ECLI:NL:CBB:2007:BC2488

College van Beroep voor het bedrijfsleven

Datum uitspraak
20 december 2007
Publicatiedatum
5 april 2013
Zaaknummer
AWB 06/705
Instantie
College van Beroep voor het bedrijfsleven
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Bestuursrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Tuchtrechtelijke procedure tegen accountant wegens tekortkomingen in kwaliteitsbeheersing

In deze tuchtrechtelijke procedure staat de accountant A centraal, die wordt aangeklaagd door het bestuur van het Koninklijk Nederlands Instituut van Registeraccountants (NIVRA) vanwege het niet voldoen aan de eisen van de Verordening op de Kwaliteitstoetsing. De klacht is ingediend na meerdere toetsingen en hertoetsingen van het interne kwaliteitsbeheersingssysteem van A's accountantskantoor, A Accountants, dat vestigingen heeft in C en B. De eerste toetsing vond plaats in 1999, gevolgd door hertoetsingen in 2001 en 2004. Ondanks de geboden gelegenheid om verbeteringen aan te brengen, voldeed het kantoor niet aan de gestelde kwaliteitsnormen. De Raad van Tucht heeft de klacht gegrond verklaard en de maatregel van doorhaling van de inschrijving in het accountantsregister opgelegd, omdat A niet in staat bleek om de noodzakelijke verbeteringen door te voeren. A heeft beroep aangetekend tegen deze beslissing, waarbij hij betoogde dat de tekortkomingen niet representatief waren en dat hij voldoende inspanningen had geleverd om de kwaliteit te verbeteren. Het College van Beroep voor het Bedrijfsleven heeft de zaak beoordeeld en geconcludeerd dat de Raad van Tucht terecht had geoordeeld dat A niet voldeed aan de kwaliteitsnormen, maar dat de opgelegde maatregel van doorhaling te zwaar was. Het College heeft de maatregel aangepast naar een schorsing van drie maanden, rekening houdend met de inspanningen van A om de kwaliteit te verbeteren en de verbeteringen die waren gerealiseerd na de hertoetsingen.

Uitspraak

College van Beroep voor het bedrijfsleven
AWB 06/705 20 december 2007
20010 Wet op de Registeraccountants
Raad van tucht Amsterdam
Uitspraak in de zaak van:
A RA, te B, appellant van een beslissing van de raad van tucht voor registeraccountants en Accountants-Administratieconsulenten te Amsterdam (hierna: raad van tucht), met nummer R 536, gewezen op 25 juli 2006;
gemachtigde: mr. M.T. Spronck, advocaat te Apeldoorn.
1. De procedure
Bij brief, verzonden op 25 juli 2006, heeft de raad van tucht appellant afschrift toegezonden van evenvermelde beslissing, gegeven op een klacht, op 12 december 2005 door het bestuur van het Koninklijk Nederlands Instituut van Registeraccountants (NIVRA) (hierna: klager) ingediend tegen appellant.
Bij een op 22 september 2006 ingediend beroepschrift heeft appellant tegen die beslissing beroep bij het College ingesteld.
Bij brief van 26 september 2006 heeft appellant nadere stukken aan het College toegezonden.
De raad van tucht heeft bij brief van 3 oktober 2006 op de zaak betrekking hebbende stukken als bedoeld in artikel 53 van de Wet op de Registeraccountants (hierna: Wet RA) doen toekomen aan de griffier van het College.
Bij brief van 17 november 2006 heeft klager zijn reactie op het beroep aan het College toegezonden.
Op 15 november 2007 heeft het onderzoek ter zitting plaatsgehad, waarbij appellant in persoon is verschenen, bijgestaan door zijn hierboven genoemde gemachtigde. Klager heeft zich doen vertegenwoordigen door mr. J.W. van Rijswijk, advocaat te Amsterdam.
2. De beslissing van de raad van tucht
Bij de bestreden tuchtbeslissing heeft de raad van tucht de klacht gegrond verklaard en aan appellant de maatregel opgelegd van doorhaling van zijn inschrijving in het accountantsregister als bedoeld in artikel 55 Wet RA.
Ter zake van de formulering van de klacht door de raad van tucht, de beoordeling van deze klacht en de daarbij in aanmerking genomen feiten en omstandigheden wordt verwezen naar de inhoud van de bestreden tuchtbeslissing, die in afschrift aan deze uitspraak gehecht en als hier ingelast wordt beschouwd.
3. De beoordeling van het beroep
3.1 De aangevallen tuchtbeslissing berust op het verwijt dat appellant naar het oordeel van de raad van tucht treft wegens het niet voldoen aan de in artikel 2, eerste lid, van de Verordening op de kwaliteitstoetsing (hierna: VK) neergelegde verplichting ervoor te zorgen dat het accountantskantoor waarin hij optreedt, beschikt over een stelsel van kwaliteitsbeheersing dat voldoet aan in Nederland algemeen aanvaarde normen voor de beroepsuitoefening. Daarbij is overwogen dat, waar de eerste collegiale toetsing van het kantoor van appellant op 1 november 1999 en de eerste hertoetsing daarvan op 22 november 2001 hebben plaatsgevonden onder vigeur van de Verordening op de collegiale toetsing (hierna: VCT), de tweede hertoetsing van dit kantoor op 13 mei 2004 is geschied onder de werking van de per 1 januari 2003 in werking getreden VK. De raad van tucht heeft deze overweging en dat oordeel gebaseerd op zijn uitleg van het in artikel 25, eerste lid, VK neergelegde overgangsrecht. In dit artikellid is bepaald dat de VCT wordt ingetrokken met dien verstande dat zij van toepassing blijft op aanhangige toetsingen. Volgens de raad van tucht brengt een redelijke uitleg van deze bepaling met zich dat onder een aanhangige toetsing moet worden verstaan het proces van afzonderlijke toetsing of hertoetsing, zoals dat telkens is afgerond met de kennisgeving van het oordeel van het College Collegiale Toetsing, onderscheidenlijk het college toetsing kwaliteit.
Zowel appellant als klager hebben zich – in afwijking van de opvatting van de raad van tucht – op het standpunt gesteld dat op de tweede hertoetsing van het kantoor van appellant de VCT van toepassing is gebleven.
3.2 Anders dan de raad van tucht en met partijen is het College van oordeel dat in het geval van appellant ten tijde van de inwerkingtreding van de VK moet worden gesproken van een aanhangige toetsing als bedoeld in artikel 25, eerste lid, VK. Hiertoe neemt het College in aanmerking dat in de opzet van de VK (en overigens ook van de VCT) een duidelijke samenhang aanwezig is tussen toetsing en hertoetsing. In artikel 15 VK worden de uitslag van de eerste toetsing, het naar aanleiding daarvan maken van bindende afspraken en de hertoetsing in één systeem samengebracht. Een hertoetsing als bedoeld in artikel 16 VK zou dan ook niet goed mogelijk zijn, indien niet eerst – naar aanleiding van de uitslag van de eerste toetsing – de in artikel 15 VK uiteengezette procedure is gevolgd. Aangezien het volgen van een zodanige procedure in de VCT niet was voorgeschreven, zou het (eerst) bij een hertoetsing van toepassing worden van de VK niet goed aansluiten op de gang van zaken tot dat moment. Naar het oordeel van het College is niet aannemelijk dat dit de bedoeling van de regelgever is geweest bij het opstellen van artikel 25, eerste lid, VK. De aldus gegeven uitleg volgt voorts uit de omstandigheid dat in de VK de bepalingen omtrent zowel toetsing als hertoetsing zijn opgenomen in Hoofdstuk II, getiteld “Toetsing”. Hieraan ontleent het College een aanwijzing dat met het begrip aanhangige toetsing in artikel 25, eerste lid, VK de gehele procedure tussen de aanvang van de eerste toetsing en de beëindiging van de hertoetsing is bedoeld. Het College is op grond van het vorenstaande dan ook van oordeel dat de collegiale toetsing van het kantoor van appellant op het moment waarop de VK in werking trad, op 1 januari 2003, niet was afgerond, doch toen en ook ten tijde van de tweede hertoetsing nog aanhangig was in de zin van evengenoemde bepaling.
3.3 Wat betreft de werkingsomvang van artikel 25, eerste lid, VK wijst het College erop dat deze bepaling volgens haar bewoordingen aanhangige toetsingen betreft. In de toelichting op deze bepaling is verduidelijkt dat “lopende toetsingen (…) worden afgehandeld volgens de regels van de verordening uit 1996.” Het College begrijpt hieruit dat de eerbiedigende werking van artikel 25, eerste lid, VK betreft de regels omtrent de procedurele afhandeling van toetsingen die zijn aangevangen onder de vigeur van de VCT en op 1 januari 2003 nog niet zijn afgerond. Wat betreft de materiële normstelling en de bevoegdheid van het college toetsing kwaliteit heeft de VK onmiddellijke werking en betreft derhalve ook voor 1 januari 2003 aangevangen toetsingsprocedures.
3.4 Gelet op de door de raad van tucht gegeven en naar het oordeel van het College gedeeltelijk onjuiste uitleg van het in artikel 25, eerste lid, VK neergelegde overgangsrecht is de raad van tucht kennelijk van opvatting dat ook de procedurele bepalingen van de VK op de toetsing van toepassing zijn geworden Aangezien het College niet is gebleken dat dit van invloed is geweest op de inhoud van de tuchtbeslissing bestaat geen aanleiding voor gegrondverklaring van het beroep om deze reden.
Nu voor het overige de bepalingen van de VK wèl onmiddellijk van toepassing zijn geworden, moet worden geoordeeld dat de raad van tucht terecht heeft getoetst aan de in artikel 2, eerste lid, VK neergelegde formele norm.
In dit verband merkt het College op dat zowel artikel 3, eerste lid, VK als artikel 2, eerste lid, VCT wat betreft de eisen die worden gesteld aan het interne stelsel van kwaliteitsbeheersing een open stelsel bevatten zodat de eisen die in concreto worden gesteld aan een intern stelsel van kwaliteitsbeheersing in de loop der tijd nader kunnen worden uitgewerkt waardoor zij veranderen of verder worden ontwikkeld.
3.5 Appellant heeft er op gewezen dat de onderzoekers in hun rapporten naar aanleiding van de eerste en de tweede hertoetsing veelvuldig hebben verwezen naar RAC’s. Het niet of niet correct toepassen van een RAC kan evenwel volgens appellant niet leiden tot een tuchtrechtelijk verwijt, terwijl dit wel ten grondslag lijkt te liggen aan de aangevallen tuchtbeslissing.
Het College is niet gebleken dat de grondslag voor het bij de aangevallen tuchtbeslissing aan appellant gemaakte verwijt is gelegen in overtreding van enige RAC. Zoals hiervoor onder overweging 3.1 is uiteengezet betreft dat verwijt het niet voldoen aan de op appellant rustende verplichting ervoor te zorgen dat het accountantskantoor waarin hij optreedt, beschikt over een stelsel van kwaliteitsbeheersing dat voldoet aan in Nederland algemeen aanvaarde normen voor de beroepsuitoefening. Zodanige verplichting was in artikel 3, eerste lid, VCT en is in artikel 2, eerste lid, VK opgenomen. De omstandigheid dat de constatering dat niet is voldaan aan bedoelde verplichting verband houdt met het niet handelen in overeenstemming met in de rapporten van de onderzoekers genoemde RAC’s, doet er niet aan af dat het verwijt niet rechtstreeks daarop is gebaseerd, maar op overtreding van de eerder genoemde verordening.
3.6 Appellant heeft ter zitting van het College betoogd dat uit de bevindingen van de onderzoekers bij de tweede hertoetsing niet kan worden afgeleid dat zijn kantoor niet beschikt over een intern stelsel van kwaliteitsbeheersing dat niet voldoet aan de daaraan gestelde normen. Voor zover van incidentele onvolkomenheden moet worden gesproken, kunnen die niet leiden tot de conclusie dat het stelsel ontoereikend is. Voorts heeft appellant ter zitting gesteld dat de onderzoekers bij de tweede hertoetsing hebben getoetst aan regelgeving die toentertijd nog niet van toepassing was. Ter zitting heeft appellant verder gesteld dat bij de procedure leidend tot de tweede hertoetsing onvoldoende zorgvuldigheid jegens hem is betracht, omdat in het kader van die hertoetsing gebreken zijn gerapporteerd die nog niet eerder aan de orde waren gesteld. Bovendien zag het door het College Collegiale Toetsing goedgekeurde verbeterplan hier niet op. Appellant meent derhalve ten onrechte niet de gelegenheid te hebben gekregen deze gebreken te herstellen.
Het College overweegt met betrekking tot deze argumenten dat appellant daarmee voor het eerst in de procedure de uitkomst en de wijze van totstandkoming van de tweede hertoetsing aan de orde stelt. Anders dan appellant heeft gesteld, volgt uit hetgeen hij heeft betoogd in punt 22 van het beroepschrift niet dat hij daarmee het resultaat van de tweede hertoetsing betwist. In dit punt heeft appellant slechts de vraag opgeworpen of het resultaat van de tweede hertoetsing voldoende zou zijn geweest, indien zou zijn getoetst aan de VCT, in de plaats van aan de VK. In aanmerking genomen dat niet kan worden staande gehouden dat appellant niet eerder de gelegenheid heeft gehad deze stelling naar voren te brengen, heeft appellant door dit standpunt eerst ter zitting van het College aan de orde te stellen inbreuk gemaakt op de goede procesorde. Klager heeft ter zitting op goede gronden bezwaar gemaakt tegen deze gang van zaken en terecht betoogd dat van hem niet kan worden verlangd dat hij ter zitting adequaat op deze argumenten kan reageren.
Aan beantwoording van de vraag welke gevolgen hieraan in een tuchtzaak als de onderhavige zijn verbonden, behoeft het College evenwel niet toe te komen, aangezien reeds aanstonds duidelijk is dat de door appellant aangevoerde argumenten niet kunnen leiden tot de conclusie dat de raad van tucht ten onrechte heeft vastgesteld dat appellant niet heeft voldaan aan de ingevolge artikel 2, eerste lid, VK op hem rustende verplichting. Zo blijkt uit de brief van 19 oktober 2004 van de onderzoekers inzake de tweede hertoetsing niet van aanknopingspunten voor het oordeel dat de gesignaleerde tekortkomingen slechts incidenten zijn, waaruit niets zou kunnen worden afgeleid omtrent het stelsel van kwaliteitsbeheersing in het kantoor van appellant. Dat de tekortkomingen betrekking hebben op een beperkt aantal dossiers is inherent aan de gekozen – op zich niet ondeugdelijke – onderzoeksmethode, waarbij niet alle dossiers worden onderzocht. Appellant heeft op geen enkele wijze onderbouwd dat de onderzochte dossiers niet representatief zijn voor de gebruikelijke gang van zaken binnen het kantoor. Het College is voorts niet gebleken dat het college toetsing kwaliteit een andere norm heeft aangelegd ter toetsing van het kwaliteitssysteem van appellant dan de in Nederland algemeen aanvaarde normen voor de beroepsbeoefening. Hieraan doet niet af dat het college toetsing kwaliteit zijn constatering onder meer heeft gemotiveerd met verwijzing naar de RAC. De omstandigheid dat een aantal tekortkomingen niet reeds in de eerdere hertoetsing was opgenomen en derhalve het verbeterplan daarop ook geen betrekking had, kan evenmin tot de conclusie leiden dat de onderzoekers – en in hun voetspoor het college toetsing kwaliteit – ten onrechte hebben gemeend dat het stelsel van kwaliteitbeheersing niet voldeed aan de daaraan te stellen eisen of dat ten onrechte een tuchtklacht is ingediend. Immers, nog afgezien van de omstandigheid dat de algemeen aanvaarde normen geen statisch karakter hebben en derhalve aanpassing van, onder meer, het systeem van kwaliteitsbeheersing een voortdurende activiteit is, duidelijk is dat er naast deze tekortkomingen voldoende andere tekortkomingen zijn geconstateerd die wel voorwerp zijn geweest van eerdere toetsing om te kunnen vaststellen dat het stelsel van kwaliteitsbeheersing niet voldeed en vervolgens een tuchtklacht in te dienen.
3.7 Appellant heeft voorts gesteld dat de bevindingen van de (her)toetsingen slechts betrekking hadden op de vestiging van A Accountants te C en derhalve niet op de vestiging te B. Gelet op de interne organisatie van A Accountants zou dit tot gevolg hebben dat appellant niet verantwoordelijk kan worden gehouden voor de geconstateerde tekortkomingen.
Het College wijst erop dat appellant ter zitting desgevraagd te kennen heeft gegeven dat hij – als opvolger van zijn vader – oorspronkelijk enig eigenaar was van de beide vestigingen van het kantoor (in B en C). Sinds 2000 heeft hij in de vestiging in C, die wordt gedreven in maatschapsverband, een compagnon die per jaar een steeds groter aandeel in de onderneming krijgt ten koste van het aandeel van appellant. Ten tijde van de tweede hertoetsing bedroeg het aandeel van appellant nog 60% en dat van zijn compagnon 40%. Gelet hierop en in aanmerking genomen dat appellant zich zowel bij de eerste toetsing in 1999 als bij de hertoetsingen in 2001 en 2004 steeds als verantwoordelijke ten aanzien van de onderzoekers en het toetsingscollege heeft opgeworpen, kan ook de omstandigheid dat in 2004 de compagnon van appellant vaker in de vestiging te C aanwezig was dan appellant, er niet aan af doen dat appellant terecht (mede)verantwoordelijk is gehouden voor het stelsel van kwaliteitsbeheersing binnen deze vestiging. Het College laat hier nog buiten beschouwing dat de tekst van artikel 2, eerste lid, VK niet alleen van de volgens de interne organisatie verantwoordelijke accountant verlangt dat deze zorgt voor een voldoende stelsel van kwaliteitsbeheersing, maar dit verlangt van iedere accountant die in het kantoor optreedt.
3.8 Gelet op het hiervoor overwogene is het College van oordeel dat de raad van tucht terecht heeft geoordeeld dat appellant ondanks een toetsing, twee hertoetsingen en het doorlopen van een verbetertraject niet heeft voldaan aan zijn in artikel 2, eerste lid, VK neergelegde verplichting ervoor zorg te dragen dat het accountantskantoor beschikt over een intern stelsel van kwaliteitsbeheersing dat voldoet aan in Nederland algemeen aanvaarde normen en dat hem in dat verband een tuchtrechtelijk verwijt treft. Het College is van oordeel dat dit verwijt ernstig is, gezien het vertrouwen dat in het maatschappelijk verkeer wordt gesteld in de hoogwaardige kwaliteit van de beroepsuitoefening van de accountant en de omstandigheid dat het voor opdrachtgevers door een onvoldoende inzicht in de wijze van beroepsuitoefening moeilijk is zich een goed beeld van deze kwaliteit te vormen, zoals ook in het algemeen deel van de toelichting op de VK is overwogen.
Ondanks dit ernstige verwijt en anders dan de raad van tucht is het College van oordeel dat het opleggen van de maatregel van doorhaling in het accountantsregister verder gaat dan passend en geboden is. Hiertoe neemt het College in aanmerking dat appellant ten overstaan van het College aannemelijk heeft gemaakt dat hij zich naar aanleiding van de plaatsgevonden hebbende (her)toetsingen steeds heeft ingespannen het interne stelsel van kwaliteitsbeheersing op orde te brengen. In dit verband is duidelijk dat appellant meerdere externe adviseurs heeft ingeschakeld, waarvan twee ook een verklaring van hun activiteiten aan het dossier hebben laten toevoegen. Voorts heeft appellant erop gewezen dat met het oog op de gewenste kwaliteitsverbetering in het kantoor een andere registeracountant is aangetrokken. Van betekenis is voorts dat uit het rapport met betrekking tot de tweede hertoetsing is gebleken dat deze inspanningen in die zin vruchten hebben afgeworpen dat niet onbelangrijke verbeteringen zijn vastgesteld.
Het vorenstaande in aanmerking genomen is het College van oordeel dat in het geval van appellant oplegging van de maatregel van schorsing voor de duur van drie maanden passend en geboden is.
3.9 Het vorenoverwogene leidt tot de slotsom dat het beroep gegrond zal worden verklaard voor zover dat is gericht tegen de door de raad van tucht opgelegde maatregel en dat de aangevallen tuchtbeslissing in zoverre zal worden vernietigd. Het College ziet aanleiding de zaak zelf af te doen en zal appellant de hiervoor beschreven maatregel opleggen.
3.10 Na te melden beslissing op het beroep berust op titel II van de Wet RA, alsmede op de Verordening op de kwaliteitstoetsing.
4. De beslissing
Het College
- verklaart het beroep gegrond, voor zover dat is gericht tegen de door de raad van tucht opgelegde maatregel;
- vernietigt de aangevallen tuchtbeslissing in zoverre;
- legt aan appellant de maatregel op van schorsing als registeraccountant voor de duur van drie maanden.
Aldus gewezen door mr. M.A. Fierstra, mr. J.L.W. Aerts en mr. M. van Duuren, in tegenwoordigheid van mr. A. Bruining, als griffier, en uitgesproken in het openbaar op 20 december 2007.
w.g. M.A. Fierstra w.g. A. Bruining
R a a d v a n T u c h t
voor Registeraccountants en Accountants-Administratieconsulenten
te Amsterdam
B E S L I S S I N G
in de zaak met nummer R 536 van
HET BESTUUR VAN HET KONINKLIJK NEDERLANDS INSTITUUT VAN REGISTERACCOUNTANTS,
kantoorhoudend te Amsterdam,
K L A G E R,
tegen
A,
registeraccountant,
kantoorhoudende te C en B,
B E T R O K K E N E.
=======================================================
1. Het verloop van de procedure
1.1 De Raad van Tucht heeft kennisgenomen van de in deze zaak gewissel¬de en aan partijen bekende stukken, waaronder:
(a) het klaagschrift, met bijlagen, van 12 december 2005;
(b) de brieven van betrokkene aan de Raad van 10 januari 2006 en 8 mei 2006.
1.2 De Raad heeft de klacht behandeld ter openbare zitting van 9 mei 2006, waar namens klager aanwezig waren: D, werkzaam bij het NIVRA en mr. J.W. van Rijswijk, advocaat te Amsterdam, raadsman van klager.
Namens betrokkene is niemand ter zitting verschenen.
1.3 Bij gelegenheid van voor¬mel¬de zitting heeft klager bij monde van zijn raadsman gepersisteerd bij de inhoud van het klaagschrift. Betrokkene heeft, anders dan in zijn brief van 8 mei 2006, waarvan de inhoud ter zitting aan de orde is geweest, geen verweer gevoerd.
1.4 De inhoud van de gedingstukken geldt als hier ingevoegd.
2. De vaststaande feiten
2.1 Op grond van de gedingstukken en het verhandelde ter zitting stelt de Raad het volgende vast.
2.2 Betrokkene staat aan het hoofd van accountantskantoor A Accountants met vestigingen in C en B.
2.3 Bij brief van 6 mei 1999 is betrokkene door de secretaris van het College Collegiale Toetsing (hierna ook: CCT), dat was belast met de uitvoering van de op 1 januari 1997 in werking getreden Verordening op de collegiale toetsing, bericht dat zijn kantoor was geselecteerd voor een collegiale toetsing in 1999. Deze toetsing is ten kantore van betrokkene afgerond op 1 november 1999. Bij brief van 13 januari 2000 is betrokkene in kennis gesteld van de uitkomst van de toetsing, te weten dat het interne stelsel van kwaliteitsbeheersing ten kantore van betrokkene niet voldeed aan de daaraan te stellen eisen. Zowel in de voorbereidende fase en de uitvoerende fase als in de afrondende fase zijn gebreken geconstateerd, welke in de brief van 13 januari 2000 zijn verwoord. In diezelfde brief is betrokkene erop gewezen dat voor hem de mogelijkheid bestond binnen twee weken nadien commentaar te geven op de toetsing. Van deze mogelijkheid heeft betrokkene geen gebruik gemaakt.
2.4 Het CCT heeft betrokkene bij brief van 8 maart 2000 bericht op grond van de toetsing van oordeel te zijn dat het interne stelsel van kwaliteitsbeheersing ten kantore van betrokkene niet voldeed aan de daaraan te stellen eisen. Bij deze brief zijn betrokkene concrete aanwijzingen ter verbetering gegeven en is aangekondigd dat in 2001 een hertoetsing zou plaatsvinden.
2.5 Op 22 november 2001 heeft de hiervoor bedoelde hertoetsing ten kantore van betrokkene plaatsgevonden. Bij brief van 4 december 2001 is betrokkene in kennis gesteld van de uitkomst van die hertoetsing, te weten dat het interne stelsel van kwaliteitsbeheersing ook toen nog niet voldeed aan de daaraan te stellen eisen. Het verslag van de hertoetsing houdt onder meer in dat betrokkene als voorbereiding op de hertoetsing 3 “modeldossiers” heeft aangemaakt, welke konden worden gekwalificeerd als “voldoende maar vatbaar voor verbeteringen”, waarbij concreet de mogelijke verbeteringen zijn aangegeven. Voorts houdt dit verslag in dat ter verificatie van de representativiteit van de door betrokkene aangeleverde “modeldossiers” drie dossiers van andere samenstelopdrachten zijn onderzocht, waarbij ten aanzien van een van die dossier is bevonden dat de desbetreffende cliënt in 1999 al controleplichtig was, zodat de werkzaamheden in 1999 en 2000 ten onrechte zijn uitgevoerd als betrof het een samenstelopdracht. De andere twee dossiers vertoonden ernstige tekortkomingen, welke in het verslag zijn verwoord. De geboden gelegenheid om op dit toetsingsverslag te reageren heeft betrokkene benut bij brief van 19 december 2001, waarin in hoofdlijnen de hiervoor samengevatte inhoud van het verslag niet wordt bestreden, maar op een enkel punt is gereageerd en is aangegeven als gevolg waarvan naar betrokkenes inzicht het interne stelsel van kwaliteitsbeheersing nog niet voldeed aan de daaraan te stellen eisen.
2.6 Het CCT heeft betrokkene bij brief van 19 augustus 2002 bericht op grond van de uitgevoerde hertoetsing van oordeel te zijn dat het interne stelsel van kwaliteitsbeheersing ten kantore van betrokkene niet voldeed aan de daaraan te stellen eisen. Bij deze brief is aan betrokkene door het CCT de aanwijzing gegeven een verbeterplan op te stellen dat binnen redelijke tijd zou dienen te leiden tot een voldoende intern stelsel van kwaliteitsbeheersing. Voorts is betrokkene geadviseerd de cursus “Kwaliteitsverbetering van de kleine accountantspraktijk” te volgen en het NIVRA/SRA Handboek voor de kleine accountantspraktijk aan te schaffen. Ten slotte is in deze brief aangegeven dat met het CCT bindende afspraken over een vervolgtraject en een derde toetsing dienden te worden gemaakt, dat daartoe het voorbedoelde verbeterplan uiterlijk 4 november 2002 door het CCT diende te zijn ontvangen en dat betrokkene op 11 november 2002 werd verwacht voor een gesprek met het CCT.
2.7 Op 1 november 2002 heeft betrokkene de secretaris van het CCT een “Plan van aanpak kwaliteitsverbetering in 2002 en 2003” doen toekomen. Bij brief van 5 november 2002 heeft de ter zake door betrokkene aangezochte adviseur E RA dit verbeterplan kort toegelicht. Op 11 november 2002 hebben het CCT en betrokkene bindende afspraken gemaakt betreffende de realisering van het door betrokkene gepresenteerde verbeterplan. Deze afspraken zijn vastgelegd in een gespreksverslag dat betrokkene bij brief van 23 december 2002 ter goedkeuring en ondertekening is toegezonden. Een door betrokkene ondertekend exemplaar van dit verslag bevindt zich bij de processtukken.
2.8 Op 13 mei 2004 heeft een volgende hertoetsing plaatsgevonden. Bij brief van 19 oktober 2004 is betrokkene in kennis gesteld van de uitkomst van die hertoetsing, te weten dat het interne stelsel van kwaliteitsbeheersing ook toen nog niet voldeed aan de daaraan te stellen eisen. Het verslag van de hertoetsing houdt onder meer in dat bij het dossieronderzoek van alle onderzochte dossiers sprake is van zodanige tekortkomingen dat geen voldoende kon worden gegeven. Weliswaar werd een verbetering geconstateerd ten opzichte van de vorige toetsing, maar niet in voldoende mate. In het verslag van de hertoetsing zijn de geconstateerde gebreken verwoord. De geboden gelegenheid om op dit toetsingsverslag te reageren heeft betrokkene niet benut. Wel heeft hij bij brief van 24 november 2004 aangegeven zeer geschrokken te zijn van de negatieve uitkomst van de hertoetsing, een beknopte samenvatting gegeven van hetgeen ter verbetering door hem tot dan toe is ondernomen, en aangegeven Extendum te hebben ingeschakeld voor een intensieve ondersteuning van de kwaliteitsverbetering waarbij ernaar gestreefd wordt in 2004 de dossiers op orde te hebben, waartoe door Extendum een actieplan is opgemaakt, dat is bijgevoegd. Voorts heeft betrokkene in die brief verzocht het verdere verloop van de procedure op te schorten totdat, op korte termijn, een nieuwe hertoetsing zou hebben plaatsgevonden.
2.9 Bij brief van 8 februari 2005 heeft eerdergenoemde adviseur van betrokkene, E RA, betrokkenes brief van 24 november 2004 toegelicht aan het College Toetsing Kwaliteit (hierna ook: CTK), dat het CCT was opgevolgd met de inwerkingtreding per 1 januari 2003 van de Verordening op de Kwaliteitstoetsing.
2.10 Bij brief van 4 maart 2005 heeft het CTK betrokkene medegedeeld, kort samengevat, geen reden te zien het vaststellen van haar eindoordeel uit te stellen. Als eindoordeel van het CTK is betrokkene daarbij medegedeeld dat het interne stelsel van de kwaliteitsbeheersing nog immer niet voldeed aan de eraan te stellen eisen. Voorts heeft het CTK in deze brief aangegeven het bestuur van het NIVRA hiervan in kennis te stellen met het advies een tuchtrechtelijke procedure aan te spannen, alsmede dat het bestuur van het NIVRA een besluit zal nemen over dit advies van het CTK.
2.11 Het CTK heeft het bestuur van het NIVRA bij brief van 12 mei 2005 geadviseerd een tuchtrechtelijke procedure aanhangig te maken tegen betrokkene.
Bij brief van 12 juli 2005 is betrokkene ervan op de hoogte gesteld dat tijdens de bestuursvergadering van 15 juni 2005 door het bestuur van het NIVRA is besloten jegens betrokkene de nota Bestuur en Tuchtrechtspraak in werking te stellen, in verband waarmee betrokkene is uitgenodigd voor een gesprek op 15 augustus 2005, teneinde een zorgvuldige besluitvorming te bewerkstelligen over het al dan niet voorleggen van een klacht aan de tuchtrechter. Bij brief van 10 augustus 2005 heeft betrokkene bericht geen gebruik te zullen maken van de mogelijkheid in een gesprek zijn visie naar voren te brengen.
2.12 Door het bestuur van het NIVRA is vervolgens besloten de onderhavige klacht in te dienen.
3. De klacht
De klacht houdt, kort gezegd, in dat betrokkene niet is gekomen tot een voldoende intern stelsel van kwaliteitsbeheersing als bedoeld in de Verordening Collegiale Toetsing en de Verordening op de kwaliteitstoetsing.
4. De gronden van de beslissing
4.1 Omtrent de klacht en het daartegen gevoerde verweer overweegt de Raad als volgt.
4.2 Art. 25, eerste lid, van de op 1 januari 2003 in werking getreden Verordening op de kwaliteitstoetsing houdt in dat de Verordening op de collegiale toetsing wordt ingetrokken, met dien verstande dat zij van toepassing blijft op aanhangige toetsingen. Het begrip (her)toetsing is in art. 1 van de eerstgenoemde Verordening gedefinieerd als de toetsing van de kwaliteit van de beroepsuitoefening van een accountant die optreedt in een accountantskantoor, door niet aan dat accountantskantoor gelieerde accountants, aan de in Nederland aanvaarde normen voor de beroepsuitoefening. Een redelijke uitleg van het samenstel van deze bepalingen brengt mee dat onder aanhangige toetsingen in de zin van art. 25, eerste lid, van de Verordening op de kwaliteitstoetsing moet worden verstaan het proces van een afzonderlijke toetsing of hertoetsing, zoals dat in de onderhavige zaak telkens is afgerond met de kennisgeving van het oordeel van het CCT onderscheidenlijk het CTK aan betrokkene bij brieven van 8 maart 2000, 19 augustus 2002 en 4 maart 2005. Hieruit vloeit voort dat naar het oordeel van de Raad - anders dan op de toetsing en de eerste hertoetsing - op de tweede hertoetsing en het daarop gevolgde proces de Verordening op de kwaliteitstoetsing van toepassing is en door de onderzoekers en het CTK terecht ook toegepast.
4.3 Ingevolge art. 1 in verbinding met art. 2, eerste lid, Verordening op de kwaliteitstoetsing, dient een accountant als bedoeld in art. 2, eerste lid, GBR-1994 er zorg voor te dragen dat het accountantskantoor waarin hij optreedt, beschikt over een intern stelsel van kwaliteitsbeheersing dat voldoet aan in Nederland algemeen aanvaarde normen voor de beroepsuitoefening. Betrokkene voldoet ondanks een toetsing, twee hertoetsingen en het doorlopen van een verbetertraject, een en ander zoals hiervoor onder 2 vastgesteld, niet aan deze verplichting. Betrokkene oefent zijn beroep derhalve uit in strijd met art. 2, eerste lid, Verordening op de kwaliteitstoetsing en is niet in staat gebleken daarin in positieve zin verandering te brengen. Dit in aanmerking genomen en gelet op art. 5 GBR-1994 treft betrokkene een ernstig tuchtrechtelijk verwijt.
4.4 Het verweer van betrokkene in zijn brief van 8 mei 2006 dat als een beroep op het gelijkheidsbeginsel kan worden opgevat, gaat reeds niet op omdat hij niet heeft gesteld (laat staan aannemelijk gemaakt) dat bij het op grotere kantoren geldende systeem van interne toetsing lagere kwaliteitsnormen gelden dan bij toetsing door extern werkzame collega's.
4.5 Bij de vaststelling van de op te leggen maatregel heeft de Raad tot uitgangspunt genomen dat een accountant als bedoeld in art. 1 van de Verordening op de kwaliteitstoetsing die blijvend niet voldoet aan art. 2, eerste lid, van die Verordening in beginsel niet langer als accountant dient te kunnen optreden, omdat anders het met de Verordening beoogde doel gemist wordt. In aanmerking genomen dat betrokkene nauwelijks inhoudelijk verweer heeft gevoerd wat betreft de geconstateerde kwaliteitsgebreken, het niet zinvol achtte ter zitting te verschijnen en in het bijzonder ook erop gelet dat betrokkene heeft aangegeven voornemens te zijn om zijn inschrijving bij het NIVRA te beëindigen, is de Raad van oordeel dat betrokkene niet onevenredig wordt getroffen door hem de maatregel op te leggen van doorhaling in het register.
4.6 Hetgeen hiervoor is overwogen leidt tot de navolgende beslissing.
5. De beslissing
De Raad van Tucht:
Verklaart de klacht gegrond;
Legt aan betrokkene de maatregel op van doorhaling van de inschrijving in het accountantsregister als bedoeld in art. 55 van de Wet op de registeraccountants.
Aldus beslist door mr. J.P.A. Boersma, voorzitter, H.G. Dix RA en J.W. Schallenberg RA, leden, in aanwezigheid van mr. R. Kuiper, adjunct-secretaris, en uitgesproken in het openbaar op 2006.
______ __________
adjunct-secretaris voorzitter