de persoon met het grijze T-shirt herkent als zijnde [naam 8] .
33[gebouw] ligt op 400 meter afstand van het [adres] .
34
Omstreeks 18:26 uur komt bij de politie de melding binnen dat in een pand aan het [adres] een overval plaatsvindt. Volgens melder [naam 10] ging het om het magazijn van [bedrijf 2] . Even later meldt [benadeelde partij 1] dat het gaat om [adres] en dat achter deze deur nog een toegangsdeur zit. Ter plaatse heeft de politie een gescheurd kozijn en scheuren in de deur ter hoogte van het antiinbraak profiel geconstateerd. Op de benedenverdieping van het pand is een grote hoeveelheid verdovende middelen aangetroffen.
35[benadeelde partij 1] heeft verklaard dat de voorraad wiet die is aangetroffen aan [bedrijf 2] en [bedrijf 1] wordt verkocht en dat de twee mannen die aanwezig waren in het pand medewerkers van de bevoorrader van de coffeeshops (mister X) zijn. De overvallers hebben twee vuilniszakken met wiet en een Jumbo tas met wiet van mister X meegenomen.
36
Zowel [medeverdachte 3] , [medeverdachte 1] als verdachte zijn die avond naar Amsterdam vertrokken.
3738
Het nummer
[telefoonnummer], waarmee de eerste afpersberichten naar [benadeelde partij 1] zijn verstuurd, heeft tot en met 11 augustus 2021 om 19:20 uur masten in Groningen aangestraald en verplaatst zich daarna ook naar Amsterdam.
39Dit telefoonnummer heeft tussen 11 en 12 augustus 2021 22 keer contact gehad met [bedrijf 4] . De gebruiker van dit nummer heeft op 11 augustus 2021 rond 21:45 uur per sms ingecheckt. Van deze persoon zijn de volgende gegevens geregistreerd: [medeverdachte 1] van [geboortedatum] 1998, mailadres
[emailadres]met telefoonnummer
+
[telefoonnummer]. Hij verbleef van 11 augustus tot 12 augustus 2021 aan [adres] te Amsterdam.
40
Op 12 augustus 2021 vraagt verdachte aan [medeverdachte 3] wat er is gebeurd. Ze zoekt contact met [naam 4] en [naam 8] . Volgens [medeverdachte 3] moet ze zich geen zorgen maken en zullen ze haar later bellen. Verdachte vraagt aan [medeverdachte 2] of [naam 4] en [naam 8] bij hem zijn. Ze wil weten of alles ok is. Verdachte heeft appcontact met nummer
[telefoonnummer]. Beide deelnemers aan het gesprek noemen elkaar schat. Verdachte wil weten waar de gebruiker van het nummer
[telefoonnummer]is. Ze wil weten wat er aan de hand is. Iedereen is bezorgd.
[medeverdachte 1] stuurt die dag een foto van zijn paspoort en van het paspoort van [medeverdachte 4] naar verdachte. Verdachte stuurt vervolgens een screenshot terug van een boeking van een vlucht vanaf Parijs naar Tel Aviv op naam van [medeverdachte 4] , gevolgd door een screenshot van een boeking van dezelfde vlucht op naam van [medeverdachte 1] .
Op 13 augustus 2021 stuurt [medeverdachte 1] naar verdachte een screenshot van een krantenartikel en een spraakbericht waarin hij zegt: ‘
Zet het om van Nederlands naar Hebreeuws zodat je in het artikel kan en schrijf het op, kijk wat daar geschreven wordt: beroving, tientallen kilo’s gevonden, kogelwerende vesten, schoten, pistolen, hahaha.’ Verdachte stuurt een link van het volgende artikel door: [artikel] . Ze stuurt hem het hele artikel en twee screenshots van de tekst behorende bij het artikel vertaald naar het Hebreeuws.
41
Op de laptop van [medeverdachte 2] is op 12 en 13 augustus 2021 de website 112groningen.nl bezocht. Er is specifiek gekeken naar items die te maken hadden met de overval op het [adres] .
42
In een Telegram chat tussen [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] op 14 augustus 2021 stuurt [medeverdachte 1] het volgende spraakbericht:
‘We moeten alles regelen snap je, met, voor de zekerheid. Cannes is goede plek, veilig voor ons en we kunnen alles vanaf daar controleren. Dus kom naar ons toe en ik wacht op jou. Ik geef je snel het exacte adres in Cannes.’
Drie kwartier later stuurt [medeverdachte 1] het adres ‘ [adres]’.
en
‘
Broer luister, ik denk dat we een probleem hebben in Israël dus misschien is het ook een probleem voor jou. Luister wat je doet. Jouw telefoon, je sluit de hele telefoon af, als je kunt breken, breken, als je dat met kunt geef, maar als je wel kunt, breken, breken. Je koopt nieuwe Ik geef je het geld over de chauffeur, allemaal over de trein, ik geeft je geld over nieuwe telefoon, koop nieuwe telefoon. Stop nieuwe simkaart en stuur een bericht in Telegram of in de WhatsApp, dit is het nummer’.
[medeverdachte 2] zegt dat hij een nieuwe telefoon en nieuwe sim regelt.43
Die avond heeft [medeverdachte 1] contact met verdachte. Zij stuurt hem het bericht:
‘Interpol zal zich niet met zo een beroving bemoeien, zet in proportie!!! Ze zullen zeker niets aan Frankrijk overdragen, genoeg met die gekkigheid, kom naar huis!’44
Uit de opgeslagen ‘locations’ op de telefoon van [medeverdachte 1] volgt dat hij op 15 augustus 2021 in Cannes is.
45[medeverdachte 1] stuurt verdachte het bericht dat hij overweegt om zijn telefoon kapot te maken. Ook als de telefoon uit staat kan de batterij stroom geven en kan er nog gevolgd worden.
[verdachte] heeft aan [medeverdachte 1] gevraagd wat [naam 9] zei en of hij nog is gekomen. [medeverdachte 1] antwoordt dat [naam 9] naar hem toe zal komen met het geld.
46
Uit de geregistreerde locatiegegevens op de iPhone XS van [medeverdachte 2] volgt dat dit toestel op 15 en 16 augustus 2021 in de omgeving van [adres] is geweest.
47Uit de transactiegegevens van [medeverdachte 2] volgt dat hij op 19 augustus 2021 vanuit Nice naar Palma de Mallorca vliegt waar hij tot 25 augustus 2021 verblijft.
48
Afpersing van [benadeelde partij 1]
Na de overval op het pand aan het [adres] ontvangt de bedrijfsleider van de coffeeshops, [benadeelde partij 1] , bedreigende berichten. Met betrekking tot deze gang van zaken stelt de rechtbank het volgende vast.
Op de telefoon van [medeverdachte 1] zijn met de app Waze tussen 18 augustus 2021 en 30 augustus 2021 alleen locaties in Israël opgeslagen.
49
[medeverdachte 1] stuurt op 18 augustus 2021 via Telegram het telefoonnummer +
[telefoonnummer]aan [medeverdachte 2] . [medeverdachte 2] vraagt daarop of [verdachte] hem kan helpen als hij zijn informatie naar haar stuurt.
[medeverdachte 1] antwoordt:
‘
Broer het is [verdachte] NTV, stuur dit bericht naar [verdachte] . Praat met hem. Zij gaat je helpen.’
en
‘
Broer, zeg één ding. Neem nummer [benadeelde partij 1] mee. Het is heel belangrijk, dat is NTV denk ik NTV het geld, doe wat je nodig hebt, neem het nummer mee, maar het is een probleem.’
[medeverdachte 2] antwoordt hierop:
‘
Ik ben er nog steeds mee bezig. Anders ga ik naar Groningen. Zoek naar nummer.’
50
Vanaf 20 augustus 2021 hebben [medeverdachte 1] en [medeverdachte 4] via WhatsApp contact met elkaar. [medeverdachte 4] zegt tegen [medeverdachte 1] :
‘
Krijg van [medeverdachte 3] het nummer los, begrijp dat het mijn en jouw toekomst is en die van onze kinderen. We moeten voor Nieuwjaar [6/9] winnen. Zet je charme in en krijg het nummer uit die lul van een [medeverdachte 3] .’
[medeverdachte 1] antwoordt:
‘
Goedenavond [benadeelde partij 1] , hierbij laat ik je weten dat ik de man ben die je zoekt Wie durfde er in te breken in jouw cannabisopslag thuis? Wie is die stommeling die in de woning had ingebroken en 8 kilo uit tientallen had gestolen. Je vraagt je waarschijnlijk af waarom al met de hele woning leeg geroofd? Dan komt nu het antwoord beste [benadeelde partij 1] : die 8 kilo en die beroving waren slechts een waarschuwing voor wat er gebeuren gaat Die aardige buitenlandse Koratie [Kroatier?] koerier van je is vanuit alle hoeken op video opgenomen en gefotografeerd toen hij even handelswaar kwam ophalen en daarna uitladen bij de coffeeshop. De computer, de documenten en alle certificaten/verklaringen dat je miljoenen van lands' belasting weghoudt zijn in mijn bezit. Alles is georganiseerd en gedocumenteerd. Je dochter en je vrouw worden voortdurend gefotografeerd en gedocumenteerd, elke dag en elk uur. Je hebt 72 uur om bitcoins over te maken naar het adres dat ik je zal geven nadat we overeengekomen zijn dat je de boodschap goed hebt begrepen.’
[medeverdachte 4] zegt:
‘
Zijn jullie het eens, dan stuur je het haar 4 miljoen [naam 4] , geen cent minder, geen cent’ en ‘We willen [benadeelde partij 1] naaien.’
Op 21 augustus 2021 laat [medeverdachte 1] weten dat [medeverdachte 3] geen antwoord geeft. [medeverdachte 4] zegt dat als hij niet van plan is om binnen een uur te antwoorden hij zelf het telefoonnummer van [benadeelde partij 1] los zal krijgen.
Op 22 augustus 2021 zegt [medeverdachte 1] :
‘
Hij heeft me twee berichten gestuurd, hij zei vraag het [naam 9] of het zo goed is want hij schreef ze in Hebreeuws en heeft ze door Google Translate naar Nederlands vertaald wacht tot [naam 9] me antwoordt en zegt of het zo goed is, dan sturen we ze op [medeverdachte 3] stuurde me 2 berichten, we wachten op [naam 9] en dan sturen we ze op.’
[medeverdachte 4] reageert met: ‘
Ik hoop dat jij de controle hebt, hij stuurt niets via hem.’
[medeverdachte 1] zegt: ‘
Ik stuur niet hij.’
[medeverdachte 4] wil het nummer van [medeverdachte 3] hebben waarop [medeverdachte 1] hem het telefoonnummer stuurt.
Die avond stuurt [medeverdachte 4] naar [medeverdachte 1] :
‘
Bel [naam 4] , we doen een conferentie[gesprek] en zetten er vandaag een punt achter. Je wilt toch ook een eind aan dat verhaal maken? Dan stuur ik de Turk, dat hij een van de plaatsen binnengaat en hem een briefje geeft dat, als hij niet binnen 24 uur dat nummer belt, gooien we alle plaatsen overhoop.’
en:
‘
En [benadeelde partij 1] doen we ook nog als we tijd hebben, nee we hebben geen tijd, we sturen de Turk.’
[medeverdachte 4] vraagt of hij Telegram heeft. [medeverdachte 1] antwoordt dat [medeverdachte 3] het checkt.
[medeverdachte 4] zegt:
‘
Je moet hem dat filmpje sturen dat we maakten doen we beneden waren, jij en ik, dat jij die dag gemaakt hebt, Met die Koreatische werknemer, die in en uit loopt Stuur hem al de filmpjes die je hebt. Dat is een van die dingen waarop hij gepakt kan worden: ook een buitenlandse werknemer, ook geen papieren die bovendien gefilmd wordt terwijl hij ZIJN zaak binnenloopt!’ en
‘
Niet aan [medeverdachte 3] vragen, die heeft niks te beslissen. Onder het bericht plak je zo’n mooi filmpje en zegt dat dit maar het begin is. Dat is nog mild in verhouding tot wat hem fysiek overkomen zal. En uiteindelijk zal hij alles verliezen. Vier miljoen euro en we sluiten de zaak, voeg eraan toe. Schrijf jij hem dat ook. En naar het Nederlands vertalen. En na het filmpje voeg je toe dat hij behalve problemen met de politie hij alles zal kwijtraken. 4 miljoen en hij kan rustig werken.’
‘
Als het met in het Nederlands moest, had ik het zelf gedaan zonder met iemand rekening te houden Wie is [medeverdachte 3] eigenlijk. Moet met filmpjes, zonder filmpjes is het niks waard Het bericht is goed Moet begrijpen dat we gewerkt hebben, dat wij hem echt op z'n huis zitten, we spelen geen spelletjes, dat bericht is geen spel, er zit documentatie achter.’
‘Stuur het me samen met het filmpje, kijken hoe het eruit ziet.’51
Op 23 augustus 2021 heeft [benadeelde partij 1] om 01:36 uur via WhatsApp bedreigende berichten ontvangen van het nummer
+ [telefoonnummer].
52
[benadeelde partij 1] heeft de dreigberichten opgeslagen in zijn telefoon als [naam 11] .
[23-08-2021 01:36:07] [naam 11] :
[benadeelde partij 1] Goedenavond. Luister en luister goed, want we gaan je geen tweede kans geven. Je hebt de enige kans om te doen wat we zeggen, want de volgende keer zal het niet eindigen in inbraak. De volgende keer krijg je een kogel door je hoofd. Dan zullen we uw dochter en uw partner de Fransman bereiken en elke werknemer van u en zijn familie tot we ze allemaal vernietigen. Honderden van onze mensen kijken naar elke beweging en wachten gewoon op actie. De volgende keer zullen al je plaatsen in één keer exploderen, inclusief je café. We hebben alle mogelijke informatie over u, foto's, video's, belastingontduikers, van uw illegale werknemers uit Kroatië die heen en weer gaan van het appartement naar het café en terug, plus hun video- en huisfoto's.
Zoals ik al zei, het is slechts het topje van de ijsberg en als je niet doet wat we zeggen, zal het alleen maar eindigen in bloed en zullen mensen sterven. Je hebt één bevel om het af te maken en we zullen alles vernietigen. U heeft 72 uur om ons 4 miljoen euro over te maken In Bitcoin voor dit account.
[account]
Dit is onze taak. Kaart Dit is je lot. Ik zal je enkele foto's sturen zodat je begrijpt wat we alleen in handen hebben.
[23-08-2021 01:41:38] [naam 11] :
Om je te begrijpen, stuur € 100.000 naar deze Bitcoin- portemonnee
Binnen 24 uur, zo niet uw eerste probleem, is de politie Valeria Dit wordt de staat voor belastingontduiking.53
[benadeelde partij 1] doet op 23 augustus 2021 aangifte van afpersing bij de politie.
54Er is geprobeerd om contact te krijgen met de afperser(s). Gedurende de chatgesprekken tussen [benadeelde partij 1] en de afperser(s) zijn er onderhandelaars van de politie aanwezig geweest bij [benadeelde partij 1] .
55
Op 24 augustus 2021 laat [medeverdachte 1] in een audiobericht [medeverdachte 2] weten dat hij hem moet spreken over een klus. In een voicebericht zegt [medeverdachte 1] : ‘
Brother, this nummer whats app, be answer all the time. If i send you message answer to me because i need you maybe later.’
[medeverdachte 1] zegt ook dat [medeverdachte 2] moet stoppen met feesten omdat hij gefocust moet zijn.
Vervolgens stuurt [medeverdachte 1] stuurt om 16:44 uur (UTC+0) drie linkjes naar [medeverdachte 2] :
https://t.me/nlbitcom https://t.me/CHbitcoinnederland https://t.me/BitcoinHolland
56
Om 17:57 uur ontvangt [benadeelde partij 1] van de afperser(s) de volgende linkjes:
[24-08-2021 17:57:22] [naam 11] : https://t.me/nlbitcoin https://t.me/CHbitcoinnederland https://t. me/BitcoinHolland
en het bericht:
[24-08-2021 19:06:05] [naam 11] :
Als we zouden willen, zouden we je al elimineren.
En de informatie die we hebben is alleen voor u om te betalen. Als je eenmaal hebt betaald, wordt alles vernietigd en keer je terug naar je leven. Als je niet betaalt, is je leven voorbij.
[benadeelde partij 1] laat aan de afperser(s) weten dat hij geen verstand heeft van bitcoins en dat hij € 100.000,- in contant geld wil betalen. De afperser(s) gaan hiermee akkoord als eerste aanbetaling.
57
[medeverdachte 4] vraagt aan [medeverdachte 1] of [benadeelde partij 1] al heeft gereageerd.
58
Verdachte moet van [medeverdachte 1] kijken of ze tickets kan kopen op naam van [naam 9] en of ze het van haar creditcard kan betalen.
59[medeverdachte 2] ontvangt vervolgens op 24 augustus 2021 op zijn telefoon een bericht van Itinerary@ryanair.com afkomstig van het mailadres
[emailadres]. In de mail staan de boeking en vluchtgegevens van de vlucht op 25 augustus 2021 om 17:15 uur vanaf Palma de Mallorca naar Düsseldorf (Weeze). De boeking is betaald via VISA met een nummer eindigend op [nummer] .
60[medeverdachte 1] heeft begin augustus 2021 hetzelfde creditcardnummer gebruikt om een vlucht te boeken.
61
Op 25 augustus 2021 laat [benadeelde partij 1] de afperser(s) weten dat hij een auto heeft neergezet op het Sontplein in Groningen met € 100.000,- onder de bijrijdersstoel. De auto met kenteken [kenteken] blijft tot 21:00 uur staan.
62
In de Telegram chat tussen [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] stuurt [medeverdachte 1] op 25 augustus 2021 foto’s van een telefoonscherm naar [medeverdachte 2] . Op de foto’s staan dezelfde berichten die door [benadeelde partij 1] aan de afperser(s) zijn verstuurd.
63Om 21:51 uur zegt [medeverdachte 1] tegen [medeverdachte 2] : ‘
Je hebt de tas. Ik geef je volgende punt.’
64
Het door de politie geprepareerde geldpakket is niet opgehaald en op advies van de politie heeft
[benadeelde partij 1] het nummer
+ [telefoonnummer]geblokkeerd.
65Om 23:00 uur is
[medeverdachte 3] aangehouden.
66Op zijn iPhone 11 is een foto aangetroffen die overeenkomt met een foto die de afperser(s) naar [benadeelde partij 1] hebben gestuurd.
67
Op 26 augustus 2021 om 01:03 uur checkt [medeverdachte 2] in in [hotel 2] in Groningen.
68Om 02:32 uur is op de veiliggestelde beelden van [bedrijf 1] een man te zien die voor het pand handelingen met zijn telefoon uitvoert. Te zien is dat hij met de telefoon schijnt op een stuk papier en richt/schijnt richting de coffeeshop.
69[medeverdachte 2] heeft verklaard dat hij op deze camerabeelden is te zien.
70
Om 06:27:34 nemen de afpersers opnieuw contact op met [benadeelde partij 1] via het nummer
+
[telefoonnummer]. Dit nieuwe nummer is door [benadeelde partij 1] opgeslagen onder de naam [naam 12] .
71Uit de informatie omtrent het IP-adres bevond de gebruiker van dit nummer zich op 26 augustus 2021 in Israël.
72
Aan [benadeelde partij 1] zijn onder andere de volgende berichten gestuurd:
[26-08-2021 06:29:24] [naam 12] :
Als je ons nog een keer blokkeert of niet luistert naar wat we zeggen, is je leven voorbij. De dochter van uw dochter De zoon van uw moeder De partner van uw zoon!
[26-08-2021 13:20:33] [naam 12] :
Luister, we volgen je 3 maanden..Ik weet waar je slaapt, waar je eet als je wakker wordt en wanneer je elke dag naar het café komt. Weet alles over je familie! Ik ben naast je dochter twee keer per week en volg haar bij elke stap.. We spelen niet, dus hij gaat vooruit, meneer [benadeelde partij 1].
Daarnaast zijn aan [benadeelde partij 1] filmpjes gestuurd van de buitenkant van [bedrijf 1] en van een stuk papier met daarop de tekst:
03:45 AUG 26.
73Een screenshot van hetzelfde stuk papier heeft [medeverdachte 2] via Telegram naar [medeverdachte 1] gestuurd.
74
Op een ander filmpje dat afkomstig is van de afperser(s) is te zien dat een man in een geel
T-shirt op een fiets rechtsaf slaat het [adres] in.
75[naam 7] heeft zichzelf herkend op de beelden van dit filmpje.
76
[medeverdachte 2] heeft via Telegram contact met [medeverdachte 1] en stuurt hij dat hij morgen met een pistool naar de overkant gaat als het moet en hij zegt:
‘
Maak video van pistool en zijn winkel en we zeggen dat we het gaan sluiten.’
Ook doet [medeverdachte 2] verschillende tekstvoorstellen, zoals:
‘
Enigste wat we je kunnen laten zien is dat we rustig blijfen wat valt er anders te zien in deze situatie [benadeelde partij 1].’
‘
Mijn mannetje het land uit om dit geld op te halen 5 minuten werk het duurt al een dag’
‘
Zeg anders tegen hem geen probleem we laten je ons mannetje zien ik doe iets hij is niet zeker hij moet het zeker weten denk ik’
Ook vertaalt [medeverdachte 2] voor [medeverdachte 1] een door [benadeelde partij 1] verstuurd bericht:
‘Oké hij zegt het zegt me niets maar ik ben er mee bezig.’77
De politie heeft vervolgens opnieuw een geldpakket bestaande uit € 75.000,- nepgeld en een echt geldbiljet van € 10,- van [benadeelde partij 1] in een plastic tas voor de bijrijdersstoel van een geprepareerde auto gelegd. De auto met het geldpakket is op het Sontplein in Groningen geparkeerd. Om 16.13 uur heeft [medeverdachte 2] de tas met het geldpakket uit het geparkeerde voertuig weggepakt en meegenomen. Direct na het wegnemen van de tas uit de auto is [medeverdachte 2] door de politie aangehouden.
78
[medeverdachte 1] laat verdachte via WhatsApp weten dat ze [medeverdachte 3] moet blokkeren en alles moet wissen omdat [medeverdachte 3] vast zit. Verdachte stuurt naar [medeverdachte 4] het bericht dat hij nog niet blij moet zijn.
79
Ook na de aanhouding van [medeverdachte 2] worden er dreigberichten aan [benadeelde partij 1] gestuurd. [benadeelde partij 1] heeft vervolgens via WhatsApp met de afperser(s) gebeld. Deze gesprekken zijn gevoerd in het bijzijn van onderhandelaren van de politie. Het eerste gesprek heeft [benadeelde partij 1] met een vrouw gevoerd en het tweede gesprek met zowel een man als met een vrouw. De vrouw heeft zich voorgesteld als ‘secretary of the organization’.
80In het laatste gesprek is te horen dat de vrouw in gesprek is met een man. De vrouw en de man spreken Hebreeuws met elkaar.
81De stem van de man waarmee [benadeelde partij 1] het tweede gesprek heeft gevoerd, heeft de politie herkend als de stem van [medeverdachte 1] .
82
Op 27 augustus 2021 heeft [benadeelde partij 1] het laatste bericht van de afperser(s) ontvangen.
83
Diezelfde dag moet verdachte de kleine telefoon aan [medeverdachte 4] brengen. Twee dagen later stuurt verdachte de volgende link naar [medeverdachte 4] :
[artikel]
Op 30 augustus 2021 stuurt verdachte aan [medeverdachte 4] dat het beter is om er 1 of 2 weken er tussenuit te gaan en te zien wat er gebeurt. Ook stuurt ze: ‘
Je hebt altijd het probleem dat je op geld bouwt dat niet bestaat.’
‘
Zoals je bouwde op de miljoenen van [benadeelde partij 1] .’
‘
[naam 8] mijn hele leven is in de war gelopen door dat buitenland van jullie, door jullie fantasie over miljoenen en ondertussen blijf ik met niets achter.’
84
Op 1 september 2021 stuurt [medeverdachte 1] aan [medeverdachte 4] het bericht dat hij niet denkt dat ze vrij komen. [medeverdachte 1] wil tickets boeken voor hem, [naam 8] en [verdachte] . [medeverdachte 4] moet zijn paspoort opsturen.
85
Op 3 september 2021 reizen [medeverdachte 1] en verdachte via het Verenigd Koningrijk naar de omgeving van Cannes. Daar zijn ze tot 9 september 2021 geweest.
86
Op 17 september 2021 is [medeverdachte 1] in Barcelona aangehouden door de politie.
Op 19 september 2021 stuurt [medeverdachte 4] aan verdachte:
‘
Toen [naam 8] hem zei niet alleen zonder hem met [medeverdachte 3] aan de gang te gaan, snapte hij
het niet en nu zit hij vast wegens [naam 13] de advocaat en ook [benadeelde partij 1] zullen ze hem aanrekenen en ze zullen ook mij niet met rust laten en ik wed dat ze hem alleen wilden vanwege [naam 13] en niet [benadeelde partij 1] want [benadeelde partij 1] is allemaal [..] maar als gevolg hiervan kwamen ze bij [benadeelde partij 1] want we hadden [naam 9] gestuurd en nu zoeken ze nog intensiever naar mij want ik ben het laatste puzzelstukje.’
‘
En [benadeelde partij 1] is allemaal indirect bewijs, ik ben gecontroleerd en overtuigend bewijs’
Verdachte stuurt terug:
‘
En wat dan nog: een Chinese hacker is mijn account binnengedrongen en heeft vandaar af berichten gestuurd.’
‘
Hij moet zeggen dat ze zo mijn account zijn binnengekomen.’
[medeverdachte 4] stuurt aan verdachte dat als Tjupi zich op zijn zwijgrecht beroept dat goed is voor hen beiden.
Op 21 september 2021 krijgt verdachte van [medeverdachte 4] via WhatsApp het hele politieverhoor van [medeverdachte 3] . Verdachte stuurt [medeverdachte 4] twee screenshots. Op de afbeeldingen zijn [medeverdachte 4] , [medeverdachte 3] en [medeverdachte 1] te zien in het [hotel 1] in Groningen. Verdachte heeft het verhoor vanaf het mailaccount
[emailadres]naar [emailadres] gestuurd. Het hele verhoor heeft ze vertaald met Google Translate.
Tjupi moet van [medeverdachte 4] zeggen dat hij [medeverdachte 3] in Nederland heeft ontmoet. [medeverdachte 4] stuurt een spraakbericht:
‘
Daar, alleen daar hebben we elkaar leren kennen, heel belangrijk, niets aan hen prijsgeven. Want ze zullen hem de foto's laten zien, om druk uit te oefenen, ze zullen doen alsof ze een heel dossier hebben opgesteld, zo van we weten alles over jullie. Maar het is een dossier met alleen indirect bewijs.’
[medeverdachte 4] laat aan verdachte weten dat de telefoons van [benadeelde partij 1] ergens anders verborgen moeten worden. Dat zou iedereen helpen. [medeverdachte 4] stuurt het bericht:
‘
Ze zoeken ook de koerier van [benadeelde partij 1] , ze zijn er niet in geslaagd om [benadeelde partij 1] te beschuldigen vanwege die koerier die ons aan de woning kan linken en niet aan de koeriers. Dat is voor ons een goede situatie. Die telefoons moeten op een goede plek verborgen worden. Zeg tegen [naam 15] dat hij het hele huis moet doorzoeken en elke telefoon die hij vind naar [naam 8] moet brengen, ik weet wel hoe ze hier te verbergen, hoofzaak dat ze niet in jouw woning verblijven en dat ze ook niet bij [naam 15] blijven, dat hij ze niet opent, niets aan de weet komt. Ik smeek je [verdachte] .’
Verdachte heeft op 21 september 2021 contact met ene [naam 16]. Hij vraagt of [verdachte] ook iets heeft gedaan. Dat is niet het geval maar ze zegt dat ze er wel van wist.
Op 22 september 2021 stuurt [medeverdachte 4] het bericht:
‘
[verdachte] vergeet niet hem te zeggen wat ik je heb gezegd: als ze zeggen dat ze hem gezien hebben met hem of met mij, kennen wij elkaar van hier, zijn vrienden die met vakantie waren en leerde [medeverdachte 3] daar kennen. Voor de rest: op het zwijgecht beroepen, dat is alles. Of zelfs net als [medeverdachte 3] : helemaal geen commentaar geven, ook niet op wat hij ziet. Dat hij hen niets geeft, herinner hem daar voortdurend aan. Goed? En probeer uit hem te krijgen of ze vragen over mij stellen zodat ik weet waar ik me hierin bevind, alleen als je in de gelegenheid bent, vraag ander niets. Doe de groeten en wens hem sterkte.’
87
Dezelfde dag is verdachte door de politie aangehouden in Barcelona.
Mnemonic Phrase
Op de iPhone 11 Pro Max van [medeverdachte 1] is een zogenaamde ‘Mnemonic Phrase’ aangetroffen.
Een Mnemonic Phrase kan worden beschouwd als een unieke sleutel wat een publiek internet bankrekening nummer genereert (ontvangst adres), en de daarbij horende pincode (‘private key’). Uit onderstaande bevindingen is gebleken dat het Bitcoin adres, dat in de dreigberichten is opgegeven als het ontvangstadres voor de geëiste som Bitcoins, voort komt uit deze aangetroffen Mnemonic Phrase.
88
Telefoonnummers en social media accounts
Uit het onderzoek zijn veel verschillende telefoonnummers en social media accounts naar voren gekomen. In onderstaande paragraaf zal de rechtbank uit een zetten welke telefoonnummers en social media accounts aan welke personen kunnen worden toegeschreven.
De rechtbank zal eerst stilstaan bij de bevindingen omtrent het telefoonnummer
+ [telefoonnummer], het telefoonnummer waarvan [benadeelde partij 1] de eerste dreigberichten heeft ontvangen.
Voornoemd telefoonnummer heeft van 3 augustus 2021 18:53 uur tot 12 augustus 2021 gebruik gemaakt van het IMEI nummer [imeinummer] , behorend bij een iPhone 7. Aan dit IMEI-nummer is een iCloud-account gekoppeld. Bij de registratie van dit account zijn twee telefoonnummers zijn geregistreerd, te weten:
[telefoonnummer]en
[telefoonnummer].
89
Het telefoonnummer
[telefoonnummer]is opgegeven bij een eerdere reservering van het [hotel 3] in
Groningen via Booking.com op naam van [medeverdachte 1] onder vermelding van het e-mailadres
[emailadres].
90
Op 3 augustus 2021 is er om 20:02 uur (UTC+2) voor het eerst ingelogd op de iPhone 7 met de Apple ID waaraan het telefoonnummer
[telefoonnummer]en het e-mailadres
[emailadres]zijn gekoppeld.
Uit de door Google verstrekte informatie volgt dat het e-mailadres
[emailadres]op 3 augustus 2021 om 19:57:59 (UTC+2) is aangemaakt.
Uit onderzoek naar de iPhone 11 Pro van verdachte volgt dat er op 3 augustus 2021 om 20:35 uur (UTC+2) een wachtwoord reset is aangevraagd voor het Apple-ID gekoppeld aan
[emailadres].
Om 20:36 uur (UTC+2) is op het telefoonnummer
[telefoonnummer]van verdachte een verificatiecode ontvangen. Even later is het e-mailadres
[emailadres]als mail-account toegevoegd aan haar telefoon.
91
Op de telefoon van [medeverdachte 1] is een foto aangetroffen van de aankoopverpakking van de simkaart van het telefoonnummer
[telefoonnummer]. De foto is genomen op 3 augustus 2021 om 18:54 uur met de telefoon van [medeverdachte 1] .
92
Uit onderzoek naar het IP-adres is verder gebleken dat de gebruiker van het nummer
+
[telefoonnummer]zich op 23 augustus 2021 in Israël bevond.
93
Gezien deze bevindingen gaat de rechtbank ervanuit dat het telefoonnummer
[telefoonnummer]kan worden gekoppeld aan verdachte [medeverdachte 1] .
[medeverdachte 2]
Het telefoonnummer
+ [telefoonnummer]is bij verdachte in gebruik, zoals hij zelf bij de politie heeft verklaard.
94Daarnaast kan het Telegram account
[account]aan hem worden gekoppeld aangezien de gebruiker van dit account op verzoek een foto van het paspoort van verdachte doorstuurt.
95Ook het nummer
[telefoonnummer] @s.whatsapp.net [naam 5]is bij verdachte in gebruik. Met dit nummer wordt eveneens een foto van zijn paspoort verstuurd.
96Wanneer de gebruiker van dit nummer naar zijn e-mail adres wordt gevraagd, wordt het e-mailadres
[emailadres]opgegeven. Dit e-mailadres is als Apple ID in de telefoon van verdachte aangetroffen.
97
[verdachte] en [medeverdachte 1] hebben verklaard dat ze verdachte kennen onder de naam ‘ [naam
9] ’.
98
In de telefoon van [medeverdachte 3] staat het telefoonnummer van verdachte (+
[telefoonnummer]) opgeslagen onder een Hebreeuwse naam die kan worden vertaald als ‘ [naam 9] is nieuw Amsterdam’.
99
In het Whatsapp gesprek tussen [medeverdachte 1] en [naam 8] op 22 augustus 2021 wordt regelmatig gesproken over ‘ [naam 9] ’ en ‘de Turk’.
100Gezien de context van het gesprek stelt de rechtbank vast dat het aannemelijk is dat met ‘ [naam 9] ’ en 'de Turk' verdachte wordt bedoeld.
[medeverdachte 3]
Op 25 augustus 2021 is onder [medeverdachte 3] een iPhone 11 in beslag genomen. Uit de toestelgegevens blijkt dat het telefoonnummer
+ [telefoonnummer]en het account
@s.whatsapp.netmet username Kante aan de telefoon zijn gekoppeld. De rechtbank gaat er daarom vanuit dat deze in gebruik zijn bij [medeverdachte 3] , mede gezien de inhoud van de aangetroffen Whatsappgesprekken waarin de gebruiker van voornoemd nummer ‘ [medeverdachte 3] ’ wordt genoemd.
101Ook het Telegram account ‘
[account]’ is gekoppeld aan [medeverdachte 3] .
102
Verdachte
Verdachte heeft bij de politie verklaard dat de onder haar in beslag genomen iPhone 11 Pro haar telefoon is en dat het telefoonnummer
[telefoonnummer]bij haar in gebruik is. Verdachte maakt ook gebruik van het WhatsApp-account
@s.whatsapp.net [verdachte](owner). In de gesprekken wordt de gebruiker van dit account veelvuldig ‘ [verdachte] ’ genoemd. Uit het chatgesprek van 30 augustus 2021 volgt dat [medeverdachte 1] ook gebruik maakt van dit WhatsApp account.
103Verdachte heeft verklaard dat het e-mailadres
[emailadres]bij haar in gebruik is.
104
[medeverdachte 1]heeft verklaard dat de onder [verdachte] in beslag genomen iPhone 11 Pro Max zijn telefoon is.
105Uit zijn verklaring volgt dat het telefoonnummer
[telefoonnummer]door hem wordt gebruikt.
106Ook maakt hij gebruik van het telefoonnummer
[telefoonnummer]. Uit de inhoud van de door dit nummer verstuurde foto’s en filmpjes blijkt dat [medeverdachte 1] de gebruiker van dit nummer is. Daarnaast kan het telefoonnummer
[telefoonnummer]aan [medeverdachte 1] worden toegeschreven gelet op de inhoud van de berichten, zoals de door het nummer verstuurde foto van het paspoort van [medeverdachte 1] .
107
Het account
[telefoonnummer] @s.whatsapp.net [verdachte]is ook bij [medeverdachte 1] in gebruik. Dit volgt uit het toegestuurde Western Union afschrift waarbij [medeverdachte 1] als afzender geld heeft verstuurd naar verdachte als ontvanger. De gebruiker van bovengenoemd account heeft voiceberichten verstuurd waarop een mannenstem is te horen. Deze mannenstem lijkt op de stem van [medeverdachte 1] .
108
Tot slot is het Telegram-account
[account]met de Hebreeuwse naam vertaald als ‘[account]’ met de kerstmannen aangetroffen op de telefoon van [medeverdachte 1] .
109In drie spraakberichten die door dit Telegram-account zijn verstuurd, heeft de politie de stem van [medeverdachte 1] herkend.
110Op 26 augustus 2021 wordt door dit Telegram-account een foto verstuurd van een telefoon die door een hand vastgehouden wordt.
111Uit de dactyloscopische vergelijking blijkt dat de duim van de hand die te zien is op de foto overeenkomt met de linker duim van [medeverdachte 1] .
112
[naam 4] , [naam 4] , [naam 4] en [naam 4]
In het dossier komt veelvuldig de naam ‘ [naam 4] ’, (in het dossier ook wel gespeld als ‘ [naam 4] ’, ‘ [naam 4] ’ en ‘ [naam 4] ’) voor. De rechtbank stelt met betrekking tot deze (bij)naam het volgende vast. Door het telefoonnummer
[telefoonnummer], dat in gebruik is bij [medeverdachte 1] , wordt aan verdachte een spraakbericht verzonden waarin wordt gezegd: ‘
Brother. It’s [naam 4]’.
113Daarnaast is op zijn telefoon een chat aangetroffen met het Instagram account [medeverdachte 1] _
[medeverdachte 1] . De gebruiker van dit account introduceert zichzelf als ‘ [naam 4] ’.
114Bij de politie heeft [medeverdachte 1] verklaard dat het Instagram account [medeverdachte 1] van hem is.
115
In een Telegramgesprek noemt verdachte de gebruiker van het account
[account]met de Hebreeuwse naam met de kerstmannen ‘ [naam 4] ’.
116Dit Telegram account is in gebruik bij [medeverdachte 1] .
In het WhatsAppgesprek tussen [verdachte] en [medeverdachte 4] wordt meerdere keren de naam ‘
[naam 4] ’ genoemd. Uit de context van dit gesprek kan worden afgeleid dat met ‘ [naam 4] ’
[medeverdachte 1] wordt bedoeld.
117Gelet op het voorgaande concludeert de rechtbank dat met de bijnaam ‘ [naam 4] ’, [medeverdachte 1] wordt bedoeld.
[medeverdachte 4] / [naam 8]
Uit het dossier komt naar voren dat [medeverdachte 1] en [verdachte] [medeverdachte 4] kennen onder de naam ‘ [naam 8] ’.
118De telefoonnummers
[telefoonnummer]en
[telefoonnummer]worden door [medeverdachte 4] gebruikt. De gebruiker van het nummer
[telefoonnummer]stuurt
voiceberichten, op welke berichten volgens [verdachte] de stem van [medeverdachte 4] is te horen.
119De gebruiker van het nummer noemt zichzelf ‘ [naam 8] ’ en wordt in het gesprek met de naam ‘ [naam 8] ’ aangesproken. De gebruiker van het nummer
[telefoonnummer]wordt ook ‘ [naam 8] ’ genoemd. In het gesprek wordt gerefereerd aan zijn lange neus.
120Door getuige [naam 14] is [medeverdachte 4] beschreven als de man met een haakneus.
121Tot slot maakt [medeverdachte 4] gebruik van het account
[telefoonnummer] @s.whatsapp.net.
122
Conclusie
Poging
De rechtbank overweegt dat vanaf het moment dat aangever [benadeelde partij 1] zich bij de politie heeft gemeld de politie de regie heeft overgenomen. De berichten van de afpersers hebben daarna steeds zowel [benadeelde partij 1] als de politie bereikt. De politie heeft [benadeelde partij 1] telkens geadviseerd hoe hij moest handelen en heeft uiteindelijk, om de afpersers te kunnen aanhouden, een geprepareerde auto met daarin een pakket met (nep)geld voor de afpersers klaargezet. De rechtbank is van oordeel dat niet de gedragingen van de afpersers [benadeelde partij 1] er uiteindelijk toe hebben bewogen om het pakket met (een deel van zijn) geld in de auto te plaatsen, maar dat hij dit enkel op advies van de politie heeft gedaan. Dit leidt tot de conclusie dat niet wettig en overtuigend kan worden bewezen dat [benadeelde partij 1] door middel van bedreigende berichten is gedwongen tot de afgifte van € 100.000,-. De rechtbank is van oordeel dat er om die reden geen sprake is van een voltooide afpersing zodat verdachte van het onder 1 primair en subsidiair ten laste gelegde zal worden vrijgesproken.
Betrouwbaarheid forensisch onderzoek van de telefoons
Voor zover de verdediging heeft betoogd dat het onderzoek naar de telefoons van verdachte en de medeverdachten onbetrouwbaar is, stelt de rechtbank vast dat uit de op ambtseed opgemaakte processen-verbaal in het dossier volgt dat de extractie van de telefoons volgens de regels is verlopen. Daarnaast hebben de betrokken politieambtenaren ter terechtzitting verklaard dat de hash-waarden van de bestanden hetzelfde zijn gebleven en dat er geen onregelmatigheden zijn geconstateerd. Door de verdediging zijn verder geen concrete aanknopingspunten voor twijfel aan de authenticiteit van de uit de telefoons verkregen informatie naar voren gebracht. Gelet hierop bestaat er naar het oordeel van de rechtbank geen enkele aanleiding om te twijfelen aan de betrouwbaarheid van het onderzoek naar de telefoons van verdachte en de medeverdachten. Het verweer van de raadsman wordt verworpen.
Alternatief scenario
Het door de verdediging geschetste alternatieve scenario, dat er op neerkomt dat verdachte tijdens het grootste deel van de ten laste gelegde periode geen beschikking heeft gehad over haar telefoon en onbekende anderen toegang hebben gehad tot haar iCloud en social media en via die accounts berichten hebben verstuurd, acht de rechtbank onaannemelijk. Deze stelling wordt niet met controleerbare informatie onderbouwd en vindt ook geen steun in de inhoud van de berichten en de overige informatie in het dossier. Overigens constateert de rechtbank dat verdachte na de aanhouding van de medeverdachten heeft voorgesteld dat “ze (tegen de politie) moeten zeggen dat een Chinese hacker haar account was binnengedrongen en vanaf daar berichten heeft verstuurd.” Er lijkt dus veeleer sprake van een strategie om strafrechtelijke aansprakelijkheid te ontlopen.
Gelet op het voorgaande is de rechtbank van oordeel dat het niet aannemelijk is geworden dat onbekenden gebruik hebben gemaakt van haar iCloud account en social media tijdens de ten laste gelegde periode en de in het dossier opgenomen berichten hebben gestuurd. Het verweer van de raadsman wordt verworpen.
Betrokkenheid verdachte
De rechtbank acht bewezen dat [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] zich schuldig hebben gemaakt aan poging tot afpersing in vereniging, nu de beide telefoonnummers die de dreigberichten hebben verzonden aan [medeverdachte 1] kunnen worden gekoppeld en [medeverdachte 2] dreigberichten heeft vertaald, filmpjes van [bedrijf 1] heeft gemaakt en het geld uit de auto heeft gepakt.
De rechtbank stelt daarnaast vast dat een van de telefoonnummers waarmee de bedreigende berichten aan [benadeelde partij 1] zijn verstuurd ook aan verdachte kan worden gekoppeld. Daarnaast staat vast dat verdachte foto’s heeft gemaakt van [bedrijf 1] en deze foto’s naar
[medeverdachte 1] heeft gestuurd. Verder heeft verdachte, naast de vluchten die zij voor
[medeverdachte 1] en [medeverdachte 4] heeft geboekt, vlak voordat het geldpakket van
[benadeelde partij 1] in Groningen moest worden opgehaald, op verzoek van [medeverdachte 1] voor [medeverdachte 2] een vlucht van Mallorca naar Duitsland gereserveerd en geboekt. Tot slot staat vast dat zij op verzoek van de medeverdachten meerdere stukken die betrekking hebben op het ten laste gelegde heeft vertaald en dat zij hen hielp bij het invullen/vervalsen van vluchtgegevens en Coronabewijzen. Verdachte heeft over haar eigen betrokkenheid in een chatgesprek aangegeven, ‘Ik wist er wel van, maar heb niks gedaan.’
De rechtbank is van oordeel dat de bijdrage van verdachte aan het ten laste gelegde van onvoldoende gewicht is geweest om tot een bewezenverklaring te komen van medeplegen. De rechtbank heeft daarbij in aanmerking genomen dat het telefoonnummer waarmee de bedreigende berichten aan [benadeelde partij 1] zijn verstuurd weliswaar aan verdachte kan worden gekoppeld, maar dat uit het dossier ook volgt dat [medeverdachte 1] veelvuldig gebruik heeft gemaakt van dit telefoonnummer, zodat niet kan worden vastgesteld op welke momenten verdachte de gebruiker van dit telefoonnummer is geweest. Daarnaast kan niet met voldoende zekerheid worden vastgesteld dat verdachte de vrouw is geweest met wie [benadeelde partij 1] tijdens zijn telefoongesprek met de afpersers heeft gesproken. Op grond hiervan zal de rechtbank verdachte vrijspreken van het onder 1 meer subsidiair ten laste gelegde.
Voor de onder 1 meest subsidiair ten laste gelegde medeplichtigheid is dubbel opzet vereist; opzet op het gronddelict en opzet op de behulpzaamheid daarbij. Uit de eerder beschreven chatgesprekken met de medeverdachten leidt de rechtbank af dat verdachte opzet heeft gehad op de poging tot afpersing van [benadeelde partij 1] . Zij was al in vroeg op de hoogte van de plannen van de medeverdachten en heeft met deze kennis onder andere een vlucht voor medeverdachte
[medeverdachte 2] geboekt, zodat hij in Groningen het geld van aangever [benadeelde partij 1] kon ophalen. Verdachte heeft daarmee bewust meegeholpen om de poging tot afpersing van [benadeelde partij 1] mogelijk te maken. De rechtbank acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte medeplichtig is geweest aan de poging tot afpersing in vereniging.
De rechtbank stelt vast de tenlastelegging een lacune bevat om het onder 1 meest subsidiair ten laste gelegde als een poging te duiden. De rechtbank zal deze lacune in de bewezenverklaring opvullen, omdat zonder meer duidelijk is dat met het onder 1 meest subsidiair ten laste gelegde is beoogd om het verwijt als een poging aan te duiden. De aanvulling zal cursief worden weergegeven.
Bewezenverklaring
De rechtbank acht het onder 1 meest subsidiair ten laste gelegde wettig en overtuigend bewezen, met dien verstande dat:
[medeverdachte 1] , [medeverdachte 2] en een persoon op tijdstippen in de periode van 1 juni 2021 tot en met 27 augustus 2021 te Groningen tezamen en in vereniging
ter uitvoering van het voorgenomen misdrijf ommet het oogmerk om zich wederrechtelijk te bevoordelen door bedreiging met geweld [benadeelde partij 1]
te dwingentot de afgifte van 100.000 euro dat aan die [benadeelde partij 1] toebehoorde, immers hebben de mededaders - zakelijk weergegeven -
aan die [benadeelde partij 1] meermalen op dreigende en dwingende toon berichten (via WhatsApp) gestuurd met de strekking dat hij en/of zijn mededaders die [benadeelde partij 1] zouden vermoorden en zijn familieleden zouden vermoorden en zijn bedrijfspanden zouden laten exploderen, terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid, bij het plegen van welk misdrijf zij, verdachte, op tijdstippen in de periode van 1 juni 2021 tot en met 27 augustus 2021 te Groningen en/of te Israël opzettelijk behulpzaam is geweest en opzettelijk middelen en inlichtingen heeft verschaft, door
- vluchten te reserveren en/of te boeken voor die [medeverdachte 2] en/of andere personen, en
- [medeverdachte 2] te helpen bij het invullen van een of meer formulieren, en
- aanwijzingen en/of instructies door te geven aan die [medeverdachte 2] en/of andere personen.
Verdachte zal van het meer of anders ten laste gelegde worden vrijgesproken, aangezien de rechtbank dat niet bewezen acht.
Voor zover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn deze in de bewezenverklaring verbeterd. Verdachte is daardoor niet geschaad in de verdediging.
Strafbaarheid van het bewezen verklaarde
Het bewezen verklaarde levert op:
1. meest subsidiair medeplichtigheid aan poging tot afpersing, terwijl het feit wordt gepleegd door twee of meer verenigde personen
Dit feit is strafbaar nu geen omstandigheden aannemelijk zijn geworden die de strafbaarheid uitsluiten.
Strafbaarheid van verdachte
De rechtbank acht verdachte strafbaar nu niet van enige strafuitsluitingsgrond is gebleken.
Strafmotivering
Vordering van de officier van justitie
De officier van justitie heeft gevorderd dat verdachte ter zake van het onder 1 primair ten laste gelegde wordt veroordeeld tot een gevangenisstraf van 3 jaren met aftrek van de tijd die verdachte in voorarrest heeft doorgebracht.
Standpunt van de verdediging
De raadsman heeft betoogd dat bij oplegging van een gevangenisstraf volstaan kan worden met een gevangenisstraf die gelijk is aan de duur van het voorarrest. Verdachte is een first offender en ze heeft tijdens de schorsing van de voorlopige hechtenis de voorwaarden goed nageleefd.
Oordeel van de rechtbank
Bij de bepaling van de straf heeft de rechtbank rekening gehouden met de aard en de ernst van het bewezen en strafbaar verklaarde, de omstandigheden waaronder dit is begaan, de persoon van verdachte zoals deze naar voren is gekomen uit het onderzoek ter terechtzitting, het uittreksel uit de justitiële documentatie, alsmede de vordering van de officier van justitie en het pleidooi van de verdediging.
De rechtbank heeft in het bijzonder het volgende in aanmerking genomen. Verdachte heeft zich schuldig gemaakt aan medeplichtigheid aan het in vereniging plegen van poging tot afpersing van aangever [benadeelde partij 1] , die werkzaam is als bedrijfsleider van de [bedrijf 1] en [bedrijf 2] . Aan het delict is een maandenlange voorbereiding vooraf gegaan. Verdachte is behulpzaam geweest door voor medeverdachten vluchten te boeken en hen van informatie te voorzien. Dergelijk feiten hebben een grote impact op de persoonlijke levenswereld van de slachtoffers en zij zorgen voor een groot gevoel van onveiligheid in de maatschappij. Verdachte en de medeverdachten hebben hier kennelijk geen moment bij stilgestaan en alleen hun eigen financiële gewin voor ogen gehad.
Gelet op de ernst van het feit past naar het oordeel van de rechtbank enkel de oplegging van een onvoorwaardelijke gevangenisstraf. Bij het bepalen van de hoogte van de op te leggen
gevangenisstraf heeft de rechtbank in strafverzwarende zin het georganiseerde karakter van het feit meegewogen. In strafmatigende zin heeft te gelden dat de rechtbank tot een andere bewezenverklaring is gekomen dan de officier van justitie, dat de voorlopige hechtenis van verdachte al ruime tijd is geschorst en dat zij volgens haar justitiële documentatie een first offender is.
Alles afwegende is de rechtbank van oordeel dat oplegging van een onvoorwaardelijke gevangenisstraf gelijk aan de duur van de voorlopige hechtenis een passende reactie vormt.
Inbeslaggenomen goederen
De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat de iPhone 11 Pro onttrokken dient te worden aan het verkeer en dat de Asus laptop moet worden teruggegeven aan verdachte
De raadsman heeft verzocht tot teruggave van de telefoon en de Asus laptop aan verdachte.
De rechtbank acht het inbeslaggenomen voorwerp, te weten een iPhone11 Pro vatbaar verbeurdverklaring nu het onder 1 meest subsidiair bewezen verklaarde hiermee is begaan en deze toebehoort aan verdachte.
De rechtbank is van oordeel dat het inbeslaggenomen voorwerp, te weten een Asus laptop, moet worden teruggegeven aan [verdachte] nu het belang van strafvordering zich daartegen niet verzet.
Benadeelde partij
[benadeelde partij 1] , bijgestaan door mr. J. Keekstra, heeft zich als benadeelde partij in het strafproces gevoegd met een vordering tot schadevergoeding. Gevorderd wordt een bedrag van € 9.119,71 ter vergoeding van materiële schade en € 2.000,- ter vergoeding van immateriële schade, vermeerderd met wettelijke rente vanaf de datum waarop de schade is ontstaan en oplegging van de schadevergoedingsmaatregel.
Standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft gevorderd dat de immateriële schade wordt toegewezen. Met betrekking tot de materiële schade heeft de officier van justitie aangevoerd dat nieuwe bedreigingen zijn uitgebleven na aanhouding van de verdachten zodat de materiële schade slechts kan worden toegewezen tot een bedrag van € 3.000,-. De benadeelde partij dient voor het overige deel in de vordering niet-ontvankelijk te worden verklaard.
Het totale toe te wijzen schadebedrag van € 5.000,- dient te worden vermeerderd met de wettelijke rente vanaf 27 augustus 2021, met toepassing van de hoofdelijkheid en met oplegging van de schadevergoedingsmaatregel.
Standpunt van de verdediging
De raadsman heeft primair verzocht om de benadeelde partij in de vordering niet ontvankelijk te verklaren, dan wel de vordering af te wijzen nu hij integrale vrijspraak heeft bepleit.
Subsidiair heeft de raadsman met betrekking tot de materiële schade aangevoerd dat er geen rechtstreeks verband aanwezig is tussen de schade en het bewezen verklaarde feit. Daarnaast lijkt de vordering te zijn geënt op de overval op het [adres] omdat de autohuur 2 dagen nadien is aangevangen terwijl dit feit niet aan verdachte ten laste is gelegd. Op grond van het voorgaande moet de vordering worden afgewezen.
De benadeelde partij dient in de gevorderde immateriële schade niet-ontvankelijk te worden verklaard nu deze een onevenredige belasting van het strafproces vormt. Subsidiair dient de schadepost aanzienlijk te worden gematigd.
Oordeel van de rechtbank
Naar het oordeel van de rechtbank staat vast dat de benadeelde partij door het onder 1 meest subsidiair bewezen verklaarde rechtstreeks immateriële schade heeft geleden. De immateriële schade, waarvan de hoogte onvoldoende door verdediging is betwist, zal daarom worden toegewezen, vermeerderd met wettelijke rente vanaf 27 augustus 2021.
Met betrekking tot de materiële schade overweegt de rechtbank dat er geen rechtstreeks verband aanwezig is tussen de schade en het onder 1 meest subsidiair bewezen verklaarde feit. De rechtbank zal de benadeelde partij daarom in dit deel van de vordering niet-ontvankelijk verklaren. De vordering kan voor dit deel slechts bij de burgerlijke rechter worden aangebracht.
De rechtbank stelt vast dat verdachte het strafbare feit samen met anderen heeft gepleegd en dat zij naar civielrechtelijke maatstaven hoofdelijk aansprakelijk zijn voor de schade. De rechtbank zal daarom bepalen dat verdachte de schadevergoeding niet meer aan de benadeelde partij hoeft te betalen indien zijn medeverdachten deze al hebben betaald, en andersom.
Nu de aansprakelijkheid van verdachte vaststaat, zal de rechtbank de schadevergoedingsmaatregel opleggen om te bevorderen dat verdachte de schade zal vergoeden.
De rechtbank zal verdachte veroordelen in de kosten die de benadeelde partij tot aan deze uitspraak in verband met de vordering heeft gemaakt, tot op heden begroot op nihil, en in de kosten die de benadeelde partij ten behoeve van de tenuitvoerlegging van deze uitspraak nog moet maken.