ECLI:NL:RBMNE:2024:1014

Uitspraak

RECHTBANK MIDDEN-NEDERLAND

Zittingsplaats Utrecht

Bestuursrecht

zaaknummer: UTR 21/2388 en UTR 21/2369

uitspraak van de enkelvoudige kamer van 1 maart 2024 in de zaak tussen

[eiseres] , uit [plaats] , eiseres

(gemachtigde: mr. D.A.N. Bartels MRE),

de heffingsambtenaar van de Belastingsamenwerking gemeenten & hoogheemraadschap [gemeente], verweerder

(gemachtigde: M. Boerlage).

Verder heeft als partij deelgenomen:

de Staat der Nederlanden (de minister voor Rechtsbescherming).

Inleiding

Inzake UTR 21/2388

In de beschikking van 31 mei 2020 (het primaire besluit) heeft de heffingsambtenaar op grond van de wet WOZ de waarde van de onroerende zaak op het adres [adres 1] in [plaats] voor het belastingjaar 2019 vastgesteld op € 923.000,- naar de waardepeildatum
1 januari 2018. Bij deze beschikking heeft de heffingsambtenaar aan eiseres als eigenaar en gebruiker van deze onroerende zaak ook een aanslag onroerendzaakbelasting en watersysteemheffing opgelegd, waarbij deze waarde als heffingsmaatstaf is gehanteerd.

Eiseres is tegen het primaire besluit in bezwaar gegaan. In de uitspraak op bezwaar van
7 april 2021 heeft de heffingsambtenaar het bezwaar van eiseres ongegrond verklaard en de WOZ-waarde van de woning gehandhaafd.

Inzake UTR 21/2369

In de beschikking van 31 mei 2020 (het primaire besluit) heeft de heffingsambtenaar op grond van de wet WOZ de waarde van de onroerende zaak op het adres [adres 1] in [plaats] voor het belastingjaar 2020 vastgesteld op € 945.000,- naar de waardepeildatum
1 januari 2019. Bij deze beschikking heeft de heffingsambtenaar aan eiseres als eigenaar en gebruiker van deze onroerende zaak ook een aanslag onroerendzaakbelasting en watersysteemheffing opgelegd, waarbij deze waarde als heffingsmaatstaf is gehanteerd.

Inzake alle zaaknummers

Eiseres heeft tegen de twee uitspraken op bezwaar beroep ingesteld. De heffingsambtenaar heeft twee verweerschriften en taxatiematrices ingediend.

De zaken zijn gelijktijdig behandeld op de digitale zitting van 29 januari 2024. De gemachtigde van eiseres, de gemachtigde van de heffingsambtenaar en [taxateur] (taxateur van de heffingsambtenaar) hebben deelgenomen aan de zitting.

Omdat de beroepsgronden van eiseres inhoudelijk voor alle zaken identiek zijn, oordeelt de rechtbank over de beroepen om praktische redenen in één uitspraak.

Overwegingen

Inleiding

1. De gemachtigde van eiseres heeft een algemeen geformuleerd beroepschrift en meerdere, ook algemeen geformeerde, brieven ter aanvulling daarop ingediend. Op de zitting heeft de gemachtigde van eiseres de specifieke gronden die in deze zaak aan de orde zijn toegelicht. De rechtbank zal het beroep dan ook beoordelen aan de hand van de op de zitting ingenomen standpunten.

2. De onroerende zaak aan de [adres 1] heeft als bouwjaar 1936 en een oppervlakte van 474 m2.

3. In geschil is de waarde van [adres 1] per 1 januari 2018 en 1 januari 2019. Eiseres bepleit een lagere waarde, namelijk maximaal € 849.000,- per 1 januari 2018 en
€ 859.000,- per 1 januari 2019. De heffingsambtenaar handhaaft de vastgestelde waardes.

Beoordelingskader

4. Op de heffingsambtenaar rust de bewijslast om aannemelijk te maken dat de waarde van de objecten op de waardepeildatum (1 januari 2018 en 1 januari 2019) niet hoger is vastgesteld dan de waarde in het economisch verkeer. De WOZ-waarde is de waarde in het economisch verkeer. Om de waarde te onderbouwen heeft de heffingsambtenaar een taxatierapport overgelegd, waarin hij de waarde berekent met behulp van de huurwaardekapitalisatiemethode als bedoeld in artikel 4, eerste lid, onder b, van de Uitvoeringsregeling instructie waardebepaling Wet WOZ. De huurwaardekapitalisatiemethode kent als variabelen de brutohuurwaarde en de kapitalisatiefactor. De huurwaarde en de kapitalisatiefactor worden zoveel mogelijk afgeleid uit transacties van vergelijkbare objecten.

5. Tussen partijen is niet in geschil dat de waarde van de onroerende zaak dient te worden bepaald met behulp van de huurwaardekapitalisatiemethode. De rechtbank volgt partijen hierin.

6. De rechtbank zal wat eiseres ter betwisting van de vastgestelde waardes heeft aangevoerd, meewegen.

Beoordeling van het geschil

Het geschil over [adres 1] , belastingjaar 2019 (UTR 21/2388)

7. De heffingsambtenaar is uitgegaan van een brutohuurwaarde van € 72.750,- per jaar (huurwaarde per m2: € 153,-). Daarnaast heeft de heffingsambtenaar om de huurwaarde van dit object te onderbouwen een vergelijking gemaakt met gerealiseerde huurprijzen uit de markt van soortgelijke objecten in [plaats] rondom de waardepeildatum. De heffingsambtenaar onderbouwt deze huurwaarde met acht vergelijkbare huurtransacties. Voor de kapitalisatiefactor is de heffingsambtenaar uitgegaan van 12,7. De heffingsambtenaar heeft de kapitalisatiefactor bepaald door de verkoopcijfers van vergelijkbare objecten te delen door gerealiseerde huurwaarden. De rechtbank is van oordeel dat de heffingsambtenaar aannemelijk heeft gemaakt dat hij de waarde van het object niet te hoog heeft vastgesteld. De referentieobjecten zijn ook gelegen in [plaats] en de heffingsambtenaar heeft referentieobjecten gehanteerd waarvan de verkoop- en huurtransacties ongeveer één jaar voor of na de waardepeildatum zijn gesloten. De gerealiseerde huurwaarde per m2 en de kapitalisatiefactor van het object van eiseres vallen binnen de bandbreedte van de referentieobjecten. Wat eiseres in beroep aanvoert, brengt de rechtbank niet tot een ander oordeel.

Het geschil over [adres 1] , belastingjaar 2020 (UTR 21/2369)

8. De heffingsambtenaar is uitgegaan van een brutohuurwaarde van € 72.750,- per jaar (huurwaarde per m2: € 153,-). Daarnaast heeft de heffingsambtenaar om de huurwaarde van dit object te onderbouwen een vergelijking gemaakt met gerealiseerde huurprijzen uit de markt van soortgelijke objecten in [plaats] rondom de waardepeildatum. De heffingsambtenaar onderbouwt deze huurwaarde met acht vergelijkbare huurtransacties. Voor de kapitalisatiefactor is de heffingsambtenaar uitgegaan van 13. De heffingsambtenaar heeft de kapitalisatiefactor bepaald door de verkoopcijfers van vergelijkbare objecten te delen door de gerealiseerde huurwaarden. De rechtbank is van oordeel dat de heffingsambtenaar aannemelijk heeft gemaakt dat hij de waarde van het object niet te hoog heeft vastgesteld. De referentieobjecten zijn ook gelegen in [plaats] en de heffingsambtenaar heeft referentieobjecten gehanteerd waarvan de verkoop- en huurtransacties ongeveer één jaar voor of na de waardepeildatum zijn gesloten. De gerealiseerde huurwaarde per m2 en de kapitalisatiefactor van het object van eiseres vallen binnen de bandbreedte van de referentieobjecten. Wat eiseres in beroep aanvoert, brengt de rechtbank niet tot een ander oordeel.

Beroepsgronden ten aanzien van beide zaken

9. Eiseres stelt dat dient aangesloten te worden bij de gecorrigeerde transactieprijs per m2 van [adres 2] en [adres 3] . Deze m2-prijzen zijn namelijk lager dan de WOZ-waarde per m2 van het object van eiseres. Bovendien is [adres 4] onvoldoende vergelijkbaar, omdat dit object in het centrum van [plaats] is gelegen.

10. De heffingsambtenaar hanteert dezelfde referentieobjecten voor het belastingjaar 2019 en 2020. De rechtbank behandelt deze beroepsgrond daarom gelijktijdig voor beide zaken.

11. Op de zitting heeft de taxateur van de heffingsambtenaar hierover toegelicht dat de lagere m2-prijs van [adres 3] is te verklaren doordat dit kantoor in een woonwijk is gelegen. Daarnaast is [adres 2] een grotere kantoorvilla, waardoor de m2-prijs van dit object lager uit valt. Het object van eiseres is verder voldoende vergelijkbaar met
[adres 4] , omdat de ligging van het object van eiseres bij het centrum is gelegen en een goede zichtbare locatie aan een doorgaande weg heeft. Bovendien vindt de taxateur dat de huurwaarde en de kapitalisatiefactor van het object in voldoende mate is onderbouwd door de referentieobjecten. De kapitalisatiefactoren van de referentieobjecten zijn namelijk onderbouwd aan de hand van de huurwaardes van de referentieobjecten in de bijlage van de taxatiematrices. Hieruit blijkt dat de huurwaarde en de kapitalisatiefactor van het onderhavige object niet te hoog is vastgesteld. Eiseres heeft dit niet onderbouwd weersproken.

12. De rechtbank kan het standpunt van de taxateur van de heffingsambtenaar volgen. Zoals onder punt 7 en 8 overwogen blijkt uit de taxatiematrices en de bijlage dat de gerealiseerde huurwaarde per m2 en de kapitalisatiefactor van het object van eiseres voor belastingjaar 2019 en 2020 binnen de bandbreedte van de referentieobjecten valt. De rechtbank is daarom van oordeel dat de heffingsambtenaar de waarde van het object voor belastingjaar 2019 en 2020 met de taxatiematrices en de bijlagen aannemelijk heeft gemaakt.

13. Op 31 januari 2024 heeft Bartels nog een brief gezonden met dagtekening
29 januari 2024. Ook op 5 februari 2024 is een stuk van Bartels bij de rechtbank binnengekomen. Omdat dit stuk pas bij de rechtbank is binnengekomen nadat het onderzoek op 29 januari 2024 ter zitting is gesloten en dit stuk geen aanleiding geeft om het onderzoek te heropenen, wordt dit stuk niet in behandeling genomen door de rechtbank.

Immateriële schadevergoeding inzake UTR 21/2388 en UTR 21/2369

14. Eiser heeft verzocht om vergoeding van immateriële schade, omdat de procedure over haar belastingaanslag onredelijk lang heeft geduurd. De rechtbank toetst de verzoeken aan artikel 17, eerste lid, van de Grondwet en neemt daarbij artikel 6 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en de daarvan afgeleide rechtspraak als uitgangspunt.

15. De redelijke termijn is overschreden als de bezwaar- en beroepsfase samen langer dan 2 jaar hebben geduurd. Daarbij is een termijn van 6 maanden voor de behandeling van het bezwaar en een termijn van 1,5 jaar voor de behandeling van het beroep redelijk.

16. Onder verwijzing naar rechtsoverwegingen 15 tot en met 22 van de uitspraak van deze rechtbank van 20 november 2023^[1], stelt de rechtbank vast dat de hoeveelheid zaken van de gemachtigde van eiseres en de momenten waarop hij beschikbaar is voor zittingen niet op elkaar aansluiten. Veel zaken kunnen niet of niet tijdig op zitting worden behandeld, omdat hij geen ruimte heeft in zijn agenda. De handelwijze van de gemachtigde van eiseres leidt noodzakelijkerwijs tot het oplopen van de duur van de behandeling van de door hem ingestelde beroepen en daarmee tot het overschrijden van de redelijke termijn. Deze handelwijze kan eiseres worden toegerekend. Gelet op het grote aantal door de gemachtigde van eiseres ingediende beroepen, afgezet tegen zijn beperkte beschikbaarheid voor zittingen is de rechtbank van oordeel dat de redelijke termijn inzake zaaknummer UTR 21/2388 en 21/2369 moet worden verlengd met 12 maanden.

17. Tussen de ontvangst van de bezwaarschriften en de dag van deze uitspraak zit in beide zaken 3 jaar en naar boven afgerond 10 maanden. Dit leidt tot de conclusie dat in deze zaken de redelijke termijn is overschreden met 10 maanden.

18. Deze rechtbank heeft eerder geoordeeld dat de bestuursrechter moet differentiëren bij de toekenning van een schadevergoeding vanwege het overschrijden van de redelijke termijn aan de hand van de omvang van de financiële belangen en de aard van de zaken. De rechtbank hanteert sinds 4 september 2023 een forfaitair uitgangspunt van € 50,- per half jaar in WOZ-zaken. In dit geval is de redelijke termijn met 10 maanden overschreden. Dat leidt tot een aanspraak op schadevergoeding van € 100,-. De termijnoverschrijding is deels te wijten aan de heffingsambtenaar en deels aan de rechtbank, zodat de rechtbank de heffingsambtenaar en de Staat ieder in een met die verwijtbaarheid overeenkomend deel van de schade zal veroordelen. Dat leidt ertoe dat in beide zaken de heffingsambtenaar € 50,- en de Staat € 50,- aan schadevergoeding aan eiseres moeten betalen.

19. De rechtbank heeft de Staat aangemerkt als partij bij dit beroep. Omdat het bedrag van de schadevergoeding minder dan € 5.000,- is, hoeft de Minister van Rechtsbescherming niet in de gelegenheid te worden gesteld hierop verweer te voeren. De rechtbank heeft het onderzoek daarom niet heropend.

20. Omdat de rechtbank de verzochte schadevergoeding wegens het overschrijden van de redelijke termijn toekent, is er ook aanleiding om een proceskostenveroordeling uit te spreken. De rechtbank volgt daarin het uitgangspunt van de Hoge Raad^[2]om 1 punt toe te kennen met wegingsfactor 0,25. Omdat de beroepen ongegrond zijn, worden er geen andere punten toegekend. 1 punt heeft in beroep een waarde van € 875,-. In totaal wordt dus € 875,- * 0,25 = € 218,75 toegekend. De proceskosten komen voor de helft voor rekening van de Staat en voor de helft voor rekening van de heffingsambtenaar. Beiden moeten dus in beide zaken € 109,38 aan eiseres vergoeden.

21. De rechtbank wijst de Staat en de heffingsambtenaar erop dat zij op grond van deze uitspraak te vergoeden bedragen voor proceskosten en immateriële schadevergoeding uitsluitend mag uitbetalen op een bankrekening die op naam staat van eiseres. Dat volgt uit artikel 30a, vierde lid, van de Wet WOZ, waarvoor geen overgangsrecht geldt.

Griffierecht inzake UTR 21/2388 en 21/2369

27. Omdat de beroepen ongegrond zijn, hoeft de heffingsambtenaar het door eiseres betaalde griffierecht niet te vergoeden.

28. Het verzoek om schadevergoeding vanwege de overschrijding van de redelijke termijn heeft eiseres gedaan gedurende het beroep – overeenkomstig artikel 8:91, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht. Daarvoor was eiseres geen griffierecht verschuldigd, wat volgt uit artikel 8:94, tweede lid, van de Algemene wet bestuursrecht. Voor de verzoeken is dan ook geen griffierecht geheven, zodat geen sprake kan zijn van vergoeding daarvan.^[3]

Beslissing

De rechtbank:

In UTR 21/2388:

verklaart het beroep ongegrond;
veroordeelt de heffingsambtenaar tot het betalen van € 50,- aan schadevergoeding aan eiseres;
veroordeelt de Staat tot het betalen van € 50,- aan schadevergoeding aan eiseres;
veroordeelt de heffingsambtenaar tot betaling van € 109,38 aan proceskosten aan eiseres;
veroordeelt de Staat tot betaling van € 109,38 aan proceskosten aan eiseres.

In UTR 21/2369:

verklaart het beroep ongegrond;
veroordeelt de heffingsambtenaar tot het betalen van € 50,- aan schadevergoeding aan eiseres;
veroordeelt de Staat tot het betalen van € 50,- aan schadevergoeding aan eiseres;
veroordeelt de heffingsambtenaar tot betaling van € 109,38 aan proceskosten aan eiseres;
veroordeelt de Staat tot betaling van € 109,38 aan proceskosten aan eiseres.

Deze uitspraak is gedaan door mr. J.R. van Es-de Vries, rechter, in aanwezigheid van
mr.D. Burggraaf, griffier. De uitspraak is uitgesproken in het openbaar op 1 maart 2024.

griffier

rechter

Een afschrift van deze uitspraak is verzonden aan partijen op:

Informatie over hoger beroep

Een partij die het niet eens is met deze uitspraak, kan een hogerberoepschrift sturen naar het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden waarin wordt uitgelegd waarom deze partij het niet eens is met deze uitspraak. Het hogerberoepschrift moet worden ingediend binnen zes weken na de dag waarop deze uitspraak is verzonden.

Digitaal beroep instellen kan via “Formulieren en inloggen” op www.rechtspraak.nl. Hoger beroep instellen kan eventueel ook nog steeds door verzending van een brief aan het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden (belastingkamer), Locatie Arnhem, Postbus 9030, 6800 EM Arnhem.

Kan de indiener de behandeling van het hoger beroep niet afwachten, omdat de zaak spoed heeft, dan kan de indiener de voorzieningenrechter van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden vragen om een voorlopige voorziening (een tijdelijke maatregel) te treffen.