ECLI:NL:HR:2017:2879

• Datum uitspraak: 17 november 2017
• Publicatiedatum: 15 november 2017
• Zaaknummer: 17/00320
• Instantie: Hoge Raad
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Bestuursrecht; Belastingrecht
• Procedures: Cassatie
• Rechters: R.J. Koopman; M.A. Fierstra; Th. Groeneveld; J. Wortel; A.F.M.Q. Beukers-van Dooren
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Cassatie over zuiveringsheffing en vernietiging van Hofuitspraak

In deze zaak heeft de Hoge Raad op 17 november 2017 uitspraak gedaan in een cassatieprocedure betreffende de zuiveringsheffing die aan belanghebbende, een B.V. die een groothandel in zeevis exploiteert, was opgelegd. De zaak is in cassatie gekomen na een uitspraak van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, die op 20 december 2016 had geoordeeld over de aanslagen in de zuiveringsheffing voor de jaren 2008, 2009 en 2010. Belanghebbende had tegen deze uitspraak beroep in cassatie ingesteld, omdat het Hof volgens haar ten onrechte niet was ingegaan op haar stelling dat zij geen digestaat had geloosd op het riool. Het Hof had geoordeeld dat deze stelling niet aannemelijk was, maar de Hoge Raad oordeelde dat het Hof deze stelling ten onrechte niet had behandeld. De Hoge Raad vernietigde de uitspraak van het Hof voor zover deze betrekking had op de aanslagen in de zuiveringsheffing voor de jaren 2009 en 2010, en verwees de zaak naar het Gerechtshof 's-Hertogenbosch voor verdere behandeling. Tevens werd het Gemeenschappelijk Belastingkantoor Lococensus-Tricijn veroordeeld in de proceskosten van belanghebbende en moest het griffierecht vergoeden. Deze uitspraak benadrukt het belang van een zorgvuldige behandeling van alle stellingen van partijen door de lagere rechters.

Uitspraak

17 november 2017

nr. 17/00320

Arrest

gewezen op het beroep in cassatie van
[X] B.V. te
[Z] (hierna: belanghebbende) tegen de uitspraak van het
Gerechtshof Arnhem‑Leeuwarden van 20 december 2016, nrs. 15/00673, 15/00675 en 15/00676, op het hoger beroep van de heffingsambtenaar van het Gemeenschappelijk Belastingkantoor Lococensus‑Tricijn te Zwolle en het incidenteel hoger beroep van belanghebbende tegen een uitspraak van de Rechtbank Overijssel (nrs. AWB 14/2717 tot en met AWB 14/2719) betreffende de aan belanghebbende voor de jaren 2008, 2009 en 2010 opgelegde aanslagen in de zuiveringsheffing en de daarbij gegeven boetebeschikkingen. De uitspraak van het Hof is aan dit arrest gehecht.

1. Geding in cassatie

Belanghebbende heeft tegen ’s Hofs uitspraak beroep in cassatie ingesteld. Het beroepschrift in cassatie is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.

Het dagelijks bestuur van het Gemeenschappelijk Belastingkantoor Lococensus‑Tricijn (hierna: GBLT) heeft een verweerschrift ingediend.

Partijen hebben de zaak mondeling doen toelichten, belanghebbende door A.E.H. van der Voort Maarschalk en C. Presilli, advocaten te Amsterdam, en GBLT door A.G. Hendriks, advocaat te Rotterdam.

2. Beoordeling van de klachten

2.1.

In cassatie kan van het volgende worden uitgegaan.

2.1.1.

Belanghebbende exploiteert op een bedrijfsterrein een groothandel in zeevis waarbij vis wordt bewerkt en ingevroren. In 2007 heeft belanghebbende een op het bedrijfsterrein gebouwde vergistingsinstallatie in gebruik genomen. In deze installatie wordt biogas geproduceerd. Daarbij komt, naast biogas en (gezuiverd) afvalwater, een residu met niet‑vergist materiaal vrij, in de stukken aangeduid als digestaat. Vanaf 12 maart 2010 is digestaat over de weg afgevoerd van het bedrijf van belanghebbende.

2.1.2.

In 2009 heeft het Waterschap Vallei & Eem een discrepantie geconstateerd tussen het totale voor de zuiveringsheffing aangegeven aantal vervuilingseenheden en het aantal vervuilingseenheden dat een rioolwaterzuiveringsinstallatie in Amersfoort te verwerken kreeg. Uit een daarnaar ingesteld onderzoek heeft de heffingsambtenaar geconcludeerd dat belanghebbende in de jaren 2008, 2009 en 2010 (tot 12 maart) grote hoeveelheden digestaat heeft geloosd op het riool zonder daarvan aangifte te doen. Aan belanghebbende zijn voor de jaren 2008, 2009 en 2010 aanslagen zuiveringsheffing opgelegd, waarbij is uitgegaan van aanzienlijk hogere vervuilingseenheden dan belanghebbende in de aangiften had vermeld.

2.2.1.

Voor het Hof was in geschil of de heffingsambtenaar terecht is uitgegaan van dit hogere aantal vervuilingseenheden.

2.2.2.

Belanghebbende heeft gesteld dat zij in het geheel geen digestaat heeft geloosd op het riool. Het Hof heeft geoordeeld dat deze stelling niet aannemelijk is. Ter motivering van dat oordeel heeft het Hof verwezen naar een rapport dat is uitgebracht door de Stichting Advisering Bestuursrechtspraak (StAB), waarin is geconcludeerd dat uiterlijk per medio 2009 stagnaties zouden zijn opgetreden in het vergistingsproces indien, zoals belanghebbende stelt, het digestaat geheel zou zijn gerecycled in de vergister. Van stagnaties is echter geen sprake geweest, aldus het Hof.

2.3.1.

Tegen het in 2.2.2 vermelde oordeel van het Hof richten zich de klachten, onder meer met het betoog dat het oordeel van het Hof onbegrijpelijk is omdat de vergistingstanks van belanghebbende een grotere hoeveelheid digestaat kunnen bevatten dan waarvan het Hof, in navolging van StAB, is uitgegaan.

2.3.2.

Dit betoog treft doel. In het rapport van StAB, waarnaar het Hof verwijst, is de conclusie dat zonder lozing van digestaat op het riool stagnaties zouden zijn opgetreden in de vergister, gebaseerd op de ontwerpwaarde die in het algemeen wordt aangehouden voor vergistingsinstallaties. Uit de stukken blijkt dat belanghebbende voor het Hof gemotiveerd heeft gesteld dat die ontwerpwaarde niet geldt voor de vergister die bij haar in gebruik is. Het Hof is op die stelling ten onrechte niet ingegaan.

2.3.3.

De klacht dat het Hof de afwijzing van belanghebbendes verzoek om een integrale vergoeding van de proceskosten ontoereikend heeft gemotiveerd, faalt. Dit behoeft, gezien artikel 81, lid 1, van de Wet op de rechterlijke organisatie, geen nadere motivering, nu de klacht niet noopt tot beantwoording van rechtsvragen in het belang van de rechtseenheid of de rechtsontwikkeling.

2.3.4.

Gelet op hetgeen in 2.3.2 is overwogen kan ’s Hofs uitspraak niet in stand blijven. De klachten voor het overige behoeven geen behandeling. Verwijzing moet volgen.

3. Proceskosten

GBLT zal worden veroordeeld in de kosten van het geding in cassatie.

4. Beslissing

De Hoge Raad:

verklaart het beroep in cassatie gegrond,

vernietigt de uitspraak van het Hof voor zover deze betreft de beslissingen omtrent de aanslagen in de zuiveringsheffing voor de jaren 2009 en 2010, de met deze aanslagen samenhangende vergrijpboeten en de griffierechten, behoudens de beslissing omtrent de proceskosten,

verwijst het geding naar het Gerechtshof ’s‑Hertogenbosch ter verdere behandeling en beslissing van de zaak met inachtneming van dit arrest,

gelast dat de heffingsambtenaar van het Gemeenschappelijk Belastingkantoor Lococensus‑Tricijn aan belanghebbende vergoedt het door deze ter zake van de behandeling van het beroep in cassatie betaalde griffierecht ten bedrage van € 501, en

veroordeelt de heffingsambtenaar van het Gemeenschappelijk Belastingkantoor Lococensus‑Tricijn in de kosten van het geding in cassatie aan de zijde van belanghebbende, vastgesteld op € 1980 voor beroepsmatig verleende rechtsbijstand.

Dit arrest is gewezen door de vice-president R.J. Koopman als voorzitter, en de raadsheren M.A. Fierstra, Th. Groeneveld, J. Wortel en A.F.M.Q. Beukers-van Dooren, in tegenwoordigheid van de waarnemend griffier F. Treuren, en in het openbaar uitgesproken op 17 november 2017.