Uitspraak
RECHTBANK ZEELAND-WEST-BRABANT
Strafrecht
Zittingsplaats: Breda
parketnummer: 02-665730-15
vonnis van de meervoudige kamer van 7 juni 2022
in de strafzaak tegen
[verdachte]
geboren op [geboortedatum] 1992 te [geboorteplaats] ,
wonende te [adres] ,
raadsvrouw mr. H. de Kroon, advocaat te Hilversum.
1.Onderzoek van de zaak
De zaak is inhoudelijk behandeld op de zitting van 24 mei 2022, waarbij de officier van justitie, mr. M. Nieuwenhuis, en de verdediging hun standpunten kenbaar hebben gemaakt.
2.De tenlastelegging
De tenlastelegging is als bijlage I aan dit vonnis gehecht.
De verdenking komt er, kort en feitelijk weergegeven, op neer dat verdachte:
op 27 september 2015 te Breda op de openbare weg met anderen geweld heeft gepleegd tegen [naam 1] en [naam 2] , dan wel met anderen [naam 1] en [naam 2] heeft mishandeld.
3.De voorvragen
De dagvaarding is geldig.
De rechtbank is bevoegd.
Ten aanzien van de ontvankelijkheid van de officier van justitie:
De verdediging heeft zich ten aanzien van de ontvankelijkheid aangesloten bij hetgeen mr. Polat in de zaak van de medeverdachte heeft betoogd. Daarin is betoogd dat de overschrijding van de redelijke termijn een grond is voor niet-ontvankelijkheid van het Openbaar Ministerie. De redelijke termijn is overschreden met vier jaar en acht maanden. Deze termijnoverschrijding is geenszins aan de verdediging te wijten. De zaak heeft lang bij het Openbaar Ministerie en bij de rechter-commissaris gelegen. Op het verdedigingsbelang is een te grote inbreuk gemaakt, omdat de belangrijkste getuigen ver na het verstrijken van de redelijke termijn zijn gehoord. Voorts is verwezen naar een aantal uitspraken van rechtbanken waarin is geoordeeld dat het Openbaar Ministerie niet-ontvankelijk diende te worden verklaard. Gelet op het tijdsverloop is verdere vervolging niet langer in overeenstemming met de beginselen van een goede procesorde. De waarheidsvinding is immers klaarblijkelijk in het gedrang gekomen nu de getuigen pas zo laat bij de rechter-commissaris zijn verhoord. Dit moet leiden tot niet-ontvankelijkheid van het Openbaar Ministerie.
Oordeel rechtbank:
De rechtbank overweegt dat op grond van jurisprudentie van de Hoge Raad de overschrijding van de redelijke termijn slechts in geval van bijkomende omstandigheden kan leiden tot de niet-ontvankelijkverklaring van het Openbaar Ministerie in de strafvervolging. Daarvan kan bijvoorbeeld sprake zijn in het geval de waarheidsvinding belemmerd wordt door het grote tijdsverloop. Daarvan is echter in deze zaak geen sprake. Aangevers en getuigen zijn immers kort na het incident door de politie in 2015 verhoord en vervolgens hebben aangevers [naam 2] in 2019 en [naam 1] in 2020 bij de rechter-commissaris ook nog een verklaring afgelegd. Getuigen [getuige 1] en [getuige 2] zijn begin 2018 bij de rechter-commissaris verhoord.
Concluderend is de rechtbank van oordeel dat het niet-ontvankelijkheidsverweer van de verdediging niet kan slagen. De officier van justitie is ontvankelijk in de vervolging.
Er is geen reden voor schorsing van de vervolging.
4.De beoordeling van het bewijs
4.1
Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan de primair ten laste gelegde openlijke geweldpleging. Hij baseert zich daarbij op de aangiftes van [naam 2] en [naam 1] en de getuigenverklaringen van [getuige 1] en [getuige 2] . De officier van justitie is van mening dat de handelingen zoals deze zijn beschreven in de tenlastelegging, met uitzondering van het slaan met een glas, wettig en overtuigend bewezen kunnen worden.
4.2
Het standpunt van de verdediging
Verdachte ontkent geweldshandelingen te hebben gepleegd. Uit het dossier is onvoldoende komen vast te staan dat verdachte een significante en wezenlijke bijdrage heeft gehad aan het gepleegde geweld. Dat hij bij de groep aanwezig was en daarmee getalsmatig de groep versterkte, is onvoldoende om vast te stellen dat hij een significante en wezenlijke bijdrage aan het geweld heeft geleverd. Hij dient daarom vrijgesproken te worden.
4.3
Het oordeel van de rechtbank
4.3.1
De bewijsmiddelen
Indien hoger beroep wordt ingesteld zullen de bewijsmiddelen worden uitgewerkt en opgenomen in een bijlage die aan het vonnis zal worden gehecht
4.3.2
De bijzondere overwegingen met betrekking tot het bewijs
Het beoordelingskader voor openlijke geweldpleging
De voor medeplegen vereiste nauwe en bewuste samenwerking geldt ook indien het medeplegen een bestanddeel vormt van de delictsomschrijving, zoals in artikel 141 van het Wetboek van Strafrecht (Sr) het geval is met "in vereniging". Er zal dus moeten worden nagegaan of sprake is van nauwe en bewuste samenwerking ten aanzien van het openlijk geweld. Dit kan zich in verschillende vormen voordoen. Er kan sprake zijn van evident nauw en bewust samenwerken, maar deze strafbaarstelling is ook toepasselijk op openlijk geweld dat bestaat uit een meer diffuus samenstel van uiteenlopende tegen personen of goederen gerichte geweldshandelingen dat plaatsvindt binnen een ongestructureerd, mogelijk spontaan, samenwerkingsverband met een eigen - soms moeilijk doorzichtige - dynamiek. De voor medeplegen vereiste nauwe en bewuste samenwerking kan dus bij dit delict verschillende verschijningsvormen hebben. Een bijdrage van voldoende gewicht kan onder omstandigheden ook geheel of ten dele bestaan uit het verrichten van op zichzelf niet-gewelddadige handelingen. (Zie ECLI:NL:HR:2016:1320)
Van het "in vereniging" plegen van geweld is sprake indien de verdachte een voldoende significante of wezenlijke bijdrage levert aan het geweld, waarbij deze bijdrage zelf niet gewelddadig hoeft te zijn. De enkele omstandigheid dat iemand aanwezig is in een groep die openlijk geweld pleegt, is niet zonder meer voldoende om hem te kunnen aanmerken als iemand die "in vereniging" geweld pleegt. De rechter moet beoordelen of de door de verdachte geleverde bijdrage aan het delict van voldoende gewicht is (ie ECLI:NL:HR:2017:1093).
Oordeel rechtbank:
Aan de rechtbank ligt de vraag voor of het geweld in vereniging is gepleegd door verdachte en medeverdachte. De rechtbank acht hiertoe de volgende feiten en omstandigheden redengevend.
De politie kreeg melding van een vechtpartij in de Beekstraat in Breda. Nabij de Beekstraat werden vier personen aangehouden, te weten verdachte en de drie medeverdachten. Ter plaatse werden ook aangevers [naam 2] en [naam 1] aangetroffen. [naam 2] was gewond aan het hoofd. Zijn hele gezicht en kleding zaten onder het bloed. Ook zag de politie stukken van een fles. Aangever [naam 2] verklaarde tegen de politie dat de jongens die waren aangehouden, de daders van de vechtpartij waren. Hij heeft verklaard dat er een woordenwisseling kwam tussen hem en de groep jongens. Drie of vier jongens sloegen en schopten hem en hij werd naar de grond geduwd. Aangever [naam 1] deed eveneens aangifte gelijk na het feit. Hij verklaarde dat hij zag dat [naam 2] werd aangevallen door twee jongens en dat hij daarom één van de jongens vastpakte. Deze jongen sloeg hem op het hoofd en samen kwamen ze ten val. Hij werd door een andere jongen tegen het hoofd aan geschopt en ook tegen zijn lichaam getrapt. Later zag aangever [naam 1] dat het hoofd van [naam 2] helemaal onder het bloed zat. Bij het incident zijn twee getuigen, [getuige 1] en [getuige 2] . Zij zijn direct na het incident verhoord. [getuige 1] en [getuige 2] verklaarden onafhankelijk van elkaar dat steeds twee van de jongens tegen één van de aangevers tekeer gingen door te slaan en schoppen. Alle vier de jongens hebben geweld gebruikt door te slaan en te trappen. Eén van de Engelsen werd met een fles op het hoofd geslagen. Volgens getuige [getuige 2] sloeg de donkere jongen met het glas op het hoofd waardoor het gezicht bloedde. De andere Engelse man, die op straat lag, werd geslagen en getrapt.
Gelet op de aangiftes en getuigenverklaringen stelt de rechtbank vast dat er door alle verdachten geweld is gebruikt. De door verdachte geleverde bijdrage aan het delict een zodanig significante bijdrage geweest, dat deze van voldoende gewicht is om te spreken van in vereniging gepleegd geweld. Hieruit volgt dat het opzet van verdachte zich (ook) uitstrekte tot het geweld dat anderen in het geheel van geweldshandelingen pleegden. Daarom kan ook het geweld dat door anderen werd gepleegd verdachte worden aangerekend en worden bewezen verklaard. Ook de handeling van het slaan met de fles kan wettig en overtuigend bewezen worden, gelet op het aantreffen van een gebroken fles door de politie en de getuigenverklaring van [getuige 2] over het slaan met de fles.
4.4
De bewezenverklaring
De rechtbank acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte
op 27 september 2015 te Breda met anderen, op de openbare weg, de Beekstraat, openlijk in vereniging geweld heeft gepleegd tegen [naam 1] en [naam 2] , welk geweld bestond uit
- het meermalen slaan en stompen en schoppen en trappen tegen het hoofd en het lichaam van die [naam 1] en het ten val brengen van die [naam 1] en
- het meermalen slaan en stompen en schoppen en trappen tegen het hoofd en het lichaam van die [naam 2] en het ten val brengen van die [naam 2] en
- het meermalen slaan en stompen en schoppen en trappen tegen het hoofd en het lichaam van die [naam 1] en het ten val brengen van die [naam 1] en
- het meermalen slaan en stompen en schoppen en trappen tegen het hoofd en het lichaam van die [naam 2] en het ten val brengen van die [naam 2] en
- het met een glazen fles slaan op het hoofd van die [naam 2] en
- het zich dreigend opdringen naar die [naam 1] en die [naam 2] .
De rechtbank acht niet bewezen hetgeen meer of anders is ten laste gelegd. Verdachte zal daarvan worden vrijgesproken.
5.De strafbaarheid
Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van het feit uitsluiten. Dit levert het in de beslissing genoemde strafbare feit op.
Verdachte is strafbaar, omdat niet is gebleken van een omstandigheid die zijn strafbaarheid uitsluit.
6.De strafoplegging
6.1
De vordering van de officier van justitie
De officier van justitie vordert aan verdachte op te leggen een taakstraf voor de duur van 120 uren met aftrek van voorarrest.
6.2
Het standpunt van de verdediging
Gelet op de betoogde vrijspraak, dient geen straf te worden opgelegd.
6.3
Het oordeel van de rechtbank
Verdachte heeft zich samen met drie anderen schuldig gemaakt aan openlijke geweldpleging tegen [naam 1] en [naam 2] . [naam 2] heeft hierbij flink letsel in de vorm van een hoofdwond opgelopen. Verdachte en zijn medeverdachten hebben tegen het lichaam en hoofd van [naam 1] en [naam 2] geslagen, gestompt, geschopt en getrapt. Het had zomaar anders kunnen aflopen met ernstiger letsel, zeker omdat het hoofd een kwetsbaar lichaamsonderdeel is.
Bij de beoordeling of en wat voor straf dient te worden opgelegd, houdt de rechtbank rekening met de aard en de ernst van het gepleegde feit, de omstandigheden waaronder dit is begaan en de persoon van verdachte, zoals die uit het dossier en tijdens de behandeling ter terechtzitting naar voren zijn gekomen. In onderhavige zaak houdt de rechtbank ook in het bijzonder rekening met de overschrijding van de redelijke termijn van vier jaar en acht maanden.
Het feit is gepleegd op een moment dat verdachte en zijn medeverdachten nog erg jong waren, respectievelijk 22, 23 en 24 jaar oud. Op dit moment, ruim zes jaar later, zijn ze in een andere levensfase. Verdachte heeft inmiddels een partner en heeft plannen om te gaan samenwonen. Ook heeft hij inmiddels een baan.
Gelet op deze omstandigheden heeft het thans nog opleggen van een straf naar het oordeel van de rechtbank geen meerwaarde meer.
Gelet hierop en gelet op de omstandigheid dat de zaak ver buiten de redelijke termijn zoals bedoeld in artikel 6, eerste lid, van het EVRM is behandeld, ziet de rechtbank reden om verdachte geen straf of maatregel meer op te leggen en zal de rechtbank daarom toepassing geven aan artikel 9a Sr.
7.De wettelijke voorschriften
De beslissing berust op de artikelen 9a, 63 en 141 van het Wetboek van Strafrecht, zoals deze artikelen luidden ten tijde van het bewezenverklaarde.
8.De beslissing
De rechtbank:
Bewezenverklaring
- verklaart het tenlastegelegde bewezen, zodanig als hierboven onder 4.4 is omschreven;
- spreekt verdachte vrij van wat meer of anders is ten laste gelegd;
Strafbaarheid
- verklaart dat het bewezenverklaarde het volgende strafbare feit oplevert:
openlijk in vereniging geweld plegen tegen personen;
- verklaart verdachte strafbaar;
Strafoplegging
-bepaalt dat geen straf of maatregel wordt opgelegd.
Dit vonnis is gewezen door mr. S.W.M. Speekenbrink, voorzitter, mr. C.H.W.M. Sterk en mr. G.M. Goes, rechters, in tegenwoordigheid van G.T.A. Schuurmans-Knoop, griffier, en is uitgesproken ter openbare zitting op 7 juni 2022.
Mr. Sterk is niet in de gelegenheid dit vonnis mede te ondertekenen.