ECLI:NL:GHARL:2014:374

Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden

Datum uitspraak
21 januari 2014
Publicatiedatum
21 januari 2014
Zaaknummer
200.124.073-01 en 200.124.074-01
Instantie
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Hoger beroep
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Voortzetting geschorste procedure na schuldsanering. Overtreding relatiebeding en geheimhoudingsbeding in arbeidsovereenkomst?

In deze zaak, behandeld door het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden op 21 januari 2014, gaat het om een hoger beroep tegen eerdere vonnissen van de rechtbank Groningen. De appellante, een opleidingsadviesbureau, heeft een geschil met haar voormalige werknemer [X] over de schending van een relatiebeding en een geheimhoudingsbeding in de arbeidsovereenkomst. De zaak is complex door de schuldsanering van [X], die invloed heeft op de ontvankelijkheid van de vorderingen. De rechtbank had eerder geoordeeld dat [X] de geheimhoudingsplicht had geschonden, maar het hof oordeelt dat de boete voor deze schending gematigd moet worden. Het hof stelt vast dat de boete van €30.000,- onaanvaardbaar is en verlaagt deze tot €9.000,-. Daarnaast wordt het relatiebeding besproken, waarbij het hof concludeert dat [X] ook dit beding heeft geschonden. De vordering van [X] tot schadevergoeding wordt afgewezen. Het hof bevestigt de eerdere vonnissen, maar met verbeteringen in de gronden. De kosten van de procedure worden gecompenseerd, waarbij iedere partij zijn eigen kosten draagt. Het arrest is uitvoerbaar bij voorraad, en de overige beslissingen worden aangehouden tot er definitief op de resterende vorderingen kan worden beslist.

Uitspraak

GERECHTSHOF ARNHEM-LEEUWARDEN
locatie Leeuwarden
afdeling civiel recht
zaaknummers gerechtshof 200.124.073/01 en 200.124.074/01
(zaaknummers rechtbank Groningen 372686 CV EXPL 08-10257 en 372686 / CV EXPL
08-10257)
arrest van de eerste kamer van 21 januari 2014
in de zaak van
[appellante],
gevestigd te [woonplaats],
appellante,
in eerste aanleg: eiseres in conventie en verweerster in reconventie,
hierna te noemen:
[appellante],
advocaat: mr. M.H.D. Vergouwen, kantoorhoudende te Amsterdam,
tegen
[bewindvoerder]in zijn hoedanigheid van bewindvoerder in de schuldsanering van
[X],
wonende te [woonplaats],
geïntimeerde,
in eerste aanleg: gedaagde in conventie en eiser in reconventie,
hierna te noemen:
[X],
mr. B. van Dijk, kantoorhoudende te Groningen.

1.Het geding in eerste instantie

1.1
In eerste aanleg is geprocedeerd en beslist zoals weergegeven in de (tussen)vonnissen uitgesproken op 25 november 2009, op 14 april 2010, op 16 maart 2011 en op 29 juni 2011 door de sector kanton, locatie Groningen van de rechtbank Groningen.

2.Het geding met rolnummer 200.124.074 in hoger beroep (tussenvonnis)

2.1
Bij exploot van 15 juni 2011 is door [appellante] hoger beroep ingesteld van het tussenvonnis van 16 maart 2011 met dagvaarding van [X] tegen de zitting van 5 juli 2011.
2.2
De conclusie van de memorie van grieven luidt:
"- dat het Uw Gerechtshof behage te vernietigen de eindbeslissingen opgenomen onderrechtsoverweging 9 en 14 van het tussenvonnis van 16 maart 2011 van de RechtbankGroningen, sector kanton tussen geïntimeerde en appellant onder rolnummer 372686 CVEXPL 08-10257 gewezen, zulks onder instandhouding van de niet in dit hoger beroepbestreden beslissingen in het tussenvonnis waarvan beroep en, opnieuw rechtdoende,uitvoerbaar bij voorraad, de door appellante in conventie ingestelde vorderingen onder I,III alsnog toe te wijzen
- met veroordeling van geïntimeerde in de kosten van beide instanties."
2.3
[X] is aanvankelijk niet verschenen en tegen hem is verstek verleend.
2.4
Ten gevolge van de schuldsanering van [X] (bij uitspraak d.d. 24 april 2012) is de zaak voor wat betreft de vordering in conventie geschorst.
2.5
De zaak is ambtshalve geroyeerd op 29 januari 2013.
2.6
De zaak is heropend ter rolle van 26 maart 2013. Deze heropening kan enkel betrekking hebben op de vorderingen van [X] op [appellante], op de door [appellante] gevorderde verklaring voor recht en op de vordering tot afgifte van vertrouwelijke informatie, nu de overige vorderingen van [appellante] op [X], die voldoening van een verbintenis uit de boedel ten doel hebben, op grond van artikel 29 Fw van rechtswege zijn geschorst.
2.7
Bij het verzoek tot heropening is een brief overgelegd van [bewindvoerder], de bewindvoerder van [X] in diens schuldsanering, met het verzoek aan de rechter-commissaris (mr. J. Smit) de procedure voort te mogen zetten in het belang van de boedel. Het verzoek is namens de rechter-commissaris op 11 februari 2013 toegestaan als verzocht.
Voortzetting van de procedure, voor zover het de vordering van de boedel (ex artikel 27 Fw) of de vorderingen op de boedel (ex artikel 28 Fw) betreft, had vervolgens plaats dienen te vinden door genoemde [bewindvoerder] in zijn hoedanigheid als bewindvoerder in de schuldsanering van [X]. Dat is niet geschied, doch het hof vindt in genoemd verzoek en het daarop gegeven verlof aanleiding deze omissie ambtshalve te herstellen, zodat als procespartij heeft te gelden [bewindvoerder] in zijn hoedanigheid van bewindvoerder in de schuldsanering van de als partij aangeduide [X]. Het hof zal de partij nog wel aanduiden als [X].
2.8
[X] heeft een memorie van antwoord in het principaal appel, tevens memorie van grieven in het incidenteel appel genomen, met als conclusie:
"bij arrest, uitvoerbaar bij voorraad, het vonnis d.d. 16 maart 2011 van de Rechtbank Groningen, sector kanton onder zaaknummer 372686 CV EXPL 08-10257 te vernietigen en geïntimeerde te veroordelen tot:
- betaling van een bedrag ad € 48.752,-- ter zake van schade als gevolg van gederfde inkomsten dan wel een hoger bedrag als bedoelt onder alinea 31 indien Uw Gerechtshof oordeelt dat deze zaak in een keer kan worden afgedaan, in alle gevallen verhoogd met de wettelijke rente vanaf de dag dat de initiële vordering tot schadevergoeding werd ingediend (cva, d.d. 11 september 2008);
- betaling van € 10.000,-- dan wel een door Uw Gerechtshof in goede justitie te bepalen bedrag aan immateriële schadevergoeding te verhogen met de wettelijke rente vanaf de dag dat de vordering is ingediend (cva, d.d. 11 september 2008)
- en verder het vonnis te bevestigen zo nodig onder aanvulling en/of verbetering van de gronden. Met veroordeling van geïntimeerde in het incidenteel appel in de kosten van de procedure."
2.9
[appellante] heeft een memorie van antwoord in het incidenteel appel genomen.
2.1
Ten slotte heeft [appellante] de stukken overgelegd voor het wijzen van arrest.

3.Het geding met rolnummer 200.124.073 in hoger beroep (eindvonnis)

3.1
Bij exploot van 22 september 2011 is door [appellante] hoger beroep ingesteld van het vonnis van 29 juni 2011 met dagvaarding van [X] tegen de zitting van 11 oktober 2011.
3.2
De conclusie van de memorie van grieven luidt:
"- dat het Uw Gerechtshof behage te vernietigen de beslissingen opgenomen in het vonnisvan 29 juni 2011 van de Rechtbank Groningen, sector kanton tussen geïntimeerde enappellant onder rolnummer 372686 CV EXPL 08-10257 gewezen, zulks onderinstandhouding van de niet in dit hoger beroep bestreden beslissingen in het vonniswaarvan beroep alsmede van de niet bestreden beslissingen in de eerder gewezentussenvonnissen en, opnieuw rechtdoende, uitvoerbaar bij voorraad, de door appellante inconventie ingestelde vorderingen alsnog toe te wijzen en de door geïntimeerde inreconventie ingestelde vorderingen alsnog af te wijzen.
- met veroordeling van geïntimeerde in de kosten van beide instanties."
3.3
[X] is aanvankelijk niet verschenen en tegen hem is verstek verleend.
3.4
Ten gevolge van de schuldsanering van [X] (bij uitspraak d.d. 24 april 2012) is de zaak voor wat betreft de vordering in conventie geschorst.
3.5
De zaak is ambtshalve geroyeerd op 29 januari 2013.
3.6
De zaak is heropend ter rolle van 26 maart 2013. Deze heropening kan enkel betrekking hebben op de vorderingen van [X] op [appellante], op de door [appellante] gevorderde verklaring voor recht en op de vordering tot afgifte van vertrouwelijk informatie, nu de overige vorderingen van [appellante] op [X], die voldoening van een verbintenis uit de boedel ten doel hebben, op grond van artikel 29 Fw van rechtswege zijn geschorst. Bij het verzoek tot heropening is een brief overgelegd van [bewindvoerder], de bewindvoerder van [X] in diens schuldsanering, met het verzoek aan de rechter-commissaris (mr. J. Smit) de procedure voort te mogen zetten in het belang van de boedel. Het verzoek is namens de rechter-commissaris op 11 februari 2013 toegestaan als verzocht.
3.7
Voortzetting van de procedure, voor zover het de vordering van de boedel (ex artikel 27 Fw) of de vorderingen op de boedel (ex artikel 28 Fw) betreft, had vervolgens plaats dienen te vinden door genoemde [bewindvoerder] in zijn hoedanigheid als bewindvoerder in de schuldsanering van [X]. Dat is niet geschied, doch het hof vindt in genoemd verzoek en het daarop gegeven verlof aanleiding deze omissie ambtshalve te herstellen, zodat als procespartij heeft te gelden [bewindvoerder] in zijn hoedanigheid van bewindvoerder in de schuldsanering van de als partij aangeduide [X]. Het hof zal de partij nog wel aanduiden als [X].
3.8
[X] heeft een memorie van antwoord in het principaal appel, tevens memorie van grieven in het incidenteel appel genomen, met als conclusie:
"bij arrest, uitvoerbaar bij voorraad, het vonnis d.d. 29 juni 2011 en, voor zover van toepassing, het vonnis d.d. 14 april 2010 dan wel de andere tussenvonnissen van de Rechtbank Groningen, sector kanton, onder zaaknummer 372686 CV EXPL 08-10257 te vernietigen voor zover aangevallen en verder het vonnis te bevestigen zo nodig onder aanvulling en/of verbetering van de gronden. In alle gevallen met veroordeling van geïntimeerde in de kosten van de procedure."
3.9
[appellante] heeft een memorie van antwoord in het incidenteel appel genomen.
3.1
Ten slotte heeft [appellante] de stukken overgelegd voor het wijzen van arrest.
4.
Met betrekking tot de ontvankelijkheid van het appel in de zaak met rolnummer 200.124.074
4.1
Alhoewel de beslissing van de kantonrechter om vanwege het “verstrekkende karakter” van de door hem in dat vonnis genomen beslissingen tussentijds hoger beroep tegen het vonnis van 16 maart 2011 toe te staan, geen weerslag in het dictum heeft gevonden, oordeelt het hof [appellante] toch ontvankelijk in zijn hoger beroep. De betreffende overweging van de kantonrechter laat immers op zich niets aan duidelijkheid te wensen over zodat sprake is van kennelijke omissie van de kantonrechter die zich voor simpel herstel zou hebben geleend.

5.Met betrekking tot de vaststaande feiten in beide zaken

Nu geen grieven zijn ontwikkeld tegen het eerdere tussenvonnis van 25 november 2009 en daartegen ook verder geen bezwaren bestaan, zal het hof uitgaan van de in dat vonnis vermelde vaststaande feiten. Deze komen, samen met hetgeen het hof in hoger beroep nog als vaststaand aanneemt, neer op het volgende.
5.1
[appellante] is een opleidingsadviesbureau, vooral actief in de financiële dienstverlening. [appellante] traint, ontwikkelt en adviseert mensen in organisaties op de gebieden van commercie en klantgerichtheid, commercieel management, communicatie, persoonlijke ontwikkeling en opleiding en coaching.
5.2
[X] is vanaf 10 juli 2006 in dienst bij [appellante]. De oorspronkelijk overeengekomen arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd is tweemaal verlengd. Voor de laatste maal op 10 januari 2008.
5.3
[X] werkte voltijds in de functie van beller en coach met als standplaats Groningen. Hij verdiende laatstelijk € 3.000,-- bruto per maand, te vermeerderen met 8 % vakantietoeslag.
5.4
In de arbeidsovereenkomst is eveneens een relatiebeding opgenomen. Daarin is bepaald:
• Gedurende twee jaar na het einde van dit contract, ook na verlenging, zal het de werknemer niet zijn toegestaan op enigerlei wijze, als zelfstandige of in dienstbetrekking of in welke hoedanigheid ook, direct of indirect zakelijke contacten te onderhouden of voor te stellen met of zich met zakelijke bedoelingen te richten tot enige relatie van de werkgever. Met een relatie van de werkgever wordt in dit verband bedoeld: Alle personen en organisaties waarin de afgelopen twee jaar aantoonbaar contact mee is geweest.
• Mocht de werknemer binnen genoemde termijn in een zakelijk kader worden benaderd door een in dit verband verboden relatie van de werkgever, dan zal de werknemer die benadering gelijk afwijzen althans daarop niet ingaan, zo nodig met de verklaring dat hem geen contact is toegestaan.
• In het geval de werknemer twijfel heeft of zou moeten hebben of er sprake is van een verboden relatie, dan dient hij, alvorens tot enige zakelijke activiteiten komen, eerst de vraag aan de werkgever voor te leggen of sprake is van een verboden relatie.
• Het zal de werknemer verboden zijn, ook na twee jaar na het einde van zijn dienstverband bij de werkgever, op enigerlei wijze gebruik te (doen) maken van of te (doen) verwijzen naar de handelsnaam Actavant of enige andere handels- of dienstennaam waarvan de werkgever zich tijdens het dienstverband van de werknemer mocht bedienen of hebben bediend.
5.5
Als aanhangsel bij de arbeidsovereenkomst is een geheimhoudingsovereenkomst. gevoegd. Daarin is onder meer bepaald:
a. [appellante] en haar mogelijke rechtsopvolgers, alsmede haar zusterorganisaties onder de holding Actavant BV gevestigde te Amsterdam (..) en kantoorhoudende te Groningen (..), heeft een concept ontwikkeld voor Sales Proces Sourcing en het gehele spectrum van het inventariseren van de markt, het verrijken van bestanden door het koppelen van verschillende bronnen, het analyseren van doelgroepen en hier voorspellende waarde uit afleiden, mede het overnemen van (delen) van het verkoopproces voor derden, zoals het maken van afspraken en het doen van acquisitiegesprekken en het trainen en coachen ten behoeve van het verkrijgen van het nieuwe klanten.
(…)
4.
4. Omtrent het Concept mag slechts aan derden, waaronder begrepen moeder-, zuster- en dochterondernemingen van Ondergetekende alsmede anderszins aan Ondergetekende gelieerde ondernemingen, mededeling worden gedaan na voorafgaande schriftelijke toestemming van [appellante] en mede-ondertekening van deze verklaring.
5.
5. Deze verklaring gaat in op het moment van ondertekening en geldt voor onbepaalde tijd.
(…)
9. In geval van inbreuk, wel of geen schade tot gevolg hebbende, door ondergetekende op enige in deze geheimhoudingsverklaring genoemde verplichting, is [appellante] en haar mogelijke rechtsopvolgers, alsmede haar zusterorganisaties onder de holding Actavant BV gerechtigd:
(…)
ii een beroep te doen op het boetebeding van artikel 16;
en in geval van schade
iii volledige schadevergoeding te vorderen (…)
10.
10. Ondergetekende verklaart hierbij dat hij
i. geen vertrouwelijke informatie voor een ander doel dan voor het doel, waarvoor deinformatie verstrekt is, zal aanwenden; en
ii. alle vertrouwelijke informatie strikt als zodanig zal behandelen en deze nietopenbaar zal maken of onthullen aan derden, daaronder inbegrepen, maar nietbeperkt tot andere klanten en prospects van [appellante], concurrenten vanklanten en prospects van [appellante], het publiek, de pers en de eigen kring van gezin,familie, vrienden en kennissen.
(…)
12.
12. Ondergetekende zal op eerste schriftelijke aanzegging van [appellante] en haar mogelijke rechtsopvolgers, alsmede haar zusterorganisaties onder de holding Actavant BV en – bij beëindiging van de arbeidsovereenkomst om welke reden en hoe ook – eigener beweging alle vertrouwelijke informatie in de zin van de geheimhoudingsverklaring, die hij van enige onder de overwegingen sub d genoemde of bedoelde personen, daaronder begrepen rechtspersonen, onder zich heeft terstond en compleet aan [appellante] en haar mogelijke rechtsopvolgers,
alsmede haar zusterorganisaties onder de holding Actavant BV retourneren, zonder daarvan enig origineel of kopie in enigerlei vorm of op enigerlei gegevensdrager achter te houden, en daarbij een schriftelijke verklaring aan [appellante] en haar mogelijke rechtsopvolgers, alsmede haar zusterorganisaties onder de holding Actavant BV afgeven dat hij volledig aan deze verplichting heeft voldaan (…)
16.
16. Ter voorkoming van enige inbreuk door ondergetekende op zijn in deze verklaring opgenomen geheimhoudingsplicht wordt een dwangsom opgenomen groot € 30.000,-- (dertigduizend euro) welk bedrag zal gelden als door ondergetekende verbeurde boete in geval van overtreding, welke boete zonder waarschuwing en louter door de inbreuk door ondergetekende wordt verbeurd aan [appellante] en haar mogelijke rechtsopvolgers (…)
17.
17. Ondergetekende beseft dat zijn verplichtingen uit deze geheimhoudingsverklaring en de gevolgen bij inbreuk daarop ongewijzigd in stand blijven ook in de tijd nadat zijn dienstverband bij [appellante] en haar mogelijke rechtsopvolgers, alsmede haar zusterorganisaties onder holding Actavant BV zijn geëindigd.”
5.6
Zowel aan het relatiebeding als aan de geheimhoudingsverklaring is een boetebeding gekoppeld.
5.7
Twee maanden na het aangaan van het derde contract voor bepaalde tijd heeft [X], samen met collega [collega 1], te kennen gegeven het dienstverband tussentijds te willen beëindigen. Hierover heeft een gesprek plaatsgevonden met de heren [A] en [B] aan de zijde van [appellante]. Bij brief van 22 april 2008 heeft [X] de opzegging bevestigd en de arbeidsovereenkomst met inachtneming van een maand opzegtermijn opgezegd. [appellante] heeft [X] in de maand mei 2008 zijn reguliere loon betaald.
5.8
Kort na de opzegging van [X] en [collega 1] heeft ook hun collega Van [collega 2] zijn arbeidsovereenkomst met [appellante] opgezegd.
5.9
Op 29 april 2008 heeft [X] een, ook aan [collega 1] en Van [collega 2] gerichte, mail van [C] ontvangen, met daarin de volgende mededeling:
“Heren, Bijgesloten de beloofde berekening met betrekking tot het ZZP-schap. Mijn berekening leidt tot een netto bedrag van € 4.405,68 per maand. Gebaseerd op de berekening stel ik voor om te verrekenen op weekbasis. (…) Voor de screening voor Van Lanschot heb ik van een ieder een kopie van het paspoort nodig. (…)
5.1
[X] is per 5 mei 2008 op non-actief gesteld.
5.11
Bij brief van 6 mei 2008 heeft de gemachtigde van [appellante] [X] medegedeeld dat bezwaar wordt gemaakt tegen het voornemen van [X] diensten ten behoeve van Van Lanschot bankiers te gaan verrichten. Daarbij is vermeld dat bij het wederzijdse akkoord wat betreft een tussentijdse beëindiging van de arbeidsovereenkomst niet de afstand van het overeengekomen de relatiebeding en niet van de separate geheimhoudingsverklaring is inbegrepen. [X] is verzocht (en voor zover nodig gesommeerd) te bevestigen dat hij afziet van zijn voornemen diensten te gaan verlenen ten behoeve van Van Lanschot bankiers en naar de bevestiging te handelen. [X] is daarbij aansprakelijk gesteld voor de gecumuleerde boetes en de geleden of te lijden schade.
5.12
In reactie op deze sommatie heeft [X] per mail van 8 mei 2008 (8.42 uur) aan de gemachtigde van [appellante] laten weten dat hij per 5 mei 2008 op non-actief is gesteld, waarmee de zaak wat hem betreft is geregeld.
5.13
Bij brief van 20 mei 2008 heeft de gemachtigde van [appellante] [X] medegedeeld dat [appellante] in contact is getreden met Van Lanschot, met wie zij is sinds 2007 een zakelijke relatie onderhoudt. Van Lanschot heeft bevestigd dat er contacten gaande zijn, waarbij [X] een rol speelt of zal gaan spelen, hetgeen in strijd is met het relatiebeding. Tevens is [appellante] duidelijk geworden, dat in die contacten eveneens de bedrijfsgeheimen van en informatie over [appellante] en haar projecten aan de orde komen. Gesteld is dat [X] daarmee in strijd met het geheimhoudingsbeding handelt.
5.14
Vervolgens heeft de tussen (de gemachtigden van) partijen nog correspondentie plaatsgevonden.
5.15
Per 26 mei 2008 sloot [X] als opdrachtnemer een overeenkomst van opdracht met Callsupport B.V., een onderneming van eerder genoemde [C], met betrekking tot het geven van begeleiding aan (sales)managers van Van Lanschot.
5.16
[X], [collega 1] en [collega 2] hebben op 2 juni 2008 ieder voor zich een eenmanszaak ingeschreven in het handelsregister met als doel: geven van trainingen en coaching op het gebied van communicatie ([X]), organisatieadviebureau, o.a. coaching en training ([collega 1]) en Interim management, sales en marketingadviezen ([collega 2]).
6.
De beoordeling in de zaak met rolnummer 200.124.074 (het appel tegen het tussenvonnis)
Met betrekking tot grief 1 in het principaal appel
6.1
Blijkens de op de grief gegeven toelichting richt de grief zich ook tegen hetgeen de kantonrechter in zijn vonnis van 14 april 2010 onder 4.1.4 omtrent de strekking van het tussen partijen bestaande relatiebeding heeft overwogen en de daarop gebaseerde bewijsopdracht, waarvan de uitkomst is neergelegd in het vonnis van 16 maart 2011 en waartegen de grief zich in de kern richt. Het hof zal daarom eerst stil staan bij de door de kantonrechter gegeven uitleg aan het relatiebeding.
6.2
In het tussen partijen overeengekomen relatiebeding is een ruime omschrijving van het begrip relatie gegeven, te weten: “Alle personen en organisaties waarin de afgelopen twee jaar aantoonbaar contact mee is geweest.” De kantonrechter heeft in haar vonnis van 14 april 2010 allereerst overwogen en beslist dat het daarbij niet enkel gaat om relaties waar [X] persoonlijk contact mee heeft gehad, maar om relaties van [appellante]. Nu tegen deze beslissing niet is gegriefd, zal het hof van de juistheid daarvan hebben uit te gaan.
De kantonrechter heeft voorts overwogen en beslist dat onder het beding ook relaties vallen “waarmee [appellante] nog niet heeft gecontracteerd, maar met wie al wel zodanige gesprekken zijn gevoerd dat er een reële mogelijkheid bestaat dat de gesprekken op een overeenkomst zullen uitdraaien. Een eenmalige lunchafspraak om de mogelijkheden te verkennen of om in contact te komen met een potentiële klant is echter onvoldoende om te kunnen spreken van een relatie als bedoeld in het relatiebeding.”
6.3
Partijen verschillen van mening over de uitleg van het begrip relatie. De uitleg dient te geschieden met inachtneming van de zogenaamde Haviltex-maatstaf. Die brengt mee dat de vraag hoe in een schriftelijk contract de verhouding tussen partijen is geregeld, niet kan worden beantwoord op grond van alleen maar een zuiver taalkundige uitleg van de bepalingen van het contract. In praktisch opzicht is de taalkundige betekenis die de bewoordingen waarin deze bepalingen zijn gesteld, gelezen in de context van dat geschrift als geheel, in (de desbetreffende kring van) het maatschappelijk verkeer normaal gesproken hebben, bij de uitleg van dat geschrift vaak wel van groot belang (vgl. Hoge Raad 20 februari 2004, LJN AO1427,
NJ2005, 493). Wanneer partijen bij de schriftelijke vastlegging van hun overeenkomst gebruikmaken van een standaardakte, zal uitgangspunt voor de uitleg van een beding uit die akte zijn wat naar gangbaar spraakgebruik (in de desbetreffende kring van het maatschappelijk verkeer) onder het beding wordt verstaan (vgl. Hoge Raad 23 december 2005, LJN AU2414,
NJ2010, 62).
6.4
Het hof is van oordeel dat de kantonrechter een te algemeen geformuleerde, beperkende uitleg aan het begrip relatie, zoals dat normaal gesproken in relatiebedingen wordt gehanteerd, heeft gegeven. De vraag of sprake is van een relatie van de werkgever kan immers slechts worden beantwoord in het licht van alle omstandigheden van het geval. Zo zal na een eerste toevallige ontmoeting niet snel van een relatie kunnen worden gesproken, maar kan het heel wel zo zijn dat ook als er nog geen zodanige gesprekken zijn gevoerd dat er een reële mogelijkheid bestaat dat de gevoerde gesprekken op een overeenkomst zullen uitdraaien er niettemin al van een relatie kan worden gesproken. Wat daar verder ook van zij, het hof zal aan de hand van het door [appellante] bijgebrachte bewijs beoordelen of
Van Lanschot in casu als een relatie van [appellante] dient te worden aangemerkt.
6.5
Naar het oordeel van het hof verdient die vraag een positief antwoord. Het hof baseert zich daarbij op de verklaringen van de getuigen [getuige 1], [getuige 2] en [A] in onderling verband en samenhang bezien hebben verklaard, waarbij de door [getuige 2] en [A] afgelegde verklaringen als partijgetuigen (in de zin van artikel 164 Rv) in voldoende mate ondersteuning vinden in de verklaring van de getuige [getuige 1], zodat die partijverklaringen voldoende geloofwaardig zijn. Na eerdere pogingen daartoe van de zijde van Van Lanschot heeft er op 8 november 2007 een twee uur durende lunchbijeenkomst plaatsgevonden ten kantore van Van Lanschot en op kosten van Van Lanschot. Het initiatief is genomen omdat Van Lanschot (op grond van berichten van medewerkers die eerder bij ABN Amro in dienst waren geweest) geïnteresseerd was in levering van diensten door [appellante]. In het gesprek is zijdens [appellante] aangegeven dat zij op dat moment de verlangde diensten niet kon leveren (omdat tussen haar en ABN Amro een exclusiviteitsbeding gold). Vervolgens is besproken wat eventueel wel zou kunnen. In de wetenschap dat het exclusiviteitsbeding met de ABN Amro eind 2008 zou eindigen is in een nader (telefonisch) contact Lex [medeaandeelhouder] (destijds nog medeaandeelhouder van [appellante]) naar voren geschoven. Vaststaat derhalve dat [appellante], in een van de zijde van Van Lanschot geïnitieerd gesprek met als doel om tot enigerlei vorm van samenwerking te komen, zijn medeaandeelhouder [medeaandeelhouder] als kwartiermaker naar voren heeft geschoven, zulks tegen de achtergrond van het feit dat de exclusieve relatie met ABN Amro binnen afzienbare tijd zou (kunnen) aflopen. Nu is gesteld en erkend, dan wel onvoldoende weersproken, dat [medeaandeelhouder] die functie ook daadwerkelijk is gaan vervullen, moet worden geconcludeerd dat Van Lanschot wel degelijk moet worden aangemerkt als een relatie van [appellante] in de zin van het relatiebeding. Dat [appellante] en [medeaandeelhouder] in januari 2008 uit elkaar zijn gegaan, maakt dat niet anders.
6.6
De eerste grief treft derhalve doel.
Met betrekking tot grief 2 in het principaal appel
6.7
De grief richt zich tegen rechtsoverweging 14 van het beroepen vonnis, waarin is beslist dat voldoende vast staat dat [X] schade heeft geleden doordat Van Lanschot heeft besloten [X] niet langer in te zetten en heeft overwogen dat de zaak daartoe dient te worden verwezen naar de schadestaatprocedure,
6.8
Het hof stelt allereerst vast dat de beslissing van Van Lanschot om haar relatie met [X] te beëindigen een beslissing is van Van Lanschot, gebaseerd op de door
Van Lanschot gehanteerde integriteitsnorm. Dat die beslissing is geïnitieerd doordat [appellante] Van Lanschot haar met [X] overeengekomen relatie- en geheimhoudingsbeding ter inzage heeft gegeven, doet daar niet aan af. Nu bovendien vast staat dat [X] het relatiebeding en ook het geheimhoudingsbeding (zie overweging 4.2.3 van het beroepen vonnis, waartegen door [X] niet is gegriefd) heeft geschonden, valt niet in te zien dat [appellante] dient op te komen voor de schade die [X] beweerdelijk heeft geleden doordat Van Lanschot niet verder met hem in zee wilde gaan.
6.9
De grief treft eveneens doel.
6.1
De devolutieve werking van het appel brengt mede dat thans de reeds verworpen c.q. nog niet behandelde weren van [X] dienen te worden behandeld. Daarbij gaat het om het verweer van [X] dat het relatiebeding zo moet worden gelezen dat het enkel ziet op relaties waarmee [X] zelf contact heeft gehad. Onder verwijzing naar hetgeen hiervoor is overwogen met betrekking tot de uitleg van het beding, neemt het hof hier over hetgeen de kantonrechter op dit punt onder 4.1.1 en 4.1.2 van het vonnis van 14 april 2010 heeft overwogen en maakt die overwegingen tot de zijne. Het verweer is derhalve terecht verworpen.
Met betrekking tot de grieven in het incidenteel appel:
6.11
De beide grieven in het incidenteel appel gaan er vanuit dat [appellante] aansprakelijk is voor de schade die [X] stelt te hebben geleden doordat Van Lanschot niet verder met hem in zee wilde gaan. Nu in het principaal appel is beslist dat [appellante] voor die schade niet aansprakelijk is, behoeven de grieven in het incidenteel appel geen verdere bespreking.
Slotsom
6.12
Het vonnis d.d. 16 maart 2011 waarvan beroep, dient, voor wat betreft hetgeen is overwogen en beslist ten aanzien van het relatiebeding te worden verbeterd. De door [appellante] op dit punt gevorderde verklaring voor recht ligt voor toewijzing gereed. Bedoeld vonnis dient eveneens te worden verbeterd op het punt van de door [X] in reconventie gevorderde schade ten gevolge van het feit dat Van Lanschot heeft besloten haar relatie met [X] te beëindigen. Die vordering van [X] dient immers te worden afgewezen. Het hof zal een en ander beslissen in het hoger beroep tegen het eindvonnis d.d. 29 juni 2011 (rolnummer hof: 200.095.073/01).
Ook de beslissing omtrent de kosten van dit tussentijds beroep zal worden genomen in het hoger beroep tegen bedoeld eindvonnis.
7.
De beoordeling in de zaak met rolnummer 200.124.073 (het appel tegen het eindvonnis)
7.1
Alhoewel de zaak voor wat betreft de vorderingen van [appellante] op [X] op grond van het bepaalde in artikel 29 Fw van rechtswege is geschorst, ontkomt het hof er - gelet op de nauwe samenhang tussen van deze vorderingen met die van [X] op [appellante] en het over en weer door partijen gedane beroep op verrekening - niet aan om ook de geschorste vorderingen in zijn overwegingen te betrekken. Het hof zal dienaangaande echter geen uitspraak in een dictum geven.
7.2
Indien één der grieven in het principaal appel doel zou treffen, brengt de devolutieve werking van het appel ook hier mee dat het hof alle behandelde en verworpen verweren en alle niet behandelde verweren aan de zijde van [X] alsnog zal dienen te beantwoorden. Het hof zal daarom eerst onder ogen zien of de kantonrechter met juistheid het beroep van [X] op de nietigheid van de boetebedingen, wegens strijd met het bepaalde in artikel 7:650 leden 3, 4 en 5 BW heeft verworpen.
7.3
Het hof wijst in dat verband op hetgeen ter zake eerder door dit hof is overwogen en beslist in zijn arrest van 26 mei 2009 (LJN: BI9100), hetwelk op het volgende neerkomt.
Het hof heeft kennisgenomen van de parlementaire geschiedenis van de aangehaalde wetsartikelen (voor de wet uit 1907 te kennen uit: A.E. de Bles, De wet op de arbeidsovereenkomst, tweede deel, Den Haag 1908 p. 339 e.v., en S.G. Canes, Critische Systematische Commentaar op de Wet op het arbeidscontract, Groningen 1908 p. 136 e.v.).
Het hof is van oordeel dat daaruit, en uit art. 7:650 lid 8 BW, blijkt dat de wetgever er oog voor heeft gehad dat in schriftelijke arbeidsovereenkomsten twee soorten boetes kunnen voorkomen.
De eerste categorie is de disciplinaire boete, waarbij een werkgever het recht heeft bedongen om, bij wijze van tuchtmaatregel, een strafboete op te leggen wegens het overtreden van "voorschriften" als bedoeld in art. 7:650 lid 1 BW, waarbij het, blijkens de geschiedenis van de Wet op de arbeidsovereenkomst van 1907, dan vooral gaat om voorschriften ter bewaking van orde, veiligheid en hygiëne.
Ter voorkoming van misbruik van de disciplinaire boete heeft de wetgever van 1907 diverse waarborgen aangebracht, zoals het vereiste (aanvankelijk in art.1637v lid 3 BW en nu in art. 7:650 lid 3 BW) dat de bestemming van de boete nauwkeurig moet worden vermeld en niet ten voordele mag strekken van de werkgever of degene die namens de werkgever bevoegd is de boete op te leggen, en het bepaalde in het vijfde lid dat een maximum stelt aan opgelegde boetes in een week.
De tweede categorie betreft boetes waarop een werkgever krachtens overeenkomst aanspraak kan maken wanneer de werknemer toerekenbaar tekort schiet in de nakoming van de verbintenis waarop die boete is gesteld (hierna: boetebeding; in 1907 omschreven in art. 1340 BW en thans in art. 6:91 BW). Die boete kan het karakter hebben van een aansporingsboete, maar ook een gefixeerde schadevergoeding zijn.
Bij de totstandkoming van de wet van 1907 nam de minister van Justitie aanvankelijk het standpunt in dat de regeling van de disciplinaire boete uitsloot dat een werkgever rechtsgeldig met een technisch tekenaar kon overeenkomen dat deze een gefixeerde schadevergoeding van 10.000 gulden verschuldigd zou zijn aan de werkgever bij het verraden van een bedrijfsgeheim, welk standpunt tot discussie leidde in de Tweede Kamer. Men werd het eens over een wijzigingsvoorstel: een boetebeding in arbeidszaken werd onder de werking van art. 1637v BW gebracht en op de, met nietigheid bedreigde, overtreding van de waarborgen tegen misbruik van boetes (met uitzondering van de schriftelijkheidseis), zoals omvang en bestemming van de boete, werd in het 6e lid van het wetsartikel een uitzondering mogelijk gemaakt voor werknemers met een loon boven een bepaald minimum. Gevolg hiervan was dat met werknemers met een loon tot dat bepaalde minimum geen boetebeding overeengekomen kon worden waarbij de werknemer een boete verschuldigd raakte, met uitzondering van twee apart geregelde bedingen: het concurrentiebeding (toen in art. 1637x BW, nu art. 7:653 BW) en het beding waarbij een hogere schadeloosstelling werd overeengekomen dan het loon over een niet in acht genomen opzegtermijn (art 1639r lid 4 BW, thans art. 7:680 lid 5 BW). De wetgever zag er geen probleem in dat andere boetebedingen niet met lager betaalde werknemers overeengekomen konden worden, want daaraan zou in de praktijk weinig behoefte bestaan. Wilde een werkgever toch schade verhalen op een lager betaalde werknemer, dan diende hij een gewone aansprakelijkheids-procedure te beginnen.
Ter bescherming van de hoger betaalde werknemers kreeg de rechter, bij afwijking van de hoofdregel van art. 1637v BW, de bevoegdheid de boete te matigen.
In dit systeem is sinds 1907 geen wijziging gekomen. De loongrens ligt thans bij het minimumloon: alleen voor werknemers met een hoger loon geldt de mogelijkheid tot afwijking van de hoofdregel.
7.4
Bezien tegen deze achtergrond is er inderdaad geen reden om het beding van geheimhouding op één lijn te stellen met het concurrentiebeding.
Anders echter dan [X] veronderstelt, is met deze tussenconclusie niet gegeven dat [appellante] geen beroep toekomt op de boete als neergelegd in het geheimhoudingsbeding.
In de parlementaire geschiedenis is immers geen aanknopingspunt te vinden voor de opvatting dat een boetebeding dat is gesteld op overtreding van een geheimhoudingsverplichting van een werknemer als de onderhavige aan meer formaliteiten moet voldoen dan dat het beding schriftelijk is overeengekomen met een werknemer met een hoger loon dan het minimumloon. Met name is niet vereist dat het boetebeding uitdrukkelijk vermeldt dat de boete toekomt aan de werkgever, nu het beding juist bedoeld is om, in afwijking van de regeling omtrent de disciplinaire boete, wèl betaling aan de werkgever mogelijk te maken en het wetsvoorstel specifiek daarvoor is aangepast. De kantonrechter heeft derhalve met juistheid beslist dat de regeling waarop [X] zich beroept van regelend recht is waarvan partijen konden afwijken.
7.5
Het relatiebeding kan, als subspeciës van het concurrentiebeding wel daarmee op één lijn worden gesteld.
7.6
Lid 6 van artikel 650 BW geeft de rechter de bevoegdheid de op te leggen boete te matigen, indien deze hem bovenmatig voorkomt. Nu in de artikelen 6:91 – 6:94 BW de algemene boeteregeling is gegeven, welke ook van toepassing is op de arbeidsovereenkomst dient voor deze specifieke matigingsbevoegdheid aansluiting te worden gezocht bij het bepaalde in genoemde artikelen, met dien verstande dat de rechter op grond van het bepaalde in lid 6 van artikel 7:650 BW ook ambtshalve tot matiging kan besluiten. Dat brengt mede dat krachtens het bepaalde in lid 3 van artikel 94 BW een bepaling die matiging van de boete uitsluit, nietig is. Die nietigheid heeft echter niet tot gevolg dat het hele boetebeding vervalt, maar brengt enkel mede dat de uitsluiting geen effect heeft.
7.7
Het hof onderschrijft en neemt hier over hetgeen de kantonrechter in zijn tussenvonnis van 14 april 2010 onder 4.2.4 en 4.2.5 met betrekking tot de schending van het geheimhoudingsbeding heeft overwogen en beslist, zodat in dit hoger beroep ter zake nog slechts de vraag ter beslissing voorligt of de eenmalig contractueel verbeurde boete (€ 30.000,--) voor matiging in aanmerking komt.
Met betrekking tot grief 1 in het principaal appel:
7.8
De eerste grief richt zich tegen de matiging van de contractueel overeengekomen boete (€ 30.000,--) tot € 3.000,-- als overwogen en beslist onder 2 tot en met 5 van het vonnis
29 juni 2011, waarvan beroep.
7.9
De kantonrechter heeft haar beslissing ter zake met name gerelateerd aan de schade zoals die in de procedure door [appellante] is gepresenteerd. De kantonrechter komt tot de conclusie dat de enige concreet genoemde schadepost (de kosten van rechtsbijstand) onvoldoende is gespecificeerd en dat de beweerdelijk geleden schade ten gevolge van de geschonden integriteit van het bedrijf van [appellante] niet is geconcretiseerd. Voorts verwijst de kantonrechter, overigens zonder nadere toelichting, naar “de inhoud van het gedeelte van het geheimhoudingsbeding dat is overtreden en de strekking daarvan.”
7.1
Het hof stelt het volgende voorop. De in de bepaling van art. 6:94 BW opgenomen maatstaf dat voor matiging van de bedongen boete slechts reden kan zijn indien de billijkheid dit klaarblijkelijk eist, brengt mee dat de rechter pas als de toepassing van een boetebeding in de gegeven omstandigheden tot een buitensporig en daarom onaanvaardbaar resultaat leidt, van zijn bevoegdheid tot matiging gebruik mag maken. Daarbij zal de rechter niet alleen moeten letten op de verhouding tussen de werkelijke schade en de hoogte van de boete, maar ook op de aard van de overeenkomst, de inhoud en de strekking van het beding en de omstandigheden waaronder het is ingeroepen (HR 27 april 2007, ECLI:NL:HR:2007: AZ6638 en HR 13-07-2012, ECLI:NL:HR:2012:4986).
7.11
Een boetebeding als het onderhavige is geen ongebruikelijk beding in arbeidsovereenkomsten Enerzijds fungeert dit beding als prikkel tot nakoming van de contractuele bepalingen inzake geheimhouding, anderzijds fixeert dit beding de schadevergoeding voor het geval dat de verplichtingen voortkomend uit de tussen partijen overeengekomen geheimhoudingsverklaring toerekenbaar niet worden nagekomen. Dat laatste is van belang nu schade welke het gevolg is van schending van een geheimhoudingsbeding zich moeilijk en vaak eerst na verloop van tijd laat begroten.
7.12
Van belang is allereerst dat onweersproken door [appellante] is gesteld dat in casu sprake is van een aparte Geheimhoudingsverklaring en Non Disclosure Agreement, welke op een latere datum dan de arbeidsovereenkomst tussen partijen is gesloten. Voorafgaand aan de
17 paragrafen tellende geheimhoudingsverklaring is een achttal overwegingen opgenomen waarin het belang van [appellante] bij het sluiten van die overeenkomst nauwkeurig is omschreven en waarvan de bewoordingen weinig aan duidelijkheid te wensen overlaten. Daarin komt onder meer naar voren dat [X] in zijn functie bij [appellante] in aanraking komt of kan komen met uiterst vertrouwelijke gegevens omtrent personen, bedrijven en (omvangrijke) vermogens en dat het van het grootste belang is dat deze gegevens uiterst vertrouwelijk blijven en niet op enigerlei wijze ter kennis komen van derden. In de overeenkomst staat ook met zoveel woorden dat ondergetekende (lees: [X]) erkent dat een inbreuk op enige in deze verklaring genoemde verplichting van ondergetekende, aanzienlijke en onherstelbare gevolgen kan hebben voor degene aan zie deze vertrouwelijke informatie toekomt. Uit een en ander komt zonneklaar naar voren dat de forse boete bedoeld is als een stevige prikkel om de geheimhouding na te leven.
Het hof stelt, met de kantonrechter, vast dat [X] vertrouwelijke, aan [appellante] toebehorende informatie na de beëindiging van zijn arbeidsovereenkomst onder zich heeft gehouden en niet tot retournering en of vernietiging daarvan is overgegaan, zodat sprake is van schending van de geheimhoudingsplicht.
Niet is echter komen vast te staan dat [X] daadwerkelijk gebruik heeft gemaakt of maakt van die informatie (zie het tussenvonnis d.d. 14 april 2010 onder 4.2.4.), zodat van daadwerkelijk geleden schade aan de zijde van [appellante] ook geen sprake lijkt te (zullen) zijn. Daarenboven moet worden bedacht dat het geheimhoudingsbeding weliswaar gescheiden van de arbeidsovereenkomst is getekend, doch dat de vrijheid van een werknemer, van het functieniveau als dat van [X], om ondertekening van een dergelijk beding te weigeren uit de aard der zaak beperkt is. Hij loopt immers dan gerede kans de arbeidsrelatie ernstig onder druk te zetten. Een en ander afwegend en bezien tegen de achtergrond van de vaststaande feiten, waaronder het salarisniveau van [X] (€ 3.000,-- bruto per maand) is het hof van oordeel dat oplegging van een boete van € 30.000,-- onder de gegeven omstandigheden tot een onaanvaardbaar resultaat zou leiden, zodat de billijkheid klaarblijkelijk eist dat de boete wordt gematigd tot het niveau van 3 maanden salaris, oftewel € 9.000,--.
Met betrekking tot het relatiebeding:
7.13
Nu het hof in het appel tegen het tussenvonnis van 16 maart 2011 heeft overwogen en beslist dat [X] wel degelijk (ook) het relatiebeding heeft geschonden, zal het hof ook het op dat punt door [appellante] gevorderde nader onder ogen hebben te zien. Het hof tekent daarbij aan dat [appellante] weliswaar geen grief heeft gericht tegen de afwijzing ter zake in het eindvonnis, maar nu het eindvonnis voortbouwt op het tussenvonnis, waarin inhoudelijk op dit punt is beslist, en de tegen bedoeld tussenvonnis gerichte grieven slagen, verbindt het hof aan die omissie geen gevolgen. Zij is immers het gevolg van het feit dat de kantonrechter de uitkomst van het appel tegen het tussenvonnis niet heeft afgewacht, maar partijen in eerste aanleg heeft laten voort procederen en ruim drie maanden na het wijzen van het tussenvonnis eindvonnis heeft gewezen.
7.14
Ten aanzien van de schending van het relatiebeding stelt [X] dat hij zich in ieder geval niet heeft gerealiseerd en zich ook niet hoefde te realiseren dat Van Lanschot zou worden aangemerkt als een relatie in de zin van het tussen partijen overeengekomen relatiebeding. In het licht van de feiten en gelet op het juridisch debat in de onderhavige zaak, acht het hof het zeer wel denkbaar dat [X] niet wist, dan wel zich niet heeft gerealiseerd, dat Van Lanschot diende te worden gerekend tot de relaties waarop het relatiebeding het oog had. Van twijfel, die hem noodzaakte contact op te nemen met [appellante] (als bedoeld in de derde alinea van het relatiebeding) zal in dat geval geen sprake zijn geweest. Mede tegen de achtergrond van het feit dat de relatie van [X] met
Van Lanschot reeds op 11 juni 2008 is geëindigd, oordeelt het hof de gevorderde boete van totaal € 60.000,-- extreem. Dat klemt temeer nu in het onderhavige geval de schending van het geheimhoudingsbeding en het relatiebeding min of meer samenvallen en niet los van elkaar kunnen worden gezien. Nu ter zake van de schending van het geheimhoudingsbeding reeds een stevige boete is opgelegd, welke zoals hiervoor is aangegeven slechts beperkt voor matiging in aanmerking komt, is het hof van oordeel dat een daar bovenop komende boete voor de schending van het relatiebeding van meer dan € 1.000,-- in de gegeven omstandigheden tot een buitensporig en daarom onaanvaardbaar resultaat leidt. Het hof zal die boete daarom matigen tot € 1.000,--.
7.15
[X] heeft – voor het geval het relatiebeding de strekking heeft als door [appellante] bepleit - een beroep gedaan op het bepaalde in artikel 7:653 lid 4 BW en vordert uit dien hoofde een vergoeding ad € 4.000,-- voor iedere maand of deel van een maand dat hij aan het relatiebeding gebonden is.
7.16
Artikel 7: 653 BW lid 4 ziet op een situatie waarin een werknemer ten gevolge van het op zich alleszins redelijke concurrentiebeding (waaronder een relatiebeding als het onderhavige valt te begrijpen) ernstig nadeel ondervindt.
Van een dergelijke situatie is in casu geen sprake. [appellante] rekent weliswaar een elftal ondernemingen, waaronder nagenoeg alle in Nederland opererende banken, tot haar relaties, doch daarnaast is er genoeg ruimte op de markt voor ondernemingen als die van [X], om actief te zijn. De vordering van [X] is op dit punt – zij het op andere gronden – terecht afgewezen.
Met betrekking tot grief 2 in het principaal appel:
7.17
De grief richt zich tegen de afwijzing door de kantonrechter van de vordering tot terugbetaling van het beweerdelijk onverschuldigd door [appellante] betaalde salaris over de maand mei 2008.
7.18
[appellante] betwist dat zij de grondslag van haar vordering op dit punt heeft willen wijzigen, zodat hetgeen de kantonrechter heeft overwogen en beslist ten aanzien van een vordering gebaseerd op 7:628 BW, onjuist is. Wat daarvan ook zij (in haar conclusie van repliek in conventie/antwoord in reconventie in eerste aanleg onder 45 spreekt zij zelf met zoveel woorden over een veranderde grondslag van de eis) het hof gaat er vanuit dat de grondslag enkel en alleen onverschuldigde betaling is.
7.19
Een schorsing of op non-actiefstelling komt altijd voor rekening van de werkgever, ook als de werknemer aanleiding heeft gegeven voor die maatregel (HR 21 maart 2003, ECLI:NL:HR:2003:AF3057). Nu de arbeidsovereenkomst van [X] met [appellante] eerst op 1 juni 2008 eindigde, is het door [appellante] over de maand mei 2008 betaalde salaris niet onverschuldigd betaald, zodat reeds op die grond de vordering strandt. De in HR 1 juli 1993, LJN:ZC1026 aan de orde zijnde uitzondering (waaraan [appellante] refereert) doet zich hier niet voor nu het niet gaat om een door de werknemer ingestelde vordering.
7.2
De grief treft geen doel.
Met betrekking tot grief 3 in het principaal appel
7.21
De grief richt zich tegen de compensatie van de proceskosten.
7.22
Alhoewel het materiële gelijk in deze procedure voor een groot deel aan de kant van [appellante] ligt, moet worden vastgesteld dat ook met in achtneming van hetgeen hiervoor is overwogen, [appellante] slechts een klein deel van haar vorderingen in conventie krijgt toegewezen. Gelet daarop is de kostencompensatie in eerste aanleg terecht.
7.23
De grief treft geen doel.
Met betrekking tot grief 4:
7.24
De grief is gericht tegen het door de kantonrechter toegewezen bedrag aan buitengerechtelijke proceskosten. In de visie van [appellante] dient conform het rapport Voorwerk II over haar volle vordering een bedrag aan buitengerechtelijke kosten te worden toegewezen.
7.25
Het hof stelt vast dat hier het voor 1 juli 2013 geldende recht van toepassing is en dat [X] gemotiveerd heeft betwist dat er meer buitengerechtelijke activiteiten hebben plaatsgevonden dan die worden geacht te zijn begrepen in een gewone proceskostenveroordeling. In reactie daarop heeft [appellante] aangegeven dat zij uitvoerig onderzoek heeft moeten doen naar de overtredingen van het relatiebeding en het geheimhoudingsbeding en dat zij [X] drie keer de kans heeft gegeven tot inkeer te komen. Wat daarvan ook zij, onvoldoende is komen vast te staan dat bedoelde kosten door ingeschakelde derden zijn gemaakt en allemaal ten laste dienen te komen van de onderhavige zaak, nu ook de oud-collega’s [collega 1] en [collega 2] door [appellante] zijn aangepakt. Dat deze kosten meer hebben bedragen dan het door de kantonrechter toegewezen bedrag is dan ook niet gebleken.
7.26
De grief faalt.
Met betrekking tot grief 5 in het principaal appel:
7.27
De vordering richt zich tegen de veroordeling van [appellante] tot vergoeding van de door [X] geleden schade op te maken bij staat.
7.28
De grief is een herhaling van grief II in het hoger beroep tegen het tussenvonnis van 16 maart 2011 (rolnummer: 200.089.832\01). Onder verwijzing naar en herhaling van hetgeen dienaangaande hiervoor is overwogen, moet worden geconcludeerd dat de grief slaagt.
Met betrekking tot grief 6 in het principaal appel
7.29
De grief komt op tegen de veroordeling van [appellante] in de proceskosten in reconventie.
7.3
Het slagen van grief 5 brengt mede dat [appellante] ten onrechte is veroordeeld in de proceskosten in reconventie. In het feit dat [appellante] wel is veroordeeld tot betaling van niet genoten vakantiedagen, vindt het hof aanleiding de kosten in reconventie in eerste aanleg te compenseren. In zoverre treft de grief doel.
Met betrekking tot grief 7 in het principaal appel:
7.31
De grief richt zich tegen de ongemotiveerde afwijzing van de vordering van [appellante] tot retournering van de nog steeds in het bezit van [X] zijnde vertrouwelijke informatie in de zin van de overeengekomen geheimhoudingsverklaring, onder dwang van verbeurte van een dwangsom van € 250,-- per dag.
7.32
De kantonrechter heeft in haar tussenvonnis van 14 april 2010 onder 4.2.3 overwogen dat [X] door bedoelde documenten naar zijn eigen e-mailadres toe te sturen en vervolgens te behouden, handelt in strijd met de geheimhoudingsverklaring. Dat [X] nog steeds over bedoelde documenten beschikt, is door [X] erkend. [X] heeft in zijn conclusie van antwoord (onder 61) ook aangegeven – indien de rechter van mening is dat de bedoelde documenten die in zijn bezit zijn vertrouwelijke informatie bevatten, hij bereid is die te retourneren.
De desbetreffende vordering ligt dan ook voor toewijzing gereed met dien verstande dat het hof de veroordeling zal beperken tot de lijst met contacten die tijdens zijn dienstverband bij [appellante] door [X] zijn gebeld nu enkel met betrekking tot die lijst is vastgesteld dat [X] zijn geheimhoudingsplicht heeft geschonden en [appellante] op dat punt verder geen grief heeft ontwikkeld.
Het hof vindt in de omstandigheden van het geval aanleiding de dwangsom te matigen tot € 50,-- per dag, met een maximum van € 2.500,--.
7.33
De grief slaagt ten dele.
Met betrekking tot de grieven in het incidenteel appel:
7.34
De grieven zijn gelijkluidend aan die in de zaak met rolnummer 200.024.074 (voorheen 200.089.832/01) zodat hetgeen hiervoor onder 13 is overwogen ook hier geldt.
Slotsom in beide zaken:
7.35
Nu de grieven voor zover gericht tegen de vonnissen van 14 april 2010 en 16 maart 2011 niet de dicta van die vonnissen zelf betreffen, zal het hof die vonnissen onder verbetering en aanvulling van gronden (als hiervoor overwogen) bekrachtigen. Nu partijen op het punt van het relatiebeding over en weer in het gelijk zijn gesteld, zal het hof de kosten in het appel met nummer 200.124.074 (voorheen 200.089.832) compenseren als hierna aangegeven.
Partijen hebben zich over en weer op verrekening beroepen. Omdat de vordering van [appellante] die van [X] overtreft, heeft [X] per saldo niets (meer) van [appellante] te vorderen.
Om proceseconomische redenen zal het hof het vonnis van 29 juni 2011 geheel vernietigen en opnieuw recht doen als hierna aan te geven, waarbij het hof de kosten in conventie zal compenseren (nu partijen over en weer in het gelijk worden gesteld) en [X] zal veroordelen in de kosten in reconventie (zijn vordering wordt immers alsnog afgewezen.
Het hof houdt de beslissingen omtrent de proceskosten in hoger beroep en omtrent de vorderingen van [appellante] die voldoening van verbintenissen uit de boedel ten doel hebben aan.

8.De beslissing

Het gerechtshof, recht doende in hoger beroep:
in de zaken met rolnummers 200.124.074 (voorheen 200.089.832/01) en 200.124.073 (voorheen:200.095.073/01
bekrachtigt de tussenvonnissen van 14 april 2010 en van 16 maart 2011 onder verbetering van gronden;
belast ieder der partijen met de eigen kosten van het hoger beroep in de zaak met rolnummer 200.124.074/01 (voorheen 200.89.832/01);
vernietigt het vonnis van 29 juni 2011, waarvan beroep;
en in zoverre opnieuw rechtdoende:
verklaart voor recht dat [X] het tussen partijen bestaande relatiebeding heeft geschonden;
verklaart voor recht dat [X] de met [appellante] overeengekomen geheimhoudingsverklaring heeft geschonden en veroordeelt [X] om binnen 2 dagen na betekening van het te deze te wijzen arrest de lijst (als bedoeld onder 4.2.1. van het vonnis van 14 april 2010) aan [appellante] te retourneren, zonder daarvan een kopie in enigerlei vorm of op enigerlei gegevensdrager achter te houden en daarbij een schriftelijke verklaring aan [appellante] af te geven dat hij daaraan heeft voldaan, zulks onder verbeurte van een dwangsom van € 50,-- voor iedere dag dat hij daarmee in gebreke blijft, met een maximum van
€ 2.500,-;
wijst de vorderingen van [X] af;
belast ieder der partijen met de eigen kosten voor wat betreft de vordering in conventie in eerste aanleg;
veroordeelt [X] in de kosten van de procedure in reconventie in eerste aanleg, tot op heden aan de zijde van [appellante] begroot op € 450,-- aan salaris gemachtigde;
verstaat dat beide zaken in zoverre conform art/ 29 Rv van rechtswege geschorst blijven;
verklaart dit arrest tot zover uitvoerbaar bij voorraad;
houdt de overige beslissingen ten aanzien van de vorderingen van [appellante] op [X] en de beslissing omtrent de proceskosten in hoger beroep aan totdat op de resterende vorderingen Van [appellante] op [X] definitief kan worden beslist.
Dit arrest is gewezen door mr. K.E. Mollema, mr. J.M. Rowel-van der Linde en
mr. J.H. Kuiper en is door de rolraadsheer in tegenwoordigheid van de griffier in het openbaar uitgesproken op dinsdag 21 januari 2014.