ECLI:NL:GHAMS:2022:1450

Uitspraak

beschikking

___________________________________________________________________

GERECHTSHOF AMSTERDAM

ONDERNEMINGSKAMER

zaaknummer: 200.303.703/01 OK

beschikking van de Ondernemingskamer van 13 mei 2022

inzake

de rechtspersoon naar buitenlands recht

RAGNAR INVESTMENT LIMITED,

gevestigd te Valletta, Malta,

VERZOEKSTER,

thans zonder advocaat, voorheen mr. B.S. Friedberg en mr. N. Bakker, beiden kantoorhoudende te Amsterdam,

t e g e n

de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

MAD ATELIER INTERNATIONAL B.V.,

gevestigd te Amsterdam,

VERWEERSTER,

advocaten:
mr. R.F. Abeln,
mr. B.J. Korthals Altes-van Dijken
mr. A.J. Rijsterborgh, allen kantoorhoudende te Amsterdam,

e n t e g e n

de coöperatie

DREAM INTERNATIONAL COÖPERATIEF U.A.,

gevestigd te Amsterdam,

BELANGHEBBENDE,

advocaat:
mr. J. van Bekkum,kantoorhoudende te Amsterdam,

e n t e g e n

[A],

wonende te [....] ,

[B],
wonende te [....] ,

BELANGHEBBENDEN,

advocaten:
mr. R.F. Abeln,
mr. B.J. Korthals Altes-van Dijken
mr. A.J. Rijsterborgh, allen kantoorhoudende te Amsterdam.

Hierna zal verzoekster worden aangeduid als Ragnar Investment en verweerster als MAD. Belanghebbenden zullen worden aangeduid als Dream International, [A] en [B] . MAD, [A] en [B] worden gezamenlijk ook aangeduid als MAD c.s.

1.Het verloop van het geding

1.1

Ragnar Investment heeft bij op 10 december 2021 ingekomen verzoekschrift de Ondernemingskamer verzocht, samengevat,

een onderzoek te bevelen naar het beleid en de gang van zaken van MAD over de periode vanaf 14 december 2018;

als onmiddellijke voorzieningen voor de duur van de procedure

a. [A] en [B] te schorsen als bestuurders van MAD en een derde persoon te benoemen tot bestuurder van MAD;

b. de door Dream International gehouden aandelen in MAD over te dragen aan een door de Ondernemingskamer te benoemen beheerder;

3. MAD, Dream International, [A] en [B] hoofdelijk te veroordelen in de kosten van de procedure.

1.2

Bij brief van 14 december 2021 heeft mr. Abeln namens MAD de Ondernemingskamer verzocht Ragnar Investment te gelasten een aangepast verzoekschrift in te dienen waarin Ragnar Investment haar verzoeken en de feiten waarop die zijn gebaseerd (ook) toelicht met inachtneming van een tussen MAD als eiseres en [C] (hierna: [C] ) als gedaagde gewezen uitspraak van de
Commercial Courtvan The
High Court of Justicete Londen van 9 december 2021 (zie hierna 2.1, hierna ook: de Engelse uitspraak).

1.3

Bij brief van 15 december 2021 hebben mrs. Friedberg en Bakker de Ondernemingskamer bericht dat zij en Ragnar Investment ten tijde van de indiening van het verzoekschrift niet bekend waren met de Engelse uitspraak. Ragnar Investment is in die procedure geen partij. Ook zijn Ragnar Investment of haar advocaten niet geïnformeerd over het feit dat de
draftvan de uitspraak op 3 december 2021 bekend was, laat staan dat deze is doorgezonden aan Ragnar Investment.

1.4

Bij e-mail van 15 december 2021 heeft de secretaris van de Ondernemingskamer partijen bericht dat de Ondernemingskamer in het verzoek van mr. Abeln van 14 december 2021 geen aanleiding ziet Ragnar Investment te verplichten een aangepast verzoekschrift in te dienen.

1.5

MAD c.s. hebben bij verweerschrift van 20 januari 2022 de Ondernemingskamer primair verzocht Ragnar Investment niet-ontvankelijk te verklaren in haar verzoek en Ragnar Investment te veroordelen in de volledige kosten van de procedure. Subsidiair hebben MAD c.s. de Ondernemingskamer verzocht het verzoek van Ragnar Investment af te wijzen en Ragnar Investment te veroordelen in de volledige kosten van de procedure, althans te verklaren dat Ragnar Investment haar enquêteverzoek heeft gedaan op onredelijke gronden als bedoeld in artikel 2:350 lid 2 BW en Ragnar Investment te veroordelen in de proceskosten. Meer subsidiair hebben MAD c.s. verzocht het te gelasten onderzoek betrekking te laten hebben op de periode vanaf december 2014, de verzoeken tot het treffen van onmiddellijke voorzieningen af te wijzen en Ragnar Investment te veroordelen in de proceskosten.

1.6

Dream International heeft bij verweerschrift van 20 januari 2022 de Ondernemingskamer primair verzocht Ragnar Investment niet-ontvankelijk te verklaren in haar verzoek en subsidiair het verzoek af te wijzen. Meer subsidiair heeft Dream International de Ondernemingskamer verzocht het te gelasten onderzoek betrekking te laten hebben op de periode vanaf 26 juni 2015 en geen onmiddellijke voorzieningen te treffen. Primair, subsidiair en meer subsidiair heeft Dream International de Ondernemingskamer verzocht Ragnar Investment te veroordelen in de volledige proceskosten, althans een hogere proceskostenveroordeling uit te spreken dan het liquidatietarief, althans de proceskosten te begroten op een door de Ondernemingskamer in goede justitie te bepalen bedrag.

1.7

Het verzoek is behandeld op de zitting van de Ondernemingskamer van 10 februari 2022. De advocaten hebben toen de standpunten van de verschillende partijen toegelicht aan de hand van overgelegde aantekeningen en wat Ragnar Investment en MAD c.s. betreft onder overlegging van tevoren toegestuurde nadere producties. Partijen en hun advocaten hebben vragen van de Ondernemingskamer beantwoord en inlichtingen verstrekt.

1.8

Bij e-mail aan de Ondernemingskamer van 23 februari 2022 heeft mr. Bakker namens Ragnar Investment haar verzoek tot het gelasten van een onderzoek naar het beleid en de gang van zaken van MAD en het treffen van onmiddellijke voorzieningen ingetrokken.

1.9

Bij e-mail van eveneens 23 februari 2022 heeft de griffier van de Ondernemingskamer partijen in de gelegenheid gesteld zich uit te laten over de intrekking.

1.1

Bij e-mail aan de Ondernemingskamer van 1 maart 2022 heeft mr. Van Bekkum namens Dream International het verzoek Ragnar Investment te veroordelen in de volledige proceskosten, althans een hogere proceskostenveroordeling dan het gebruikelijke liquidatietarief uit te spreken, gehandhaafd. Mr. Van Bekkum heeft declaraties bijgevoegd die sluiten op € 60.887,50 exclusief btw.

1.11

Bij e-mail aan de Ondernemingskamer van eveneens 1 maart 2022 heeft mr. Abeln namens MAD c.s. het verzoek Ragnar Investment te veroordelen in de volledige proceskosten gehandhaafd. Mr. Abeln heeft declaraties overgelegd die sluiten op € 195.636,30 exclusief btw.

1.12

Bij e-mail van 2 maart 2022 heeft de griffier van de Ondernemingskamer Ragnar Investment in de gelegenheid gesteld zich uit te laten over de e-mails van mr. Van Bekkum en van mr. Abeln van 1 maart 2022 (zie 1.10 en 1.11).

1.13

Bij e-mail aan de Ondernemingskamer van 9 maart 2022 hebben mrs. Bakker en Friedberg zich onttrokken als advocaten van Ragnar Investment. Bij diezelfde e-mail hebben zij het volgende bericht van Ragnar Investment aan de Ondernemingskamer doorgeleid:

“After having discussed this matter with[de bestuurder van Ragnar Investment, OK]
we have decided on behalf of Ragnar not to accept the fees of Dream and Mad International and to see the position of the Court in this regard.”

2.De gronden van de beslissing

Inleiding

2.1

Deze zaak houdt verband met een geschil tussen de Turkse Doĝuş Group en de Franse chef-kok [C] . Heel kort gezegd betreft dat geschil het volgende. [C] heeft in 2015, via zijn persoonlijke holding Ragnar Investment, MAD opgericht. [C] heeft vervolgens (de rechten op de exploitatie van de naam van) zijn restaurant ingebracht in MAD Atelier S.A.S. (hierna: MAD Atelier), waarvan MAD de aandelen is gaan houden. Doĝuş Group heeft via Dream International voor een bedrag van in totaal ruim € 14.000.000 (deels investering, deels koopprijs) van Ragnar Investment 60% van de aandelen in MAD gekocht en geleverd gekregen. Op 3 augustus 2016 heeft [D] , de toenmalige (door Dream International voorgedragen) Nederlandse bestuurder van MAD, tijdens een lunch met [C] in Parijs een Franstalige koopovereenkomst ondertekend waarbij de door MAD gehouden aandelen in MAD Atelier voor een bedrag van ongeveer € 5.000.000 zijn verkocht aan een vennootschap van [C] . [D] stelt dat hij door [C] is opgelicht en niet heeft begrepen wat hij ondertekende. Sindsdien zijn MAD – aangestuurd door de Doĝuş Group - en [C] verwikkeld in diverse rechtszaken, onder meer bij de
Commercial Courtvan
The High Court of Justicete Londen, waarin MAD [C] beschuldigt van fraude. In de Engelse procedure heeft MAD op die grond vergoeding van schade gevorderd.

Ragnar Investment is niet-ontvankelijk in haar verzoek

2.2

Ragnar Investment heeft na de mondelinge behandeling haar verzoek tot het gelasten van een onderzoek naar het beleid en de gang van zaken van MAD en het treffen van onmiddellijke voorzieningen ingetrokken. Nu de Ondernemingskamer nog geen eindbeschikking heeft gegeven, is Ragnar Investment op de voet van artikel 283 Rv bevoegd het verzoek in te trekken. Dit betekent dat dit verzoek geen beoordeling en beslissing meer behoeft en dat Ragnar Investment niet-ontvankelijk zal worden verklaard in haar verzoek tot het gelasten van een onderzoek en het treffen van onmiddellijke voorzieningen bij MAD en dat Ragnar Investment veroordeeld zal worden in de kosten van het geding. Dan resteert de vraag hoe hoog die kostenveroordeling moet zijn.

De standpunten van partijen over de proceskostenveroordeling

2.3

MAD c.s. hebben aan hun verzoek Ragnar Investment te veroordelen in de volledige proceskosten onder meer ten grondslag gelegd dat Ragnar Investment misbruik van (proces)recht heeft gemaakt en dat Ragnar Investment op diverse punten haar waarheidsplicht op de voet van artikel 21 Rv heeft geschonden. Zij voert onder meer het volgende aan. De meest ernstige schending betreft Ragnar Investments positie ten aanzien van haar bekendheid met de Engelse uitspraak op het moment dat zij het verzoekschrift indiende. De Engelse uitspraak is in deze procedure van centraal belang. Uit de Engelse uitspraak volgt dat de gronden die Ragnar Investment aan haar verzoek ten grondslag heeft gelegd, onjuist zijn. Desondanks wordt in het verzoekschrift met geen woord op de Engelse uitspraak ingegaan. Ragnar Investment en haar advocaten hebben gesteld dat zij geen bekendheid hadden met de Engelse uitspraak op het moment van indiening van het verzoekschrift. Dat is onjuist. Op 3 december 2021 heeft de
Commercial Courteen
draftvan de te geven uitspraak gedeeld, en daarbij medegedeeld dat de definitieve uitspraak op 9 december 2021 zou volgen. Op 9 december 2021 heeft de
Commercial Courtuitspraak gedaan. Ragnar Investment heeft haar verzoekschrift bewust ingediend kort voordat de
Commercial Courtuitspraak zou doen. Hoewel Ragnar Investment formeel geen partij bij de Engelse procedure was, volgt uit de Engelse uitspraak nu juist dat [C] , die wel één van de procespartijen in die procedure is, geacht moet worden de
ultimate beneficial ownervan Ragnar Investment te zijn gebleven. Ook heeft Ragnar Investment als productie een transcript van een
hearinguit de Engelse procedure in het geding gebracht. Dit soort transcripten wordt niet gepubliceerd en is voor derden niet toegankelijk. Ook daaruit volgt dat Ragnar Investment bekend was met de Engelse procedure. Naast het geldelijk belang hebben MAD c.s. er belang bij dat andere rechters, zowel binnen als buiten Nederland, kennis kunnen nemen van een oordeel over de proceshouding van Ragnar Investment, aldus nog steeds MAD c.s.

2.4

Dream International heeft aangevoerd dat Ragnar Investment misbruik maakt van (proces)recht, onrechtmatig procedeert en haar waarheidsplicht schendt. Dream International vraagt bijzondere aandacht voor het feit dat Ragnar Investment haar verzoekschrift heeft ingediend 38 minuten voor het moment dat de – haar sinds 3 december 2021 bekende – Engelse uitspraak zou worden gewezen. Dream International verzoekt de Ondernemingskamer een oordeel te geven over de onnodige belasting van de rechterlijke macht met een oneigenlijke procedure. De plotse niet-gemotiveerde intrekking van het verzoek vormt een bevestiging van het onnodige en de oneigenlijkheid van deze procedure, aldus Dream International.

2.5

Ragnar Investment refereert zich blijkens de e-mail van 9 maart 2022 (zie 1.13) aan het oordeel van de Ondernemingskamer.

Misbruik van procesrecht en schending waarheidsplicht

2.6

Een veroordeling in alle door MAD c.s. en Dream International in verband met deze procedure gemaakte kosten, zoals hier verzocht, is alleen toewijsbaar in geval van misbruik van procesrecht of onrechtmatig handelen. Daarvan is pas sprake als het instellen van het verzoek, gelet op de evidente ongegrondheid ervan, in verband met de betrokken belangen van de wederpartij achterwege had behoren te blijven. Hiervan kan pas sprake zijn als Ragnar Investment haar verzoek heeft gebaseerd op feiten en omstandigheden waarvan zij de onjuistheid kende dan wel behoorde te kennen of op stellingen waarvan zij op voorhand moest begrijpen dat deze geen kans van slagen hadden. Bij het aannemen van misbruik van procesrecht of onrechtmatig handelen door het aanspannen van een procedure past terughoudendheid, gelet op het recht op toegang tot de rechter dat mede gewaarborgd wordt door art. 6 EVRM. (Zie voor e.e.a. HR 29 juni 2007, ECLI:NL:HR:2007:BA3516 (Waterschappen/Milieutech) en HR 6 april 2012, ECLI:NL:HR:2012:BV7828 (Duka/Achmea)). De Ondernemingskamer ziet in dit geval aanleiding een volledige proceskostenveroordeling uit te spreken. Het volgende is daartoe van belang.

2.7

Ragnar Investment is op 1 juni 2015 opgericht door [C] . Op 4 juli 2015 heeft [C] de door hem gehouden aandelen in Ragnar Investment overgedragen aan [E] , die op zijn beurt de aandelen heeft overgedragen aan [F] (hierna: [F] ), volgens opgave van [F] op 19 april 2021. [F] houdt op dit moment alle aandelen in Ragnar Investment en is haar enige bestuurder. De verkrijging door [F] van de aandelen Ragnar Investment roept verschillende vragen op. [F] – zelf actief in juwelen en parfum – heeft verklaard dat hij in Ragnar Investment een ‘
investment opportunity’ zag om restaurants te gaan exploiteren. Ragnar Investment had op dat moment echter geen restaurants; haar belangrijkste vermogensactief bestond uit een 40%-belang in MAD die op haar beurt als belangrijkste vermogensactief een (eventuele) vordering op [C] had in verband met de verkoop van de aandelen in MAD Atelier in 2016. Ter zitting heeft [F] geen duidelijkheid kunnen verschaffen over de informatie waarop hij zijn investeringsbeslissing heeft gebaseerd. Contact met Dream International heeft [F] toen niet gehad.

2.8

[F] heeft ter zitting verklaard dat hij met de verkrijging van de aandelen Ragnar Investment haar
ultimate beneficial owneris geworden en dat hij direct bij die verkrijging ook bestuurder van Ragnar Investment is geworden. Dit betoog strookt niet met (i) een door Ragnar Investment overgelegde kopie van een door haar uitgebrachte kortgedingdagvaarding waarin zij stelt dat [F] al sinds eind 2020 bestuurder van Ragnar Investment is, (ii) de notulen van de algemene vergadering van MAD van 2 maart 2021 waaruit blijkt dat [F] , bijgestaan door mr. Friedberg, in hoedanigheid van bestuurder van Ragnar Investment aanwezig is geweest en het woord heeft gevoerd, en (iii) een door [F] namens Ragnar Investment ondertekende verklaring aan het Maltese handelsregister (
Notice of transfer or transmission of shares) dat hij de aandelen Ragnar Investment op 19 april 2021 heeft verkregen. Desgevraagd heeft [F] deze discrepantie niet kunnen verklaren.

2.9

Intussen strookt de stelling van Ragnar Investment dat [F] haar
ultimate beneficial owneris niet met de Engelse uitspraak. In die uitspraak heeft de
Commercial Court[C] veroordeeld een schadevergoeding aan MAD te betalen van € 11.383.359 te vermeerderen met rente en kosten. In de Engelse procedure is een zeer groot aantal stukken overgelegd en zijn langdurig getuigen gehoord. In de uitspraak wordt ook ingegaan op de verhouding tussen [C] en Ragnar Investment. Daarover is onder meer overwogen (paragraaf 27):

“(..)
It is clear that[ [C] ]
transferred legal title in the shares[van Ragnar Investment, OK]
, worth at least €7.5 million, to Mr Alcan for €1200 on 4 July 2015, rendering him in breach of his warranty and causing his representations to be misrepresentations. However, he treated himself then and thereafter as if he was the owner of[Ragnar Investment]
, most notably when he wrote on 14 July 2016 of “my personal company[Ragnar Investment]
”.(…)
Perhaps the most overt exemplar of his dishonesty were his attempts to deny the obvious, namely that he was and remained, I am satisfied, the beneficial owner of the shares in[Ragnar Investment]
.”

Dat deze laatste observatie niet alleen betrekking had op het verleden, volgt uit een daarop volgende uitspraak, de
Judgementover de
Freezing Order, van 24 januari 2022, waarin staat:

“[ [C] ]
maintained throughout the proceedings before me that he had no interest in or control over Ragnar after[4 juli 2015].
But I found in the Judgement that this was knowingly untrue, and that Mr [C] remained and remains the beneficial owner of the shares after the transfer.”

In deze laatste uitspraak wordt voorts melding gemaakt van gebruikmaking door [C] van Ragnar Investment om procedures in Nederland aanhangig te maken (
as recently as December of last year), in een poging om de tenuitvoerlegging van de Engelse uitspraak te frustreren.

2.1

Ragnar Investment was formeel geen partij bij de Engelse procedure en zij stelt dat zij met de Engelse uitspraak niet bekend was toen zij het verzoekschrift indiende. Uit de producties die Ragnar Investment in deze procedure in het geding heeft gebracht, blijkt echter het tegendeel. Ragnar Investment heeft bij haar verzoekschrift van 9 december 2021 een gedeelte van een transcript van een
hearinguit de Engelse procedure overgelegd en daaruit in haar verzoekschrift een citaat opgenomen. Over de wijze waarop zij het transcript heeft verkregen heeft zij een stuk overgelegd waaruit volgt dat een Franse deurwaarder op 8 december 2021 op verzoek van Ragnar Investment de stukken uit de Engelse procedure van [C] heeft verkregen. Ragnar Investment had daarmee op 8 december 2021 de beschikking over de stukken uit de Engelse procedure, waaronder een
draftvan de Engelse uitspraak die de
Commercial Courtop 3 december 2021 aan [C] had doen toekomen.

2.11

De Ondernemingskamer acht het dan ook ondenkbaar dat Ragnar Investment op het moment dat zij op 9 december 2021 haar verzoekschrift indiende niet op de hoogte was van de
draftvan de uitspraak in de Engelse procedure. Desondanks heeft Ragnar Investment nagelaten deze uitspraak, die essentieel is voor een goed begrip van de zaak, in het geding te brengen nadat deze op 9 december 2021 definitief was geworden. Ook nadat mr. Abeln namens MAD Ragnar Investment op het belang van de Engelse procedure had gewezen, heeft Ragnar Investment de Engelse uitspraak niet in het geding gebracht (zie 1.2). Integendeel. Zij heeft de Ondernemingskamer bericht dat zij ten tijde van het indienen van het verzoekschrift niet bekend was met de Engelse uitspraak (zie 1.3). Ragnar Investment heeft de Ondernemingskamer niet alleen onvolledig, maar zelfs onjuist geïnformeerd. Ook heeft zij in haar verzoekschrift en ter terechtzitting standpunten ingenomen die strijdig zijn met de Engelse uitspraak, zonder dit van nadere toelichting te voorzien. In haar verzoekschrift heeft zij van de Engelse procedure onder meer gezegd dat deze kenmerken heeft van een persoonlijke vete tegen [C] . Als juist is dat [F]
ultimate beneficial ownervan Ragnar Investment is, dan heeft zij echter een groot belang dat MAD erin slaagt de vordering op [C] te incasseren. Haar financiële belang is dan rechtstreeks tegenstrijdig aan dat van [C] . In haar feitelijke handelen lijkt Ragnar Investment juist de belangen van [C] te dienen. Tegen die achtergrond heeft de Ondernemingskamer aan Ragnar Investment gevraagd welk belang zij met deze enquêteprocedure nastreeft. Een duidelijk antwoord bleef echter uit.

2.12

Door over een en ander in haar verzoekschrift geen openheid te betrachten heeft Ragnar Investment niet voldaan aan haar verplichting op de voet van artikel 21 Rv om de voor de beslissing van belang zijnde feiten volledig en naar waarheid aan te voeren. Daarbij heeft Ragnar Investment haar verzoek gebaseerd op feiten en omstandigheden waarvan zij de onjuistheid kende en heeft zij stellingen ingenomen waarvan zij op voorhand moest begrijpen dat deze geen kans van slagen hadden. Dit maakt dat Ragnar Investment door haar verzoekschrift in te dienen misbruik van procesrecht heeft gemaakt en jegens MAD c.s. en Dream International onrechtmatig heeft gehandeld. De Ondernemingskamer kan zich daarbij niet aan de indruk onttrekken dat het onderhavige verzoek door [F] namens Ragnar Investment is ingediend met het oogmerk om de tenuitvoerlegging door MAD van de in de Engelse uitspraak gegeven veroordeling van [C] tot betaling van een schadevergoeding van € 11.383.359, met rente en kosten te frustreren en dat daarmee uitsluitend wordt beoogd de belangen van [C] te dienen.

Slotsom

2.13

De Ondernemingskamer zal aan het voorgaande de consequentie verbinden dat zij, in afwijking van het gebruikelijke liquidatietarief, Ragnar Investment zal veroordelen in de volledige door MAD c.s. en Dream International gemaakte proceskosten.

2.14

MAD c.s. en Dream International hebben declaraties overgelegd waaruit de hoogte van de door hen gemaakte kosten blijkt. Ragnar Investment heeft de hoogte van deze kosten niet betwist. De Ondernemingskamer zal Ragnar Investment veroordelen in de proceskosten (exclusief btw) zoals verzocht.

3.De beslissing

De Ondernemingskamer:

verklaart Ragnar Investment B.V. niet ontvankelijk in haar verzoek;

veroordeelt Ragnar Investment B.V. in de kosten van de procedure aan de kant van MAD Atelier International B.V., [A] en [B] gezamenlijk bepaald op € 195.636,30 en aan de kant van Dream International Coöperatief U.A. op € 60.887,50;

verklaart deze kostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad;

wijst af hetgeen meer of anders is verzocht.

Deze beschikking is gegeven door mr. M.M.M. Tillema, voorzitter, mr. A.W.H. Vink en mr. J.M. de Jongh, raadsheren, en drs. P.G. Boumeester en drs. G. van Vollenhoven-Eikelenboom AAG, raden, in tegenwoordigheid van mr. B.J. Blok, griffier, en in het openbaar uitgesproken op 13 mei 2022.