Uitspraak
GERECHTSHOF ARNHEM-LEEUWARDEN
1.de besloten vennootschap Trientalis Investments B.V.,
Liddok B.V.,
[appellant sub 3],
1.de besloten vennootschap Promocean The Netherlands B.V.,
Promocean GmbH,
Promocean France SAS,
Promocean Spain SL,
1.Het geding in eerste aanleg
2.Het geding in hoger beroep
- de dagvaarding in hoger beroep d.d. 12 april 2013;
- de akte uitlating betekening van Trientalis c.s.;
- de memorie van grieven, met producties;
- de memorie van antwoord tevens houdende memorie van grieven in incidenteel appel, met producties;
- de memorie van antwoord in incidenteel appel, met producties;
- de pleidooien overeenkomstig de pleitnotities; ter gelegenheid van de pleidooien is akte verleend van de door partijen ten behoeve van de pleidooien ingediende producties.
3.De vaststaande feiten
4.De motivering van de beslissing in hoger beroep
“Against this background I attach a Termination agreement between yourself and the relevant employing companies which is self explanatory. You will see that part of the agreement refers to the payments which, following the work by [name], you agreed were repayable by you to the Company. At this stage, subject to you fulfilling certain obligations in the agreement, we are prepared to waive repayment of these items. However I must make it clear that such an concession is based solely on you accepting and adhering to the terms of the agreement as drafted.
I know that the agreement states that you will end your employment with the company on June 1st, but that probably doesn’t make sense given the timing. (…)
[appellant sub 3], I feel strongly that we both now need to conclude this matter swiftly and move on and in that respect I look forward to finalizing the agreement.”
“(…)
WHEREAS:
(…)
d. Parties agree that Employee owes money to Employer as a result of related party payments that have been incorrectly made.
(…)
HEREBY AGREES AS FOLLOWS:
(…)
7. Parties agree that Employee owes Employer I the monies as set out in appendix IIa & IIb. This agreement constitutes as an ‘agreement as to burden of proof (…). Should Employee meet his obligations in relation to article 4, 5, 6 and 12 of this Agreement - to be decided upon at the sole discretion of [name] Famulak (…) - Employee will be released on 31st December 2011, from his liability to pay these monies.
(…)
14. After the aforementioned obligations have been fulfilled, Employee will have no further obligations toward Employers and any affiliates thereof (…).
15. The aforementioned full and final discharge does not apply to Employee’s functional relationship as managing director of Employer I pursuant to the Articles of Incorporation. (…)”
“(…)
asked me to advise him on the draft termination agreement you recently sent him in order to come to an agreement on termination of his activities for the PromOcean group of companies.
(…)
However, [appellant sub 3] would like to suggest some changes to the termination agreement (…). The suggested changes to the termination agreement are as follows:
(…)
3. In article 1 my client suggests the effective termination date will be changed from June 1, 2009 to October 1, 2009 (…). I furthermore propose that (…) [appellant sub 3] shall be relieved from his duties to perform his services as from July 1, 2009 (…).
(…)
6. (…) [appellant sub 3] proposes to receive 1/3 of the total stay bonus, an amount of € 350.000,-- as mentioned above.
7. In addition thereto, (…) [appellant sub 3] proposes that PromOcean The Netherlands B.V. will enter into the agreement with MidOcean Group B.V. (…) regarding the tax losses. (…) [appellant sub 3] suggests that PromOcean The Netherlands B.V. pays the transfer sum of € 150.000,-- (…).
8. The foregoing implies that article 7 should be changed, in respect to the conditional character of the present financial offer. (…)”
“Further to our conversation earlier this week, I have had a further discussion with [name] regarding the points you raised […] based on that we have amended the termination agreement which our lawyers will send to your lawyers either today or tomorrow. I just wanted to explain in this email what that document will reflect in terms of the outstanding points from our discussion:
(…)
2. Receivables recovery
(…) The bottom line here is that we are not prepared to write off the claims at the end of December 2011 as per the agreement and pay you additional money on top.(…). Having said that, we are prepared to effectively stick to the original deal (…).
(…)
4. Waiver conditions December 2011
We have added some wording to provide additional clarity on this area and particularly in a situation where [name] is no longer employed by L&F. In terms of approval of this waiver, it would be in [name]’s hand assuming he is still employed by L&F (…) and if he is not, it will be in the hands of whoever is running LF Europe.”
“(…)
and I have reviewed your revised (tri-partite) termination agreement of June 18, 2009 and the remarks made in your email of June 18, 2009.
Your remarks on the tax issues call for serious reconsideration of the above mentioned agreement. Can you instruct your Dutch lawyers to contact me to avoid any serious income tax discussions? With your Dutch lawyers I would like to discuss an alternative way to reach a satisfying settlement with respect to both parties’ interests and objectives.”
“[appellant sub 3],
I have been following the negotiations for your termination agreement now for the past several weeks. While we have been amenable to doing all that we can to put you in a good position and give you the best deal possible, the latest e-mail from your lawyer suggesting that we wait until mid-August to pick up discussions simply is not acceptable.
We put to you a very fair deal given the circumstances, but one absolute requirement of the deal was that it be done quickly broadly on the terms that we have laid out. In that respect, we need to get this done by the end of July. If not, we will have no choice but to terminate you with cause and pursue our claims for monies owing by you to the company. I do not want this to come to that, but I feel that you are simply trying to drag this out as long as you can, which completely violates the spirit of the agreement.
We will have our lawyers convey the same message to your lawyer and I hope that we can get this finalized by the end of the month to avoid significant cost and unpleasantness for all of us.
If you want to discuss, give me a call, but I want this finalized and (…) signed by the end of the month.”
“[name],
Via my lawyer I received an e-mail in which you accuse me from deliberately dragging on the discussion. (…) The overriding thing is (…) that all fiscal consequences of the transaction are on my back which has been adjusted in the last draft. I cannot oversee the impact of this and wanted to have an opinion from my taxadvisor. As far as I can read the e-mail you do not allow me to wait till he is back from holiday?”
“[appellant sub 3],
No. I did not want to wait. (…)
In the interim, a serious matter has arisen. (…)
You and I need to talk about this asap as I have also stopped all settlement discussions on the agreement as I now have some serious concerns about the deal. I will not proceed with any settlement unless I get a full and plausible explanation regarding the lease. If none is forthcoming, we may be forced to proceed with legal proceedings to recover all monies owing to the group. (…)”
incident 1(betaling van inkomstenbelasting voor [appellant sub 3] door Promocean NL en Promocean France) heeft Trientalis c.s. slechts klachten gericht die herhalen wat reeds bij de grieven VI en VIII is aangevoerd. Zoals hiervoor geoordeeld, falen deze grieven.
incident 2(Time Consumer Electronics B.V.) heeft Trientalis c.s. verwezen naar de conclusie van antwoord in conventie onder 131 en 133. Daar heeft Trientalis c.s. betoogd dat de facturen van 6 november 2007 van € 194.208,- en € 283.220,- normale zakelijke transacties betroffen en dat de factuur van 26 november 2007 van € 178.500,- wielersponsoring betrof, zij het onder een andere aanduiding (MP3-spelers) omdat [naam] dat zo wilde. Hiermee miskent Trientalis c.s. evenwel dat de rechtbank bij het provisionele vonnis van 7 juli 2010, waarnaar de rechtbank in het vonnis van 16 januari 2013 (ook in het dictum) verwijst, de vorderingen ter zake van de facturen van 6 november 2007 heeft afgewezen en dat de rechtbank het verweer ter zake van de factuur van 26 november 2007 gemotiveerd en overtuigend heeft verworpen. Het hof neemt dat oordeel over. Door Trientalis c.s. is in hoger beroep (ook niet indien de verwijzing naar de conclusie van antwoord onder 131 en 133 in ogenschouw wordt genomen) niets aangevoerd dat tot een ander oordeel aanleiding geeft. Voor zover Trientalis c.s. in dit verband heeft gewezen op afspraken die ter zake van de wielersponsoring met [naam] gemaakt zouden zijn, heeft Trientalis c.s. haar stellingen terzake onvoldoende concreet toegelicht. Bovendien heeft Trientalis c.s. ook ter zake van deze gestelde afspraken niet toegelicht waarom deze Promocean c.s. zouden binden; het hof verwijst in dit verband naar hetgeen is overwogen ten aanzien van grief VI.
incident 3(Big Bang) onderschrijft het hof het oordeel van de rechtbank dat Trientalis c.s. onvoldoende gemotiveerd heeft weersproken dat sprake was een zeer gecompliceerde en risicovolle transactie (financiering), dat niet valt in te zien welk belang Promocean c.s. hierbij had en dat onduidelijk is waarom Trientalis er tussen geschoven moest worden, zodat terzake bestuurdersaansprakelijkheid is ontstaan. Door Trientalis c.s. is in hoger beroep niets aangevoerd dat tot een ander oordeel aanleiding geeft. De als productie G.56 overgelegde e-mailcorrespondentie kan Trientalis c.s. in dit verband niet baten; de omstandigheid dat [appellant sub 3] hierover heeft gecommuniceerd met andere personen binnen Promocean c.s., doet aan het laakbare handelen van [appellant sub 3] als bestuurder van Promocean c.s. ter zake van dit incident niet af. Dat met deze transactie een (grotere) schadeclaim jegens Promocean c.s. is voorkomen, is onvoldoende onderbouwd en de door Trientalis c.s. aangehaalde e-mailcorrespondentie biedt ook geen grond voor de stelling dat dat het doel van de transactie was.
incident 4(huur pakhuis Koblenz) berust in essentie op de gestelde compensatieafspraken met [naam]. Het beroep daarop heeft het hof reeds verworpen; niet is komen vast te staan (daartoe is onvoldoende gesteld) dat deze afspraken, voor zover zij al zijn gemaakt, namens Promocean c.s. zijn gemaakt en Promocean c.s. binden. Het bewijsaanbod wordt daarom gepasseerd.
incident 5), van wie [appellant sub 3] via Trientalis enig aandeelhouder en bestuurder was, en aan WYW Sourcing heeft Trientalis c.s. gesteld dat dit gebruikelijke voorfinancieringen betrof. Van enig belang van Promocean c.s. bij deze betalingen is evenwel niet gebleken. Dat sprake was van (gebruikelijke) leningen heeft Trientalis c.s. niet nader onderbouwd. Ook in hoger beroep heeft Trientalis c.s. volstaan met blote stellingen ter zake, zonder dit verder te onderbouwen. Dat is, tegenover hetgeen Promocean c.s. in dit verband hebben aangevoerd, onvoldoende.
incident 6) heeft Trientalis c.s. niet gegriefd tegen het oordeel van de rechtbank dat [appellant sub 3] een zo onverantwoord risico heeft genomen dat hem een ernstig verwijt kan worden gemaakt van een tekortkoming in de uitoefening van zijn taak als bestuurder. Het hof is aan dat oordeel gebonden. Trientalis c.s. heeft slechts betoogd dat dit onverlet laat dat de lening plaatsvond in het kader van de normale bedrijfsuitoefening en dat het normaal in het managementteam is besproken. Dat zijn evenwel omstandigheden die aan het oordeel van de rechtbank dat [appellant sub 3] als (statutair) bestuurder een ernstig verwijt kan worden gemaakt onvoldoende afdoen. Aan het bewijsaanbod terzake gaat het hof dan ook voorbij. De stelling dat [appellant sub 3] bereid was om deze post voor zijn rekening te nemen, en het verweer van Trientalis c.s. dat hij naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid niet aan die bereidheid gehouden kan worden, kan verder onbesproken blijven nu de aansprakelijkheid van [appellant sub 3] reeds op andere gronden vast staat.
incident 7(sponsoring Dutch Cycling Institute). Het verweer berust in essentie op de gestelde compensatieafspraken met [naam]. Het beroep daarop heeft het hof reeds verworpen; niet is komen vast te staan dat deze afspraken, voor zover zij al zijn gemaakt, namens Promocean c.s. zijn gemaakt en Promocean c.s. binden. In de toelichting op deze grief benadrukt ook Trientalis c.s. zelf dat de afspraken zijn gemaakt namens Li&Fung (dus niet namens Promocean c.s.) en dat is afgesproken dat [appellant sub 3] deze kosten bij Li&Fung (en dus niet bij Promocean c.s.) kwijt kon. Daarmee erkent Trientalis c.s. in wezen dat het geen Promocean c.s. bindende afspraken betrof. De grief wordt verworpen.
incident 8, huurverplichtingen Huize Dennebroek) deelt in hetzelfde lot als grief XII.
incident 11(compensatie waardevermindering aandelen Mid Ocean). Tegenover de stelling van Promocean c.s. dat de als incident 11 aangeduide betaling een rechtsgrond ontbeert, heeft Trientalis c.s. slechts aangevoerd dat deze betaling op potlijst 1 wordt genoemd als voor Promocean “being acceptable”. Vast staat dat de zogenoemde potlijsten zijn opgemaakt in het kader van de onderhandelingen over de afwikkeling van het dienstverband en bestuurderschap van [appellant sub 3] bij Promocean c.s. Deze onderhandelingen hebben niet tot overeenstemming geleid. Dan staat het Promocean c.s. vrij om in rechte alsnog het standpunt in te nemen dat deze betaling niet had mogen plaatsvinden. Het enkele verweer dat de betaling op de potlijst stond vermeld, betreft dan ook een onvoldoende betwisting van de stellingen van Promocean c.s. terzake. Grief XIV faalt.
incident 12(afvloeiingskosten tuinman Cees Methorst). Het verweer van Trientalis c.s. komt er in de kern op neer dat de rechten en verplichtingen uit de arbeidsovereenkomst van Methorst en de Mid Ocean Group zijn overgegaan op Promocean NL en dat de met Methorst getroffen afvloeiingsregeling dus op goede gronden, via Liddok, is doorbelast aan Promocean NL. Trientalis c.s. heeft dit verweer evenwel onvoldoende onderbouwd. Methorst was werkzaam voor de voormalige Mid Ocean groep. Hij had een arbeidsovereenkomst met Mid Ocean Holding. Zijn werkzaamheden hadden betrekking op het onderhoud van met name de tuin van Huize Dennebroek, het voormalig hoofdkantoor van de Mid Ocean Groep. Zonder nadere motivering valt niet in te zien waarom op het moment dat de aandelen in Promocean NL overgingen op Li&Fung, de rechten en verplichtingen ter zake van de arbeidsovereenkomst tussen Methorst en Mid Ocean Holding zijn overgegaan op Promocean NL. Niet is gebleken (daartoe is onvoldoende gesteld) dat Promocean NL de huur van Huize Dennebroek (en het onderhoud van de tuin) heeft overgenomen van de Mid Ocean Groep. Uit de brief van [appellant sub 3] aan de verhuurder d.d. 18 maart 2005 (bijlage 31 bij productie 10A bij dagvaarding, waarnaar ook Trientalis c.s. zelf verwijst bij conclusie van antwoord) volgt juist dat Methorst bij Mid Ocean Holding in dienst zou blijven. Voor de conclusie dat sprake was van een overgang van de onderneming waarvoor Methorst werkzaam was naar de onderneming van Promocean NL (die slechts een onderdeel van de Mid Ocean Groep was) is onvoldoende gesteld. Reeds daarom kan het verweer van Trientalis c.s. niet slagen. Onbesproken kan blijven of Methorst inderdaad wel een bedrag in het kader van een afvloeiingsregeling heeft ontvangen en waarom het nodig was om de betaling via Liddok te laten verlopen. De grief treft geen doel.
incident 13(bonus 2005). De rechtbank heeft de vordering terzake toegewezen omdat niet zou zijn gebleken dat [appellant sub 3] daarop, op grond van een mondelinge afspraak met [naam], recht zou hebben. Uit het verweer van Trientalis c.s. volgt evenwel dat zij haar betwisting niet (alleen) grondt op een mondelinge afspraak met [naam] maar allereerst op Appendix 1 bij de Service Agreement tussen [appellant sub 3] en Promocean c.s. In deze Service Agreement, dat is door Promocean c.s. niet betwist, is bepaald “You will be eligible to participate in the Company’s prevailing profit sharing scheme. You will be entitled to 2% on contribution of the business.” Op grond daarvan zou [appellant sub 3] recht hebben op een bonus van 2%, welk bedrag, aldus Trientalis c.s., uiteindelijk is vastgesteld op € 30.000,-. Dit is door Promocean c.s., die niet althans onvoldoende gemotiveerd is ingegaan op deze door Trientalis c.s. gestelde grondslag van de bonus (Appendix 1 bij de Service Agreement), onvoldoende gemotiveerd betwist. Wel heeft Promocean c.s. gemotiveerd gesteld dat deze bonus, voor zover die voortvloeit uit een overeenkomst met [appellant sub 3] persoonlijk, niet door Trientalis kon worden gefactureerd en dat daarover geen omzetbelasting in rekening mocht worden gebracht. Voor zover Promocean c.s. de bonus aan Trientalis heeft betaald en niet rechtstreeks aan [appellant sub 3] zelf, moet zij gelet op de stellingname van Trientalis c.s. in deze procedure, geacht worden bevrijdend te hebben betaald. Zij heeft door die betaling aan Trientalis (in plaats van aan [appellant sub 3] zelf) geen nadeel geleden. Tegenover de stelling dat over de bonus, die aan [appellant sub 3] zelf toekwam, geen omzetbelasting in rekening mocht worden gebracht, heeft Trientalis c.s. onvoldoende aangevoerd. Dit betekent dat grief XVI deels slaagt, namelijk uitsluitend voor zover het de hoofdsom van € 30.000,- betreft, en voor het overige faalt, namelijk voor zover het de betaalde omzetbelasting ad € 5.700,- betreft. Dat laatste bedrag is onverschuldigd betaald.
incident 14(Big Bang). Volgens Trientalis c.s. is de factuur waarop de vordering ter zake van dit incident is gegrond nooit betaald en heeft Promocean c.s. dus ook geen nadeel geleden. Promocean c.s. heeft dit erkend en haar eis in zoverre verminderd. Deze grief slaagt dus.
incident 15(ARAL/BP-transactie). De grief komt er in de kern op neer dat de rechtbank de werkelijke gezagsverhoudingen binnen het concern heeft miskend door te oordelen dat niet is gebleken dat de gestelde afspraken met [naam] Promocean c.s. binden. Wat daarvan verder ook zij, ook in hoger beroep heeft Trientalis c.s. niet, althans niet voldoende gemotiveerd gesteld, dat de compensatieafspraken met [naam] werden gemaakt namens Promocean c.s. of dat deze anderszins Promocean c.s. kunnen binden. Dat ligt ook niet zonder meer voor de hand. Het hof verwijst naar hetgeen daarover hiervoor reeds is overwogen. De grief faalt dan ook. Nu Trientalis c.s. in dit verband onvoldoende heeft gesteld om te kunnen oordelen dat de gestelde afspraken Promocean c.s. binden, gaat het hof aan het bewijsaanbod ten aanzien van die afspraken voorbij.
5.Slotsom
- griffierecht € 4.961,-
- salaris advocaat € 20.610,- (4,5 punten x tarief VIII),