ECLI:NL:GHARL:2023:10209

• Datum uitspraak: 30 november 2023
• Publicatiedatum: 30 november 2023
• Zaaknummer: 21-005309-22
• Instantie: Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Strafrecht
• Procedures: Hoger beroep
• Rechters: J. Hielkema; M.C. Fuhler; J.A.M. Kwakman
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Vrijspraak van verdachte in zaak van vermeende dwang jegens journalist

In deze zaak heeft het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden op 30 november 2023 uitspraak gedaan in hoger beroep tegen een vonnis van de politierechter in de rechtbank Noord-Nederland. De verdachte was eerder veroordeeld voor poging tot dwang en medeplegen van dwang jegens journalist [benadeelde]. De zaak draait om een incident waarbij de verdachte, naar aanleiding van publicaties van [benadeelde], handelingen heeft verricht die door de benadeelde als intimiderend werden ervaren. De politierechter had de verdachte veroordeeld tot een taakstraf van 80 uren, maar het hof heeft de zaak opnieuw beoordeeld. Het hof heeft vastgesteld dat de verdachte niet de intentie had om de journalist te dwingen en dat de handelingen niet als wederrechtelijk kunnen worden gekwalificeerd. De verdachte heeft onder andere fietsen voor de woning van [benadeelde] geplaatst en op diens verjaardag een bloemetje en fles wijn aangeboden, wat door het hof niet als dwang werd beschouwd. Het hof concludeert dat er geen sprake was van een ernstige aantasting van de persoonlijke vrijheid van [benadeelde] en spreekt de verdachte vrij van alle tenlastegelegde feiten. De vordering van de benadeelde partij tot schadevergoeding werd eveneens niet-ontvankelijk verklaard.

Uitspraak

Afdeling strafrecht

Parketnummer: 21-005309-22

Uitspraak d.d.: 30 november 2023

TEGENSPRAAK

Arrest van de meervoudige kamer voor strafzaken van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, zittingsplaats Leeuwarden, gewezen op het hoger beroep, ingesteld tegen het vonnis van de politierechter in de rechtbank Noord-Nederland van 6 december 2022 met parketnummer 18-074099-22 in de strafzaak tegen

[verdachte] ,

geboren te [geboorteplaats] op [geboortedag] 1966,

wonende te [woonplaats] , [adres] .

Het hoger beroep

De verdachte heeft tegen het hiervoor genoemde vonnis hoger beroep ingesteld.

Onderzoek van de zaak

Dit arrest is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzitting van het hof van 16 november 2023 en, overeenkomstig het bepaalde bij artikel 422 van het Wetboek van Strafvordering, het onderzoek op de terechtzitting in eerste aanleg.

Het hof heeft kennisgenomen van de vordering van de advocaat-generaal, strekkende tot vernietiging van het vonnis waarvan beroep, tot vrijspraak van de aan verdachte ten laste gelegde poging tot dwang, voor zover betrekking hebbende op het deel van de tenlastelegging voorafgaande aan de woorden ‘en/of’, en tot bewezenverklaring van het overige (medeplegen van dwang) en hem daarvoor een taakstraf van 50 uren (bij niet te voldoen te vervangen door 25 dagen hechtenis) op te leggen en de benadeelde partij in de vordering niet-ontvankelijk te verklaren. Deze vordering is na voorlezing aan het hof overgelegd.

Het hof heeft verder kennisgenomen van hetgeen door verdachte en zijn raadsman, mr. T. van der Goot en hetgeen namens de benadeelde partij [benadeelde] door zijn raadsman mr. B.A.E.J. Koster naar voren is gebracht.

Het vonnis waarvan beroep

De politierechter in de rechtbank Noord-Nederland heeft bij vonnis van 6 december 2022 de verdachte ter zake van de hem ten laste gelegde poging tot dwang en medeplegen van dwang veroordeeld tot een taakstraf van 80 uren, subsidiair 40 dagen vervangende hechtenis, en de benadeelde partij niet-ontvankelijk verklaard in de vordering.

Het hof zal het vonnis waarvan beroep vernietigen omdat het tot een andere bewijsbeslissing komt en daarom opnieuw rechtdoen.

De tenlastelegging

Aan verdachte is tenlastegelegd dat:

hij op of omstreeks de periode van 15 juni 2021 te [pleegplaats] , ter uitvoering van het door hem voorgenomen misdrijf om een ander, te weten [benadeelde] - door bedreiging met enige andere feitelijkheid gericht tegen die ander, te weten die [benadeelde] - wederrechtelijk heeft gedwongen iets te doen, niet te doen en/of te dulden, te weten:

- hem te bewegen een door hem geschreven artikel over de handelwijze van het bedrijf [naam 2 ] met betrekking tot aan de [adres] te [plaats] geparkeerde fietsen niet (online) te publiceren, door in een telefoongesprek met die [benadeelde] aan te geven dat als hij daarover zou schrijven, hij, verdachte, zijn, [benadeelde] , woonadres zou delen op social media, terwijl de uitvoering van dit voorgenomen misdrijf niet voltooid;

EN/OF

hij in of omstreeks de periode van 15 tot en met 19 juni 2021 te [pleegplaats] , tezamen en in vereniging met (een) ander(en), althans alleen, een ander, te weten [benadeelde] - door enige andere feitelijkheid en/of door bedreiging met enige andere feitelijkheid gericht tegen die ander, te weten die [benadeelde] - wederrechtelijk heeft gedwongen iets te doen, niet te doen en/of te dulden, te weten:

- te dulden dat er een hoeveelheid fietsen voor zijn woning worden geplaatst, door een aantal van zijn medewerkers die fietsen daar te laten bezorgen, en/of

- te dulden dat zijn woonadres en mobiele telefoonnummer bekend worden gemaakt, door een bericht met een foto te posten of te delen op de Facebookpagina van [naam 1] , onder het artikel dat die [benadeelde] over [naam 2 ] had geschreven, inhoudende: "Dankzij een welwillende [kenmerk] kunt u nu ook de fietsen in [plaats] ophalen. Adres: [adres van [benadeelde] in [plaats] ] Tel: [mobiele telefoonnummer van [benadeelde] ]", en/of

- te dulden dat ongewild een aantal mensen aan zijn voordeur verschenen om (op sarcastische wijze) zijn verjaardag te vieren en/of te dulden dat hij werd gefilmd,

door op de verjaardag van die [benadeelde] met een muzikant bij diens voordeur te verschijnen, die [benadeelde] te 'feliciteren' en die [benadeelde] (daarbij) te (laten) filmen.

Vrijspraak

Het gerechtshof heeft uit het onderzoek ter terechtzitting niet door de inhoud van wettige bewijsmiddelen de overtuiging bekomen dat verdachte het tenlastegelegde heeft begaan, zodat verdachte daarvan behoort te worden vrijgesproken. Het gerechtshof overweegt daartoe het volgende.

Standpunt van de advocaat-generaal

De advocaat-generaal heeft gevorderd verdachte te veroordelen voor het hem ten laste gelegde medeplegen van dwang en hem vrij te spreken van hetgeen hem in de tenlastelegging tot de woorden en/of wordt verweten, te weten een poging tot dwang.

Zij heeft betoogd dat dwang zoals bedoeld in artikel 284 van het Wetboek van Strafrecht (hierna: Sr) een ruim toepassingsbereik heeft. De bedoeling van de strafbaarstelling van dwang is iemands psychische en fysieke vrijheid te waarborgen. In de onderhavige situatie was sprake van een ernstige inbreuk op die vrijheid door een samenstel van feitelijkheden, te weten het publiceren van de adresgegevens en het telefoonnummer van [benadeelde] , het plaatsen van fietsen voor zijn woning en het (laten) bezoeken van die [benadeelde] bij zijn woning, op zijn verjaardag. Het handelen was gericht tegen de journalist [benadeelde] . Juist door dit opzoeken van [benadeelde] in de privé-omgeving maakt dat het gedrag intimiderend en dus ongeoorloofd is. Het door een cameraman laten vastleggen van de reactie van [benadeelde] maakt onderdeel uit van die inbreuk. Iemands persoonlijke woonomgeving dient niet betrokken te worden bij een conflict.

Standpunt van de verdediging

Namens verdachte is door zijn raadsman aangevoerd dat verdachte vrijgesproken dient te worden voor zowel de tenlastegelegde poging tot dwang als voor het medeplegen van dwang.

Verdachte heeft [benadeelde] tijdens het telefoongesprek op 15 juni 2021 niet gedreigd zijn woonadres te delen op sociale media als hij het artikel over de fietsen zou plaatsen. Wel heeft verdachte de door hem verplaatste fietsen voor de woning van [benadeelde] laten plaatsen, maar dan wel aan de overkant van de straat. Verder heeft verdachte het adres van [benadeelde] op Facebook laten plaatsen, maar zonder te noemen dat dat het adres van [benadeelde] betrof. Daarnaast heeft verdachte zijn dochter gevraagd met een muzikant en filmende man een bloemetje en fles wijn aan [benadeelde] aan te bieden op zijn verjaardag.

Die handelingen waren bedoeld als een ludieke actie, die niet valt onder strafbare ‘dwang’. Los van de vraag of het een geslaagde actie was, zijn daarmee de grenzen van het maatschappelijk betamelijke niet overschreden. De persoonlijke vrijheid van [benadeelde] is niet dusdanig aangetast dat sprake was van psychische druk, waaraan hij geen weerstand kon bieden, om iets te dulden.

Er is daarom geen sprake van een feitelijkheid zoals bedoeld in de delictsomschrijving van ‘dwang’, noch zijn de handelingen wederrechtelijk. Ook ontbreekt het opzet op eventuele wederrechtelijkheid en had verdachte onvoldoende kunnen voorzien dat zijn handelen wederrechtelijk en strafbaar zou zijn, nu geen sprake was van een duidelijke ernstige overschrijding van de maatschappelijke betamelijkheid.

Het enkele plaatsen van het adres en telefoonnummer van [benadeelde] zijn handelingen die mogelijk zouden kunnen vallen onder 'doxing', maar de wet die dat strafbaar stelt, is nog niet in werking getreden. Het aanbieden van de fles wijn en het bloemetje was ingegeven door het interview van [benadeelde] op [nieuwszender] en vond op de openbare weg plaats, waarbij niemand zich aan [benadeelde] opgedrongen heeft.

Primair dient verdachte te worden vrijgesproken van het hem tenlastegelegde, subsidiair dient hij ontslagen te worden van alle rechtsvervolging nu sprake is van de afwezigheid van alle schuld.

Overwegingen van het gerechtshof

Feiten en omstandigheden

Het hof gaat uit van de navolgende feiten en omstandigheden.

Verdachte heeft op 15 juni 2021 fietsen, die foutief geparkeerd stonden bij een hem toebehorend pand aan de [adres] te [plaats] , verplaatst naar [dorp] . De heer [benadeelde] (hierna: [benadeelde] ) heeft daarover op diezelfde dag, als journalist bij [naam 1] , een [kenmerk] mediaplatform, een artikel geschreven en gepubliceerd op de website van [naam 1] . In dat artikel beschuldigt hij verdachte van het stelen van de fietsen. Op 16 juni 2021 publiceert [benadeelde] hier opnieuw een artikel over op [naam 1] en geeft daarin aan dat het niet van de eigenaren van de fietsen verwacht kan worden dat zij hun fietsen in [dorp] ophalen. Daarop heeft verdachte besloten om de fietsen door zijn werknemers terug te laten brengen naar [plaats] en die op 17 juni 2021 te laten plaatsen op een strook gras aan de overzijde van de straat waaraan [benadeelde] woont, ter hoogte van zijn woning. Verdachte heeft medeverdachte, zijn dochter, een bericht laten plaatsen op de Facebookpagina van [naam 1] , onder een van voornoemde, door [benadeelde] gepubliceerde, artikelen. Dat artikel luidde: “Dankzij een welwillende [kenmerk] kunt u nu ook de fietsen in [plaats] ophalen. Adres: [
adres van [benadeelde] ]. Tel: [
mobiele telefoonnummer van [benadeelde] ]”, met daarbij een foto van de in het gras geparkeerde fietsen aan de overzijde van de woning van [benadeelde] .

Het hof stelt vast dat verdachte daarbij weliswaar het adres van [benadeelde] heeft genoemd, maar niet heeft aangegeven dat het adres het adres van [benadeelde] betrof. Diezelfde dag heeft [benadeelde] screenshots van dat bericht op [naam 1] geplaatst met daarbij de mededeling dat de fietsen voor zijn huis staan.

Op 17 juni 2021 heeft [benadeelde] in een interview op [nieuwszender] gezegd dat hij de actie nog wel zou hebben kunnen waarderen als verdachte er een bloemetje voor de eigenaren van de fietsen bij zou hebben gedaan.

Op 19 juni 2021, op de verjaardag van [benadeelde] , heeft verdachte medeverdachte - zijn dochter - naar de woning van [benadeelde] gestuurd alwaar zij [benadeelde] een bloemetje en flesje wijn moest aanbieden. Verdachte heeft een muzikant geregeld die daarbij een verjaardagsliedje speelde en op zijn verzoek heeft een kennis het geheel gefilmd. [benadeelde] kon deze actie niet waarderen en vertelde medeverdachte dat hij niet gediend was van deze actie. Daarop ging de filmende man in discussie met [benadeelde] over de publicaties van [benadeelde] over verdachte. Na korte tijd liepen medeverdachte, de muzikant en de filmende man weg. Namens [benadeelde] heeft E. van Dijk, directeur van de toenmalige [mediagroep] en verantwoordelijk voor [naam 1] , aangifte gedaan van dwang.

Telefoongesprek van 15 juni 2021 – poging dwang

In zijn aangifte geeft Van Dijk aan dat verdachte in een telefoongesprek met [benadeelde] op 15 juni 2021 gedreigd heeft de adresgegevens van [benadeelde] te delen op sociale media als [benadeelde] zou schrijven over het wegnemen van de fietsen door verdachte.

Het gerechtshof stelt vast dat [benadeelde] zelf geen aangifte heeft gedaan van en ook overigens geen verklaring heeft afgelegd bij de politie over hetgeen in het bewuste telefoongesprek precies is gezegd door verdachte. Verdachte ontkent dat hij in dat telefoongesprek heeft gedreigd met het delen van de adresgegevens van [benadeelde] .

Uit het door verdachte overgelegde overzicht van whatsappberichten tussen verdachte en [benadeelde] blijkt dat [benadeelde] , gevraagd naar zijn adres, op 16 juni 2021 aan verdachte vraagt waarom hij dat wil weten. Uit deze vraag volgt dat het onaannemelijk is dat verdachte al op 15 juni 2021 zou hebben aangegeven het adres te zullen delen op sociale media. Om die reden kan hetgeen verdachte in de tenlastelegging voor de woorden ‘en/of’ wordt verweten, niet worden bewezen en zal verdachte daarvan worden vrijgesproken.

Juridisch kader 'dwang'

Het hof dient de vraag te beantwoorden of de overige aan verdachte tenlastegelegde en door hem erkende gedragingen het in artikel 284 Sr strafbaar gestelde ‘dwang’ opleveren.

Op grond van artikel 284 Sr is hij die een ander door geweld of enige andere feitelijkheid of door bedreiging met geweld of enige andere feitelijkheid, gericht hetzij tegen die ander hetzij tegen derden, wederrechtelijk dwingt iets te doen, niet te doen of te dulden, strafbaar.

Aan verdachte is, kort samengevat en voor zover hier nog aan de orde, tenlastegelegd dat hij [benadeelde]
door enige andere feitelijkheid heeft
gedwongen tot het
dulden van het delen van zijn adres- en telefoongegevens op sociale media, het dulden dat er fietsen voor zijn woning werden geplaatst en te dulden dat er ongewild een aantal mensen aan zijn voordeur verscheen.

Van door een feitelijkheid wederrechtelijk dwingen iets te dulden als bedoeld in artikel 284 Sr kan slechts sprake zijn als de verdachte door die feitelijkheid opzettelijk heeft veroorzaakt dat het slachtoffer tegen zijn of haar wil iets heeft geduld. ^[1] Deze handelingen moeten wel van zodanige aard zijn, dat zij in de gegeven omstandigheden leiden tot een zodanige psychische druk dat het slachtoffer hieraan geen weerstand kan bieden.

Artikel 284 Sr is een algemene dwangbepaling waarvan door de ruime delictsomschrijving het toepassingsbereik vrij groot is. ^[2] Een algemeen criterium dat de werkingssfeer van artikel 284 Sr aan banden legt is weliswaar niet te geven, maar wel kan de rechter in de tenlastegelegde delictsbestanddelen ‘wederrechtelijk’ en ‘dwingen’ het ernst- en onrechtkarakter van de verboden handeling afgrenzen. Dat geldt temeer indien aan het bestanddeel wederrechtelijk de betekenis ‘in strijd met het recht’ wordt gegeven. Voor ogen moet daarbij worden gehouden dat het doel van artikel 284 Sr is gelegen in het voorkomen van een
ernstige aantasting van de persoonlijke vrijheid, hetgeen onder meer meebrengt dat hinder of overlast in beginsel buiten de reikwijdte van deze strafbaarstelling valt. Bij de objectieve beoordeling van de ernst van de inbreuk op de persoonlijke vrijheid kunnen verschillende factoren van belang zijn, zoals de aard, ernst, duur en intensiteit van de dwang. Met het toepassen van deze factoren kan voldoende rekening worden gehouden met de opvattingen die in een bepaald tijdsgewricht in de samenleving over het betreffende gedrag bestaan (de maatschappelijke betamelijkheid) en kan voorts worden gemeten in welke verhouding het middel en het dwanggevolg of -doel tot elkaar staan (de verwerpelijke vorm van (dis)proportionaliteit).

Bekendmaken adres en telefoonnummer

Het hof stelt vast dat verdachten weliswaar het adres en telefoonnummer van [benadeelde] hebben gedeeld op sociale media, maar dat zij daarbij niet hebben vermeld dat die van [benadeelde] waren. Het was de aanduiding van de plek waar de fietsen opgehaald konden worden. De vaststelling van de politierechter dat het door het plaatsen van dit bericht onder het artikel van [benadeelde] onmiskenbaar was dat dit het adres van [benadeelde] betrof, deelt het hof niet. Weliswaar zou die relatie makkelijk te leggen kunnen zijn, maar dat betekent niet dat verdachten als zodanig bekend hebben gemaakt dat dit het adres van [benadeelde] was. Het was [benadeelde] zelf die kort daarna in een eigen publicatie op [naam 1] aangaf dat het zijn woonadres betrof. Terzijde merkt het hof op dat is gebleken dat het telefoonnummer van [benadeelde] is vermeld op de website van de redactie van [naam 1] , die voor een ieder vrij toegankelijk is. Op grond van het vorenstaande kan niet vastgesteld worden dat er sprake is geweest van enige feitelijkheid van de zijde van verdachte waardoor [benadeelde] heeft moeten dulden dat zijn woonadres en mobiele telefoonnummer bekend werden gemaakt.

Maar ook als wel sprake zou zijn geweest van het plaatsen van [benadeelde] telefoonnummer en adres op internet, is het plaatsen van iemands adres- en telefoongegevens op internet, zelfs met een slechte intentie, tot op heden nog niet strafbaar.

Op 7 juli 2022 is een wetsvoorstel ^[3] ingediend om 'doxing' strafbaar te maken. 'Doxing' is het openbaar maken van iemands persoonlijke informatie zoals het adres en het telefoonnummer. De reden om deze wet in te voeren is gelegen in het feit dat het openbaar maken van iemands privégegevens die zich niet concreet openbaren in bijvoorbeeld bedreiging, belediging en dwang niet altijd te kwalificeren is als een strafbaar feit. Uit de Memorie van Toelichting bij dit wetsvoorstel blijkt dat de voorgestelde strafbaarstelling van het gebruik van persoonsgegevens voor intimiderende doeleinden zich onderscheidt van de strafbaarstelling van dwang doordat strafrechtelijke aansprakelijkheid (bij 'doxing') reeds ontstaat bij het handelen – het ter beschikking stellen van gegevens – met een bepaald oogmerk. De dader beoogt het slachtoffer vrees aan te (laten) jagen, ernstige overlast aan te (laten) doen of hem in de uitoefening van zijn ambt of beroep ernstig te (laten) hinderen. Hieruit volgt dat de wetgever kennelijk van oordeel is dat het enkele delen van iemands persoonlijke gegevens nu nog niet strafbaar is, omdat de invoering van de wet die 'doxing' strafbaar stelt anders onnodig zou zijn geweest.

Het hof stelt vast dat het delen van de gegevens van [benadeelde] niet is tenlastegelegd als het dulden van iets meer dan alleen het delen ervan en dus is dit handelen eerder, als ook aan de andere vereisten ervan wordt voldaan, te kwalificeren als 'doxing'. De strafbaarstelling daarvan zal waarschijnlijk pas op 1 januari 2024 inwerking treden. Het handelen van verdachte was op het moment dat dat plaatsvond dus nog niet strafbaar. Zijn handelen kan, mede gelet op het in artikel 1 lid 1 Sr neergelegde legaliteitsbeginsel, niet tot een veroordeling leiden. Verdachte dient dan ook van dit deel van de tenlastelegging vrijgesproken te worden.

Journalistieke vrijheid

De politierechter heeft bijzondere waarde gehecht aan de hoedanigheid van [benadeelde] als journalist en heeft de gedragingen van verdachte, in onderlinge samenhang bezien, als ernstige inbreuk op de persvrijheid van [benadeelde] beschouwd.

Het is evident dat het handelen van verdachte het rechtstreekse gevolg is geweest van de publicatie(s) van journalist [benadeelde] . Het in vrijheid publiceren van, ook voor sommigen onwelgevallige, artikelen is noodzakelijk voor het goed kunnen functioneren van een democratie. Niet voor niets is de journalistieke vrijheid verankerd in de Grondwet. Journalisten moeten in alle vrijheid hun werk kunnen doen, zonder zich daarbij belemmerd te hoeven voelen en een afweging te moeten maken of het publiceren van een artikel gevolgen voor hen persoonlijk kan hebben. Het intimideren van journalisten is kwalijk en dient voorkomen te worden. Specifiek voor [benadeelde] heeft het bekend worden van zijn adres uiteindelijk zeer ingrijpende gevolgen gehad, doordat anderen later een brandbom in zijn woning hebben gegooid. Dat gebeuren is verdachten echter niet aan te rekenen en wordt hen ook niet verweten.

Handelingen van verdachte(n)

Het gerechtshof stelt wel vast dat de handelingen van verdachte een reactie waren op de publicaties van journalist [benadeelde] . Het gerechtshof hecht weinig waarde aan de verklaringen van verdachten dat het bezoek aan [benadeelde] thuis op zijn verjaardag louter ingegeven was door goede bedoelingen zoals het normaliseren van de verhouding tussen verdachte en [benadeelde] . Het was een pesterij van verdachte, die het niet kon verkroppen dat hij naar zijn eigen zeggen onterecht negatief in de publiciteit kwam.

Het hof overweegt dat het in het algemeen ongewenst is dat journalisten fysiek in hun persoonlijke leefomgeving benaderd worden in reactie op een door hen gepubliceerd artikel, omdat journalisten dan de indruk kunnen hebben dat invloed wordt uitgeoefend op welke zaken zij wel en niet kunnen publiceren. Daarmee wordt de persvrijheid beperkt.

De vraag is of dit ongewenste gedrag in de onderhavige situatie maatschappelijk onbetamelijk was in de zin van artikel 284 Sr. Het handelen van zowel [benadeelde] als verdachte lijkt het gevolg te zijn van een gaandeweg ontstaan persoonlijk conflict tussen beiden.

Het door verdachte als ludiek beschouwde bezoek aan het huisadres van [benadeelde] was ongepast, zeker nu dat bezoek gefilmd werd. Deze handelingen zijn naar het oordeel van het hof weliswaar een inbreuk op de persoonlijke vrijheid van [benadeelde] , maar geen
ernstige inbreuk daarop. Het gedrag heeft mogelijk geleid tot hinder bij [benadeelde] , maar niet elke vorm van hinder is strafbaar gesteld in artikel 284 Sr. Door deze ongepaste ‘ludieke’ acties van verdachte te beschouwen als dwang, zou de strafbaarstelling van dwang dusdanig verruimd worden, dat men in de samenleving niets meer van elkaar zou hoeven dulden.

Daarbij let het hof op de aard van de acties. Het plaatsen van fietsen in het gras tegenover, maar op ruime afstand van de woning van [benadeelde] in een stad waar sprake is van een overvloed aan fout geparkeerde fietsen, levert naar objectieve maatstaven beschouwd geen ernstige inbreuk op iemands persoonlijke vrijheid op.

Het spelen van een verjaardagsdeuntje en het aanbieden van een bos bloemen en een fles wijn leveren objectief gezien qua aard eveneens geen ernstige hinder of overlast op. Uit de gemaakte filmbeelden van dit bezoek blijkt niet dat medeverdachte zich langdurig of op een intensieve wijze opdrong aan [benadeelde] . Anders dan [benadeelde] zelf, begon zij niet over het conflict tussen [benadeelde] en haar vader, dan wel over de publicaties van [benadeelde] . Zij reageerde zelf ook niet op hetgeen [benadeelde] daarover aangaf. [benadeelde] had zich verder op eenvoudige wijze kunnen onttrekken aan dit bezoek op de openbare weg en lijkt niet onder dusdanige psychische druk te hebben gestaan dat hij aan dat bezoek geen weerstand had kunnen bieden. Medeverdachte drong zich niet op intimiderende wijze aan hem op en vertrok, met de filmende man, toen haar duidelijk werd dat [benadeelde] het bezoek niet waardeerde.

Het hof overweegt dat de uitlatingen van de man die het geheel filmde en die [benadeelde] aansprak op zijn publicaties als opdringerig en intimiderend beschouwd kunnen worden. Daarbij heeft [benadeelde] zich beperkt kunnen voelen in zijn (pers)vrijheid. Verdachten hebben echter stellig ontkend dat het hun bedoeling was dat de filmende man dergelijke opmerkingen zou maken. Hij was er louter bij om het geheel vast te leggen, zodat, zou [benadeelde] daar later iets over schrijven, verdachten zouden kunnen laten zien hoe de ontmoeting werkelijk was verlopen.

Het hof kan niet vaststellen dat verdachte het opzet, al dan niet in voorwaardelijke vorm, had op het gedrag en de uitlatingen van de filmende man, wat overigens ook niet als zodanig als expliciet verwijt aan verdachte is tenlastegelegd.

Samenstel van feitelijkheden

Het hof overweegt aldus dat de afzonderlijke gedragingen van verdachten (het delen van het adres en telefoonnummer van [benadeelde] , het plaatsen van de fietsen en het bezoek aan [benadeelde] , terwijl dat gefilmd werd) niet dusdanig waren dat [benadeelde] daarmee wederrechtelijk gedwongen werd dit te dulden. De vraag ligt voor, zoals door de advocaat-generaal is betoogd, of door het samenstel van feitelijkheden de grenzen van het maatschappelijk betamelijke zijn overschreden en daarmee een ernstige inbreuk op de persoonlijke vrijheid van [benadeelde] is gemaakt.

Hoewel sprake was van drie incidenten, vonden die in een relatief kort tijdsbestek plaats, waarbij sprake is van het op elkaar reageren van verdachte en [benadeelde] .

Met deze handelingen hebben verdachten [benadeelde] niet gedwongen tot méér dan alleen het accepteren van deze acties, die in hun aard objectief gezien – voor zover vast te stellen en verdachten toe te rekenen – niet agressief of intimiderend van aard waren.

Het hof concludeert dat ook het samenstel van de vastgestelde feitelijkheden niet wederrechtelijk waren. Verdachte dient daarom vrijgesproken te worden van dwang.

Vordering van de benadeelde partij [benadeelde]

De benadeelde partij heeft zich in eerste aanleg in het strafproces gevoegd met een vordering tot schadevergoeding. Deze bedraagt € 1.500,00. De vordering is bij het vonnis waarvan beroep niet-ontvankelijk verklaard. De benadeelde partij heeft zich in hoger beroep opnieuw gevoegd voor het bedrag van de oorspronkelijke vordering.

De verdachte wordt niet schuldig verklaard ter zake van het bewezenverklaarde tenlastegelegde handelen waardoor de gestelde schade zou zijn veroorzaakt. De benadeelde partij kan daarom in de vordering niet worden ontvangen.

BESLISSING

Het hof:

Vernietigt het vonnis waarvan beroep en doet opnieuw recht:

Verklaart niet bewezen dat de verdachte het tenlastegelegde heeft begaan en spreekt de verdachte daarvan vrij.

Vordering van de benadeelde partij [benadeelde]

Verklaart de benadeelde partij [benadeelde] niet-ontvankelijk in de vordering tot schadevergoeding.

Veroordeelt de benadeelde partij in de door verdachte gemaakte en ten behoeve van de tenuitvoerlegging nog te maken kosten, tot aan de datum van deze uitspraak begroot op nihil.

Aldus gewezen door

mr. J. Hielkema, voorzitter,

mr. M.C. Fuhler en mr. J.A.M. Kwakman, raadsheren,

in tegenwoordigheid van mr. A.G. Veenstra, griffier,

en op 30 november 2023 ter openbare terechtzitting uitgesproken.

Voetnoten

1. HR 13 september 2005, ECLI:NL:HR:2005:AT5834

2. Zie ECLI:NL:PHR:2022:795 en ECLI:NL:HR:2022:1473

3. Kamerstukken, vergaderjaar 2021-2022, 36171.