Uitspraak
vonnis
RECHTBANK ROTTERDAM
Team handel en haven
zaaknummer / rolnummer: C/10/664141 / HA ZA 23-720
Vonnis van 28 februari 2024
in de zaak van
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
[eiseres01],
gevestigd te Leiden,
eiseres in conventie,
verweerster in reconventie,
advocaat mr. F.W. Jansen te Leiden,
tegen
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
COLOURS OF ASIA B.V.,
gevestigd te Den Haag,
gedaagde in conventie,
eiseres in reconventie,
advocaat mr. P. van der Veld te 's-Gravenhage.
Partijen zullen hierna [eiseres01] en Colours of Asia genoemd worden.
1.De procedure
1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de dagvaarding, met producties 1 tot en met 19;
- de conclusie van antwoord tevens eis in reconventie;
- de conclusie van antwoord in reconventie met productie 20;
- de mondelinge behandeling van 15 januari 2024 en de spreekaantekeningen van de advocaat van [eiseres01] .
1.2.
Ten slotte is vonnis bepaald.
2.De feiten
2.1.
[eiseres01] verricht werkzaamheden op het gebied van interieurbouw, en vervaardigt, installeert en verkoopt meubels.
2.2.
Colours of Asia houdt zich bezig met projectontwikkeling en hotels.
2.3.
Colours of Asia heeft via haar architect, [naam01] (hierna: [naam01] ), aan [eiseres01] een offerte gevraagd voor het op maat vervaardigen en installeren van meubilair voor 38 hotelkamers voor het Havendijk Hotel te Schiedam (hierna: het hotel).
2.4.
[naam01] heeft op 10 februari 2022 onder meer aan [eiseres01] geschreven:
“The delivery time has to be in May. That is the time to open the hotel.”
2.5.
[eiseres01] heeft hierop als volgt gereageerd:
“if we can make the fast deatline is all about the choose of materials.
Its good if we will speak about it on thursday. If i know rougly the choose of materials i can make a qoute and can contact the suplier if he can make the deathline to supply the materials.
From there on we need to be fast. Becease there is not alot of time.”
2.6.
[naam01] heeft gereageerd met onder meer:
“Good to hear it is possible to deliver in time.”
2.7.
[eiseres01] heeft op 25 februari 2022 een offerte uitgebracht. Zij zou volgens deze offerte onder meer ombouwen van bedden, kledingkasten, keukenblokken en minibars maken en plaatsen voor de hotelkamers. Bovenaan de offerte staat:
“In deze offerte zit geen apparatuur inbegrepen. De klant levert hiervoor de tekening of maten aan zodat wij de tekening kunnen aanpassen naar de maten. Op locatie zullen wij de apparatuur aansluiten.”
2.8.
Door omstandigheden niet aan [eiseres01] te wijten, heeft [eiseres01] pas in oktober 2022 kunnen starten met haar werkzaamheden.
2.9.
Colours of Asia heeft de eerste en de tweede overeengekomen termijnbetaling voldaan. Op 12 december 2022 heeft [eiseres01] de derde en laatste termijn aan Colours of Asia in rekening gebracht. Deze factuur van € 33.522,30 (hierna: de eindfactuur) heeft Colours of Asia niet betaald.
2.10.
Op 4 januari 2023 hebben [naam02] van Colours of Asia (hierna: [naam02] ) en [naam03] van [eiseres01] (hierna: [naam03] ) samen in kaart gebracht welke werkzaamheden nog moesten worden verricht.
2.11.
Op 11, 17, 25 en 26 januari 2023 heeft [eiseres01] werkzaamheden verricht in het hotel.
2.12.
In een e-mail van 7 februari 2023 aan Colours of Asia schrijft [eiseres01] onder meer:
“[…] ik wil nu graag weten waar ik aan toe ben en wil eerst een betaling zien voordat ik verder ga met herstelwerkzaamheden, die mogelijk niet eens door [eiseres01] zijn gedaan. Ik heb hiervan vele voorbeelden en foto's.
[…]
Wil graag eindigen met dat ik heb geleverd wat ik heb gefactureerd en ook nog
veel extra werk heb gedaan, wat ik tot op heden niet heb gefactureerd. zie offerte
2022020025”
2.13.
Op dezelfde dag antwoordt [naam04] (hierna: [naam04] ) namens Colours of Asia met onder meer:
“[…]
Er zijn nog openstaande werkzaamheden van [eiseres01] bij Havendijk Hotel.
Hier een opsomming:
[…]
Mijn belang is dat het voor gasten er netjes en goed uitziet, daarom zou ik het graag willen dat je de openstaande werkzaamheden voor maandag 13 februari komt herstellen. Ik hoor graag een datum van je wanneer je komt.
Wel wil ikje mededelen dat wanneer ik de kamers niet kan verhuren na 18 februari dat ik de kamerprijs per dag naar je zal doorbelasten en het verder uit handen geef aaneen externe partij.
Natuurlijk ga ik ervan uit dat je het oplos.”
2.14.
Op 10 februari 2023 schrijft [naam04] namens Colours of Asia:
“[…]
Ik heb nog geen reactie ontvangen.
Voor 12 uur ontvang ik een reactie van.
Wij gaan 18 februari open en de openstaande punten wil ik woensdag herstelt hebben.
Ontvang ik geen reactie dan zal ik het moeten uitbesteden aan een ander bedrijf. Deze kosten zal ik van het openstaande bedrag verrekenen.”
2.15.
Eveneens op 10 februari 2023 antwoordt [eiseres01] met:
“Ik wil zeker onderstaande punten oplossen. Is dit dan ook de defenitieve lijst met punten die nog gedaan moeten worden?”
2.16.
Op 24 februari 2023 hebben [naam02] en [naam03] een rondgang gemaakt door het hotel. Partijen hebben hierbij afgesproken wat er nog moest gebeuren. Colours of Asia zou daarvan een lijst maken.
2.17.
Het hotel is in maart 2023 opengegaan.
2.18.
Op 24 april 2023 heeft Colours of Asia de op 24 februari 2023 beloofde lijst aan [eiseres01] gestuurd.
2.19.
Op 11 juli 2023 heeft de advocaat van [eiseres01] een lijst aan Colours of Asia gestuurd met de volgens [eiseres01] op dat moment nog openstaande punten, die volgens [eiseres01] in één dag zouden kunnen worden opgepakt, en Colours of Asia gesommeerd ten minste een bedrag van € 30.000,- te betalen op de openstaande eindfactuur.
2.20.
Naar aanleiding van deze sommatie heeft [naam02] namens Colours of Asia, eveneens op 11 juli 2023, een e-mail aan de advocaat van [eiseres01] gestuurd waarin hij onder meer schrijft:
“[…]
Net als de lijst die we samen hebben gemaakt staan het heel veel punten die opgeleverd moet worden en wat niet is gedaan. Zie bijlage de lijst zoals eerder verstuurd.
[…]
Ik ben er ook helemaal klaar mee!!
Ik vraag een ander partij om dit nu af te maken. Ik stel uw cliënt aansprakelijk voor de schade die hieruit ontstaat.
[…]
De kosten zal volledig voor rekening van uw cliënt zijn.
[…]”
3.Het geschil
in conventie
3.1.
[eiseres01] vordert samengevat - veroordeling van Colours of Asia tot betaling van de eindfactuur van € 33.522,30, vermeerderd met rente en kosten, met veroordeling van Colours of Asia in de kosten en nakosten van de procedure, vermeerderd met de wettelijke rente.
3.2.
Colours of Asia voert verweer. Zij concludeert tot niet-ontvankelijkverklaring van [eiseres01] in haar vorderingen, althans afwijzing van die vorderingen, met veroordeling van [eiseres01] in de kosten en nakosten, vermeerderd met de wettelijke rente,
in reconventie
3.3.
Colours of Asia vordert:
(i) te verklaren voor recht dat [eiseres01] is tekortgeschoten in de nakoming van haar
verbintenissen uit hoofde van de aannemingsovereenkomst;
(ii) over te gaan tot de benoeming van een deskundige en deze opdracht te geven om de stand van het werk op te nemen in het licht van de aannemingsovereenkomst en het tussen
partijen overeengekomen meer- en minderwerk, te beoordelen in hoeverre het werk in de
huidige stand voldoet aan de eisen van goed en deugdelijk werk, aan te geven welke
werkzaamheden nog verricht moeten worden om te komen tot een oplevering van het werk
volgens de eisen van goed en deugdelijk werk en de daarmee gemoeide kosten, alsmede de
waarde van het meer- en minderwerk te begroten;
(iii) [eiseres01] te veroordelen om aan Colours of Asia de schade te vergoeden die zij als gevolg van de onder (i) bedoelde tekortkoming heeft geleden, welke schadevergoeding in ieder geval begroot dient te worden op het door de deskundige te ramen bedrag aan kosten voor de afronding van het werk naar de eisen van goed en deugdelijk werk, en voor het overige nader op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet;
(iv) [eiseres01] te veroordelen in de proceskosten in reconventie, met inbegrip van het
voorschot voor de deskundige en zijn of haar uiteindelijke kosten.
3.4.
[eiseres01] voert verweer. Zij concludeert tot niet-ontvankelijkverklaring van Colours of Asia in haar vorderingen, althans afwijzing van de vorderingen, met veroordeling van Colours of Asia in de kosten en nakosten, vermeerderd met de wettelijke rente,
3.5.
Op de stellingen van partijen in conventie en in reconventie zal hierna, voor zover van belang, nader worden ingegaan
4.De beoordeling in conventie en reconventie
Kwalificatie van de overeenkomst
4.1.
[eiseres01] heeft op 25 februari 2022 een offerte uitgebracht voor het maken en plaatsen van op maat gemaakte meubelen voor 38 kamers van het hotel. Tussen partijen is niet in geschil dat deze offerte door Colours of Asia is geaccepteerd. Daarmee is tussen [eiseres01] en Colours of Asia een overeenkomst van aanneming van werk als bedoeld in artikel 7:750 BW tot stand gekomen.
De standpunten in het kort
4.2.
Volgens [eiseres01] moet de eindfactuur betaald worden omdat oplevering heeft plaatsgevonden. Volgens Colours of Asia heeft geen oplevering plaatsgevonden en is de eindfactuur dus niet opeisbaar. Ook moet volgens Colours of Asia meer- en minderwerk verrekend worden. Ten slotte stelt Colours of Asia dat [eiseres01] is tekortgeschoten in de nakoming van de overeenkomst en dat zij daarom zij een tegenvordering op [eiseres01] heeft.
Heeft oplevering plaatsgevonden?
4.3.
Vaststaat dat is afgesproken dat de eindfactuur opeisbaar wordt na oplevering van het werk. Of al dan niet oplevering heeft plaatsgevonden, moet beoordeeld worden aan de hand van het bepaalde in artikel 7:785 lid 1 BW.
Artikel 7:758 lid 1 BW luidt als volgt:
Indien de aannemer te kennen heeft gegeven dat het werk klaar is om te worden opgeleverd en de opdrachtgever het werk niet binnen een redelijke termijn keurt en al dan niet onder voorbehoud aanvaardt dan wel onder aanwijzing van de gebreken weigert, wordt de opdrachtgever geacht het werk stilzwijgend te hebben aanvaard. Na de aanvaarding wordt het werk als opgeleverd beschouwd.
4.4.
Op 4 januari 2023 hebben partijen een inventarisatie gemaakt van de op dat moment nog door [eiseres01] te verrichten werkzaamheden. Daarna heeft [eiseres01] op 17, 25 en 26 januari 2023 werkzaamheden verricht. Bij e-mail van 7 februari 2023 (zie 2.12) heeft [eiseres01] vervolgens aangegeven dat de openstaande punten waren opgelost. Uit die e-mail (waarin [naam03] onder meer schrijft: “
Wil graag eindigen met dat ik heb geleverd wat ik heb gefactureerd”) blijkt dat het werk volgens [eiseres01] klaar was om opgeleverd te worden. Op 24 februari 2023 is het werk door Colours of Asia gekeurd en is afgesproken wat er nog moest gebeuren. Vervolgens is [eiseres01] nog een aantal keren teruggekomen om werkzaamheden te verrichten. In maart 2023 is het hotel opengegaan zonder dat nog een nadere (gezamenlijke) inspectie heeft plaatsgevonden.
Wil graag eindigen met dat ik heb geleverd wat ik heb gefactureerd”) blijkt dat het werk volgens [eiseres01] klaar was om opgeleverd te worden. Op 24 februari 2023 is het werk door Colours of Asia gekeurd en is afgesproken wat er nog moest gebeuren. Vervolgens is [eiseres01] nog een aantal keren teruggekomen om werkzaamheden te verrichten. In maart 2023 is het hotel opengegaan zonder dat nog een nadere (gezamenlijke) inspectie heeft plaatsgevonden.
4.5.
Uit het voorgaande kan naar het oordeel van de rechtbank worden afgeleid dat oplevering in elk geval heeft plaatsgevonden in maart 2023, toen het hotel openging. Het feit dat niet alle overeengekomen werkzaamheden op dat moment waren uitgevoerd, stond immers kennelijk aan ingebruikneming van het werk niet in de weg. Dat betekent dat het werk geacht moet worden op het moment van opening van het hotel door Colours of Asia te zijn aanvaard onder voorbehoud van uitvoering van de op 24 februari 2023 besproken maar nog niet uitgevoerde werkzaamheden. Of wellicht al vóór de opening van het hotel sprake is geweest van oplevering, zoals [eiseres01] stelt, kan in het midden blijven.
De gevolgen van oplevering
4.6.
Doordat oplevering heeft plaatsgevonden, is Colours of Asia in beginsel de eindfactuur verschuldigd geworden, eventueel te vermeerderen of te verminderen met het saldo van meer- en minderwerk.
Verrekening van meer- en minderwerk?
4.7.
Tussen partijen staat vast dat sprake is geweest van meer- en minderwerk. Ter zitting heeft [eiseres01] haar bewijsaanbod dat is afgesproken het meer- en minderwerk met gesloten beurzen te verrekenen, ingetrokken. Dit betekent dat verrekening van meer- en minderwerk dient plaats te vinden.
Minderwerk
4.8.
Hierna zal de rechtbank de verschillende posten (gesteld) minderwerk bespreken.
4.9. € 13,50
€ 13,50 voor dopjes en € 55,- voor het halen van dopjes.
In productie 7 bij dagvaarding, een e-mail van [eiseres01] van februari 2023, heeft [eiseres01] deze post geaccepteerd. Ter zitting heeft [naam03] echter verklaard dat hij de dopjes uiteindelijk toch zelf heeft gekocht. Dit laatste is door Colours of Asia betwist.
Naar het oordeel van de rechtbank had het, gelet op de eerdere erkenning van deze minderwerkpost door [eiseres01] , op de weg van [eiseres01] gelegen om haar stelling dat zij de dopjes zelf heeft gekocht, nader te onderbouwen met bijvoorbeeld een factuur van de dopjes. Dat heeft zij niet gedaan. De rechtbank gaat er daarom vanuit dat sprake is van minderwerk en een besparing van € 13,50 en € 55,-
4.10.
Ontbrekende stang bij jacuzzi.
Deze minderwerkpost is door [eiseres01] erkend. Ter zitting heeft [naam03] verklaard dat hiermee ongeveer een kwartier werk is bespaard en dat zijn uurtarief € 50,- is. Dat is niet betwist door Colours of Asia. De rechtbank stelt deze minderwerkpost daarom op € 12,50.
4.11.
Niet geleverde haken.
Wat betreft de haken is noch door [eiseres01] noch door Colours of Asia een bedrag genoemd. Kennelijk is sprake van een verwaarloosbaar bedrag. De rechtbank gaat daarom aan deze post voorbij.
4.12.
Alternatief voor bedombouw: € 125,-.
[eiseres01] heeft erkend dat Colours of Asia in twee kamers zelf een alternatieve bedombouw heeft geplaatst en dat daarom € 125,- in mindering mag worden gebracht op de eindafrekening. Met dit bedrag aan minderwerk zal de rechtbank rekening houden.
4.13.
Herstelwerkzaamheden: 2 x 4 x € 55,- = € 440,-.
Deze minderwerkpost is door [eiseres01] erkend zodat de rechtbank van een besparing van € 440,- zal uitgaan.
4.14.
Sjouwers: 32 uur x € 25,- = € 875,-
Deze minderwerkpost is ter zitting in eerste instantie door de advocaat van [eiseres01] betwist (punt 7 spreekaantekeningen) maar later ter zitting door [eiseres01] erkend, zodat de rechtbank van een besparing van € 875,- zal uitgaan.
4.15.
Uitsparingen maken voor kookplaten en gootstenen – geannuleerd.
Oorspronkelijk was het de bedoeling dat in alle kamers inbouwkoelkasten, kookplaten en gootstenen zouden komen. De inbouwkoelkasten en de kookplaten zijn voor alle 38 kamers geannuleerd. Volgens [eiseres01] zijn daarnaast ongeveer 13 gootstenen geannuleerd. Volgens Colours of Asia zijn ongeveer 19 gootstenen geannuleerd. Voor de kookplaten en de gootstenen die geannuleerd zijn, heeft [eiseres01] geen uitsparingen in de werkbladen behoeven te maken. Dus het werk dat is vervallen betreft 38x het maken van een uitsparing in het werkblad voor een kookplaat en 13 - 19x het maken van een uitsparing voor een gootsteen. Stein heeft ter zitting verklaard dat hiermee ongeveer 38 x (20 minuten = 1/3 uur) x € 50,- (uurtarief) = € 633,- gemoeid is. Volgens Colours of Asia gaat het om 38 x (twee man x 1,25 uur = 2,5 uur) x € 50,- = € 4.750,-. Ter zitting heeft [eiseres01] betwist dat dit een klus voor twee man is. Colours of Asia heeft niet duidelijk gemaakt waarom dit wel zo zou zijn. De rechtbank gaat ervan uit dat in redelijkheid ongeveer een half uur per werkblad is bespaard en dat dus in totaal sprake is van (38 x 0,5 x € 50,- =) € 950,- minderwerk.
4.16.
Plaatsing van inbouwkoelkasten, kookplaten en gootstenen – geannuleerd.
De inbouwkoelkasten en kookplaten zijn voor alle 38 kamers geannuleerd. De gootstenen zijn voor ongeveer 16 kamers geannuleerd (zie 4.15). De vraag is welke werkzaamheden van [eiseres01] verwacht mochten worden in verband met de plaatsing van de inbouwkoelkasten, de kookplaten en de gootstenen, naast het maken van uitsparingen in de werkbladen voor de kookplaten en de gootstenen.
In de offerte is opgenomen: “
Op locatie zullen wij de apparatuur aansluiten.” Bij de uitleg van deze bepaling komt het aan op de zin die partijen in de gegeven omstandigheden over en weer redelijkerwijs aan deze bepaling mochten toekennen en op hetgeen zij te dien aanzien redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten (ECLI:NL:HR:1981:AG4158,
Haviltex).
Op locatie zullen wij de apparatuur aansluiten.” Bij de uitleg van deze bepaling komt het aan op de zin die partijen in de gegeven omstandigheden over en weer redelijkerwijs aan deze bepaling mochten toekennen en op hetgeen zij te dien aanzien redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten (ECLI:NL:HR:1981:AG4158,
Haviltex).
[naam03] heeft ter zitting verklaard dat hiermee geen loodgieterswerkzaamheden zijn bedoeld zoals het aansluiten van de watertoevoer en -afvoer van en naar de gootstenen. Dat is volgens [eiseres01] ook mondeling zo besproken. Colours of Asia heeft ter zitting verklaard dat het juist wel de bedoeling was dat [eiseres01] de watertoevoer en -afvoer zou aansluiten en dat een daarvan afwijkende afspraak niet is gemaakt.
De rechtbank overweegt als volgt. Onbetwist is dat [eiseres01] werkzaamheden verricht op het gebied van interieurbouw, te weten het maken, verkopen en installeren van (ambachtelijke) meubels. Tot de gebruikelijke werkzaamheden van [eiseres01] behoort dus niet het verrichten van loodgieterswerkzaamheden. In de offerte wordt ook niet gesproken over loodgieterswerk maar over het aansluiten van apparatuur. Naar normaal spraakgebruik wordt met apparatuur niet een gootsteen bedoeld. Dit betekent naar het oordeel van de rechtbank dat Colours of Asia er niet zonder meer op basis van de offerte vanuit mocht gaan dat Stein loodgieterswerk zou gaan verrichten. Loodgieterswerk valt daarmee dus buiten de offerte en buiten de overeengekomen werkzaamheden.
Dan blijft over als minderwerk: het aansluiten (dat wil zeggen: het in de stopcontacten steken van de stekkers) van 38 inbouwkoelkasten en kookplaten, en het afkitten van 38 kookplaten en ongeveer 16 gootstenen. Die werkzaamheden heeft [eiseres01] niet behoeven te verrichten. De daarmee bespaarde kosten stelt de rechtbank in redelijkheid op (38 + 16 = 54) x (15 minuten = 0,25 uur) x € 50,- = € 675,-.
Totale aftrek vanwege het minderwerk
4.17.
Gelet op het voorgaande wordt de waarde van het totale minderwerk bepaald op: € 13,50 + € 55 + € 12,50 + € 125 + + € 440 + € 875,- + € 950 + € 675 = € 3.146,-
Meerwerk
4.18.
Tussen partijen staat vast dat [eiseres01] bij wijze van meerwerk in zes of zeven kamers een plint achter het werkblad van de keuken (hierna: spatplint) heeft geplaatst om te voorkomen dat water tussen de muur en het keukenblok loopt. Ter zitting zijn partijen het erover eens geworden dat met het plaatsen van een spatplint ongeveer 10 minuten gemoeid is. Dat betekent dat dit meerwerk - bij een uurtarief van € 50,- per uur en uitgaande van zes kamers - uitkomt op totaal € 50,-.
4.19.
Ter zitting heeft [naam03] nog aanvullend meerwerk opgevoerd. De rechtbank acht dit in strijd met een goede procesorde en gaat hieraan voorbij. Er is geen reden aangevoerd waarom dit niet eerder in de procedure had kunnen worden aangevoerd. Door dit pas ter zitting aan te voeren, heeft [eiseres01] Colours of Asia de mogelijkheid ontnomen haar verweer op dit punt voor te bereiden.
Saldo meer- en minderwerk
4.20.
Het saldo van meer- en minderwerk komt hiermee uit op ( € 3.146,- -/- € 50,- =) € 3.096,-. Dit bedrag moet in mindering worden gebracht op de eindfactuur
.Een verwijzing naar de schadestaatprocedure om de waarde van het meer- en minderwerk vast te stellen, zoals door Colours of Asia gevorderd, is niet nodig.
.Een verwijzing naar de schadestaatprocedure om de waarde van het meer- en minderwerk vast te stellen, zoals door Colours of Asia gevorderd, is niet nodig.
Tussenconclusie
4.21.
Uit het voorgaande volgt dat Colours Of Asia het bedrag van de eindfactuur (€ 33.522,30) aan [eiseres01] verschuldigd is, verminderd met het saldo van meer- en minderwerk (€ 3.096,-), dus totaal € 30.426,30. Of daar nog (andere) bedragen op in mindering komen, hangt af van de beoordeling van de vorderingen in reconventie.
De vorderingen in reconventie
4.22.
Colours of Asia vordert in reconventie vervangende schadevergoeding van [eiseres01] omdat het werk niet is afgemaakt en omdat er volgens haar ondeugdelijk werk is verricht. Zij vordert ook vergoeding van aanvullende schade (vertragingsschade) die zij stelt geleden te hebben doordat [eiseres01] het werk niet op tijd heeft afgemaakt. Hierna zal de rechtbank deze vorderingen beoordelen.
De vordering tot vergoeding van schade wegens het niet-afmaken van het werk
4.23.
Dat het werk niet af is, staat tussen partijen vast. Van een recht op vervangende schadevergoeding is dus in beginsel sprake indien (i) [eiseres01] een fatale termijn heeft overschreden of anderszins in verzuim is geraakt, en (ii) Colours of Asia haar vordering tot nakoming heeft omgezet in een vordering tot vervangende schadevergoeding (artikel 6:87 BW).
4.24.
Volgens Colours of Asia heeft [eiseres01] een fatale termijn overschreden omdat is overeengekomen dat het werk binnen drie maanden klaar zou zijn. Zij onderbouwt die stelling door te verwijzen naar de correspondentie voorafgaand aan de offerte, aangehaald onder 2.4 tot en met 2.6. Volgens Colours of Asia blijkt hieruit dat [eiseres01] oplevering in mei 2022, en dus binnen drie maanden na aanvang, heeft aanvaard. Het werk is - door omstandigheden die niet aan [eiseres01] te wijten zijn - pas in oktober 2022 begonnen. Colours of Asia mocht er dus van uitgaan, zo stelt zij, dat het werk in januari 2023 - drie maanden na oktober 2022 - klaar zou zijn.
4.25.
Volgens [eiseres01] is geen termijn afgesproken. Hoe snel geleverd kon worden, hing namelijk van de gekozen materialen en de leverancier af.
4.26.
Naar het oordeel van de rechtbank kan in de in 2.5 aangehaalde e-mail van [eiseres01] geen aanvaarding worden gelezen van een deadline in mei 2022. [naam03] maakt immers een duidelijk voorbehoud: het hangt af van het gekozen materiaal en de leverancier. Gesteld noch gebleken is dat [eiseres01] zich nadien - dus na de materiaalkeuze en na het opschuiven van het aanvangstijdstip van haar werkzaamheden naar oktober 2022 - heeft gecommitteerd aan een termijn. Van een overeengekomen termijn is dus geen sprake.
4.27.
Colours of Asia stelt ook dat zij [eiseres01] diverse keren heeft gemaand om het werk af te maken. Colours of Asia heeft [eiseres01] op 10 februari 2023 aangemaand om ervoor te zorgen dat het werk op 15 februari 2023 af zou zijn (zie 2.14). De rechtbank gaat ervan uit dat het werk op 15 februari 2023, maar in elk geval op 24 februari 2023 redelijkerwijs af kon zijn. [eiseres01] heeft tussen 10 en 24 februari 2024 echter geen werkzaamheden verricht en op 24 februari 2023 was het werk niet af. [eiseres01] is dus uiterlijk op 24 februari 2023 tekortgeschoten in de nakoming van haar verplichtingen jegens Colours of Asia. Zij is ook uiterlijk op die datum in verzuim geraakt, tenzij Colours of Asia toen zelf in verzuim was (door het onbetaald laten van de eindfactuur).
4.28.
Colours of Asia verkeerde op 24 februari 2023 zelf niet in verzuim. Het werk was immers nog niet opgeleverd en de eindfactuur was dus nog niet opeisbaar. Maar zelfs als ervan wordt uitgegaan dat op of vóór 24 februari 2023 oplevering onder voorbehoud heeft plaatsgevonden, zoals [eiseres01] stelt, en dat de eindfactuur dus op 24 februari 2023 opeisbaar was, verkeerde Colours of Asia op die datum niet in verzuim. Gelet op de lijst met werkzaamheden die op 24 februari 2023 nog openstonden, moest [eiseres01] immers op die datum nog substantiële werkzaamheden verrichten. Colours of Asia was dus gerechtigd om als pressiemiddel betaling van de eindfactuur op te schorten, als die al opeisbaar was.
4.29.
Uit het voorgaande volgt dat [eiseres01] is tekortgeschoten in de nakoming van haar verplichtingen uit hoofde van de overeenkomst met Colours of Asia en uiterlijk op 24 februari 2023 in verzuim is geraakt. De door Colours of Asia gevorderde verklaring voor recht dat [eiseres01] is tekortgeschoten in de nakoming van haar verbintenissen uit hoofde van de aannemingsovereenkomst, is dus toewijsbaar.
4.30.
Doordat [eiseres01] uiterlijk op 24 februari 2023 in verzuim is geraakt, was Colours of Asia gerechtigd haar vordering tot nakoming om te zetten in een vordering tot vervangende schadevergoeding (artikel 6:87 BW). Dat heeft zij gedaan met haar e-mail van 11 juli 2023 (zie 2.20). In die e-mail geeft zij immers te kennen dat zij schadevergoeding in plaats van nakoming vordert. Colours of Asia heeft dus een vordering tot vervangende schadevergoeding, die in de plaats is getreden van haar vordering tot nakoming jegens [eiseres01] .
4.31.
Voor de vaststelling van de hoogte van de schade vordert Colours of Asia benoeming van een deskundige en verwijzing naar de schadestaatprocedure. Daarvoor is echter geen noodzaak indien de rechtbank zelf de schade kan begroten. Dan moet in de eerste plaats duidelijk zijn welke werkzaamheden thans nog verricht moeten worden.
4.32.
[eiseres01] heeft op 11 juli 2023 een lijst aan Colours Of Asia gestuurd, waarop zij per kamer heeft aangegeven wat volgens haar is gedaan en wat nog openstaat. Colours of Asia heeft de juistheid van deze lijst betwist. Ter zitting is echter gebleken dat Colours of Asia niet heeft gecontroleerd of de lijst van [eiseres01] van 11 juli 2023 juist is. De betwisting van de juistheid van die lijst door Colours of Asia is erop gebaseerd dat [naam03] volgens haar na 24 april 2023 maximaal drie keer is teruggekomen om dingen op te pakken. Dit is door [eiseres01] betwist. [eiseres01] stelt dat [naam03] na 24 april 2023 zes keer, te weten op 18, 19 en 25 mei en op 4, 11 en 18 juni 2023 is teruggekomen om werkzaamheden te verrichten. Daarnaast staat als onbetwist vast dat [naam03] ook op 27 en 28 februari en op 8 maart 2023 is teruggekomen om werkzaamheden op te pakken die volgens de (laatste) gezamenlijke inventarisatie van 24 februari 2023 nog gedaan moesten worden.
4.33.
Wat hier ook van zij, nu Colours of Asia de juistheid van de lijst van [eiseres01] van 11 juli 2023 zelfs niet steekproefsgewijs heeft gecontroleerd, is haar betwisting van die lijst onvoldoende onderbouwd. De rechtbank zal daarom ingevolge artikel 149 Rv uitgaan van de juistheid van de lijst van [eiseres01] van 11 juli 2023. [naam03] heeft ter zitting verklaard dat het werk op die lijst een dag tijd kost. Dit is door Colours of Asia niet betwist zodat de rechtbank daarvan uit zal gaan. Dit betekent dat de kosten die Colours of Asia moet maken om het werk af te laten maken, kunnen worden begroot op (8 uur x € 50,- =) € 400,-. [eiseres01] dient dit bedrag bij wijze van vervangende schadevergoeding aan Colours of Asia te betalen. Voor het vaststellen van deze schadevergoeding is geen deskundigenbenoeming en geen verwijzing naar de schadestaatprocedure nodig.
De vordering tot vergoeding van schade wegens ondeugdelijk werk
4.34.
Colours of Asia vordert ook vergoeding van schade door ondeugdelijk werk. Zij stelt dat [eiseres01] fouten heeft gemaakt in de uitvoering van het werk. [eiseres01] heeft de ventilatieroosters in de koelkastombouwen op de verkeerde plaats aangebracht, namelijk in het hout waarop de koelkast wordt geplaatst. De warmte van de koelkast komt dan terecht in de afgesloten ruimte achter de plint en onder het keukenmeubel. Daarmee wordt de warmte niet deugdelijk afgevoerd. In zoverre voldoet het werk niet aan de eisen van goed en deugdelijk werk.
4.35.
[eiseres01] betwist dat zij ondeugdelijk heeft gepresteerd. Volgens [eiseres01] is de plaats van de ventilatieroosters met Colours of Asia besproken en is de ruimte onder de koelkasten niet afgesloten omdat er een spleet zit tussen de plint en het keukenmeubel.
4.36.
Ter zitting is gebleken dat partijen samen hebben afgesproken dat de ventilatieroosters in de bodem van de koelkastombouwen zouden worden gemaakt. Colours of Asia is er nadien door haar huismeester op gewezen dat onder deze ventilatieroosters een dichte ruimte zit, zodat de roosters geen functie hebben. Als de ventilatieroosters al verkeerd geplaatst zijn, dan is dat dus in samenspraak tussen [eiseres01] en Colours of Asia gebeurd. Gesteld noch gebleken is dat [eiseres01] wist of behoorde te weten dat dit geen goede plaats was voor de ventilatieroosters. Eventuele schade is dan ook naar het oordeel van de rechtbank niet aan [eiseres01] toerekenbaar. Dat [eiseres01] nog ander werk ondeugdelijk heeft verricht, is niet, althans onvoldoende onderbouwd gesteld door Colours of Asia. De vordering tot vergoeding van schade wegens ondeugdelijk werk zal daarom worden afgewezen.
De vordering tot vergoeding van vertragingsschade
4.37.
Colours of Asia vordert ten slotte vergoeding van vertragingsschade, op te maken bij staat.
4.38.
Voor het verkrijgen van een veroordeling tot schadevergoeding op te maken bij staat als bedoeld in artikel 612 Rv moet de eiser de mogelijkheid dat schade is geleden aannemelijk maken (o.m. HR 8 april 2005, NJ 2005/371). De rechtbank is van oordeel dat Colours of Asia de mogelijkheid dat zij schade heeft geleden door de vertraging in de werkzaamheden van [eiseres01] niet voldoende heeft onderbouwd, laat staan aannemelijk gemaakt. Feiten waaruit blijkt dat het hotel later is opengegaan dan gepland en dat dit te wijten is aan de vertraging in de werkzaamheden van [naam03] , zijn niet gesteld. Ook is gesteld noch gebleken dat bepaalde kamers niet verhuurd konden worden of slechts met korting verhuurd konden worden door de vertraging in die werkzaamheden. En ook overigens zijn geen feiten gesteld die aannemelijk maken dat Colours of Asia schade heeft geleden door de vertraging in de werkzaamheden van [eiseres01] .
Voor verwijzing naar de schadestaatprocedure is, gelet op het voorgaande geen plaats. De vordering tot vergoeding van vertragingsschade moet worden afgewezen.
Tussenconclusie
4.39.
Colours Of Asia zal in conventie worden veroordeeld om € 30.426,30 aan [eiseres01] te betalen. De door Colours of Asia in reconventie gevorderde verklaring voor recht dat [eiseres01] is tekortgeschoten in de nakoming van haar verbintenissen uit hoofde van de aannemingsovereenkomst, zal worden toegewezen, en [eiseres01] zal in reconventie worden veroordeeld om aan Colours of Asia een bedrag van € 400,- aan schadevergoeding te betalen. De overige vorderingen in reconventie zullen worden afgewezen.
Wettelijke handelsrente
4.40.
[eiseres01] vordert in conventie vergoeding van de wettelijke handelsrente over de gevorderde hoofdsom vanaf de dag van verzuim althans vanaf de dag van de dagvaarding. Colours of Asia heeft hiertegen geen, althans geen gemotiveerd verweer gevoerd.
4.41.
De rechtbank stelt voorop dat Colours of Asia op 11 juli 2023, als gevolg van de in 2.20 genoemde omzettingsverklaring, gehouden was tot betaling van het in 4.21 genoemde bedrag verminderd met de aan haar toekomende schadevergoeding van € 400,-. Zij verkeert (in elk geval) vanaf dat moment ook in verzuim omdat de betalingstermijn van de eindfactuur was verstreken en de werkzaamheden, met uitzondering van de werkzaamheden die door de omzettingsverklaring zijn vervallen, waren verricht. De rechtbank zal daarom vergoeding van de wettelijke handelsrente toewijzen met ingang van 11 juli 2023 over een bedrag van (€ 30.426,30 -/- € 400,- =) € 30.026,30.
De proceskosten
4.42.
Colours of Asia wordt zowel in conventie als in reconventie grotendeels in het ongelijk gesteld en moet daarom de proceskosten van [eiseres01] betalen.
De proceskosten van [eiseres01] in conventie worden begroot op:
- dagvaarding € 109,44
- griffierecht € 676,00
- salaris advocaat
Totaal € 2.357,44
De proceskosten van [eiseres01] in reconventie worden begroot op € 614,- voor salaris advocaat (1 punt x tarief II à € 614,-).
De nakosten in conventie en reconventie worden begroot op € 278,- plus de verhoging zoals vermeld in de beslissing. De totale vergoeding voor proceskosten komt daarmee op € 3.249,44 plus de verhoging zoals vermeld in de beslissing.
De gevorderde wettelijke rente over de proceskosten zal worden toegewezen zoals vermeld in de beslissing.
5.De beslissing
De rechtbank
in conventie
5.1.
veroordeelt Colours of Asia om aan [eiseres01] een bedrag van
€ 30.426,30 te betalen, te vermeerderen met de wettelijke handelsrente als bedoeld in artikel 6:119a BW over een bedrag van € 30.026,30 vanaf 11 juli 2023 tot aan de dag van volledige betaling;
€ 30.426,30 te betalen, te vermeerderen met de wettelijke handelsrente als bedoeld in artikel 6:119a BW over een bedrag van € 30.026,30 vanaf 11 juli 2023 tot aan de dag van volledige betaling;
in reconventie
5.2.
verklaart voor recht dat [eiseres01] is tekortgeschoten in de nakoming van haar verbintenissen uit hoofde van de aannemingsovereenkomst;
5.3.
veroordeelt [eiseres01] om aan Colours of Asia een bedrag van € 400,-, te betalen binnen veertien dagen na de datum van dit vonnis;
in conventie en in reconventie
5.4.
veroordeelt Colours of Asia in de proceskosten van € 3.249,44, te betalen binnen veertien dagen na aanschrijving daartoe. Als Colours of Asia niet tijdig aan de veroordelingen voldoet en het vonnis daarna wordt betekend, dan moet zij € 92,- extra betalen, plus de kosten van betekening;
5.5.
veroordeelt Colours of Asia in de wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 BW over de proceskosten als deze niet binnen dagen na aanschrijving zijn voldaan;
5.6.
verklaart de veroordelingen in dit vonnis uitvoerbaar bij voorraad;
5.7.
wijst het meer of anders gevorderde af.
Dit vonnis is gewezen door mr. W.A.M. Schellekens. Het is getekend door de rolrechter en in het openbaar uitgesproken op 28 februari 2024.
3246/3310