ECLI:NL:GHARL:2016:6033

• Datum uitspraak: 13 juli 2016
• Publicatiedatum: 26 juli 2016
• Zaaknummer: 21-005128-15
• Instantie: Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Strafrecht
• Procedures: Hoger beroep
• Rechters: R. de Groot; R.F.C. Spek; P.L.M. van Gorkom
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Faillissementsfraude door feitelijke leidinggevende met aanzienlijke privé-onttrekkingen aan vennootschappen

In deze zaak heeft het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden op 13 juli 2016 uitspraak gedaan in hoger beroep tegen Robert van de Rhee, die was veroordeeld voor faillissementsfraude. De verdachte had feitelijke leiding gegeven aan twee vennootschappen die failliet waren verklaard, waarbij hij aanzienlijke bedragen aan privé-onttrekkingen had gedaan. Het hof oordeelde dat de verdachte opzettelijk en met voorwaardelijk opzet handelde, aangezien hij wist dat zijn handelingen een groot risico voor de schuldeisers met zich meebrachten. De verdachte werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van vier jaar, met inachtneming van eerdere veroordelingen voor vergelijkbare feiten. Het hof oordeelde dat de verdachte zich schuldig had gemaakt aan bedrieglijke bankbreuk en verduistering, en dat hij een gewoonte had gemaakt van witwassen. De rechtbank had eerder een lagere straf opgelegd, maar het hof vond deze te mild en legde een zwaardere straf op. Tevens werd de verdachte voor vijf jaar ontzet van het recht om als statutair bestuurder op te treden. De uitspraak benadrukt de ernst van faillissementsfraude en de gevolgen daarvan voor de betrokken vennootschappen en hun schuldeisers.

Uitspraak

Afdeling strafrecht

Parketnummer: 21-005128-15

Uitspraak d.d.: 13 juli 2016

TEGENSPRAAK

Promis

Verkort arrest van de meervoudige kamer voor strafzaken

gewezen op het hoger beroep, ingesteld tegen het vonnis van de rechtbank Midden-Nederland van 31 augustus 2015 met parketnummer 16-994036-13 in de strafzaak tegen

ROBERT VAN DE RHEE ,

geboren te [geboorteplaats] op [1949] ,

zonder bekende woon- of verblijfplaats hier te lande,

thans gedetineerd in het huis van bewaring [verplijfplaats] .

Het hoger beroep

De verdachte heeft tegen het hiervoor genoemde vonnis hoger beroep ingesteld.

Onderzoek van de zaak

Dit arrest is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzittingen van het hof van 18 mei 2016, 29 juni 2016 en, overeenkomstig het bepaalde bij artikel 422 van het Wetboek van Strafvordering, het onderzoek op de terechtzitting in eerste aanleg.

Het hof heeft kennisgenomen van de vordering van de advocaat-generaal. De advocaat-generaal heeft gevorderd dat het gerechtshof het vonnis van de eerste rechter zal vernietigen en te dien aanzien opnieuw rechtdoende zal bewezen verklaren hetgeen aan verdachte onder 1, 2 , 3 en 4 is ten laste gelegd en verdachte zal veroordelen tot een gevangenisstraf voor de duur van vier jaren en verdachte ter zake van hetgeen onder 1 en 2 is ten laste gelegd zal ontzetten van de uitoefening van het beroep van statutair bestuurder van een rechtspersoon voor de duur van 5 (vijf) jaren.

Het hof heeft voorts kennis genomen van hetgeen door verdachte en zijn raadsman,
mr. M.J.N. Vermeij, naar voren is gebracht.

De ontvankelijkheid van het openbaar ministerie

Standpunt van de verdediging

De raadsman heeft ter terechtzitting betoogd dat het openbaar ministerie niet-ontvankelijk dient te worden verklaard en heeft daartoe het navolgende aangevoerd.

De strafvervolging van verdachte is gestart op volstrekt oneigenlijke gronden, namelijk op expliciet verzoek van de heer [betrokkene 1] . [betrokkene 1] heeft zich tot een bevriende officier van justitie, [officier van justitie] , gewend. Vervolgens is, na tussenkomst van

advocaat-generaal [advocaat-generaal] , aan het Functioneel Parket de opdracht gegeven om in deze

zaak strafvervolging in te stellen. Deze gang van zaken wordt bevestigd door het verslag van het tripartite overleg (TPO) waarin wordt gesproken over een “benadeelde crediteur”. De invloed van [betrokkene 1] is al te ontlenen aan de vrijwel geheel “gecensureerde” versie van de TPO-stukken. De integrale versie van de TPO-stukken is ter inzage gegeven aan de rechter-commissaris. Deze heeft in een proces-verbaal van 10 december 2014 verslag gedaan van de kennisneming. De conclusie van de rechter-commissaris dat er geen sprake zou zijn geweest van “invloed op de vervolgingsbeslissing” door [betrokkene 1] is in strijd met de duidelijke bewoordingen van het niet gecensureerde deel van de TPO-stukken. Er is dus sprake geweest van misbruik van bevoegdheid. De vervolging is op aanvraag van [betrokkene 1] gestart en de rechtbank is hierover door het Openbaar Ministerie bewust vals voorgelicht.

Daarnaast is sprake van een eenzijdig onderzoek door de politie. De eigenlijke reden voor

het onderzoek was niet dat er een verdenking was, maar er was strafvervolging beloofd en er

moest door het openbaar ministerie ‘gescoord’ worden. De aangiften van de curatoren [curator 1] en [curator 2] hadden nooit aanleiding mogen zijn voor een strafrechtelijke vervolging. De aangifte van de curator [curator 1] is van 27 februari 2012, bijna drie jaar na het faillissement van [bedrijf 1] . Deze aangifte was gebaseerd op drie zogenaamde onttrekkingen in februari en maart 2009 en de onttrekking op 9 juli 2008 van viermaal
€ 50.000,-. Dit zijn kwesties om mogelijk civielrechtelijk over te procederen, maar geen grond voor strafrechtelijke aangifte. Uit het feit dat curator [curator 2] een dag na het TPO aangifte heeft gedaan, kan worden afgeleid dat op hem druk is uitgeoefend om hem tot deze aangifte te bewegen.

De onderhavige strafzaak tegen verdachte is misbruikt voor andere doelen dan strafrechtspleging, namelijk voor het naar Nederland krijgen van verdachte in verband met de in 2013 door het Hof Arnhem-Leeuwarden uitgesproken veroordeling tot een gevangenisstraf van negen maanden in de [bedrijf 20] -zaak. Later is daar nog bij gekomen het naar Nederland krijgen van verdachte in verband met zijn persoonlijk faillissement.
Ook heeft het openbaar ministerie de schorsing van de voorlopige hechtenis van verdachte

gefrustreerd door hem niet onmiddellijk in vrijheid te stellen, maar hem in

faillissementsgijzeling te houden. Daarbij is door het openbaar ministerie ten onrechte

betoogd dat ook het persoonlijk faillissement van verdachte ten grondslag heeft gelegen aan

het Europees arrestatiebevel. De e-mail waarin dat door het Openbaar Ministerie naar voren

is gebracht dient als een vals stuk te worden aangemerkt.

Ook is potentieel ontlastend bewijsmateriaal onthouden aan het dossier. Zo is een kopie van een depotstorting pas na een jaar toegevoegd aan het dossier en is slechts beperkt onderzoek gedaan naar betalingen die verdachte voor de vennootschap heeft verricht vanaf zijn privé-rekeningen. Door de getuige [getuige 1] zijn volgens de verbalisanten diverse bescheiden en digitale documenten overhandigd tijdens zijn verhoor, echter zijn deze door de FIOD niet aan het dossier toegevoegd.

De verdediging concludeert dat er onzorgvuldig onderzoek is gedaan, waarbij niet de waarheidsvinding voorop heeft gestaan maar kennelijk het bedienen van [betrokkene 1] en de curator in het persoonlijk faillissement van verdachte.

Voorts heeft het openbaar ministerie onvoldoende uitvoering gegeven aan de opdracht die de rechtbank heeft gegeven: het doen van onderzoek naar alle stortingen die door

verdachte aan [bedrijf 1] en [bedrijf 2] zijn gedaan. Het onderzoek heeft zich slechts

uitgestrekt tot drie buitenlandse bankrekeningen en er is geen onderzoek gedaan naar de

[boekhouding] boekhouding -die kennelijk nog beschikbaar is- waaruit de rekening-courantverhouding van verdachte met de vennootschappen volledig gereconstrueerd had kunnen worden.

Ten slotte heeft het openbaar ministerie eendrachtig samengewerkt met de curator [curator 3] en de heer [betrokkene 2] samen om de aanhouding van verdachte in Spanje tot onderwerp van een sensatie TV-programma (“Op de vlucht” van John van den Heuvel) te maken. In dit TV-programma komt duidelijk de innige verstrengeling van de diverse “belangen” naar voren: de wens om de negen maanden gevangenisstraf uit de [bedrijf 20] -zaak te laten executeren, het persoonlijk faillissement (curator [curator 3] ) en de door [betrokkene 1] bij het openbaar ministerie bestelde “mooie nieuwe strafzaak “ tegen verdachte.

Verdachte is door deze verzuimen afzonderlijk dan wel in samenhang bezien doelbewust en met grove veronachtzaming van zijn belangen aan zijn recht op een eerlijke behandeling van zijn zaak tekortgedaan. Het openbaar ministerie heeft gehandeld in strijd met de grondslagen van ons strafproces en het wettelijk systeem is in de kern geraakt, hetgeen dient te leiden tot niet-ontvankelijkheid van het openbaar ministerie. Subsidiair dienen de vormverzuimen en inbreuken tot bewijsuitsluiting te leiden en meer subsidiair tot een aanzienlijke strafvermindering.

Standpunt van het Openbaar Ministerie

De advocaat-generaal heeft aangegeven dat het openbaar ministerie op alle door de raadsman naar voren gebrachte punten ontvankelijk is in de strafvervolging.

Oordeel van het hof

Met de rechtbank overweegt het hof dat uit de e-mail van de advocaat-generaal [advocaat-generaal] , welke mail door de raadsman in eerste aanleg reeds is overgelegd, kan worden afgeleid dat er contact heeft plaatsgevonden tussen [betrokkene 1] , [officier van justitie] en [advocaat-generaal] . Op een TPO is vervolgens besloten om tegen verdachte een strafrechtelijk onderzoek te starten. De stukken die aan deze vervolgingsbeslissing ten grondslag liggen, zijn in opdracht van de rechtbank onderzocht door de rechter-commissaris. De rechter-commissaris

heeft geoordeeld dat deze stukken geen blijk geven van beïnvloeding door [betrokkene 1]

of (andere) crediteuren. Het hof ziet geen reden om te twijfelen aan die mededeling van de rechter-commissaris. Naar het oordeel van hof is dan ook niet gebleken van een vormverzuim.

Voor zover de raadsman heeft bedoeld te stellen dat het openbaar ministerie onrechtmatig heeft gehandeld door een vervolging ter zake faillissementsfraude tegen [bedrijf 1] , [bedrijf 2] en verdachte privé te starten, verwerpt het hof dit verweer.

Het hof acht het niet onbegrijpelijk dat de curator [curator 1] , gelet op de onttrekkingen door verdachte, terwijl schulden van [bedrijf 1] onbetaald bleven, aangifte heeft gedaan van faillissementsfraude. Met de rechtbank ziet het hof geen aanleiding te veronderstellen dat curator [curator 2] door het openbaar ministerie onder druk zou zijn gezet om aangifte te doen. Nadat in het TPO was besloten verdachte strafrechtelijk te vervolgen, was het niet meer dan logisch dat de betrokken curator werd uitgenodigd voor verhoor. Het feit dat curator [curator 2] tijdens dit verhoor zijn eerder gedane melding bevestigt door het doen van aangifte geeft geen blijk van uitgeoefende druk op curator [curator 2] . Ten overvloede merkt het hof op dat deze aangiften niet noodzakelijk waren voor de start van het opsporingsonderzoek, ook ambtshalve was vervolging mogelijk.

Verdachte is op grond van een Europees Arrestatiebevel aangehouden voor onderhavige zaak. Het is het hof niet gebleken dat het openbaar ministerie deze strafzaak heeft misbruikt om verdachte anders dan voor deze strafzaak naar Nederland te krijgen.

Ook het feit dat verdachte na de schorsing van zijn voorlopige hechtenis opnieuw in detentie is gekomen kan geen vormverzuim opleveren. Allereerst zijn de beslissingen om verdachte in faillissementsgijzeling te nemen/houden, genomen door de rechtbank en niet door het openbaar ministerie. Bovendien, als er al vormverzuimen zijn begaan bij de faillissementsgijzeling, dan hebben deze verzuimen geen betrekking op deze strafzaak en kunnen zij daarom niet tot enig rechtsgevolg in deze strafzaak leiden.

De kopie van een depotstorting is op het moment dat uit het onderzoek naar voren kwam dat het van belang was voor het onderzoek door de FIOD aan het dossier toegevoegd. Hieruit blijkt niet dat het stuk is onthouden aan het dossier. Ten aanzien van de stukken die door de getuige [getuige 1] zouden zijn overhandigd is het hof van oordeel dat de verdediging niet aannemelijk heeft gemaakt dat er sprake is geweest van stukken die van belang zijn voor de beantwoording van de vragen van de artikelen 348 en 350 van het wetboek van Strafvordering.

Ten aanzien van de digitale boekhouding stelt het hof vast dat het openbaar ministerie niet over de toegangscodes en wachtwoord(en) beschikt van de [boekhouding] boekhouding, zodat het openbaar ministerie geen directe mogelijkheid heeft om die boekhouding te benaderen. Het hof merkt daarbij op dat uit het dossier ook niet valt af te leiden dat er een dergelijke boekhouding bestaat anders dan dat er over is verklaard door verdachte en de getuige [getuige 2] , die verklaarde dat het wellicht mogelijk zou zijn de toegangscode te achterhalen. Verdachte is de meest gerede persoon die toegang tot deze boekhouding kan verschaffen. Hij was immers de directeur van [bedrijf 1] en zou de toegangscodes en wachtwoord(en) tot die boekhouding aan het openbaar ministerie kunnen leveren. Verdachte heeft noch aan de curator na het faillissement van [bedrijf 1] noch nadien aan de FIOD of het openbaar ministerie informatie verstrekt over hoe deze boekhouding zou kunnen worden benaderd. Ook ter zitting van het hof heeft verdachte niet de gegevens verschaft omtrent die boekhouding.

Tegen verdachte is bovendien in het kader van het faillissement door de (faillissementskamer van de) rechtbank ook een gijzeling bevolen in verband met het - kort gezegd - al dan niet voldoende verschaffen van inlichtingen aan de curator.

Het is aan verdachte om aan te geven hoe deze boekhouding benaderd kan worden of om de boekhouding aan het openbaar ministerie te verstrekken. Naar het oordeel van het hof heeft het openbaar ministerie derhalve voldaan aan de opdracht die de rechtbank hem heeft gegeven. Ook na deze opdracht heeft het openbaar ministerie de onderzoeken gedaan, die, naar aanleiding van de verweren van de verdediging, redelijkerwijs van het openbaar ministerie konden worden verwacht. Voor zover het openbaar ministerie daarin onvolledig zou zijn geweest, had het op de weg van de verdediging gelegen dit tijdig en concreet aan te geven.

Ten aanzien van de stelling dat het openbaar ministerie eendrachtig zou hebben samengewerkt met curator [curator 3] en [betrokkene 2] samen om de aanhouding van verdachte in Spanje tot onderwerp van een tv-programma (“Op de vlucht” van John van den Heuvel) te maken is het hof van oordeel dat dit niet aannemelijk is geworden.

Het hof is van oordeel dat zowel afzonderlijk dan wel in samenhang bezien er geen sprake is geweest van zodanige vormverzuimen dat er sprake is van een ernstige schending van beginselen van een behoorlijke procesorde, waarbij doelbewust of met grove veronachtzaming de belangen van verdachte en diens recht op een eerlijke behandeling van zijn zaak tekort zijn gedaan. Het openbaar ministerie is derhalve ontvankelijk in zijn vervolging.

Beslissingen op de verzoeken van de verdediging

De raadsman heeft ter terechtzitting de navolgende verzoeken dan wel voorwaardelijke verzoeken gedaan.

De verdediging heeft op diverse plaatsen in haar pleitnotities verzocht om de fysieke boekhouding van zowel [bedrijf 1] als van [bedrijf 2] integraal ter inzage te geven, althans dient het openbaar ministerie bevolen te worden dat die stukken overgelegd zullen worden en aan het dossier worden toegevoegd.
Daarnaast heeft de verdediging als extra argument daartoe aangevoerd dat het erop lijkt dat van het bedrijf [bedrijf 1] een complete [rekening] buiten het onderzoek is gehouden. Dit vormt des temeer reden om de integrale boekhouding aan het dossier toe te voegen.

Voorts heeft de verdediging verzocht de digitale boekhouding (de [boekhouding] boekhouding) van [bedrijf 1] door het openbaar ministerie bij de getuige [getuige 2] op te laten vragen en integraal aan de verdediging ter inzage te geven.

Het hof overweegt hiertoe als volgt.

De FIOD heeft in AH-06 en AH-07 gerelateerd wat zij aan boekhouding van de curatoren hebben ontvangen. Daarnaast is het gehele faillissementsdossier opgevraagd. In AH06a en AH07a heeft de FIOD gerelateerd wat zij aan boekhouding aan de curatoren hebben teruggegeven. Het hof concludeert daaruit dat er kennelijk geen andere administratie aanwezig is geweest bij de FIOD of de curator, anders dan de bij het dossier gevoegde voor het onderzoek relevante documenten D-023 t/m D-037. Kennelijk hadden de curatoren ook over niet meer bescheiden de beschikking dan is vermeld in de beide ambtshandelingen
AH-06 en AH-07.

Het verzoek van de raadsman tot inzage van de administratie van [bedrijf 2] en [bedrijf 1] dan wel het verzoek tot het integraal voegen van de administratie aan het dossier zal dan ook worden afgewezen, nu het hof gelet op het bovenstaande niet de noodzaak ziet om deze andere stukken aan het dossier te doen toevoegen.

In het dossier bevinden zich bovendien afschriften van alle bekende bankrekeningen.

Ten aanzien van de [rekening] die buiten het onderzoek gehouden zou zijn overweegt het hof dat uit AH-011a, AH-012 en AH-035a blijkt dat de officier van justitie van de [bank] N.V. heeft gevorderd dat alle gegevens die betrekking hebben op de rekeningen [rekeningnummer 1] en [rekeningnummer 2] ten name van de verdachte R. van de Rhee en verder alle overige rekeningen op naam van R. van de Rhee , [bedrijf 1] B.V. en/of [bedrijf 2] B.V. moeten worden verstrekt en als resultaat daarvan welke afschriften van de rekeningnummers zijn uitgeleverd aan de FIOD. Het hof ziet niet in op welke [rekening] het verzoek van de verdediging betrekking heeft. Door de [bank] N.V. zijn de in het dossier vermelde gegevens aan het openbaar ministerie verstrekt. Daaruit is niet van het bestaan van nog een [rekening] op naam van [bedrijf 1] gebleken. De raadsman en de verdachte hebben ook geen rekeningnummer genoemd waarop dit verzoek betrekking heeft, zodat het verzoek reeds om die reden niet toegewezen kan worden.

Ten aanzien van de digitale boekhouding verwijst het hof naar hetgeen hierboven op pagina 4 van het arrest is overwogen. Het is aan verdachte om aan te geven hoe deze boekhouding benaderd kan worden of om de boekhouding aan het openbaar ministerie te verstrekken. Het hof ziet derhalve geen noodzaak om het openbaar ministerie opdracht te geven om de digitale boekhouding aan het dossier toe te voegen.

Verder heeft de verdediging al dan niet in voorwaardelijke zin verzocht
(randnummer 44) om in het bezit te worden gesteld van een kopie van de integrale versie van de TPO-stukken om na te kunnen gaan of :

a. in de periode vanaf 6 juni 2012 sprake is geweest van (indirecte) invloed

op (de start van) het strafrechtelijk onderzoek tegen verdachte, door

[betrokkene 1] of aan hem op enigerlei wijze gerelateerde personen,

en/of door hem (of hen) verstrekte informatie;

b. [betrokkene 1] of aan hem op enigerlei wijze gerelateerde personen

(directe dan wel indirecte) invloed gehad heeft/hebben op andere

punten dan specifiek op de vervolgingsbeslissing.

Het hof overweegt hiertoe als volgt.

Zoals het hof al hierboven heeft overwogen is naar aanleiding van de tripartite overleggen besloten om tot vervolging over te gaan. De TPO-stukken die daaraan ten grondslag lagen zijn in opdracht van de rechtbank onderzocht door de rechter-commissaris. De rechter-commissaris heeft geoordeeld dat uit deze stukken niet is gebleken van beïnvloeding door [betrokkene 1] of aan hem gerelateerde personen. Het hof heeft geen reden om te twijfelen aan de mededeling van de rechter-commissaris en ziet derhalve geen noodzaak om een kopie van de integrale versie van de TPO-stukken aan het dossier te doen toevoegen.

Daarnaast heeft de verdediging verzocht
(randnummer 112) om de door de getuige [getuige 1] bij zijn verhoor overgelegde “diverse bescheiden” en digitale documenten te mogen inzien en dat deze stukken aan het dossier dienen te worden toegevoegd.

Het hof is van oordeel dat de verdediging niet aannemelijk heeft gemaakt dat er sprake is geweest van stukken die van belang zijn voor de beantwoording van de vragen van de artikelen 348 en 350 van het wetboek van Strafvordering. Het hof ziet derhalve de noodzaak niet om opdracht te geven de gevraagde bescheiden aan de verdediging ter inzage te verstrekken dan wel aan het dossier te doen toevoegen.

Voorts heeft de verdediging verzocht
(randnummer 130) aan het openbaar ministerie om een proces-verbaal van het verhoor van verdachte dat op 29 oktober 2015 zou hebben plaatsgevonden te verstrekken dan wel alsnog op te doen laten maken en aan de verdediging te verstrekken.

Het hof is van oordeel dat noch is gesteld noch is gebleken dat het verhoor op 29 oktober 2015 betrekking had op onderhavige zaak. Het hof ziet derhalve de noodzaak niet om - indien het hof voormeld verzoek aan het openbaar ministerie opvat als een verzoek aan het hof om het openbaar ministerie opdracht te geven - een dergelijk proces-verbaal aan het dossier te doen toevoegen.

Het vonnis waarvan beroep

Het hof zal het vonnis waarvan beroep vernietigen omdat het tot een andere strafoplegging komt en daarom opnieuw rechtdoen.

De tenlastelegging

Aan verdachte is -na wijziging van de tenlastelegging ter terechtzitting in eerste aanleg- ten laste gelegd dat:

1:
[bedrijf 1] B.V. op één of meer tijdstippen in of omstreeks de periode van
1 januari 2008 tot en met 29 juni 2009, te Woerden en/of Bosch en Duin, gemeente
Zeist en/of (elders) in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of
anderen, althans alleen, terwijl deze rechtspersoon bij vonnis van de
Rechtbank te Utrecht van 29 juni 2009 in staat van faillissement was
verklaard, ter bedrieglijke verkorting van de rechten van haar schuldeiser(s),
de navolgende goederen, te weten één of meer geldbedragen - tot een totaal
bedrag van 1.982.674,32 euro , althans enig geldbedrag, aan de boedel heeft onttrokken door
- (in totaal) 1.820.530,42 euro over te (laten) schrijven onder meer op bankrekeningen
toebehorend aan hem, verdachte, en/of zijn, verdachtes, (ex)partner en/of
- 162.143,90 euro over te (laten) schrijven naar de bankrekening van [bedrijf 3]
AG en/of
- 21.200 euro over te (laten) schrijven naar Schildersbedrijf [bedrijf 4] en/of

- 6.289,73 euro over te (laten) schrijven naar [bedrijf 5] en/of
- 4.212 euro over te (laten) schrijven naar [bedrijf 6] ,
in ieder geval door deze geldbedragen (telkens) buiten het bereik en/of het
beheer van de curator te brengen en/of te houden,
zulks terwijl hij, verdachte, tot voren omschreven feit(en) opdracht heeft gegeven en/of aan die verboden gedraging(en) feitelijke leiding heeft gegeven;

2:
[bedrijf 2] B.V. (voorheen [bedrijf 7] B.V.)
op één of meer tijdstippen in of omstreeks de periode van 30 juni 2010
tot en met 2 mei 2011, te Woerden en/of Almere en/of Bosch en Duin,
gemeente Zeist en/of (elders) in Nederland, tezamen en in vereniging met een
ander of anderen, althans alleen, terwijl deze rechtspersoon bij vonnis van
de Rechtbank Zwolle-Lelystad van 2 mei 2011 in staat van faillissement was verklaard, ter bedrieglijke verkorting van de rechten van haar schuldeiser(s),
de navolgende goederen, te weten één of meer geldbedragen - tot een totaal
bedrag van 535.100,77 euro -, althans enig geldbedrag, aan de boedel heeft onttrokken door
- (in totaal) 489.317,89 euro over te (laten) schrijven onder meer op
bankrekeningen
toebehorend aan hem, verdachte, en/of aan hem, verdachte, gelieerde bedrijven en/of toebehorend aan zijn, verdachtes, (ex)partner en/of
- 10.000 euro over te (laten) schrijven naar de bankrekening van [bedrijf 8]
B.V. en/of
- 1.080 euro over te (laten) schrijven naar [bedrijf 9] en/of
- 3.052,88 euro over te (laten) schrijven naar [bedrijf 10] en/of
- 20.000 euro over te (laten) schrijven naar [bedrijf 11] , [bedrijf 12] ,
in ieder geval door deze geldbedragen (telkens) buiten het bereik en/of het
beheer van de curator te brengen en/of te houden,
zulks terwijl hij, verdachte, tot voren omschreven feit(en) opdracht heeft gegeven en/of aan die verboden gedraging(en) feitelijke leiding heeft gegeven;

3:
hij op één of meer tijdstip(pen) in of omstreeks de periode van 1 januari 2008
tot en met 2 mei 2011 te Woerden en/of Almere en/of Bosch en Duin, gemeente Zeist en/of (elders) in Nederland,
tezamen en in vereniging met een ander of anderen en/of alleen, (telkens)
opzettelijk
(een) geldbedrag(en) van (in totaal) ongeveer 1.982.674,32 euro, in elk geval
enig goed, geheel of ten dele toebehorende aan [bedrijf 1] B.V. en/of 535.100,77 euro, in elk geval enig goed, geheel of ten dele toebehorende aan [bedrijf 2] B.V., in elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte en/of
zijn mededaders, en welke geldbedragen/goederen verdachte en/of zijn mededader(s) telkens uit hoofde van zijn, verdachtes, persoonlijke
dienstbetrekking van/als algemeen directeur/bestuurder, in elk geval anders
dan door misdrijf, onder zich had(den), telkens wederrechtelijk zich heeft/hebben toegeëigend, immers heeft/hebben verdachte en/of zijn mededaders (onder meer):
- (in totaal) 1.820.530,42 euro overgeschreven/laten overschrijven op bankrekeningen

toebehorend aan hem, verdachte, en/of zijn, verdachtes, partner en/of
- 162.143,90 euro overgeschreven/laten overschrijven naar de bankrekening van [bedrijf 3] AG en/of
- 21.200 euro overgeschreven/laten overschrijven naar Schildersbedrijf [bedrijf 4] en/of - 6.289,73 euro overgeschreven/laten overschrijven naar [bedrijf 5] en/of
- 4.212 euro overgeschreven/laten overschrijven naar [bedrijf 6] ,
- (in totaal) 489.317,89 euro overgeschreven/laten overschrijven onder meer op bankrekeningen
toebehorend aan hem, verdachte, en/of aan hem, verdachte, gelieerde
bedrijven en/of zijn, verdachtes, partner en/of
- 10.000 euro overgeschreven/laten overschrijven naar de bankrekening van [bedrijf 8] B.V. en/of
- 1.080 euro overgeschreven/laten overschrijven naar [bedrijf 9] en/of
- 3.052,88 euro overgeschreven/laten overschrijven naar [bedrijf 10] en/of - 20.000 euro overgeschreven/laten overschrijven naar [bedrijf 11] , [bedrijf 12] ;

4:
hij op een of meer tijdstip(pen) in of omstreeks de periode van 1 januari 2008
tot en met 16 mei 2014 te Woerden en/of Almere en/of Bosch en Duin, gemeente Zeist, althans in Nederland, en/of in Zwitserland en/of in Spanje en/of in
Gibraltar, tezamen en in vereniging met een ander of anderen en/of alleen, van
het plegen van witwassen een gewoonte heeft gemaakt, althans heeft witgewassen immers heeft/hebben verdachte en/of zijn mededader(s) (telkens) (een) voorwerp(en), te weten (een) geldbedrag(en) verworven, voorhanden gehad, overgedragen en/of omgezet, althans van dat/die voorwerp(en) gebruik gemaakt, terwijl hij en/of zijn mededader(s) wist(en) dat het/die voorwerp(en) geheel
of gedeeltelijk onmiddellijk of middellijk afkomstig was/waren uit enig misdrijf.

Indien in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn deze verbeterd. De verdachte is daardoor niet geschaad in de verdediging.

Overweging met betrekking voor het bewijs

Het hof is van oordeel dat de door verdachte bepleite algehele vrijspraak wordt weersproken door de bewijsmiddelen, zoals deze later in de eventueel op te maken aanvulling zullen worden opgenomen. Het hof heeft geen reden om aan de juistheid en betrouwbaarheid van die, van de lezing van verdachte afwijkende, bewijsmiddelen te twijfelen.

In het bijzonder overweegt het hof nog het navolgende.

Algemeen

Het hof is van oordeel dat het door een vennootschap toekennen van een salaris aan de directeur/groot aandeelhouder dat in een redelijke verhouding staat tot de geleverde arbeidsprestaties op zichzelf niet leidt tot het plegen van bedrieglijke bankbreuk, indien na enige tijd het faillissement van de vennootschap volgt.
In het geval van [bedrijf 2] is dat echter niet het geval nu er sprake is van een salaris van
€ 30.000,- per maand en een bonus van € 245.000,- voor een startende onderneming met een gering aantal werknemers en met één opdracht en met een verwachte winstmarge van
€ 455.000,- die gedeeld moet worden met de opdrachtgever (zie e-mailbericht van verdachte aan [betrokkene 3] d.d. 8 juni 2010).

In het geval van [bedrijf 1] is dit evenmin het geval nu daar sprake is van een arbeidsovereenkomst van 10 december 2007 waarin een salaris van € 30.000,- per maand, vakantiegeld van 8% en een verwachte bonus van € 1.200.000,- is vastgelegd, welke bonus, zoals verdachte verklaarde in zijn verhoor bij de FIOD (V-01-01), zou worden vastgesteld naar rato van het aantal abonnees ultimo 2008.

Het salaris zou ingaan per 1 januari 2008, terwijl [bedrijf 1] ultimo 2007 nog over een negatief vermogen beschikte van € 191.490,-, het bedrijf in dat jaar nog een geschat jaarverlies had geleden tussen € 600.000,- en € 800.000,- en terwijl er op dat moment nog geen significante omzet bestond. Eerst vanaf 9 juli 2008 zijn door de Nationale Postcode Loterij c.s. gelden overgeboekt aan [bedrijf 1] .

Bij zijn oordeel slaat het Hof nog acht op de volgende feiten en omstandigheden.

Reeds in 2008 heeft [bedrijf 1] de facturen van [bedrijf 16] niet prompt voldaan. Blijkens de beslissing van de voorzieningenrechter van 9 april 2009 is [bedrijf 1] reeds geruime tijd, doch in ieder geval sinds 16 februari 2009, achterstallig met haar betalingsverplichtingen jegens [bedrijf 16] .

Voorts draagt verdachte per 14 april 2009 de rechten en verplichtingen van [bedrijf 1] B.V. over aan [bedrijf 13] B.V. i.o. met gesloten beurzen.

Op 09-07-2008 is € 675.000,- ontvangen op de bankrekening [rekeningnummer 3] ten name van [bedrijf 1] .

Diezelfde dag wordt in totaal € 200.000,- (4 x 50.000,-) overgemaakt naar twee

bankrekeningen in Zwitserland ten name van R. van de Rhee , omschrijving: “Zahlung [bedrijf 14] Luxembourg”.

Op 11-07-2008 wordt nog eens in totaal € 75.000,- (25.000,- + 50.000,-) overgemaakt

naar deze twee Zwitserse bankrekeningen ten name van R. van de Rhee .

Op 18-07-2008 wordt nog eens in totaal € 100.000,- (50.000,- + 50.000,-) overgemaakt

naar deze twee Zwitserse bankrekeningen ten name van R. van de Rhee , omschrijving: “Terugbetaling [bedrijf 14] ”. In totaal derhalve (200.000,- + 75.000,- + 100.000,- =) € 375.000-.

Op 18-07-2008 is € 1.462.986,- ontvangen op de bankrekening [rekeningnummer 4] ten name van [bedrijf 1] .

Op 24-07-2008 wordt daarvan € 1.100.000,- overgemaakt naar de bankrekening [rekeningnummer 5] ten name van R. van de Rhee , omschrijving: “Overeenkomst [bedrijf 14] ”.

Vervolgens wordt diezelfde dag vanuit laatstgenoemde bankrekening € 1.020.466,37

overgemaakt naar een bankrekening van [bedrijf 15] met als omschrijving

“ R. van de Rhee -KBC”.

Vanuit de bankrekening [rekeningnummer 4] wordt voorts nog:

- op 31-07-2008 een bedrag van € 162.073,49 overgemaakt naar een Zwitserse

bankrekening van [bedrijf 3] AG met als omschrijving “Vertrag nr. 30.32.250.013”

Inclusief kosten wordt € 162.143,90 afgeschreven;

- op 25-08-2008 een bedrag van € 39.251,58 overgemaakt naar de bankrekening

[rekeningnummer 5] ten name van R. van de Rhee . Omschrijving: “Salaris Q3”;

- op 04-09-2008 een bedrag van € 50.000,- overgemaakt naar de bankrekening

[rekeningnummer 5] ten name van R. van de Rhee . Omschrijving: “Treasury OVK 4-9”.

In totaal derhalve (1.100.000,- + 162.143,90 + 39.251,58 + 50.000,- =) € 1.351.395,48.

Op 31-10-2008 is € 330.900,- ontvangen op de bankrekening [rekeningnummer 6] .

Diezelfde dag wordt € 100.000,- overgemaakt naar de bankrekening [rekeningnummer 5] ten

name van R. van de Rhee , omschrijving: Factuur 20081001013”.

Op 06-11-2008 wordt € 12.000,- (12.012,- inclusief kosten) overgemaakt naar een

Zwitserse bankrekening ten name van R. van de Rhee . Omschrijving: “Purchase Source

Code”.

In totaal derhalve (100.000,- + 12.000,- =) € 112.000,-.

Op 29-01-2009 is in totaal (52.825,- + 70.165,- + 66.180,- =) € 189.170,- ontvangen op

de bankrekening 24.31.33.154.

Op 30-01-2009 wordt € 50.000,- overgemaakt naar de bankrekening [rekeningnummer 5] ten

name van R. van de Rhee , omschrijving: 2009 Q1 + onkosten”.

Op 02-02-2009 wordt € 50.000,- overgemaakt naar de bankrekening [rekeningnummer 5] ten

name van R. van de Rhee , omschrijving: ‘Ql + expenses”.

Op 02-02-2009 wordt € 15.000,- (€ 15.020,41 inclusief kosten) overgemaakt naar een

Zwitserse bankrekening ten name van R. van de Rhee , omschrijving: “Expenses”.

In totaal derhalve (50.000,- + 50.000,- + 15.000,- ) € 115.000,-.

Aan de overboekingen liggen veelal geen of slechts beperkt stukken ten grondslag.

Vorenstaande feiten in onderling verband gezien laten naar het oordeel van het hof geen andere conclusie toe dan dat verdachte volslagen onverantwoorde verplichtingen is aangegaan, zoals de met verdachte aangegane arbeidsovereenkomst en de verkoop van de rechten en verplichtingen van [bedrijf 1] B.V. aan [bedrijf 13] B.V. i.o., en betalingen heeft verricht, zoals de onttrekking uit [bedrijf 1] van € 1.100.000,- in verband met het beslag op het huis van verdachte in juli 2008 waaraan geen deugdelijke overeenkomst, waaronder mede te verstaan is voldoende zekerheden, ten grondslag ligt.

Het hof is van oordeel dat, gelet op het bovenstaande dat verdachte op zijn minst genomen bewust de aanmerkelijke kans heeft aanvaard dat hij zich schuldig maakte aan faillissementsfraude, omdat het niet anders kan dan dat met dergelijke zeer omvangrijke onttrekkingen er een buitengewoon groot risico ontstond op het niet betalen van de schuldeisers.

Het hof wordt bevestigd in zijn overtuiging dat verdachte deze kans heeft aanvaard door verschillende getuigenverklaringen. Zo heeft de getuige [getuige 3] verklaard dat

verdachte vaak privébetalingen voorrang gaf boven het betalen van zijn crediteuren. Zelfs

als er voldoende geld was om alle crediteuren te betalen, werd er door verdachte wel eens

voor gekozen om geld naar zichzelf over te maken, zodat vervolgens niet alle crediteuren

konden worden betaald. Ook uit de verklaringen van Loman kan worden afgeleid dat de

betalingen van verdachte onverantwoord waren. Als betalingen aan verdachte niet konden worden gefinancierd uit beschikbare middelen, had dit tot gevolg dat facturen van crediteuren niet werden betaald. Uit deze verklaringen leidt het hof af dat bij verdachte het – onverplicht - betalen van zichzelf voorrang had op het financieel gezond houden van zijn bedrijf en het betalen van de crediteuren.

De verdediging heeft zich op het standpunt gesteld dat binnen [bedrijf 1] vrije opneembare winstreserves aanwezig waren. Het hof is van oordeel dat uit de jaarrekening 2007 blijkt van een negatief vermogen van € 191.000,-. In het jaar 2007 is een verlies geleden van ongeveer € 600.000,- tot € 800.000,-. Het hof leidt dit af uit de jaarrekening 2007. Weliswaar heeft de verdachte gesteld dat die door de vorige eigenaar is opgesteld, doch het hof hecht daaraan geen geloof. Deze jaarrekening is op 20 juni 2009 door de algemene vergadering van aandeelhouders (AVA) vastgesteld en kort daarop (zeer kort voor de datum van het faillissement op 29 juni 2009) bij de Kamer van Koophandel gedeponeerd. Zoals de verdachte ook ter zitting van het hof heeft erkend was hij degene die op dat moment namens [bedrijf 14] als enige in de AVA aanwezig en stemgerechtigd was. Na de jaarrekening van 2007 zijn geen jaarrekeningen meer opgemaakt noch vastgesteld, zodat er geen jaarrekeningen zijn waaruit een vrij uitkeerbare winstreserve blijkt. Ten overvloede overweegt het hof dat stille reserves – voor zover al aanwezig - zich (uiteraard) niet lenen voor het uitkeren van dividend.

Het standpunt van de verdediging is ook strijdig met de door de verdediging overgelegde overeenkomst van 20 juli 2008, waarin is vastgelegd dat de betaling van 1,1 miljoen euro een aflossing van schulden aan [bedrijf 14] zou zijn. Deze overeenkomst vindt op haar beurt weer geen steun in de feiten, omdat uit de stukken niet volgt dat [bedrijf 14] tot dit bedrag leningen aan [bedrijf 1] heeft verstrekt, laat staan dat met betrekking tot de gestelde investeringen door [bedrijf 14] is afgesproken dat die ten tijde van de overboeking van
€ 1.100.000,-- naar de privérekening van verdachte door [bedrijf 14] van [bedrijf 1] konden worden opgeëist.

Feit 1

Vrijspraak medeplegen

Evenals de rechtbank acht het hof niet wettig en overtuigend bewezen dat verdachte de faillissementsfraude bij [bedrijf 1] tezamen en in vereniging met een ander of anderen heeft gepleegd. Het hof zal verdachte dan ook vrijspreken van het ten laste gelegde medeplegen.

Vrijspraak overboekingen naar [betrokkene 4]

Evenals de rechtbank merkt het hof de overboekingen die zijn gedaan naar [betrokkene 4] niet aan als onttrekkingen. Behalve uit de verklaring van [betrokkene 4] zelf en van verdachte, blijkt ook uit verschillende getuigenverklaringen dat [betrokkene 4] bij [bedrijf 1] heeft gewerkt. Ook de afschrijvingen zelf duiden erop dat hier sprake kan zijn van loonbetalingen gelet op de gelijke bedragen en de omschrijvingen bij deze betalingen. Het hof acht daarom niet onaannemelijk geworden dat deze afschrijvingen loonbetalingen waren.

Vrijspraak salarisbetaling op 25-8-2008

Op 25 augustus 2008 wordt € 39.251,58 overgemaakt naar een bankrekening van verdachte

onder de vermelding “salaris Q3”. In het dossier zijn van het derde kwartaal 2008 twee

loonstroken opgenomen. Bovendien komt het daarin genoemde nettoloon overeen met de

overboeking van 25 augustus 2008. Nu aannemelijk is geworden dat deze

betaling een loonbetaling betreft, zal het hof deze slechts als een onttrekking aanmerken, voor zover deze een redelijke arbeidsbeloning voor de verrichte arbeidsprestaties te boven gaat. Voor het resterende deel van het salaris dient vrijspraak te volgen.

Overboeking van € 1.100.000,-

Het hof constateert dat verdachte ten aanzien van deze overboeking zowel bij de FIOD als in eerste aanleg tegenover de rechtbank als bij dit hof telkens wisselende verklaringen heeft afgelegd. Het hof acht geen van de door verdachte afgelegde verklaringen geloofwaardig. Het hof is van oordeel dat de feiten geen steun geven voor de stelling dat

verdachte ten tijde van de overboeking van de € 1.100.000,-- naar zijn privérekening

daadwerkelijk een opeisbare vordering ter hoogte van dat bedrag had op [bedrijf 1]

en evenmin dat daarmee op een dergelijke vordering werd vooruitbetaald. Evenmin is sprake van een lening van [bedrijf 14] aan verdachte tot voornoemd bedrag. Naar het oordeel van het hof was evenmin sprake van een verplichte betaling en dient het door verdachte

overgeboekte bedrag dan ook als onttrekking te worden beschouwd.

Salarisbetalingen en onkosten vergoedingen

Van de betalingen op 30 januari 2009 en 2 februari 2009 ten titel van salaris en onkostenvergoeding zijn geen salarisstroken bekend. Ook is geen specificatie bekend van de onkosten die door verdachte zouden zijn gemaakt. Bovendien worden binnen één week drie bedragen overgemaakt die het nettoloon van verdachte verre overstijgen en waarin meermalen eenzelfde omschrijving wordt genoemd. Gelet hierop worden deze overboekingen op 30 januari 2009 en 2 februari 2009 als onttrekkingen aangemerkt en niet als salaris.

Overboeking naar [bedrijf 3] AG

Verdachte heeft ter terechtzitting in eerste aanleg aangevoerd dat de betaling aan [bedrijf 3] AG niet als onttrekking kan worden aangemerkt. De auto’s die voor dit geld zijn geleased, een BMW 760 en een Range Rover, werden ingezet voor [bedrijf 1] . Om de auto’s in te kunnen voeren in Nederland hebben ze enige tijd op naam van verdachte gestaan.

Evenals de rechtbank stelt het hof op basis van het dossier vast dat de BMW 760 en de Range Rover nooit op naam hebben gestaan van [bedrijf 1] . Dat de auto’s voor de invoer in Nederland enkele maanden op naam van verdachte hebben moeten staan, verklaart niet dat verdachte gedurende de gehele periode de te naam gestelde was. Ter terechtzitting in eerste aanleg heeft verdachte verklaard dat bij [bedrijf 21] het kenteken altijd op naam van de leasenemer werd gezet. Dit is echter niet aannemelijk geworden, evenmin als de stelling dat de auto’s ten behoeve van [bedrijf 1] zijn ingezet.

Op 25 februari 2010 wordt de BMW door verdachte verkocht. De opbrengst van deze

verkoop is niet ten goede gekomen aan de boedel van de inmiddels failliete [bedrijf 1]

. Over de Range Rover heeft verdachte verklaard dat deze werd gebruikt als

boodschappenwagen, maar dat de betaling is gedaan door [bedrijf 1] .

Het hof merkt het afgeschreven bedrag daarom aan als een onttrekking.

Overboeking van € 200.000,-

Verdachte heeft verklaard dat hij voor de aankoop van de aandelen van [bedrijf 1]

€ 200.000,- vanuit privé heeft overgemaakt. Door op 9 juli 2008 vier keer € 50.000,- over te

maken van de bankrekening van [bedrijf 1] naar een privérekening van verdachte is

deze schuld ingelost.

Met de rechtbank deelt het hof dit standpunt van verdachte niet. De betaling die verdachte vanuit privé heeft gedaan voor de aankoop van aandelen, kan niet ten laste komen van [bedrijf 1] . Dit zou namelijk betekenen dat [bedrijf 1] voor haar eigen aandelen zou moeten betalen. Verdachte heeft op grond van deze betaling geen vordering op [bedrijf 1] , zodat de betaling van € 200.000,- naar de privérekening van verdachte als een onverplichte betaling en als een onttrekking moet worden beschouwd.

Lening van [bedrijf 17] B.V.

Verdachte en zijn raadsman hebben naar voren gebracht dat verdachte een lening heeft

afgesloten met [bedrijf 17] om de liquiditeit van de vennootschap te bevorderen.

Verdachte zou hiermee bedragen hebben voorgeschoten voor [bedrijf 1] . Hieruit

blijkt niet alleen dat verdachte het beste met [bedrijf 1] voor had, maar hiermee

wordt ook aangetoond dat verdachte verschillende vorderingen had op [bedrijf 1] .

Bovendien is een deel van deze lening € 44.000.-, ten goede gekomen aan [crediteur] een

crediteur van [bedrijf 1] .

Het hof is van oordeel dat bij gebreke aan duidelijkheid over de met [bedrijf 1] overeengekomen terugbetalingsvoorwaarden, waaronder de opeisbaarheid, niet gebleken is dat verdachte ter zake een opeisbare vordering op [bedrijf 1] had. Overboekingen die verdachte naar privérekeningen heeft gedaan, stellende dat hij daar op grond van deze voorschotten recht op had, verliezen daardoor dus niet hun karakter van onttrekking.

Overige vorderingen van verdachte op [bedrijf 1]

Verdachte heeft zijn stelling dat een en ander in een rekening-courantverhouding tussen hem en [bedrijf 1] is geadministreerd en verantwoord, op geen enkele manier aannemelijk kunnen maken, nu ieder spoor van een deugdelijke administratie van die rekening-courantverhouding ontbreekt.

Feit 2

Vrijspraak medeplegen

Evenals de rechtbank acht het hof niet wettig en overtuigend bewezen dat verdachte de faillissementsfraude bij [bedrijf 2] tezamen en in vereniging met een ander of anderen heeft gepleegd. De rechtbank zal verdachte dan ook vrijspreken van het ten laste gelegde medeplegen.

Vrijspraak: overboeking naar [bedrijf 18]

Verdachte heeft verklaard dat er weleens betalingen ten behoeve van [bedrijf 2] werden

verricht door een ‘verkeerde’ vennootschap. Dit werd dan later gecorrigeerd. De

overboekingen van in totaal € 17.200.- aan [bedrijf 18] B.V. zijn een voorbeeld van

een dergelijke correctie.

Het hof ziet in het dossier verschillende aanwijzingen dat er foutieve betalingen hebben plaatsgevonden. Zo verklaren de getuigen [getuige 4] en [getuige 3] dat er inderdaad fouten werden gemaakt met betalingen en dat dit werd gecorrigeerd door [bedrijf 2] terugbetalingen te laten doen aan [bedrijf 7] BV. dan wel [bedrijf 18] . Het hof acht deze gang van zaken en daarmee het verweer van verdachte voldoende

aannemelijk geworden en zal de betalingen die zijn gedaan aan [bedrijf 18] BV.

niet aanmerken als onttrekkingen.

Overboekingen naar [betrokkene 4]

Verdachte heeft verklaard dat [betrokkene 4] , de (al dan niet voormalige, hieromtrent is wisselend verklaard en ten tijde van de aanhouding van verdachte in Spanje was hij in gezelschap van [betrokkene 4] ) partner van verdachte gedurende ongeveer een maand voor [bedrijf 2] diverse werkzaamheden heeft verricht. Hiervoor is zij door [bedrijf 2] betaald. Ter terechtzitting in eerste aanleg heeft verdachte hieraan toegevoegd dat wellicht ook de belettering voor [bedrijf 2] door [betrokkene 4] is gedeclareerd en is uitbetaald.

Met de rechtbank merkt het hof allereerst op dat getuigen wisselend hebben verklaard over de werkzaamheden van [betrokkene 4] bij [bedrijf 2] . In elk geval kan uit die verklaringen en uit die van verdachte zelf worden afgeleid dat zij niet lang werkzaamheden heeft verricht voor [bedrijf 2] .

De betalingen die aan [betrokkene 4] worden gedaan lijken geen loonbetalingen te betreffen, gezien de wisselende bedragen. Ook is niet gebleken dat zij een arbeidsovereenkomst had bij [bedrijf 2] . Volgens verdachte werkte zij in die periode als zzp’er en verrichtte zij in die hoedanigheid werkzaamheden voor de vennootschap. Het hof heeft echter geen facturen aangetroffen voor de werkzaamheden die [betrokkene 4] zou hebben verricht. Ook zijn er geen andere specificaties aangetroffen, waaruit kan blijken welke vorderingen zij uit hoofde van werkzaamheden op [bedrijf 2] had. Gelet op het ontbreken van deze onderbouwing zal het hof de bedragen die naar haar zijn overgemaakt aanmerken als onverplichte betalingen en derhalve als onttrekkingen aan de vennootschap.

Feit 3

Vrijspraak medeplegen

Evenals de rechtbank acht het hof niet wettig en overtuigend bewezen dat verdachte de verduistering van geldbedragen tezamen en in vereniging met een ander of anderen heeft gepleegd. Het hof zal verdachte dan ook vrijspreken van het ten laste gelegde medeplegen.

Wederrechtelijk toe-eigenen

Het hof stelt vast dat de onder feit 3 genoemde geldbedragen identiek zijn aan de

bedragen die door het openbaar ministerie onder feit 1 en 2 zijn ten laste gelegd. Onder feit

1 en 2 heeft het hof overwogen welke overboekingen als onttrekking kunnen worden

aangemerkt. Het hof sluit voor de bewezenverklaring van feit 3 daarom aan bij de

bewezen verklaarde onttrekkingen van feit 1 en feit 2. Verdachte heeft zich dit geld -door

deze bedragen aan de ondernemingen te onttrekken- wederrechtelijk toegeëigend.

Vrijspraak: overboekingen naar [betrokkene 4]

Met de rechtbank acht het hof niet wettig en overtuigend bewezen dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan verduistering door geld over te boeken van [bedrijf 2] naar
[betrokkene 4] . Uit het dossier blijkt niet dat verdachte zich deze geldbedragen heeft toegeëigend. Verdachte heeft gedurende een periode een relatie gehad met [betrokkene 5] , maar niet is gebleken dat het geld dat naar haar is overgemaakt aan verdachte ten goede is gekomen.

Feit 4

Vrijspraak medeplegen

Met de rechtbank acht het hof niet wettig en overtuigend bewezen dat verdachte het witwassen van geldbedragen tezamen en in vereniging met een ander of anderen heeft gepleegd. De rechtbank zal verdachte dan ook vrijspreken van het ten laste gelegde medeplegen.

Gewoontewitwassen

Verdachte heeft gedurende een lange periode geldbedragen overgemaakt naar (onder meer)

Zijn Nederlandse en Zwitserse privérekeningen. Deze geldbedragen zijn door verdachte onttrokken aan de vennootschappen en verduisterd. Daarmee zijn deze geldbedragen uit enig misdrijf afkomstig. Uiteindelijk zijn de rekeningen die zijn gevoed door de onttrokken

geldbedragen, door opnamen door en betalingen ten behoeve van verdachte leeggeraakt en is het crimineel verworven geld daarmee verdwenen.

Verdachte heeft onder meer verklaard dat hij dit geld heeft gebruikt om van te leven. Verdachte heeft de geldbedragen aldus omgezet in geld en goederen die hij gebruikte voor zijn dagelijks leven. Naar het oordeel van het hof heeft verdachte zich daarmee schuldig gemaakt aan gewoontewitwassen.

Bewezenverklaring

Door wettige bewijsmiddelen, waarbij de inhoud van elk bewijsmiddel -ook in onderdelen- slechts wordt gebezigd tot het bewijs van dat tenlastegelegde feit waarop het blijkens de inhoud kennelijk betrekking heeft, en waarin zijn vervat de redengevende feiten en omstandigheden waarop de bewezenverklaring steunt, acht het hof wettig en overtuigend bewezen dat verdachte het onder 1, 2, 3 en 4 tenlastegelegde heeft begaan, met dien verstande, dat:

1:
[bedrijf 1] B.V. op
één of meer tijdstippen in
of omstreeks de periode van
1 januari 2008 tot en met 29 juni 2009, te Woerden en/of Bosch en Duin, gemeente
Zeist
en/of (elders) in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen , terwijl deze rechtspersoon bij vonnis van de
Rechtbank te Utrecht van 29 juni 2009 in staat van faillissement was
verklaard, ter bedrieglijke verkorting van de rechten van haar schuldeiser(s),
de navolgende goederen, te weten
één of meer geldbedragen - tot een totaal
bedrag van 1.945.845,63 euro ,
althans enig geldbedrag, aan de boedel heeft onttrokken door
-
( in totaal
) 1.752.000,00 euro over te
( laten
) schrijven
onder meer op bankrekeningen toebehorend aan hem, verdachte,
en/of zijn, verdachtes, (ex)partner en
/of - 162.143,90 euro over te
( laten
) schrijven naar de bankrekening van [bedrijf 19]

AG en
/of - 21.200 euro over te
( laten
) schrijven naar Schildersbedrijf [bedrijf 4] en
/of

- 6.289,73 euro over te
( laten
) schrijven naar [bedrijf 5] en
/of - 4.212 euro over te
( laten
) schrijven naar [bedrijf 6] ,
in ieder geval door deze geldbedragen (telkens) buiten het bereik en/of het beheer van de curator te brengen en/of te houden, zulks terwijl hij, verdachte, tot voren omschreven feit
( en
) opdracht heeft gegeven en
/of aan die verboden gedraging
( en
) feitelijke leiding heeft gegeven;

2:
[bedrijf 2] B.V. (voorheen [bedrijf 7] B.V.)
op
één of meer tijdstippen in
of omstreeks de periode van 30 juni 2010
tot en met 2 mei 2011, te Woerden en/of Almere en/of Bosch en Duin,
gemeente Zeist
en/of (elders) in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen , terwijl deze rechtspersoon bij vonnis van
de Rechtbank Zwolle-Lelystad van 2 mei 2011 in staat van faillissement was verklaard, ter bedrieglijke verkorting van de rechten van haar schuldeiser(s),
de navolgende goederen, te weten
één of meer geldbedragen - tot een totaal
bedrag van 489.250,77 euro -,
althans enig geldbedrag, aan de boedel heeft onttrokken door
-
( in totaal
) 455.117,89 euro over te
( laten
) schrijven
onder meer op
bankrekeningen toebehorend aan hem, verdachte,
en /of aan
hem, verdachte, gelieerde bedrijven en
/of toebehorend aan zijn, verdachtes, (ex)partner en
/of - 10.000 euro over te
( laten
) schrijven naar de bankrekening van [bedrijf 8]
B.V. en
/of - 1.080 euro over te
( laten
) schrijven naar [bedrijf 9] en
/of - 3.052,88 euro over te
( laten
) schrijven naar [bedrijf 10] en
/of - 20.000 euro over te
( laten
) schrijven naar [bedrijf 11] , [bedrijf 12] ,
in ieder geval door deze geldbedragen (telkens) buiten het bereik en/of het beheer van de curator te brengen en/of te houden, zulks terwijl hij, verdachte, tot voren omschreven feit
( en
) opdracht heeft gegeven en
/of aan die verboden gedraging
( en
) feitelijke leiding heeft gegeven;

3:
hij op één of meer tijdstip
( pen
) in
of omstreeks de periode van 1 januari 2008
tot en met 2 mei 2011 te Woerden en/of Almere en/of Bosch en Duin, gemeente Zeist
en/of (elders) in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen en/of alleen, ( telkens
) opzettelijk
(een) geldbedrag
( en
) van
( in totaal
) ongeveer 1.945.845,63 euro,
in elk geval enig goed, geheel of ten dele toebehorende aan [bedrijf 1] B.V. en
/of 468.482,88 euro
, in elk geval enig goed, geheel of ten dele toebehorende aan [bedrijf 2] B.V.,
in elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte en/of zijn mededaders, en welke geldbedragen
/goederen verdachte
en/of zijn mededader(s) telkens uit hoofde van zijn, verdachtes, persoonlijke
dienstbetrekking van/als algemeen directeur/bestuurder,
in elk geval anders dan door misdrijf, onder zich had
(den) , telkens wederrechtelijk zich heeft
/hebben toegeëigend, immers heeft
/hebben verdachte
en/of zijn mededaders (onder meer) :
-
( in totaal
) 1.752.000,00 euro
overgeschreven/ laten overschrijven op bankrekeningen toebehorend aan hem, verdachte,
en/of zijn, verdachtes, partner en
/of - 162.143,90 euro
overgeschreven/ laten overschrijven naar de bankrekening van [bedrijf 3] AG en
/of - 21.200 euro
overgeschreven/ laten overschrijven naar Schildersbedrijf [bedrijf 4] en
/of - 6.289,73 euro
overgeschreven/ laten overschrijven naar [bedrijf 5] en
/of - 4.212 euro
overgeschreven/ laten overschrijven naar [bedrijf 6] ,
-
( in totaal
) 434.350,00 euro
overgeschreven/ laten overschrijven
onder meer op bankrekeningen toebehorend aan hem, verdachte,
en/of aan hem, verdachte, gelieerde bedrijven en/of zijn, verdachtes, partner en
/of - 10.000 euro
overgeschreven/ laten overschrijven naar de bankrekening van [bedrijf 8] B.V. en
/of - 1.080 euro
overgeschreven/ laten overschrijven naar [bedrijf 9] en
/of - 3.052,88 euro
overgeschreven/ laten overschrijven naar [bedrijf 10] en
/of - 20.000 euro
overgeschreven/ laten overschrijven naar [bedrijf 11] , [bedrijf 12] ;

4:
hij op
een of meer tijdstip
( pen
) in
of omstreeks de periode van 1 januari 2008
tot en met 16 mei 2014 te Woerden en/of Almere en/of Bosch en Duin, gemeente Zeist, althans in Nederland, en/of in Zwitserland en/of in Spanje en/of in
Gibraltar,
tezamen en in vereniging met een ander of anderen en/of alleen , van
het plegen van witwassen een gewoonte heeft gemaakt,
althans heeft witgewassen immers heeft
/hebben verdachte
en/of zijn mededader(s) ( telkens
) (een) voorwerp
( en
) , te weten
(een) geldbedrag
( en
) verworven, voorhanden gehad, overgedragen en/of omgezet en
althans van
dat/ die voorwerp(en) gebruik gemaakt
, terwijl hij
en/of zijn mededader(s) wist
(en) dat
het/ die voorwerp
( en
) geheel of gedeeltelijk onmiddellijk of middellijk afkomstig
was/ waren uit enig misdrijf.

Het hof acht niet bewezen hetgeen verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven is bewezen verklaard, zodat deze daarvan behoort te worden vrijgesproken.

Strafbaarheid van het bewezenverklaarde

Het onder 1 en 2 bewezen verklaarde levert op:

telkens:

bedrieglijke bankbreuk, gepleegd door een rechtspersoon, terwijl hij feitelijke leiding heeft gegeven aan de verboden gedraging, meermalen gepleegd.

Het onder 3 bewezen verklaarde levert op:

verduistering gepleegd door hem die het goed uit hoofde van zijn persoonlijke dienstbetrekking onder zich heeft, meermalen gepleegd.

Het onder 4 bewezen verklaarde levert op:

van het plegen van witwassen een gewoonte maken.

Het bestaan van een rechtvaardigingsgrond is niet aannemelijk geworden.

Strafbaarheid van de verdachte

Verdachte is strafbaar aangezien geen omstandigheid is gebleken of aannemelijk geworden die verdachte niet strafbaar zou doen zijn.

Oplegging van straf en/of maatregel

De hierna te melden strafoplegging is in overeenstemming met de aard en de ernst van het bewezen verklaarde en de omstandigheden waaronder dit is begaan, mede gelet op de persoon van verdachte, zoals van een en ander bij het onderzoek ter terechtzitting is gebleken.

De officier van justitie heeft gevorderd dat verdachte voor de door haar onder 1, 2, 3 en 4 bewezen geachte feiten zal worden veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van
vier jaren met aftrek van voorarrest. Verder heeft de officier van justitie gevorderd dat aan verdachte een verbod zal worden opgelegd tot het uitoefenen van het beroep van statutair bestuurder van een rechtspersoon voor de duur van vijf jaren

De rechtbank heeft verdachte veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van
drie jaren met aftrek van voorarrest. Verder heeft de rechtbank aan verdachte ten aanzien van de onder 1 en 2 bewezenverklaarde feiten een verbod opgelegd tot het uitoefenen van het beroep van statutair bestuurder van een rechtspersoon voor de duur van vijf jaren.

De advocaat-generaal heeft conform de vordering van de officier van justitie geëist.

De verdediging heeft betoogd dat bij een eventueel op te leggen straf rekening moet worden gehouden met de persoonlijke omstandigheden van verdachte. Verdachte is zeer negatief in de publiciteit geweest, er is sprake geweest van “trial by media”. Daarnaast moet rekening worden gehouden met de uitspraak van dit hof van 12 februari 2013 (artikel 63 van het Wetboek van Strafrecht). Gelet op vergelijkbare zaken is de eis van de advocaat-generaal buiten proporties.

Het hof heeft bij de straftoemeting in het bijzonder in aanmerking genomen -en vindt daarin de redenen die tot de keuze van een onvoorwaardelijke vrijheidsstraf van de hierna aan te geven duur leiden- dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan faillissementsfraude door bij twee bedrijven grote bedragen naar zijn privérekening over te maken. Hij gaf privébetalingen voorrang boven het betalen van zijn crediteuren, waardoor beide vennootschappen relatief kort daarna zijn gefailleerd. Verdachte heeft voor een totaal van 2,4 miljoen euro bedragen aan de vennootschappen onttrokken. Vervolgens heeft verdachte deze onttrokken bedragen gebruikt voor de aankoop van allerlei goederen en betalingen aan zijn eigen schuldeisers, terwijl hij geen verhaal bood. Het feit dat de eerste vennootschap door de vele onttrekkingen van verdachte failleerde, heeft verdachte er niet van weerhouden gelden te onttrekken aan de vennootschap waarvan hij daarna bestuurder is geworden. Het patroon was bij beide vennootschappen volstrekt overeenkomstig. Verdachte kende zich een buitenproportioneel salaris toe. Hij liet een groot aantal boekingen van aanzienlijke bedragen via een niet regelmatig bijgehouden boekhouding lopen, waarbij veelal met (beweerdelijke) rekening-courantverhoudingen met diverse gelieerde partijen werd gewerkt. Zakelijke en privéuitgaven liepen daarbij in veel gevallen door elkaar. Zodra er grote geldbedragen binnenkwamen werden binnen enkele dagen geldbedragen overgeboekt naar een bankrekening van verdachte. De rekeningen van crediteuren bleven daardoor onbetaald. Het hof neemt verdachte dit handelen bijzonder kwalijk. Verdachte heeft door zo te handelen niet alleen bewust de aanmerkelijke kans aanvaard dat schuldeisers zouden worden benadeeld, maar hij heeft hiermee ook het vertrouwen tussen ondernemers onderling aangetast. Verdachte bekommerde zich slechts om zijn eigen financieel gewin. Het handelen van verdachte en zijn visie daarop zoals hij die ter zitting kenbaar heeft gemaakt duidt naar het oordeel van het hof op een totaal gebrek aan inzicht in de strafwaardigheid daarvan.

Het hof heeft voorts gelet op het de verdachte betreffend uittreksel uit de justitiële documentatie van 1 juni 2016 waaruit blijkt dat verdachte op 16 december 2008 door de rechtbank Zwolle-Lelystad veroordeeld is ter zake bedrieglijke bankbreuk, gepleegd in 2003. Ook in die zaak was sprake van exorbitante salarissen en bonussen. Ondanks die veroordeling is verdachte op dezelfde voet verder gegaan en heeft hij blijkbaar aan die veroordeling door de rechtbank zich niets gelegen laten liggen. Het tegen dat vonnis ingestelde hoger beroep heeft geleid tot een veroordelend arrest van dit hof, locatie Leeuwarden, van 12 februari 2013.

Bij dat arrest is ten aanzien van de straf onder meer het volgende overwogen:

“Verdachte heeft zich schuldig gemaakt aan - kort samengevat - het onttrekken van gelden aan de boedel van de nadien in staat van faillissement verkerende besloten vennootschap [bedrijf 20] BV, waartoe hij opdracht heeft gegeven en aan welke gedragingen hij feitelijk leiding heeft gegeven. [betrokkene 2] sr., voorheen eigenaar van [bedrijf 20] BV, dacht in verdachte een betrouwbaar opvolger voor zijn familiebedrijf te hebben gevonden, nu zijn beide zoons het bedrijf bij de voorgenomen terugtreding van hun vader niet konden of wilden overnemen. [betrokkene 2] werd door de presentatie van verdachte geïmponeerd. Gebleken is echter dat verdachte de onderneming slechts heeft gebruikt heeft ter verrijking van zichzelf en aan hem gelieerde (rechts)personen, hetgeen uiteindelijk volledig ten koste van [betrokkene 2] en de schuldeisers van de BV is gegaan. Weliswaar heeft verdachte gesteld dat hij allerlei plannen had om van [bedrijf 20] BV een florerend bedrijf te maken, doch uit de stukken is hiervan niets concreets gebleken. Evenmin heeft verdachte ter zitting van 9 november 2012 het hof kunnen overtuigen van het realiteitsgehalte van zijn plannen met het familiebedrijf. Het hof ziet die plannen veeleer als deel van het geheel van strafbare handelingen van verdachte en constateert dat verdachte ook thans nog in zijn beweringen volhardt. Het hof kan de handelwijze van verdachte dan ook niet anders zien dan als het doelbewust ‘leegtrekken' van [bedrijf 20] , ten behoeve van eigen gewin en ten koste van de schuldeisers, daaronder tevens begrepen het personeel van [bedrijf 20] en [betrokkene 2] sr, die nagenoeg aan de bedelstaf is geraakt.

……

Het handelen van verdachte en zijn visie daarop zoals hij die ter zitting kenbaar heeft gemaakt duidt naar het oordeel van het hof op een gebrek aan inzicht in de strafwaardigheid daarvan.”

Het hof stelt vast dat verdachte in deze zaak op vrijwel gelijke wijze heeft gehandeld als in het hiervoor bedoelde arrest en nog steeds een gebrek aan inzicht in de strafwaardigheid daarvan vertoont.

Bij de bepaling van de aan verdachte op te leggen straf heeft het hof voorts acht

geslagen op de rechterlijke oriëntatiepunten, die voor een zaak als onderhavige waarbij sprake is van een benadelingsbedrag bedrag van meer dan € 1.000.000,--, als uitgangspunt een straf aangeven van 24 maanden gevangenisstraf tot het wettelijk maximum aan gevangenisstraf.

Het hof is van oordeel dat, gelet op de hoogte van het benadelingsbedrag, de duur, de frequentie waarmee de bedragen zijn onttrokken en de recidive, met geen andere straf kan worden volstaan dan met een gevangenisstraf van aanzienlijke duur. Het hof is daarbij van oordeel dat de rechtbank te mild is geweest voor verdachte.

Alles afwegende is het hof van oordeel dat de ernst van het bewezen verklaarde meebrengt dat oplegging van een gevangenisstraf voor de duur van vier jaren hier passend en geboden is.

Ten aan zien van het onder 1 en 2 bewezenverklaarde

Verdachte heeft zich schuldig gemaakt aan faillissementsfraude in de periode dat hij statutair bestuurder was van de vennootschappen. Om te voorkomen dat verdachte zich opnieuw aan soortgelijke feiten schuldig maakt, zal het hof verdachte overeenkomstig artikel 349, eerste lid, van het Wetboek van Strafrecht ontzetten van de uitoefening van het beroep van statutair bestuurder van rechtspersonen voor de duur van vijf jaren.

De bijkomende straf ex artikel 36 en 349 van het Wetboek van Strafrecht

Verdachte is – zoals hiervoor al overwogen - bij arrest van dit hof van 12 februari 2013 onder meer veroordeeld ter zake van bedrieglijke bankbreuk.

Mede gelet op de omstandigheid dat verdachte naar het oordeel van het hof er in het geheel geen blijk van geeft inzicht te hebben in het laakbare van zijn handelen en in de schade die hij bij zijn slachtoffers veroorzaakt, moet worden aangenomen dat het alleszins mogelijk is dat verdachte, na de tenuitvoerlegging van de hem op te leggen vrijheidsbenemende straf, zal trachten anderen slachtoffer te maken van zijn illegale praktijken. Om die reden acht het hof het van groot belang dat in bredere kring dan thans het geval is, bekend wordt met welke praktijken de verdachte zich heeft beziggehouden. Het hof zal dan ook openbaarmaking van de onderhavige uitspraak bevelen, op de wijze als hierna te melden.

Toepasselijke wettelijke voorschriften

Het hof heeft gelet op de artikelen 24c, 36, 51, 57, 63, 322, 341, 349 en 420ter van het Wetboek van Strafrecht.

Deze voorschriften zijn toegepast, zoals zij golden ten tijde van het bewezen verklaarde.

BESLISSING

Het hof:

Vernietigt het vonnis waarvan beroep en doet opnieuw recht:

Verklaart zoals hiervoor overwogen bewezen dat de verdachte het onder 1, 2, 3 en 4 ten laste gelegde heeft begaan.

Verklaart niet bewezen hetgeen de verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven is bewezen verklaard en spreekt de verdachte daarvan vrij.

Verklaart het onder 1, 2, 3 en 4 bewezen verklaarde strafbaar, kwalificeert dit als hiervoor vermeld en verklaart de verdachte strafbaar.

Veroordeelt de verdachte tot een
gevangenisstraf voor de duur van
4 (vier) jaren .

Beveelt dat de tijd die door de verdachte vóór de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in enige in artikel 27, eerste lid, of artikel 27a van het Wetboek van Strafrecht bedoelde vorm van voorarrest is doorgebracht, bij de uitvoering van de opgelegde gevangenisstraf in mindering zal worden gebracht, voor zover die tijd niet reeds op een andere straf in mindering is gebracht.

Ten aanzien van het onder 1 en 2 bewezenverklaarde:

Ontzet de verdachte van het recht tot uitoefening van het beroep van statutair bestuurder van een rechtspersoon voor de duur van 5 (vijf) jaren.

Gelast de openbaarmaking van deze uitspraak na het onherroepelijk worden daarvan:

- op een door het openbaar ministerie te bepalen tijdstip in De Telegraaf,

(zaterdagseditie) en in alle regionale dagbladen van de Persgroep (gehele regio, zaterdagseditie);

- op rechtspraak.nl, en wel met vermelding van de personalia van verdachte, welke

openbaarmaking aan de griffier van het gerechtshof wordt opgedragen;

veroordeelt verdachte tot betaling van de kosten van de openbaarmaking, welke kosten worden geschat op € 5.000,- (inclusief 21% BTW);

beveelt dat vervangende hechtenis voor de duur van 100 dagen zal worden toepast indien noch volledige betaling, noch volledig verhaal van het verschuldigde bedrag volgt.

Aldus gewezen door

mr. R. de Groot, voorzitter,

mr. R.F.C. Spek en mr. P.L.M van Gorkom, raadsheren,

in tegenwoordigheid van B.J. Berendsen, griffier,

en op 13 juli 2016 ter openbare terechtzitting uitgesproken.

Mr. P.L.M. van Gorkom is buiten staat dit arrest mede te ondertekenen.

Proces-verbaal van het in dezelfde zaak voorgevallene ter openbare terechtzitting van het gerechtshof van 13 juli 2016.

Tegenwoordig:

mr. R. de Groot, voorzitter,

mr. A.A. Schut, advocaat-generaal,

mr. G.W. Jansink, griffier.

De voorzitter doet de zaak uitroepen.

De verdachte is niet in de zaal van de terechtzitting aanwezig.

De voorzitter spreekt het tussenarrest uit.

Waarvan is opgemaakt dit proces-verbaal, dat door de voorzitter en de griffier is vastgesteld en ondertekend.