ECLI:NL:RBDHA:2020:12798

• Datum uitspraak: 15 december 2020
• Publicatiedatum: 15 december 2020
• Zaaknummer: 09/008443-19
• Instantie: Rechtbank Den Haag
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Strafrecht
• Procedures: Eerste aanleg - meervoudig
• Rechters: M.P.M. Loos; S.C.A. van Kuijeren; J. Barensen
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Vrijspraak van de directeur van een beveiligingsbedrijf voor beïnvloeding van verklaringsvrijheid van beveiligers

Op 15 december 2020 heeft de Rechtbank Den Haag uitspraak gedaan in de strafzaak tegen de directeur van een beveiligingsbedrijf, die werd beschuldigd van het feitelijk leidinggeven aan of het opdracht geven tot beïnvloeding van de verklaringsvrijheid van beveiligers. De rechtbank sprak de verdachte vrij, omdat niet bewezen kon worden dat er sprake was van beïnvloeding door de projectleider van het bedrijf. De zaak kwam voort uit een incident tijdens het festival 'Westlandse Cross' in juni 2016, waarbij een beveiligingsmedewerker letsel opliep en de verdachte werd beschuldigd van mishandeling en beïnvloeding van getuigen.

Het onderzoek ter terechtzitting vond plaats op 24 november en 1 december 2020. De officier van justitie, mr. P.M. Kampen, vorderde bewezenverklaring van de tenlastelegging, terwijl de verdediging, vertegenwoordigd door mr. T. van der Goot, vrijspraak bepleitte. De rechtbank oordeelde dat de tenlastelegging niet correct was geformuleerd, omdat de rechtspersoon niet expliciet werd genoemd. De rechtbank concludeerde dat de verdachte niet wettig en overtuigend kon worden bewezen dat hij de tenlastegelegde feiten had begaan, en sprak hem vrij.

De rechtbank benadrukte dat voor een bewezenverklaring van beïnvloeding volgens artikel 285a Sr niet alleen de intentie, maar ook de daadwerkelijke beïnvloeding van de verklaringsvrijheid van de betrokken beveiligers moest worden aangetoond. De rechtbank concludeerde dat de uitingen van de verdachte en de projectleider niet als beïnvloeding konden worden gekwalificeerd, maar eerder als adviezen in het kader van de procedure.

Uitspraak

Rechtbank DEN HAAG

Strafrecht

Meervoudige strafkamer

Parketnummer: 09/008443-19

Datum uitspraak: 15 december 2020

Tegenspraak

(Vonnis)

De rechtbank Den Haag heeft op de grondslag van de tenlastelegging en naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting het navolgende vonnis gewezen in de zaak van de officier van justitie tegen de verdachte:

[verdachte] ,

geboren op [geboortedatum] 1965 te [geboorteplaats] ,

[adres]

1. Het onderzoek ter terechtzitting

Het onderzoek is gehouden ter terechtzitting van 24 november 2020. Ter terechtzitting van 1 december 2020 is het onderzoek gesloten.

De rechtbank heeft kennisgenomen van de vordering van de officier van justitie,
mr. P.M. Kampen, en van hetgeen door de verdachte en zijn raadsman, mr. T. van der Goot, naar voren is gebracht.

2. De tenlastelegging

Aan de verdachte is tenlastegelegd dat:

[medeverdachte] , althans één of meerdere onbekend gebleven personen op één of meerdere tijdstip(pen) in of omstreeks de periode van 26 oktober 2016 tot en met 26 januari 2017 te Heeg, in elk geval in Nederland tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, opzettelijk mondeling, door gebaren, bij geschrift en/of afbeelding zich jegens [naam beveiliger 1] en/of [naam beveiliger 2] en/of [naam beveiliger 3] heeft/hebben geuit, kennelijk om diens vrijheid om naar waarheid te verklaren of geweten ten overstaan van een rechter of ambtenaar een verklaring af te leggen te beïnvloeden, terwijl die [medeverdachte] en/of één of meerdere onbekend gebleven personen, wist(en) of ernstige reden had(den) te vermoeden dat die verklaring(en) zou(den) worden afgelegd, door

• de verklaring van die [naam beveiliger 1] (sessie 1596) in het interne bedrijfsonderzoek te (laten) aanpassen en/of
• die [naam beveiliger 1] (sessie 1596) te zeggen dat hij niet meer met de politie ( [naam 1] ) moet praten en/of
• die [naam beveiliger 1] (sessie 1596 en 374) te zeggen dat hij niet met de politie hoeft te praten zonder dat de advocaat er bij is en/of dat het enige wat hij tegen de politie moet zeggen is dat ze antwoord op vragen krijgen via de advocaat en/of
• die [naam beveiliger 3] (sessie 1635) te zeggen dat hij zelf niks meer tegen de politie hoeft te zeggen en/of dat het enige wat hij moet zeggen is dat ze antwoord op vragen krijgen via de advocaat en/of
• die [naam beveiliger 1] en/of [naam beveiliger 2] (30439) en/of [naam beveiliger 3] te zeggen dat ze zich aan hun verklaring in het bedrijfsonderzoek moeten houden en/of deze verklaring nog een keer goed door moeten lezen

aan/tot welke feiten en verboden gedragingen hij, verdachte, (telkens) feitelijke leiding heeft gegeven en/of opdracht toe heeft gegeven.

3. De beoordeling van de tenlastelegging

3.1.

Inleiding

Op 17, 18 en 19 juni 2016 vond het festival ‘Westlandse Cross’ plaats in Honselersdijk, gemeente Westland. In de nacht van 18 op 19 juni 2016 was [slachtoffer] met een groep bekenden aanwezig op het VIP-deck van het festival. Aan het eind van die feestavond, rond 02.00 uur, kreeg de beveiliging de opdracht een persoon van het VIP-deck te verwijderen. Later is gebleken dat het ging om [naam 2] . Bij het verwijderen van deze persoon heeft beveiliger [naam beveiliger 3] letsel opgelopen.

[slachtoffer] is in de buurt van de uitgang van het festivalterrein aangehouden door de beveiliging en meegenomen naar het backstagegebied, omdat hij er door de beveiliger(s) van werd verdacht het letsel aan [naam beveiliger 3] te hebben toegebracht. Toen de politie even later ter plaatse kwam om [slachtoffer] over te nemen, zag een politieagent dat [slachtoffer] op zijn buik op de grond lag met zijn armen en benen wijd en dat hij door zes of zeven beveiligers werd geslagen en geschopt. Daarna bleek dat [slachtoffer] gewond was. De directie van het beveiligingsbedrijf waar [naam beveiliger 3] werkzaam was, heeft vervolgens besloten een intern onderzoek in te stellen naar de gebeurtenissen die nacht.

Het voorgaande heeft geleid tot de start van een onderzoek door de politie, genaamd Dürrenhorn. Op grond van de resultaten van dit onderzoek heeft het Openbaar Ministerie [slachtoffer] aangemerkt als verdachte van (een poging tot) (zware) mishandeling van beveiliger [naam beveiliger 3] . Aan beveiligingsbedrijf [naam beveiligingsbedrijf] en projectleider [medeverdachte] is - in verschillende varianten - tenlastegelegd dat zij [slachtoffer] hebben mishandeld en dat zij de verklaringsvrijheid van verschillende in het onderzoek betrokken personen hebben beïnvloed. Dit laatste is eveneens aan de directeur van het beveiligingsbedrijf, [verdachte] tenlastegelegd, in die zin dat hij daar feitelijk leiding aan heeft gegeven.

In deze zaak ligt de vraag voor of [verdachte] , de verdachte in deze zaak, zich schuldig heeft gemaakt aan het feitelijk leidinggeven of opdracht geven aan het door [medeverdachte] in vereniging beïnvloeden van de verklaringsvrijheid van [naam beveiliger 1] [naam beveiliger 3] en [naam beveiliger 2] .

3.2.

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft gerekwireerd tot bewezenverklaring van het tenlastegelegde feit, met uitzondering van het in vereniging plegen.

De officier van justitie heeft gevorderd aan de verdachte een geldboete van € 4.275,- op te leggen.

3.3.

Het standpunt van de verdediging

De raadsman heeft vrijspraak bepleit.

De rechtbank zal – indien nodig – onder 3.4 nader ingaan op de standpunten van de officier van justitie en de raadsman.

3.4.

Het oordeel van de rechtbank

De rechtbank is uit het verhandelde ter terechtzitting gebleken dat de officier van justitie kennelijk heeft bedoeld ten laste te leggen dat de verdachte, als directeur van rechtspersoon [naam beveiligingsbedrijf] , feitelijk leiding dan wel opdracht heeft gegeven aan de door [medeverdachte] gepleegde gedragingen, welke kunnen worden toegerekend aan [naam beveiligingsbedrijf] . Het verwijt dat de officier van justitie de verdachte wil maken, is echter niet op deze manier tenlastegelegd, nu de rechtspersoon in de tenlastelegging niet wordt genoemd. De rechtbank zal de tenlastelegging verbeterd lezen, nu uit het verhandelde ter zitting blijkt dat de verdediging de tenlastelegging ook in die zin heeft begrepen.

De rechtbank stelt voorop dat voorafgaand aan de vraag of sprake is van feitelijk leidinggeven moet worden vastgesteld of sprake is van daderschap van de rechtspersoon. Om tot een bewezenverklaring van het tenlastegelegde feit te komen, moet de rechtbank eerst de vraag beantwoorden of bewezen kan worden verklaard dat [medeverdachte] de in de tenlastelegging genoemde personen heeft willen beïnvloeden middels de genoemde feitelijke gedragingen en, zo ja, of deze gedragingen kunnen worden toegerekend aan de rechtspersoon [naam beveiligingsbedrijf] . Pas als die vraag bevestigend is beantwoord, komt de rechtbank toe aan de vraag of de verdachte aan die gedragingen van [medeverdachte] feitelijk leiding heeft gegeven of daartoe opdracht heeft gegeven.

3.4.1.1. Het juridisch kader van artikel 285a Sr

De rechtbank stelt voorop dat de strafbaarstelling van beïnvloeding van personen zoals bedoeld in artikel 285a Sr strekt tot bescherming van de vrijheid van personen om onbelemmerd ten overstaan van een rechter of ambtenaar een verklaring af te kunnen leggen (vgl. HR 30 augustus 2005, ECLI:NL:HR:2005:AT7093). Van “beïnvloeden” in de zin van voormeld artikel is sprake als de uiting ertoe strekt deze verklaringsvrijheid aan te tasten. Voor een bewezenverklaring van beïnvloeding is niet vereist dat sprake is geweest van intimidatie, hoewel intimidatie in de regel wel een sterke aanwijzing oplevert dat de desbetreffende uitlating ertoe strekt om de verklaringsvrijheid aan te tasten. Voldoende is dat vast komt te staan dat de uiting kennelijk bedoeld was om de verklaringsvrijheid te beïnvloeden, zonder dat wordt vereist dat die kennelijke bedoeling ook tot een daadwerkelijke beïnvloeding heeft geleid (vgl. HR 27 mei 2008, ECLI:NL:HR:2008:BC7910).

3.4.1.2. De feitelijke gedragingen en de toepassing van voornoemd juridisch kader

[medeverdachte] heeft ontkend dat hij de verklaringsvrijheid van de in de tenlastelegging genoemde personen heeft willen beïnvloeden en heeft verklaard dat de door hem gedane uitingen geruststellend en/of adviserend bedoeld waren, onder andere omdat [naam beveiliger 1] en enkele andere beveiligers als verdachte werden ontboden op het politiebureau, terwijl zij eerder nog als getuige werden aangemerkt.

De raadsman heeft daarnaast ten aanzien van het eerste gedachtestreepje aangevoerd dat de tenlastegelegde gedraging allereerst ziet op het interne bedrijfsonderzoek en niet op het politieonderzoek, zodat geen sprake is van een verklaring ten overstaan van een ambtenaar. Voorts is, mede naar aanleiding van het beluisteren van tapgesprek 1596 ter terechtzitting, niet duidelijk of deze passage van het tapgesprek überhaupt wel ziet op de verklaring van [naam beveiliger 1] in het interne bedrijfsonderzoek, aldus de raadsman.

Het eerste gedachtestreepje

De rechtbank overweegt dat uit de tenlastegelegde bewoordingen “de verklaring van die [naam beveiliger 1] in het interne bedrijfsonderzoek te (laten) aanpassen” volgt dat het niet gaat om een verklaring die tegenover een rechter of ambtenaar wordt afgelegd. Van beïnvloeding in de zin van 285a Sr is om die reden al geen sprake, nog daargelaten de vraag of het tapgesprek, dat deels in het Sneekers dialect wordt gevoerd, correct is uitgewerkt.

Het tweede en derde gedachtestreepje

De feitelijke gedragingen onder het tweede en derde gedachtestreepje zijn afgeleid uit een telefoongesprek tussen [medeverdachte] en [verdachte] en een telefoongesprek tussen [medeverdachte] en [naam beveiliger 1] .

De rechtbank heeft de betreffende tapgesprekken beluisterd. Aan het gesprek tussen [medeverdachte] en [naam beveiliger 1] valt op dat [medeverdachte] [naam beveiliger 1] op kalme, geruststellende wijze onder meer uitleg geeft over wat [naam beveiliger 1] van het verhoor kan verwachten en wat de rol van mr. Van der Goot is in de procedure. Uit het gesprek tussen [medeverdachte] en [verdachte] blijkt dat [naam beveiliger 1] zich zorgen maakt over het feit dat hij als verdachte is aangemerkt. [medeverdachte] legt vervolgens aan [verdachte] uit wat hij die middag tegen [naam beveiliger 1] heeft gezegd. [verdachte] zegt hierna dat zij ook al tegen hem (de rechtbank begrijpt: [naam beveiliger 1] ) had gezegd dat hij zich niet druk moest maken.

Uit de gehele inhoud van de tapgesprekken en de geruststellende wijze waarop [medeverdachte] tegen [naam beveiliger 1] spreekt, kan de rechtbank niet afleiden dat [medeverdachte] de verklaringsvrijheid van [naam beveiliger 1] heeft willen beïnvloeden. De tenlastegelegde uitingen dienen naar het oordeel van de rechtbank in de context van de gesprekken te worden opgevat als adviezen aan [naam beveiliger 1] op procedureel vlak nu hij als verdachte wordt aangemerkt. Het tweede en derde tenlastegelegde gedachtestreepje leveren dan ook geen beïnvloeding in de zin van artikel 285a Sr op.

Het vierde gedachtestreepje

De feitelijke gedragingen onder het vierde gedachtestreepje zijn afgeleid uit een telefoongesprek tussen [medeverdachte] en [naam beveiliger 3] . In dit gesprek vertelt [medeverdachte] op kalme wijze aan [naam beveiliger 3] dat ‘die jongens’ (de rechtbank begrijpt: [naam beveiliger 1] , [naam beveiliger 4] , [naam beveiliger 5] , [naam beveiliger 2] en [naam beveiliger 6] ) als verdachte van mishandeling in vereniging worden aangemerkt en legt hij [naam beveiliger 3] uit dat met mr. Van der Goot besproken is wat er nu gaat gebeuren.

Aan de hand van de gehele inhoud van het gesprek leidt de rechtbank af dat [medeverdachte] [naam beveiliger 3] heeft gebeld om hem te informeren over de huidige stand van zaken in het politieonderzoek. Voorts valt naar het oordeel van het de rechtbank uit het gesprek af te leiden dat mr. Van der Goot heeft geadviseerd dat de werknemers van [naam beveiligingsbedrijf] en ook [medeverdachte] zelf, gezien de aanmerking van een aantal beveiligers als verdachte, geen vragen van de politie meer moeten beantwoorden (de rechtbank begrijpt: buiten enig politieverhoor om). In dat kader moeten de tenlastegelegde uitingen van [medeverdachte] worden opgevat als een doorgegeven advies aan [naam beveiliger 3] . Het vierde tenlastegelegde gedachtestreepje levert derhalve geen beïnvloeding in de zin van artikel 285a Sr op.

Het vijfde gedachtestreepje

De officier van justitie heeft over de onder het vijfde gedachtestreepje genoemde feitelijke gedragingen aangegeven dat deze zijn afgeleid uit een telefoongesprek tussen [medeverdachte] en [naam beveiliger 2] en uit WhatsAppberichten van [medeverdachte] aan [naam beveiliger 2] en [naam beveiliger 1] . De rechtbank leidt uit het telefoongesprek tussen [medeverdachte] en [naam beveiliger 2] af dat [naam beveiliger 2] [medeverdachte] heeft gebeld met de vraag waarom de advocaat (de rechtbank begrijpt: mr. Van der Goot) om de tafel wil gaan zitten. [medeverdachte] legt [naam beveiliger 2] uit dat de advocaat hem waarschijnlijk hetzelfde wil adviseren wat hij [medeverdachte] zelf heeft geadviseerd. [medeverdachte] legt vervolgens uit wat hem is geadviseerd en wat hem is uitgelegd over de gang van zaken bij het verhoor. Een aantal dagen later heeft [medeverdachte] aan [naam beveiliger 2] en [naam beveiliger 1] een WhatsAppbericht gestuurd dat zij hun verklaring nog even goed door moeten lezen.

Uit de gehele inhoud van het tapgesprek tussen [medeverdachte] en [naam beveiliger 2] leidt de rechtbank af dat de zin “Nou, als jullie je gewoon aan je verklaring houden, dan is het gewoon klaar” moet worden gelezen in de context van de adviezen die mr. Van der Goot aan [medeverdachte] heeft gegeven, waarover [medeverdachte] aan [naam beveiliger 3] vertelt. De rechtbank kan uit deze passage niet afleiden dat [medeverdachte] hiermee de verklaringsvrijheid van [naam beveiliger 3] heeft willen beïnvloeden. Ook in de WhatsAppberichten aan [naam beveiliger 2] en [naam beveiliger 1] ziet de rechtbank niet meer dan een advies om hun verklaringen nog even goed door te lezen. De rechtbank acht, mede in onderlinge samenhang met het telefoongesprek met [naam beveiliger 2] , niet bewezen dat [medeverdachte] door deze bewoordingen te gebruiken de verklaringsvrijheid van [naam beveiliger 2] en [naam beveiliger 1] heeft willen beïnvloeden. Ook het vijfde tenlastegelegde gedachtestreepje levert naar het oordeel van de rechtbank dus geen beïnvloeding in de zin van artikel 285a Sr op.

3.4.1.3. Conclusie

De rechtbank heeft onder 3.4.1.2. vastgesteld dat geen van de tenlastegelegde gedachtestreepjes beïnvloeding in de zin van artikel 285a Sr oplevert. Dit betekent dat niet wettig en overtuigend kan worden bewezen dat [medeverdachte] de tenlastegelegde strafbare gedragingen heeft begaan en dat de rechtbank dan ook niet toekomt aan de vervolgvragen of die gedragingen zijn toe te rekenen aan [naam beveiligingsbedrijf] en of de verdachte daar feitelijk leiding aan heeft gegeven.

Concluderend acht de rechtbank het tenlastegelegde feit niet wettig en overtuigend bewezen en zal zij de verdachte hiervan vrijspreken.

Gelet op deze conclusie behoeven de overige standpunten van de officier van justitie en de raadsman geen bespreking meer.

4. De beslissing

De rechtbank verklaart niet wettig en overtuigend bewezen dat de verdachte het tenlastegelegde feit heeft begaan en spreekt de verdachte daarvan vrij.

Dit vonnis is gewezen door:

mr. M.P.M. Loos, voorzitter,

mr. S.C.A. van Kuijeren, rechter,

mr. J. Barensen, rechter,

in tegenwoordigheid van mr. S. van Holsteijn, griffier,

en uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank van 15 december 2020.

Mr. Barensen is buiten staat dit vonnis mede te ondertekenen.