ECLI:NL:RBDHA:2016:17226

• Datum uitspraak: 30 november 2016
• Publicatiedatum: 26 juli 2018
• Zaaknummer: C/09/503372 / HA ZA 16-61
• Instantie: Rechtbank Den Haag
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht; Verbintenissenrecht
• Procedures: Op tegenspraak
• Rechters: M.J. Alt-van Endt
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Vordering tot afgifte van een onherroepelijke volmacht en terugbetaling van een schenking in het kader van een geschil tussen moeder en zoon

In deze civiele zaak, behandeld door de Rechtbank Den Haag, heeft eiseres, voorheen bekend als [naam], een vordering ingesteld tegen haar zoon, gedaagde, die in Estland woont. De zaak betreft een geschil over een schenking van € 282.600,00 die eiseres aan gedaagde heeft gedaan voor de aankoop van een appartement in Nederland. Eiseres stelt dat er een mondelinge schenkingsovereenkomst is gesloten, waarbij gedaagde zich verplichtte om haar een onherroepelijke volmacht te geven voor het appartement, zodat zij het kon gebruiken en beheren tot aan haar overlijden. Gedaagde heeft echter de volmacht ingetrokken, wat eiseres als onrechtmatig beschouwt. Eiseres vordert nu de afgifte van een onherroepelijke volmacht en, subsidiair, de terugbetaling van het geschonken bedrag. Gedaagde voert verweer en stelt dat eiseres niet-ontvankelijk moet worden verklaard, omdat er al in Estland over deze kwestie is geoordeeld. De rechtbank heeft de zaak aangehouden voor verdere behandeling en om partijen de gelegenheid te geven hun standpunten te verduidelijken. De uitspraak van de rechtbank is gedaan op 30 november 2016.

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK DEN HAAG

Team handel

zaaknummer / rolnummer: C/09/503372 / HA ZA 16-61

Vonnis van 30 november 2016

in de zaak van

[eiseres] ,

voorheen geheten [naam] ,

wonende te [woonplaats 1] ,

eiseres,

advocaat mr. S.W. van Zijll te Rotterdam,

tegen

[gedaagde] ,

wonende te [woonplaats 2] , Estland,

gedaagde,

advocaat mr. M. Verhagen te Rotterdam.

1. De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

• de dagvaarding van 27 oktober 2015, met producties;
• het faxbericht van 22 maart 2016, betreffende de geslachtsnaamwijziging van eiseres per 12 januari 2016;
• de conclusie van antwoord, met een productie en de vertaling van die productie;
• de akte houdende verandering/vermeerdering van eis, tevens houdende akte indiening producties;
• het tussenvonnis van 8 juni 2016, waarbij een comparitie van partijen is bevolen;
• het proces-verbaal van de op 20 september 2016 gehouden comparitie van partijen, met de daarin genoemde stukken;
• de namens de rechtbank door de griffier verzonden brief van 5 oktober 2016;
• het faxbericht van 11 oktober 2016 van gedaagde, waarin hij afziet van het nemen van een akte wegens herhaling van zetten;
• de akte verzoek wijziging/aanvulling proces-verbaal van comparitie van 12 oktober 2016 van eiseres, met bijlage;
• het faxbericht van 1 november 2016 van eiseres;
• het faxbericht van 2 november 2016 van gedaagde.

1.2.

Bij de akte verzoek wijziging/aanvulling proces-verbaal van comparitie, met bijlage, heeft eiseres gereageerd op het proces-verbaal van comparitie. De rechtbank begrijpt dat eiseres verzoekt het proces-verbaal te lezen met toevoeging van de in de bijlage opgenomen vetgedrukte passages. De rechtbank zal het faxbericht en de bijlage aan het proces-verbaal hechten en het proces-verbaal lezen met inachtneming van de vetgedrukte passages in de bijlage, met uitzondering van de volgende passages:

• Pagina 3 – ‘of de woning zo nodig kunnen verruilen voor andere accommodatie’;
• Pagina 4 – ‘het staat ingeschreven in het handelsregister tot op heden maar is niet actief’;
• Pagina 4 – ‘ze is de directeur van het pro Patria Institute’;
• Pagina 5 – ‘Ze hebben niet hun werk kunnen doen om te winnen’;
• Pagina 6 – ‘

De rechter en de griffier kunnen zich niet herinneren dat deze mededelingen zijn gedaan, zodat zij ervan uitgaan dat het hier een aanvulling op de stellingen betreft, die buiten beschouwing wordt gelaten.

1.3.

Ten slotte is het tussenvonnis bepaald op heden.

2. De feiten

2.1.

Eiseres en gedaagde hebben de Estische nationaliteit.

2.2.

Eiseres is gehuwd geweest met [ex-man] . Dit huwelijk is door echtscheiding ontbonden. Uit het huwelijk zijn vier kinderen geboren, onder wie gedaagde en zijn jongere broer [zoon] .

2.3.

In 2011 is eiseres met [zoon] van Estland naar Nederland verhuisd.

2.4.

Gedaagde woont bij [ex-man] in Estland.

2.5.

Op 22 december 2011 heeft gedaagde een koopovereenkomst gesloten met betrekking tot het appartementsrecht, rechtgevende op het uitsluitend gebruik van de woning met afzonderlijke berging, zolder op de tweede verdieping en verder toebehoren, plaatselijk bekend [adres] te [plaats 1] , kadastraal bekend gemeente

’s-Gravenhage, sectie AD, complexaanduiding 4427-A, appartementsindex 5, etc. (het appartement).

2.6.

Op 29 december 2011 heeft eiseres een bedrag van € 282.100,00 en een bedrag van € 500,00 overgemaakt van haar bankrekening in Estland naar de bankrekening van gedaagde in Estland. Aan deze transactie lag een mondelinge schenkingsovereenkomst tussen eiseres en gedaagde ten grondslag.

2.7.

Op 3 januari 2012 heeft gedaagde te Rotterdam ten overstaan van een notaris, mr. T.C.B.M. Langerwerf, de akte van levering van het appartement ondertekend. De koopprijs van het appartement van € 275.500,00, de overdrachtsbelasting en de overige kosten zijn door gedaagde voldaan met de door eiseres geschonken geldsom.

2.8.

Op 3 januari 2012 heeft gedaagde te Rotterdam ten overstaan van genoemde notaris ook een algemene volmacht ondertekend, waarbij hij eiseres heeft aangesteld tot zijn algemeen gevolmachtigde aan wie hij alle nodige volmachten verleent. De volmacht heeft gelding in en buiten Nederland. Het doel van de volmacht is in artikel 10 omschreven als:

l “(…)de belangen van de volmachtgever [te, rb.} behartigen in de situatie dat dit in het geheel niet of moeilijk door de volmachtgever zelf kan worden behartigd.”

2.9.

Op 23 januari 2012 is eiseres met haar jongste zoon [zoon] in het appartement gaan wonen.

2.10.

Eiseres heeft alle gebruikers- en eigenaarslasten voor het appartement voldaan..

2.11.

Eind 2012 is een geschil tussen eiseres en [ex-man] ontstaan over de afwikkeling van hun huwelijksvermogenen de kinderalimentatie voor [zoon] . In verband hiermee zijn meerdere procedures tussen eiseres en [ex-man] in Estland gevoerd.

2.12.

Op 13 februari 2013 heeft gedaagde de algemene volmacht ingetrokken. Op deze datum heeft eiseres te Rotterdam in persoon de originele algemene volmacht en alle documenten die daarmee verband houden afgegeven aan de advocaat van gedaagde, mr. A.P. van Oosten.

2.13.

Op 6 maart 2013 heeft de advocaat van eiseres in Estland, Dennis Piskunov, in een e-mailbericht aan gedaagde gevraagd de geldsom van € 282.600,00 terug te betalen. De Engelse vertaling van het e-mailbericht houdt het volgende in :

“(…) The house in Netherlands has been purchased in your name. [naam] has given you the money for the purchase of the latter house in the terms and provided that the general power of attorney issued tot her name of [naam] for carrying out the transactions related to the house will be valid. You have decided to cancel the power of attorney under question. Also, you terminated the payment of public utility invoice related to the house. The occurred situation needs to be settled based one of the following ways:

1) You established the termless and free personal right of usage on the house for the benefit of [naam] and continue the payment of public utility invoices;

20 You give the right of ownership of the house as a gift to [naam] ;

3) You return money (including interests) which was transferred by her for financing the purchase of the house to [naam] .

[naam] prefers the first variant. Please let us know which variant you would prefer.

If you do not show constructieve interest towards finding a reasonable solution to the abovementioned question, we have to consider the adressing to the court with proprietary claim against you. (…)”

2.14.

Op 31 januari 2014 heeft eiseres in Estland een gerechtelijke procedure tegen gedaagde ingesteld. Op 22 mei 2014 heeft het Harju County Court in deze procedure een vonnis gewezen. In dit vonnis is de vordering van eiseres afgewezen.

2.15.

De Engelstalige vertaling van het vonnis van het Harju County Court omschrijft de vordering van eiseres als volgt (pagina 2):

“(…)The plaintiff requests that the defendant be ordered to pay the principal obligation of 282 600 euros, and the interest on arrears accruing on the principal obligation at the interest rate set forth in § 113 (1) of the Law of Obligations Act as a fixed amount, starting from 01.03.2014 until the judgment is rendered, and thereafter as a percentage of the principal obligation, until the principal obligation is satisfied.(…)”

2.16.

De Engelstalige vertaling van het vonnis van het Harju County Court bevat op pagina 18 en 19 het volgende:

“(…)There is no dispute between the parties about such facts that:

on 29.12.2011 the plaintiff gave the defendant a gift of money in the total amount of 282 600 euros;

on 03.01.2012, the defendant concluded in the Netherlands, at the office of the notary public of Rotterdam Mag T.C.B.M. Langerwerf, a statement of transfer of the apartment ownership No. JK-2011TL03236.01, according to which the defendant acquired under the purchase and sales contract entered into on 22.12.2011 the title to the apartment ownership, i.e. the right to use the apartment and its accessories, situated at [adres] , [plaats 1] , the Netherlands (entered in the Dutch cadastral register of Den Haag, section AD, complex code 4427-A, apartment index 5);

the defendant paid for the title of the acquired apartment ownership using money received from the plaintiff as a gift;

the apartment situated at [adres] , [plaats 1] , the Netherlands was selected, and the purchase and sale transaction was prepared by the plaintiff;

on 03.01.2012 the defendant granted in the Netherlands, at the office of the notary public of Rotterdam Mag T.C.B.M. Langerwerf, the defendant a general power of attorney No. JK-201 1TL03236.01, by which the defendant transferred the plaintiff all necessary rights of representation such that the plaintiff could act in the best interests of the principal in a situation, in which the principal cannot himself be acting in his best interests, or where acting in his best interests could be complicated; the power of attorney is valid in the Netherlands and beyond the Netherlands;

in his letter of 06.02.2013, the defendant has confirmed that the power of attorney granted to the plaintiff has been revoked, and has claimed through the attorney A.P. Van Oosten that the original be returned;

besides the payment orders dated 29.11.2011, which evidence the fact of donation of the sum of 282 600 euros, the plaintiff and the defendant have not concluded any contract of donations on donating the sum of 282 600 euros, executed in a format reproducible in writing, which would show on which conditions on 29.12.20 11 the plaintiff donated the defendant the total amount of 282 600 euros;

the plaintiff has returned the defendant the general power of attorney No. JK 201 1TL03236.0l, granted by the defendant to the plaintiff on 03.01.2012;

at present the plaintiff lives in the apartment owned by the defendant, situated at [adres] , [plaats 1] , the Netherlands;

on 20.03.2013 the plaintiff has sent the defendant an e-mail, in which she asks the defendant to return the plaintiff the money owned by the plaintiff, and the defendant has received this e-mail message;

through her contractual representative the plaintiff sent the defendant on 30.01.2014 an e-mail, in which she states that she withdraws from the contract of donation concluded between the parties, the object of which is a donation of 282 600 euros made to the defendant for purchasing a house in the Netherlands, and that she asks that the donated sum be returned, and the defendant has received this e-mail message;

in clause 13 of the statement of claim the plaintiff has declared that she withdraws from the contract of donation concluded between the parties, the object of which is a donation of 282 600 euros made to the defendant for purchasing a house in the Netherlands, and that she asks that the donated sum be returned, and the defendant has received the statement of claim and the declaration of withdrawal contained therein;

in the procedural document of 17.03.2014 the plaintiff has declared that she withdraws from the contract of donation concluded between the parties, the object of which is a donation of 282 600 euros made to the defendant for purchasing a house in the Netherlands, because on 14.02.2014 the defendant failed to visit the plaintiff at the hospital where the plaintiff was taken after she arrived at Tallinn, having fallen down at the Amsterdam airport, and the defendant has received the statement of claim and the declaration of withdrawal contained therein.(…)”

2.17.

In de Engelstalige vertaling van het vonnis van het Harju County Court is het geschil van eiseres en gedaagde als volgt omschreven, pagina 19:

“(…)The main dispute between the parties is whether the defendant [gedaagde] has acted in a manner that gives the plaintiff [naam] the right to withdraw from the contract of donation.(…)”

2.18.

In de Engelstalige vertaling van het vonnis van het Harju County Court is op pagina 19 als oordeel van het gerecht vermeld:

“The court finds that the plaintiff did not have the right of withdrawal. (…)”

en op pagina 21 van die vertaling:

“(…)In the court’s opinion the plaintiff has not proven that the gift of money was associated with the condition that the plaintiff should be ensured the lifelong right to possess, use and dispose of the said apartment. The payment orders of 29.12.2011 contain no mention of any condition applicable to the donee, and in the court proceeding the parties hold completely opposite opinions about this. The court does deem believable that the plaintiff wished to avoid saying the inheritance tax under the Dutch law, but finds that tax avoidance in any country is not such an objective that would require the donee to display particular gratitude and consent to conditions, which have not been expressly specified in the contract of donation and are open for interpretation.(…)”

“(…)The court holds the position that in accordance with § 29 (4) of LOA, a reasonable person would understand the donation of the sum of 282 600, with the explanation “gift” on the payment order such that as the payment order by which this gift was transferred does not contain expressly stated conditions towards the donee, and the setting of any conditions cannot be demonstrated by any other reliable and unambiguous manner, then there are no conditions attached to the gift.(…)

pagina 22 van die vertaling:

“(…)The court finds that based on the above the revocation by the defendant of the general power of attorney granted on 03.01.2012 does not constitute gross ingratitude towards the plaintiff and does not prove that the plaintiffs objectives sought under the contract were not achieved.(…)”

“(…)In the court’s opinion the plaintiff has failed to demonstrate that having revoked the general power of attorney the defendant has demanded that the plaintiff revoke the claims (including the child support claim) filed against [ex-man] , that throughout the year 2013 the defendant has threatened to evict the plaintiff from the house bought for the latter’s money, and that the defendant has refused to communicate with the plaintiff. Therefore the defendant has not displayed gross ingratitude. The respective allegations of the plaintiff are unsubstantiated.(…)”

pagina 24 van die vertaling:

“(…)In the procedural document of 17.03.20 14 the plaintiff has stated that the plaintiffs objective was to have the right to use and dispose of the house until her death (have a legal position towards the house purchased for the finances of the plaintiff, which is equal to that of the owner). The court notes that as the plaintiff gave her money to the defendant as a gift, the defendant has not paid for the purchased apartment using the plaintiffs money but instead with money that — after the gift was received — belonged to the defendant. The court has not established any conditions associated with the gift of money, and therefore it has not been proven that the defendant was aware of the plaintiffs objective to use and dispose of the residential premises bought by the defendant until her death under the general power of attorney granted by the defendant, and that the defendant had to ensure that such objective of the plaintiff is fulfilled. Having regard to the above the defendant, when he exercised his lawful right to cancel the general power of attorney granted to the plaintiff, has not acted contrary to the objectives sought by the donor upon making the gift and, considering the circumstances of the particular case, the defendant’s behaviour cannot be regarded as gross ingratitude.(…)”

In de Engelstalige vertaling van het vonnis van het Harju County Court is op pagina 24 vermeld:

“(…)Considering the above the court finds that withdrawal from the contract of donation ineffective. Insofar as the withdrawal from the contract of donation is not lawful, the bases unjust enrichment set out in § 1028 (1) of LOA are absent, and the plaintiff does not have the right to order the donee to repay the money given as a gift. As the principal claim is dismissed the claim related to the interest on arrears should also be dismissed.(…)”

2.19.

Eiseres heeft hoger beroep ingesteld tegen het vonnis van 22 mei 2014 van het Harju County Court. Bij vonnis van 5 maart 2015 heeft het Tallinn Circuit Court een vonnis gewezen. In dit vonnis is de vordering van eiseres in hoger beroep afgewezen.

In de Engelstalige vertaling van het vonnis van het Tallinn Circuit Court is op pagina 10 vermeld:

“(…)The Civil Chamber, having heard at the court hearing the opinions of the parties to the matter,

and having reviewed the materials of the file, has found that the allegations made in the appeal

do not serve as the basis for repealing the judgment of the Harju County Court. In accordance

with § 657 (1) clause 1, the circuit court refuses to amend the judgment of the county court and

refuses to satisfy the appeal.(…)”

En op pagina 10 en 11:

“(…)According to the plaintiff the condition associated with the gift was the defendant’s obligation to ensure that the plaintiff has the possibility of concluding any transactions with the immovable property. The plaintiff alleges that the existence of an agreement between the parties vis-â-vis

this condition is proven by the explanation given by the plaintiff under oath, and the general power of attorney issued for an indefinite term, which is consistent with it. In the appeal the plaintiff accuses the county court of incorrect evaluation of evidence and the fact that the county court failed to substantiate why it could not proceed from the plaintiffs explanations given under oath to establish circumstances having a bearing on the matter. The Civil Chamber disagrees with these accusations. There was no dispute between the parties about the fact that the plaintiff gave the defendant, being her son, a large sum of money, transferring it to the defendant’s bank account with the explanation “gift”. The fact that the objective of the gift was to purchase immovable property for the received money, does not lead to the conclusion that the defendant was obliged essentially to hand the property, purchased for the money received as a gift, over to the plaintiff. The court could not establish the existence of such agreement. The plaintiff has failed to prove this. Indeed one should agree with the plaintiff that although the payment order executed for the purpose of transferring the funds, being a bank document with limited scope, could not have contained an agreement on the conditions of the gift, but there were no obstacles for which the plaintiff could not have executed the contract of donation in writing. The plaintiffs construct vis-â-vis her alleged actual intention, namely her wish to purchase immovable property for herself and bequeath it to her son after her death, cannot be evaluated as a condition of a contract of donation (it could rather be construed as another transaction conclude with the intention to conceal the transaction of acquiring immovable property). The plaintiff did not present the court any convincing evidence about any which agreements had been concluded between the parties earlier. It is impossible to draw the conclusion alleged by the plaintiff based on her explanations given under oath.

Seeing that it was an issue of donating money, although for a certain purpose, it would be contrary to the nature of the contract of donation to hand full powers in respect of the purchased immovable thing over to the donor over, along with the immovable property purchased for the donated money. According to the law, the concept of ‘contract of donation’ represents a gratuitous transaction concluded by one person for the benefit of another (enrichment of the donee). The conditions alleged by the plaintiff (the promise made by the donee, to let the donor to act towards the property essentially as an owner) would be contrary to the gratuitous nature of the contract of donation. The county court came to the correct conclusion that the plaintiff has not made credible or proven the alleged obligations of the defendant being the donee. Moreover, the plaintiff has, both in the procedural documents as well as in the explanation, expressed a number of contradictory positions, about optimising taxes for the benefit of the defendant, while alleging at the same time that the condition of the gift was to transfer the immovable property purchased for the money essentially to the plaintiff. Alleging that the power of attorney granted to the plaintiff in respect of the property was to remain effective until the plaintiffs death, the plaintiff admitted at the same time that she would need to dispose of the property (mci. To transfer it). In other respects the statements made in the plaintiffs explanation are subjectively emotional.

The county court, having regard to § 29 of LOA, evaluated the circumstances and evidence brought before the court correctly. The court found accurately, that general power of attorney granted, by the defendant to the plaintiff when the apartment ownership was bought, does not prove that the plaintiffs objective, when she donated the money, was to purchase immovable property in the Netherlands for the plaintiff, and to give the plaintiff the right to possess, use and dispose of the same. Furthermore, the power of attorney of 03.01.2012 was a general power of attorney, and the powers granted thereunder where much wider than needed in respect of the apartment ownership in question (and was effective also outside the Kingdom of the Netherlands). Therefore, the position of the county court, that the revocation of the power of attorney did not prejudice any rights of the plaintiff, and only concerned the right to conclude transactions in the defendant’s name, and therefore it cannot be construed as gross ingratitude towards the plaintiff, is appropriate. There have been no changes between the parties in respect of possession of the immovable thing, the apartment ownership continues to be in the possession and use of the plaintiff.(…)”

2.20.

Eiseres heeft cassatie ingesteld tegen het vonnis van 5 maart 2015 van het Tallinn Circuit Court. Bij vonnis van 20 mei 2015 heeft het Supreme Court een vonnis gewezen. In dit vonnis is de vordering van eiseres in cassatie afgewezen.

In de Engelstalige vertaling van het vonnis van het Supreme Court is vermeld:

“(…)The Supreme Court found that the appeal in cassation of [naam] is unsubstantiated due to absence of grounds for acceptance of the appeal set forth in § 679 of the Code of Civil Procedure.(…)”

3. De vordering

3.1.

Eiseres vordert, na vermeerdering van de meer subsidiaire eis, bij vonnis, voor zover mogelijk met uitvoerbaarverklaring bij voorraad:

• primair , gedaagde te veroordelen tot afgifte van een onherroepelijke algehele volmacht ten aanzien van het appartement en tevens ten aanzien van alle eventuele opbrengsten uit vervreemding, bezwaring en verhuur van het appartement;
• subsidiair , gedaagde te veroordelen tot betaling van vervangende woonkosten tot aan het overlijden van eiseres ten bedrage van: EUR 642.272,97, althans een door de rechtbank in goede justitie te bepalen bedrag, een en ander vermeerderd met de wettelijke rente vanaf de dag van de dagvaarding;
• meer subsidiair , gedaagde te veroordelen tot terugbetaling van het schenkingsbedrag ten bedrage van: EUR 282.600,00, vermeerderd met de wettelijke rente vanaf de dag van de akte houdende verandering/vermeerdering van eis,

een en ander met veroordeling van gedaagde in de kosten van dit geding, waaronder de vertaalkosten van: EUR 718,44.

3.2.

Eiseres legt aan haar vordering ten grondslag dat zij een mondelinge schenkingsovereenkomst met gedaagde is aangegaan, waarbij zij zich heeft verplicht aan gedaagde een bedrag van € 282.600,00 te schenken en waarbij gedaagde de verplichting op zich heeft genomen:

• met het geschonken bedrag het appartement te kopen;
• aan eiseres een volmacht te verstrekken met betrekking tot het volledig beheren van en het beschikken over het met het geschonken bedrag aan te kopen appartement.

De afgesproken verplichting tot het verstrekken van een volmacht dient er toe dat aan haar de economische eigendom van het appartement toekomt, in die zin dat gedaagde haar een persoonlijk recht op voortgezet gebruik van het appartement tot aan haar overlijden heeft gegeven. Eiseres heeft met gedaagde afgesproken dat de volledige beschikkingsbevoegdheid over het appartement ook inhoudt dat zij het appartement mag vervreemden, bezwaren en verhuren, alsook dat zij in geval van vervreemding van het appartement ook over de verkoopopbrengst van het appartement mag beschikken. Voorts heeft gedaagde onrechtmatig jegens haar gehandeld door de algemene volmacht in te trekken. Dientengevolge lijdt eiseres schade, in die zin dat het haar niet meer vrij staat feitelijk haar rechten uit te oefenen, waaronder specifiek de woning te verkopen en met gebruikmaking van de opbrengst een andere woning te kopen, bijvoorbeeld buiten Nederland, indien de omstandigheden vergen dat zij elders (buiten Nederland) woonachtig zal moeten zijn. De onrechtmatigheid van het handelen van gedaagde er ook in is gelegen dat hij haar – op instigatie van [ex-man] – heeft gechanteerd en bedreigd. Gedaagde heeft van haar geëist dat zij de gerechtelijke procedures in Estland over de afwikkeling van het huwelijksgoederenregime van haar en [ex-man] en de kinderalimentatie zou intrekken, onder bedreiging dat haar geen volmacht meer zou worden verstrekt en dat het appartement zou worden verkocht. Gedaagde moet eiseres de geschonken geldsom terugbetalen omdat de schenkingsovereenkomst is ontbonden. De mondelinge schenkingsovereenkomst moet worden aangemerkt als een overeenkomst met ontbindende voorwaarde in de zin van artikel 7:180 BW, waarbij de ontbindende voorwaarde is gelegen in de intrekking van de algemene volmacht. Subsidiair is sprake van wanprestatie. Doordat gedaagde de algemene volmacht heeft ingetrokken is hij tekortgeschoten in zijn verplichting een volmacht te verstrekken. Eiseres lijdt als gevolg hiervan schade, omdat zij geen beheer en beschikking meer heeft over het appartement. Daarom en nu nakoming blijvend onmogelijk is, moet de schenkingsovereenkomst worden ontbonden en gedaagde haar het schenkingsbedrag terugbetalen.

4. Het verweer

4.1.

Gedaagde voert gemotiveerd verweer tegen de vorderingen van eiseres.

4.2.

Gedaagde stelt zich primair op het standpunt dat eiseres niet-ontvankelijk moet worden verklaard in haar vorderingen, omdat in Estland al definitief is beslist ter zake van het geschil van partijen. De huidige vorderingen van eiseres berusten op hetzelfde onderwerp en feitencomplex als waarover in Estland al in alle instanties is geoordeeld. De behandeling van de vorderingen van eiseres in Nederland moet achterwege blijven, omdat Estische vonnissen in Nederland moeten worden erkend en nu aan deze vonnissen, alsook aan de overwegingen daarin, gezag van gewijsde en kracht van gewijde toekomt.

4.3.

Subsidiair moeten de vorderingen van eiseres worden afgewezen, omdat hij niet onrechtmatig jegens eiseres heeft gehandeld dan wel jegens haar is tekortgeschoten in de nakoming van een voorwaarde en/of afspraak. Er zijn ten aanzien van de schenking van de geldsom geen voorwaarden overeengekomen. Gedaagde heeft een geldsom van € 282.600,00 van eiseres gekregen, welk bedrag hij op advies en met hulp van eiseres heeft geïnvesteerd in het appartement met de bedoeling daaruit (huur)inkomsten te verkrijgen. Hij heeft de volmacht uitsluitend uit praktische overwegingen en op advies van eiseres verstrekt en was bevoegd de volmacht in te trekken, nu eiseres zonder zijn medeweten op zijn naam een bankrekening in Nederland bij de ING had geopend, welke zij beheerde zonder daarover aan hem rekening en verantwoording af te leggen. Het onderhavige geschil staat geheel los van het geschil tussen eiseres en [ex-man] , aldus gedaagde.

5. De reactie op het verweer

5.1.

Eiseres betoogt dat voor niet-ontvankelijkverklaring geen grond is. Weliswaar hebben partijen in Estland tot in hoogste instantie over hetzelfde feitencomplex (het appartement en de aan de schenking verbonden voorwaarden) geprocedeerd maar de vordering was in Estland op andere rechtsgronden gestoeld omdat het materiële recht in Estland anders luidt. In Estland heeft geen eerlijk proces plaatsgevonden. Er zijn sterke aanwijzingen voor beïnvloeding van de procedure. De Estische vonnissen ontberen gezag van gewijsde. Er is geen eindbeslissing genomen over de condities van de schenking. Bovendien had er een proces-verbaal moeten worden gehecht aan het vonnis van de rechtbank in eerste aanleg, nu dit niet is gebeurd is dit vonnis niet geldig, aldus eiseres.

6. De beoordeling

Rechtsmacht en toepasselijk recht

6.1.

Nu gedaagde is verschenen en hij geen exceptie van onbevoegdheid heeft opgeworpen is de Nederlandse rechter ex art. 26 van de (herschikte) EEX-verordening 1215/2012 van het Europees Parlement en de Raad van 12 december 2012

betreffende de rechterlijke bevoegdheid, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen in burgerlijke en handelszaken bevoegd over deze zaak te beslissen. Op het gevorderde is ingevolge art. 4 lid 2 van de verordening Rome I Nederlands recht van toepassing. Beide partijen hebben dit oordeel ter zitting onderschreven.

Eiseres ontvankelijk?

6.2.

Uit de hiervoor vermelde feiten blijkt dat eiseres in Estland een gerechtelijke procedure tegen gedaagde heeft gevoerd over het hetzelfde geschil en feitencomplex als in de onderhavige zaak aan de orde is. In Estland is op het door eiseres hieromtrent jegens gedaagde gevorderde in alle instanties – door het Harju County Court, het Tallinn Circuit Court en het Supreme Court – afwijzend beslist.

6.3.

Ter beantwoording van de vragen of eiseres in onderhavige procedure ontvankelijk is in haar vordering en of en in hoeverre het de Nederlandse rechter vrij staat zich hierover te buigen is, moet worden beoordeeld of en in hoeverre de Estische vonnissen door de Nederlandse rechter moeten worden erkend. Estland is lid van de Europese Unie. De artikelen 33 en 36 van de EEX-Verordening bepalen dat in een lidstaat gegeven beslissingen in de overige lidstaten zonder vorm van proces worden erkend en dat in geen geval wordt overgaan tot een onderzoek van de juistheid van de gegeven beslissing. Uit jurisprudentie blijkt dat deze bepalingen echter niet beogen elders meer werking aan rechterlijke beslissingen te geven dan deze beslissingen in de lidstaat van herkomst zouden hebben. De omvang van het gezag van gewijsde dat aan een beslissing van een buitenlandse rechter toekomt en het rechtsgevolg daarvan, worden op grond van de (herschikte) EEX-Verordening niet bepaald door het recht van het land van de erkenning, maar door het recht van het land waarin die beslissing is gegeven (vgl. HR 12 maart 2004, NJ 2004, 284, ECLI:NL:HR:2004:AO1332 en HR 11 juli 2008, NJ 2008, 417, ECLI:NL:HR:2008:BC9766). Dit betekent dat de (omvang van de) bindende kracht van de Estische uitspraken in Nederland in de eerste plaats wordt bepaald door Estisch recht.

6.4.

Zoals ter zitting met partijen besproken acht de rechtbank zich onvoldoende voorgelicht om een beslissing te kunnen nemen. De rechtbank heeft ter zitting aan partijen voorgesteld vragen te stellen aan het Internationaal juridisch Instituut (IJI), heeft concept-vragen geformuleerd en partijen hebben vervolgens met deze vragen ingestemd. Bij nader inzien ziet de rechtbank echter, naar aanleiding van het navolgende, aanleiding voor de volgende benadering.

6.5.

De rechtbank wijst op het stelsel van de voormelde verordening, met name op hoofdstuk III “Erkenning en tenuitvoerlegging” daarvan. Nu gedaagde zich er, naar de rechtbank begrijpt, op beroept dat de in Estland tussen partijen gewezen vonnissen in Nederland moeten worden erkend, zal de rechtbank hem bevelen bij akte de in art. 53 van de voormelde verordening bedoelde certificaten over te leggen en hem in de gelegenheid stellen zijn stellingen aan te passen aan het kader van de verordening.

6.6.

Eiseres zal de gelegenheid worden geboden om bij akte haar stellingname, dat aan de Estische vonnissen voorbij moet worden gegaan, te zetten in de sleutel van de verordening (vgl. met name art. 45).

6.7.

Partijen mogen over en weer op elkaars akten reageren. Daarbij kunnen zij tevens aangeven of zij nog vragen wensen te stellen aan het IJI en, zo ja, welke.

6.8.

Iedere verdere beslissing wordt aangehouden.

7. De beslissing

De rechtbank:

7.1.

verwijst de zaak naar de rol van woensdag 15 februari 2017 voor akten aan de zijde van beide partijen als bedoeld in rov. 6.5. en 6.6.;

7.2.

bepaalt dat partijen ter rolle van 8 maart 2017 de onder 6.7. genoemde antwoordakten mogen nemen;

7.3.

houdt iedere verdere beslissing aan.

Dit vonnis is gewezen door mr. M.J. Alt-van Endt en in het openbaar uitgesproken op 30 november 2016.