ECLI:NL:PHR:2024:1365

• Datum uitspraak: 13 december 2024
• Publicatiedatum: 13 december 2024
• Zaaknummer: 23/01533
• Instantie: Parket bij de Hoge Raad
• Type: Conclusie
• Rechtsgebied: Bestuursrecht; Belastingrecht
• Rechters: C.M. Ettema
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Omzetbelasting en gescheiden inzameling van verpakkingsafval door gemeenten

Deze zaak betreft de btw-behandeling van de gescheiden inzameling en rapportering van huishoudelijk verpakkingsafval door gemeenten. De belanghebbende, een Nederlandse gemeente, heeft zich op basis van een overeenkomst met Stichting [A] verplicht om zorg te dragen voor de gescheiden inzameling van verpakkingsafval dat vrijkomt bij huishoudens. Voor deze werkzaamheden ontvangt de gemeente een vergoeding, maar zij stelt dat deze vergoeding niet belast is met omzetbelasting. De Inspecteur daarentegen is van mening dat de gemeente met haar activiteiten een met omzetbelasting belaste dienst verricht en heeft de bijdrage uit het BTW-compensatiefonds teruggevorderd, inclusief belastingrente. De rechtbank en het gerechtshof hebben de Inspecteur in het gelijk gesteld, waarop de gemeente in cassatie is gegaan met zes middelen.

In de conclusie wordt het juridische kader voor de inzameling van huishoudelijk verpakkingsafval in Nederland besproken. De gemeente betoogt dat de vergoeding die zij ontvangt deels betrekking heeft op haar wettelijke verplichtingen en dat er geen sprake is van een economische activiteit. Het hof had moeten onderzoeken of de gemeente haar activiteiten verricht op een wijze die vergelijkbaar is met particuliere marktdeelnemers. De conclusie van de Procureur-Generaal is dat de Hoge Raad het beroep in cassatie gegrond moet verklaren, de bestreden uitspraak moet vernietigen voor wat betreft het oordeel over de economische activiteit, en de zaak moet verwijzen voor verdere behandeling.

Conclusie

PROCUREUR-GENERAAL

BIJ DE

HOGE RAAD DER NEDERLANDEN

Nummer 23/01533

Datum 13 december 2024

Belastingkamer A

Onderwerp/tijdvak Omzetbelasting 2015-2019

Nrs. Gerechtshof BK-22/00114 t/m 22/00118

Nrs. Rechtbank SGR 21/5091, 21/5092, 21/5094 t/m 21/5096

CONCLUSIE

C.M. Ettema

In de zaak van

Gemeente [X] (belanghebbende)

tegen

staatssecretaris van Financiën (de Staatssecretaris)

1. Inleiding

1.1

Deze zaak heeft betrekking op de btw-behandeling van de gescheiden inzameling en rapportering van huishoudelijk verpakkingsafval door gemeenten. Belanghebbende is een Nederlandse gemeente. Op grond van een overeenkomst met Stichting [A] heeft zij zich ertoe verplicht zorg te dragen voor de gescheiden inzameling van verpakkingsafval dat vrijkomt bij huishoudens en doet zij opgave van het door haar ingezamelde verpakkingsafval. Hiervoor ontvangt belanghebbende een vergoeding.

1.2

Belanghebbende stelt zich op het standpunt dat de vergoeding niet is belast met omzetbelasting en heeft voor de omzetbelasting die drukt op de kosten van de genoemde werkzaamheden aanspraak gemaakt op een bijdrage uit het BTW-compensatiefonds. De Inspecteur stelt zich daarentegen op het standpunt dat belanghebbende met haar activiteiten een met omzetbelasting belaste dienst verricht. Hij heeft de aan belanghebbende verleende bijdrage uit het BTW-compensatiefonds teruggevorderd en hierover belastingrente berekend. De rechtbank Den Haag ^[1] en het gerechtshof Den Haag (het Hof) ^[2] hebben de Inspecteur in het gelijk gesteld. Belanghebbende komt in cassatie tegen de uitspraak van het Hof met zes middelen.

1.3

Bij deze conclusie hoort een gemeenschappelijke bijlage (de bijlage), waarin ik onder meer het juridische kader voor de inzameling van huishoudelijk verpakkingsafval in Nederland bespreek. Ik verwijs hiervoor naar
onderdeel 3 van deze bijlage. Voorts behandel ik de door belanghebbende voorgestelde cassatiemiddelen in de bijlage.

2. De feiten en het geding in feitelijke instanties

2.1

Voor de feiten en het geding in feitelijke instanties verwijs ik naar
onderdeel 4 van de bijlage.

3. Het geding in cassatie

3.1

Voor het geding in cassatie verwijs ik naar
onderdeel 5 van de bijlage.

4. Beoordeling van de middelen

4.1

Belanghebbende komt in cassatie met zes middelen

4.2

Middel I komt op tegen het oordeel van het Hof dat sprake is van een rechtsbetrekking in het kader waarvan over een weer prestaties worden uitgewisseld. Het middel voert onder meer aan dat de vergoeding die belanghebbende ontvangt deels betrekking heeft op haar eigen activiteiten die zij wettelijk verplicht is uit te voeren. Het middel
faalt . Ik verwijs naar
onderdeel 6 van de bijlage.

4.3

Middel II herhaalt het in hoger beroep ingenomen standpunt dat geen sprake is van een economische activiteit, aangezien belanghebbende haar activiteiten verricht onder omstandigheden waaronder geen enkele ondernemer zou handelen. Het middel
slaagt . Ik verwijs naar
onderdeel 7 van de bijlage. Het Hof had moeten onderzoeken of belanghebbende haar activiteiten verricht op een wijze die overeenkomt met de manier waarop particuliere marktdeelnemers dergelijke activiteiten verrichten. Het Hof heeft deze beoordeling onvoldoende inzichtelijk gemaakt. Indien het Hof heeft bedoeld te oordelen dat de activiteiten van belanghebbende voldoende vergelijkbaar zijn, dan getuigt dit oordeel van een onjuiste rechtsopvatting, aangezien de door het Hof in dit verband genoemde gronden niet kunnen leiden tot de conclusie dat dit het geval is. De bestreden uitspraak kan op dit punt niet in stand blijven. Verwijzing moet volgen. Het verwijzingshof dient te beoordelen of belanghebbende haar activiteiten verricht op een wijze die overeenkomt met de manier waarop particuliere marktdeelnemers dergelijke activiteiten verrichten.

4.4

Middel III voert aan dat het Hof ten onrechte oordeelt dat belanghebbende niet handelt ‘als overheid’ met de onderwerpelijke activiteiten. Het middel
faalt . Ik verwijs naar
onderdeel 8 van de bijlage.

4.5

Middel IV betoogt dat het Hof belanghebbendes beroepen op het vertrouwensbeginsel en het gelijkheidsbeginsel ten onrechte heeft verworpen. Het middel
faalt . Ik verwijs naar
onderdeel 9 van de bijlage.

4.6

Middel V en
middel VI voeren aan dat het in rekening brengen van rente in het geval van belanghebbende onrechtmatig is, aangezien de Belastingdienst reeds kon beschikken over het bedrag van de terugvordering. Het middel
faalt . Ik verwijs naar
onderdeel 10 van de bijlage.

5. Conclusie

Ik geef de Hoge Raad in overweging het beroep in cassatie gegrond te verklaren, de bestreden uitspraak te vernietigen, doch uitsluitend voor wat betreft het oordeel over de economische activiteit, en de zaak te verwijzen voor verdere behandeling.

De Procureur-Generaal bij de

Hoge Raad der Nederlanden

Advocaat-Generaal

Voetnoten

1. Gerechtshof Den Haag 16 februari 2023, BK-22/00114 t/m 22/00118, ECLI:NL:GHDHA:2023:392.

2. Rechtbank Den Haag 30 december 2021, SGR 21/5091, 21/5092, 21/5094 t/m 21/5096, ECLI:NL:RBDHA:2021:15982.