ECLI:NL:RBNHO:2024:12376

Uitspraak

RECHTBANKNOORD-HOLLAND

Civiel recht

Kantonrechter

Zittingsplaats Haarlem

Zaaknummer: 10812202 \ CV EXPL 23-7617

Vonnis van 24 juli 2024

in de zaak van

[eiser],

te [plaats 1],

eisende partij in conventie,

verwerende partij in reconventie,

hierna te noemen: [eiser],

gemachtigde: mr. A.H.A. Beijersbergen van Henegouwen,

tegen

[gedaagde],

te [plaats 2], Italië,

gedaagde partij in conventie,

eisende partij in reconventie,

hierna te noemen: [gedaagde],

procederend in persoon.

De zaak in het kort

[eiser] heeft met [gedaagde] gesproken over de aankoop van een boot van [gedaagde] voor € 25.000. [eiser] heeft € 20.000 naar [gedaagde] overgemaakt en heeft de boot naar zijn haven gevaren. Tijdens de vaart constateerde [eiser] gebreken aan onder meer de motoren van de boot. Partijen twisten over de vraag of een definitieve koop tot stand is gekomen. [eiser] stelt dat hij slechts een proefvaart heeft gemaakt, zodat [gedaagde] gehouden was de boot terug te nemen en het betaalde bedrag terug te betalen. [gedaagde] heeft dat niet gedaan. [eiser] vordert nu het verschil tussen de door hem overgemaakte € 20.000 en het lagere bedrag waarvoor hij de boot heeft (door)verkocht. De kantonrechter oordeelt dat tussen partijen een koopovereenkomst tot stand is gekomen. Deze is ook in stand gebleven. De motoren vertoonden weliswaar gebreken, maar omdat [gedaagde] niet in verzuim is geraakt, kan [eiser] de koop niet ontbinden. De vorderingen van [eiser] worden daarom afgewezen. De tegenvordering van [gedaagde] tot betaling van de resterende € 5.000 wordt ook afgewezen. Dit bedrag is vanwege de gebreken aan de motoren niet verschuldigd.

1.De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

- de dagvaarding van [eiser] van 16 november 2023 met 8 producties

- de conclusie van antwoord van [gedaagde] met 5 producties

- het tussenvonnis van 8 mei 2024 waarin tot een mondelinge behandeling wordt besloten

- een e-mail van de zijde van [eiser] met productie A

- de mondelinge behandeling van 27 juni 2024, waarbij namens [eiser] een pleitnotitie is overgelegd en waarvan voor het overige door de griffier aantekeningen zijn gemaakt.

1.2.

Ten slotte is een datum voor vonnis bepaald.

2.De feiten

2.1.

[gedaagde] heeft via het internet een tweedehands boot (hierna: de boot) te koop aangeboden. De advertentie vermeldde onder meer:

Zeer mooie Fairline Targa 27 / Sport Fury uit 1994 te koop.

Het schip is in 2021 compleet gerefit. Werkelijk alles is vernieuwd. Een echte eye-catcher.

Deze speed cruiser beschikt over 2 betrouwbare en goedlopende Volvo Penta motoren van elk 160 PK. Beide zijn in 2021 in deelrevisie geweest, De boot in mei van dit jaar afgebouwd en zou eigenlijk met ons mee verhuizen naar Italië, maar wij hebben er toch voor gekozen om daar een zeilboot aan te schaffen.

Deze boot is in topconditie en vaarklaar voor nog vele jaren vaarplezier.

[…]

Het dashboard is volledig vernieuwd met, nieuwe meters voor beide motoren, snelheidsmeter met GPS en een nieuw houten stuur.

[…]

De motoren zijn voorzien van nieuwe impellars, benzine filters, nieuwe olie, koelvloeistof, enz.

De staartstukken zijn voorzien van nieuwe olie en anodes en de onderkant van de boot staat volledig in 2 nieuwe lagen antifouling (de boot is op de wal te bezichtigen).

De boot is voorzien van een elektrische ankerlier (deze moet nog worden nagekeken) maar alle bedrading is voorbereid voor het aansluiten.

Deze boot is echt zo goed als nieuw en er zal alleen worden ingegaan op serieuze biedingen.

[…]

Vraagprijs € 29.750,-

2.2.

De boot heeft vanaf oktober 2021 op de kant gestaan bij een haven in Haarlem.

2.3.

Op 11 juni 2022 heeft [eiser] de boot bekeken. Voor [gedaagde], die in Italië woonde (en woont), was daarbij aanwezig [betrokkene]. [eiser] heeft daarbij geconstateerd dat ruitenwissers inclusief aandrijfmotoren ontbraken, de kussens niet bekleed waren en dat er geen overkapping was. Ook daarom hebben partijen een koopprijs van € 25.000 afgesproken.

2.4.

Via Whatsapp hebben [eiser] en [gedaagde] vervolgens veelvuldig contact gehad over (ver)koop van de boot. Zo berichtten partijen elkaar op 12 juni 2022:

[eiser]:
Morge [gedaagde], Op zich gaan wij ervoor. Zijn nu druk bezig voor een ligplaats, dat is nog een dingetje. Nodig voor tot oktober, vanaf dan hebben wij een plek.

[eiser]:
Waarschijnlijk 1 gevonden, Ik word morgen terug gebeld

[gedaagde]:
Oké.., top, ik vind het super dat jullie met mijn kindje gaan varen. Geef maar ff aan hoe en wanneer, dan zorg ik dat er mensen zijn om de boot te water te laten

[eiser]:
Aankomende week alle puntjes op de i zetten en hoopje dan voor 100% een antwoord te geven

[gedaagde]:
Dan zet ik de boot op “gereserveerd” op marktplaats

[eiser]:
Is goed

2.5.

Op 16 juni 2022 berichtten partijen elkaar via Whatsapp onder meer het volgende:

[gedaagde]:
Hoi [eiser].... even voor de registratie van de boot op jou naam.... het registratiebewijs ligt in het klep-kastje voor de passagier stoel. Het is een blauw kaartje, net als een bankpas, van het RDW. Met dat kaartje kun je op de website van het RDW de boot op jouw naam laten registreren, dat gaat heel simpel. Weet je trouwens al een datum dat de boot het water in moet? Grt. [gedaagde]

[eiser]:
Morgen een afspraak om even kijken naar een ligplaats hier vlakbij. Dan plannen voor de (proef)vaart. Ik denk dat dit in de week van maandag de 27e zal kunnen. Ik mail jou nog een lijstje met wat vragen mailen.

Gr. [eiser]

[gedaagde]:
Helemaal goed [eiser]

2.6.

Op 17 juni 2022 berichtten partijen elkaar via Whatsapp onder meer het volgende:

[gedaagde]:
Hoi [eiser], Ik heb net geregeld dat de boot zondagochtend om 11 uur het water in gaat.

[gedaagde]:
Volgende week ophalen is prima, dan laat ik in de tussentijd de motoren nakijken door een voldoende penta monteur

[eiser]:
Dus, de 27e ophalen dan?

[gedaagde]:
Ja, prima, geef ik dat door aan de jachthaven

[eiser]:
Prima, dan zijn wij daar op tijd in de ochtend.

[gedaagde]:
Als ie betaald is mag je’m meenemen

[gedaagde]:
Denk ik even aan een verzekering, je mag eigenlijk niet varen zonder

[gedaagde]:
En de 27e bellen gewoon ff als je bij de boot bent, lopen we hem

samen stap voor stap door

[eiser]:
Geef alle gegevens maar door die nodig zijn voor de verzekering.

Laten we afspreken dat na de vaart ik jou betaal, een auto koop ik ook niet zonder proefrit. Het is jammer dat jij er zelf niet bij bent, dat zou het mooiste zijn. Ik mail jou straks nog mijn vragenlijstje.

[gedaagde]:
Ja [eiser]. Baal ik ook van. Maar een proefvaart naar Hellevoetsluis is

wat veel, als er onderweg iets gebeurd loop ik alle risico

[gedaagde]:
Dus hoe gaan we dat oplossen.

[eiser]:
Het wordt Capelle, daar heb ik een plaats kunnen regelen

[gedaagde]:
Lekker dichtbij

[gedaagde]:
Maar ik laat de boot niet helemaal naar Capelle varen op mijn risico

[eiser], hoop dat je dat begrijpt.

[gedaagde]:
Als ik zelf had gevaren geen probleem

[eiser]:
Scheelt een stuk. De boot is dan verzekerd De boot zal ook best blijven drijven, maar de motoren blijft een dingetje. Zeg maar hoe jij het ziet, anders wordt het lastig

[eiser]:
Laat de monteur maar varen dan

[gedaagde]:
De motoren zijn goed, ik heb de boot zelf helemaal boven uit Friesland gehaald en ik laat ze op mijn kosten ook nog controleren door een erkende vol o lenta monteur de aankomende week

[eiser]:
Heb ik dan garantie?

[gedaagde]:
Ik stel voor dat je 10% van de aankoopsom betaald als op plaats van bestemming bent aangekomen.

[eiser]:
Dan heb ik toch ook tot Capelle gevaren?

[eiser]:
Ik vind het prima dan

[gedaagde]:
90% als je de boot komt ophalen en 10% als hé in Capelle bent

[gedaagde]:
je

[gedaagde]:
Ik sta garant voor de motoren....

[eiser]:
Hoe lang?

[gedaagde]:
Tot om de hoek

[gedaagde]:
Ja, hoe lang.... ???

[gedaagde]:
Ik weet toch niet wat je met de boot doet... dus hoe lang is in dit geval niet van toepassing. Als je boot komt ophalen, vaart de boot naar behoren en lopen de motoren goed.

[eiser]:
Het zal ook best wel meevallen, maar toch Ik mail jou straks.

[gedaagde]:
Maar wees gerust [eiser], deze volvo penta motoren zijn super betrouwbaar en oersterk

[gedaagde]:
Als ik niet achter mijn boot sta, had ik hen niet zo verkocht

eigenlijk had ik hem ook helemaal niet willen verkopen, maar ja, je kent het verhaal erachter

[gedaagde]: [
...]

[gedaagde]:
Ik zal aankomende week alle gegevens van de boot en de motoren naar je mailen welke je nodig hebt om de boot te verzekeren en mijn bankgegevens.

2.7.

Op 19 juni 2022 is de boot te water gelaten. [eiser] was daar niet bij.

2.8.

Op 20 juni 2022 berichtten partijen elkaar via Whatsapp:

[eiser] om 17:18u:
[gedaagde], ik moet even op deze wijze reageren, mijn mailprogramma doet vreemd.

Om te beginnen, de overeengekomen prijs staat los van garantie/zekerheden en verdere onderhandelingen enz.

Op jou advertentie staat dat bij de boot alles is vernieuwd. Uiteindelijk moet er nog redelijk wat gedaan worden.

Omdat jou boot klaar zou zijn hadden wij interesse, wij willen zeker geen klusboot!

Nu kan ik best wel wat zelf maar wil zeker niet terug op de kant omdat er 1 of 2 motor niet helemaal op orde zijn en zo mijn verwachte zomer naar de klote is.

Bij mijn R8 voor de prijs van ca. €125.000,00 kreeg ik zonder probleem de sleutels om op mij gemak een flinke testrit te doen. Bij jou boot van €25.000,00 moet ik eerst bijna het volledige bedrag neertellen. Ook wilde ik erbij zijn als jou monteur er is liefst voor hij het water in ging.

Het blijft jammer dat jij zelf niet deze kant op kwam en er bij was met een stuk varen. Dat was het beste geweest.

Mocht er toch motorisch iets mis zijn dan is €5000,- een redelijk bedrag.

Als jij zeker weet dat alles top is dan zie ik het probleem niet.

Laten we afspreken dat indien wij dit niet eens kunnen worden ik af zie van de koop.

Zonder enige garantie durf ik het niet aan.[…]

[gedaagde]: […]
Zoals ik al zei, laat ik de motoren ook nog een keer helemaal nakijken omdat ik zeker wil weten dat alles goed is en jij met een gerust hart op pad kan gaan. Ik heb vertrouwen in de boot en zeker de motoren, dus als het jou gerust stelt om het op jou manier te doen, ben ik daar akkoord mee.

[…]

[eiser]:
Oke, duidelijk Er zullen vast nog wel vragen komen

[gedaagde]:
No problemo... ik ken elke centimeter van die boot

2.9.

Op 23 juni 2022 heeft [gedaagde] aan [eiser] via Whatsapp twee video’s van de lopende motoren van de boot gestuurd, met het volgende bericht:

De motoren zijn klaar en lopen perfect. Ik het eerste filmpje zie je een klein beetje water onder in de bilge (diepste punt tussen de motoren) liggen, maar dat komt omdat ze de bilge gespoeld hebben, dat inmiddels weer weg. Alles wat vernieuwd moest worden is vernieuwd, dus de motoren zijn 100%.

2.10.

Op 24 juni 2022 hebben partijen weer Whatsapp-contact:

[gedaagde]:
Hoi [eiser], zondagochtend kom je de boot ophalen, dat betekent dat zondag ook de eerste afgesproken betaling voldaan moet zijn. Aangezien overschrijvingen in het weekend niet door een bank worden gedaan, hoe wil je dat gaan doen dan?

[…]

[gedaagde]
: De afspraak is 20K bij het ophalen en de rest als je in Capelle bent.

Als je het nu overmaakt dan wordt het zaterdag gestort

[eiser]
: Oke, Ik zal het eerder overmaken met het vertrouwen dat de motoren goed zijn. Daar komen wij dan toch pas achter als wij onderweg zijn.

2.11.

Op diezelfde dag heeft [eiser] € 20.000 naar de Nederlandse bankrekening van [gedaagde] overgemaakt.

2.12.

Op 26 en 27 juni 2022 is [eiser] met de boot van de haven in Haarlem naar de ligplaats in [plaats 1] gevaren.

2.13.

Tijdens deze vaart heeft [eiser] via Whatsapp bij [gedaagde] melding gemaakt van verschillende gebreken aan de boot, waaronder meldingen van hoog oplopend koelwater, niet-functionerende toerentellers en het inhouden van de motoren. [gedaagde] heeft [eiser] daarop meegedeeld dat hij het door zal geven aan de monteur die de motoren heeft nagekeken.

2.14.

Na communicatie over (onder meer) de wijze van gebruik van de motoren op 28 juni 2022 hebben partijen op 29 juni 2022 weer Whatsapp-contact gehad:

[gedaagde]:
Hoi [eiser], Ik heb de monteur gesproken en die gaat a.s. zaterdag op

vakantie voor 3 weken. Het lijkt mij een goed idee als je zelf een monteur in de buurt zoekt, bijvoorbeeld. [bedrijf 1], en die naar de motoren laat kijken. De gemaakte kosten voor eventuele reparaties trekken we van de € 5.000,- af die ik nog van je krijg. Wel een nota vragen aub, die moet bij mij nog in de boeken

[gedaagde]:
en die nota stuur ik natuurlijk door naar mijn monteur...

[eiser]:
Oke [gedaagde], ik vind het een goed plan Ik zal morgen dit bedrijf even bellen. Ik houd je op de hoogte

2.15.

In een e-mail van 30 juni 2022 heeft [eiser] aan [gedaagde] onder meer geschreven:

Wij zijn tot een ander besluit gekomen. Met enige tegenzin hebben wij besloten de boot niet te kopen.

Daarbij heeft [eiser] een lijst van door hem geconstateerde gebreken opgenomen. De lijst vermeldt onder meer dat de motoren met regelmaat inhouden en volgens de meters te heet worden. [eiser] geeft ook aan dat het allergrootste probleem de lucht van de motor is. Die verspreidt zich in het hele schip, waardoor er niet op de boot geslapen kan worden, aldus [eiser].

2.16.

[gedaagde] heeft in reactie op deze e-mail meegedeeld dat hij de boot niet zal terugnemen, onder meer omdat [eiser], naar [gedaagde] zegt, al akkoord is gegaan met de door [gedaagde] voorgestelde oplossing: herstellen en de kosten daarvan in mindering brengen op het restbedrag van de koopsom.

2.17.

In een e-mail van 4 juli 2022 heeft [eiser] aan [gedaagde] onder meer geschreven:

Ik heb inmiddels alles even laten bezinken en wil het volgende voorstel doen.

De lucht na het varen is een dingetje, er is hierdoor niet in te slapen wat de boot voor ons onbruikbaar maakt.

Jij[[gedaagde], toevoeging rechtbank]
hebt het volgende voorgesteld om te laten maken en te verrekenen met het restant.

• Motoren (inhouden) check en afstellen (toeren)tellers.

• Waterdruk (pomp)

Als daar dan ook nog iemand wat aan de lucht kan doen dan willen wij er voor gaan.

[…]

Het was voor ons een proefvaart. Jij hebt uiteraard een punt dat wij beter rond Haarlem hadden kunnen blijven als proefvaart, maar omdat ik eigenlijk in de veronderstelling was dat alles goed zou verlopen heb ik de keuze nu eenmaal gemaakt om direct onze kant op te varen. In elk geval niet met het idee dat daarmee de koop opeens definitief zou zijn, dit zijn wij ook nergens duidelijk overeengekomen.

Als het zo is dat wie dan ook beslist dat de vaart naar Capelle de koop definitief heeft gemaakt ontbind ik bij deze de koop met als hoofdreden de misleidende advertentie, wij hebben niet de boot gekocht welke als advertentie was aangeboden.

2.18.

Op (of kort voor) 25 juli 2022 heeft [eiser] de boot op internet te koop aangeboden voor € 27.500. In de advertentietekst is onder meer opgenomen:

Deze speed cruiser beschikt over 2 betrouwbare en goedlopende Volvo Penta motoren van elk 160 PK.

[gedaagde] heeft [eiser] op 25 juli 2022 meegedeeld dat hij de advertentie had zien staan. Daarop heeft [eiser] [gedaagde] meegedeeld dat de advertentie geen actie is waarmee hij de aankoop van de boot bevestigde.

2.19.

In opdracht van [eiser] heeft [bedrijf 2] de boot onderzocht. In een

e-mail van 2 november 2022 heeft [bedrijf 2] aan [eiser] meegedeeld de volgende punten te hebben geconstateerd:

Motoren lopen erg onregelmatig bougiekabels zijn slecht, (motoren hebben een grote beurt nodig)

Impellerpompen hebben lekkage.

Eén van de motoren lekt koelvloeistof

Uit één van drives lekt er olie is niet te zien waar vandaan deze lekkage komt (boot ligt in het water)

Deze motoren zijn gebouwd van 1985-1987.

Het bouwjaar van deze boot niet is te achterhalen door middel van het rompnummer (dit nummer niet of nauwelijks te lezen is of is weggekrast) op internet kom je de bouwjaren van halfjaren 80 tegen.

Veel van de onderdelen zijn niet meer verkrijgbaar bij de Volvo Penta dealer.

Kortom er zal een aardig kostenpost aan vast zitten om deze gebreken te herstellen en het zal niet meevallen om aan de benodigde Volvo Penta onderdelen te komen.

2.20.

De motoren hebben daarnaast een vermogen van 145pk in plaats van 160 pk.

2.21.

Op 5 maart 2023 heeft Boat Service Repair een offerte uitgebracht voor reparaties aan (vooral) de motoren en het afzuigsysteem van de motorruimte. De gespecificeerde offerte vermeldt een totaalbedrag van € 10.829,50 inclusief btw.

2.22.

[eiser] heeft kosten gemaakt voor deelreparaties aan de motor, voor de huur van een ligplaats en winterberging en voor de verzekering van de boot.

2.23.

[eiser] heeft de boot eind juli 2023 verkocht aan een derde.

3.Het geschil

in conventie

3.1.

[eiser] vordert voor zover mogelijk bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad:

I. voor recht te verklaren dat [gedaagde] middels het niet terug willen nemen van de boot, waarbij hij ook niet heeft willen overgaan tot het terugbetalen van de borg, groot € 20.000 onrechtmatig heeft gehandeld jegens [eiser], dan wel op basis van de niet correcte nakoming van de onderlinge afspraken, waarbij gedaagde wederom de boot niet heeft willen terugnemen na ontdekking van de geconstateerde gebreken, een wanprestatie heeft geleverd jegens [eiser],

II. dat [gedaagde] - mede op basis van de schadebeperkende maatregelen die door [eiser] zijn getroffen - een vergoeding aan [eiser] dient te voldoen ad. € 2.500 te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf verkoopdatum (aan de derde partij) d.d. 26 juni 2021, althans een vergoeding en ingangsdatum van de wettelijke rente welk volgens door de rechtbank in goede justitie zal vermenen te behoren,

III. [gedaagde] te veroordelen tot het betalen van een vergoeding aan [eiser] ad € 4.000 ter vergoeding van door [eiser] gemaakte kosten als houder van de boot te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 26 juni 2021, dan wel een vergoeding en ingangsdatum van de wettelijke rente welk volgens de rechtbank zal vermenen te behoren,

IV. de kosten van de procedure, inclusief nakosten.

3.2.

[eiser] stelt dat er geen sprake is van een situatie van aanbod en aanvaarding en dus ook geen koop en/of levering. De proefvaart had juist ten doel om uit te zoeken of de boot daadwerkelijk voldeed aan de wensen en de eigenschappen had die men van de boot mocht verwachten. [eiser] heeft € 20.000 alleen betaald als borg voor een proefvaart naar [plaats 1]. Bij de proefvaart kwamen een aantal problemen naar voren. Zo hielden de motoren in en bleek er veel lucht of damp van de motorruimte naar de zit- en slaapruimte te komen. Na aankomst heeft [eiser] [gedaagde] daarom meegedeeld dat hij afzag van koop van de boot. Er is dan ook geen definitieve koopovereenkomst tot stand gekomen. Omdat [gedaagde] hem duidelijk had gemaakt de boot niet terug te nemen, heeft [eiser] om zijn schade te beperken de boot verkocht aan een derde. Het verschil tussen de door [eiser] betaalde borg en de verkoopprijs van € 17.500 vordert [eiser] terug. [gedaagde] is ook verplicht de kosten die [eiser] in de tussentijd als houder van de boot heeft moeten maken te vergoeden.

Voor zover wel een koopovereenkomst tot stand zou zijn gekomen, geldt dat de motoren van de boot niet voldeden aan de verwachtingen die [eiser] daarvan mocht hebben. [gedaagde] heeft uitdrukkelijk gezegd dat de boot naar behoren zou varen en dat de motoren goed zouden lopen. Dat was niet het geval, zodat [gedaagde] zijn verplichtingen uit de overeenkomst dan niet is nagekomen. In dat geval heeft [eiser] de koopovereenkomst ontbonden.

3.3.

[gedaagde] voert verweer, zegt dat er wel een overeenkomst tot stand is gekomen en voert het volgende aan. Uit coulance heeft hij een afspraak gemaakt over garantie op de motor. Deze hield in dat [eiser] € 20.000 zou betalen bij het ophalen van de boot en. Het resterende deel van de koopprijs van € 5.000 zou [eiser] betalen bij aankomst in de nieuwe haven. [gedaagde] is nooit akkoord gegaan met een proefvaart van twee dagen. Dat zou ook zeer ongebruikelijk zijn. De stellingen van [eiser] passen ook niet bij de afspraken die partijen in de weken na de eerste vaart hebben gemaakt over reparaties aan de motoren. [eiser] kan de tot stand gekomen overeenkomst ook niet ontbinden. [gedaagde] heeft aan zijn mededelingsplicht voldaan. Hij had de motoren laten nakijken en wist niet van problemen. [eiser] heeft geen proefvaart gemaakt en geen aankoopkeuring laten uitvoeren. De gevolgen daarvan moeten voor zijn risico blijven, aldus [gedaagde].

3.4.

Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover nodig, nader ingegaan.

in reconventie

3.5.

[gedaagde] vordert [eiser] te veroordelen € 5.000 aan [gedaagde] te betalen, te vermeerderen met de wettelijke rente en op straffe van een dwangsom van € 500 voor iedere week na 1 februari 2024.

3.6.

Hij voert aan dat partijen een koopsom van € 25.000 zijn overeengekomen en dat daarvan nog een door [eiser] te betalen bedrag van € 5.000 resteert.

3.7.

[eiser] voert verweer.

3.8.

Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover nodig, nader ingegaan.

4.De beoordeling

Bevoegdheid en toepasselijk recht

4.1.

Omdat [gedaagde] in Italië woonde en woont, zal eerst moeten worden beoordeeld of de Nederlandse rechter bevoegd is over deze zaak te oordelen en welk recht van toepassing is.

4.2.

De bevoegdheid van de kantonrechter zal op basis van internationaal privaatrecht worden beoordeeld. Dat is in deze zaak de Brussel I-bis Verordening^[1]. De Nederlandse rechter is op grond van artikel 26 van deze verordening bevoegd van het onderhavige geschil kennis te nemen, omdat [gedaagde] is verschenen en die verschijning niet ten doel had de bevoegdheid van de rechter te betwisten.

Omdat de kantonrechter bevoegd is kennis te nemen van de vordering in conventie, is zij ook bevoegd kennis te nemen van de tegenvordering (reconventionele vordering)^[2].

4.3.

Op de zaak is Nederlands recht van toepassing, omdat partijen in hun stellingen en weren een beroep doen op het Nederlandse recht. Een dergelijke impliciete rechtskeuze, voldoende duidelijk blijkend uit de omstandigheden van het geval, is mogelijk op grond van zowel de Rome I-Verordening^[3]die geldt voor verbintenissen uit overeenkomst (zie artikel 3 lid 1) als de Rome II-Verordening^[4]die geldt voor verbintenissen uit niet-contractuele verbintenissen zoals onrechtmatige daad en ongerechtvaardigde verrijking, waaronder onverschuldigde betaling (zie artikel 14 lid 1).

4.4.

Dit betekent dat de vorderingen en de tegenvordering (reconventie) zullen worden beoordeeld naar Nederlands recht.

in conventie

Partijen zijn een overeenkomst aangegaan, geen onverschuldigde betaling

4.5.

[eiser] en [gedaagde] verschillen van mening of zij een (definitieve) koopovereenkomst zijn aangegaan. [gedaagde] zegt dat dat het geval is en dat de overboeking van € 20.000 door [eiser] aan hem een betaling van (een deel van) de koopsom was. [eiser] zegt dat er geen overeenkomst tot stand is gekomen en dat de overboeking alleen een borg voor de proefvaart betrof en daarom terug moet.

4.6.

Het antwoord op de vraag of een overeenkomst is tot stand gekomen, is afhankelijk van hetgeen partijen over en weer hebben verklaard en uit elkaars verklaringen hebben afgeleid en in de gegeven omstandigheden redelijkerwijs mochten afleiden. Aanbod en aanvaarding hoeven niet uitdrukkelijk plaats te vinden; zij kunnen in iedere vorm gebeuren en kunnen besloten liggen in een of meer gedragingen^[5]. Ook gedragingen van partijen na het sluiten van een overeenkomst kunnen van belang zijn voor de aan die overeenkomst te geven uitleg.^[6]

4.7.

De kantonrechter komt tot het oordeel dat partijen een koopovereenkomst zijn aangegaan en licht dit als volgt toe.

4.8.

Nadat [eiser] de boot op 11 juni 2022 heeft bezichtigd hebben partijen de koopprijs vastgesteld op € 25.000. Uit de Whatsapp-communicatie van 17 juni 2022 volgt dat [gedaagde] niet akkoord ging met een proefvaart van Haarlem naar Hellevoetsluis c.q. [plaats 1], zolang de koop niet definitief was. Zo schreef [gedaagde] aan [eiser]:

‘Als ie betaald is mag jem meenemen’

‘
Maar een proefvaart naar Hellevoetsluis is wat veel, als er onderweg iets gebeurd loop ik alle risico’

‘
Maar ik laat de boot niet helemaal naar Capelle varen op mijn risico [eiser], hoop dat je dat begrijpt.’

Daarna hebben partijen over een ‘garantie’ overlegd:

[gedaagde]:
De motoren zijn goed, ik heb de boot zelf helemaal boven uit Friesland gehaald en ik laat ze op mijn kosten ook nog controleren door een erkende vol o lenta monteur de aankomende week

[eiser]:
Heb ik dan garantie?[onderstreping rechtbank]

[gedaagde]:
Ik stel voor dat je 10% van de aankoopsom betaald als op plaats van bestemming bent aangekomen.

[eiser]:
Dan heb ik toch ook tot Capelle gevaren?

[eiser]:
Ik vind het prima dan

[gedaagde]:
90% als je de boot komt ophalen en 10% als hé in Capelle bent

[gedaagde]:
je

En in vervolg daarop heeft [eiser] op 20 juni 2022 om 17:18u aan [gedaagde] onder meer bericht:

Mocht er toch motorisch iets mis zijn dan is €5000,- een redelijk bedrag.

Als jij zeker weet dat alles top is dan zie ik het probleem niet.

Laten we afspreken dat indien wij dit niet eens kunnen worden ik af zie van de koop.

Zonderenige garantiedurf ik het niet aan.[onderstreping rechtbank]

Daarop hebben partijen op 24 juni 2022 de volgende afspraak gemaakt:

[gedaagde]
: De afspraak is 20K bij het ophalen en de rest als je in Capelle bent.

Als je het nu overmaakt dan wordt het zaterdag gestort

[eiser]
: Oke, Ik zal het eerder overmaken met het vertrouwen dat de motoren goed zijn.

Hieruit komt naar voren dat de afspraken over betaling in tweeën een gevolg zijn van of reactie zijn op de vraag van [eiser] om een garantie en dat de betaling van € 20.000 een deelbetaling is op de koopsom en niet een (ongebruikelijk hoog) bedrag aan borg.

4.9.

Aan deze afspraak hebben partijen ook uitvoering gegeven. [eiser] heeft [gedaagde] € 20.000 betaald en heeft daarna de boot met - zoals hij bij de mondelinge behandeling heeft bevestigd - eigendomsbewijs meegenomen.

4.10.

Ook de communicatie die partijen op 29 juni 2022 hebben gehad is een aanwijzing dat zij een koopovereenkomst zijn aangegaan. [gedaagde] laat [eiser], nadat die heeft aangegeven dat de boot diverse problemen kent, op 29 juni 2022 weten:
De gemaakte kosten voor eventuele reparaties trekken we van de € 5.000,- af die ik nog van je krijg. Daar bevestigt [gedaagde] dat hij nog € 5.000 van [eiser] krijgt: het resterende deel van de koopsom. [eiser] heeft daarop bevestigend geantwoord met:
Oke [gedaagde], ik vind het een goed plan. Als er slechts sprake was van een proefvaart, had het voor de hand gelegen dat [eiser] daar op dat moment over begonnen was, al was het maar omdat er inmiddels (ongeveer) twee dagen verstreken waren nadat [gedaagde] de boot in [plaats 1] had aangemeerd.

4.11.

Daarbij komt dat [eiser] zonder overleg met [gedaagde] de boot al in juli 2022 op internet te koop heeft aangeboden. Toen [gedaagde] hem daarover berichtte heeft [eiser] [gedaagde] weliswaar meegedeeld dat dit niet mocht worden uitgelegd als een actie die de verkoop bevestigde, maar dat neemt niet weg dat hij zelf heeft besloten de boot te koop te zetten. Een dergelijke gedraging past, zeker als dit zonder voorafgaand overleg gebeurt, toch vooral de eigenaar.

4.12.

[eiser] heeft nog wel een e-mail van 20 juni 2022 (11:32 uur) aan [gedaagde] overgelegd, waarin hij over ‘borg’ spreekt:

Eigenlijk wilde ik €5000,- betalen en de rest bij aankomst.

Omdat ik jou onrust begrijp als ik schade zou varen wordt het €20.000,- zodat jij een aardig bedrag als borg hiervoor hebt.

Als alles oke is met de boot komt de rest, er moet dan geen probleem optreden met bv de motoren. Het is uiteindelijk een proefvaart.

4.13.

[gedaagde] betwist de ontvangst van deze e-mail. Ook omdat [eiser] in de Whatsapp-communicatie van die dag aangeeft dat zijn mailprogramma ‘
vreemd doet’is onduidelijk of dit bericht [gedaagde] daadwerkelijk heeft bereikt. Als deze e-mail [gedaagde] wel heeft bereikt geldt dat deze is van vóór de hiervoor geciteerde berichten van 20 juni 2022 en de afspraak van 24 juni 2022 is. Daarmee vormt zij onvoldoende aanwijzing dat partijen alleen een proefvaart hebben afgesproken en geen koop zijn aangegaan.

4.14.

Tegen deze achtergrond heeft [eiser] onvoldoende gesteld om aan te nemen dat de € 20.000 als borg (waarborgsom) is betaald. In tegendeel, op basis van de vastgestelde feiten concludeert de kantonrechter dat partijen een koopovereenkomst hebben gesloten en levering van de boot door bezitsverschaffing heeft plaatsgevonden.

Overeenkomst niet ontbonden

4.15.

Subsidiair stelt [eiser] zich op het standpunt dat hij de koopovereenkomst heeft ontbonden, omdat de boot niet de eigenschappen had die hij mocht verwachten. Omdat de koopovereenkomst ontbonden is moet [gedaagde] hem het gevorderde deel van de koopprijs terugbetalen, aldus [eiser].

4.16.

De hoofdregel is dat iedere tekortkoming van een partij in de nakoming van een van haar verbintenissen de wederpartij de bevoegdheid geeft om de overeenkomst geheel of gedeeltelijk te ontbinden. Er is pas sprake van een tekortkoming (ervan uitgaande dat nakoming nog mogelijk is), wanneer de schuldenaar in verzuim is. Als voor nakoming geen termijn is bepaald, treedt verzuim pas in wanneer degene die moet presteren een schriftelijk gegeven redelijke termijn voor nakoming (ingebrekestelling) ongebruikt heeft laten verstrijken.

4.17.

Naar het oordeel van de kantonrechter is [gedaagde] niet in verzuim geraakt. Daarvoor is het volgende van belang.

4.18.

De kantonrechter gaat er op basis van de stellingen van [eiser], onderbouwd met de e-mail en offerte van [bedrijf 2], van uit dat de motoren inderdaad gebrekkig waren. Weliswaar heeft [gedaagde] de gestelde gebreken betwist, maar hij heeft de betwisting onvoldoende gemotiveerd. Hij heeft slechts, zonder verdere onderbouwing, gezegd dat hij voor de verkoop een erkende Volvo Penta monteur opdracht heeft gegeven de motoren na te lopen en te repareren. Een factuur heeft [gedaagde] niet in het geding gebracht en bij de mondelinge behandeling gaf hij aan niet bekend te zijn met de naam van de monteur. De omstandigheid dat [eiser] de boot voor een hoger bedrag te koop heeft gezet met dezelfde wervende tekst als [gedaagde] eerder, heeft [eiser] naar het oordeel van de kantonrechter voldoende uitgelegd. [eiser] wilde potentiële kopers niet afschrikken, maar hen in een gesprek uitleggen wat er aan de hand was.

4.19.

Dat [eiser] geen aankoopkeuring heeft laten doen of een werkelijke proefvaart heeft gemaakt, betekent - anders dan [gedaagde] meent - niet dat de gebreken aan de motor voor risico van [eiser] komen. Immers, [gedaagde] heeft [eiser] voor de koop meerdere keren verzekerd dat de motoren goed liepen. Zo heeft hij gezegd dat hij de motoren nog een keer heeft laten nakijken en dat de motoren 100% zijn. Dit maakt dat [eiser] niet had behoren te twijfelen aan de kwaliteit van de motoren. Het verweer dat [eiser] een onjuiste voorstelling van de staat van de motoren aan zichzelf heeft te wijten, wordt dan ook verworpen. Dat [gedaagde] zoals hij stelt niet wist van de gebreken aan de motoren, maakt dit niet anders.

4.20.

Daarnaast heeft [gedaagde] de boot geleverd met motoren met een vermogen van 145pk in plaats van 160pk zoals benoemd in de advertentie.

4.21.

Maar niet is gebleken dat [eiser] [gedaagde] op enig moment in gebreke heeft gesteld. [eiser] heeft gesteld dat een ingebrekestelling besloten zou liggen in de (ongedateerde) correspondentie tussen partijen, overgelegd als productie 4 bij dagvaarding. De berichten van [eiser] daarin voldoen niet aan de vereisten van een ingebrekestelling, omdat hij [gedaagde] niet sommeert na te komen, laat staan daarvoor een termijn stelt. [gedaagde] is op die manier niet in verzuim komen te verkeren.

4.22.

[eiser] heeft zich ook op het standpunt gesteld dat hij niet meer hoefde te verwachten dat [gedaagde] zou nakomen. De kantonrechter begrijpt dit zo dat [eiser] zich erop beroept dat het verzuim ook zonder ingebrekestelling is ingetreden, omdat hij uit mededelingen van [gedaagde] moest afleiden dat [gedaagde] niet zou nakomen (artikel 6:83 BW). Ook dit beroep slaagt niet. [eiser] beroept zich op de rechtsgevolgen van verzuim. Het is aan hem om zijn stellingen op dit punt met concrete feiten te onderbouwen en dat heeft hij nagelaten. In de correspondentie opgenomen in productie 4 bij dagvaarding ziet de kantonrechter, anders dan [eiser], niet een mededeling van [gedaagde] waaruit [eiser] moest afleiden dat [gedaagde] zijn verplichtingen niet zou nakomen. In tegendeel, partijen hadden op 29 juni 2022 nog eens afgesproken dat [eiser] met de achtergehouden € 5.000 van de koopprijs het onderzoek en eventuele reparaties aan de motoren zou betalen (zie alinea 2.14) en [gedaagde] heeft deze afspraak in de correspondentie opgenomen in de hiervoor genoemde productie meerdere keren herhaald. Het was aan [eiser] om [gedaagde] in gebreke te stellen, als deze afspraak voor hem niet volstond.

Dwaling?

4.23.

Voor zover [eiser] meer subsidiair een beroep op dwaling heeft willen doen, zal de kantonrechter dit beroep passeren. Eerst in de tweede termijn bij de mondelinge behandeling heeft [eiser] dit genoemd, waaraan hij ook geen consequentie verbond (vernietiging overeenkomst).

Conclusie

4.24.

De slotsom is dat tussen partijen een koopovereenkomst tot stand is gekomen en dat de betaling van € 20.000 geen borg was, maar een deelbetaling van de koopsom van de boot. [eiser] heeft de koopovereenkomst tussen partijen niet rechtsgeldig ontbonden. Er bestaat ook daarom geen verplichting tot terugbetaling. De vordering van [eiser] tot betaling van € 2.500 zal daarom worden afgewezen. Omdat partijen een overeenkomst zijn aangegaan die in stand is gebleven zal ook de door [eiser] gevorderde verklaring voor recht, die tot uitgangspunt neemt dat de overeenkomst is ontbonden of niet heeft bestaan, worden afgewezen.

4.25.

Omdat [eiser] eigenaar van de boot is geworden blijven de kosten voor onder meer de verzekering, ligplaats en verkoop van de boot voor rekening van [eiser]. De door [eiser] in dit kader ook genoemde kosten voor deelreparaties komen niet voor vergoeding in aanmerking omdat [eiser] [gedaagde] niet in gebreke heeft gesteld. Hij heeft [gedaagde] niet in de gelegenheid gesteld deze reparaties zelf uit te (laten) voeren. Ook overigens was [gedaagde] niet in verzuim.

4.26.

Dit betekent dat de vorderingen van [eiser] zullen worden afgewezen.

Proceskosten

4.27.

[eiser] is in het ongelijk gesteld en moet daarom de proceskosten van [gedaagde] betalen. [gedaagde] heeft zonder gemachtigde geprocedeerd en heeft door de hybride zitting geen reis- en verblijfkosten hoeven te maken. Er zijn zodoende geen kosten die voor vergoeding in aanmerking komen.

in reconventie

4.28.

Hiervoor heeft de kantonrechter geoordeeld dat partijen een koopovereenkomst zijn overeengekomen waarbij is afgesproken dat [eiser] € 5.000 mocht achterhouden voor eventuele gebreken aan de motoren. De motoren zijn inderdaad gebrekkig gebleken (zie alinea 4.18). Uit de bevindingen en de offerte van [bedrijf 2] en facturen voor deelreparaties blijkt voldoende dat de kosten voor reparatie van de gebreken het garantiebedrag zouden overtreffen. [gedaagde] kan daarom, op grond van de afspraken tussen partijen, geen aanspraak maken op betaling van het restant van de koopsom van € 5.000. Dit leidt er toe dat de tegenvorderingen zullen worden afgewezen.

4.29.

[gedaagde] is in het ongelijk gesteld en moet daarom de proceskosten (inclusief nakosten) betalen. De proceskosten van [eiser] worden begroot op:

- salaris gemachtigde

€

169,50

(1 punt × factor 0,5 × € 339,00)

- nakosten

€

20,00

(plus de kosten van betekening zoals vermeld in de beslissing)

Totaal

€

189,50

5.De beslissing

De kantonrechter

in conventie

5.1.

wijst de vorderingen van [eiser] af,

in reconventie

5.2.

wijst de vorderingen van [gedaagde] af,

5.3.

veroordeelt [gedaagde] in de proceskosten van € 189,50, te betalen binnen veertien dagen na aanschrijving daartoe, te vermeerderen met de kosten van betekening als [gedaagde] niet tijdig aan de veroordelingen voldoet en het vonnis daarna wordt betekend.

Dit vonnis is gewezen door mr. M.A. Hoogkamer en in het openbaar uitgesproken op 24 juli 2024.

1680

ECLI:NL:RBNHO:2024:12376

Geschil over de totstandkoming van een koopovereenkomst van een boot en de gevolgen van gebreken aan de motoren

Uitspraak

1.De procedure

2.De feiten

3.Het geschil

4.De beoordeling

5.De beslissing

Voetnoten