ECLI:NL:RBROT:2019:1833

• Datum uitspraak: 11 maart 2019
• Publicatiedatum: 11 maart 2019
• Zaaknummer: 10/960201-15
• Instantie: Rechtbank Rotterdam
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Strafrecht
• Procedures: Eerste aanleg - meervoudig
• Rechters: P. Putters; J. Bergen; T. van den Akker
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Veroordeling voor phishing en computervredebreuk met Instagram-accounts

Op 11 maart 2019 heeft de Rechtbank Rotterdam uitspraak gedaan in een strafzaak tegen een verdachte die samen met een medeverdachte phishingmails heeft verzonden om inloggegevens van Instagram-accounts te bemachtigen. De verdachte heeft honderden unieke inloggegevens verzameld en heeft met deze gegevens op verschillende accounts ingelogd, wijzigingen aangebracht en zelfs accounts verkocht. Dit leidde tot beschuldigingen van oplichting, computervredebreuk en aantasting van computergegevens. De rechtbank heeft vastgesteld dat de verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan deze delicten en heeft hem veroordeeld tot een onvoorwaardelijke gevangenisstraf gelijk aan de duur van het voorarrest, alsook een taakstraf van 160 uur. De rechtbank oordeelde dat de dagvaarding nietig was voor een deel van de tenlastelegging, maar dat de overige beschuldigingen wel bewezen konden worden. De verdachte heeft erkend betrokken te zijn geweest bij de phishingactiviteiten, maar stelde dat hij niet op de hoogte was van de financiële schade die hij veroorzaakte. De rechtbank heeft echter geoordeeld dat de verdachte had moeten weten dat zijn acties financiële gevolgen hadden voor de slachtoffers. De rechtbank heeft ook rekening gehouden met de persoonlijke omstandigheden van de verdachte, waaronder zijn jonge leeftijd en het feit dat hij niet eerder voor soortgelijke feiten was veroordeeld. De rechtbank heeft de straf verlaagd vanwege een overschrijding van de redelijke termijn van de procedure.

Uitspraak

Rechtbank Rotterdam

Team straf 3

Parketnummer: 10/960201-15

Datum uitspraak: 11 maart 2019

Tegenspraak

Verkort vonnis van de rechtbank Rotterdam, meervoudige kamer voor strafzaken, in de zaak tegen de verdachte:

[naam verdachte] ,

geboren te [geboorteplaats verdachte] op [geboortedatum verdachte] 1997,

ingeschreven in de basisregistratie personen op het adres:

[adres verdachte] , [woonplaats verdachte] ,

raadsman mr. R. Jonkers, advocaat te Amsterdam.

1. Onderzoek op de terechtzitting

Gelet is op het onderzoek op de terechtzitting van 25 februari 2019.

2. Tenlastelegging

Aan de verdachte is ten laste gelegd hetgeen is vermeld in de dagvaarding. De tekst van de tenlastelegging is als bijlage I aan dit vonnis gehecht.

Samengevat wordt de verdachte onder 1 verweten dat hij zich samen met een ander heeft schuldig gemaakt aan oplichting door phishingmails te sturen. Hierdoor zijn mensen bewogen tot het ter beschikking stellen van inloggegevens van Instagram. Cumulatief wordt hem onder 1 verweten dat hij zich heeft schuldig gemaakt aan poging tot oplichting.

Onder 2 wordt de verdachte computervredebreuk verweten, omdat hij samen met een ander gebruik zou hebben gemaakt van de verkregen inloggegevens. Vervolgens wordt hem onder 3 verweten dat hij computergegevens heeft aangetast omdat hij samen met een ander de inloggegevens en de inhoud van onder andere Instagram-accounts heeft gewijzigd. Onder 3 wordt de verdachte cumulatief verweten dat hij zich schuldig heeft gemaakt aan een poging tot aantasting van computergegevens.

3. Geldigheid dagvaarding

3.1.

Standpunt verdediging

Aangevoerd is dat de dagvaarding deels nietig is. Onder 3 worden aan de verdachte naast elkaar een voltooid delict en een poging ten laste gelegd. De dagvaarding is echter ten aanzien van die poging niet geconcretiseerd. Anders dan bij het onder 1 ten laste gelegde waar ook een voltooid delict en een poging ten laste zijn gelegd, zijn er ten aanzien van de poging onder 3 geen accountnamen genoemd. De verdediging weet daarom niet wat de verdachte precies verweten wordt zodat de dagvaarding op dat punt nietig is.

3.2.

Standpunt officier van justitie

De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat het verweer kan worden toegewezen.

3.3.

Beoordeling

Met de verdediging en de officier van justitie is de rechtbank van oordeel dat de dagvaarding onvoldoende duidelijk is ten aanzien van de onder 3 ten laste gelegde poging.

3.4.

Conclusie

De dagvaarding is nietig ten aanzien van de onder 3 ten laste gelegde poging.

4. Eis officier van justitie

De officier van justitie mr. N.M. Smits heeft gevorderd:

• vrijspraak van betrokkenheid van het onder 1, 2 en 3 ten laste gelegde waar het de accounts [naam account 1] en [naam account 2] betreft, en vrijspraak van betrokkenheid ten aanzien van de onder 1 ten laste gelegde poging ten aanzien van het account [naam account 3] ;
• bewezenverklaring van het overig onder 1, 2 en 3 ten laste gelegde;
• veroordeling van de verdachte tot een gevangenisstraf voor de duur van 32 dagen met aftrek van voorarrest, alsmede oplegging van een taakstraf voor de duur van 120 uur subsidiair 60 dagen hechtenis.

5. Waardering van het bewijs

5.1.

Vrijspraak zonder nadere motivering

Met de officier van justitie en de verdediging is de rechtbank van oordeel dat niet bewezen kan worden dat de verdachte enige betrokkenheid heeft gehad bij het onder 1, 2 en 3 ten laste gelegde waar dat ziet op de accounts [naam account 1] en [naam account 2] , zodat de verdachte daarvan zonder nadere motivering zal worden vrijgesproken.

5.2.

Vrijspraak (poging onder 1)

Ook ten aanzien van de poging die onder 1 ten laste is gelegd geldt naar het oordeel van de rechtbank dat de verdachte dient te worden vrijgesproken. Dat geldt niet alleen ten aanzien van het account [naam account 3] , maar ook ten aanzien van het account [naam account 4] . Alhoewel uit het dossier niet blijkt vanaf welk domein de phishingsmails naar de accounthouder van [naam account 4] in februari en maart 2016 zijn verzonden, zijn er aanwijzingen dat die mails vanaf het domein [naam domein] zijn verzonden. De rechtbank hecht geloof aan de verklaring van de verdachte dat hij geen betrokkenheid heeft gehad bij dat domein.

5.3.

Vrijspraak (gekwalificeerde computervredebreuk)

Onder 2 wordt de verdachte verweten dat hij computervredebreuk heeft gepleegd. Daarbij is tevens de strafverzwarende omstandigheid ten laste gelegd dat de verdachte gegevens heeft overgenomen, afgetapt of opgenomen.

De verdediging heeft bepleit dat die strafverzwarende omstandigheid niet wettig en overtuigend kan worden bewezen. De verdachte heeft bekend dat hij ten aanzien van enkele accounts computervredebreuk heeft gepleegd, maar daarbij zijn geen gegevens overgenomen, afgetapt of opgenomen.

De rechtbank volgt de verdediging en acht de strafverzwarende omstandigheid niet bewezen. Uit het dossier blijkt dat er privéfoto’s en video’s zijn gedownload van mevrouw [naam slachtoffer 1] . De verdachten hebben over het inloggen op de verschillende mail- en sociale media accounts gesproken op WhatsApp. Echter, het is medeverdachte [naam medeverdachte] geweest die de foto’s en video’s heeft gedownload naar zijn eigen computer. Uit het dossier blijkt niet dat de verdachte die foto’s ook heeft gezien of heeft ontvangen. Evenmin zijn die foto’s later bij de verdachte aangetroffen. De vereiste nauwe en bewuste samenwerking ten aanzien van het downloaden van die gegevens ontbreekt. De verdachte zal daarom worden vrijgesproken van de strafverzwarende omstandigheid die onder 2 ten laste is gelegd.

5.4.

Pleegperiode

De verdediging heeft betoogd dat niet bewezen kan worden dat de verdachte met de medeverdachte heeft samengewerkt ten aanzien van het domein [naam domein] . Om die reden is bepleit om de pleegperiode zodanig te beperken dat deze niet meer ziet op februari/maart 2016.

Zoals hiervoor is aangegeven, is de rechtbank van oordeel dat niet bewezen kan worden dat de verdachte betrokken is geweest bij het domein [naam domein] . Evenwel ziet de rechtbank geen aanleiding om de pleegperiode te beperken, omdat niet exact is vast te stellen wanneer de verdachte is gestopt met de phishingactiviteiten die vanaf de andere domeinen hebben plaatsgevonden.

5.5.

Bewezenverklaring zonder nadere motivering

Het onder 1, 2 en 3 ten laste gelegde is voor het overige door de verdachte bekend. Deze feiten zullen daarom zonder nadere bespreking bewezen worden verklaard.

5.6.

Bewezenverklaring

Wettig en overtuigend is bewezen dat de verdachte het onder 1, 2 en 3 ten laste gelegde heeft begaan op die wijze dat:

1.

hij op meerdere tijdstippen gelegen in de periode van 1 mei 2015 tot en met 13 maart 2016 te Alblasserdam en/of Boskoop, tezamen en in vereniging met een ander, met het oogmerk om zich en een ander wederrechtelijk te bevoordelen, door een of meer listige kunstgrepen,

-(in de periode van 10 juli 2015 tot en met 17 juli 2015) [naam slachtoffer 2] , de accounthouder van het
I nstagram account [naam account 5] , en

-(in de periode van 15 juni 2015 tot en met 3 juli 2015) [naam slachtoffer 3] , de accounthouder van het
I nstagram account [naam account 6] , en

-(in de periode van 15 juni 2015 tot en met 30 juli 2015) [naam slachtoffer 4] en/of [naam slachtoffer 5] , de accounthouder(s) van het
I nstagram account
[naam account 7] , en

-(in de periode van 11 augustus 2015 tot en met 9 september 2015) [naam slachtoffer 6] , de accounthouder van het
I nstagram account [naam account 8] , en

-(op 9 juli 2015) [naam slachtoffer 7] , de accounthouder van het
I nstagram account [naam account 3] , en

-(in de periode van 10 juli tot en met 11 juli 2015) [naam slachtoffer 8] , de accounthouder van het
I nstagram account [naam account 9] , en

-(in de periode van 15 september tot en met 26 november 2015) [naam slachtoffer 9] , de accounthouder van het
I nstagram account [naam account 4] , en

-(in de periode van 9 tot en met 30 juli 2015) [naam slachtoffer 10] , de accounthouder van het
I nstagram account [naam account 10] , en

-(in de periode van 1 juni 2015 tot en met 30 juni 2015) [naam slachtoffer 11] , de accounthouder van het
I nstagram account [naam account 11] , en andere
I nstagram accounthouders,

heeft bewogen tot het ter beschikking stellen van inloggegevens van
I nstagram,

hebbende verdachte en zijn mededader (telkens) met vorenomschreven oogmerk - zakelijk weergegeven - listiglijk en bedrieglijk

-een of meer van genoemde personen en andere accounthouders een of meer e-mails gestuurd, als waren deze e-mails afkomstig van
I nstagram, en (vervolgens)

-een of meer van genoemde personen en andere accounthouders via voornoemde e-mail(s) doorverwezen en/of geleid naar een of meerdere (valse/namaak) website(s) van
I nstagram, en (vervolgens)

-een of meer van genoemde personen en andere accounthouders zijn/haar (inlog)gegevens laten invullen

waardoor bovengenoemde personen en anderen werden bewogen tot bovenomschreven afgifte(n);

2.

hij op meer tijdstippen in de periode van 1 mei 2015 tot en met 13 maart 2016 te Alblasserdam en/of Boskoop, tezamen en in vereniging met een ander (telkens) opzettelijk en wederrechtelijk in een of meer (gedeelte(s) van) (een) geautomatiseerd(e) werk(en), te weten een of meerdere server(s) en/of computersyste(e)m(en) bevattende
I nstagram account(s) en

T witter accounts en een
G mail account, zijn binnengedrongen door die toegang tot die werken te verwerven

met behulp van een valse sleutel, en door het aannemen van een valse hoedanigheid te weten door het onbevoegd gebruik maken van een of meerdere inloggegeven(s) van

-(in de periode van 10 juli 2015 tot en met 17 juli 2015) [naam slachtoffer 2] , de accounthouder van het
I nstagram account [naam account 5] , en

-(in de periode van 15 juni 2015 tot en met 3 juli 2015) [naam slachtoffer 3] , de accounthouder van het
I nstagram account [naam account 6] , en

-(in de periode van 15 juni 2015 tot en met 30 juli 2015) [naam slachtoffer 4] en/of [naam slachtoffer 5] , de accounthouder(s) van het
I nstagram account
[naam account 7] , en

-(in de periode van 11 augustus 2015 tot en met 9 september 2015) [naam slachtoffer 6] , de accounthouder van het
I nstagram account [naam account 8] , en

-(op 9 juli 2015) [naam slachtoffer 7] , althans de accounthouder van het instagram account [naam account 3] , en

-(in de periode van 10 juli tot en met 11 juli 2015) [naam slachtoffer 8] , de accounthouder van het
I nstagram account [naam account 9] , en

-(in de periode van 15 september tot en met 26 november 2015) [naam slachtoffer 9] , de accounthouder van het
I nstagram account [naam account 4] , en

-(in de periode van 9 tot en met 30 juli 2015) [naam slachtoffer 10] , de accounthouder van het
I nstagram account [naam account 10] , en

-(in de periode van 1 juni 2015 tot en met 30 juni 2015) [naam slachtoffer 11] , althans de accounthouder van het
I nstagram account [naam account 11] , en

-(in de periode van 1 juni 2015 tot en met 7 juli 201
5 ) [naam slachtoffer 1] , en

andere
I nstagram accounthouders en het onbevoegd verschaffen van toegang tot en gebruik van (een)
I nstagram account(s) en
T witteraccount(s) en
G mail account

-(in de periode van 10 juli 2015 tot en met 17 juli 2015) [naam slachtoffer 2] , de
I nstagram accounthouder van het account [naam account 5] , en

-(in de periode van 15 juni 2015 tot en met 3 juli 2015) [naam slachtoffer 3] , de
I nstagram accounthouder van het account [naam account 6] , en

-(in de periode van 15 juni 2015 tot en met 30 juli 2015) [naam slachtoffer 4] en/of [naam slachtoffer 5] , de
I nstagram accounthouder(s) van het account
[naam account 7] , en

-(in de periode van 11 augustus 2015 tot en met 9 september 2015) [naam slachtoffer 6] , de
I nstagram accounthouder van het account [naam account 8] en de
T witter accounthouder van het account [naam account 8] , en

-(op 9 juli 2015) [naam slachtoffer 7] , de
I nstagram accounthouder van het account [naam account 3] , en

-(in de periode van 10 juli tot en met 11 juli 2015) [naam slachtoffer 8] , de
I nstagram accounthouder van het account [naam account 9] , en

-(in de periode van 15 september tot en met 26 november 2015) [naam slachtoffer 9] , de
I nstagram accounthouder van het account [naam account 4] , en-(in de periode van 9 tot en met 30 juli 2015) [naam slachtoffer 10] , de
I nstagram accounthouder van het account [naam account 10] , en

-(in de periode van 1 juni 2015 tot en met 30 juni 2015) [naam slachtoffer 11] , de
I nstagram accounthouder van het account [naam account 11] , en

-(in de periode van 1 juni 2015 tot en met 7 juli 201
5 ) [naam slachtoffer 1] , en andere
I nstagram accounthouders door het aannemen van een valse hoedanigheid;

3.

hij op meer tijdstippen in de periode van 1 mei 2015 tot en met 13 maart 2016 in Alblasserdam en/of Boskoop, tezamen en in vereniging met een ander (telkens) opzettelijk en wederrechtelijk gegevens die door middel van geautomatiseerde werken zijn opgeslagen, zijnde de servers en/of computersyste(e)m(en) bevattende
I nstagram account(s) en/of
T witteraccount(s) en/of
een G mailaccount van

-(in de periode van 10 juli 2015 tot en met 17 juli 2015) [naam slachtoffer 2] , de
I nstagram accounthouder van het account [naam account 5] , en

-(in de periode van 15 juni 2015 tot en met 3 juli 2015) [naam slachtoffer 3] , de
I nstagram accounthouder van het account [naam account 6] , en

-(in de periode van 15 juni 2015 tot en met 30 juli 2015) [naam slachtoffer 4] en/of [naam slachtoffer 5] , de
I nstagram accounthouder(s) van het account
[naam account 7] , en

-(in de periode van 11 augustus 2015 tot en met 9 september 2015) [naam slachtoffer 6] , de
I nstagram accounthouder van het account [naam account 8] en de
T witter accounthouder van het account [naam account 8] , en

-(op 9 juli 2015) [naam slachtoffer 7] , de
I nstagram accounthouder van het account [naam account 3] , en

-(in de periode van 10 juli tot en met 11 juli 2015) [naam slachtoffer 8] , de
I nstagram accounthouder van het account [naam account 9] , en

-(in de periode van 15 september tot en met 26 november 2015) [naam slachtoffer 9] , de
I nstagram accounthouder van het account [naam account 4] , en

-(in de periode van 9 tot en met 30 juli 2015) [naam slachtoffer 10] , de
I nstagram accounthouder van het account [naam account 10] , en

-(in de periode van 1 juni 2015 tot en met 30 juni 2015) [naam slachtoffer 11] , de
I nstagram accounthouder van het account [naam account 11] , en

-(in de periode van 1 juni 2015 tot en met 7 juli 201
5 ) [naam slachtoffer 1] , en andere
I nstagram accounthouders, heeft veranderd, gewist, dan wel andere gegevens daaraan heeft toegevoegd, immers heeft hij, verdachte en zijn mededader de inloggegeven(s) van de
I nstagram accounts en of
een T witter account en
een G mail account, en een of meer bestanden en gegevens van de
I nstagram accounts en
een T witter account en
een G mail account van benadeelden veranderd en/of gewist en/of andere gegevens, waaronder advertenties, daaraan toegevoegd.

Hetgeen meer of anders is ten laste gelegd is niet bewezen. De verdachte moet daarvan worden vrijgesproken.

Voor zover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen heeft de rechtbank deze verbeterd gelezen. De verdachte is daardoor niet in zijn verdediging geschaad.

De overtuiging dat de verdachte het bewezen verklaarde heeft begaan is gegrond op de redengevende inhoud van het voorgaande en op de inhoud van de wettige bewijsmiddelen, houdende tot bewezenverklaring redengevende feiten en omstandigheden. Het vonnis zal in die gevallen waarin de wet dit vereist worden aangevuld met een later bij dit vonnis te voegen bijlage met daarin de inhoud dan wel de opgave van de bewijsmiddelen.

6. Strafbaarheid feiten

De bewezen feiten leveren op:

1.

medeplegen van oplichting, meermalen gepleegd;

2.

medeplegen van computervredebreuk, meermalen gepleegd;

3.

medeplegen van opzettelijk en wederrechtelijk gegevens die door middel van een geautomatiseerd werk zijn opgeslagen, veranderen, meermalen gepleegd

en

medeplegen van opzettelijk en wederrechtelijk aan gegevens andere gegevens toevoegen, meermalen gepleegd.

Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van de feiten uitsluiten. De feiten zijn dus strafbaar.

7. Strafbaarheid verdachte

Er is geen omstandigheid aannemelijk geworden die de strafbaarheid van de verdachte uitsluit. De verdachte is dus strafbaar.

8. Motivering straf

8.1.

Algemene overweging

De straffen die aan de verdachte worden opgelegd, zijn gegrond op de ernst van de feiten, de omstandigheden waaronder de feiten zijn begaan en de persoon en de persoonlijke omstandigheden van de verdachte. Daarbij wordt in het bijzonder het volgende in aanmerking genomen.

8.2.

Feiten waarop de straffen zijn gebaseerd

De verdachte heeft zich schuldig gemaakt aan diverse delicten, die in het normale spraakgebruik worden aangeduid als ‘phishing’. Die delicten moeten in onderling verband beoordeeld worden. De verdachte heeft samen met zijn mededader veelvuldig zogenoemde phishingmails gestuurd naar Instagram-accounthouders. In het begin zochten de verdachten handmatig naar e-mailadressen van Instagram-accounts. Later hebben zij dat proces geautomatiseerd door gebruik te maken van een programma, een zogeheten scraper. Dat programma zocht automatisch naar e-mailadressen van gebruikers met een groot aantal volgers. Verdachten konden in het programma aangeven dat er slechts gezocht moest worden op e-mailadressen van gebruikers met bijvoorbeeld meer dan 100.000 volgers. Het programma stuurde vervolgens ook automatisch phishingmails naar die e-mailadressen.

De ontvanger van de phishingmail leek een bericht te ontvangen van Instagram, met in het bericht een knop om bijvoorbeeld gewijzigde gebruikersvoorwaarden te accepteren. Die knop bracht de ontvanger naar een website die heel sterk leek op de website van Instagram, maar door de verdachte en de medeverdachte was nagebouwd. Daar werd de ontvanger verzocht om de nieuwe gebruikersvoorwaarden te accepteren door in te loggen op zijn/haar Instagram-account. Deze inloggegevens werden automatisch verstuurd naar een door de verdachten beheerde database. De verdachten hebben op die manier de inloggegevens van vele honderden gebruikers weten te bemachtigen.

De verdachten hebben met die verkregen inloggegevens op een aantal accounts ingelogd en de gebruikersnaam, het wachtwoord, het e-mailadres of de inhoud van het account gewijzigd. Dat deden zij om de eigenaar van het account buiten te sluiten en het voor de eigenaar onmogelijk te maken om bij Instagram het eigendom van het gephishte account aan te tonen. Op deze manier konden zij het account in hun bezit krijgen. Vervolgens zijn advertenties op die accounts verkocht, of is het gehele account verkocht.

De verdachten hebben meerdere Instagram-accounts voor langere tijd onder controle gehouden, in andere gevallen wist de oorspronkelijke accounthouder op betrekkelijk korte termijn weer controle over zijn/haar account te krijgen.

Uit de verhoren van de slachtoffers blijkt dat zij voor hun inkomsten soms geheel afhankelijk waren van hun Instagram-account. [naam slachtoffer 9] bijvoorbeeld verklaart dat zij financieel afhankelijk is van haar Instagram-account en dat zij daar jaarlijks ongeveer 100.000 Australische dollar (ongeveer € 63.000,-) mee verdient. Zij kreeg na vijf dagen weer controle over haar account. Uit het verhoor van [naam slachtoffer 11] blijkt dat zij de controle over haar account [naam account 11] met 337.000 volgers niet meer heeft teruggekregen. Zij verdiende maandelijks 5000 SEK (ongeveer € 475,-) met haar account, inkomsten die zij nu moet missen. Zij had een nieuw account aangemaakt, maar had nog niet hetzelfde aantal volgers weten te bereiken. De accountnaam [naam account 7] is door de verdachten veranderd in [naam account 12] . [naam slachtoffer 4] genereerde met [naam account 7] maandelijks $6.000,- (ongeveer € 5.300,-) aan inkomsten. Uit zijn verhoor blijkt dat het ongeveer een jaar heeft geduurd voordat [naam slachtoffer 4] , nu via YouTube, opnieuw dat niveau had bereikt.

In enkele gevallen hebben de verdachten met de Instagram-inloggegevens ook op andere social media-kanalen of e-maildiensten ingelogd.

De verdachten hebben verklaard dat zij niet direct door hadden dat mensen mogelijk financieel benadeeld werden door hun handelingen, en dat financieel gewin niet het doel was. De rechtbank is echter met de officier van justitie van oordeel dat de verdachten hadden kunnen en moeten weten dat de accounthouders financieel nadeel zouden ondervinden van het verlies van hun account, nu de verdachten zelf ook inkomsten hebben gegenereerd met de verkregen accounts.

Naast het veroorzaken van financieel nadeel zijn de verdachten ook verantwoordelijk voor een ernstige inbreuk op de privacy door privé-accounts – die niet zonder reden met een wachtwoord zijn beschermd – over te nemen. Daarmee hebben zij het vertrouwen dat iedereen moet kunnen hebben in het gebruik van persoonlijke accounts op internet ernstig geschaad. De betreffende personen zijn direct getroffen, maar ook voor de samenleving als geheel is het zorgelijk om te vernemen dat een wildvreemde op betrekkelijk eenvoudige wijze kan binnendringen in een privé-account. Het resultaat daarvan kan zijn dat in de samenleving een verminderd vertrouwen ontstaat in het gebruik van internet in het algemeen en sociale media in het bijzonder, met economische schade tot gevolg. Dat rekent de rechtbank de verdachte aan.

8.3.

Persoonlijke omstandigheden van de verdachte

8.3.1.

Strafblad

De rechtbank heeft acht geslagen op een uittreksel uit de justitiële documentatie van
29 januari 2019, waaruit blijkt dat de verdachte niet eerder is veroordeeld voor soortgelijke strafbare feiten.

8.3.2.

Rapportages

Fivoor, afdeling reclassering heeft een rapport over de verdachte opgemaakt, gedateerd

9 februari 2019. Dit rapport houdt – onder meer en voor zover van belang – het volgende in.

De verdachte heeft zich tijdens het schorsingstoezicht open opgesteld en hij heeft zich aan alle afspraken gehouden. De kans op recidive wordt als laag ingeschat. Omdat de verdachte op natuurlijke wijze geleerd lijkt te hebben van zijn fouten acht de reclassering begeleiding en bijzondere voorwaarden niet noodzakelijk.

Psycholoog H.E.W. Koornstra heeft een rapport over de verdachte opgemaakt gedateerd
27 oktober 2016. Dit rapport houdt – onder meer en voor zover van belang – in dat er geen sprake is van een ziekelijke stoornis of gebrekkige ontwikkeling van de geestvermogens. Er zijn geen argumenten die pleiten voor toepassing van het jeugdstrafrecht.

De rechtbank heeft acht geslagen op deze rapporten.

8.4.

Conclusies van de rechtbank

Gelet op hetgeen de rechtbank hierboven heeft overwogen, komt zij tot de volgende conclusies.

Gezien de ernst van de feiten, en mede uit een oogpunt van generale preventie, kan niet anders worden gereageerd dan met het opleggen van een onvoorwaardelijke gevangenisstraf. De rechtbank zal echter afzien van het opleggen van een onvoorwaardelijke gevangenisstraf die langer duurt dan de tijd die de verdachte reeds in voorarrest heeft doorgebracht. De rechtbank weegt in dat kader mee dat de verdachte in een vroeg stadium van het onderzoek volledige openheid van zaken heeft gegeven en alle medewerking aan het onderzoek heeft verleend door bijvoorbeeld de inloggegevens van verschillende accounts te geven. Uit het dossier wordt eveneens duidelijk dat de arrestatie en de daarop volgende hechtenis (deels onder beperkingen) diepe indruk hebben gemaakt op de verdachte. Die omstandigheden maken, net als de hieronder te bespreken overschrijding van de redelijke termijn en de jonge leeftijd van de verdachte, dat de rechtbank in plaats van een verdere onvoorwaardelijke gevangenisstraf een taakstraf zal opleggen. De rechtbank zal echter een hogere straf opleggen dan door de officier van justitie geëist. Naar het oordeel van de rechtbank komt de ernst van de feiten in de eis van de officier van justitie in onvoldoende mate tot uiting.

Bij de berechting van een zaak, waarbij geen sprake is van bijzondere omstandigheden heeft als uitgangspunt te gelden dat de behandeling van de zaak op de terechtzitting dient te zijn afgerond met een eindvonnis binnen twee jaar na aanvang van de redelijke termijn als bedoeld in artikel 6 van het Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM). De redelijke termijn vangt aan op het moment dat een verdachte in redelijkheid de verwachting kan hebben dat tegen hem ter zake van een bepaald strafbaar feit door het Openbaar Ministerie een strafvervolging zal worden ingesteld. De inverzekeringstelling van een verdachte kan als een zodanige handeling worden aangemerkt. De verdachte is in de onderhavige zaak op 13 maart 2016 in verzekering gesteld. Op deze datum is de redelijke termijn derhalve aangevangen.

Naar het oordeel van de rechtbank is er in deze zaak geen sprake van bijzondere omstandigheden. Weliswaar zijn er verzoeken om rechtshulp verzonden aan de justitiële autoriteiten van Zweden, Australië en de Verenigde Staten van Amerika, maar de beantwoording van die verzoeken en het opmaken van het hierop volgende afsluitende deel van het proces-verbaal hebben plaatsgevonden binnen de hierboven genoemde termijn van twee jaar.

Tussen 13 maart 2016 en de datum van het eindvonnis ligt een periode van bijna drie jaar. Nu in deze zaak, zoals hiervoor is overwogen, wordt uitgegaan van een redelijke termijn van twee jaar, is er sprake van een overschrijding van de redelijke termijn van bijna twaalf maanden. Nu deze overschrijding niet is toe te rekenen aan de verdachte, dient dit gecompenseerd te worden door vermindering van de op te leggen straf met 10%.

In het geval de redelijke termijn niet zou zijn overschreden, zou de rechtbank een taakstraf hebben opgelegd voor de duur van 180 uur. Gelet op het voorgaande zal de rechtbank de verdachte een taakstraf van 160 uur opleggen.

Alles afwegend acht de rechtbank de hierna te noemen straffen, waaronder de hieronder te bespreken verbeurdverklaringen, passend en geboden.

9. In beslag genomen voorwerpen

Aan dit vonnis is als bijlage een lijst gehecht van de in beslag genomen voorwerpen, waarvan de inhoud als hier ingelast dient te worden beschouwd.

9.1.

Standpunt officier van justitie

De officier van justitie heeft gevorderd alle in beslag genomen voorwerpen verbeurd te verklaren.

9.2.

Standpunt verdediging

De verdediging heeft zich gerefereerd aan het oordeel van de rechtbank.

9.3.

Beoordeling

Alle in beslag genomen voorwerpen zullen worden verbeurd verklaard. De bewezen feiten zijn met behulp van deze voorwerpen begaan

10. Toepasselijke wettelijke voorschriften

Gelet is op de artikelen 22c, 22d, 33, 33a, 47, 57, 138ab, 326 en 350a van het Wetboek van Strafrecht.

11. Bijlagen

De in dit vonnis genoemde bijlagen maken deel uit van dit vonnis.

12. Beslissing

De rechtbank:

verklaart de dagvaarding nietig voor zover het betreft de poging die cumulatief onder 3 ten laste is gelegd;

verklaart de dagvaarding voor het overige geldig;

verklaart bewezen, dat de verdachte de onder 1, 2 en 3 ten laste gelegde feiten, zoals hiervoor omschreven, heeft begaan;

verklaart niet bewezen hetgeen aan de verdachte meer of anders ten laste is gelegd dan hiervoor bewezen is verklaard en spreekt de verdachte daarvan vrij;

stelt vast dat het bewezen verklaarde oplevert de hiervoor vermelde strafbare feiten;

verklaart de verdachte strafbaar;

veroordeelt de verdachte tot een
gevangenisstraf voor de duur van 32 (tweeëndertig) dagen ;

beveelt dat de tijd die door de veroordeelde voor de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in verzekering en in voorlopige hechtenis is doorgebracht, bij de uitvoering van de opgelegde gevangenisstraf in mindering wordt gebracht, voor zover deze tijd niet reeds op een andere vrijheidsstraf in mindering is gebracht;

veroordeelt de verdachte tot een taakstraf voor de duur van
160 (honderdzestig) uren , waarbij de Reclassering Nederland dient te bepalen uit welke werkzaamheden de taakstraf dient te bestaan;

beveelt dat, voor het geval de veroordeelde de taakstraf niet naar behoren verricht, vervangende hechtenis zal worden toegepast voor de duur van
80 (tachtig) dagen ;

beslist ten aanzien van de voorwerpen, geplaatst op de lijst van inbeslaggenomen en nog niet teruggegeven voorwerpen, als volgt:
- verklaart verbeurd als bijkomende straf voor de feiten 1, 2 en 3: de voorwerpen die op de aan dit vonnis gehechte beslaglijst zijn genummerd 1, 2, 3, 4, 5, 6, 16 en 17;

heft op het bevel tot voorlopige hechtenis van de verdachte, die bij eerdere beslissing is geschorst.

Dit vonnis is gewezen door:

mr. P. Putters, voorzitter,

en mrs. J. Bergen en T. van den Akker, rechters,

in tegenwoordigheid van mr. J.G. Polke, griffier,

en uitgesproken op de openbare terechtzitting van deze rechtbank op de datum die in de kop van dit vonnis is vermeld.

De jongste rechter is buiten staat dit vonnis mede te ondertekenen.

Bijlage I

Tekst tenlastelegging

Aan de verdachte wordt ten laste gelegd dat

1.

hij op een of meerdere tijdstip(pen) gelegen in of omstreeks de periode van 1 mei 2015 tot en met 13 maart 2016 te Alblasserdam en/of Boskoop, althans in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, met het oogmerk om zich en/of (een) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen, door het aannemen van een valse naam en/of van een valse hoedanigheid en/of door een of meer listige kunstgrepen en/of door een samenweefsel van verdichtsels,

-(in of omstreeks de periode van 10 juli 2015 tot en met 17 juli 2015) [naam slachtoffer 2] , althans de accounthouder(s) van het instagram account [naam account 5] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 15 juni 2015 tot en met 3 juli 2015) [naam slachtoffer 3] , althans de accounthouder(s) van het instagram account [naam account 6] , en/of \

-(in of omstreeks de periode van 15 juni 2015 tot en met 30 juli 2015) [naam slachtoffer 4] en/of [naam slachtoffer 5] , althans de accounthouder(s) van het instagram account [naam account 12] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 11 augustus 2015 tot en met 9 september 2015) [naam slachtoffer 6] , althans de accounthouder(s) van het instagram account [naam account 8] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 1 januari 2016 tot en met 28 februari 2016) [naam slachtoffer 12] , althans de accounthouder(s) van het instagram account [naam account 1] , en/of

-(op of omstreeks 9 juli 2015) [naam slachtoffer 7] , althans de accounthouder(s) van het instagram account [naam account 3] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 10 juli tot en met 11 juli 2015) [naam slachtoffer 8] , althans de accounthouder(s) van het instagram account [naam account 9] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 15 september tot en met 26 november 2015) [naam slachtoffer 9] , althans de accounthouder(s) van het instagram account [naam account 4] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 9 tot en met 30 juli 2015) [naam slachtoffer 10] , althans de accounthouder(s) van het instagram account [naam account 10] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 1 juni 2015 tot en met 30 juni 2015) [naam slachtoffer 11] , althans de accounthouder(s) van het instagram account [naam account 11] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 12 tot en met 15 februari 2016) [naam slachtoffer 13] , althans de accounthouder(s) van het instagram account [naam account 2] , en/of

een of meer andere instagram accounthouders,

heeft bewogen tot het ter beschikking stellen van inloggegevens van instagram, althans gegevens

hebbende verdachte en/of zijn mededader(s) (telkens) met vorenomschreven oogmerk - zakelijk weergegeven - valselijk en/of listiglijk en/of bedrieglijk en/of in strijd met de waarheid

-een of meer van genoemde personen en/of andere accounthouders een of meer e-mails gestuurd, als waren deze e-mails afkomstig van instagram, en/of (vervolgens)

-een of meer van genoemde personen en/of andere accounthouders via voornoemde e-mail(s) doorverwezen en/of geleid naar een of meerdere (valse/namaak) website(s) van instagram, en/of (vervolgens)

-een of meer van genoemde personen en/of andere accounthouders zijn/haar (inlog)gegevens laten invullen/bijwerken, en/of (vervolgens)

-zich met behulp van die inloggegevens toegang verschaft tot de instagram account(s) van die personen, waarbij verdachte en/of zijn mededader(s) zich hebben voorgedaan als de rechtmatige gebruiker(s) van die inloggegevens

waardoor bovengenoemde perso(o)n(en) en/of ander(en) werd(en) bewogen tot bovenomschreven afgifte(n);

EN

hij op een of meerdere tijdstip(pen) gelegen in of omstreeks de periode van 1 mei 2015 tot en met 13 maart 2016 te Alblasserdam en/of Boskoop, althans in Nederland, ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, met het oogmerk om zich en/of (een) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen, door het aannemen van een valse naam en/of van een valse hoedanigheid en/of

door een of meer listige kunstgrepen en/of door een samenweefsel van verdichtsels,

-(in of omstreeks de periode van 12 januari 2015 tot en met 20 februari 2016) [naam slachtoffer 7] , althans de accounthouder(s) van het instagram account [naam account 3] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 1 februari tot en met 31 maart 2016) [naam slachtoffer 9] , althans de accounthouder(s) van het instagram account [naam account 4] , en/of

en/of een of meer andere instagram accounthouders,

te bewegen tot liet ter beschikking stellen van inloggegevens van instagram, althans gegevens

hebbende verdachte en/of zijn mededader(s) (telkens) met vorenomschreven oogmerk - zakelijk weergegeven - valselijk en/of listiglijk en/of bedrieglijk en/of in strijd met de waarheid

-een of meer van genoemde personen en/of andere accounthouders een of meer e-mails gestuurd, als waren deze e-mails afkomstig van instagram, en/of (vervolgens)

-een of meer van genoemde personen en/of andere accounthouders via voornoemde e-mail(s) doorverwezen en/of geleid naar een of meerdere (valse/namaak) website(s) van instagram en/of (vervolgens)

-een of meer van genoemde personen en/of andere accounthouders zijn/haar (inlog)gegevens laten invullen/bijwerken

teneinde bovengenoemde perso(o)n(en) en/of ander(en) (telkens) te bewegen tot bovenomschreven afgifte(n);

terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid;

2.

hij op een of meer tijdstip(pen) in of omstreeks de periode van 1 mei 2015 tot en met 13 maart 2016 te Alblasserdam en/of Boskoop, althans in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen (telkens) opzettelijk en wederrechtelijk in een of meer (gedeelte(s) van) (een) geautomatiseerd(e) werk(en), te weten een of meerdere server(s) en/of computersyste(e)m(en) bevattende (een) instagram account(s) en/of (een)

twitter account(s) en/of een gmail account, is/zijn binnengedrongen door die toegang tot dat/die werk(en) te verwerven

a. door het doorbreken van een beveiliging, en/of

b. door een technische ingreep, en/of

c. met behulp van valse signalen of een valse sleutel, en/of

d. door het aannemen van een valse hoedanigheid

te weten door het onbevoegd gebruik maken van een of meerdere inloggegeven(s) van

-(in of omstreeks de periode van 10 juli 2015 tot en met 17 juli 2015) [naam slachtoffer 2] , althans de accounthouder(s) van het instagram account [naam account 5] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 15 juni 2015 tot en met 3 juli 2015) [naam slachtoffer 3] , althans de accounthouder(s) van het instagram account [naam account 6] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 15 juni 2015 tot en met 30 juli 2015) [naam slachtoffer 4] en/of [naam slachtoffer 5] , althans de accounthouder(s) van het instagram account [naam account 12] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 11 augustus 2015 tot en met 9 september 2015) [naam slachtoffer 6] , althans de accounthouder(s) van het instagram account [naam account 8] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 1 januari 2016 tot en met 28 februari 2016) [naam slachtoffer 12] , althans de accounthouder(s) van het instagram account [naam account 1] , en/of

-(op of omstreeks 9 juli 2015) [naam slachtoffer 7] , althans de accounthouder(s) van het instagram account [naam account 3] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 10 juli tot en met 11 juli 2015) [naam slachtoffer 8] , althans de accounthouder(s) van het instagram account [naam account 9] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 15 september tot en met 26 november 2015) [naam slachtoffer 9] , althans de accounthouder(s) van het instagram account [naam account 4] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 9 tot en met 30 juli 2015) [naam slachtoffer 10] , althans de accounthouder(s) van het instagram account [naam account 10] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 1 juni 2015 tot en met 30 juni 2015) [naam slachtoffer 11] , althans de accounthouder(s) van het instagram account [naam account 11] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 12 tot en met 15 februari 2016) [naam slachtoffer 13] , althans de accounthouder(s) van het instagram account [naam account 2] , en/of

een of meer andere instagram accounthouders,

-(in of omstreeks de periode van 1 juni 2015 tot en met 7 juli 2016) [naam slachtoffer 1] , en/of

een of meer andere instagram accounthouders

en/of het onbevoegd verschaffen van toegang tot en/of gebruik van (een) instagram account(s) en/of twitteraccount(s) en/of gmail account

-(in of omstreeks de periode van 10 juli 2015 tot en met 17 juli 2015) [naam slachtoffer 2] , althans de instagram accounthouder van het account [naam account 5] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 15 juni 2015 tot en met 3 juli 2015) [naam slachtoffer 3] , althans de instagram accounthouder van het account [naam account 6] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 15 juni 2015 tot en met 30 juli 2015) [naam slachtoffer 4] en/of [naam slachtoffer 5] , althans de instagramaccounthouder(s) van het account [naam account 12] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 11 augustus 2015 tot en met 9 september 2015) [naam slachtoffer 6] , althans de instagram accounthouder van het account [naam account 8] en/of de twitter accounthouder van het account [naam account 8] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 1 januari 2016 tot en met 28 februari 2016) [naam slachtoffer 12] , althans de instagram accounthouder van het account [naam account 1] , en/of

-(op of omstreeks 9 juli 2015) [naam slachtoffer 7] , althans de instagram accounthouder van het account [naam account 3] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 10 juli tot en met 11 juli 2015) [naam slachtoffer 8] , althans de instagram accounthouder van het account [naam account 9] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 15 september tot en met 26 november 2015) [naam slachtoffer 9] , althans de instagram accounthouder van liet account [naam account 4] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 9 tot en met 30 juli 2015) [naam slachtoffer 10] , althans de instagram accounthouder van het account [naam account 10] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 1 juni 2015 tot en met 30 juni 2015) [naam slachtoffer 11] , althans de instagram accounthouder van liet account [naam account 11] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 12 tot en met 15 februari 2016) [naam slachtoffer 13] , althans de instagram accounthouder van het account [naam account 2] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 1 juni 2015 tot en met 7 juli 2016) [naam slachtoffer 1] , en/of

een of meer andere instagram accounthouders

door het aannemen van een valse hoedanigheid,

waarna hij, verdachte en/of zijn mededader(s), (vervolgens) gegevens die zijn opgeslagen en/of verwerkt en/of overgedragen door middel van dat/die geautomatiseerd(e) werk(en) waar hij en/of zijn mededader(s) zich wederrechtelijk bevond(en), voor zichzelf of een ander heeft overgenomen en/of afgetapt en/of heeft opgenomen;

3.

hij op een of meer tijdstip(pen) in of omstreeks de periode van 1 mei 2015 tot en met 13 maart 2016 in Alblasserdam en/of Boskoop, althans in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen (telkens) opzettelijk en wederrechtelijk gegevens die door middel van (een) geautomatiseerd(e) werk(en) zijn opgeslagen, worden verwerkt of overgedragen, zijnde de servers en/of computersyste(e)m(en) bevattende instagram account(s) en/of twitteraccount(s) en of gmailaccount(s) van

-(in of omstreeks de periode van 10 juli 2015 tot en met 17 juli 2015) [naam slachtoffer 2] , althans de instagram accounthouder van het account [naam account 5] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 15 juni 2015 tot en met 3 juli 2015) [naam slachtoffer 3] , althans de instagram accounthouder van het account [naam account 6] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 15 juni 2015 tot en met 30 juli 2015) [naam slachtoffer 4] en/of [naam slachtoffer 5] , althans de instagramaccounthouder(s) van het account [naam account 12] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 11 augustus 2015 tot en met 9 september 2015) [naam slachtoffer 6] , althans de instagram accounthouder van het account [naam account 8] en/of de twitter accounthouder van het account [naam account 8] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 1 januari 2016 tot en met 28 februari 2016) [naam slachtoffer 12] , althans de instagram accounthouder van het account [naam account 1] , en/of

-(op of omstreeks 9 juli 2015) [naam slachtoffer 7] , althans de instagram accounthouder van het account [naam account 3] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 10 juli tot en met 11 juli 2015) [naam slachtoffer 8] , althans de instagram accounthouder van het account [naam account 9] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 15 september tot en met 26 november 2015) [naam slachtoffer 9] , althans de instagram accounthouder van het account [naam account 4] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 9 tot en met 30 juli 2015) [naam slachtoffer 10] , althans de instagram accounthouder van het account [naam account 10] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 1 juni 2015 tot en met 30 juni 2015) [naam slachtoffer 11] , althans de instagram accounthouder van het account [naam account 11] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 12 tot en met 15 februari 2016) [naam slachtoffer 13] , althans de instagram accounthouder van het account [naam account 2] , en/of

-(in of omstreeks de periode van 1 juni 2015 tot en met 7 juli 2016) [naam slachtoffer 1] , en/of

een of meer andere instagram accounthouders,

heeft veranderd, gewist, onbruikbaar of ontoegankelijk heeft gemaakt, dan wel andere gegevens daaraan heeft toegevoegd, immers heeft hij, verdachte en/of zijn mededader(s) de inloggegeven(s) van de instagram account(s) en/of twitter account(s) en/of gmail account(s), en/of een of meer bestanden en/of gegevens van de instagram account(s) en/of twitter account(s) en/of gmail account(s) van benadeelden veranderd en/of gewist en/of ontoegankelijk gemaakt en/of vervolgens andere gegevens, waaronder advertenties en/of andere gegevens, daaraan toegevoegd;

EN

hij op een of meer tijdstip(pen) in of omstreeks de periode van 1 mei 2015 tot en met 13 maart 2016 te Alblasserdam en/of Boskoop, althans in Nederland, ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen

(telkens) opzettelijk en wederrechtelijk gegevens die door middel van (een) geautomatiseerd(e) werk(en), zijnde de servers en/of computersyste(e)m(en) bevattende instagram account(s) van instagram accounthouders, zijn opgeslagen, worden verwerkt of overgedragen, te veranderen, wissen, onbruikbaar of ontoegankelijk maken, dan wel andere gegevens daaraan toe te voegen,

immers heeft hij, verdachte en/of zijn mededader(s) de inloggegeven(s) van de instagram account(s) en/of een of meer bestanden en/of gegevens van de instagram account(s) van benadeelden veranderd en/of gewist en/of ontoegankelijk gemaakt en/of vervolgens andere gegevens, waaronder advertenties en/of andere gegevens, daaraan toe te voegen, terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid.