ECLI:NL:RBMNE:2019:1194

• Datum uitspraak: 29 maart 2019
• Publicatiedatum: 22 maart 2019
• Zaaknummer: C/16/470587
• Instantie: Rechtbank Midden-Nederland
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht; Personen- en familierecht
• Procedures: Beschikking
• Rechters: T. Dopheide
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Bijstandsverhaal en onderhoudsplicht bij erkenning in bijzondere omstandigheden

In deze zaak heeft de Rechtbank Midden-Nederland op 29 maart 2019 uitspraak gedaan in een geschil tussen de Gemeente Utrecht en een man over de onderhoudsplicht voor een minderjarige. De man heeft de minderjarige erkend, maar is niet de biologische vader. De Gemeente Utrecht verzoekt de rechtbank om een verhaalsbijdrage van € 173,-- per maand van de man voor de kosten van bijstand die aan de moeder van de minderjarige is verleend. De man verzet zich tegen dit verzoek en stelt dat hij slechts € 25,-- per maand kan betalen. De rechtbank heeft de zaak behandeld met gesloten deuren en heeft de feiten en omstandigheden van de zaak in overweging genomen. De rechtbank oordeelt dat de man, ondanks dat hij niet de biologische vader is, onderhoudsplichtig blijft op grond van de erkenning. De rechtbank wijst op de bijzondere omstandigheden van de zaak, waaronder het feit dat de man slechts kort in het leven van de minderjarige is geweest en geen contact meer heeft gehad. De rechtbank komt tot de conclusie dat het niet redelijk is om de draagkracht gelijk te verdelen over de biologische kinderen van de man en de minderjarige. De rechtbank stelt de verhaalsbijdrage vast op € 25,-- per maand, rekening houdend met de beperkte draagkracht van de man. De rechtbank wijst het verzoek van de gemeente om de vordering te verhogen met invorderingskosten af, omdat de wet hier al in voorziet. De proceskosten worden gecompenseerd, waarbij iedere partij de eigen kosten draagt.

Uitspraak

RECHTBANK MIDDEN-NEDERLAND

Familierecht

locatie Utrecht

zaaknummer: C/16/470587 / FA RK 18-6528

Beschikking van 29 maart 2019

in de zaak van:

GEMEENTE UTRECHT,

aldaar zetelende,

gemachtigde P. Kuus,

hierna te noemen: de gemeente,

tegen

[verweerder] ,

wonende te [woonplaats] ,

hierna te noemen de man,

advocaat mr. T.M. Melissen.

1. Het verloop van de procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

- het verzoekschrift van gemeente Utrecht, ingekomen op 8 november 2018;

- het aanvullende verzoekschrift van de gemeente, ingekomen op 12 december 2018;

- het verweerschrift van de man;

- een F9-formulier van de man.

1.2.

De zaak is behandeld ter zitting met gesloten deuren van 15 februari 2019. Hierbij zijn verschenen de man met zijn advocaat, alsmede de heer P. Kuus, gemachtigde namens de Gemeente Utrecht. Tijdens de zitting heeft de heer Kuus een draagkrachtberekening overgelegd.

2. De feiten

2.1.

De man heeft een affectieve relatie gehad met
[A] ( hierna te noemen: de vrouw).

2.2.

Uit de vrouw is geboren:

-
[naam minderjarige] , geboren op [geboortedatum] 2011 te [geboorteplaats] (Suriname).

2.3.

De man heeft [voornaam van minderjarige] op 9 februari 2015 erkend.

2.4.

De man is onderhoudsplichtig voor [voornaam van minderjarige] .

2.5.

De gemeente verleent sinds 4 november 2015 bijstand aan de vrouw mede ten behoeve van [voornaam van minderjarige] . Deze bijstandsverlening wordt tot op heden voortgezet.

3. Het verzoek en het verweer

3.1.

De gemeente verzoekt de rechtbank te bepalen dat:

• de man ter zake van de hiervoor bedoelde kosten van bijstand een verhaalsbijdrage van € 173,-- per maand verschuldigd is met ingang van de te wijzen de beschikking;
• dat de man met ingang van de eerste van de maand volgend op de datum van de beschikking ter zake van nog te maken kosten van bijstand een verhaalsbijdrage van € 173,-- per maand aan de Gemeente Utrecht zal moeten betalen zolang de bijstandsverlening mede ten behoeve van het minderjarige kind voortduurt;
• de belanghebbende, indien hij in gebrek mocht blijven het vastgestelde bedrag te voldoen, terstond de alsdan resterende hoofdsom ineens aan de gemeente verschuldigd is;
• de vordering, gelet op de bepaling van artikel 58 lid 5 Participatiewet juncto artikel 62i Participatiewet, wordt verhoogd met de op de invordering betrekking hebbende kosten, indien belanghebbende in gebreke mocht blijven om het verschuldigde tijdig te voldoen;
• de beschikking van de rechtbank uitvoerbaar bij voorraad is.

3.2.

De man voert verweer en concludeert tot niet-ontvankelijkheid, althans tot afwijzing van de verzoeken van de gemeente, althans om een verhaalsbijdrage te bepalen van € 25,-- per maand. Voorts verzoekt de man – bij wijze van zelfstandig verzoek – de gemeente te veroordelen in de kosten van deze procedure.

4. De beoordeling

4.1.

De rechtbank stelt voorop dat deze zaak – gelet op de feiten en omstandigheden van het geval – bijzonder is. De man is niet de biologische vader van [voornaam van minderjarige] , maar heeft [voornaam van minderjarige] in februari 2015 erkend, nadat hij eind 2014 met haar moeder een affectieve relatie kreeg. Nadat de relatie van de man met de moeder van [voornaam van minderjarige] in juni 2015 is beëindigd heeft de man sindsdien geen contact meer gehad met de [voornaam van minderjarige] of haar moeder. De man heeft vervolgens in 2017 een verzoek tot vernietiging van de erkenning, dan wel nietigheid van de erkenning ingediend. Dit verzoek is vervolgens bij beschikking van deze rechtbank van 16 mei 2018 (C/16/444611 / FO RK 17-1383) afgewezen. Doordat de erkenning is niet vernietigd is en niet nietig was, is de man op grond van artikel 1:392 BW – als juridisch ouder – nog steeds onderhoudsplichtig jegens [voornaam van minderjarige] .

Ontvankelijkheid

4.2.

De man heeft aangevoerd dat de gemeente niet-ontvankelijk is in het verzoek. Volgens de man is de gemeente niet bevoegd tot verhaal jegens de man voor de kosten van de minderjarige. De man verwijst hiervoor naar de uitspraak van de Rechtbank Rotterdam van 2 september 2015, ECLI:NL:RBROT:2015:6424.

4.3.

De rechtbank volgt de man niet in zijn verweer. De rechtbank verwijst daarvoor naar de uitspraak van de Hoge Raad van 10 juni 2016, ECLI:NL:HR:2016:1138. In dit arrest heeft de Hoge Raad bepaald dat gelet op de wetsgeschiedenis en de omschrijving in artikel 4, eerste lid, aanhef en onder c, ten derde Participatiewet, het begrip gezin ook de alleenstaande ouder met de tot zijn last komende minderjarige kinderen omvat.

Lotsverbondenheid

4.4.

De man stelt dat de lotsverbondenheid tussen hem en de minderjarige als verbroken kan worden beschouwd. De man wijst hiervoor op het feit dat hij niet de biologische vader is van de minderjarige. De man heeft geen enkel contact met de minderjarige en wordt niet geïnformeerd omtrent belangrijke gebeurtenissen. Indien de rechtbank van oordeel is dat lotsverbondenheid slechts een rol speelt bij partneralimentatie verwijst de man naar de jurisprudentie. Als voorwaarde wordt gesteld dat sprake dient te zijn van een meerderjarig kind. De man is van mening dat dit buitenbeschouwing gelaten dient te worden, nu de man niet de biologische vader is van de minderjarige.

4.5.

De rechtbank overweegt als volgt. De rechtbank is van oordeel dat lotsverbondenheid geen rol speelt bij kinderalimentatie. De rechtbank zal hier dan ook aan voorbij gaan.

Ingangsdatum

4.6.

Om procestechnische redenen zal de rechtbank eerst de ingangsdatum van een eventuele wijziging van de kinderalimentatie bespreken.

4.7.

De rechtbank zal bij de ingangsdatum aansluiten bij de datum van de beschikking, nu dit tussen partijen niet in geschil is.

Behoefte

4.8.

Tussen partijen is niet in geschil dat de behoefte van [voornaam van minderjarige] € 265,-- per maand bedraagt. De rechtbank zal hierbij aansluiten.

Draagkracht

4.9.

Voor de berekening van de draagkracht van de man gaat de rechtbank uit van de navolgende financiële gegevens. Voor zover deze gegevens tussen partijen niet vaststaan, zal de rechtbank hierop gemotiveerd ingaan.

Netto besteedbaar inkomen

4.10.

Tussen partijen is niet in geschil dat de man een netto besteedbaar inkomen heeft van € 2.065,-- per maand zodat de rechtbank hiervan uit al gaan.

Schulden

4.11.

De man heeft aangevoerd dat de rechtbank rekening dient te houden met een aflossing van het krediet bij DEFAM van € 199,-- per maand. De rechtbank zal hier rekening mee houden nu de man deze schuld en de aflossing voldoende heeft onderbouwd.

4.12.

Voorts heeft de man ter zitting gesteld dat de rechtbank ook rekening dient te houden met een schuld aan de Belastingdienst van € 18.000,-- waar hij met een bedrag van € 150,-- per maand aflost. De rechtbank zal ook rekening houden met de aflossing van € 150,-- nu de gemeente de schuld niet heeft betwist en slechts heeft aangevoerd dat niet alle schulden mee hoeven te tellen en dat het aan de rechter is om dit te beoordelen. Ten overvloede overweegt de rechtbank daartoe als volgt. Bij het bepalen van de draagkracht van een onderhoudsplichtige dient de rechter rekening te houden met alle uitgaven die voor de bepaling van de draagkracht in redelijkheid van belang kunnen zijn. Op de draagkracht zijn in beginsel alle schulden van de onderhoudsplichtige van invloed, ook schulden die zijn ontstaan na het tijdstip waarop de onderhoudsplicht is komen vast te staan en ook schulden waarop niet wordt afgelost. Weliswaar kan de rechter redenen aanwezig oordelen om in afwijking van deze hoofdregel aan bepaalde schulden geen of minder gewicht toe te kennen, maar in dat geval dient hij dit oordeel te motiveren. (HR 14 maart 2014, ECLI:NL:HR:2014:627, NJ 2014/169).

4.13.

Gelet op het voorgaande zal de rechtbank het draagkrachtloos inkomen van de man met ( 199 + 150 = ) € 349,-- per maand zal verhogen. De draagkracht van de man bedraagt dan: 70% van [2.065 – (0,3 x 2.065 + 950 + 349)] = € 102,-- per maand.

Verdeling van de draagkracht

4.14.

De rechtbank overweegt als volgt. Volgens vaste jurisprudentie van de Hoge Raad brengt een redelijke wetstoepassing met zich dat wanneer iemand onderhoudsverplichtingen heeft jegens kinderen uit een eerste en een tweede relatie, terwijl zijn draagkracht niet voldoende is om aan die verplichtingen volledig te voldoen, het voor onderhoud beschikbare bedrag tussen die kinderen wordt verdeeld, in beginsel gelijkelijk tenzij bijzondere omstandigheden tot een andere verdeling aanleiding geven, zoals het geval kan zijn bij een duidelijk verschil in behoefte (HR 13 december 1991, ECLI:NL:HR:1991:ZC0451, NJ 1992/178).
Naar het oordeel van de rechtbank is in deze zaak sprake van zulke bijzondere omstandigheden, gelet op wat er onder 4.1 is beschreven. Gelet op deze bijzondere omstandigheden acht de rechtbank het niet redelijk om de draagkracht van de man gelijkelijk over de kinderen te verdelen. Vaststaat dat de man maar een heel korte periode in het leven van [voornaam van minderjarige] is geweest en dat hij en [voornaam van minderjarige] geen vader-kind relatie met enige toekomst hebben. Dat het verzoek van de man tot vernietiging van de erkenning is afgewezen maakt dat niet anders. Indien de draagkracht gelijkelijk verdeeld zou worden dan gaan de biologische kinderen van de man er financieel op achteruit ten gunste van [voornaam van minderjarige] . Dat vindt de rechtbank niet redelijk en wenselijk. De rechtbank vindt het gelet op het voorgaande redelijk dat de man een minimale bijdrage van € 25,-- per maand zal bijdragen aan de kosten van verzorging en opvoeding ten aanzien van [voornaam van minderjarige] .

Draagkrachtvergelijking en zorgkorting

4.15.

De rechtbank zal een draagkrachtvergelijking achterwege laten nu de man voor [voornaam van minderjarige] slechts een draagkracht heeft van € 25,-- per maand en de moeder van [voornaam van minderjarige] geen draagkracht heeft. Er is dan ook niet voldoende draagkracht om in de volledige behoefte van [voornaam van minderjarige] van € 265,-- per maand te voorzien.

4.16.

Ook de zorgkorting zal de rechtbank achterwege laten nu het tekort aan draagkracht meer dan tweemaal de zorgkorting (van 15% van € 265,-- per maand = € 40,-- per maand) is waar de man in beginsel aanspraak op zou kunnen maken.

Conclusie

4.17.

Gelet op het voorgaande bepaalt de rechtbank de door de man te betalen bijdrage in de kosten van verzorging en opvoeding van [voornaam van minderjarige] op een bedrag van € 25,--per maand.

Invorderingskosten

4.18.

De rechtbank is van oordeel dat het verzoek van de gemeente om de vordering te verhogen met de op de invordering betrekking hebbende kosten - bij gebrek aan belang - dient te worden afgewezen omdat de wet hier al in voorziet.

Proceskostenveroordeling

4.19.

De man heeft de rechtbank verzocht om de gemeente te veroordelen in de proceskosten. De rechtbank ziet hier echter geen aanleiding toe nu de vordering van de gemeente grotendeels wordt toegewezen.

5. De beslissing

De rechtbank:

5.1.

bepaalt dat de man een verhaalsbijdrage in verband met aan de vrouw verleende bijstand verschuldigd is aan de gemeente met ingang van 29 maart 2019 van € 25,-- per maand, zolang de bijstandsverlening mede ten behoeve van de minderjarige voortduurt;

5.2.

verklaart deze beschikking tot zover uitvoerbaar bij voorraad;

5.3.

wijst af het meer of anders verzochte;

5.4.

compenseert de proceskosten, in die zin dat iedere partij de eigen kosten draagt.

Deze beschikking is gegeven door mr. T. Dopheide (kinder)rechter, in aanwezigheid van de griffier en in het openbaar uitgesproken op 29 maart 2019.

Tegen deze beschikking kan - voor zover er definitief is beslist - door tussenkomst van een advocaat hoger beroep worden ingesteld bij het gerechtshof te Arnhem-Leeuwarden. De verzoekende partij en verschenen belanghebbenden dienen het hoger beroep binnen de termijn van drie maanden na de dag van de uitspraak in te stellen. Andere belanghebbenden dienen het beroep in te stellen binnen drie maanden na de betekening van deze beschikking of nadat deze hun op andere wijze bekend is geworden.