ECLI:NL:GHARL:2023:2369

Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden

Datum uitspraak
21 maart 2023
Publicatiedatum
21 maart 2023
Zaaknummer
200.305.957
Instantie
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Hoger beroep
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Bestuurdersaansprakelijkheid bij valse facturen verzonden door indirect bestuurder

In deze zaak, die voor het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden werd behandeld, staat de aansprakelijkheid van een indirect bestuurder centraal. De appellante, [appellante1], is de indirect bestuurder van C&N Tam Holding B.V. en wordt beschuldigd van het verzenden van valse facturen aan U-Diagnostics B.V. U-Diagnostics, dat een medisch laboratorium exploiteert, heeft in de coronatijd facturen ontvangen van XSS4Care, een vennootschap waarvan C&N Tam Holding de bestuurder is. U-Diagnostics heeft in totaal € 24.005,- aan facturen betaald, maar stelt dat deze facturen frauduleus zijn, omdat [appellante1] slechts op twee dagen in de teststraat heeft gewerkt. U-Diagnostics vordert terugbetaling van € 23.706,50 op grond van bestuurdersaansprakelijkheid, omdat XSS4Care failliet is verklaard en geen verhaal biedt.

De rechtbank heeft de vorderingen van U-Diagnostics toegewezen, met uitzondering van de vordering tot betaling van de werkelijke proceskosten. In hoger beroep heeft het hof de bezwaren van [appellante1] en C&N Tam Holding verworpen. Het hof oordeelt dat de betwisting van de valsheid van de facturen onvoldoende onderbouwd is. De appellanten konden geen bewijs leveren voor hun stellingen en de rechtbank heeft terecht geoordeeld dat er sprake is van opzet bij het versturen van de valse facturen. Het hof bekrachtigt het vonnis van de rechtbank en veroordeelt de appellanten tot betaling van de proceskosten in hoger beroep.

De uitspraak benadrukt de verantwoordelijkheden van bestuurders en de gevolgen van het verzenden van valse facturen. Het hof concludeert dat de appellanten hoofdelijk aansprakelijk zijn voor de kosten en dat de conservatoire beslagen niet onrechtmatig zijn, aangezien deze zijn gelegd voordat het moratorium voor slachtoffers van de toeslagenaffaire van kracht werd. De uitspraak is openbaar uitgesproken op 21 maart 2023.

Uitspraak

GERECHTSHOF ARNHEM-LEEUWARDEN

locatie Arnhem
afdeling civiel recht
zaaknummer gerechtshof: 200.305.957
(zaaknummer rechtbank Midden-Nederland, zittingsplaats Utrecht: 513981)
arrest van 21 maart 2023
in de zaak van

1.[appellante1]

wonende te [woonplaats1] ,
bij de rechtbank: gedaagde in conventie, eiseres in reconventie,
2.
C&N Tam Holding B.V.,
gevestigd te Utrecht,
bij de rechtbank: gedaagde in conventie,
appellanten,
hierna: [appellante1] en C&N Tam Holding,
advocaat: mr. J.W.A. Wijsman,
tegen:
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
U-Diagnostics B.V.,
gevestigd te Utrecht,
verweerder,
bij de rechtbank: eiseres in conventie, verweerster in reconventie,
hierna: U-Diagnostics,
advocaat: mr. G.J. Wilts.

1.Het verdere verloop van de procedure in hoger beroep

In het arrest van 19 juli 2022 heeft het hof een mondelinge behandeling bevolen. Deze heeft op 13 februari 2023 plaatsgevonden. Van de zitting is een verslag (proces-verbaal) gemaakt. Na de mondelinge behandeling hebben partijen arrest gevraagd.

2.Kern van de zaak

Het gaat in deze zaak om de vraag of [appellante1] als indirect bestuurder van XSS4Care B.V. (hierna: XSS4Care) namens deze vennootschap valse facturen aan U-Diagnostics heeft verzonden en of zij gehouden is de schade te vergoeden die U-Diagnostics heeft geleden door de betaling van die facturen aan XSS4Care en het niet terugbetalen daarvan door XSS4Care.

3.Wat vast staat

U-Diagnostics exploiteert een medisch laboratorium dat zich in de coronatijd bezig heeft gehouden met het opzetten van corona teststraten. Voor het afnemen van tests was personeel nodig. In juli 2020 is U-Diagnostics in contact gekomen met [appellante1] . [appellante1] is ingezet als teststraat-medewerker. [appellante1] is enig bestuurder van C&N Tam Holding, die op haar beurt enig bestuurder is van XSS4Care. XSS4Care heeft tot half oktober 2020 facturen gestuurd aan U-Diagnostics. In die facturen worden uren in rekening gebracht tegen een uurtarief van € 20,-. U-Diagnostics heeft in totaal voor een bedrag van € 24.005,- aan facturen betaald. XSS4Care is op eigen aangifte op 3 november 2020 failliet verklaard.

4.De procedure bij de rechtbank

4.1.
U-Diagnostics meent dat sprake is van factuurfraude. Volgens haar heeft [appellante1] maar op twee dagen in de teststraat gewerkt. Zij vindt dat zij recht heeft op terugbetaling van een bedrag van € 23.706,50. Zij vordert dat bedrag (vermeerderd met rente en kosten) op grond van bestuurdersaansprakelijkheid van C&N Tam Holding en [appellante1] , omdat XSS4Care B.V. geen verhaal biedt. [appellante1] heeft verweer gevoerd en in reconventie opheffing gevorderd van de door U-Diagnostics gelegde conservatoire beslagen en betaling van schadevergoeding op te maken bij staat (met een voorschot van € 10.000,-) op grond van onrechtmatige beslaglegging.
4.2.
De rechtbank heeft de vorderingen van U-Diagnostics toegewezen (met uitzondering van die tot betaling van de werkelijke proceskosten) en die van [appellante1] afgewezen.

5.De beoordeling in hoger beroep

5.1.
Het hof zal het vonnis van de rechtbank bekrachtigen. Het hof zal uitleggen waarom.
5.2.
De bezwaren (grieven) van [appellante1] en C&N Tam Holding, zoals uitgewerkt in de memorie van grieven, komen op het volgende neer. Zij betwisten dat valse facturen zijn verstuurd. Het klopt dat XSS4Care veel meer uren factureerde dan [appellante1] zelf voor U-Diagnostics heeft gewerkt. Dat komt echter doordat naast de eigen uren van [appellante1] ook uren in rekening zijn gebracht van ZZP’ers die via bemiddeling van XSS4Care voor U-Diagnostics hebben gewerkt. Daarbij is het overeengekomen uurtarief van € 20,- gehanteerd. XSS4Care had toestemming van U-Diagnostics om wekelijks te factureren. Dit gebeurde op basis van de roosters waaruit bleek hoeveel uren er gewerkt zouden worden. Het is niet nodig dat het woord “voorschot” met zoveel woorden op deze facturen moest worden vermeld. Als de facturen al fouten zouden bevatten, dan kan [appellante1] daarvan geen ernstig verwijt worden gemaakt omdat zij ziek was geworden (mede) als gevolg van het feit dat zij slachtoffer is van de toeslagenaffaire. De gelegde beslagen zijn vanwege het moratorium voor zodanige slachtoffers dan ook onrechtmatig en de voorzieningenrechter heeft de executie van het vonnis ook verboden.
5.3.
Naar het oordeel van het hof bevat deze betwisting van de door U-Diagnostics aangevoerde stellingen, mede bezien in het licht van de toelichting die [appellante1] daarop ter zitting heeft gegeven, vele hiaten en tegenstrijdigheden.
5.4.
[appellante1] heeft desgevraagd geen enkele naam kunnen noemen van een ZZP’er die door bemiddeling van XSS4Care voor U-Diagnostics heeft gewerkt. Zij en C&N Tam Holding voeren aan dat XSS4Care geen juridische relatie had met de ZZP’ers en dat XSS4Care ook geen administratie van hen hoefde bij te houden. Het hof kan dat niet volgen. Als de gefactureerde uren, zoals betoogd in de memorie van grieven, grotendeels betrekking hadden op werkzaamheden van de ZZP’ers, dan zou dat dus betekenen dat XSS4Care gelden van U-Diagnostics uitbetaald kreeg die zij geheel of gedeeltelijk aan die ZZP’ers diende af te dragen. Dit veronderstelt niet alleen een rechtsverhouding maar ook is daartoe nodig dat XSS4Care op zijn minst weet om welke ZZP’ers het gaat om hun te kunnen betalen. Dat er door XSS4Care gelden zijn afgedragen aan ZZP’ers is overigens (ook) niet door [appellante1] en C&N Tam Holding aangevoerd of gebleken.
5.5.
[appellante1] heeft verder desgevraagd niet goed kunnen uitleggen hoe uit de overgelegde whatsapp correspondentie kan blijken dat tussen [appellante1] (namens XSS4Care) en U-Diagnostics overeenstemming is bereikt over door XSS4Care te verrichten bemiddelingsactiviteiten. Wel blijkt uit die berichten dat [appellante1] geprobeerd heeft hierover tot afspraken te komen (waarbij de naam XSS4Care overigens niet werd genoemd) maar niet dat dit is gelukt. De door [appellante1] en C&N Tam Holding overgelegde overeenkomst met U-Diagnostics (die de ontvangst daarvan heeft betwist) is niet door U-Diagnostics ondertekend. Bovendien bevat deze als datum 30 maart 2020, welke datum niet strookt met de periode waarin partijen met elkaar in contact kwamen (juli 2020). Een bevredigende verklaring (anders dan dat sprake zou zijn van een “abuis”) is hiervoor niet gegeven.
5.6.
Verder heeft [appellante1] ter zitting een toelichting op de facturen gegeven die weer anders was dan die in de stukken. De facturen zouden zien op provisie (fee) die XSS4Care van U-Diagnostics tegoed had voor het bemiddelen. Naast dat dit niet klopt met het verweer in de memorie van grieven, strookt dit niet met het gegeven dat in de facturen € 20,- per uur in rekening wordt gebracht. Verder valt op dat in genoemde, niet ondertekende overeenkomst, de provisie op “0 %” is gesteld. Ook hiervoor kon [appellante1] op de zitting geen verklaring geven.
5.7.
Het verweer dat een stagiaire de facturen heeft gestuurd omdat [appellante1] zelf door ziekte niet meer betrokken was bij de bedrijfsvoering heeft [appellante1] niet onderbouwd (zij kon alleen een voornaam noemen van de stagiaire). Bovendien is dat verweer weer strijdig met haar opmerking op de zitting dat zij recht heeft op provisie, omdat zij er meer dan 50 uur per week werk in stak.
5.8.
Vanwege deze vele hiaten, tegenstrijdigheden en ontbrekende onderbouwing passeert het hof de betwisting door [appellante1] en C&N Tam Holding van de stellingen van U-Diagnostics als onvoldoende gemotiveerd en gaat het hof, zonder verder bewijsvoering, uit van de valsheid van de facturen (artikel 149 Rv.).
5.9.
Indien een (indirect) bestuurder van een vennootschap de vennootschap valse facturen laat versturen is het persoonlijk ernstig verwijt dat nodig is voor het kunnen aannemen van aansprakelijkheid van die bestuurder daarmee in beginsel gegeven. Het verweer dat een stagiaire de facturen heeft verstuurd is niet onderbouwd (zie 5.7) en wordt alleen al daarom gepasseerd. Ziekte, al dan niet als gevolg van de toeslagenaffaire, vormt in dit geval geen reden om geen ernstig verwijt aan te nemen. De valsheid van de facturen is van dien aard dat geen sprake is van een vergissing of een fout die mogelijk door ziekte kan worden verklaard. Hier is sprake van opzet. Daarvoor kan ziekte geen excuus zijn. Hetzelfde geldt voor de (volgens [appellante1] ) slechte bereikbaarheid van U-Diagnostics in de bewuste periode.
5.10.
De conservatoire beslagen zijn gelegd voor een toewijsbaar gebleken vordering en zijn in dat opzicht dus niet onrechtmatig. De beslagen zijn gelegd op 28 oktober 2020, dus van voor de ingang van het zogenoemde moratorium (de afkoelingsperiode voor slachtoffers van de toeslagenaffaire) en zijn daarom ook niet op die grond onrechtmatig jegens [appellante1] . Door het (uitvoerbaar bij voorraad verklaarde) vonnis van 20 oktober 2021 zijn de beslagen executoriaal geworden. De voorzieningenrechter heeft bij vonnis van 1 februari 2022 bepaald dat U-Diagnostics de tenuitvoerlegging moet staken totdat de afkoelingsperiode niet meer op [appellante1] van toepassing is. Vanaf wanneer dat het geval is gaat het bestek van dit hoger beroep te buiten, want dit raakt niet de vordering maar de tenuitvoerlegging.
5.11.
Het hoger beroep slaagt niet. De vorderingen in hoger beroep worden afgewezen. Omdat [appellante1] en C&N Tam Holding in het ongelijk zullen worden gesteld, zal het hof hen (hoofdelijk) tot betaling van de proceskosten in hoger beroep veroordelen. Onder die kosten vallen ook de nakosten die nodig zijn voor de betekening van de uitspraak. [1]
5.12.
De veroordelingen in deze uitspraak kunnen ook ten uitvoer worden gelegd als een van partijen de beslissing van het hof voorlegt aan de Hoge Raad (uitvoerbaarheid bij voorraad).

6.De beslissing

Het hof:
6.1.
bekrachtigt het vonnis van de rechtbank Midden-Nederland, locatie Utrecht, van 20 oktober 2021;
6.2.
veroordeelt [appellante1] en C&N Tam Holding (hoofdelijk) tot betaling van de volgende proceskosten van U-Diagnostics:
€ 2.135,- aan griffierecht
€ 3.062,- aan salaris van de advocaat van U-Diagnostics (2 procespunten x appeltarief III);
6.3.
bepaalt dat al deze kosten moeten worden betaald binnen 14 dagen na vandaag. Als niet op tijd wordt betaald, dan worden die kosten verhoogd met de wettelijke rente;
6.4.
wijst af wat verder is gevorderd.
Dit arrest is gewezen door mrs. L. Janse, M.P.M. Hennekens en A. van Hees en is in tegenwoordigheid van de griffier in het openbaar uitgesproken op 21 maart 2023.

Voetnoten

1.HR 10 juni 2022, ECLI:NL:HR:2022:853.