Uitspraak
202301766/1/A2.
Datum uitspraak: 5 november 2025
AFDELING
BESTUURSRECHTSPRAAK
Uitspraak op het hoger beroep van:
SuWoTec B.V., gevestigd in Assen,
appellant,
tegen de uitspraak van de rechtbank Noord-Nederland van 3 februari 2023 in zaak nr. 22/1452 in het geding tussen:
SuWoTec
en
het dagelijks bestuur van het Samenwerkingsverband Noord-Nederland (hierna: SNN)
Procesverloop
Bij besluit van 25 augustus 2020 heeft SNN de aan SuWoTec verleende subsidie ingetrokken en een bedrag van € 71.672,00 aan uitbetaalde voorschotten teruggevorderd.
Bij besluit van 3 maart 2022 heeft SNN het door SuWoTec daartegen gemaakte bezwaar ongegrond verklaard.
Bij uitspraak van 3 februari 2023 heeft de rechtbank het door SuWoTec daartegen ingestelde beroep ongegrond verklaard.
Tegen deze uitspraak heeft SuWoTec hoger beroep ingesteld.
SNN heeft een schriftelijke uiteenzetting gegeven.
De Afdeling heeft de zaak op een zitting behandeld op 2 september 2025, waar SuWoTec, vertegenwoordigd door [gemachtigde A], [gemachtigde B] en [gemachtigde C], bijgestaan door mr. E.P. Pandelitschka, advocaat in Amsterdam, en SNN, vertegenwoordigd door mr. G. Baarsma en A. Faber, zijn verschenen.
Overwegingen
Inleiding
1. Op 19 februari 2018 heeft SuWoTec een aanvraag ingediend voor subsidie op grond van de Subsidieregeling Kennis en Innovatie 2018 (hierna: KEI 2018). Het doel van de KEI 2018 is het stimuleren van kennisontwikkeling, op het gebied van technologische innovatie, organisatie-innovatie of marktinnovatie bij het midden- en kleinbedrijf in de provincies Drenthe, Fryslân en Groningen. De aanvraag van SuWoTec zag op detachering in de organisatie van hooggekwalificeerd personeel, in dit geval [persoon].
2. SNN heeft op 27 februari 2018 naar aanleiding van de aanvraag vragen gesteld, omdat het voor SNN onvoldoende duidelijk was hoe het project van SuWoTec zou voldoen aan het doel van de regeling. SuWoTec heeft deze vragen op 5 maart 2018 schriftelijk beantwoord.
3. Op 23 maart 2018 heeft naar aanleiding van de aanvraag en de schriftelijke beantwoording van de vragen door SuWoTec een gesprek plaatsgevonden tussen SNN en SuWoTec. Van dit gesprek is een verslag gemaakt dat beide partijen hebben ondertekend. Uit dit verslag volgt onder meer dat SuWoTec desgevraagd heeft toegelicht dat de kennis van Van der Schee onder meer wordt gewaarborgd door in de looptijd van het project nieuwe medewerkers aan te nemen.
4. Bij besluit van 19 april 2018 heeft SNN een subsidie van maximaal € 99.200,00 verleend. In het besluit staat dat de regels en voorwaarden zoals opgenomen in KEI 2018 en de Algemene subsidieverordening SNN 2016 aan de subsidieverlening zijn verbonden.
5. Er zijn twee voorschotten op het subsidiebedrag aan SuWoTec uitbetaald in 2018 en 2019.
6. Op 7 april 2020 heeft SuWoTec een verzoek ingediend om de subsidie vast te stellen.
7. Op 19 juni 2020 heeft SNN aan SuWoTec meegedeeld dat het voornemens is de verleningsbeschikking in te trekken, waarop SuWoTec schriftelijk heeft gereageerd.
Besluitvorming van SNN
8. Bij besluit van 25 augustus 2020, gehandhaafd bij besluit van 3 maart 2022, heeft SNN het besluit tot subsidieverlening ingetrokken en de uitbetaalde voorschotten van in totaal € 71.672,00 teruggevorderd. Hieraan heeft SNN ten grondslag gelegd dat de activiteiten niet zijn uitgevoerd in overeenstemming met het doel of de voorschriften van de KEI 2018. Het project waarvoor de subsidie is verleend, is niet uitgevoerd in overeenstemming met de door SuWoTec op 23 maart 2018 gegeven toelichting. [persoon], die bij SuWoTec gedetacheerd is geweest, heeft zijn kennis namelijk niet gedeeld met nieuw aangenomen medewerkers. In de projectperiode, die liep van 2 april 2018 tot 31 maart 2020, zijn geen nieuwe medewerkers aangenomen. Dit had SuWoTec wel moeten doen, om zo kennisoverdracht mogelijk te maken, aldus SNN.
Uitspraak van de rechtbank
9. De rechtbank is van oordeel dat SNN de subsidieverlening mocht intrekken op grond van artikel 4:48, eerste lid, aanhef en onder c, van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb), omdat SuWoTec informatie aan SNN heeft verstrekt over het aannemen van nieuwe medewerkers die onjuist of onvolledig is gebleken. De verstrekking van juiste of volledige gegevens zou tot een andere beschikking op de aanvraag tot subsidieverlening hebben geleid. SNN mocht de uitbetaalde voorschotten terugvorderen omdat die onverschuldigd zijn betaald. De terugvordering is naar het oordeel van de rechtbank niet in strijd met het evenredigheidsbeginsel.
Hoger beroep
10. SuWoTec betoogt dat de rechtbank niet heeft onderkend dat zij aan alle subsidievoorwaarden heeft voldaan. De KEI 2018 bevat niet de eis dat nieuwe medewerkers worden aangetrokken naast de aanstelling van Van der Schee als gedetacheerde. SNN had daarom de verplichting tot het aannemen van nieuwe medewerkers niet aan haar mogen tegenwerpen. In het gesprek van 23 maart 2018 heeft zij slechts de intentie uitgesproken dat zij op termijn meer personeel zou willen aannemen. De in dat gesprek uitgesproken voornemens zijn geen onderdeel van de subsidieverplichtingen.
10.1. Subsidieverplichtingen moeten kenbaar zijn voor subsidieontvangers. Dat betekent dat een subsidieontvanger een subsidieverplichting niet kan worden tegengeworpen als die niet aan hem bekend is gemaakt en hij die evenmin langs andere weg behoorde te kennen. Dit vereiste van kenbaarheid vloeit voort uit artikel 4:38, tweede en derde lid, van de Awb, waaruit volgt dat een verplichting die is verbonden aan een subsidie wordt opgelegd ofwel in een wettelijk voorschrift, ofwel in het subsidieverleningsbesluit.
10.2. SuWoTec heeft tijdens het gesprek op 23 maart 2023 desgevraagd aan SNN toegelicht dat zij nieuw personeel zou aannemen. Anders dan SNN ter zitting bij de Afdeling heeft gesteld, volgt de verplichting om dit te doen niet rechtstreeks uit de KEI 2018. In artikel 2.6 van de Algemene Subsidieverordening SNN 2016 is bepaald dat aan een subsidieontvanger nadere verplichtingen kunnen worden opgelegd, maar SNN heeft de kennelijk beoogde aanvullende verplichting over het nieuw aan te nemen personeel niet in de verleningsbeschikking opgenomen. Daarom is voor SuWoTec de verplichting om nieuwe medewerkers aan te nemen onvoldoende kenbaar geweest en hoefde zij niet aan deze verplichting te voldoen.
10.3. Het betoog slaagt.
Conclusie
11. Het hoger beroep is gegrond. De Afdeling vernietigt de uitspraak van de rechtbank. Doende wat de rechtbank zou moeten doen, verklaart de Afdeling het beroep tegen het besluit van 3 maart 2022 gegrond en vernietigt zij dat besluit. Dit betekent dat SNN, met inachtneming van de overwegingen van deze uitspraak, opnieuw op het door SuWoTec gemaakte bezwaar moet beslissen, waarbij SNN ook moet beslissen over de definitieve aanspraak van SuWoTec op subsidie op grond van de KEI 2018. De Afdeling zal daarvoor een termijn van zes weken stellen.
12. Met het oog op een efficiënte afdoening van het geschil bepaalt de Afdeling dat tegen het nieuwe besluit op bezwaar slechts bij haar beroep kan worden ingesteld (artikel 8:113, tweede lid, van de Awb).
Proceskosten
13. SNN moet de proceskosten te vergoeden.
Beslissing
De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State:
I. verklaart het hoger beroep gegrond;
II. vernietigt de uitspraak van de uitspraak van de rechtbank Noord-Nederland van 3 februari 2023 in zaak nr. 22/1452;
III. verklaart het bij de rechtbank ingestelde beroep gegrond;
IV. vernietigt het besluit van Samenwerkingsverband Noord-Nederland van 3 maart 2022, kenmerk UP-22-00105;
V. draagt Samenwerkingsverband Noord-Nederland op om binnen zes weken na verzending van deze uitspraak met inachtneming van wat daarin is overwogen een nieuw besluit op bezwaar te nemen en dit besluit op de wettelijk voorgeschreven wijze bekend te maken;
VI. bepaalt dat tegen dat besluit slechts bij de Afdeling beroep kan worden ingesteld;
VII. veroordeelt Samenwerkingsverband Noord-Nederland tot vergoeding van bij SuWoTec B.V. in verband met de behandeling van het beroep en hoger beroep opgekomen proceskosten tot een bedrag van € 3.628,00, volledig toe te rekenen aan door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand;
VIII. gelast dat Samenwerkingsverband Noord-Nederland aan SuWoTec B.V. het door hem voor de behandeling van het beroep en hoger beroep betaalde griffierecht ten bedrage van € 913,00 vergoedt.
Aldus vastgesteld door mr. W. den Ouden, voorzitter, en mr. B.P. Vermeulen en mr. M.C Stoové, leden, in tegenwoordigheid van mr. O. van Loon, griffier.
w.g. Den Ouden
voorzitter
w.g. Van Loon
griffier
Uitgesproken in het openbaar op 5 november 2025
284-1067
BIJLAGE
WETTELIJK KADER
Algemene wet bestuursrecht
Artikel 4:38
1. Het bestuursorgaan kan de subsidie-ontvanger ook andere verplichtingen opleggen die strekken tot verwezenlijking van het doel van de subsidie.
2. Indien de subsidie op een wettelijk voorschrift berust, worden de verplichtingen opgelegd bij wettelijk voorschrift of krachtens wettelijk voorschrift bij de subsidieverlening.
3. Indien de subsidie niet op een wettelijk voorschrift berust, kunnen de verplichtingen worden opgelegd bij de subsidieverlening.
Artikel 4:48
Zolang de subsidie niet is vastgesteld kan het bestuursorgaan de subsidieverlening intrekken of ten nadele van de subsidieontvanger wijzigen, indien:
[…]
c. de subsidie-ontvanger onjuiste of onvolledige gegevens heeft verstrekt en de verstrekking van juiste of volledige gegevens tot een andere beschikking op de aanvraag tot subsidieverlening zou hebben geleid;
[…]
Algemene Subsidieverordening SNN 2016
Artikel 2.6
Het dagelijks bestuur van het SNN kan aan een subsidieontvanger verplichtingen als bedoeld in artikel 4:38 van de Awb opleggen, voor zover de verplichtingen strekken tot verwezenlijking van het doel van de subsidie.
Subsidieregeling Kennis en Innovatie 2018
Artikel 2
De subsidieregeling heeft als doel kennisontwikkeling, op het gebied van technologische innovatie, organisatie-innovatie of marktinnovatie bij het midden- en kleinbedrijf in de provincies Drenthe, Fryslân en Groningen, te stimuleren.
Artikel 7
Bij de subsidieverlening worden in elk geval de volgende verplichtingen opgelegd:
a. de kosten van de uitvoering van het project worden op een eenduidige wijze in de administratie van de subsidieontvanger weergegeven;
b. het plaatsen van een korte beschrijving van het project op de website van de aanvrager, met het embleem van de Europese Unie, en vermelding van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO);
c. het plaatsen van ten minste één affiche met informatie over het project (minimaal in A3-formaat) met vermelding van de steun door de Europese Unie op een voor het publiek goed zichtbare plaats. Het format hiervoor wordt beschikbaar gesteld door het SNN;
d. wijzigingen in het project worden zo spoedig mogelijk gemeld aan het SNN.
Artikel 11
De subsidie kan onverminderd het bepaalde in de artikelen 4:48 en 4:50 van de Algemene wet bestuursrecht worden ingetrokken of ten nadele van de subsidieontvanger worden gewijzigd, indien:
a. de activiteiten niet worden uitgevoerd in overeenstemming met het doel of de voorschriften van deze regeling;
[…]
Artikel 15
Voor subsidie komt in aanmerking het bij de aanvrager gedetacheerd hebben van hooggekwalificeerd personeel van een mkb-onderneming, grote onderneming of een kennisinstelling voor een nieuw gecreëerde functie ten behoeve van kennisontwikkeling op het gebied van technologische innovatie, organisatie-innovatie of marktinnovatie.
Artikel 19
Bij de subsidieverlening wordt, in aanvulling op artikel 7 van deze regeling, in elk geval de verplichting opgelegd dat de gemaakte kosten van het gedetacheerd hebben van hooggekwalificeerd personeel wordt aangetoond middels facturen en betalingsbewijzen. In de facturen zijn de werkzaamheden gespecificeerd naar uren.