ECLI:NL:RBAMS:2015:5070

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK AMSTERDAM

Afdeling privaatrecht

zaaknummer / rolnummer: C/13/581131 / HA ZA 15-142

Vonnis in incident van 12 augustus 2015

in de zaak van

[eiser],

wonende te [woonplaats] ,

eiser in de hoofdzaak,

eiser in het incident,

advocaat mr. S.F. Kalff,

tegen

1.de vereniging met volledige rechtsbevoegdheid POWNED,

gevestigd te Amsterdam,

gedaagde,

verweerster in het incident,

advocaat mr. drs. C. Hellingman,

2.
[gedaagde sub 2],

wonende te [woonplaats] ,

gedaagde,

verweerder in het incident,

advocaat mr. Q.J.A. Meijnen.

Eiser in de hoofdzaak en in het incident zal hierna [eiser] worden genoemd. Verweerders in het incident en gedaagden in de hoofdzaak zullen afzonderlijk worden aangeduid als Powned en [gedaagde sub 2] en gezamenlijk als Powned c.s..

1.De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

de gelijkluidende dagvaardingen tevens houdende de incidentele vordering tot het treffen van een voorlopige voorziening,
de akte houdende overlegging producties met inventarisstaat van [eiser] ,
de incidentele conclusies van antwoord, met producties,

het proces-verbaal van het op 19 juni 2015 gehouden pleidooi in het incident (de daarin genoemde toen nog te ondernemen schikkingspoging tussen [eiser] enerzijds en [gedaagde sub 2] anderzijds heeft niet tot resultaat geleid).

1.2.

Ten slotte is vonnis bepaald in het incident.

2.De feiten

2.1.

[eiser] was ten tijde van de periode die hier van belang is burgemeester van Maastricht.

2.2.

Powned is een publieke omroepvereniging die tot en met 5 december 2014 haar nieuwsprogramma PowNews uitzond op televisie. Ook brengt zij nieuws naar buiten via haar website, powned.tv. In het uittreksel van de kamer van Koophandel staat bij "Activiteiten" van Powned: "Het verzorgen en uitzenden van programma's voor radio, televisie en internet; het bieden van een tegenwicht aan de gevestigde politieke, bestuurlijke en journalistieke belangen in Nederland, door een eigenzinnige manier van nieuws, infotainment en satire maken, zoals die door de website GeenStijl is ontwikkeld; community-based werken, inclusief de directe, interactieve deelname van reaguurders, een groep die zich niet beperkt tot het consumeren van informatie, maar die zelf informatie verzamelt, verspreidt en checkt."

2.3.

[gedaagde sub 2] was ten tijde van de periode die hier van belang is een 20-jarige mediastudent.

2.4.

Op 3 december 2013 is in het televisieprogramma "Show Laat" van SBS 6 een foto getoond van [eiser] , zoenend met een 24-jarige man in de lobby van het Crown Plaza Hotel te Maastricht. Vervolgens hebben de Telegraaf, in haar rubriek Privé, en het tijdschrift Privé aandacht aan de kwestie besteed. De landelijke en de regionale media in Limburg namen de berichtgeving over. Namens [eiser] heeft [toenmalige echtgenoot] (de toenmalige echtgenoot van [eiser] ) in het programma RTL Boulevard een verklaring voorgelezen waarin [eiser] zijn gedrag benoemt als
"buitengewoon onhandig en gezien de functie ongepast".

2.5.

Op 12 december 2013 verschijnt de man met wie [eiser] op de foto zoenend is afgebeeld in een televisie interview met [naam 1] in het programma Shownieuws op SBS 6. De man verklaart al een jaar een relatie met [eiser] te hebben.

2.6.

Op 16 december 2013 wordt openbaar dat [eiser] met ontbloot bovenlichaam staat afgebeeld op Grindr. Grindr is een mobiele applicatie bedoeld om homoseksuele of bi-seksuele mannen met elkaar in contact te brengen, zodat zij met elkaar kunnen chatten en afspreken. Door middel van geolocatie kunnen gebruikers van Grindr zien welke mannen zich in hun omgeving bevinden en of zij openstaan voor chatcontact. Ook is een foto van de gebruikers zichtbaar met een profiel.

2.7.

Op 16 december 2013 is in het programma Pauw & Witteman een discussie gevoerd over de positie waarin [eiser] is komen te verkeren.

2.8.

Op 17 december 2013 bericht het tijdschrift Privé over een affaire van [eiser] met de 23-jarige [naam 2] , die beweerde al twee jaar een seksuele relatie te onderhouden met [eiser] , hetgeen door [eiser] is ontkend in RTL Boulevard.

2.9.

Op 19 december 2013 heeft spoedberaad plaatsgevonden op het gemeentehuis te Maastricht tussen [eiser] en de fractievoorzitters van de gemeenteraad. Dit heeft aandacht gekregen van de landelijke pers waaronder PowNews. De fractievoorzitters hebben de volgende verklaring doen uitgaan:

"Maastricht, 19 december 2014 [rechtbank: moet zijn 2013]

Fractievoorzitters Gemeenteraad van Maastricht

VERKLARING

Op initiatief van de burgemeester heeft er een gesprek plaatsgevonden tussen de fractievoorzitters in de gemeenteraad en de burgemeester. Het was een open maar ook een zeer kritisch gesprek. Het onderwerp heeft zich toegespitst op de mate waarin de ontwikkelingen in de afgelopen weken schade hebben toegebracht aan het ambt van burgemeester en het gezag dat daarvoor nodig is. De fractievoorzitters betreuren deze ontstane schade.

De burgemeester heeft zijn spijt betuigd over zijn handelen in de afgelopen periode waardoor het aanzien van zijn ambt ter discussie is gesteld. In het bijzonder zijn activiteiten op een datingsite die ook in de komende tijd nog tot media aandacht kan leiden.

De fractievoorzitters geven de burgemeester de ruimte om de komende periode zijn ambt ten volle waar te maken, zoals het een burgemeester betaamt. Daarin staat het belang van de stad te allen tijde voorop.

(…)

In aanvulling daarop wensen de volgende fracties van de Liberale Partij Maastricht, PVM en MV aan de gemeenschappelijke verklaring toe te voegen de volgende passage:

"Mochten er in de toekomst nog feiten naar boven komen die aantoonbare schade opleveren voor het ambt van de burgemeester, dan heeft dat consequenties".

(…)"

2.10.

In een artikel in BB, Binnenlands Bestuur, van 19 december 2013 staat onder andere:

"(…)
Schade aan het ambt

Volgens fractievoorzitter [naam 3] van de PvdA hebben de ontwikkelingen schade toegebracht aan het ambt van burgemeester. [eiser] heeft volgens hem gezegd dat het niet meer zal gebeuren.

Fractievoorzitter [naam 4] van D66 zei dat [eiser] 24 uur per dag burgemeester is, zeven dagen in de week. ,,Wij geven hem de ruimte om dat waar te maken, en daar hoort geen datingsite bij. (…)"

2.11.

In PowNews van 19 december 2013 is aandacht besteed aan het spoedberaad tussen burgemeester [eiser] en de fractievoorzitters.

2.12.

Op 30 september 2014 heeft [gedaagde sub 2] naar het televisieprogramma RTL Boulevard gekeken (welk programma onder meer werd gepresenteerd door [toenmalige echtgenoot] ) toen daar een weekendje Maastricht werd verloot. [gedaagde sub 2] heeft vervolgens de volgende 'tweet' verstuurd:

"Bij @RTLBoulevardnl kun je een weekendje Maastricht winnen….Zullen @ [eiser] en @ [toenmalige echtgenoot] een gangbang organiseren? # [naam 5] ".

2.13.

[eiser] heeft zich naar aanleiding van voornoemd twitterbericht van [gedaagde sub 2] (via zijn twitteraccount als burgemeester van Maastricht) als volger van [gedaagde sub 2] op Twitter aangemeld, waarna [gedaagde sub 2] dit heeft getweet. Direct daarna heeft [gedaagde sub 2] van [eiser] een DM bericht (een privé chat bericht dat niet leesbaar is voor andere volgers van Twitter) ontvangen. Ook dat heeft [gedaagde sub 2] getweet.

2.14.

Op 2 oktober 2014 hebben [eiser] en [gedaagde sub 2] samen geluncht in een restaurant in Hilversum. [gedaagde sub 2] is daarbij door Powned voorzien van een verborgen camera en microfoon waarmee zonder medeweten van [eiser] opnames zijn gemaakt.

2.15.

Op 9 oktober 2014 hebben [eiser] en [gedaagde sub 2] samen gegeten in een restaurant in Maastricht. Tijdens dit eten is er met een verborgen camera door Powned gefilmd vanaf een tafel op enige afstand. Ook zijn er die dag geluidsopnamen gemaakt met een verborgen microfoon.

2.16.

Op 1 december 2014 heeft [gedaagde sub 2] op zijn blog diverse chatgesprekken met [eiser] openbaar gemaakt, heeft hij screenshots getoond van de werkagenda van [eiser] en heeft hij een selfie geplaatst waarop hij met [eiser] staat afgebeeld. [gedaagde sub 2] heeft op zijn blog onder meer geschreven:

" [eiser] weer actief, burgemeester heeft geen tijd voor zijn stad maar wel om af te spreken met mij!

[eiser] opent opnieuw de jacht.

(…)

Op 30-09-2014 zat ik zoals ik wel vaker doe RTL Boulevard te kijken. (…) Hierop heb ik onderstaande Tweet. (…)

Hierop kreeg ik een prive bericht van [eiser] via Twitter. (…) waar ik in eerste instantie er vanuit ging dat dit een Fake account was. [eiser] heeft mij hierop op Facebook een vriendschap verzoek gestuurd. Ik begon steeds meer te geloven dat dit de echte [eiser] is.

Ik ben hierop op het gesprek met [eiser] verder aangegaan. En ook hier voor was het nodig dat ik hem het idee gaf dat ik hem leuk vond. (…) Hierop volgende onderstaande gesprek. (…) Het gesprek werd verder doorgezet op Facebook omdat zijn woordvoerder zijn twitter berichten beheert.

Nadat hij mijn nummer heeft gekregen zijn er veel berichten verstuurd via Whatsapp. (…)

Ik ben met [eiser] gaan lunchen. Hierin hebben we over koetjes en kalfjes gesproken. (…)

Na deze ontmoeting ging het appen weer door en wouden we natuurlijk een volgende date plannen. Wat mij verbaasde tijdens het gesprek al is dat hij veel los liet over zijn werk (mag dit wel?) en plots deelde hij zijn agenda met mij…. En nee niet zijn privé agenda maar werkagenda.

Na weer een aantal dagen over en weer appen. Zelfs in de nacht en tevens tijdens zijn werkzaamheden als burgemeester hebben we een nieuwe afspraak gemaakt. Ik zal naar Maastricht komen en met hem afspreken.

(…)

Tijdens het diner zagen mensen ons natuurlijk zitten. Mensen die langs liepen hoorde ik zeggen [initialen eiser] kijk [eiser] met ze nieuwe Toy-Boy. (…)

Tijdens het diner hadden we het natuurlijk ook over zijn Functie als burgermeester. Hij nodigde mij uit in zijn stad. Waar iedereen hem kent. [eiser] mag dit wel vroeg ik hem? Krijg je hier geen problemen mee met de raad? Als jij niks vertelt weten ze toch van niks was zijn antwoord. En als ze van me afwillen moeten ze me uitkopen. Ik zei voor de grap ach de gemeenteraad heb je toch in je broekzak en dit bevestigde hij ook. (…)

Na het eten liepen we door de stad, ik wist niet waar ik was. (…) Toen we eenmaal aankwamen bij het gemeentehuis vroeg ik waar we heen liepen. Hij had die avond nog een telefonisch interview met een omroep. En hij liep naar zijn huis. (…) We gingen tegenover het gemeentehuis nog een drankje doen. (…) Op het terras vertelde hij over het gemeentehuis en ik maakte voor de grap de opmerking: In de kelder heb je natuurlijk een SM bunker. Hierop begon [eiser] te lachen en zei ik ben de enige met die sleutel. Ik zei je wou natuurlijk dat ik daarmee naar toe ging. Zijn reactie luide shit door de mand gevallen. (…)"

2.17.

Op 3 december 2014 is een reguliere commissievergadering van de gemeente Maastricht omgezet in spoedoverleg tussen de burgemeester en de fractievoorzitters. Na afloop van dit overleg heeft de fractievoorzitter van de PvdA, namens alle fractievoorzitters, aan de pers meegedeeld:

“En of, hoe en wanneer wij dat met de fractie bespreken is aan ons. En verder heb ik geen commentaar.”

2.18.

Op 3 december 2014 zijn de beelden die met verborgen camera van [eiser] en [gedaagde sub 2] zijn gemaakt in het restaurant in Hilversum en het restaurant te Maastricht door PowNews uitgezonden. Het programma opent met de volgende inleiding, voorgelezen door [naam 6] :

" [eiser] VERSLIKT ZICH OPNIEUW IN TOYBOY

Spoedoverleg in de Maastrichtse gemeenteraad vanavond. En wederom was burgemeester [eiser] het onderwerp van gesprek. Want precies een jaar na de zoenaffaire met toyboy [naam 7] , lijkt de burgervader opnieuw zijn boekje te buiten te zijn gegaan. En opnieuw is er een toyboy in het spel. Dit keer is het de 20-jarige [gedaagde sub 2] die de afgelopen dagen gesprekken publiceerde die hij via de Whatsapp voerde met [eiser] . In die gesprekken zijn onder meer fragmenten te zien uit de agenda van de burgemeester en een foto van zijn werkkamer. [eiser] kwam vorig jaar ook al in de problemen, nadat een affaire met een jongeman op straat kwam te liggen. De gemeenteraad oordeelde dat zijn optreden 'een burgemeester onwaardig' was, maar gaf hem nog een laatste kans. Mochten er opnieuw feiten naar boven komen die aantoonbare schade zouden opleveren voor het ambt, dan zou het wel eens over en uit kunnen zijn, aldus een aantal partijen in de raad destijds. Kijk even mee naar hoe dat er toen aan toe ging."

Vervolgens wordt een aantal fragmenten getoond van PowNews van december 2013, waarna de beelden worden uitgezonden die met verborgen camera zijn gemaakt. In het eerste filmpje, dat is gemaakt te Hilversum, is [eiser] gefilmd door [gedaagde sub 2] die tegenover [eiser] zit. Te horen en te zien is dat [gedaagde sub 2] en [eiser] onder meer het volgende zeggen (met " [initialen gedaagde sub 2] " wordt [gedaagde sub 2] aangeduid en met " [initialen eiser] " [eiser] ):

"[ [initialen gedaagde sub 2] ]: Dus kijk, wat je natuurlijk stuurt daar moet je natuurlijk mee oppassen. Dus daarom waarschijnlijk ook de keus vanuit een privé bericht natuurlijk. De reactie.

[ [initialen eiser] ] Eh, jaha, klopt. En, eh, alleen zelfs ook die komen allemaal ook nog via de mail binnen dan. Eh en die komen op het stadhuis binnen. Dus .. die heb ik allemaal gedelete meteen hoor.

[ [initialen gedaagde sub 2] ] O, ze mogen het niet weten haha.

[ [initialen eiser] ] Nou ja, maar .. dat snappen mensen niet. Mensen snappen niet dat we zo aan het aan het eh DM’en zijn dan. Dat dat als ik dat allemaal moet gaan uitleggen wordt te ingewikkeld. Als ik het uit mijn telefoon weghaal is het ook uit het systeem bij de gemeente ([ [initialen gedaagde sub 2] ] OK) dat is dus geen enkel probleem.

[ [initialen gedaagde sub 2] ] Want het ging op een gegeven moment ook een beetje de schunnige kant natuurlijk op, dus eh

[ [initialen eiser] ] Nee, daarom, daarom dus ik dacht ik moet nu effe …

[ [initialen gedaagde sub 2] ] Maar dan krijg je weer de ophef of eh?

[ [initialen eiser] ] Ja dan krijg je dat weer.

[ [initialen gedaagde sub 2] ] Voor jou natuurlijk helemaal. Je bent 24/7 burgervader om het zo te zeggen.

[ [initialen eiser] ] Ja, dat maakt het probleem. Kijk als het helemaal privé was, dan zeg je OK. Maar zo’n gemeenteraad in het verre Maastricht ten opzichte van de Telegraaf en Shownieuws en zo. Ik heb al überhaupt al niks met dat soort thema’s ([ [initialen gedaagde sub 2] ] Nee). En er staat ineens [
onverstaanbaar, rb] burgemeester. Je wilt het allemaal niet weten.

[ [initialen eiser] ] Zelfs met het hier naar toelopen, ben je ben ik achterdochtig van ehm ([ [initialen gedaagde sub 2] ] zo zie je niet eh ..) maar ik heb er wel een goed gevoel bij gekregen, hoor. Steeds beter. Ook de manier waarop je hier bent, de spontaniteit en de woordkeuze. Ja, voor het zelfde heb je hier geheime camera’s ingebouwd. Dat kan. ([ [initialen gedaagde sub 2] ] Alles kan) Ja. Toen die affaire net gebeurd was. Ja, dan is het interessant. Want: [initialen eiser] , is er nog meer? Nu zijn we een jaar verder. ([ [initialen gedaagde sub 2] ] Ja) En nu is het allemaal genormaliseerd. En er zijn geen andere dingen geweest. Nu is het een beetje saai eigenlijk. ([ [initialen gedaagde sub 2] ] Het is niet meer hot?) Nee, als je nu een foto van ons maakt en je verkoopt ‘m aan de Privé, dan zal de Privé denken: ja, wat moeten we hier voor een verhaal van maken.

[ [initialen eiser] ] Als ik mijn spontaniteit kwijt raak, dan ben ik [eiser] niet meer. ([ [initialen gedaagde sub 2] ] Nee) dan word ik inwisselbaar met ieder ander. Dan moet ik dat risico maar nemen …

[ [initialen gedaagde sub 2] ] Je moet inderdaad op een gegeven moment de knop om kunnen zetten van het is gebeurd.

[ [initialen eiser] ] Ja. Ja, maar het mag niet nog een keer gebeuren. Dat is natuurlijk het punt. Dat je .. Ik heb nu gerealiseerd hoe, hoe naïef ik ben geweest. Maar ja. Dat is ook voor een deel mijn charme.

[ [initialen gedaagde sub 2] ] Daarom is die raad ook nog steeds achter je blijven staan.

[ [initialen eiser] ] Ja. Maar ze vinden het wel moeilijk hoor. Maar ik moet heel erg uitkijken dat ik geen verkeerde uitspraken doe.

[ [initialen gedaagde sub 2] ] Zit je met je ambtsperiode, dat je niet de verlenging krijgt.

[ [initialen eiser] ] Na mijn verlenging, nee hoor, een grapje, dat is flauw. Als ze van me afwillen, moeten ze me afkopen."

2.19.

In het tweede filmpje dat met verborgen camera is gemaakt worden [eiser] en [gedaagde sub 2] van opzij getoond terwijl ze in een restaurant in Maastricht aan het eten zijn. Hun gezichten zijn niet goed te zien. Het geluid dat onder het filmpje hoorbaar is, hoort niet bij de beelden. Het geluid is van een gesprek dat later op de avond is opgenomen op een terras waar [eiser] en [gedaagde sub 2] nog een drankje hebben gedronken. Te horen is onder meer:

"[ [initialen gedaagde sub 2] ] Hoe moet ik die sleutel verdienen dan? Dan ben ik wel heel benieuwd.

[ [initialen eiser] ] Heel lief zijn voor mij.

[ [initialen gedaagde sub 2] ] Heel lief zijn? Dan maak je me wel heel benieuwd.

[ [initialen eiser] ] Nou ik denk sowieso dat je wel heel lekker zoent, denk ik. Dat gaat toch wel?

[ [initialen gedaagde sub 2] ] Ik heb geen klachten.

[ [initialen eiser] ] En je pijpt ook wel lekker.

[ [initialen gedaagde sub 2] ] Ja mijn pijpkunsten zijn redelijk goed.

[ [initialen eiser] ] Je hebt een hele geile mond ook.

[ [initialen gedaagde sub 2] ] Geile mond? Die heb ik nog niet vaker gehoord. Geile pijpmond.

Burgemeester toch!"

2.20.

Op 10 december 2014 heeft [eiser] aangekondigd op te stappen als burgemeester van Maastricht zodra de sollicitatieprocedure een nieuwe burgemeester heeft opgeleverd.

2.21.

[gedaagde sub 2] heeft zijn blog (zie 2.18) met alles wat daarop stond van het internet verwijderd.

3.De vordering in het incident

3.1.

[eiser] vordert - samengevat -, bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad:

A. Powned te bevelen op de website www.powned.nl een duidelijke en opvallende rectificatie zonder enig commentaar of weerwoord te plaatsen met de volgende tekst:

“
RECTIFICATIE”,

met daaronder:

“
MEDEDELING OVER [eiser]”,

en daaronder:

“In de uitzending van Pownews d.d. 3 december 2014 hebben wij beelden getoond van gesprekken waaraan [eiser] deelnam. Deze beelden zijn door ons heimelijk gemaakt. Zowel het maken als het uitzenden van deze beelden vond plaats zonder wetenschap of toestemming van [eiser] . De Rechtbank te Amsterdam heeft geoordeeld dat het maken en uitzenden van deze beelden onrechtmatig was, omdat wij daarmee op ongeoorloofde wijze inbreuk hebben gemaakt op de persoonlijke levenssfeer en de eer en goede naam van [eiser] .

Directie Powned”

en voorts Powned te bevelen bij de eerst volgende televisie-uitzending van PowNews (of de opvolger daarvan) of bij de eerst volgende televisie-uitzending van Powned, voornoemde rectificatie aan het begin van de uitzending te tonen, alles op straffe van verbeurte van een dwangsom;

B. [gedaagde sub 2] op straffe van verbeurte van een dwangsom te bevelen op de website [website] een duidelijke en opvallende rectificatie zonder enig commentaar of weerwoord te plaatsten met de volgende tekst:

"
RECTIFICATIE"

met daaronder:

“
MEDEDELING OVER [eiser]”,

en daaronder:

"Op deze website heb ik correspondentie getoond die ik voerde met [eiser] . Ook heb ik afbeeldingen getoond. In de uitzending van Pownews d.d. 3 december 2014 zijn verder beelden getoond van gesprekken die ik voerde met [eiser] . Deze beelden zijn met mijn medewerking en medeweten heimelijk gemaakt. Zowel het tonen van de correspondentie en de afbeeldingen als het maken en het uitzenden van de heimelijk gemaakte en uitgezonden opnamen vonden plaats zonder wetenschap of toestemming van [eiser] . De rechtbank te Amsterdam heeft geoordeeld dat mijn hiervoor omschreven handelen onrechtmatig was, omdat ik daarmee op ongeoorloofde wijze inbreuk heb gemaakt op de persoonlijk levenssfeer en de eer en goede naam van [eiser] .

[gedaagde sub 2]";

C. Powned c.s. te bevelen het (doen) openbaar maken en/of (doen) verveelvoudigen van de audiovisuele opnamen en/of de tussen [eiser] en [gedaagde sub 2] gevoerde correspondentie te staken en gestaakt te doen houden en voorts alle publicaties van voornoemde opnamen en/of correspondentie op door Powned c.s. beheerde en/of inhoudelijk gecontroleerde websites geheel te verwijderen en verwijderd te (doen) houden, op straffe van verbeurte van een dwangsom;

D. Powned te bevelen te (doen) bewerkstelligen dat de fragmenten (dus inclusief beelden waarbij correspondentie tussen [eiser] en [gedaagde sub 2] wordt getoond), worden verwijderd en verwijderd worden gehouden van het internet en uit de zoekmachines op het internet, zoals maar niet daartoe beperkt, bijvoorbeeld Google en Yahoo. Powned dient dit te doen door het aanschrijven van alle, althans zoveel als mogelijk, partijen die voornoemde fragmenten (of delen daarvan) openbaar maken met het verzoek een dergelijke openbaarmaking te staken, met een direct afschrift van deze brieven aan de raadsman van [eiser] , op straffe van verbeurte van een dwangsom;

E. [gedaagde sub 2] te bevelen te (doen) bewerkstellingen dat de door hem op [website] gepubliceerde correspondentie en afbeeldingen van de gesprekken en ontmoetingen met [eiser] , worden verwijderd en verwijderd zullen worden gehouden van het internet en uit de zoekmachines op het internet zoals, maar niet daartoe beperkt, bijvoorbeeld Google en Yahoo. [gedaagde sub 2] dient dit te doen door het aanschrijven van alle, althans zoveel als mogelijk, partijen die voornoemde fragmenten (of delen daarvan) openbaar maken met het verzoek een dergelijke openbaarmaking te staken, met een direct afschrift van deze brieven aan de raadsman van [eiser] , op verbeurte van een dwangsom;

F. Powned c.s. te bevelen alle originele audio en audiovisuele opnamen die zijn vervaardigd van de tussen [eiser] en [gedaagde sub 2] gevoerde gesprekken af te geven aan de raadsman van [eiser] . Voorts te bevelen dat Powned alle nog in haar bezit zijnde kopieën van deze originele opnamen - in welke vorm dan ook - zal vernietigen en bewijs van vernietiging aan de raadsman van [eiser] ter beschikking dient te stellen, op verbeurte van een dwangsom;

G. Met veroordeling van Powned c.s. in de kosten van het incident.

3.2.

[eiser] grondt zijn vordering op artikel 223 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (hierna: Rv), een voorlopige voorziening voor de duur van het geding, alsmede op artikel 843a Rv, afgifte bescheiden.

3.3.

Powned c.s. voert verweer.

3.4.

Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4.De beoordeling in het incident

De rectificatie (vorderingen 3.1. sub A en B)

4.1.

Artikel 6:167, eerste lid, van het Burgerlijk Wetboek (hierna: BW) bepaalt dat wanneer iemand jegens een ander aansprakelijk is ter zake van een onjuiste of door onvolledigheid misleidende publicatie van gegevens van feitelijke aard, de rechter hem op vordering van die ander kan veroordelen tot openbaarmaking van een rectificatie op een door de rechter aan te geven wijze. De vordering van [eiser] is feitelijk een publiekelijke verklaring voor recht dat onrechtmatig is gehandeld door Powned c.s. en strekt niet tot het rectificeren van feitelijke onjuistheden of misleidende onvolledigheden. Dit betekent dat de gevorderde rectificaties reeds daarom zullen worden afgewezen.

Het staken van de openbaarmaking (vorderingen 3.1. sub C)

4.2.

Ter gelegenheid van het pleidooi heeft Powned toegezegd de gewraakte uitzending van PowNews van 3 december 2014 te verwijderen en verwijderd te houden (in ieder geval voor de duur van dit geding) van de door haar beheerde websites, waaronder ook het door haar beheerde YouTube kanaal. Eveneens heeft Powned toegezegd andere omroepen toestemming te zullen weigeren indien zij de uitzending uit de actualiteitenpool opvragen. [gedaagde sub 2] heeft zijn website [website] inmiddels geheel van het internet verwijderd. Gelet op deze toezegging van Powned en de verwijdering door [gedaagde sub 2] , heeft [eiser] op dit moment geen belang meer bij een voorlopige voorziening zoals gevorderd onder 3.1 sub C. Deze vordering zal dan ook worden afgewezen.

Het (doen) verwijderen van de fragmenten, correspondentie en afbeeldingen van gesprekken en ontmoetingen van het internet en uit de zoekmachines op het internet waaronder Google en Yahoo (vorderingen 3.1. sub D en E)

4.3.

Voor zover [eiser] heeft gevorderd dat Powned c.s. de gewraakte fragmenten, correspondentie en afbeeldingen van het internet (doet) verwijderen, is zijn vordering onvoldoende bepaald om voor toewijzing in aanmerking te komen. De vorderingen tot het bewerkstelligen van verwijdering van de gewraakte fragmenten, correspondentie en afbeeldingen uit de zoekresultaten van Google en Yahoo is wel voldoende bepaald. Daarover wordt als volgt overwogen.

4.4.

[gedaagde sub 2] heeft een verslag gedaan van zijn ontmoetingen met [eiser] en daarbij correspondentie en afbeeldingen openbaar gemaakt via zijn eigen website. Deze website is inmiddels offline. [eiser] heeft niet betwist dat [gedaagde sub 2] geen eigenaar is van de in opdracht van Powned gemaakte geluids- en beeldopnamen en voor de verspreiding daarvan ook niet verantwoordelijk is. [eiser] heeft tegen deze achtergrond onvoldoende onderbouwd welke gesteld onrechtmatige openbaarmakingen van [gedaagde sub 2] nog als zoekresultaten op internet te vinden zouden kunnen zijn. De vordering jegens [gedaagde sub 2] ligt daarmee voor afwijzing gereed.

4.5.

Om te beoordelen of deze vorderingen jegens Powned voor toewijzing in aanmerking komen, dient allereerst te worden vastgesteld of - naar het voorlopig oordeel van de rechtbank - de uitzending van 3 december 2014 onrechtmatig is jegens [eiser] . Daarbij gelden de volgende uitgangspunten. De vorderingen van [eiser] zouden - indien toegewezen - neerkomen op een beperking van het recht van Powned op vrije meningsuiting, dat is vastgelegd in artikel 10 van het Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens (EVRM). Zo'n beperking is alleen toegestaan als deze is voorzien bij de wet en noodzakelijk is in een democratische samenleving ter bescherming van bijvoorbeeld de goede naam of rechten van anderen (artikel 10 lid 2 EVRM). Er is sprake van een beperking die bij de wet is voorzien als de uitingen van Powned onrechtmatig zijn in de zin van artikel 6:162 BW. Het antwoord op de vraag welk recht - het recht op vrije meningsuiting of het recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer waaronder het recht op bescherming van eer of goede naam - in het concrete geval zwaarder weegt, wordt gevonden door een afweging van alle ter zake dienende omstandigheden van het geval. Daarbij komt aan de positie van de pers bijzondere betekenis toe gelet op enerzijds de taak van de pers om informatie en ideeën van publiek belang te verspreiden en om zijn vitale rol van publieke waakhond te spelen, en anderzijds gelet op het recht van het publiek om informatie en ideeën te ontvangen. Tevens speelt bij deze belangenafweging een rol dat, gelet op artikel 8 EVRM, een ieder het recht heeft op respect voor zijn privéleven, maar dat [eiser] , als burgemeester van Maastricht, een publiek figuur is die zich meer heeft te laten welgevallen dan een niet publiek figuur. In beginsel valt de reputatie van een persoon pas onder artikel 8 EVRM als er sprake is van een inbreuk die zo ernstig is dat daardoor een belemmering ontstaat van het genot op het recht op respect voor het privéleven, waarbij tevens in ogenschouw dient te worden genomen of de schending van het privéleven een voorzienbare consequentie is van de eigen acties van de betrokkene (zie ook EHRM 7 februari 2012, LJN BW0603, Axel Springer). Tenslotte dient in dit geval het middel voor de openbaarmaking en de wijze waarop dit is geschied (de verborgen camera) in de afweging te worden meegenomen. Ook volgens de eigen normen van de journalistieke beroepsgroep worden in beginsel de eisen van hetgeen maatschappelijk aanvaardbaar is overschreden door het maken en openbaren van opnamen die zijn gemaakt met verborgen apparatuur en zonder toestemming of medeweten van de betrokkene. Een afwijking van die norm kan slechts toelaatbaar zijn wanneer zwaarwichtige redenen van algemeen belang dit rechtvaardigen. Daarvan is in het algemeen slechts sprake indien de journalist geen andere middelen ten dienste staan om het publiek voor te lichten over ernstige misstanden of ernstige rechtsschendingen, dan wel om andere informatie te verstrekken die wezenlijk is voor de publieke meningsvorming over zaken die het algemeen belang direct raken.

4.6.

De rechtbank stelt vast dat [eiser] als burgemeester van Maastricht zijn privéleven tot op zekere hoogte onderwerp van publieke debat heeft gemaakt door de verklaring van 19 december 2013 (zie 2.9) waarin hij publiekelijk spijt heeft betuigd voor zijn handelen in de daaraan voorafgaande periode waaronder in het bijzonder zijn activiteiten op een datingsite. Daarnaast moet Powned worden toegegeven dat een burgemeester een voorbeeldfunctie dient. Niet voor niets staat in artikel 37 van het Rechtspositiebesluit: “
De burgemeester onthoudt zich van gedragingen die de goede uitoefening of het aanzien van het ambt schaden of kunnen schaden”.Ook hebben de onthullingen over het privéleven van [eiser] , zoals Powned terecht stelt, in 2013 geleid tot een publiek debat waarbij de gemoederen hoog zijn opgelopen, zodat het privéleven van [eiser] ook in die zin relevant is geworden voor de politiek binnen zijn gemeente Maastricht. Dit betekent echter - in tegenstelling tot hetgeen door Powned is betoogd - nog niet dat [eiser] zich hiermee vogelvrij heeft verklaard en bij elke privé afspraak bedacht zou moeten zijn op het heimelijk maken van film- en geluidopnamen van die afspraak, ook niet indien het een afspraak betreft met iemand die hij heeft leren kennen via internet of de sociale media. De vraag die dan ook rijst, is of de omstandigheid dat [eiser] op deze manier contact heeft gelegd met een jongeman betekent dat sprake is van een zodanige misstand dat dit de inbreuk op zijn privéleven - waarbij een privégesprek wordt gefilmd met een verborgen camera en geluidsopnamen van een privégesprek worden gemaakt - rechtvaardigt. De rechtbank is van oordeel dat dit niet het geval is waarbij de volgende omstandigheden zijn gewogen.

4.7.

In de verklaring van 19 december 2013 staat niet dat [eiser] nooit zou mogen afspreken met andere (jonge) mannen. Er staat dat de burgemeester zijn spijt heeft betuigd over zijn handelen in de afgelopen periode in het bijzonder zijn activiteiten op een datingsite. Het staat vast dat [eiser] geen contact heeft gelegd met [gedaagde sub 2] via een datingsite en dat hij niet zoenend is gefotografeerd. [eiser] heeft gereageerd op een twitterbericht van [gedaagde sub 2] en vervolgens hebben zij in privé diverse chatberichten over en weer aan elkaar verzonden waarna zij een afspraak hebben gemaakt om samen te gaan lunchen in Hilversum en later om samen te gaan eten in Maastricht. Dat een en ander in strijd is met de tussen [eiser] en de gemeenteraad van Maastricht gemaakte afspraken heeft Powned aldus onvoldoende onderbouwd. Blijkens haar eigen stellingen was Powned ook niet van de precieze inhoud van de afspraken op de hoogte, gelet op haar verzoek om de fractievoorzitters als getuige daarover te mogen horen. De door Powned gestelde misstand, die het gebruik van een verborgen camera zou kunnen rechtvaardigen, is daarmee evenmin onderbouwd.

4.8.

Daarnaast geldt het volgende. De gefilmde afspraken tussen [eiser] en [gedaagde sub 2] hebben plaatsgevonden in openbare gelegenheden. [gedaagde sub 2] heeft de eerste afspraak heimelijk gefilmd en het geluid heimelijk opgenomen. De tweede afspraak is heimelijk gefilmd door medewerkers van Powned vanaf een andere tafel omdat de filmopnameapparatuur van [gedaagde sub 2] niet werkte. Het gesprek dat onder het tweede filmpje te horen is in de uitzending van PowNews, is niet in het getoonde restaurant opgenomen. Dit geluid is later op de avond opgenomen terwijl [eiser] en [gedaagde sub 2] zich op een terras bevonden tegenover het stadhuis. Ook deze geluidopnamen zijn heimelijk gemaakt door [gedaagde sub 2] in samenwerking met Powned. Bij de kijker van de beelden van deze tweede afspraak ontstaat de indruk dat het gesprek dat te horen is in het getoonde restaurant plaatsvindt. Gelet op de intieme opmerkingen die door [eiser] worden gemaakt in deze geluidsfragmenten is de setting waaronder het gesprek heeft plaatsgevonden relevant voor de beeldvorming. Door niet duidelijk te maken dat beeld en geluid in het tweede filmpje niet synchroon lopen heeft Powned deze onjuiste beeldvorming gecreëerd. Bij de afspraken is [gedaagde sub 2] door Powned voorzien van een “script” met vragen die hij [eiser] moest stellen. Deze vragen waren in hoge mate gericht op het ontlokken van bepaalde uitlatingen. Voorts staat vast dat [gedaagde sub 2] zijn afspraken met [eiser] heeft beschreven en geopenbaard door publicatie op het internet van zijn blog op 1 december 2014. De uitzending van de heimelijk gemaakte opnames door PowNews volgde twee dagen later, namelijk op 3 december 2014. Vaststaat ook dat [eiser] hetgeen [gedaagde sub 2] in zijn blog heeft opgeschreven niet heeft weersproken, zodat het betoog van Powned dat zij met deze uitzending wilde aantonen hoe het contact tussen [eiser] en [gedaagde sub 2] is verlopen in zoverre niet opgaat. Powned heeft [eiser] ook niet om commentaar gevraagd alvorens tot uitzending over te gaan. Hetgeen te zien is in PowNews op 3 december 2014 was derhalve al geopenbaard met de blog van [gedaagde sub 2] op 1 december 2014. Dit is niet anders geworden door de omstandigheid dat in het openbaar geen uitlatingen werden gedaan na het debat van de burgemeester en fractievoorzitters op 3 december 2014. De inhoud van dit debat was immers geen onderwerp van de uitgezonden beeld- en geluidsfragmenten. Op grond van deze omstandigheden moet tevens worden geconcludeerd dat het gebruik van een verborgen camera om de gestelde misstand aan de orde te stellen, niet voldeed aan het daaraan te stellen proportionaliteitsvereiste.

Conclusie

4.9.

De rechtbank concludeert, na afweging van de wederzijdse belangen en in het bijzonder de hiervoor onder 4.7 en 4.8 opgenomen omstandigheden, dat de omstandigheid dat [eiser] intieme afspraken had met [gedaagde sub 2] noch de inhoud van de uitlatingen van [eiser] tijdens deze afspraken een ernstige misstand betrof die alleen blootgelegd kon worden door uitzending van de (deels gemanipuleerde) geluids- en video-opnamen, gemaakt met verborgen camera. Powned heeft dan ook, naar voorlopig oordeel van de rechtbank, onrechtmatig jegens [eiser] gehandeld door het maken en openbaren van de gewraakte opnamen die zonder toestemming van [eiser] zijn gemaakt met de verborgen camera. De rechtbank rekent Powned in dit verband in het bijzonder aan dat niet is gebleken dat Powned haar besluit tot uitzending van de opnamen op enige manier heeft afgewogen tegen het feit dat [gedaagde sub 2] hetgeen tussen [eiser] en hem was voorgevallen reeds had geopenbaard en evenmin dat Powned [eiser] met de inhoud daarvan voorafgaand aan haar beslissing tot uitzending heeft geconfronteerd. De beperking van het recht op vrije meningsuiting die het gevolg is van dit oordeel, is proportioneel en noodzakelijk in de zin van artikel 10 lid 2 EVRM. Dit betekent dat de vordering van [eiser] onder 3.1. sub D en E in zoverre voor toewijzing in aanmerking komt dat Powned zal worden bevolen te (doen) bewerkstelligen dat de fragmenten van de uitzending van 3 december 2013 die gaan over [eiser] , worden verwijderd en verwijderd worden gehouden - voor de duur van dit geding - uit de zoekmachines van Google en Yahoo, waarbij Powned dit dient te bewerkstelligen door het aanschrijven van de exploitanten van deze zoekmachines met een direct afschrift van deze brieven aan de raadsman van [eiser] , een en ander op verbeurte van een dwangsom zoals hierna vermeld, welke dwangsom zal worden gemaximeerd als hierna volgt.

Afgifte van alle originele audio en audiovisuele opnamen en vernietiging van de kopieën (vordering 3.1. sub F)

4.10.

Lid 1 van artikel 843a Rv bepaalt dat hij die daarbij rechtmatig belang heeft, op zijn kosten inzage, afschrift of uittreksel kan vorderen van bepaalde bescheiden aangaande een rechtsbetrekking waarbij hij of zijn rechtsvoorganger partij zijn van degene die deze bescheiden te zijner beschikking of onder zijn berusting heeft. Onder bescheiden worden mede verstaan: op een gegevensdrager aangebrachte gegevens. Op grond van dit artikel kan slechts inzage, afschrift of uittreksel worden gevorderd, geen afgifte van de originele bescheiden (zie ook HR 31 mei 2002, NJ 2003/589; LJN AA4877 (K./Aegon)). Dit betekent dat de vordering van [eiser] met betrekking tot afgifte van de originele audio en audiovisuele opnamen zal worden afgewezen.

4.11.

Ook de vordering tot vernietiging van kopieën van deze originele opnamen zal worden afgewezen aangezien dit geen voorlopige voorziening is voor de duur van het geding.

4.12.

Onder de vordering van [eiser] tot afgifte van alle originele audio en audiovisuele opnamen acht de rechtbank begrepen de vordering tot afgifte van kopieën van deze stukken. Zoals hiervoor onder 4.4 is overwogen, heeft [eiser] niet onderbouwd dat [gedaagde sub 2] eigenaar is geworden van deze opnamen of kopieën daarvan, dan wel daarover enige vorm van zeggenschap heeft. Ook deze vordering ligt jegens [gedaagde sub 2] daarmee voor afwijzing gereed.

4.13.

Bij de vordering jegens Powned heeft [eiser] voldoende belang, te meer daar is gebleken dat beeld en geluid met betrekking tot het tweede filmpje niet synchroon lopen. Een gerechtvaardigd belang van [eiser] bestaat er dan ook in dat hij de originele opnamen op mogelijke verdere manipulaties kan controleren. Bovendien heeft [eiser] daarbij het belang dat hij dan in de bodemprocedure zijn standpunten nader kan onderbouwen zonder achterstand in hem beschikbare informatie. In zoverre zal de vordering van [eiser] dan ook worden toegewezen, waarbij de gevorderde dwangsommen zullen worden toegewezen en gemaximeerd als hierna volgt.

Kosten van het incident

4.14.

Powned zal, als de op hoofdpunten in het ongelijk gestelde partij, worden veroordeeld in de kosten van het incident aan de zijde van [eiser] welke de rechtbank – gelet op het feit dat de incidentele vordering is opgenomen in de dagvaarding in de bodemzaak zodat daarvoor geen punt aparte kosten aan worden toegerekend - begroot op € 452,=. Nu de vorderingen jegens [gedaagde sub 2] worden afgewezen, zal [eiser] worden veroordeeld in de kosten van het incident aan de zijde van [gedaagde sub 2] , welke de rechtbank begroot op € 904.= (twee punten x tarief € 452,=).

Uitvoerbaarheid bij voorraad

4.15.

Powned heeft aangevoerd dat bij toewijzing van een of meer van het gevorderde daaraan niet de gevraagde uitvoerbaarheid bij voorraad te verbinden, zodat bij tussentijds appel die veroordeling wordt geschorst. Volgens Powned is een deel van de vordering onomkeerbaar: zo kan bij afgifte van het audiovisuele materiaal de daardoor verkregen kennis niet meer ongedaan worden gemaakt.

4.16.

Nu verweer is gevoerd tegen de uitvoerbaarheid bij voorraad dient een belangenafweging te worden gemaakt waarbij de belangen van partijen worden afgewogen in het licht van de omstandigheden van het geval. Daarbij moet worden nagegaan of op grond van die omstandigheden, bijvoorbeeld in verband met de spoedeisendheid van het voldoen aan de veroordeling, het belang van degene die de veroordeling verkrijgt zwaarder weegt dan het belang van de wederpartij bij behoud van de bestaande toestand tot op het rechtsmiddel is beslist. Daarbij heeft te gelden dat mogelijk ingrijpende gevolgen van de executie, die moeilijk ongedaan gemaakt kunnen worden, op zichzelf niet in de weg staan aan uitvoerbaarverklaring bij voorraad, maar slechts een omstandigheid vormen die moet worden meegewogen.

4.17.

Voornoemde belangenafweging valt in dit geval in het voordeel van [eiser] uit. [eiser] heeft een spoedeisend belang bij de uitvoerbaarheid bij voorraadverklaring van de beslissing dat Powned de exploitanten van de zoekmachines Google en Yahoo dient aan te schrijven de zoekresultaten ten aanzien van de gewraakte uitzending te verwijderen voor de duur van dit geding om zo de onrechtmatige inbreuk op zijn privéleven te staken. Eveneens heeft [eiser] er een spoedeisend belang bij dat Powned de kopieën van de audiovisuele opnames afgeeft - mede gelet op het tweede filmpje waarin beeld en geluid niet synchroon lopen - zodat in de hoofdzaak hierover een (onderbouwd) standpunt kan innemen. Dit betekent dat de gevorderde uitvoerbaarheid bij voorraad zal worden toegewezen.

De hoofdzaak

4.18.

Nu nog niet van antwoord in de hoofdzaak is gediend, zal deze worden verwezen naar de rol voor conclusie van antwoord. Iedere verdere beslissing in de hoofdzaak zal worden aangehouden.

5.De beslissing

De rechtbank

in het incident

5.1.

beveelt Powned om binnen twee werkdagen na betekening van dit vonnis te (doen) bewerkstelligen dat de fragmenten, zoals in de dagvaarding omschreven (dus inclusief beelden waarbij correspondentie tussen [eiser] en [gedaagde sub 2] wordt getoond), worden verwijderd en verwijderd worden gehouden uit de zoekresultaten van Google en Yahoo, waarbij Powned dit dient te bewerkstelligen door het aanschrijven van de exploitanten van deze zoekmachines, met een direct afschrift van deze brieven aan de raadsman van eiser, zulks op verbeurte van een dwangsom van € 5.000,= per dag of gedeelte daarvan indien Powned hiermee in gebreke blijft, met een maximum aan verbeurde dwangsommen van € 50.000,=;

5.2.

beveelt Powned om binnen 24 uur na betekening van dit vonnis een kopie te vertrekken van alle audio en audiovisuele opnamen die zijn gemaakt op welke wijze dan ook van de tussen [eiser] en [gedaagde sub 2] gevoerde gesprekken en deze af te geven aan de raadsman van [eiser] , zulks op verbeurte van een dwangsom van € 5.000,= per dag of gedeelte daarvan indien Powned geheel of ten dele in gebrek blijft om aan deze veroordeling te voldoen met een maximum aan verbeurde dwangsommen van € 100.000,=;

5.3.

veroordeelt Powned in de kosten van het incident tot op heden aan de zijde van [eiser] begroot op € 452,=;

5.4.

veroordeelt [eiser] in de kosten van het incident tot op heden aan de zijde van [gedaagde sub 2] begroot op € 904,=;

5.5.

verklaart dit vonnis in zoverre uitvoerbaar bij voorraad;

5.6.

wijst af het meer of anders gevorderde;

in de hoofdzaak:

5.7.

bepaalt dat de zaak weer op de rol zal komen van
23 september 2015voor conclusie van antwoord in de hoofdzaak,

5.8.

houdt iedere verdere beslissing aan.

Dit vonnis is gewezen door mr. B. van Berge Henegouwen, mr. J. Thomas en mr. C.H. Rombouts, rechters, bijgestaan door mr. A. Vogelzang, griffier, en is in het openbaar uitgesproken op 12 augustus 2015.^[1]