Uitspraak
RECHTBANK Den Haag
Civiel recht
Zaaknummer: C/09/653854 / HA ZA 23-816
Vonnis van 14 februari 2024 (bij vervroeging)
in de zaak van
TALISMAN SOFTWARE B.V., te Den Haag ,
eisende partij,
hierna te noemen: Talisman ,
advocaat: mr. W.J. de Boer te Alphen aan den Rijn,
tegen
LEMONTREE INTERIM SOLUTIONS B.V., te Alphen aan den Rijn ,
gedaagde partij,
hierna te noemen: Lemontree ,
advocaat: mr. J.M. Deveer te Utrecht.
1.De procedure
1.1.
Het procesdossier bestaat uit:
- de dagvaarding van 7 september 2023 met producties 1-29,
- de conclusie van antwoord van 1 november 2023 met producties 1-25,
- het tussenvonnis van 10 januari 2024 waarbij een mondelinge behandeling is bepaald.
1.2.
De mondelinge behandeling heeft plaatsgevonden op 8 februari 2024. Partijen hebben vragen van de rechtbank beantwoord en de advocaten hebben de zaak nader toegelicht. De griffier heeft aantekeningen gemaakt.
1.3.
Ten slotte is de datum vastgesteld waarop dit vonnis wordt gewezen.
2.De feiten
2.1.
Op 20 september 2021 hebben partijen Mantelovereenkomst #202124 gesloten, ziend op (werkzaamheden voor opdrachten terzake) het ter beschikking stellen van arbeidskrachten door Talisman aan Lemontree . De Mantelovereenkomst ging met terugwerkende kracht per 14 juli 2021 voor onbepaalde tijd in en bevatte onder meer de volgende bepaling:
Art. 11 EXCLUSIVITEIT
11.1
Opdrachtgever zal gedurende de looptijd van deze Mantelovereenkomst en gedurende een periode van 24 maanden na beëindiging daarvan, geen arbeids- of andere contracten sluiten met en/of werkzaamheden tegen betaling verlangen van relaties en/of medewerkers van Talisman die via Talisman diensten hebben verleend bij Opdrachtgever, anders dan via Talisman of na schriftelijke toestemming van Talisman .
11.2
Bij overtreding van het bepaalde van 11.1 verbeurt Opdrachtgever aan Talisman een onmiddellijk opeisbare boete van € 10.000 per overtreding en van € 1.000 voor iedere dag dat de overtreding voortduurt, onverminderd de overige rechten van Talisman , zoals het recht volledige schadevergoeding te vorderen.
De Mantelovereenkomst is ondertekend door de heer [Naam adjunct-directeur] , de adjunct-directeur van Lemontree (hierna: de adjunct-directeur).
2.2.
Op 28 juli 2021 hebben partijen een deelovereenkomst gesloten over de uitleen van de heer [Naam betrokkene] (hierna: betrokkene) door Talisman aan Lemontree . In het opdrachtformulier waarin deze deelovereenkomst is neergelegd, staat onder meer het volgende:
OPDRACHTFORMULIER #202123-1
Dit formulier is een bijlage van Mantelovereenkomst #202124 en daarmee onverbrekelijk verbonden.
(…)
PROJECTOMSCHRIJVING
TALISMAN zal aan opdrachtgever een medewerker leveren die de volgende werkzaamheden verricht dan wel taken uitvoert:
Coördinerend Functioneel beheerder
AANVANG EN DUUR
Voor bovenstaand project zal de TALISMAN medewerker van 14-07-2021 tot en met 30-09-2021 beschikbaar zijn, voor 4 dagen per week, met een optie tot verlenging.
FACTURERING
Het overeengekomen tarief is €57,50 per gewerkt uur, inclusief reiskosten woon/werkverkeer en exclusief BTW. (…) Facturering zal geschieden op basis van afgetekende urenstaten en als vastgelegd in mantelovereenkomst #202124.
Het opdrachtformulier is ondertekend door de adjunct-directeur van Lemontree .
2.3.
Op 5 oktober 2021 hebben partijen Opdrachtformulier #202123-2 getekend, ziend op de verlenging van de detachering van betrokkene van 1 oktober tot en met 29 oktober 2021, voor 4 dagen per week, met een optie tot verlenging. Het opdrachtformulier is ondertekend door de adjunct-directeur van Lemontree .
2.4.
Op 23 november 2021 hebben partijen Opdrachtformulier #202123-3 getekend, ziend op de verlenging van de detachering van betrokkene van 1 oktober tot en met 31 december 2021, voor 4 dagen per week, met een optie tot verlenging. Het opdrachtformulier is ondertekend door de adjunct-directeur van Lemontree .
2.5.
Op 12 januari 2022 hebben partijen Opdrachtformulier #202123-5 getekend, ziend op de verlenging van de detachering van betrokkene van 1 januari tot en met 31 januari 2022, voor 4 dagen per week, met een optie tot verlenging. Het opdrachtformulier is ondertekend door de adjunct-directeur van Lemontree .
2.6.
Tussen partijen is niet in geschil dat Lemontree betrokkene zonder toestemming van Talisman rechtstreeks heeft uitgeleend aan een van haar klanten, Fundis , in de periode van 11 april 2022 tot en met maart 2023.
2.7.
Partijen hebben vanaf omstreeks maart 2022 over de uitleen van betrokkene gecommuniceerd. In het dossier zitten onder meer de hierna te noemen berichten.
2.8.
In zijn e-mail van 22 maart 2022 heeft de manager managed staffing van Lemontree , de heer [Naam manager] (hierna: de manager), onder meer het volgende aan de accountmanager van Talisman geschreven:
“Sorry dat ik je nu pas een berichtje stuur maar ik ben vorige week erg ziek geweest (…).
Er zullen door [betrokkene] geen uren meer gemaakt worden bij Fundis . (…)”
2.9.
Op 15 april 2022 hebben [betrokkene] en de manager van Lemontree de volgende berichten per e-mail uitgewisseld, met als onderwerp: “Overeenkomst Lemontree ”:
[manager Lemontree ]
“In de bijlage tref je aan een Raamovereenkomst met Lemontree en de projectovereenkomst betreffende een opdracht bij Fundis .
Ik heb het tarief voor jou zo hoog mogelijk gehouden, maar moest iets aan de marge doen.
Graag zie ik de overeenkomst getekend retour.
(…)”
[betrokkene]
“Hartelijk dank. Hierbij alvast de getekende projectovereenkomst.
(…)
Zou je tenslotte nog kort aan mij kunnen schrijven dat Lemontree de contractuele zaken met Talisman heeft afgestemd. Ik bedoel dat ik[[bedrijfsnaam] geen ‘contractbreuk’ pleegt door nu via Lemontree rechtstreeks te gaan.”
[manager Lemontree ]
“(…) En bij deze de bevestiging dat in overleg met [de accountmanager] van Talisman onze samenwerking direct vanuit Leontree zal worden voortgezet en zij voor het aanbrengen van jou als kandidaat voor Fundis een kick-back fee zullen ontvangen.”
2.10.
Op 16 en 17 mei 2022 heeft de accountmanager van Talisman het volgende WhatsApp-gesprek met betrokkene gevoerd:
[betrokkene, 16 mei 2022]
Hoi [accountmanager], ik heb vandaag met mijn huidige opdrachtgever even overleg gehad. Ik zou vanaf week 22 de vrijdag al beschikbaar kunnen zijn, en twee weken later zeker kunnen uitbreiden naar 2 dagen en hoogstwaarschijnlijk kort daarna de volledige 3 dagen. Groet [betrokkene]
[ Talisman , 17 mei 2022]
Maak je nog uren voor Fundis ?
Ik heb na 5 uur een gesprek met [persoon] over wanneer je gaat beginnen.
[betrokkene]
Ja dat klopt, dat is de reden dat niet direct 4 dagen kan beginnen.
Er is een tekort vanwege vakanties en (langdurige) ziekte.
[ Talisman ]
Snap ik, hoeveel uur maak je gemiddeld?
[betrokkene]
Circa 28u per week
[ Talisman ]
Dank je wel.
2.11.
Op 9 juni 2022 heeft de adjunct-directeur van Lemontree de manager van Lemontree intern per e-mail het volgende bericht gestuurd, met als onderwerp “RE: Fundis 2022-05” en de afdeling facturen in CC :
“Is doorgezet.@[manager Lemontree ]klopt het dat de inzet van [betrokkene] niet meer via Talisman loopt en dat Talisman daarvan op de hoogte is?”
Daarop heeft de manager diezelfde dag per omgaande het volgende geantwoord:
“Dank [adjunct-directeur]. En ja het klopt dat het niet meer via Talisman loopt!”
2.12.
Op 16 juni 2022 heeft de accountmanager van Talisman het volgende WhatsApp-gesprek met betrokkene gevoerd:
[ Talisman ]
Hi [betrokkene], Hoe is het bij Gro -up? Ik heb nog een vraagje hoelang blijf jij nog bij Lemontree zover jij weet?
[betrokkene]
Hoi [accountmanager], gro-up is erg leuk, mooie opdracht!
Lemontree zal ik moeten navragen, ik vermoed nog wel een paar weken zeker. Vraag je dat met een specifieke reden? Hebben jullie een urenregistratie systeem waarin ik kan en […] kan accorderen?
[ Talisman ]
Hoi [betrokkene], Leuk om te horen!
Ja want ik zag dat er geen contract meer liep dus dan moeten we een nieuwe verlenging opstellen en had al wel gebeld vandaag maar werd niet opgenomen dus misschien wist jij het.
Ga ik even navragen hoe het daar gaat.
2.13.
Op 28 juli 2022 heeft de accountmanager van Talisman het volgende WhatsApp-gesprek met de manager van Lemontree gevoerd:
[ Talisman ]
Hi [manager], Al wat gehoord van Fundis ?
[ Lemontree ]
Hoi [accountmanager], eerlijk! Ik weet het niet. Ik hoor niets van Fundis . Ik ga zo maar weer eens bellen. Als ik nieuws heb bel ik je even!!
[ Talisman ]
Graag
2.14.
Op 18 en 19 oktober 2022 heeft de accountmanager van Talisman het volgende WhatsApp-gesprek met de manager van Lemontree gevoerd:
[ Talisman , 18 oktober 2022]
Hi [manager], heb jij Fundis nog gesproken? er is geen contract en [betrokkene] werkt wel.
[ Lemontree , 19 oktober 2022]
Hey [accountmanager], ik ben een paar dagen vrij maar ga dit zeker nog even uitzoeken!
[ Talisman , 19 oktober 2022]
Ahh super! Fijne vakantie
2.15.
Op 8 februari 2023 heeft de accountmanager van Talisman het volgende WhatsApp-gesprek met betrokkene gevoerd:
[ Talisman ]
Kan je mij een overzicht sturen wat jij gewerkt heb voor Lemontree totaal?
[betrokkene]
Ik zal het [manager Lemontree ] vragen
[ Talisman ]
Dank je wel.
2.16.
In een e-mail van 12 april 2023 heeft de manager van Lemontree de accountmanager van Talisman het volgende geschreven:
“Ik heb vandaag pas contact gehad met Funis , mijn contactpersoon daar was ziek.
Het ziet ernaar uit dat [betrokkene] daar nog even zit. Ik heb de administratie gevraagd om de uren aan te leveren. Wel weet ik dat wij hier nu met € 5,13 tussen zitten, dus zoals gezegd geen vetpot!”
2.17.
In een e-mail van 18 april 2023 heeft de manager van Lemontree de accountmanager van Talisman het volgende geschreven:
“In de bijlage het overzicht van de uren welke [betrokkene] via ons bij Fundis heeft gemaakt.
Jullie mogen een factuur toesturen van € 2,57 per uur.
Vanaf april hou ik de uren bij en elke maand krijg je van mij door hoeveel uren hij per maand heeft gemaakt welke jullie in de vorm van een kick-back fee met Lemontree kunnen factureren. Ik heb niet de behoefte om een nieuw contract met Talisman aan te gaan.”
2.18.
In een e-mail van 19 april 2023 heeft de accountmanager van Talisman de manager van Lemontree als volgt geantwoord:
“Dank je wel.
Ik ga toch een contract opstellen omdat wij dat wel willen.”
Daarop heeft de manager van Lemontree diezelfde dag per e-mail het volgende geantwoord:
“We hebben intern overleg gehad en heb ik ook [betrokkene] gesproken.
Wij vinden het netjes om uiteindelijk nog te werken met een Kick-back mee en dat jullie vanaf april vorig jaar nog de rekening kunnen sturen.
Zowel [betrokkene] als Lemontree willen het houden zoals het nu is, zolang de opdracht nog duurt bij Fundis en willen wij na de opdracht de samenwerking met Talisman ook beëindigen.”
2.19.
Bij e-mail van 20 april 2023 heeft de accountmanager van Talisman de manager van Lemontree het volgende geschreven:
“Even heel direct jullie hebben het concurrentiebeding geschonden en de marge is veel minder geworden.
[betrokkene] werkt ook bij een andere opdrachtgever via ons.
Dus ik snap deze houding niet zo goed?”
Daarop heeft de manager van Lemontree diezelfde dag per e-mail het volgende geantwoord:
“En ik snap jou reactie nu niet.
Volgens mij wil ik het netjes oplossen en ga jij er met een gestrekt been in.
Voor mij nu een bevestiging dat er geen samenwerking meer kan zijn tussen ons en respecteer ik de samenwerking zolang [betrokkene] nog bij Fundis werkt op basis van mijn voorstel.
Het feit dat de marge veel minder is geworden is mijn fout daar ik een verrekening heb gemaakt en dat ik het zo heb gelaten gezien de relatie wij van Lemontree met Fundis hebben.”
2.20.
In een e-mail van 21 april 2023 heeft de directeur van Talisman de manager van Lemontree het volgende geschreven:
“ Lemontree heeft het artikel exclusiviteit (artikel 11 van mantelovereenkomst #202124) niet gerespecteerd mbt de inhuur van [betrokkene] (Opdrachtformulier #202123-#).
Vanaf april 2022 tot en met maart 2023 heeft hij 1061 uur gewerkt bij Fundis , volgens Lemontree opgave.
Het gedane voorstel wordt niet geaccepteerd.
[betrokkene] is nog steeds werkzaam via Lemontree bij Fundis .
Graag ontvang ik uiterlijk 30 april 2023 een concreet voorstel dat in lijn ligt met de overeenkomsten.”
Daarop heeft de manager van Lemontree diezelfde dag per e-mail het volgende geantwoord:
“Gelukkig heb ik wel het fatsoen om mensen welke ik niet ken op een nette manier aan te spreken.
Door [de accountmanager] was mij al bekend dat je op oorlogspad was, ieder zijn ding natuurlijk. Maar ik laat mij hierdoor niet intimideren. Dat onze relatie bij deze al verziekt is lijkt mij duidelijk.
Het klopt dat wij per april 2022 met [betrokkene] rechtstreeks een samenwerking zijn aangegaan, wellicht (achteraf) tegen beter weten in.
Het is een samenloop van omstandigheden geweest. Ik was ziek, pogingen om [de accountmanager] te bereiken mislukte keer op keer en [betrokkene] die duidelijk aangaf rechtstreeks met ons te willen schakelen, om redenen welke ik in deze uit respect voor [betrokkene] niet zal benoemen.
Ik vind dat ik een heel net gebaar heb gemaakt om de opbrengst welke wij maken per april 2022 met elkaar te delen. Helaas is door een vergissing mijnerzijds de opbrengst minimaal, heb ik dit Fundis niet willen aanrekenen gelet de bredere relatie welke wij met hen hebben.
Ik snap niet wat een ander voorstel je van ons zou willen ontvangen na het voorstel welke al is gedaan om per april 2022 de marge te delen.
Misschien moet ik het omdraaien, wat voor een voorstel zou je van ons ontvangen voordat ik dit verhaal voorleg aan onze jurist?”
2.21.
Bij e-mail van 25 april 2023 heeft de manager van Lemontree laten weten dat Lemontree de rechtstreekse samenwerking met betrokkene zou beëindigen om de uitleen weer via Talisman te laten verlopen. Onder voorbehoud van alle rechten voor de periode april 2022 tot 1 april 2023 is Talisman ermee akkoord gegaan dat betrokkene per 1 april 2023 weer direct via Talisman aan Fundis zou worden uitgeleend.
2.22.
Bij brief van 1 mei 2023, gericht aan de manager van Lemontree , heeft de advocaat van Talisman Lemontree gesommeerd om binnen 10 dagen een bedrag van € 142.000 te betalen voor het gedurende 132 dagen rechtstreeks via Lemontree uitlenen van betrokkene.
2.23.
Bij brief van 5 mei 2023 heeft de advocaat van Lemontree de brief van 1 mei 2023 beantwoord. In die brief wordt erkend dat Lemontree betrokkene vanaf april 2022 rechtstreeks aan haar klant heeft uitgeleend, maar weigert Lemontree de gevorderde boete te betalen omdat het exclusiviteitsbeding nietig zou zijn, en omdat Talisman al vanaf april 2022 op de hoogte zou zijn geweest van het directe uitlenen van betrokkene.
2.24.
De advocaat van Talisman heeft bij brief van 8 mei 2023 op de brief van 5 mei gereageerd, en heeft de eerdere sommatie bevestigd.
2.25.
In zijn brief van 11 mei 2023 heeft de advocaat van Lemontree de advocaat van Talisman bericht dat Lemontree een intern onderzoek was begonnen naar de gang van zaken, en dat zij erkent dat het wat betreft de feitelijke gang van zaken mogelijk anders ligt dat in de brief van 5 mei 2023 was aangegeven. De adjunct-directeur van Lemontree had daarover al gebeld met de directeur van Talisman . De advocaat schrijft dat hij er bij de advocaat van Talisman op zal terugkomen zodra hij de terugkoppeling van het interne onderzoek zal hebben ontvangen.
2.26.
In een e-mail van 11 mei 2023 heeft de adjunct-directeur van Lemontree de directeur van Talisman onder meer het volgende geschreven:
“Excuses voor de late reactie op zowel deze mail als de mail die je begin deze middag stuurde. Ik was bezig om de zaken uit te zoeken en op een rij te zetten, zodat we nu gelijk de juiste stappen kunnen zetten.
Voor wat betreft de door [de manager] gestuurde mail: ik heb dit gezien. Ik heb ook gezien dat eerdere informatie over de marge die aan jullie gestuurd is, niet juist is, en heb daar [de manager] op aangesproken na controle van onze in en verkoopfacturen. Ik snap tegelijk dat het slecht, zo niet onmogelijk, is om een andere tariefafspraak te maken met [betrokkene] (…)
Ik snap ook dat de onjuiste informatie bij jullie vraagtekens geeft of de informatie over de tarieven en de marge wel de juiste is (…) . Het verstrekken van deze informatie is deel van het intern onderzoek dat wij in de week van 25 mei willen afronden.
Nu, gesteld dat wij niet weten wat jullie eerdere marge voor de inzet van [betrokkene] is, zou ik willen verzoeken of Talisman kan meewerken aan het hanteren van een inkooptarief aan Lemontree Interim Solutions bestaande uit:
het huidige verkooptarief van [betrokkene] aan Lemontree [€63,87] vermeerderd met
het huidige verkooptarief van [betrokkene] aan Lemontree [€63,87] vermeerderd met
de vroegere marge van Talisman inclusief eventuele indexatie over die marge per 01/01/2023.
de vroegere marge van Talisman inclusief eventuele indexatie over die marge per 01/01/2023.
(…)”
2.27.
Partijen hebben nadien nog verder onderhandeld, maar dit heeft niet tot een oplossing geleid.
2.28.
Een week voor de zitting heeft Lemontree Talisman geïnformeerd dat zij geen enkele betaling zal doen omdat zij haar activiteiten zal staken.
3.Het geschil
3.1.
Talisman vordert – samengevat – een contractuele boete ter grootte van € 193.000 voor het aangaan van een rechtstreekse samenwerking met betrokkene en het laten voortduren van die samenwerking gedurende 183 dagen. Talisman vordert ook rente en kosten.
3.2.
Lemontree voert verweer. Lemontree concludeert tot niet-ontvankelijkheid van Talisman , dan wel tot afwijzing van de vorderingen van Talisman , met uitvoerbaar bij voorraad te verklaren veroordeling van Talisman in de kosten van deze procedure.
3.3.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover nodig, nader ingegaan.
4.De beoordeling
4.1.
Talisman vordert betaling van een contractuele boete van € 193.000 wegens schending van het exclusiviteitsbeding in artikel 11.1 van de Mantelovereenkomst. Talisman meent dat er voor matiging van de boete geen ruimte is, kort gezegd omdat Lemontree als professionele partij voor het beding heeft getekend, het vervolgens opzettelijk heeft geschonden en daarover heeft gelogen tegen zowel Talisman als de betrokkene. Ter zitting heeft Talisman benadrukt dat het detacheringsbedrijf bestaat bij de gratie van exclusiviteitsbedingen als deze, en dat er weinig afschrikwekkende kracht vanuit gaat als overtreders er na ontdekking vanaf komen met een nabetaling van alleen de gemiste marge. Talisman wijst er verder op dat zij niet alleen marge is misgelopen, maar ook omzet doordat zij betrokkene niet bij andere klanten kon inzetten, en dat zij er niet al in mei 2022 van op de hoogte was dat betrokkene structureel rechtstreeks door Lemontree werd uitgeleend.
4.2.
Lemontree bestrijdt niet dat artikel 11.1 is geschonden, maar vraagt de rechtbank de contractuele boete te matigen op grond van artikel 6:94 van het Burgerlijk Wetboek (BW). Lemontree stelt dat de billijkheid die matiging klaarblijkelijk eist, kort gezegd omdat het schenden van het exclusiviteitsbeding een eenmansactie was van de manager en omdat Talisman al eerder op de hoogte was van de schending van dit beding zonder aanspraak te maken op de daaraan verbonden boete. De manager is sinds het ontdekken van zijn fouten tot op heden arbeidsongeschikt. Volgens Lemontree lijdt Talisman door de schending ook maar € 10.533,75 schade door gemiste marge. Verder wijst Lemontree erop dat zij een klein bedrijf van 2,5 fte is, en dat haar onderneming al enige tijd verliesgevend is.
4.3.
Bij de beoordeling van een beroep op matiging geldt het volgende juridische kader.
4.3.1.
De rechter kan een contractuele boete op verzoek van de schuldenaar matigen, maar alleen als ‘de billijkheid dit klaarblijkelijk eist’. Met die eis heeft de wetgever de rechter tot een spaarzaam gebruik van de matigingsbevoegdheid willen bewegen, om uitdrukkelijk overeengekomen bedingen tussen partijen niet te makkelijk hun betekenis te ontnemen. [1]
4.3.2.
De rechter zal bij de beoordeling van een matigingsverzoek een belangenafweging moeten uitvoeren. Daarbij moet hij niet alleen het vermogensrechtelijk belang dat de schuldeiser bij nakoming heeft meewegen, maar ook andere belangen die met het beding worden gediend. Boetebedingen worden immers vaak – mede – opgenomen omdat het belang van de schuldeiser bij nakoming niet of moeilijk op geld waardeerbaar is. [2]
4.3.3.
Matiging is daarom pas aan de orde als onverkorte toepassing van het boetebeding in de gegeven omstandigheden tot een buitensporig en daarom onaanvaardbaar resultaat leidt. Daarbij speelt de verhouding tussen de werkelijke schade en de hoogte van de boete een rol, maar de rechter moet ook letten op de aard van de overeenkomst, de inhoud en strekking van het beding en de omstandigheden waaronder het is ingeroepen. [3] Het enkele uiteenlopen van de boete en de werkelijke schade is onvoldoende om in te grijpen. [4]
4.3.4.
Ook het gedrag van de schuldeiser zelf is bij de belangenafweging van belang; zo kan structurele laksheid van een schuldeiser ten aanzien van het niet nakomen van afspraken door zijn schuldenaar in zijn nadeel werken. [5]
4.3.5.
Opzet bij het niet nakomen van verplichtingen maakt dat voor matiging van het daarmee samenhangende boetebeding minder aanleiding bestaan. [6]
4.4.
Toepassing van dit juridische kader brengt de rechtbank tot het oordeel dat Lemontree geen beroep op matiging toekomt, en wel om de volgende redenen.
4.4.1.
Lemontree is een professionele partij, die weliswaar zelf geen grote onderneming is maar wel behoort tot een groot concern.
4.4.2.
Het boetebeding is in de markt gebruikelijk en beschermt de essentie van het bedrijf van Talisman . Lemontree heeft ter zitting bevestigd dat schending van exclusiviteitsbedingen in de detacheringsbranche om die reden een ernstige zaak (“not done”) is. Het doel van dergelijke bedingen is in de detacheringsbranche vooral gelegen in het voorkomen van schendingen. In die context doet de sanctie die Lemontree voorstaat – het na ontdekking moeten afdragen van (een deel van) de voordelen die zij door overtreding heeft verkregen en eventueel het betalen van een gereduceerde boete – onvoldoende recht aan het doel van het exclusiviteitsbeding.
4.4.3.
Als de rechtbank de e-mails van 15 april 2022 leest en daar de berichten van 28 juli 2022 en 19 oktober 2022 naast legt, is er geen andere conclusie mogelijk dan dat de manager van Lemontree de accountmanager van Talisman meermalen glashard heeft voorgelogen. Nadat Talisman zijn leugens had ontdekt, heeft de manager van Lemontree Talisman (weer) voorgelogen over de marge die Lemontree verdiende met de rechtstreekse uitleen van betrokkene aan haar klant Fundis .
4.4.4.
De opzet van haar manager wordt toegerekend aan Lemontree en de gevolgen ervan komen voor haar rekening en risico. Dat de schending van het exclusiviteitsbeding een ‘eenmansactie’ was, doet hier niet aan af, temeer omdat de manager 1,0 fte was van de 2,5 fte waaruit Lemontree bestond en de adjunct-directeur het exclusiviteitsbeding kende. De adjunct-directeur had zowel de mantelovereenkomst als de daarmee verband houdende opdrachtformulieren ondertekend, en wist ook dat betrokkene vrij kort na ondertekening van het laatste opdrachtformulier direct via Lemontree aan Fundis werd uitgeleend. Getuige zijn e-mail van 9 juni 2022 viel hem dat toen ook al op als mogelijk risico.
4.4.5.
Aan Lemontree kan worden toegegeven dat Talisman niet snel heeft doorgepakt op haar vermoedens dat betrokkene langer dan overeengekomen bij Fundis was blijven werken; vermoedens die zij getuige de correspondentie vanaf medio 2022 meermalen heeft gekoesterd. De rechtbank kent aan deze omstandigheid geen doorslaggevend gewicht toe, omdat Talisman haar vermoedens bij Lemontree en betrokkene onder de aandacht heeft gebracht en in eerste instantie door hen is voorgelogen. Daarbij komt dat partijen vanaf het begin van hun samenwerking eerst zaken deden en die achteraf schriftelijk regelden. Tegen die achtergrond is het niet vreemd dat Talisman erop heeft vertrouwd dat als betrokkene toch langer bij Fundis zou blijven, partijen dat alsnog contractueel zouden ‘afhechten’. Talisman heeft aanspraak gemaakt op de contractuele boete zodra Lemontree haar te kennen gaf hiertoe dit keer niet bereid te zijn. In de context van de gebruikelijke werkwijze van partijen is dit voldoende tijdig.
4.4.6.
Lemontree gaat er in haar verweer vanuit dat Talisman alleen marge heeft gemist op de uren die betrokkene via haar bij Fundis heeft gemaakt. Lemontree heeft echter niet weersproken dat de uren die betrokkene via haar bij Fundis heeft gemaakt betrokkene ook hebben belet om (meer) werkzaamheden voor andere klanten van Talisman uit te voeren. Dat de werkzaamheden voor Fundis in de weg stonden aan het aannemen van (meer) werk voor Talisman , volgt ook uit de WhatsApp-conversatie tussen Talisman en betrokkene van 16 en 17 mei 2022. De door Lemontree gestelde buitensporige discrepantie tussen de werkelijke schade en de hoogte van de boete kan de rechtbank daarom niet vaststellen.
4.5.
Uit het voorgaande volgt dat de contractuele boete van € 193.000,00 geheel wordt toegewezen.
4.6.
Lemontree is in het ongelijk gesteld en moet daarom de proceskosten (inclusief nakosten) betalen. De proceskosten van Talisman worden begroot op:
- kosten van de dagvaarding
€
106,73
- griffierecht
€
5.737,00
- salaris advocaat
€
3.858,00
(2,00 punten × € 1.929,00)
- nakosten
€
178,00
(plus de verhoging zoals vermeld in de beslissing)
Totaal
€
9.879,73
4.7.
De gevorderde wettelijke rente over de proceskosten wordt toegewezen zoals vermeld in de beslissing.
5.De beslissing
De rechtbank
5.1.
veroordeelt Lemontree om aan Talisman te betalen een bedrag van € 193.000,00, te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 BW over het toegewezen bedrag, met ingang van 11 mei 2023, tot de dag van volledige betaling,
5.2.
veroordeelt Lemontree in de proceskosten van € 9.879,73, te betalen binnen veertien dagen nadat dit vonnis is gewezen, te vermeerderen met € 92,00 plus de kosten van betekening als Lemontree niet tijdig aan de veroordelingen voldoet en het vonnis daarna wordt betekend,
5.3.
veroordeelt Lemontree tot betaling van de wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 BW over de proceskosten als deze niet binnen veertien dagen na dit vonnis zijn betaald,
5.4.
verklaart dit vonnis uitvoerbaar bij voorraad.
Dit vonnis is gewezen door C.J-A. Seinen en in het openbaar uitgesproken op 14 februari 2024.