Uitspraak
GERECHTSHOF DEN HAAG
Afdeling Civiel recht
Zaaknummer : 200.226.399/01
Zaaknummer rechtbank : C/10/503504/ HA ZA 16-570
arrest van 10 december 2019
inzake
Bolidt Kunststoftoepassing B.V.,
gevestigd te Alblasserdam,
appellante,
hierna te noemen: Bolidt,
advocaat: mr. A.J. van Steenderen te Rotterdam,
tegen
1.Crown Deck B.V.,
gevestigd te Rotterdam,
2. Crown Deck Italia S.R.L.,
gevestigd te Livorno, Italië,
geïntimeerden,
hierna te noemen: Crown Deck en Crown Deck Italia, en gezamenlijk ook Crown Deck c.s.,
advocaat: mr. J.G.M. Kromhout te Rotterdam.
1.Het geding
1.1.
Bij exploot van 1 mei 2017 is Bolidt in hoger beroep gekomen van een door de rechtbank Rotterdam tussen partijen gewezen vonnis van 1 februari 2017 (hierna: het bestreden vonnis). Bij arrest van 28 november 2017 is een comparitie van partijen gelast, die niet is doorgegaan. Bij memorie van grieven, met producties, heeft Bolidt vier grieven aangevoerd. Bij memorie van antwoord, met producties, heeft Crown Deck c.s. de grieven bestreden.
1.2.
Vervolgens heeft Crown Deck c.s. de stukken overgelegd en hebben partijen op
11 november 2019 de zaak doen bepleiten, Bolidt door mr. J.R. Groen en mr. J.L. Hoovers, advocaten te Rotterdam, en Crown Deck c.s. door mr. Kromhout voornoemd en mr. C.E.W.M. Claessen, advocaat te Rotterdam, steeds aan de hand van overgelegde pleitnotities. Hierbij is akte verleend van het stuk dat bij bericht van 25 oktober 2019 door mr. Van Steenderen namens Bolidt is ingebracht. Van de pleidooizitting is proces-verbaal opgemaakt. Ten slotte is arrest bepaald op heden.
2.Beoordeling van het hoger beroep
2.1.
De door de rechtbank in het bestreden vonnis in par. 2 vastgestelde feiten zijn niet in geschil, behoudens de vermelding in 2.2 dat de heer [werknemer Crown Deck Italia] vertegenwoordiger was van Crown Deck, waarmee volgens dat vonnis werd bedoeld: Crown Deck c.s. Volgens Crown Deck c.s. was [werknemer Crown Deck Italia] geen vertegenwoordiger van Crown Deck B.V. Het hof kan dit in het midden laten omdat dit voor de in dit arrest te geven beslissing niet uitmaakt. Voor het overige zal het hof uitgaan van voormelde door de rechtbank vastgestelde feiten.
korte aanduiding van de zaak
2.2.
Bolidt biedt onder andere dekafwerkingssystemen voor schepen aan. Werkzaam bij Bolidt, in de voor deze zaak relevante periode, was de heer Marcel [werknemer Bolidt].
2.3.
Crown Deck c.s. verzorgt onder meer scheepsbetimmeringen. Werkzaam bij Crown Deck Italia, in de voor deze zaak relevante periode, was de heer [werknemer Crown Deck Italia].
2.4.
Eind 2013 heeft Bolidt van scheepswerf ISA te Ancona, Italië, opdracht gekregen om de buitendekken van het nieuwbouw motorjacht “Okto” te voorzien van een toplaag. Gekozen is voor het Esthec-systeem van Bolidt.
2.5.
Voor het installeren van de toplaag heeft Bolidt opdracht gegeven aan Crown Deck en/of Crown Deck Italia, die daarvoor een offerte had uitgebracht aan Bolidt.
2.6.
De overeenkomst bevat onder meer de navolgende bepalingen:
“Section 4 - PROGRAMME & PLANNING
[...] During the project on-board we will work according to your (hof: Bolidts) rules and conditions. [...] Any delays caused by reasons which are beyond our control will have to be reimbursed to us at cost (Euro 350,00 per manday). […]
Section 5 - MANAGEMENT
[...] Also Royal Deck will be responsible for the delivery schedule as agreed with and confirmed to ISA. At all times an English/Italian speaking foreman of Royal Deck will be on site or available. The management of Royal Deck will follow the project carefully and visit regularly.”
2.7.
Op 14 juli 2014 heeft Bolidt ISA een factuur gestuurd voor € 87.248,00. Daarin worden de gefactureerde werkzaamheden als volgt omschreven:
“Delays & Planning [...] 38.500,00
Decks [...] 29.508,00
Extras [...] 15.840,00
Still to be processed [...] 3.400,00
All according to the excelfile Marcel van de Spek send you by mail in week 28.”
2.8.
Op 6 augustus 2014 heeft ISA de verschuldigdheid van deze factuur betwist op de grond dat Bolidt geen opdracht had gekregen voor het uitvoeren van de betreffende werkzaamheden en de gefactureerde bedragen niet schriftelijk had onderbouwd. Kort hierna raakte de werf in surséance van betaling.
2.9.
Crown Deck Italia heeft een op 30 september 2014 gedateerde factuur aan Bolidt gestuurd voor € 32.510,00 met daarop vermeld “Project: ISA Esthec Bolidt [...] Uw referentie: email M. [werknemer Bolidt] 09/10/14”. Daarin worden de gefactureerde werkzaamheden als volgt omschreven:
“[...] double sanding [...] 3.800,00
[...] washing/NANO Protection […] 4.860,00
[…] double sanding gym/balcony […] 5.850,00
[…] Jacuzzis (SD and MD) […] 16.200,00
[…] Sealing all furnitures […] 1.800,00”
2.10.
Al deze posten vallen buiten de oorspronkelijke overeenkomst. Over de verschuldigdheid van de post Jacuzzi’s (als meerwerk) bestaat tussen partijen geen verschil van mening.
2.11.
Bolidt heeft deze factuur aan Crown Deck Italia voldaan.
2.12.
Crown Deck Italia heeft een op 20 maart 2015 gedateerde factuur aan Bolidt gestuurd voor € 46.025,00. Daarin worden de gefactureerde werkzaamheden als volgt omschreven: “Various repairs on the ISA OKTO [...] 46.025,00”. Nadat Bolidt met het bestreden vonnis was veroordeeld om (ook) dit bedrag aan Crown Deck Italia te voldoen (hierna, 2.17), heeft Bolidt ook dit bedrag aan Crown Deck Italia betaald.
2.13.
Op 31 maart 2015 is het werk opgeleverd aan de kapitein van de Okto.
2.14.
Bolidt heeft op 17 augustus 2015 Crown Deck aangesproken tot betaling van
€ 87.248,00 (het bedrag van de onder 2.7 genoemde factuur van 14 juli 2014 van Bolidt aan
ISA) minus het bedrag van € 46.025,00 (het bedrag van de onder 2.12 genoemde factuur
van 20 maart 2015 van Crown Deck Italia aan Bolidt), dus per saldo € 41.223,00. Crown Deck heeft in reactie daarop bij brief van 28 augustus 2015 ontkend een contractuele relatie met Bolidt te hebben en ook dat zij werk op het betreffende project had verricht.
vorderingen en vonnis in eerste aanleg
2.15.
In eerste aanleg heeft Bolidt de volgende vorderingen ingesteld, samengevat:
primair
verklaring voor recht dat Bolidt haar schuld aan Crown Deck althans Crown Deck Italia van € 46.025 rechtsgeldig heeft verrekend met haar vordering op Crown Deck althans Crown Deck Italia van € 87.248;
Crown Deck c.s. hoofdelijk te veroordelen tot betaling van € 41.223, vermeerderd met rente en kosten;
subsidiair
Crown Deck c.s. hoofdelijk te veroordelen tot betaling van € 87.248, vermeerderd met rente en kosten;
verklaring voor recht dat Bolidt voldoening van haar schuld aan Crown Deck althans Crown Deck Italia mag opschorten totdat is voldaan aan het onder subsidiair A. gevorderde.
primair en subsidiair
met veroordeling van Crown Deck c.s. in de kosten van het geding, bij bij voorraad uitvoerbaar verklaard vonnis.
2.16.
Crown Deck c.s. heeft de volgende tegenvorderingen ingesteld, samengevat een, bij voorraad uitvoerbaar vonnis:
verklaring voor recht dat Italiaans recht van toepassing is op de overeenkomst;
verklaring voor recht dat Crown Deck Italia partij is bij de overeenkomst;
veroordeling van Bolidt tot betaling van € 46.025, vermeerderd met rente en buitengerechtelijke kosten, aan Crown Deck Italia althans Crown Deck;
2.17.
Met het bestreden vonnis heeft de rechtbank de vorderingen van Bolidt afgewezen en de tegenvordering C. van Crown Deck c.s. wat betreft hoofdsom en rente toegewezen, onder afwijzing van het meer of anders gevorderde, met veroordeling van Bolidt in de proceskosten in zowel conventie als reconventie.
vorderingen in het hoger beroep
2.18.
In het hoger beroep vordert Bolidt vernietiging van het bestreden vonnis, alsnog toewijzing van haar vorderingen en afwijzing van die van Crown Deck c.s. , met veroordeling van Crown Deck c.s. in de kosten van beide instanties en de nakosten, bij arrest dat uitvoerbaar bij voorraad wordt verklaard. Crown Deck c.s. concludeert tot bekrachtiging van het bestreden vonnis, veroordeling van Bolidt in de kosten van het hoger beroep en de nakosten, bij arrest dat uitvoerbaar bij voorraad wordt verklaard.
beoordeling van de vorderingen in het hoger beroep
2.19.
Crown Deck c.s. heeft zich akkoord verklaard met de door Bolidt (voor)gestelde toepassing van Nederlands recht op hun geschil, voor zover dat niet tot toewijzing van de vorderingen van Bolidt leidt. Het hof begrijpt dat Crown Deck c.s. hiermee tevens bedoelt: voor zover dit niet leidt tot vernietiging van het bestreden vonnis (waarin immers ook een eigen vordering van Crown Deck c.s. is beoordeeld en toegewezen). In het navolgende beoordeelt het hof de vorderingen in het hoger beroep naar Nederlands recht. Nu dit niet leidt, zoals hierna zal blijken, tot vernietiging van het bestreden vonnis, is de voorwaarde voor de (ook) door Crown Deck c.s. gedane rechtskeuze vervuld en kan het hof daarbij blijven.
2.20.
De grieven van Bolidt strekken ertoe dat de rechtbank haar vorderingen ten onrechte heeft afgewezen, en dat voor zover de rechtbank de vordering van Crown Deck c.s. heeft toegewezen, dat ten onrechte is. Bolidt legt hierbij het volgende aan haar vorderingen en verweren ten grondslag. Bolidt betwist dat zij het door Crown Deck Italia met haar facturen van 30 september 2014 en 20 maart 2015 gefactureerde meerwerk verschuldigd is, afgezien van de post Jacuzzi’s in de factuur van 30 september 2014. Dit meerwerk betreft volgens Bolidt hetzij reparatiewerk ter zake van eigen tekortkomingen van Crown Deck dan wel Crown Deck Italia, hetzij extra werk waarvoor geen opdracht is gegeven. Voor geen van beide is Bolidt betalingsplichtig en de door haar gedane betalingen zijn dan ook onverschuldigd, zo stelt zij. Wat betreft de niet opgedragen werkzaamheden stelt Bolidt nog dat Crown Deck dan wel Crown Deck Italia is tekortgeschoten in haar verplichting als projectmanager om hiervoor akkoord te verkrijgen van ISA (en ter zake van aan ISA toe te rekenen vertragingen: ISA daarvoor te laten aftekenen, of althans die vertragingen deugdelijk te administreren). Bolidt beroept zich in dit verband op wanprestatie van de zijde van Crown Deck c.s. Bolidt stelt verder nog dat zij meer materiaal (Esthec) aan Crown Deck dan wel Crown Deck Italia ter beschikking heeft gesteld dan waarop deze op grond van de overeenkomst aanspraak kon maken, waarvoor zij een bedrag van € 17.000 rekent. Tot slot stelt Bolidt dat zij door de tekortkoming van Crown Deck dan wel Crown Deck Italia als projectmanager, geen grondslag heeft om over voormelde bedragen een marge á 10% (€ 7.913) aan ISA door te belasten, waarvoor zij Crown Deck dan wel Crown Deck Italia ook aansprakelijk houdt. In totaal gaat het om € 87.248, precies het bedrag dat Bolidt bij factuur van 14 juli 2014 vergeefs bij ISA in rekening heeft gebracht (hiervoor, 2.7):
factuur 30 september 2014 exclusief jacuzzi’s
€ 16.310,00
factuur 20 maart 2015
€ 46.025,00
extra levering Esthec
€ 17.000,00
marge 10%
€ 7.913,00
totaal
€ 87.248,00
factuur 30 september 2014 (exclusief jacuzzi’s)
2.21.
De op 30 september 2014 gedateerde factuur is opgemaakt naar aanleiding van e-mailcorrespondentie tussen partijen in de periode 3-9 oktober 2014 (productie 11 bij de memorie van antwoord). In een e-mail van 3 oktober 2014 aan [werknemer Bolidt] (Bolidt) heeft [werknemer Crown Deck] (Crown Deck c.s.) een (aangepaste) opgave gedaan van diverse posten met daarbij bedragen. In een e-mail van 9 oktober 2014 heeft [werknemer Bolidt] daarop gereageerd met het volgende bericht, voor zover van belang:
“I will go through with them [hof: ISA] on the extra’s - had some discussion with Mr. [naam 1] and [naam 2].
Hereunder you can find already the issues which are confirmed right away; the others have to be discussed with [werknemer Crown Deck Italia] & me at the yard.
Please let me know if this is acceptable for you that [werknemer Crown Deck Italia] goes to ISA tomorrow; inspect all the points; makes a report (in writing) which goes to ISA; re-start of the various jobs from Monday onwards.”
Bij deze e-mail zat ook weer het overzicht van posten en bedragen uit die e-mail van [werknemer Crown Deck] van 3 oktober 2014, waarbij bij een aantal posten/bedragen was aangetekend (door [werknemer Bolidt]) “confirmed”. Op deze e-mail van [werknemer Bolidt] van 9 oktober 2014 heeft [werknemer Crown Deck] gereageerd per e-mail van diezelfde dag, met de mededeling dat hij voor de “agreed points” een factuur zou sturen en dat voor de overige punten binnen een week overeenstemming zou moeten worden bereikt. Met de op 30 september 2014 gedateerde factuur zijn precies de posten uit de e-mail van [werknemer Crown Deck] van 3 oktober 2014 in rekening gebracht waarbij [werknemer Bolidt] “confirmed” had aangetekend (de hiervoor in 2.9 vermelde posten).
2.22.
Volgens Crown Deck c.s. blijkt uit deze gang van zaken dat Bolidt zich vooraf akkoord had verklaard met de posten die met de op 30 september 2014 gedateerde factuur aan Bolidt in rekening zijn gebracht. Daarbij heeft Bolidt volgens Crown Deck c.s. geen enkel voorbehoud gemaakt. Dat betekent volgens Crown Deck c.s. dat Bolidt de factuur vooraf onvoorwaardelijk heeft goedgekeurd en, zo bedoelt Crown Deck c.s. klaarblijkelijk, dat zij daarop niet meer kan terugkomen.
2.23.
Bolidt stelt hiertegenover dat zij in overleg met Crown Deck c.s. op 14 juli 2014 het op dat moment door Crown Deck c.s. verrichte/begrote meerwerk aan ISA in rekening heeft gebracht in de hoop dat dat door deze zou worden geaccepteerd. Mocht dat het geval zijn, dan zou Bolidt het betreffende meerwerk ook vergoeden aan Crown Deck of Crown Deck Italia, maar dat zou niet gelden indien ISA zou weigeren te betalen – en zo liep het –, aldus Bolidt. Haar latere akkoordverklaring met de onderliggende posten van de factuur van 30 september 2014, noch de betaling van deze factuur, impliceerde volgens Bolidt een onvoorwaardelijke acceptatie van een betalingsverplichting onder die factuur. Haar voorbehoud van goedkeuring door ISA dan wel onderbouwing van akkoordverklaring van ISA met de betreffende werkzaamheden/posten door Crown Deck althans Crown Deck Italia, is volgens haar blijven gelden. Dit blijkt volgens haar in elk geval uit de mededeling van [werknemer Bolidt] in diens e-mail van 9 oktober 2014 aan [werknemer Crown Deck] (hiervoor, 2.21) dat [werknemer Crown Deck Italia] nog een “report” zou moeten maken.
2.24.
Het hof oordeelt hierover als volgt. Haar stelling dat zij haar factuur van 14 juli 2014 aan ISA in overleg met Crown Deck dan wel Crown Deck Italia heeft opgesteld, metde afspraak dat zij het betreffende meerwerk aan Crown Deck dan wel Crown Deck Italia zou voldoen indien ISA haar factuur zou accepteren, onderbouwt Bolidt slechts met een schriftelijke verklaring van [werknemer Bolidt] van 19 november 2018 (productie 25 bij de memorie van grieven), die voor zover van belang als volgt luidt:
“Verdere discussie ontstond tussen mij en [werknemer Crown Deck Italia] in de periode tussen maart en juli 2014. Ik moest
toen ingrijpen omdat de relatie en communicatie tussen ISA en Crown Deck verslechterde. In dat proces kwamen ook de nog door Crown Deck te factureren kosten ter sprake tussen mij en [werknemer Crown Deck Italia]. Het gaat dan om de bedragen die uiteindelijk in de facturen van Crown Deck van 30 september 2014 en 20 maart 2015 aan Bolidt in rekening zijn gebracht. Afgezien van de jacuzzi post kon Crown Deck geen goede onderbouwing voor de betreffende kosten geven. Dat terwijl het project toen al meer had gekost dan de in eerste instantie begrote kosten. Ik heb toen uitdrukkelijk tegen deze kosten geprotesteerd. Omdat ik mij realiseerde dat de werkzaamheden nog verder moesten worden afgerond, heb ik - ondanks mijn bestaande protest - met [werknemer Crown Deck Italia] afgesproken dat wij de betreffende kosten ondanks missende onderbouwing alvast aan ISA zouden proberen door te belasten. Dat hebben wij gedaan in onze factuur van 14 juli 2014. Als ISA deze kosten zonder problemen zou betalen, was de afspraak dat wij Crown Deck natuurlijk ook alsnog zouden betalen. Wij hebben dit toen besproken, en dit was in de periode van 18 juni tot 13 juli 2014, ik meen op 23 juni 2014, dat als ISA de kosten niet zou voldoen, wij nader zouden overleggen hoe met die kosten om te gaan. Want ook [werknemer Crown Deck Italia] besefte dat de kosten voor dit project behoorlijk uit de hand waren gelopen. Bovendien liepen er nog discussies met de werf over reparaties van werkzaamheden die niet goed door Crown Deck waren uitgevoerd. Ook dat wist [werknemer Crown Deck Italia].”
2.25.
Uit deze verklaring is af te leiden dat volgens [werknemer Bolidt] zijn discussie met [werknemer Crown Deck Italia] over (het ontbreken van) diens onderbouwing van het akkoord van ISA met het meerwerk, al vóór de factuur aan ISA van 14 juli 2014 speelde. Verder stelt [werknemer Bolidt] met zoveel woorden dat indien ISA de betreffende kosten niet zou voldoen, hij met [werknemer Crown Deck Italia] zou moeten overleggen hoe met die kosten om te gaan.
2.26.
Crown Deck c.s. betwist de inhoud van deze verklaring, maar het hof kan veronderstellenderwijs van de juistheid ervan uitgaan, omdat dit niet kan leiden tot toewijzing van de vorderingen van Bolidt of afwijzing van die van Crown Deck c.s. In zijn verklaring stelt [werknemer Bolidt], als gezegd, dat als ISA (de kosten van) de factuur van 14 juli 2014 niet zou betalen – zoals het vervolgens ook is gelopen –, hierover nog overleg zou moeten plaatsvinden met [werknemer Crown Deck Italia]. In de periode 3-9 oktober 2014 heeft vervolgens overleg plaatsgevonden tussen [werknemer Bolidt] en [werknemer Crown Deck], collega van [werknemer Crown Deck Italia], waarbij [werknemer Crown Deck Italia] ook in de CC stond van in elk geval de e-mails van [werknemer Crown Deck] aan [werknemer Bolidt], over deze posten. Dit resulteerde er op dat moment in dat [werknemer Bolidt] op een aantal van deze posten een “confirmed right away” gaf en instemde met facturering ervan door Crown Deck Italia, en Bolidt zonder protest betaalde. Uit deze gang van zaken hoefde Crown Deck c.s. niet (meer) te begrijpen dat het door Bolidt gestelde voorbehoud van vóór 14 juli 2014 was blijven gelden en dat dus geaccordeerd en betaald was onder protest. Dat nog een voorbehoud gold in de zin dat [werknemer Crown Deck Italia] (toch) nog onderbouwing van het akkoord van ISA moest aanleveren, heeft Bolidt tegen deze achtergrond onvoldoende toegelicht. Hierbij is van belang dat [werknemer Bolidt] steeds en ook in de betreffende periode daadwerkelijk in contact stond met zijn contractspartner ISA en met deze de financiële/commerciële aspecten van hun overeenkomst besprak. Crown Deck c.s. wijst in dit verband terecht op voormelde e-mail van [werknemer Bolidt] van 9 oktober 2014, waarin [werknemer Bolidt] onder meer schrijft dat hij de “extra’s” met ISA zal bespreken (het onderwerp van de e-mail van 3 oktober 2014 van [werknemer Crown Deck] met posten en bedragen was “Extra’s for ISA - Summary”) en (maar) dat een aantal daarvan “confirmed right away” zijn. Crown Deck c.s. mocht er op basis daarvan op vertrouwen dat haar wat betreft althans die bevestigde posten niet (meer) zou worden tegengeworpen dat zijzelf daarvoor destijds geen akkoord van ISA had verkregen – zelfs als met Bolidt zou worden aangenomen dat Crown Deck dan wel Crown Deck Italia die verantwoordelijkheid initieel wel had. Op schadevergoeding wegens een (beweerde) toerekenbare tekortkoming van Crown Deck kan Bolidt daarom evenmin aanspraak maken. De enkele vermelding in de e-mail van [werknemer Bolidt] van 9 oktober 2014 dat [werknemer Crown Deck Italia] nog een “report” moest aanleveren maakt het voorgaande niet anders omdat zonder nadere toelichting, die ontbreekt, op basis van die e-mail niet valt in te zien dat dat “report” zou moeten gaan over een (eerder) akkoord van ISA met het verrichte meerwerk. De stelling van Bolidt dat zij de factuur van Crown Deck Italia onder druk heeft betaald (omdat zij vreesde dat bij niet-betaling het werk zou worden neergelegd) maakt het voorgaande evenmin anders, ook omdat Bolidt niet heeft toegelicht dat de door haar gestelde dreiging ook gold voor het geval dat zij onder (duidelijk) protest of voorbehoud zou (accorderen en) betalen.
2.27.
Tegen deze achtergrond kan in het midden blijven of, zoals Crown Deck c.s. stelt maar Bolidt betwist, Bolidt al eerder akkoord had gegeven op het meerwerk, dan wel of, zoals Bolidt stelt maar Crown Deck c.s. betwist, op Crown Deck of Crown Deck Italia tegenover Bolidt de verplichting rustte om zorg te dragen voor accordering door ISA van meerwerk (“projectmanagement”).
factuur 20 maart 2015
2.28.
De op 20 maart 2015 gedateerde factuur is opgemaakt na en naar aanleiding van een e-mail van [werknemer Bolidt] aan [werknemer Crown Deck Italia] van 20 maart 2015 (productie 1 bij de conclusie van antwoord), waarin [werknemer Bolidt] schrijft, voor zover van belang:
“Can you please send us the report again with all issues completed this week.
Please get us the invoice according to your overview earlier this week (Sunday)”
Volgens de onweersproken stelling van Crown Deck c.s. verwijst het “overview” naar het overzicht “ISA OKTO after visit 13 03 2015 EGW” dat Crown Deck c.s. als productie 7 bij conclusie van antwoord heeft overgelegd. Dat overzicht vermeldt diverse posten die ook al in het samenvattende overzicht (“extra’s”) van de e-mail van [werknemer Crown Deck] van 3 oktober 2014 zaten (hiervoor, 2.21). Het overzicht sluit op € 46.025, het bedrag dat Crown Deck Italia met haar factuur van 20 maart 2015 ook in rekening heeft gebracht. Het overzicht bestaat uit drie onderdelen. Het eerste onderdeel betreft posten waarvoor Bolidt blijkens de door Crown Deck c.s. overgelegde correspondentie van 2-4 maart 2015 al grotendeels akkoord had gegeven, het tweede onderdeel vermeldt “extra requested 13 03” en het derde onderdeel “Still outstanding and agreed in our meeting 20 oktober 2014”.
2.29.
Voor het verzoek van [werknemer Bolidt] aan [werknemer Crown Deck Italia] om in overeenstemming met dit overzicht een factuur toe te zenden, geldt ook weer dat Crown Deck dan wel Crown Deck Italia hieruit mocht afleiden dat Bolidt hiermee daadwerkelijk akkoord was en niet meer rekende op (documentatie van) voorafgaande akkoorden van ISA aan het adres van Crown Deck dan wel Crown Deck Italia (vgl. hiervoor, 2.24-26). De suggestie dat dat anders is vanwege het verzoek in de e-mail van [werknemer Bolidt] aan [werknemer Crown Deck Italia] om een “report” toe te zenden volgt het hof in dit verband niet omdat ook hier zonder nadere toelichting, die ontbreekt, niet valt in te zien dat dat “report” zou moeten gaan over een (eerder) akkoord van ISA aan het adres van Crown Deck dan wel Crown Deck Italia met het verrichte meerwerk. Voor zover Bolidt bedoeld heeft te stellen dat zij de factuur van 20 maart 2015 (ook) heeft gevraagd onder druk van Crown Deck dan wel Crown Deck Italia, geldt dat zij deze stellingname onvoldoende heeft onderbouwd. Ten overvloede geldt hiervoor hetzelfde als hiervoor in 2.26 (slot) is overwogen.
extra leveringen Esthec
2.30.
Bolidt stelt dat zij meer Esthec heeft geleverd dan waarop Crown Deck dan wel Crown Deck Italia aanspraak kon maken, maar ze heeft deze stelling onvoldoende onderbouwd. Tussen partijen staat vast dat zij wat dit betreft geen hoeveelheden zijn overeengekomen, noch dat zij hebben afgesproken dat de hoeveelheid te leveren Esthec niet méér dan een bepaald percentage (naar boven) zou mogen afwijken van de oppervlakte van de Okto. Haar stelling dat een marge van maximaal 15% (in verband met zaagverlies) gebruikelijk is (en dat Crown Deck dan wel Crown Deck Italia daarboven zat) heeft Bolidt tegenover de gemotiveerde betwisting van Crown Deck c.s. onvoldoende onderbouwd.
marge 10%
2.31.
Met het vervallen van de hiervoor besproken posten, vervalt ook de aanspraak van Bolidt op een marge van 10% daarop, wat daarvan verder zij.
slotsom en proceskosten
2.32.
De grieven behoeven geen verdere bespreking. Bolidt heeft niet specifiek concrete feiten te bewijzen aangeboden die, indien bewezen, tot een ander oordeel zouden kunnen leiden. Het hof zal het bestreden vonnis bekrachtigen en Bolidt veroordelen in de proceskosten van het hoger beroep. Het hof begroot deze aan de zijde van Crown Deck c.s. tot op heden op € 1.952 voor het betaalde griffierecht en € 5.877 voor het salaris van de advocaat, totaal € 7.829. De nakosten begroot het hof zoals het dictum vermeldt.
3.Beslissing
Het hof:
- bekrachtigt het bestreden vonnis;
- veroordeelt Bolidt in de kosten van het geding in hoger beroep, tot op heden aan de zijde van Crown Deck c.s. begroot op € 7.829 en op € 157 aan nasalaris voor de advocaat, nog te verhogen met € 82 indien niet binnen veertien dagen na aanschrijving in der minne aan dit arrest is voldaan en vervolgens betekening van dit arrest heeft plaatsgevonden, en bepaalt dat deze bedragen binnen 14 dagen na de dag van de uitspraak dan wel, wat betreft het bedrag van € 82, na de datum van betekening, moeten zijn voldaan, bij gebreke waarvan deze bedragen worden vermeerderd met de wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 BW vanaf het einde van de betreffende termijn van 14 dagen;
- verklaart dit arrest wat deze kostenveroordeling betreft uitvoerbaar bij voorraad;
- wijst het meer of anders gevorderde af.
Dit arrest is gewezen door mrs. J.W. Frieling, B.J. Lenselink en R.F. Groos en is uitgesproken ter openbare terechtzitting van 10 december 2019 in aanwezigheid van de griffier.