ECLI:NL:RBAMS:2022:7119

• Datum uitspraak: 1 december 2022
• Publicatiedatum: 1 december 2022
• Zaaknummer: 13/241893-22
• Instantie: Rechtbank Amsterdam
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Strafrecht; Europees strafrecht
• Procedures: Eerste en enige aanleg
• Rechters: O.P.M. Fruytier; G.M. Beunk; C.M. Delstra
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Toestemming voor overlevering op basis van een Europees aanhoudingsbevel met aandacht voor detentieomstandigheden in België

Op 1 december 2022 heeft de Rechtbank Amsterdam uitspraak gedaan in een zaak betreffende de overlevering van een opgeëiste persoon op basis van een Europees aanhoudingsbevel (EAB) dat was uitgevaardigd door de Belgische autoriteiten. De vordering tot overlevering was ingediend door de officier van justitie en betreft een strafrechtelijk onderzoek naar de opgeëiste persoon, die wordt verdacht van deelname aan een criminele organisatie en moord of doodslag. De rechtbank heeft vastgesteld dat de opgeëiste persoon de Nederlandse nationaliteit heeft en dat er geen weigeringsgronden zijn voor de overlevering. De rechtbank heeft de detentieomstandigheden in België in overweging genomen, waarbij eerder is geoordeeld dat er een reëel gevaar bestaat op onmenselijke of vernederende behandeling voor gedetineerden in bepaalde Belgische instellingen. Ondanks het ontbreken van een specifieke detentiegarantie voor de opgeëiste persoon, heeft de rechtbank geoordeeld dat de algemene detentiegarantie die door de Belgische autoriteiten is verstrekt, voldoende is om de risico's te mitigeren. De rechtbank heeft uiteindelijk besloten de overlevering toe te staan, aangezien het EAB voldoet aan de eisen van de Overleveringswet (OLW) en er geen andere belemmeringen zijn voor de overlevering. De uitspraak is gedaan door een meervoudige kamer, waarbij de voorzitter en twee andere rechters aanwezig waren, en is openbaar uitgesproken.

Uitspraak

RECHTBANK AMSTERDAM

INTERNATIONALE RECHTSHULPKAMER

Parketnummer: 13/241893-22

RK nummer: 22/4269

Datum uitspraak: 1 december 2022

UITSPRAAK

op de vordering ex artikel 23 Overleveringswet (OLW), ingediend door de officier van justitie bij deze rechtbank. Deze vordering dateert van 23 september 2022 en betreft onder meer het in behandeling nemen van een Europees aanhoudingsbevel (EAB). Dit EAB is uitgevaardigd op
22 september 2022 door de
rechtbank van eerste aanleg Antwerpen, afdeling Antwerpen (België) en strekt tot de aanhouding en overlevering van:

[opgeëiste persoon] ,

geboren te [geboorteplaats] op [geboortedag] 2002,

ingeschreven in de Basisregistratie Personen op het adres:

[BRP-adres] ,

gedetineerd in [detentieadres] ,

hierna te noemen de opgeëiste persoon.

1. Procesgang

De vordering is behandeld op de openbare zitting van 17 november 2022. Het verhoor heeft plaatsgevonden in tegenwoordigheid van de officier van justitie, mr. C.L.E. McGivern. De opgeëiste persoon is bijgestaan door zijn raadsman, mr. H.K. Jap A Joe, advocaat te Utrecht.

Op grond van artikel 22, derde lid, OLW heeft de rechtbank de termijn waarbinnen zij op grond van het eerste lid van dit artikel uitspraak moet doen met dertig dagen verlengd omdat zij die verlenging nodig heeft om over de verzochte overlevering te beslissen.

2. Identiteit van de opgeëiste persoon

De rechtbank heeft de identiteit van de opgeëiste persoon onderzocht. De opgeëiste persoon heeft ter zitting verklaard dat de bovenvermelde personalia juist zijn en dat hij de Nederlandse nationaliteit heeft.

3. Referte

De raadsman heeft zich op het standpunt gesteld dat er geen weigeringsgronden aan de overlevering van de opgeëiste persoon in de weg staan en heeft aangegeven zich te refereren aan het oordeel van de rechtbank.

4. Grondslag en inhoud van het EAB

In het EAB wordt melding gemaakt van een bevel tot aanhouding
, uitgevaardigd door de onderzoeksrechter die ook het onderhavige EAB heeft uitgevaardigd, van 22 september 2022 met referentie
OR 7/2022/174 .

De overlevering wordt verzocht ten behoeve van een door de justitiële autoriteiten van de uitvaardigende lidstaat ingesteld strafrechtelijk onderzoek ter zake van het vermoeden dat de opgeëiste persoon zich schuldig heeft gemaakt aan een naar Belgisch recht strafbaar feit.

Dit feit is omschreven in onderdeel e) van het EAB.

5. Strafbaarheid: feit vermeld op bijlage 1 bij de OLW

Onderzoek naar de dubbele strafbaarheid van het feit waarvoor de overlevering wordt verzocht, moet achterwege blijven, nu de uitvaardigende justitiële autoriteit het strafbare feit heeft aangeduid als een feit vermeld in de lijst van bijlage 1 bij de OLW. Het feit valt op deze lijst onder de nummers 1 en 14, te weten (respectievelijk):

deelneming aan een criminele organisatie

moord en doodslag, zware mishandeling

Uit het EAB volgt dat op dit feit naar het recht van België een vrijheidsstraf met een maximum van ten minste drie jaren is gesteld.

6. De garantie als bedoeld in artikel 6, eerste lid, OLW

De opgeëiste persoon heeft de Nederlandse nationaliteit. Zijn overlevering kan daarom worden toegestaan, indien naar het oordeel van de rechtbank is gewaarborgd dat, zo hij ter zake van het feit waarvoor de overlevering kan worden toegestaan in de uitvaardigende lidstaat tot een onvoorwaardelijke vrijheidsstraf wordt veroordeeld, hij deze straf in Nederland zal mogen ondergaan.

Het
Parket van de Procureur des Konings Antwerpen (België) heeft op 13 oktober 2022 de volgende garantie gegeven:

“Met verwijzing naar uw verzoek van 13/10/2022, inzake het Europees aanhoudingsbevel dd. 22-09- 2022, uitgaande van P. Van Santvliet loco G. Franssens , onderzoeksrechter te Antwerpen, afdeling Antwerpen, lastens de genaamde [opgeëiste persoon] (˚ [geboortedag] -2002) heb ik de eer u volgende garantie te verstrekken:

Overeenkomstig artikel 5 §3 van het kaderbesluit van 13 juni 2002 betreffende het Europees aanhoudingsbevel, bied ik u de garantie voor de terugkeer naar NEDERLAND van de door u over te leveren Nederlandse onderdaan of ingezetene, in casu [opgeëiste persoon] .

Deze garantie houdt in dat, eens betrokkene in België onherroepelijk tot een vrijheidsbenemende straf of maatregel is veroordeeld, deze persoon naar NEDERLAND zal terugkeren om zijn straf of maatregel aldaar te ondergaan. De terugkeer zal gebeuren op basis van het Europees Kaderbesluit inzake de toepassing van het beginsel van wederzijdse erkenning op de vrijheidsbenemende straffen of maatregelen uitgesproken in een lidstaat van de Europese Unie (2008/909/JBZ).”

Naar het oordeel van de rechtbank is de hiervoor vermelde garantie voldoende.

7. Detentieomstandigheden

De rechtbank merkt ambtshalve het volgende op.

Bij uitspraak van 22 juni 2021 ^[1] heeft de rechtbank geoordeeld dat er in België een reëel gevaar bestaat op een onmenselijke of vernederende behandeling in de zin van artikel 4 van het Handvest van de Grondrechten van de Europese Unie (hierna: Handvest) voor gedetineerden die terecht komen in instellingen waar sprake is van zogenaamde grondslapers. In die instellingen is de minimale persoonlijke ruimte van 3 m2 in een meerpersoonscel niet meer gewaarborgd. Daarnaast ziet het aangenomen reële gevaar op situaties waarin sprake is van niet-afgeschermde toiletten in meerpersoonscellen. Het aangenomen reële gevaar geldt voor de detentie-instellingen in Antwerpen, Gent, Brugge, Oudenaarde, Hasselt, Dendermonde en Mechelen.

De rechtbank merkt op dat in de onderhavige zaak géén detentiegarantie in het dossier zit om het bovengenoemde reële gevaar weg te nemen. Gelet op het volgende staat dat echter niet aan overlevering in de weg.

In haar uitspraak van 7 oktober 2021 ^[2] heeft de rechtbank overwogen dat de in die uitspraak genoemde brief van de Directeur-generaal bij het Directoraat-generaal Wetgeving, Fundamentele Rechten en Vrijheden van 9 september 2021, waarin een algemene detentiegarantie voor België is afgegeven, in elke overleveringszaak geldig is, zoals de Belgische autoriteiten in de brief ook hebben bevestigd. Om die reden is het niet noodzakelijk dat voor elke individuele opgeëiste persoon een detentiegarantie wordt opgevraagd.

De in de bovengenoemde brief opgenomen garantie luidt als volgt:

“Als algemene regel, kunnen in België de volgende algemene waarborgen gegeven worden bij een overlevering in het kader van de tenuitvoerlegging van een Europees aanhoudingsbevel:

- De overgeleverde persoon zal in een cel worden opgesloten waarvan de oppervlakte en de inrichting beantwoordt aan de normen van het CPT van de Europese Raad (minimum 3m2). Dit zowel wanneer hij alleen verblijft in een cel als wanneer hij een daarvoor aangepaste en grotere cel deelt met een andere persoon.

- De sanitaire blokken, doorgaans voorzien van een wasbak en toilet, zijn afgescheiden van de rest van de cel door een muur of door een scherm. Soms is er ook een douche voorzien. In dat geval is het sanitair complex afgescheiden van de rest van de cel.

Wij garanderen specifiek dat wat betreft overgeleverde personen deze enkel zullen worden opgesloten in een cel waar het sanitaire blok volledig is afgesloten of dat zij zich alleen in een cel bevinden zodat er geen probleem kan ontstaan met de privacy.”

Aan de hand van een globale beoordeling van alle gegevens waarover zij beschikt, gaat de rechtbank uit van de geboden zekerheid in de algemene detentiegarantie. ^[3] De rechtbank is van oordeel dat het reële gevaar op een onmenselijke of vernederende behandeling in de zin van artikel 4 Handvest, dat zij ten aanzien van voornoemde penitentiaire inrichtingen heeft aangenomen, met de afgegeven algemene detentiegarantie is weggenomen voor de opgeëiste persoon.

8. Slotsom

Nu is vastgesteld dat het EAB voldoet aan de eisen van artikel 2 OLW, er ook overigens geen weigeringsgronden aan de overlevering in de weg staan en er geen sprake is van een geval waarin aan het EAB geen gevolg mag worden gegeven, dient de overlevering te worden toegestaan.

9. Toepasselijke wetsartikelen

De artikelen 2, 5, 6 en 7 OLW.

10. Beslissing

STAAT TOE de overlevering van
[opgeëiste persoon] aan de
rechtbank van eerste aanleg Antwerpen, afdeling Antwerpen (België) voor het feit zoals dat is omschreven in onderdeel e) van het EAB.

Aldus gedaan door

mr. O.P.M. Fruytier, voorzitter,

mrs. G.M. Beunk en C.M. Delstra, rechters,

in tegenwoordigheid van mr. L.J.F. Ceelie, griffier,

en uitgesproken ter openbare zitting van 1 december 2022.

Ingevolge artikel 29, tweede lid, OLW staat tegen deze uitspraak geen gewoon rechtsmiddel open.

Voetnoten

1. Rechtbank Amsterdam 22 juni 2021, ECLI:NL:RBAMS:2021:3243.

2. Rechtbank Amsterdam 7 oktober 2021, ECLI:NL:RBAMS:2021:5759.

3. Hof van Justitie van de Europese Unie 25 juli 2018, zaak ML (C-220/18 PPU, ECLI:EU:C:2018:589), punt 114.