ECLI:NL:HR:2016:2678

• Datum uitspraak: 25 november 2016
• Publicatiedatum: 24 november 2016
• Zaaknummer: 16/00363
• Instantie: Hoge Raad
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Bestuursrecht; Belastingrecht
• Procedures: Cassatie
• Rechters: J.A.C.A. Overgaauw; P.M.F. van Loon; L.F. van Kalmthout
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Fosfaatheffing en stikstofheffing; beoordeling van de redelijke termijn na verwijzing

In deze zaak gaat het om een beroep in cassatie van [X] B.V. tegen een uitspraak van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, die betrekking heeft op naheffingsaanslagen voor verfijnde fosfaatheffing en stikstofheffing, alsook de daarbij gegeven boetebeschikkingen. De uitspraak van het Hof is gebaseerd op een eerdere uitspraak van de Hoge Raad van 8 augustus 2014, waarin de Hoge Raad de uitspraak van het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch heeft vernietigd en de zaak heeft verwezen naar het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden voor verdere behandeling. De belanghebbende heeft in deze procedure herhaaldelijk geklaagd over de overschrijding van de redelijke termijn voor de berechting van belastinggeschillen, wat heeft geleid tot een verzoek om vergoeding van immateriële schade.

De Hoge Raad heeft in deze uitspraak de beoordeling van de redelijkheid van de duur van de procedure en de eventuele vaststelling van een vergoeding van immateriële schade aan het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden overgelaten. De Hoge Raad heeft enkel beoordeeld of het tijdsverloop tussen de uitspraak van het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch en de uitspraak van het Hof een overschrijding van de redelijke termijn oplevert. De Hoge Raad concludeert dat er in dit geval geen sprake is van een overschrijding van de redelijke termijn, aangezien het tijdsverloop tussen de relevante uitspraken binnen de gestelde termijnen valt.

De Hoge Raad heeft verder geoordeeld dat de overige middelen van de belanghebbende niet tot cassatie kunnen leiden, omdat deze niet nopen tot beantwoording van rechtsvragen in het belang van de rechtseenheid of de rechtsontwikkeling. De Hoge Raad heeft daarom het beroep in cassatie ongegrond verklaard en geen termen aanwezig geacht voor een veroordeling in de proceskosten.

Uitspraak

25 november 2016

nr. 16/00363

Arrest

gewezen op het beroep in cassatie van
[X] B.V. te
[Z] (hierna: belanghebbende) tegen de uitspraak van het
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden van 8 december 2015, nr. 14/00938, betreffende naheffingsaanslagen verfijnde fosfaatheffing en stikstofheffing en de daarbij gegeven boetebeschikkingen. De uitspraak van het Hof is aan dit arrest gehecht.

1. Het eerste geding in cassatie

De uitspraak van het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch is op het beroep van belanghebbende bij arrest van de Hoge Raad van 8 augustus 2014, nr. 13/02236, ECLI:NL:HR:2014:2288, vernietigd, met verwijzing van het geding naar het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden (hierna: het Hof) ter verdere behandeling en beslissing van de zaak met inachtneming van dat arrest.

2. Het tweede geding in cassatie

Belanghebbende heeft tegen ’s Hofs uitspraak beroep in cassatie ingesteld. Het beroepschrift in cassatie is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.

De Minister van Economische Zaken heeft een verweerschrift ingediend.

Belanghebbende heeft een conclusie van repliek ingediend.

De Minister heeft een conclusie van dupliek ingediend.

3. Beoordeling van de middelen

3.1.1.

Voor zover in het vierde middel de klacht besloten ligt dat het Hof een vergoeding had moeten toekennen van immateriële schade wegens overschrijding van de redelijke termijn, heeft het volgende te gelden.

Vanaf de procedure voor het Gerechtshof ’s‑Hertogenbosch heeft belanghebbende in elke fase van het geding erover geklaagd dat in de onderhavige zaak de redelijke termijn voor de berechting van belastinggeschillen is overschreden. Deze klachten moeten worden aangemerkt als een verzoek om vergoeding van immateriële schade, ook voor zover dit verzoek niet uitdrukkelijk is gedaan (zie HR 19 februari 2016, nr. 14/03907, ECLI:NL:HR:2016:252, BNB 2016/140 (hierna: het arrest BNB 2016/140), onderdeel 3.13.1).

Het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch heeft in zijn tot het hiervoor in 1 bedoelde arrest van de Hoge Raad van 8 augustus 2014 leidende uitspraak bepaald dat het onderzoek na de datum van zijn beslissing zal worden heropend ter voorbereiding van een nadere uitspraak over het verzoek van belanghebbende om vergoeding van immateriële schade in verband met overschrijding van de redelijke termijn. In overeenstemming daarmee vindt de beoordeling van de redelijkheid van de duur van de procedure sinds de indiening van het bezwaarschrift tot en met de dag van de uitspraak van het Gerechtshof ’s‑Hertogenbosch, alsmede de eventuele vaststelling van een vergoeding van de bedoelde immateriële schade in verband daarmee plaats in die nadere uitspraak. De Hoge Raad heeft daarom alleen te beoordelen of het tijdsverloop tussen de uitspraak van het Gerechtshof ’s‑Hertogenbosch en de uitspraak van het Hof een overschrijding van de redelijke termijn oplevert.

3.1.2.

Voor de berechting van de zaak in cassatie heeft als uitgangspunt te gelden dat de Hoge Raad uitspraak doet binnen twee jaar nadat beroep in cassatie is ingesteld. Indien de Hoge Raad de bestreden uitspraak vernietigt en het geding verwijst naar een gerechtshof of een rechtbank, heeft als uitgangspunt te gelden dat de verwijzingsrechter uitspraak doet binnen een jaar na het arrest van de Hoge Raad (zie het arrest BNB 2016/140, onderdelen 3.4.4 en 3.4.5).

3.1.3.

Tussen het hiervoor in 1 bedoelde arrest van de Hoge Raad van 8 augustus 2014 en de uitspraak van het Hof van 8 december 2015 is meer dan een jaar verstreken. Tussen de uitspraak van het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch van 27 maart 2013 en de uitspraak van het Hof van 8 december 2015 zijn evenwel minder dan drie jaar verstreken. In de omstandigheden van het onderhavige geval vindt de Hoge Raad aanleiding toepassing te geven aan onderdeel 3.8.2 van het arrest BNB 2016/140. Dit brengt mee dat het tijdsverloop tussen de uitspraak van het Gerechtshof ’s‑Hertogenbosch en de uitspraak van het Hof geen overschrijding van de redelijke termijn oplevert. Mitsdien faalt het vierde middel in zoverre.

3.2.

Het vierde middel voor het overige, alsmede het eerste, het tweede en het derde middel kunnen niet tot cassatie leiden. Dit behoeft, gezien artikel 81, lid 1, van de Wet op de rechterlijke organisatie, geen nadere motivering, nu deze middelen in zoverre niet nopen tot beantwoording van rechtsvragen in het belang van de rechtseenheid of de rechtsontwikkeling.

4. Proceskosten

De Hoge Raad acht geen termen aanwezig voor een veroordeling in de proceskosten.

5. Beslissing

De Hoge Raad verklaart het beroep in cassatie ongegrond.

Dit arrest is gewezen door de vice-president J.A.C.A. Overgaauw als voorzitter, en de raadsheren P.M.F. van Loon en L.F. van Kalmthout, in tegenwoordigheid van de waarnemend griffier E. Cichowski, en in het openbaar uitgesproken op 25 november 2016.