3.1.In rov. 1.1 tot en met 1.6 van de bestreden beschikking heeft de kantonrechter vastgesteld van welke feiten in dit geschil wordt uitgegaan. De door de rechtbank vastgestelde feiten, die niet zijn betwist, vormen ook in hoger beroep het uitgangspunt. Voorts staan nog enkele andere feiten, als enerzijds gesteld en anderzijds niet betwist, tussen partijen vast. Het hof zal hierna een overzicht geven van deze relevante feiten.
3.1.1.Op 27 juni 2000 is een aandeelhoudersovereenkomst gesloten waardoor [de vennootschap 1] een onderneming werd van [financieel directeur] , [commercieel directeur] en [aandeelhouder via de vennootschap 2] (via [de vennootschap 2] enerzijds en [verweerder] anderzijds. Aan [verweerder] is een belang in [de vennootschap 1] van 25 % gegeven, waartegenover [verweerder] zijn kennis en kunde, netwerk en relaties moest inbrengen. [verweerder] houdt de aandelen [de vennootschap 1] via zijn vennootschap [de vennootschap 3] (verder: [de vennootschap 3] ).
3.1.2.[verweerder] en [financieel directeur] waren sindsdien de statutaire bestuurders van [de vennootschap 1] . Op 14 november 2003 is [verweerder] afgetreden als statutair bestuurder. Sindsdien was hij alleen nog op basis van arbeidsovereenkomst werkzaam als de directeur van [de vennootschap 1] . Op het laatst was [verweerder] werkzaam in de functie van directeur/Divisie Manager op basis van een arbeidsovereenkomst voor 40 uur per week en tegen een salaris van € 8.481,00 bruto per maand met emolumenten, waaronder vakantietoeslag.
3.1.3.[verweerder] , geboren op [geboortedatum] 1962, is met ingang van 1 mei 2000 bij [de vennootschap 1] in dienst getreden. De arbeidsovereenkomst is door [financieel directeur] namens [de vennootschap 1] en [verweerder] op 27 april 2000 ondertekend (productie 1 bij het inleidend verzoekschrift).
In artikel 7 van de arbeidsovereenkomst is een geheimhoudingsbeding opgenomen. Dit artikel luidt als volgt:
“a. De werknemer is verplicht tot volledige geheimhouding van alle gegevens, bescheiden en klanten van de onderneming van werkgever alsook van andere informatie die verband houdt met de onderneming. De geheimhoudingsplicht heeft in het bijzonder betrekking op de aard en de wijze waarop de werkgever in zijn bedrijf haar communicatiewijze en andere vormen van dienstverlening vormgeeft ten behoeve van het verwezenlijken van de doelstelling van de onderneming.
b. Bij schending van hier bedoelde geheimhoudingsplicht verbeurt de werknemer t.b.v. de werkgever een onmiddellijk opvorderbare boete van f 500.000,- (zegge vijfhonderdduizend gulden), een en ander onverminderd het recht van de werkgever daarnaast vergoeding te vorderen van de werkelijk geleden schade.”
Artikel 9 van de arbeidsovereenkomst bevat een bepaling over ontslagvergoeding. Dit artikel luidt als volgt:
“Indien de arbeidsovereenkomst door toedoen van de aandeelhouders/vennootschap, en niet op eigen verzoek van de werknemer wordt opgezegd, ontvangt werknemer direct een ontslag vergoeding van 2 * het jaar salaris verhoogd met de vakantie toeslag.”
3.1.4.Op 7 januari 2004 is een ‘Aanvulling Aandeelhouders Overeenkomst’ ondertekend door [financieel directeur] als aandeelhouder van [de vennootschap 4] (verder: [de vennootschap 4] ) en indirect aandeelhouder van [de vennootschap 1] en [verweerder] als aandeelhouder van [de vennootschap 3] (productie 7 bij het inleidend verzoekschrift).
Artikel 4 van deze aandeelhoudersovereenkomst geeft een regeling van de zeggenschap van [verweerder] na zijn terugtreden als statutair directeur die als volgt luidt:
“4. [verweerder] is alleen verantwoording verschuldigd aan de aandeelhouders van [de vennootschap 5] , en uitdrukkelijk niet aan de directie van genoemde vennootschap. De functie en de functie inhoud van [verweerder] , genoemd in artikel 2 van deze overeenkomst, kunnen derhalve niet door de directie van [de vennootschap 5] worden veranderd. Het is partijen bekend dat [financieel directeur] formeel ingeschreven staat als directeur van [de vennootschap 5] . Conform het handelsregister is hij alleen/zelfstandig bevoegd. Hij verklaart echter van deze bevoegdheid geen gebruik te zullen maken en [verweerder] derhalve alle beslissingen te laten nemen aangaande deze vennootschap. Slechts indien en voorzover hij, in het kader van zijn statutaire taak, ingrijpen nodig acht dan zal hij zulks slechts doen na overleg met [verweerder] . Beide partijen zullen consensus moeten hebben over de te nemen maatregelen, welke schriftelijk worden vastgelegd en door beide partijen ondertekend worden.”
3.1.5.Op 15 november 2005 is een volgende ‘Aanvulling Aandeelhouders Overeenkomst’ ondertekend door [financieel directeur] als aandeelhouder van [de vennootschap 4] en indirect aandeelhouder van [de vennootschap 1] en [verweerder] als aandeelhouder van [de vennootschap 3] (productie 8 bij het inleidend verzoekschrift).
Deze aandeelhoudersovereenkomst houdt onder meer de volgende bepalingen over winstdeling in:
“1. [verweerder] is gezien zijn bijzondere inzet voor [de vennootschap 5] ( [de vennootschap 1] ) gerechtigd om management fees te berekenen aan [de vennootschap 1] voor het gedeelte van de totale winst vóór belastingen boven de € 150.000,-. Dit gedeelte bedraagt 2/3 over de managementfee basis. Deze management fee betreft een vergoeding voor wagenparkbeheer wat door [de vennootschap 3] ten behoeve van [de vennootschap 1] verricht wordt en voor marge op door [de vennootschap 3] aan [de vennootschap 1] geleverde uren van door [de vennootschap 3] ingehuurde tijdelijke medewerkers. Bovendien betreft dit een korting op door [de vennootschap 3] ingehuurd personeel van [de vennootschap 1] . Tevens kunnen door [de vennootschap 3] verleende managementdiensten ten behoeve van overige deelnemingen van de [de vennootschap 4] worden gefactureerd aan de betreffende dochteronderneming. Indien het totaal van de management fee gebaseerd op de management fee basis hoger is dan het totaal van de factuurbedragen exclusief BTW welke het gevolg zijn van de hiervoor genoemde werkzaamheden en diensten zal het verschil uitbetaald worden aan [verweerder] persoonlijk als tantième.
2. De managementfee basis wordt bepaald als zijnde 50 % van de totale winst vóór belastingen verminderd met € 150.000. (….).”
3.1.6.[financieel directeur] is als de enige statutaire bestuurder per 1 december 2008 opgevolgd door [de vennootschap 4] . [de vennootschap 4] hield toen en houdt nog steeds 75 % van de aandelen [de vennootschap 1] . De aandeelhouders van [de vennootschap 4] waren [financieel directeur] en [commercieel directeur] , beiden middellijk via vennootschappen. In 2008 is [algemeen directeur] begonnen als interim-directeur van [de vennootschap 4] . Eind 2009 is [algemeen directeur] aandeelhouder geworden van [de vennootschap 4] , middellijk via vennootschappen. Via [de vennootschap 4] wordt onder de naam [groepsnaam] leiding gegeven aan een groep vennootschappen die ICT-diensten verlenen.
3.1.7.[de vennootschap 1] detacheert ICT-personeel: enerzijds servicedesk- en supportmedewerkers en anderzijds specialisten van de [bedrijfsondersteunende specialisten] (bedrijfsondersteunende) software van [softwareleverancier] . Bij [de vennootschap 1] wordt de eerstgenoemde activiteit van [de vennootschap 1] aangeduid als “detachering” en de laatstgenoemde activiteit van [de vennootschap 1] als “Dynamics”.
3.1.8.Met een aangetekende brief d.d. 28 september 2016 is [verweerder] door [algemeen directeur] op non-actief gesteld. [algemeen directeur] handelde daarbij als algemeen directeur van [de vennootschap 4] en namens het gehele bestuur van [de vennootschap 4] als de statutaire bestuurder van [de vennootschap 1] . Als redenen zijn aan [verweerder] , samengevat, opgegeven dat [de vennootschap 1] deel uitmaakt van de [groepsnaam] groep, dat [verweerder] daarom rekening moet houden met de belangen van de moeder en van de hele groep, maar dat [verweerder] dat niet doet. In het bijzonder is [verweerder] verweten dat hij bij de tender van de gemeente Maastricht heeft tegengewerkt en daarbij [de vennootschap 1] en de gehele groep in diskrediet heeft gebracht. [verweerder] heeft zich op 29 september 2016 ziek gemeld.
3.1.9.Vervolgens hebben [algemeen directeur] , [financieel directeur] en [commercieel directeur] veel tijd gestoken in een diepgravend onderzoek naar het functioneren van [verweerder] als directeur van [de vennootschap 1] . Beide partijen hebben een advocaat, hun huidige gemachtigden, ingeschakeld, die over en weer brieven hebben gezonden. Bij aangetekende brief d.d. 18 oktober 2016, heeft de advocaat van [de vennootschap 1] namens [de vennootschap 1] aan [verweerder] ontslag gegeven met onmiddellijke ingang op grond van 23 redenen, die volgens [de vennootschap 1] ieder afzonderlijk, maar ook in samenhang een dringende reden opleveren voor ontslag op staande voet. [de vennootschap 1] heeft die redenen in vier groepen ingedeeld:
I. financiële malversaties/fraude,
II. belangenverstrengeling/misleiding/onbetrouwbaarheid,
III. hardnekkig weigeren te voldoen aan redelijke bevelen of opdrachten, en
IV. schending van de geheimhoudingsplicht.
De advocaat van [verweerder] heeft namens hem aanstonds geprotesteerd tegen het ontslag.
3.2.1.In eerste aanleg verzocht [verweerder] voor zover in dit hoger beroep van belang, verkort weergegeven, de kantonrechter:
a. a) het ontslag op staande voet te vernietigen;
b) toelating tot de bedongen werkzaamheden bij [de vennootschap 1] op straffe van een dwangsom,
c) doorbetaling van het loon met emolumenten vanaf 18 oktober 2016,
d) de wettelijke verhoging en wettelijke rente over de te betalen bedragen,
e) veroordeling van [de vennootschap 1] in de proceskosten.
3.2.2.[de vennootschap 1] heeft deze verzoeken van [verweerder] bestreden. Voorwaardelijk, namelijk voor het geval de kantonrechter het ontslag vernietigt, heeft [de vennootschap 1] verzocht de arbeidsovereenkomst met [verweerder] te ontbinden met onmiddellijke ingang, althans op kortere termijn dan de opzegtermijn.
Voorts heeft [de vennootschap 1] verzocht om [verweerder] te veroordelen tot betaling van:
A) € 680.670,00 met rente wegens boeten gesteld op schending van zijn geheimhoudingsbeding,
B) € 526.532,16 met rente als schadevergoeding voor het ontvreemden van de “ [gelden] ”,
C) € 62.000,00 met rente wegens onverschuldigd uitgekeerd tantième,
en tot inlevering van:
D) de bedrijfsauto Tesla en
E) alle bedrijfseigendommen van [de vennootschap 1] ,
beide op straffe van verbeurte van dwangsommen, en
F) veroordeling van [verweerder] in de proceskosten met rente.
Daarnaast heeft [de vennootschap 1] een verzoek ingediend tot het toekennen aan haar van de gefixeerde schadevergoeding ad € 14.403,96.
Op zijn beurt heeft [verweerder] deze verzoeken van [de vennootschap 1] bestreden.
3.2.3.In eerste aanleg zijn de verzoeken van partijen over en weer gezamenlijk behandeld. Bij de bestreden beschikking heeft de kantonrechter daarop gelijktijdig beslist.
De kantonrechter heeft geoordeeld dat alle 23 door [de vennootschap 1] gebruikte ontslaggronden ongegrond of te licht zijn, dan wel dat daaraan moet worden voorbijgegaan, omdat zij in de ontslagbrief niet zodanig zijn toegelicht dat [verweerder] zijn standpunt heeft kunnen bepalen. Voor zover enkele ontslaggronden te licht zijn bevonden, leveren zij ook tezamen geen dringende reden op voor het ontslag van [verweerder] met onmiddellijke ingang. Hieruit volgt dat het ontslag moet worden vernietigd en de loonvordering van [verweerder] moet worden toegewezen met de wettelijke verhoging en de wettelijke rente. Tevens volgt hieruit dat het afzonderlijke verzoek van [de vennootschap 1] tot toekenning aan haar van de gefixeerde schadevergoeding ad € 14.403,96 moet worden afgewezen. De vakantietoeslag en de andere emolumenten heeft de kantonrechter toewijsbaar geacht voor zover opeisbaar. Volgens hem was er gelet op de omstandigheden van het ontslag geen aanleiding de wettelijke verhoging van 50% van het bruto loon en de opeisbare emolumenten te matigen.
Vervolgens heeft de kantonrechter het ontbindingsverzoek van [de vennootschap 1] beoordeeld. Dit verzoek is primair gebaseerd op verwijtbaar handelen van [verweerder] , waarbij [de vennootschap 1] heeft verwezen naar de 23 ontslaggronden. Subsidiair heeft [de vennootschap 1] ontbinding verzocht wegens een verstoorde arbeidsverhouding. De kantonrechter heeft overwogen dat de primaire en subsidiaire grond van het ontbindingsverzoek in hoge mate zijn gebaseerd op de verworpen ontslaggronden. Verwijtbaar handelen van [verweerder] is echter niet vastgesteld, aldus de kantonrechter. Hij heeft geconcludeerd dat het ontbindingsverzoek wordt afgewezen. De kantonrechter heeft daarna beslist dat de nevenvordering van [verweerder] tot toelating tot zijn werkzaamheden bij [de vennootschap 1] zal worden toegewezen. Hij zag geen aanleiding om de gevorderde dwangsommen te matigen.
Ten aanzien van de nevenvorderingen van [de vennootschap 1] was de kantonrechter van oordeel dat [de vennootschap 1] niet-ontvankelijk is in de vorderingen betreffende schending van het geheimhoudingsbeding, schadevergoeding vanwege de “ [gelden] ” en de tantième, omdat die onvoldoende verband houden met het einde van de arbeidsovereenkomst of het herstel daarvan. De nevenvorderingen betreffende de Tesla en alle bedrijfseigendommen van [de vennootschap 1] moeten worden afgewezen op de grond dat het ontslag niet geldig is.
Aldus – steeds – de kantonrechter.
3.2.4.Op grond van het voorgaande heeft de kantonrechter, verkort weergegeven, bij de bestreden beschikking:
- het ontslag dat [de vennootschap 1] aan [verweerder] heeft gegeven vernietigd;
- [de vennootschap 1] bevolen om [verweerder] toe te laten en in staat te stellen om de bedongen werkzaamheden bij [de vennootschap 1] te verrichten, op straffe van een dwangsom van € 25.000,00 te betalen voor elke overtreding en tevens een dwangsom van € 1.000,00 voor elke dag dat een overtreding van dit bevel voortduurt;
- [de vennootschap 1] veroordeeld om aan [verweerder] zijn salaris van € 8.481,00 bruto per maand te betalen, met de bruto vakantietoeslag en andere emolumenten voor zover opeisbaar, vanaf 18 oktober 2016;
- [de vennootschap 1] veroordeeld om aan [verweerder] de wettelijke verhoging te betalen over het bruto loon met de bruto vakantietoeslag en andere emolumenten, voor zover te laat aan [verweerder] betaald, te berekenen volgens de regeling van art. 7:625 BW;
- [de vennootschap 1] veroordeeld om aan [verweerder] de wettelijke rente te betalen over het bruto loon, de vakantietoeslag en andere emolumenten, alsook over de wettelijke verhogingen over deze looncomponenten, alle te berekenen vanaf de dag van opeisbaarheid tot de dag van voldoening van een en ander;
- het verzoek van [de vennootschap 1] tot ontbinding van de arbeidsovereenkomst en tot toekenning van de gefixeerde schadevergoeding afgewezen;
- [de vennootschap 1] niet-ontvankelijk verklaard in haar nevenvorderingen betreffende schending van het geheimhoudingsbeding, schadevergoeding vanwege de “ [gelden] ” en de tantième;
- de nevenvorderingen van [de vennootschap 1] tot inlevering van de Tesla en alle bedrijfseigendommen van [de vennootschap 1] afgewezen,
met veroordeling van [de vennootschap 1] in de kosten van de procedures en uitvoerbaarheid bij voorraad verklaring van het bevel en de veroordelingen.
3.3.1.[de vennootschap 1] heeft in hoger beroep 36 (met Romeinse cijfers aangeduide) grieven aangevoerd. [de vennootschap 1] heeft het hof verzocht bij arrest (bedoeld zal zijn: beschikking), uitvoerbaar bij voorraad (verkort weergegeven):
I. met inachtneming van artikel 7:683 lid 6 BW de datum te bepalen waarop de tussen [de vennootschap 1] en [verweerder] bestaande arbeidsovereenkomst zal eindigen;
II. te verklaren voor recht dat [de vennootschap 1] over de periode gelegen tussen 18 oktober 2016 en de door het hof vast te stellen datum waarop de tussen [de vennootschap 1] en [verweerder] bestaande arbeidsovereenkomst zal eindigen, aan [verweerder] geen loon is verschuldigd, althans niet over de periode waarin vanwege het gegeven ontslag op staande voet in het geheel geen werkzaamheden zijn verricht, zijnde van 18 oktober 2016 tot en met mei 2017, althans het verschuldigde loon over deze periode te matigen;
III de bestreden beschikking te vernietigen en opnieuw rechtdoende:
1. voor wat betreft het voorwaardelijk verzoek: de arbeidsovereenkomst tussen partijen te ontbinden, zulks met onmiddellijke ingang, althans met inachtneming van een kortere opzegtermijn en voorwaardelijk, te weten voor het geval het hof de arbeidsovereenkomst niet alsnog beëindigt en de arbeidsovereenkomst daarna dus nog voortduurt;
2. voor wat betreft de nevenvorderingen/-verzoeken:
a. a) [verweerder] alsnog te veroordelen te voldoen een bedrag van € 680.670,00 wegens boeten gesteld op schending van zijn geheimhoudingsbeding, vermeerderd met rente;
b) [verweerder] te veroordelen tot het inleveren van de Tesla, op straffe van een dwangsom;
c) [verweerder] te veroordelen tot het inleveren van alle bedrijfseigendommen, op straffe van een dwangsom;
IV. [verweerder] te veroordelen tot terugbetaling aan [de vennootschap 1] van al hetgeen door [de vennootschap 1] bruto is voldaan ter uitvoering van de bestreden beschikking;
V. [verweerder] te veroordelen tot betaling van [de vennootschap 1] van een bedrag van € 14.403,96, zijnde de gefixeerde schadevergoeding, vermeerderd met wettelijke rente;
VI. [verweerder] te veroordelen in de kosten van beide instanties.
3.3.2.[verweerder] heeft de grieven bestreden en geconcludeerd tot bekrachtiging van de bestreden beschikking.